Sharp EL-500L User Manual

Miło nam, że wybraliście Państwo kalkulator naukowy SHARP
EL-500L. Niniejsza instrukcja ma za zadanie pomóc
w zapoznaniu się z tym urządzeniem. Należy ją zachować do
dalszego wykorzystania.

Spis treści

Cechy kalkulatora.................................................................... 2

Zalecenia................................................................................. 2

Symbole wykorzystywane w instrukcji ..................................... 3

Wyświetlacz ............................................................................ 3

Przed rozpoczęciem użytkowania kalkulatora ......................... 4

Obliczenia podstawowe........................................................... 8

Dodawanie, odejmowanie, mnożenie i dzielenie ................. 8

Obliczenia wykorzystujące czynniki stałe ........................... 8

Wyznaczanie największego wspólnego podzielnika

i najmniejszej wspólnej wielokrotności................................ 8

Obliczenia z udziałem ułamków ......................................... 8

Konwersja wartości ............................................................ 9

Obliczenia procentowe ..................................................... 10

Wyznaczanie ilorazu i reszty ............................................ 10

Wyznaczanie wartości funkcji............................................ 10

Generacja liczb losowych.................................................. 11

Konwersja wartości kątów ................................................. 11

Obliczenia z udziałem pamięci .......................................... 11

Obliczenia statystyczne......................................................... 12

Błędy i zakres obliczeń.......................................................... 14

Wymiana baterii .................................................................... 15

Dane techniczne ................................................................... 17

Przykłady obliczeń.................................................................. 18

Kalkulator SHARP EL-500L

str. 1

• Bezpośrednia logika arytmetyczna pozwala na

Cechy kalkulatora

kontrolowanie właśnie wprowadzonych wyrażeń, co
pozwala wykonywać bezbłędne obliczenia i wyznaczać
poprawne wyniki.

• Kalkulator może służyć pomocą w zrozumieniu reguł

matematycznych wykorzystywanych przy obliczeniach na
ułamkach, takich jak np. upraszczanie ułamków do
najmniejszego podzielnika.

• Nie należy nosić kalkulatora w kieszeni spodni, upuszczać

Zalecenia

go lub poddawać silnym uderzeniom. Oddziaływanie
nadmiernej siły może uszkodzić kalkulator.

• Nie należy wystawiać kalkulatora na bezpośrednie

działanie promieni słonecznych lub przechowywać go w
miejscach znajdujących się w pobliżu urządzeń grzejnych.
Wysokie temperatury mogą spowodować odbarwienie
kalkulatora
i uszkodzić go.

• Do czyszczenia kalkulatora nie należy używać benzyny ani

rozpuszczalników. Może to spowodować odbarwienie
i zniszczenie obudowy kalkulatora. Do czyszczenia należy
użyć miękkiej, suchej ściereczki.

• Nie należy naciskać przycisków kalkulatora przy pomocy

zakończonych w ostry sposób przedmiotów. Może to
spowodować uszkodzenie kalkulatora i tym samym jego
niepoprawne działanie.

• Kalkulator musi być suchy. Z tego powodu nie należy

dotykać go mokrymi rękami lub wystawiać na działanie
wody. Jeśli woda dostanie się do jego wnętrza, to może to
spowodować jego niepoprawne działanie.

• Jeśli występuje którakolwiek z poniższych sytuacji, należy

nacisnąć przycisk "RESET" znajdujący się z tyłu
kalkulatora. Należy pamiętać, że naciśnięcie przycisku
"RESET" spowoduje skasowanie wszystkich danych

zapisanych
w pamięci kalkulatora.

str. 2 Kalkulator SHARP EL-500L

- Gdy kalkulator jest używany po raz pierwszy

- Gdy wymienione zostały baterie

- Gdy skasowane mają zostać wszystkie dane zapisane
w pamięci kalkulatora

- Gdy w wyniku błędu zablokowane zostaną wszystkie
przyciski kalkulatora.

Symbole wykorzystywane w instrukcji

! Przyciski

[DEL] Przycisk funkcji (tu: kasowania)
2 Przycisk cyfry (tu: cyfry 2)

! Ikony

Ostrzeżenie

Uwaga

Patrz

Wyświetlacz

Symbol dalszej
części

(Podczas normalnego działania nie wszystkie komunikaty
i symbole są wyświetlane.)

