Texas instruments TI-30X IIB User Manual [nl]

TI-30X ×B

g

!

g

g

en

TI-30X

Wetenschappelijke rekenmachines

Texas Instruments
7800 Banner Dr.
Dallas, TX 75251 U.S.A.

Texas Instruments Holland B.V.
Rutherfordweg 102
3542 CG Utrecht - The Netherlands

×

S

:

2nd Functies

selecteert vervolgens de 2e functie (boven de toetsen
afgebeeld) van de volgende toets die wordt ingedrukt.
Bijvoorbeeld,
vierkantswortel van 25 en geeft het res ultaat, 5.

: Bepaalde TI-30X

Menus

z, % h, L, % t, u
% w, H, I, =, % k, % d
% ‚

Druk op
menupunt te onderstrepen. Druk op om terug te keren naar
het vorige scherm zonder het menupunt te selecteren.

-

¦
¦

en %

!

. Selectie van een menupunt:
Druk op
Voor menupunten die gevolgd worden door een

argumentwaarde, dient de argumentwaarde te worden
ingevoerd terwijl het menupunt onderstreept is. Het
menupunt
op het vorige scherm.

geeft de aanduiding

%

25 E

% b



of " om de cursor te verplaatsen en een

terwijl het menupunt onderstreept is, of

<

de argumentwaarde worden onderstreept

en

<

toetsen geven menu's weer:

Ö

.

weer, en

2nd

berekent de

,

,

¾

www.ti.com/calc

1999 Texas Instruments Incorporated



NLD 30XII

Algemene informatie

Voorbeelden

voor voorbeelden van toetsaanslagen die vele van de
TI-30X
alle standaardinstellingen aangenomen.

Met
en wist het display.

Met APD™ (Automatic Power Down™, automatische
uitschakeling) wordt de TI-30X
als er circa 5 minuten lang geen toets wordt ingedrukt. Druk
op

&

behandeling zijn, de instellingen en het geheugen blijven
bewaard.

2-regelige display

invoer van maximaal 88 tekens weer (of 47 tekens v oor Stat of
Constant invoerregel). De invoer begint aan de linkerkant ; bij
invoer met meer dan 11 tekens wordt naar recht s gebladerd.
Druk op

of % " om de cursor in een keer naar het begin of het

!

einde van de invoer te verplaatsen.
De tweede regel (

maximaal 10 tekens weer plus een decimale punt, een
minusteken, een "
negatieve exponent met 2-tekens. Resultaten die langer zijn
dan kan worden weergegeven, verschijnen in de Scientific
Notation.

Aanduiding Definitie

2nd
HYP
FIX
SCI, ENG
STAT
DEG, RAD,

GRAD
K

10

x

º »

¹ ¸

àOMà

1L9àA

: Zie de laatste bladzijde van deze instructies

functies demonstreren. In de voorbeelden worden

Ö

zet u de TI-30X Ö aan. % ' schakelt hem uit

&

automatisch uitgeschakeld

Ö

na APD. Het display, de operaties die in

: De eerste regel (

en " om door de regel te bladeren. Druk op

!

Resultaatregel

" indicator, en een positieve of

x10

2e functie.
Hyperbolische functie.
Vaste decimaalinstelling.
Wetenschappelijke of technische notatie.
Statistische modus.
Hoekmodus (graden, radialen of gradiënten).

Constant-modus is aan.
Gaat vooraf aan de exponent in de

wetenschappelijke of technische notatie.
Een invoer wordt in het geheugen

op

eslagen voor en/of na het actieve

scherm. Druk op
Een invoer of menu geven meer dan 11

tekens weer. Druk op
bladeren.

Invoerregel

) geeft een resultaat van

en $ om te bladeren.

#

) geeft een

%

of " om te

Eerdere invoeren

Gebruik nadat een uitdrukking is uitgewerkt
door de vorige invoeren te bladeren, die opgeslagen zijn in
het TI-30X
terughalen als de rekenmachine in de

geheugen. U kunt eerdere invoeren niet

Ö

Laatste antwoord

Het als laatste berekende resultaat wordt opgeslagen onder
de variabel
nadat de TI-30X
op te roepen:

¦

Druk op % i (

¦

Druk op een willekeurige operatortoets (
als het eerste deel van een invoer.
worden beide weergegeven.

Ans. Ans

wordt bewaard in het geheugen, ook

uitgeschakeld is. Om de waarde van

Ö

verschijnt op het scherm), of

Ans

# $

en $ om

#

-modus is.

STAT

%i

T, U, F

en de operator

Ans

Ans

, etc.)

Volgorde van de operaties

De TI-30X Ö gebruikt EOSé (Equation Operating System)
om uitdrukkingen uit te werken.

