Sharp EL-501W User Manual [pl]

Download

KALKULATOR NAUKOWY

EL-501W

INSTRUKCJA OBSŁUGI

Opisywane urządzenie jest zgodne z dyrektywą 89/336/EWG z uwzględnieniem poprawki 93/68/EWG.

Firma SHARP nie ponosi żadnej odpowiedzialności za ewentualne straty finansowe spowodowane przez nie-

prawidłową obsługę i/lub uszkodzenie opisywanego kalkulatora, o ile odpowiedzialność ta nie została praw-

nie uregulowana.

WPROWADZENIE

Dziękujemy za zakup naukowego kalkulatora firmy SHARP, model EL-501W. Po zapoznaniu się z niniejszą instrukcją należy ją przechowywać w pobliżu na wypadek późniejszych wątpliwości.

SPIS TREŚCI

Wskazówki dotyczące obsługi......................................................................................................................................... 2

Wyświetlacz ...................................................................................................................................................................... 3

Przed przystąpieniem do korzystania z kalkulatora.......................................................................................................4

Ustawienia wstępne..........................................................................................................................................................6

Wymiana baterii................................................................................................................................................................ 8

Dodatkowe informacje na temat kalkulatora ................................................................................................................10

Dane techniczne ............................................................................................................................................................. 11

Obliczenia naukowe ....................................................................................................................................................... 12

Obliczenia statystyczne ................................................................................................................................................ 20

Błędy i zakresy obliczeń.................................................................................................................................................22

WSKAZÓWKI DOTYCZĄCE OBSŁUGI

 Nie należy nosić kalkulatora w tylnej kieszeni, ponieważ można by go złamać podczas siadania. Szczególnie delikatny jest

wyświetlacz, który jest wykonany ze szkła.

 Kalkulator należy chronić przed działaniem wysokiej temperatury (nie należy go między innymi kłaść w odkrytym miejscu

w samochodzie ani w pobliżu grzejników), wilgoci i kurzu.

 Kalkulator nie jest wodoszczelny i nie należy używać go w miejscach, w których byłby narażony na kontakt z cieczami (np.

z wodą). Krople deszczu, rozpylona woda, sok, kawa, para i pot również mogą spowodować nieprawidłowe działanie kalkulatora.

 Kalkulator należy czyścić miękką i suchą ściereczką. Nie należy używać rozpuszczalnika ani mokrej ścierki.  Kalkulatorem nie wolno rzucać ani wywierać na niego nadmiernego nacisku.  Baterii w żadnym przypadku nie wolno wrzucać do ognia.  Baterie należy przechowywać w miejscu niedostępnym dla dzieci.  Producent zachowuje prawo do wprowadzania modyfikacji w konstrukcji opisywanego kalkulatora i jego akcesoriów

ze względu na ciągłe doskonalenie.



Przycisk RESET znajdujący się na spodzie kalkulatora należy naciskać (przy pomocy końcówki długopisu lub podobnego przedmiotu – nie wolno używać łatwo łamliwych przedmiotów) tylko w opisanych poniżej przypadkach. Należy również pamiętać, że naciśnięcie przycisku spowoduje skasowanie wszystkich danych w pamięci kalkulatora.

 Włączając kalkulator po raz pierwszy.  Po wymianie baterii.

 Jeśli wystąpi sytuacja nietypowa i wszystkie

przyciski będą zablokowane.

 W celu skasowania zawartości pamięci.

 W przypadku uszkodzenia opisywanego kalkulatora, należy go przekazać wyłącznie do autoryzowanego serwisu firmy

SHARP.

Osłona klawiatury

WYŚWIETLACZ

 Notacja z ruchomą kropką dziesiętną

I Symbole

(W rzeczywistości podczas pracy kalkulatora wszystkie symbole nie są widoczne jednocześnie.) Jeśli wartość mantysy nie mieści się w przedziale ±0.000000001 – ±9999999999, wyświetlacz przełącza się w tryb notacji

 Notacja naukowa

Mantysa Wykładnik

naukowej. Tryb wyświetlania można zmieniać zależnie od celu obliczeń.

2ndF : Pojawia się po naciśnięciu przycisku HYP : Oznacza, że naciśnięty został przycisk

ciski

, pojawią się symbole „2ndF Hyp” sygnalizujące, że dostępne są odwrotne funkcje hiperboliczne.

, sygnalizując, że dostępne są funkcję oznaczone na pomarańczowo.

i dostępne są funkcje hiperboliczne. Jeśli naciśnięte zostaną przy-

DEG/RAD/GRAD : Oznaczają jednostki miary kąta i zmieniają się przy każdym naciśnięciu przycisku . Ustawienie

standardowe to DRG.