Jeżeli wyświetlana wartość zawiera się w przedziale

Mantysa

Wykładnik

±0.000000001 i ± 9999999999, na wyświetlaczu widnieje tylko
mantysa. W innych przypadkach wartości wyświetlane są w
postaci wykładniczej.
Przykład: 600'000 × 100'000 → 6 × 10

10

Kalkulator SHARP EL-500L str. 3

Poniżej przedstawiono znaczenie symboli i komunikatów
pojawiających się w górnej części wyświetlacza.

#$:

2ndF:

SIMP:

DEG RAD GRAD:

Pojawia się na wyświetlaczu, jeżeli wartość jest
zbyt długa i nie mieści się na wyświetlaczu.
Komunikat ten pojawia się na wyświetlaczu po
naciśnięciu przycisku drugiej funkcji [2ndF].
Wskazuje, że ułamek może być uproszczony lub
wyrażony dla mniejszego mianownika.

Wskazuje wybrane jednostki miary kątów
wykorzystywanych w obliczeniach trygonomet­rycznych lub trygonometrycznych odwrotnych.
DEG: Stopnie (°)
RAD: Radiany (rad)
GRAD: Grady (g)

STAT:
M:

Wskazuje, że wykonywane są obliczenia statystyczne
Komunikat oznaczający, że w pamięci niezależnej
jest przechowywana wartość liczbowa.

Przed rozpoczęciem użytkowania kalkulatora

! Notacja przycisków użyta w instrukcji

W niniejszej instrukcji użyta została następująca notacja
przycisków.

[2ndF][%]

[RCL]

[FRQ(,)]

Używany w obliczeniach procentowych
Używany w obliczeniach

wykorzystujących pamięć
Używany w obliczeniach statystycznych

! Włączanie i wyłączanie zasilania

W celu włączenia zasilania należy nacisnąć przycisk [ON/C].
W celu wyłączenia zasilania należy nacisnąć przyciski
[2ndF][OFF].

str. 4 Kalkulator SHARP EL-500L

Zasilanie kalkulatora zostanie automatycznie wyłączone,
jeśli przez 10 minut nie zostanie naciśnięty żaden przycisk
klawiatury.

! Wybór typu obliczeń

Kalkulator pozwala na wykonanie jednego z dwóch typów
obliczeń: obliczeń podstawowych i obliczeń statystycznych.

Obliczenia podstawowe: pozwalają wykonywać 4 podstawowe
operacje arytmetyczne i wyznaczać wartość funkcji.

Obliczenia statystyczne: pozwalają wyznaczać wartości
statystyczne. By przejść do obliczeń statystycznych, należy
nacisnąć przyciski [2ndF] [STAT] - na wyświetlaczu pojawia się
wówczas napis "STAT". By powrócić do obliczeń
podstawowych, należy ponownie nacisnąć przyciski [2ndF]
[STAT] - z wyświetlacza znika wówczas napis "STAT".

Wybrany typ obliczeń obowiązuje nawet po wyłączeniu
i włączeniu zasilania.

! Sposoby kasowania liczb lub działań

Istnieją trzy metody kasowania liczb lub działań:

[ON/C] Naciśnięcie tego przycisku powoduje

wykasowanie wszystkich wartości oraz poleceń
operacji . (Nie dotyczy to danych statystycznych
oraz zawartości pamięci).

[2ndF][CA
]

Naciśnięcie tych przycisków powoduje
wykasowanie wszystkich wartości oraz
skasowanie wszystkich wartości statystycznych.
(Nie dotyczy to zawartości pamięci).

[DEL] Naciśnięcie tego przycisku podczas

wprowadzania liczby powoduje skasowanie
ostatniej wyświetlanej cyfry lub funkcji itp., na
miejscu której znajduje się kursor.

Kalkulator SHARP EL-500L str. 5

! Maksymalna długość wyrażenia arytmetycznego

Jedno wyrażenie matematyczne może mieć maksymalnie 159
znaków.