1 Uitdrukkingen tussen haakjes.
2 Functies die een ) vereisen en aan het argument

vooraf

aan, zoals de a

menupunten.
3 Breuken.
4 Functies die na het argument worden ingevoerd,

5 Machtsverheffing
6 Tegenomkeringen (M).
7 Permutaties (
8 Vermenigvuldiging, impliciete vermenigvuldiging,

9 Optellen en Aftrekken.
10 Conversies (
11

2

zoals

en combinatietoetsen van hoekeenheden (

x

r g

Æ

).

Å

en wortels (

(^)

) en combinaties (

nPr

deling.

b

A

ÌcÍdÌ

beëindigt alle operaties en sluit alle open

<

haakjes.

sin, lo

,

F

Í

e

, en alle

x

‡

).

nCr

D, 4DMS

P

R

Í

Ä

).

).

-1-

Wissen en corrigeren

geg

g

g

e

geg

-

Wist een foutmelding.
Wist tekens op de invoerregel.
Verplaatst de cursor naar de laatst

in

even invoer wanneer het scherm

leeg is.

J

Wist het teken boven de cursor. Wist
alle tekens rechts ervan wanneer u

J

ingedrukt houdt; vervolgens wist

hij 1 teken links van de cursor, telkens

J

.

% f

wanneer u de toets indrukt
Voert een teken in op de plaats van de

cursor.

% {
% t

CLRDATA

% w

% 

of

&

-

&

Breuken

Wist alle variabelen in het geheugen.
Wist alle gegevenspunten zonder de

-modus te verlaten.

STAT

YWist alle gegevenspunten en verlaat de

-modus.

STAT

Reset de TI-30X Ö. Keert terug naar de

Y

standaardinstellin
variabelen, operaties in behandelin

en; wist geheugen-

, all
invoeren die ooit gedaan zijn, en de
statistische
mode en

N

%j

evens; wist de constante

.

Ans

%O

Breukberekeningen kunnen uitkomsten in breuken of
decimalen weergeven. Uitkomsten worden automatisch
vereenvoudigd.

¦ N

voert een breuk in. Druk op N tussen het hele
getal, de teller en de noemer. De eenheid, de teller en de
noemer moeten positieve gehele getallen zijn.

¦ % j

rekent breuken om in decimalen en

omgekeerd.

¦ % O

rekent gemengde getallen om in

eenvoudige breuken en omgekeerd.

Pi

=3.141592653590 voor berekeningen.

p

=3.141592654 voor weergave.

p

Hoekmodus

I

geeft een menu weer om de hoekmodus te

I

g

=

veranderen in graden, radialen of gradiënten.

=

geeft een menu weer om de hoekeenheid te

specificeren —graden (

Ä Å Æ

DMS (

). Het stelt u ook in staat een hoek te converteren

in DMS-notatie (

), radialen (r), gradiënten (g), of

Ä

4

).

DMS

Om de hoekmodus in te stellen voor een willekeurig deel
van een invoer:

¦

Selecteer de hoekmodus. Invoeren worden
geïnterpreteerd en resultaten weergegeven volgens de
hoekmodus, of

¦

Selecteer de combinatietoets van een eenheid (

Ä Å Æ

) voor
een willekeurig deel van een invoer. Invoeren met
combinatietoetsen van eenheden worden
dienovereenkomstig geïnterpreteerd, waarbij de
hoekmodus tijdelijk wordt opgeheven.

Een invoer converteren:

¦

Stel de hoekmodus in op de eenheid

waarnaar

u wilt
converteren. Gebruik vervolgens een combinatietoets om
de eenheid

waarvan

u wilt converteren, te bepalen.
(Hoeken van goniometrische functies rekenen eerst de
waarden tussen haakjes om.), of

¦

Selecteer

4

, dat een invoer converteert in DMS (

DMS

Ä Å Æ

)

Notatie.

Goniometrische functies > ? @

%Z[\

Voer de goniometrische functies (sin, cos, tan, sin

-1

tan

) in, net zoals u hen zou schrijven. Stel de gewenste

-1

, cos-1,

hoekmodus in alvorens de berekeningen van de
goniometrische functies te beginnen.

Hyperbolische functies

% Y

geeft de aanduiding

HYP

%Y

weer en geeft toegang
tot de hyperbolische functie van de volgende
goniometrietoets die u indrukt. De hoekmodi zijn niet van
invloed op hyperbolische berekeningen.

RechthoekigÍPolair

% k

geeft een menu weer voor het omrekenen van

rechthoekige coördinaten (x,y) in polaire coördinaten (r,

%k

q

) of
omgekeerd. Stel de hoekmodus in, indien nodig, salvorens
de berekeningen te beginnen.