( ) : Pojawia się, gdy przeprowadzane są obliczenia w nawiasach przy pomocy przycisku BIN : Oznacza, że naciśnięte zostały przyciski OCT : Oznacza, że naciśnięte zostały przyciski HEX : Oznacza, że naciśnięte zostały przyciski CPLX : Oznacza, że naciśnięte zostały przyciski STAT : Oznacza, że naciśnięte zostały przyciski

. Wybrany został system dwójkowy. . Wybrany został system ósemkowy. . Wybrany został system szesnastkowy. . Wybrany został tryb obliczeń na liczbach zespolonych. . Wybrany został tryb obliczeń statystycznych.

M : Oznacza, że w niezależnej pamięci zapisana została wartość liczbowa. E : Pojawia się w przypadku wystąpienia błędu.

PRZED PRZYSTĄPIENIEM DO KORZYSTANIA Z KALKULATORA

Oznaczenia przycisków użyte w niniejszej instrukcji

Do określenia A (HEX): A Do określenia π: Do określenia Exp:

Funkcje, których nazwy są napisane kolorem pomarańczowym powyżej przycisków, są dostępne po wcześniejszym naciśnięciu przycisku

. Wartości liczbowe przytaczane w instrukcji nie są podawane w postaci przycisków, a jako

zwykłe liczby.

Włączanie i wyłączanie kalkulatora

Naciśnij przycisk , żeby włączyć kalkulator, lub przycisk , żeby go wyłączyć.

Kasowanie liczb [1]

 Naciśnij przycisk

, żeby skasować wpis. W artości

w niezależnej pamięci i dane statystyczne nie zostan skasowane.

 Naciśnij przycisk , żeby skasować liczbę wprowadzo-

ną przed użyciem przycisku funkcyjnego.

 Żeby skorygować jedną cyfrę we wprowadzonym nume-

rze, naciśnij przycisk

Kolejność wykonywania działań

Opisywany kalkulator przeprowadza obliczenia w następującej kolejności:

 Funkcje takie jak sin, x

 x

 ×, ÷

i %

 +, −  =, M+

 Obliczenia o takim samym priorytecie są wykonywane w kolejności wprowadzania.  Jeśli użyte zostaną nawiasy, wyrażenia w nawiasach będą miały pierszeństwo przed innymi operacjami.  Nawiasów można używać do 15 razy, pod warunkiem że liczba obliczeń oczekujących nie przekracza 4.

USTAWIENIA WSTĘPNE

Wybór trybu pracy

Normalny tryb pracy: naciśnij .

Służy do wykonywania działań arytmetycznych i obliczeń funkcji. Ustawienia BIN, OCT, HEX, CPLX i STAT nie s wyświetlane.

Dwójkowy, ósemkowy, dziesiętny i szesnastkowy system obliczeń: naciśnij przycisk

lub

Tryb obliczeń na liczbach zespolonych: naciśnij przyciski Służy do wykonywania działań arytmetycznych na liczbach zespolonych. Żeby wyłączyć ten tryb pracy, naciśnij przycisk

Tryb operacji statystycznych: naciśnij przycisk Służy do wykonywania operacji statystycznych. Żeby wyłączyć ten tryb pracy, naciśnij przycisk Podczas ustawienia trybu pracy dane statystyczne są kasowane z pamięci, nawet jeśli wybrany zostanie ten sam tryb

pracy.  Wyłączenie kalkulatora przy pomocy przycisku lub poprzez funkcję automatycznego wyłączania zasilania spowoduje

przywrócenie normalnego trybu pracy.

Wybór notacji i liczby miejsc dziesiętnych

 Jeśli wynik obliczeń będzie wyświetlony w notacji z ruchomą kropką dziesiętną, naciśnięcie przycisku

wyświetlenie wyniku w notacji naukowej. Ponowne naciśnięcie przycisku w notacji z ruchomą kropką dziesiętną.

 Naciśnięcie kolejno przycisków

wyświetlanych po kropce dziesiętnej w wyniku działania.

 Żeby skasować ustawienie liczby miejsc dziesiętnych, naciśnij kolejno przyciski

, a następnie naciśnięcie przycisku od 0 do 9 spowoduje określenie liczby cyfr

spowoduje powtórne wyświetlenie wyniku

i .

spowoduje

Przykład: 100000 ÷ 3 =

[Notacja z ruchomą kropką dziesiętną] [Ustawienie dwóch miejsc po kropce dziesiętnej] [Notacja naukowa] 3.33 04 [Notacja z ruchomą kropką dziesiętną]

 Wyświetlacz przełącza się w tryb notacji naukowej, jeśli wartość liczbowa w notacji z ruchomą kropką dziesiętną nie mieści

100000 3 33333.33333

2 33333.33

33333.33333

się w przedziale: 0.000000001 ≤ |x| ≤ 9999999999.