! Priorytety operacji

Obliczenia są przeprowadzane w następującej kolejności:

1. Funkcje poprzedzone argumentem (x

x

x

, √y

2. y

3. π

4. Funkcje po których następuje argument (sin, cos itp.)

5. Mnożenie , w którym pominięto znak × (2sin30 itp.)

6. nCr, nPr

7. ×, ÷

8. +, -

9. polecenia zakończenia operacji (takie jak =, M+, %,

RAD, GRAD, DATA CD).

-1 2

, x , n!)

DEG,

! Liczba przeprowadzanych operacji

Operacje, które nie mogą zostać przeprowadzone natychmiast
z powodu kolejności działań lub z powodu zastosowania
nawiasów muszą być czasowo zawieszone (operacja
zawieszania). Kalkulator umożliwia wprowadzenie i przechowanie
do 16 działań oraz do 8 wartości numerycznych

! Notacja wykładnicza

Bardzo małe i bardzo duże wartości są często przedstawiane
w postaci wykładniczej. Zapisana w postaci wykładniczej liczba
składa się z dwóch części.

Część pierwsza - mantysa - jest liczbą dziesiętną z przedziału
od 1 do 10. Druga część - wykładnik - jest potęgą liczby 10
oznaczającą, ile razy należy zwiększyć lub zmniejszyć mantysę.

By wprowadzić do obliczeń liczbę zapisaną w postaci
wykładniczej, należy posłużyć się przyciskiem [Exp]. Przy
przekształcaniu liczby z zapisu normalnego do zapisu
wykładniczego należy nacisnąć przycisk [F↔E] (→ strona 18).

str. 6 Kalkulator SHARP EL-500L

Jeśli liczba jest wyświetlana jako liczba dziesiętna, to po
naciśnięciu przycisku [F↔E] zostanie ona przedstawiona
w

postaci wykładniczej. ponowne naciśnięcie przycisku [F↔E]
spowoduje wyświetlenie jej w postaci dziesiętnej.

By określić liczbę miejsc dziesiętnych wyświetlanej liczby,
należy nacisnąć przyciski [2ndF][TAB] i nacisnąć przycisk od 1
do 9.
(→ strona 18)

By zrezygnować ze sztywnej liczby miejsc dziesiętnych
wyświetlanej liczby, należy nacisnąć przyciski [2ndF][TAB] 9.

• Ostatnia cyfra liczby dziesiętnej jest zaokrąglana.

• Jeśli liczba cyfr liczby (wraz z częścią całkowitą)

przekroczy maksymalną długość liczby, która może
zostać wyświetlona, to najpierw wyświetlana jest
zawsze część całkowita.

! Przyciski [ ] i [ ]

1. Podczas wprowadzania działań (→strona 19):

] umożliwia przesunięcie kursora w prawo.

[

] umożliwia przesunięcie kursora w lewo.

[

2. Po wyświetleniu wyniku (→strona 19):
[

], [ ] umożliwia przesunięcie kursora na początek

wprowadzonego wzoru.

3. Po wyświetleniu komunikatu o błędzie (→strona 19):
[

], [ ] powodują ustawienie kursora w miejscu, w którym

popełniono błąd.

Kalkulator SHARP EL-500L

! Dodawanie, odejmowanie, mnożenie i dzielenie

(→strona 19)

! Obliczenia wykorzystujące czynniki stałe (→strona 20)

Czynniki stałe mogą być wykorzystywane w czterech
podstawowych działaniach.
Należy pamiętać, że położenie wartości jest stałe. W
dodawaniu, odejmowaniu i dzieleniu wartość stała powinna być
drugą z liczb. W mnożeniu wartość stała powinna być mnożną.

! Wyznaczanie największego wspólnego podzielnika

i najmniejszej wspólnej wielokrotności

By wyznaczyć największy wspólny podzielnik lubi najmniejszą
wspólną wielokrotność, należy wykonać poniższą procedurę.

