Texas instruments TI-30XS, TI-30XB MULTIVIEW User Manual [nl]

TI-30XS MultiView™ en

TI-30XB MultiView™

Wetenschappelijke

rekenmachine

Belangrijk ................... .................................... ..................... 2

Voorbeelden ........................................................................3

De TI-30XS MultiView-rekenmachine aan- en uitzetten ..... 3

Schermcontrast .................. .. ...... ..... .. ...... ..... .. ...... ..... .. ...... .. 3

Hoofdscherm ...................................................................... 4

2de functies ...................................... ................................ .. 5

Modi ........................ ..................................... ....................... 5

Menu's .......................... ...................................................... 8

Scrollen ...................... .................. ................ .................. ... 10

Wisselen tussen antwoorden .................. .. .........................11

Laatste antwoord .............................................. ... ..............11

Volgorde van bewerkingen ....................................... ........ 12

Wissen en corrigeren ................... ... ..................................14

Breuken ............................................................................ 14

Percentages .............................................. ........................ 17

n

x10

-toets ...................... ..... .. ...... ..... .. ...... ..... .. ...... ..... .. ...... 18

Machten, wortels en inverses ........................................... 18

Pi ........................... ..... ..... ..... ... ..... ..... ... ..... ..... ... ..... ..... ... ... 19

Hoekmenu ........................................................................ 20

Rechthoekig naar polair ....................................................22

Goniometrie .................. ................................................. ... 23

Copyright © 2006 Texas Instruments Incorporated 1

Hyperbolische functies ................................... ... ................ 25

Logaritme en exponentiële functies ..................................26

Constante ......................................................................... 26

Geheugen en opgeslagen variabelen ...............................28

Gegevenseditor en lijstformules .................... ................... 31

Statistiek .................... .................................................... ... 33

Kansrekening ................ .................. ..................... ............. 39

Functietabel ............ .................................................. ........ 41

Fouten ................... ..... ... ..... ..... ... ..... .. ...... ..... .. ...... ..... .. ...... 43

Voorzorgsmaatregelen voor batterijen ..............................44

Bij moeilijkheden ........ ....................................................... 46

Productinformatie, service en garantie TI .........................46

Belangrijk

Texas Instruments biedt geen enkele garantie, hetzij impliciet
hetzij uitdrukkelijk, met inbegrip van en niet uitsluitend beperkt
tot welke impliciete garanties dan ook wat betreft de
geschiktheid voor verkoop en een specifiek gebruik, voor de
programma's of documentatie en stelt deze documentatie
slechts ter beschikking “as-is”.

Texas Instruments kan in geen geval aansprakelijk worden
gesteld voor speciale, indirecte, toevallige of resulterende
schade die in verband zou staan met of het gevolg is van de
aankoop of het gebruik van deze produkten; de enige en
uitsluitende aansprakelijkheid, ongeacht de wijze van de
juridische procedure, die door Texas Instruments wordt
gedragen, zal beperkt blijven tot het bedrag van de
aankoopprijs van dit artikel of materiaal. Bovendien kan Texas
Instruments niet aansprakelijk worden gesteld indien een eis
tot schadevergoeding wordt ingediend, ongeacht de aard
ervan, tegen het gebruik van deze produkten door een ande re
persoon.

MathPrint, APD, Automatic Power Down, EOS en MultiView
zijn handelsmerken van Texas Instruments Incorporated.

Copyright © 2006 Texas Instruments Incorporated 2

Voorbeelden

Elke paragraaf wordt gevolgd door voorbeelden met
instructies voor toetsaanslagen, die de functies van de
TI-30XS MultiView™ en TI-30XB MultiView demonstreren.
Alle verwijzingen in deze handleiding hebben betrekking op
de TI-30XS MultiView, maar zijn ook van toepassing op de
TI-30XB MultiView.

In alle voorbeelden wordt uitgegaan van de
standaardinstellingen, zoals die besproken worden in de
paragraaf Modi.

Zie voor meer activiteiten en voorbeelden de TI-30XS
MultiView™ docentenhandleiding die beschikbaar is op

education.ti.com/guides.

De

TI-30XS MultiView

-rekenmachine aan- en

uitzetten

& zet de TI-30XS MultiView-rekenmachine aan. % '
zet de machine uit. Het scherm wordt gewist, maar de
geschiedenis, instellingen en het geheugen blijven bewaard.