Ustawienie jednostek miary kąta

W opisywanym kalkulatorze można ustawić następujące jednostki miary kąta (stopnie, radiany i gradusy):

WYMIANA BATERII

Uwagi dotyczące wymiany baterii

Nieodpowiednie postępowanie z bateriami może spowodować wyciek elektrolitu lub wybuch. Należy pamiętać o przestrzeganiu następujących zasad postępowania z bateriami:

 Zawsze należy wymieniać obydwie baterie jednocześnie.  Nie wolno instalować nowej baterii ze starą.  Instalując baterie należy się upewnić, że są one odpowiedniego typu.  Instalując baterie należy je włożyć zgodnie z oznaczeniami w kalkulatorze.  W nowym kalkulatorze baterie są instalowane w fabryce i mogą być rozładowane zależnie od czasu przechowywania

kalkulatora w magazynie.

Kiedy wymienić baterie

Baterie należy wymienić, jeśli obraz na wyświetlaczu ma słaby kontrast.

Ostrzeżenia

 Jeśli płyn, który może wyciec z baterii, dostanie się do oczu, może spowodować poważne obrażenia. W takim przypadku

należy przemyć oko czystą wodą i niezłocznie skontaktować się z lekarzem.

 Jeśli płyn z nieszczelnej baterii zabrudzi skórę lub ubranie, należy go niezwłocznie spłukać czystą wodą.  Jeśli kalkulator ma pozostawać przez dłuższy czas nieużywany, należy wyjąć z niego baterie, żeby zabezpieczyć go przed

uszkodzeniem, które mógłby spowodować wyciek z baterii. Baterie należy przechowywać w bezpiecznym miejscu.

 Rozładowanych baterii nie należy przechowywać w kalkulatorze.  Nie należy instalować w kalkulatorze częściowo rozładowanych baterii i używać równocześnie baterii różnych typów.  Baterie należy przechowywać w miejscu niedostępnym dla dzieci.  Rozładowane baterie pozostawione w kalkulatorze mogą wycieknąć i uszkodzić kalkulator.  Niewłaściwe postępowanie z bateriami może spowodować wybuch.  Baterii nie wolno wrzucać do ognia, ponieważ mogłyby wybuchnąć.

Funkcja automatycznie wyłączająca kalkulator

Żeby zmniejszyć zużycie baterii, kalkulator wyłączy się automatycznie, jeśli w ciągu 8 minut nie zostanie naciśnięty żaden przycisk.

Procedura wymiany baterii

1. Wyłącz zasilanie naciskając przycisk .

2. Wykręć dwa wkręty i zdejmij osłonę baterii. (Rys. 1)

3. Wyjmij zużyte baterie i włóż na ich miejsce dwie nowe, biegunem dodatnim (+) skierowane do góry. (Rys. 2)

4. Załóż z powrotem osłonę baterii i wkręć wkręty.

5. Naciśnij przycisk

 Upewnij się, że na wyświetlaczu pojawią się informacje pokazane poniżej. Jeśli zawartość wyświetlacza jest inna, zain-

staluj ponownie baterie i jeszcze raz sprawdź informacje widoczne na wyświetlaczu.

DODATKOWE INFORMACJE NA TEMAT KALKULATORA

Zapraszamy do odwiedzenia naszej strony www: http://sharp-world.com/calculator/

DANE TECHNICZNE

Obliczenia: Obliczenia naukowe, obliczenia na liczbach w systemie dwójkowym, ósemko-

wym, szesnastkowym, obliczenia na liczbach zespolonych, obliczenia statystyczne itp.

Obliczenia wewnętrzne: Mantysy o wielkości do 10 cyfr Operacje oczekujące: 4 obliczenia Źródło zasilania: 3V (napięcie stałe):

Baterie alkaliczne (LR44) x 2

Pobór mocy: 0,0005 W Czas pracy: Ok. 3000 godzin podczas ciągłego wyświetlania 55555. w temperaturze 25°C.

Zmienia się w zależności od intensywności użycia i innych czynności.