Constanten

% l

schakelt de Constant-modus in en laat u een

constante definiëren.

verschijnt wanneer de Constant-

K

%l

modus actief is. De constante wordt aan het einde van de
invoer vastgemaakt wanneer u drukt op

<

; een
constante kan derhalve een willekeurige combinatie van
operatoren, functies en/of waarden zijn die een invoer
kunnen beëindigen en kunnen worden uitgewerkt. Wanneer
u drukt op

% l

wordt de Constant-modus weer

uitgeschakeld.

Geheugen

De TI-30X Ö heeft 5 geheugenvariabelen—A, B, C,

z L %h{

en

.

,

D

E

U kunt een werkelijk getal of een uitdrukking die een
werkelijk getal als uitkomst heeft opslaan als
geheugenvariabele.

¦ z
¦ L
¦ % h
¦ % {

Notatie

% ‚

weer. Deze modi zijn
van de resultaten.
notatie (drijvend-decimaalteken) formaat.
aantal plaatsen na de komma in op

geeft toegang tot het variabelenmenu.

laat u de waarden opslaan als variabelen.

roept de waarden van de variabelen weer op.

wist alle waarden van de variabelen.

%‚

%d

geeft het menu van de

uitsluitend

(default) gaat terug naar de standaard

F

van invloed op de weergave

%C

Decimale notatie

0123456789

n

(0–9), waarbij het

modus

stelt het

formaat van de numerieke notatiemodus wordt
gehandhaafd.

% d

Deze modi zijn

geeft het

uitsluitend

Numerieke notatie

menu weer.

van invloed op de weergave van

de resultaten.

¦

(default): Notatie met drijvende komma, met plaatsen

FLO

links en rechts van de decimaal

¦

: Wetenschappelijke notatie

SCI

¦

: Technische notatie (exponent is een veelvoud van 3)

ENG

% C

voert een waarde in in de

, ongeacht de numerieke notatiemodus. Druk op

notatie

Wetenschappelijke

M

voordat u een negatieve exponent invoert.

Statistische functies

%tw

v u

Statistieken met
gegevensverzameling met 1 gemeten variabele,

analyseren gegevens van 1

1-VAR

x

.

2-VAR

statistieken analyseren gegevensparen van 2
gegevensverzamelingen met 2 gemeten variabelen —
onafhankelijke variabele en

y

, de afhankelijke variabele. Er

x

, de

kunnen maximaal 42 gegevensverzamelingen worden
ingevoerd.

-2-

Stappen voor het definiëren van statistische

y

y

g

geg

g

g

geg

g

g

g

ge g

g

g

g

g

gegevenspunten:

1-VAR

% t

Druk op

STAT

wordt weergegeven.

v

Druk op
Voer een waarde in voor

. Selecteer

.

X

.

1

<

2-VAR

of

. De aanduiding

werkt deze uit en geeft

de waarde weer.

$

Druk op

¦

.
Voer in de statistische modus
waarmee het gegevenspunt voorkomt in (
default=1. Als

FRQ=0

, wordt de gegevenspunt

1-VAR

, de frequentie

FRQ

FRQ

).

genegeerd.

¦

Voer in de statistische modus 2-VAR de waarde in voor
Y1

en druk op

<

.

5. Herhaal stap 3 en 4 totdat alle gegevenspunten zijn

<

ingevoerd. U moet op
gegevenspunt of de als laatste ingevoerde

of $ drukken om het laatste

FRQ

-waarde
op te slaan. Als u gegevenspunten toevoegt of wist,
ordent TI-30X

Ö

de lijst automatisch opnieuw.

6. Wanneer alle punten en frequenties zijn ingevoerd:

¦

Druk op

u

om het variabelenmenu te laten
weergeven (zie de tabel voor definities) en hun huidige
waarden, of

¦

Druk op v om terug te keren naar het lege

STAT

scherm. U kunt berekeningen maken met
gegevensvariabelen (

u

uit het

Ï, Ð

, etc.). Selecteer een variabele

menu en druk op

<

om de berekening

uit te werken.

7. Wanneer dat gedaan is:

¦

Druk op % t en selecteer
gegevenspunten te wissen

CLRDATA

zonder

de

om alle

STAT

modus te

verlaten, of

¦

Druk op %
variabelen en
te verlaten (de aanduiding

w <

FRQ

-waarden te wissen en de

om alle gegevenspunten,

STAT

verdwijnt).

STAT

-modus

Variabelen Definitie
n

Ï

of

Sx

of

x of Îy

Î

x of Òy

Ò

2

x

Ò

xy

Ò

a
b
r
x¢ (

2-VAR

of

Ð

Sy

Aantal

x

of (x, y) gegevenspunten.
Gemiddelde van alle x of y waarden.
Steekproef standaardafwijking van
Bevolking standaardafwijking van
Som van alle

2

y

Ò

Som van alle x 2 of y 2 waarden.
Som van (

x

of y waarden.

x

y)

voor alle xy paren.