De APD™ (Automatic Power Down™)-functie schakelt de
TI-30XS MultiView-rekenmachine automatisch uit als er
ongeveer 5 minuten niet op een toets wordt gedrukt. Druk op
& na APD. Het scherm, lopende bewerkingen, instellingen
en geheugen blijven bewaard.

Schermcontrast

De helderheid en het contrast van het scherm zijn afhankelijk
van de verlichting in de ruimte, de versheid van de batterijen
en de kijkhoek.

U kunt het contrast als volgt aanpassen:

1. Druk op de %-toets en laat hem weer los.

2. Druk op T (om het scherm donkerder te maken) of op

U (om het scherm lichter te maken).

Copyright © 2006 Texas Instruments Incorporated 3

Hoofdscherm

Op het hoofdscherm kunt u wiskundige uitdrukkingen en
functies invoeren, samen met andere instructies. De
antwoorden worden weergegeven op het hoofdscherm. Op
het scherm van de TI-30XS MultiView kunnen maximaal vier
regels met maximaal 16 tekens per regel worden
weergegeven. Voor invoer en uitdrukkingen van meer dan 16
tekens kunt u naar links en rechts scrollen (!en ") om de
hele invoer of uitdrukking te zien.

In de MathPrint™-modus kunt u maximaal vier niveaus van
opeenvolgende geneste functies en uitdrukkingen invoeren,
waaronder breuken, wortels, exponenten met ^, Ê, e

x

.

en 10
Wanneer u een invoer op het hoofdscherm berekent, wordt

het antwoord afhankelijk van de ruimte ofwel direct rechts van
de invoer, ofwel aan de rechterkant van de volgende regel
weergegeven.

Er kunnen speciale aanduidingen op het scherm verschijnen
om extra informatie over functies of uitkomsten te geven.

Aanduiding Definitie

2nd 2de functie.
HYP Hyperbolische functie.
FIX Vaste decimaalinstellin g. (Zie de

SCI, ENG Wetenschappelijke of technische

DEG, RAD,
GRAD

K Constantefunctie is ingeschakeld.
L1, L2, L3 Verschijnt boven de lijsten in de

paragraaf Modi.)

notatie. (Zie de paragraaf Modi.)
Hoekmodus (graden, radialen of

decimale graden). (Zie de paragraaf
Modi.)

gegevenseditor.

x

Copyright © 2006 Texas Instruments Incorporated 4

De TI-30XS MultiView™­rekenmachine voert een bewerking
uit.

º » Een invoer is opgeslagen in het

¹ ¸ Er wordt een invoer of menu

geheugen voor en/of na het actieve
scherm. Druk op # en $ om te
scrollen.

weergegeven van meer dan 16
tekens. Druk op ! of " om te
scrollen.

2de functies

%

De meeste toetsen kunnen twee functies uitvoeren. De eerste
functie wordt op de toets aangegeven en de tweede functie
boven de toets. Druk op % om de tweede functie van een
gegeven toets te activeren. Merk op dat 2nd als aanduiding
op het scherm verschijnt. Om dit te annuleren voordat u
gegevens invoert, drukt u nogmaals op %. Bijvoorbeeld:
% b 25 < berekent de vierkantswortel van 25 en
geeft de uitkomst, 5.

Modi

p

Gebruik pom modi te kiezen. Druk op $ # ! " om
een modus te kiezen, en op < om deze te selecteren.
Druk op - of %Q om terug te keren naar het
hoofdscherm en voer uw werk uit met de gekozen
modusinstellingen.

De standaard modusinstellingen worden gemarkeerd
weergegeven.

DEG RAD GRAD Stelt de hoekmodus op graden,
radialen of decimale graden in.

Copyright © 2006 Texas Instruments Incorporated 5

NORM SCI ENG Stelt de numerieke notatiemodus in.
Numerieke notatiemodi zijn alleen van invloed op de
weergave van de uitkomsten, en niet op de nauwkeurigheid
van de waarden die opgeslagen zijn in de machine; deze b lijft
maximaal.

NORM geeft de uitkomsten weer met cijfers links en rechts
van het decimale scheidingsteken, zoals in 123456,78.

SCI (wetenschappelijke notatie) drukt getallen uit met één
cijfer links van het decimale scheidingsteken en de
passende macht van 10, zoals in 1,2345678Ã10
hetzelfde is als 123456,78).