Temperatura otoczenia podczas pracy: 0°C – 40°C (32°F – 104°F) Wymiary zewnętrzne: 78,6 mm (szer.) x 144 mm (gł.) x 11,6 mm (wys.) Ciężar: Ok. 75 g (razem z bateriami) Akcesoria: 2 baterie (zainstalowane), instrukcja obsługi, skrócony opis obsługi, osłona

klawiatury

OBLICZENIA NAUKOWE

 Obliczenia należy przeprowadzać w trybie normalnym.  Na początku każdego przykładu należy nacisnąć przycisk , żeby skasować wskazanie wyświetlacza.

Działania arytmetyczne [2]

 Nawias zamykający bezpośrednio przed

można pominąć.

 Podczas wprowadzania tylko częściu ułamkowej nie ma

konieczności naciskania przycisku 0 przed

Operacje na stałych [3]

lub

 Podczas wykonywania operacji na stałych drugi składni

sumy, odjemna, dzielnik oraz pierwszy czynnik są stałe.

Funkcje [4]

 Postępuj zgodnie z poszczególnymi przykładami dla

każdej z funkcji.

 W przypadku większości obliczeń z funkcjami należy

najpierw wprowadzić wartość liczbową przed naciśnię- ciem przycisku funkcji.

)

Konwersja jednostek miar kąta [5]

Każde naciśnięcie sekwencji przycisków woduje cykliczną konwersję jednostek miar kąta.

spo

 Poniżej podane są zbiory wartości odwrotnych funkcji

trygonometrycznych:

Liczby losowe

Naciskając przyciski można generować liczby pseudolosowe o trzech cyfrach znaczących. Generacja liczb losowych w systemie dwójkowym, ósemkowym lub szesnastkowym jest niemożliwa.

Obliczenia w pamięci [6]

Opisywany kalkulator ma jedną niezależną pamięć (M dostępną w trybie normalnym oraz podczas obliczeń w systemie dwójkowym, ósemkowym i szesnastkowym.  Do sterowania zawartością pamięci służą przyciski:

, . Na początku obliczeń należy skasować za

wartość pamięci naciskając przyciski .

 Do wartości w pamięci można dodać lub odjąć liczbę. W

celu odjęcia należy nacisnąć kolejno przyciski .

 Zawartość pamięci jest zachowywana nawet po wy-

łączeniu kalkulatora i pozostanie stała do momentu jej zmiany lub rozładowania baterii.

Obliczenia łańcuchowe [7]

Opisywany kalkulator umożliwia wykorzystanie poprzednieg wyniku w kolejnych obliczeniach. Wynik poprzednich obliczeń nie zostanie przywołany p wprowadzeniu kolejnych instrukcji.

Czas, system dziesiętny i sześćdziesiętny [8]

Opisywany kalkulator umożliwia konwersję pomiędzy sys- temem dziesiętnym a sześćdziesiętnym i na odwrót. Dodatkowo, w systemie sześćdziesiętnym można wykonywać cztery działania arytmetyczne i obliczenia w pamięci.

Notacja w systemie sześćdziesiętnym ma następującą postać:

Uwaga: Gdy konwertowany jest wynik obliczenia lub kon-

wersji , może wystąpić efekt pozostałości.

Konwersja współrzędnych [9]

Przed przystąpieniem do obliczeń należy wybrać jednostkę

miary kąta.

Prostokątny układ wsp. Biegunowy układ wsp.

Operacje w systemie dwójkowym, ósemkowym, dziesiętnym i szesnastkowym [10]

Opisywany kalkulator umożliwia przeprowadzanie czterech podstawowych działań arytmetycznych, obliczeń w nawiasach oraz obliczeń w pamięci na liczbach w systemie dwójkowym, ósemkowym, dziesiętnym i szesnastkowym. Przeprowadzając obliczenia w każdym z systemów, przed wprowadzeniem liczb należy wybrać odpowiedni system. Istnieje również możliwość przeprowadzenia konwersji pomiędzy liczbami wyrażonymi w poszczególnych systemach liczenia. Konwersja na każdy z systemów przeprowadzana jest przy pomocy następujących przycisków:

: Konwersja na system dwójkowy. Pojawia się

symbol „BIN”.

: Konwersja na system ósemkowy. Pojawia się

symbol „OCT”.

: Konwersja na system szesnastkowy. Pojawia

się symbol „HEX”. Konwersja na system dziesiętny. Symbole

„BIN”, „OCT” i „HEX” znikają.