…

Lineaire regressiehelling.
Lineaire regressie snijding met de
Correlatiecoëfficiënt.

)

Gebruikt a en b om de voorspelde

x

y

x

x

of y.

of y.

-as.

waarde te berekenen wanneer er een
waarde wordt ingevoerd.

y¢ (

)

2-VAR

Gebruikt a en b om de voorspelde
waarde te berekenen wanneer u een

x

waarde invoert.

Kansberekening

nPr

Berekent het aantal mo

evens, r per keer, gegeven n en r. De

vol

orde van de objecten is belangrijk, zoals in

elijke

H

permutaties

op

n

een wedloop.

nCr

Berekent het aantal mo

n

vol

r

evens,

per keer, gegeven n en r. De

orde van de objecten is onbelangrijk, zoals

combinaties

elijke

van

in een spel kaarten.

faculteit

!

Een

ehele getallen van 1 tot en met n. n moet een

positief geheel getal zijn

is het product van de positieve



69.

RAND

Genereert een willekeuri
0 en 1. Sla om een reeks willekeuri
te controleren, een
waarde) op

‚

0 to

verandert op willekeuri

werkelijk getal tussen

etallen

eheel getal ("seed"-

rand

. De "seed"-waarde

e wijze telkens wanneer

er een willekeurig getal wordt gegenereerd.

RAND[

RAND

[

enereert een willekeurig geheel getal

tussen twee

RAND

{

A

ehele getallen, A en B, waarbij

[

{

B. Scheid de 2 gehele getallen met

een komma.

Fouten

ARGUMENT

— Een functie heeft niet het juiste aantal

argumenten.

DIVIDE BY 0

¦
¦

DOMAIN

—

U heeft geprobeerd te delen door 0.
In de statistiek, n=1.

— U heeft een argument gespecificeerd voor een

functie buiten het geldige bereik. Bijvoorbeeld:

x

¦

‡

Voor

: x = 0 of y < 0 en

x

¦

Voor

y

: y en x = 0; y < 0 en x niet een geheel getal.

¦

‡

Voor

x

: x < 0.

LOG

¦

Voor

of LN: x  0.

TAN

¦

Voor

¦

Voor

¦

Voor

¦

Voor

EQUATION LENGTH ERROR

:

x

= 90¡, -90¡, 270¡, -270¡, 450¡, etc.

1

-

SIN

nCr

!

:

x

-

COS

of

nPr

of

: n of r zijn geen gehele getallen ‚ 0.

x

is geen geheel getal tussen 0 en 69.

x

niet een oneven geheel getal.

1

: |x| > 1.

— Een invoer is langer dan het
beschikbare aantal plaatsen (88 voor de invoerregel en 47
voor de invoerregels Stat of Constant); als bijvoorbeeld een
invoer gecombineerd wordt met een constante die de grens
overschrijdt.

FRQ DOMAIN

FRQ

—

waarde (in statistieken met

1-VAR

) < 0 of

geen geheel getal.

OVERFLOW

— |q| ‚ 1¯10, waarbij

goniometrische, hyperbolische of

STAT

—

¦

Wanneer u op

u

q

een hoek is in een

Pr(

R

4

functie.

drukt zonder gedefinieerde

gegevenspunten.

¦

Wanneer de

v, u

SYNTAX

STAT

-modus niet actief is, door te drukken op

w

, of %

.

— Het commando bevat een syntaxisfout: doordat er
meer dan 23 operaties of 8 waarden ingevoerd zijn voor
behandeling of doordat er functies, argumenten, haakjes of
komma's verkeerd zijn geplaatst.

Batterij vervangen

Gebruik een kleine Phillips schroevendraaier, verwijder de

schroeven uit de achterkant van de behuizing.

Verwijder de beschermdeksel. Haal de voorzijde voorzichtig

los van de achterkant, van beneden naar boven.

Voorzichtig

: zorg ervoor dat er geen interne onderdelen

worden beschadigd.

Gebruik een kleine Phillips schroevendraaier (indien nodig),

verwijder de oude batterij; vervang hem door een nieuw
exemplaar.

Voorzichtig:

vervangen van de batterij.

raak geen andere TI-30X

Druk indien nodig op & en tegelijkertijd op

het resetten van de TI-30X

Ö

componenten aan bij het

-

Ö

(wist het geheugen en alle

voor

instellingen).

behandel de batterijen op de juiste manier.

Let op:

Verbrand ze niet en zorg ervoor dat ze buiten bereik van
kinderen blijven.

-3-