5

(wat

Opmerking: In bepaalde beperkte omgevingen
(bijvoorbeeld de functietabel, de gegevenseditor en het
%h-menu) geeft de TI-30XS MultiView™­rekenmachine mogelijk E weer in plaats van Ã10

ENG (ingenieursnotatie) geeft uitkomsten als een getal
van 1 tot 999 maal 10 tot een gehele macht weer . De

n

.

gehele macht is altijd een veelvoud van 3.
Opmerking: C is een sneltoets om een getal in

wetenschappelijke notatie in te voeren. Het resultaat
verschijnt in de numerieke notatie die ingesteld is onder
modus.

FLOAT 0123456789 Stelt de decimale notatiemodus in.

FLOAT (drijvende komma) geeft maximaal 10 ci jfers weer,

plus het teken en de komma.
0123456789 (vaste komma) specificeert het aantal cijfers

(0 tot en met 9) dat rechts van de komma wordt
weergegeven.

CLASSIC MATHPRINT

De CLASSIC-modus geeft in- en uitvoeren op één regel

weer. Kies de Classic-modus als u in- en uitvoeren op de
traditionele manier van een wetenschappelijke
rekenmachine wilt zien, of als u het antwoord eerst in
decimale vorm wilt zien.

De MathPrint-modus geeft de meeste invoer en uitvoer in
wiskundige opmaak weer. Kies de MathPrint™-modus als
u het antwoord in exacte wiskundige notatie wilt
weergegeven, en druk op de antwoord-wisseltoets om de
decimale vorm van het antwoord te bekijken.

Copyright © 2006 Texas Instruments Incorporated 6

Voorbeelden van de modi Classic en MathPrint

Classic-modus MathPrint-modus

Sci Sci

Float

Fix 2 Fix 2 en antwoord-wisseltoets.

U n/d U n/d

Voorbeeld van een exponent Voorbeeld van een exponent

Voorbeeld van een wortel Voorbeeld van een wortel

Voorbeeld van een
derdemachtswortel

Float-modus en antwoord­wisseltoets.

Voorbeeld van een
derdemachtswortel

Copyright © 2006 Texas Instruments Incorporated 7

Menu's

Bepaalde toetsen geven menu's weer: H, % I,
v, %t, %, %h en %{.

Sommige toetsen kunnen meer dan één menu weergeven.
Druk op " en $ om te scrollen en selecteer een

menuonderdeel, of druk op het corresponderende nummer
naast het menuonderdeel. Om terug te keren naar het vorige
scherm zonder het onderdeel te selecteren drukt u op -.
Om een menu of toepassing te verlaten en terug te keren
naar het hoofdscherm drukt u op %Q.

In de menutabel ziet u de menutoetsen en de menu's die ze
weergeven.

H%I

PRB RAND DMS R ¶P
1: nPr 1: rand 1: Ä 1: R ´Pr(
2: nCr 2: randint( 2: Å 2: R ´PÁ(
3: ! 3: Æ 3: P ´ Rx(

4: r 4: P ´Ry(
5: g
6: ´DMS

Copyright © 2006 Texas Instruments Incorporated 8

vv

(Druk eenmaal om het gegevenseditorscherm weer te geven.
Druk nogmaals om het menu weer te geven.)

CLEAR FORMULA
1: Clear L1 1: Add/Edit Frmla
2: Clear L2 2: Clear L1 Frmla
3: Clear L3 3: Clear L2 Frmla
4: Clear ALL 4: Clear L3 Frmla

5: Clear ALL

Druk op v terwijl u in het onderdeel Add/Edit Formula
(Formule toevoegen/bewerken) van het FORMULA-menu
bent om het volgende menu weer te geven:

Ls
1: L1
2: L2
3: L3

%t

STATS
1: 1-Var Stats
2: 2-Var Stats
3: StatVars Deze menuoptie verschijnt nadat u

statistieken met 1-variabele of 2 variabelen
heeft berekend.

StatVars-menu:
1: n
2: Ï
3: Sx
Etc. Zie StatVar-waarden voor een

volledige lijst.

Copyright © 2006 Texas Instruments Incorporated 9

% %h %{

Reset Recall Var Clear Var
1: No 1: x = 1: Yes
2: Yes 2: y = 2: No

3: z =
4: t =
5: a =
6: b =
7: c =

Scrollen

! " # $
Druk op ! of " om de cursor horizontaal binnen de

ingevoerde uitdrukking te verplaatsen. Druk op % ! of
% " om de cursor direct naar het begin of eind van de
uitdrukking te verplaatsen.