Naciśnięcie tych przycisków spowoduje konwersję wartośc widocznej na wyświetlaczu. Uwaga: W opisywanym kalkulatorze cyfry A – F w systemi

szesnastkowym można wprowadzać przy pomoc

przycisków , , , , Na wyświetlaczu są one reprezentowan w następujący sposób:

W systemie dwójkowym, ósemkowym i szesnastkowym ni można wprowadzić części ułamkowej. Jeśli liczba w sys temie dziesiętnym posiadająca część ułamkową zostani przekształcona do postaci dwójkowej, ósemkowej lub szes nastkowej, jej cześć ułamkowa zostanie pominięta. Podob nie, jeśli wynik obliczeń w systemie dwójkowym, ósemko wym lub szesnastkowym będzie zawierał część ułamkową, zostanie ona pominięta. W systemie dwójkowym, ósemko wym lub szesnastkowym zamiast liczby ujemnej wyświetlan jest liczba do niej przeciwna.

”

Działania na liczbach zespolonych [11]

Żeby dodawać, odejmować, mnożyć i dzielić liczby zespo lone, naciśnij przyciski  Liczba zespolona jest reprezentowana w postaci a+bi. „a

jest jej częścią rzeczywistą, a „b” – częścią urojoną. Wprowadzając część rzeczywistą, po wprowadzeniu liczb należy nacisnąć przycisk . Po wprowadzeniu częśc urojonej należy nacisnąć przycisk . Żeby uzyska wynik, naciśnij przycisk .

 Natychmiast po zakończeniu obliczeń można wyświetli

wartość części rzeczywistej naciskając przycisk i wartość części urojonej – naciskając przycisk .

 Jeśli liczby zespolone są reprezentowane w układzi

biegunowym, należy nacisnąć przyciski p wprowadzeniu ich przy pomocy przycisków i .

OBLICZENIA STATYSTYCZNE [12]

Naciśnij kolejno przyciski obliczeń statystycznych. Dostępne są następujące informacje statystyczne:

Średnia próbek (dane x)

Odchylenie standardowe próbki (dane x)

Odchylenie standardowe populacji (dane x)

Liczba próbek

Suma próbek (dane x)

∑

Suma kwadratów próbek (dane x)

∑

(Przykłady obliczeń podane są na stronie następnej.)

, żeby włączyć tryb

Wprowadzanie i korekcja danych

Wprowadzone dane będą przechowywane w pamięci, dopóki nie zostanie naciśnięty przycisk

. Przed wprowadzeniem nowych danych należy

skasować zawartość pamięci.

[Wprowadzanie danych]

Dane Dane

częstotliwość (wprowadzenie kilku takic

samych wartości)

[Korekcja danych]

Korekcja przed naciśnięciem przycisku

Skasuj błędne dane przy pomocy przycisku .

Korekcja po naciśnięciu przycisku :

Wprowadź ponownie dane do skorygowania i naciśnij kolejno przyciski

 Liczba widoczna po naciśnięciu przycisku lub przyci

sków oznacza liczbę próbek (n).

Wzory statystyczne [13]

W obliczeniach statystycznych wystąpi błąd, jeśli (wzor podane są na stronie następnej):  Bezwzględna wartość wyniku pośredniego lub wyniku

lub

obliczeń będzie równa lub większa niż 1 x 10

 Mianownik będzie równy zero.

100

 Podjęta zostanie próba wyciągnięcia pierwiastka z liczb

ujemnej.

BŁĘDY I ZAKRESY OBLICZEŃ

Błędy

Błąd wystąpi, jeśli wynik obliczenia wykroczy poza dopuszczalny zakes obliczeń lub podjęta zostanie próba przeprowadzenia niedopuszczalnej operacji matematycznej. W przypadku wystąpienia błędu, na wyświetlaczu pojawi się symbol „E”. Błąd można skasować naciskając przycisk

Zakresy obliczeń [14]

 W określonych przedziałach kalkulator wykonuje

obliczenia z dokładnością do ± 1 najmniej znaczącej cyfry mantysy. Błąd obliczeń jednak wzrasta podczas wykonywania ciągłych obliczeń z powodu akumulacji poszczególnych błędów. (Tak samo dzieje się w przypadku funkcji y

, , ex, ln itp., w przypadku których obliczenia ciągłe są przeprowadzane wewnętrz- nie.) Dodatkowo, błąd obliczeń będzie się akumulował i zwiększał w pobliżu punktów przegięcia i pojedynczych punktów funkcji.

 Zakresy obliczeń:

Jeśli bezwzględna wartość wpisu albo ostatecznego lu

-99

±10

~ ±9.999999999 × 1099 i 0.

pośredniego wyniku jest mniejsza niż 10 traktowana jako zero w obliczeniach i na wyświetlaczu.

-99

, wartość ta będzi