Nadat een uitdrukking uitgewerkt is, gebruikt u # en $ om
door eerdere invoer die is opgeslagen in het geheugen van
de TI-30XS MultiView™-rekenmachine te scrollen. U kunt
een eerdere invoer opnieuw gebruiken door op < te
drukken en deze op de onderste regel te plakken, en daarna
een nieuwe uitdrukking uit te werken.

Voorbeelden

Scrollen 1 T 1 <

2 T 2 <

3 T 3 <

Copyright © 2006 Texas Instruments Incorporated 10

4 T 4 <

# # # # <

T 2 <

Wisselen tussen antwoorden

n

Druk op de n -toets om de weergave van het resultaat te
wisselen tussen breuken en decimale antwoorden, exacte
wortels en een decimale benadering, en exacte pi en een
decimale benadering.

Voorbeeld

Wisselen
tussen
antwoorden

% b 8 <

n

Laatste antwoord

% i

De meest recent berekende uitkomst wordt opgeslagen in de
variabele Ans. Ans wordt bewaard in het geheugen, ook
nadat de TI-30XS MultiView™-rekenmachine is
uitgeschakeld. Het oproepen van de waarde van Ans gaat als
volgt:

• Druk op % i (Ans wordt weergegeven op het

scherm), of

Copyright © 2006 Texas Instruments Incorporated 11

• Druk op een willekeurige bewerkingstoets (T, U, enz.)

als eerste deel van een invoer . Ans en de operator worden
beide weergegeven.

Voorbeelden

Ans

3 V 3 <

V 3 <

3 % c % i
<

Volgorde van bewerkingen

De TI-30XS MultiView™-rekenmachine maakt gebruik van
het Equation Operating System (EOS™) om uitdrukkingen uit
te werken. Binnen een prioriteitsniveau werkt EOS functies
van links naar rechts en in de volgende volgorde uit.

1ste Uitdrukkingen tussen haakjes.
2de Functies die een ) nodig hebben en voorafgaan

aan het argument, zoals sin, log en alle R ¶P

menuonderdelen.
3de Breuken.
4de Functies die worden ingevoerd na het

argument, zoals x

hoekeenheid.

2

en de aanduiding voor de

Copyright © 2006 Texas Instruments Incorporated 12

5de Exponenten (machtsverheffen) (^) en wortels

6de
7de Permutaties (nPr) en combinaties (nCr).

8de Vermenigvuldiging, impliciete

9de Optellen en aftrekken.
10de
11de < voert alle bewerkingen uit en sluit alle

x

(

Ñ).
Opmerking: In de Classic-modus wordt
machtsverheffen van links naar rechts
uitgewerkt. De uitdrukking 2^3^2 wordt
uitgewerkt als (2^3)^2, met als uitkomst 64.
In de MathPrint™-modus wordt
machtsverheffen van rechts naar links
uitgewerkt. De uitdrukking 2^3^2 wordt
uitgewerkt als 2^(3^2), me t als uitkomst 512.

Negatie (minteken) (

vermenigvuldiging, delen.

Conversies (n/d ¶Un/d, F¶D,

open haakjes.

M).

4DMS).

Voorbeelden

Q P M

+

(M) 1 T M 8 T 1 2 <

( ) 4 V D 2 T 3 E <

6 0 T 5 V M1 2 <

% b 9 T 16 <

4 D 2 T 3 E <

Copyright © 2006 Texas Instruments Incorporated 13

x

^ en

% b 3 G2 "T 4

Ñ

G2 <

Wissen en corrigeren

- Wist een foutmelding.

J Wist het teken op de plaats van de

% f Voegt een teken in op de plaats van de

% { Wist de inhoud van de variabelen x, y,

%  2

of
& & -

Wist tekens op de invoerregel.
Verplaatst de cursor naar de laatste
invoer in de geschiedenis zodra het
scherm leeg is.
Maakt een back-up van één scherm in
toepassingen.

cursor; wist vervolgens 1 teken links
van de cursor, telkens wanneer u op
J drukt.

cursor.

z, t, a, b en c.
Reset de TI-30XS MultiView™-

rekenmachine. Zet de rekenmachine
terug op de standaardinstellingen; wist
geheugenvariabelen, lopende
bewerkingen, alle invoer in de
geschiedenis en alle statistische
gegevens; wist de constante-functie, K
en Ans.

Breuken

q%N% j% O

In de MathPrint™-modus kunnen breuken met q
bewerkingstoetsen (T, V etc.) en de meeste functietoetsen
(F, %_ etc.) bevatten.

Copyright © 2006 Texas Instruments Incorporated 14