1. Wyznaczanie największego wspólnego podzielnika

(→strona 20)
a. Wprowadzić pierwszą wartość.
b. Nacisnąć przyciski [2ndF][G.F.C]
c. Wprowadzić drugą wartość.
d. Nacisnąć przycisk [=]

str. 7

Obliczenia podstawowe

2. Wyznaczanie najmniejszej wspólnej wielokrotności

(→strona 20)
a. Wprowadzić pierwszą wartość.
b. Nacisnąć przyciski [2ndF][L.C.M.]
c. Wprowadzić drugą wartość.
d. Nacisnąć przycisk [=]

! Obliczenia z udziałem ułamków

1. Wprowadzanie ułamków
Podczas wprowadzania ułamków używane są następujące

przyciski:

str. 8 Kalkulator SHARP EL-500L

[x/y] Wstawia znak "/" pomiędzy licznik i mianownik:
Przykład:
By wprowadzić ułamek / , należy nacisnąć 2 [x/y] 3.

[UNIT] Oddziela część całkowitą od części ułamkowej.
Przykład:
By wprowadzić ułamek 4

przyciski 4 [UNIT] 1 [x/y] 2.

2

3

1

/ , należy nacisnąć

2

Podczas wprowadzania ułamków użytych może być
10 cyfr (włączając w to znak "/"). Jeśli wprowadzonych
zostanie więcej cyfr, wartość zostanie przedstawiona w
postaci dziesiętnej.

2. Upraszczanie ułamków (redukcja do najprostszej postaci).

% Wprowadzanie i korekta ułamków

& Operacje automatyczne (→strona 21)
& Operacje ręczne (→strona 21)
& Korekta niewłaściwego ułamka (→strona 22)

% Obliczenia na ułamkach (→strona 22)

Przykłady te pozwalają zapoznać się z operacjami
wykonywanymi przy pomocy ułamków oraz ze
sposobem ich redukowania do najprostszej postaci.

3. Upraszczanie ułamków (redukcja do najmniejszego

mianownika).

% Obliczenia i korekta (→strona 22)

& Korekta niewłaściwego mianownika (→strona 23)

% Obliczenia na ułamkach (→strona 23)

Przykłady te pozwalają zapoznać się z operacjami
wykonywanymi przy pomocy ułamków oraz ze
sposobem ich redukowania do najprostszej postaci.

! Konwersja wartości

1. Liczba dziesiętna ↔ ułamek (→strona 24)

B

[A

/ ] Przekształca liczbę dziesiętną lub ułamek

C

niewłaściwy na ułamek mieszany.

Kalkulator SHARP EL-500L

str. 9

[A/B] Przekształca ułamek mieszany lub liczbę dziesiętną

na ułamek niewłaściwy.

W niektórych wypadkach liczba dziesiętna nie może być
przekształcona na ułamek.

[A.xxx] Prz ekształca ułamek mieszany lub ułamek

niewłaściwy na liczbę dziesiętną.

2. Liczba miejsc po przecinku

[TAB][2ndF] Przekształca wyświetlaną wartość na liczbę

dziesiętną o określonej ilości miejsc po
przecinku.

Określanie liczby miejsc dziesiętnych liczby opisane
zostało na stronie 7

! Obliczenia procentowe (→strona 24)

! Wyznaczanie ilorazu i reszty (→strona 25)

[INT÷] Pozwala wyznaczyć iloraz i resztę.

Po naciśnięciu przycisku [INT÷] nie należy naciskać
przycisku innej operacji takiej jak +, -, × czy ÷.

W przeciwnym razie wyświetlony zostanie komunikat
o błędzie.
Kalkulator może wyświetlić iloraz lub resztę o długości do
5 cyfr (wraz ze znakiem '-'). Jeśli liczby mają więcej niż 5
cyfr, to wykonywane jest normalne dzielenie.

! Wyznaczanie wartości funkcji (→strona 25)

Przed wykonaniem obliczeń z udziałem funkcji należy
nacisnąć przycisk [ON/C]. Przed rozpoczęciem obliczeń
należy przy pomocy przycisku [DRG] wybrać jednostkę
miary kątów

str. 10 Kalkulator SHARP EL-500L

[DRG] Pozwala określić jednostki miary kątów

wykorzystywanych podczas obliczeń wartości funkcji
trygonometrycznych, trygonometrycznych
odwrotnych. Każde naciśnięcie przycisku powoduje
zmianę jednostek w następującej kolejności DEG →

RAD → GRAD → DEG....

"Wyświetlacz" (strona 3)

! Generacja liczb losowych

[2ndF][RANDOM][=] Pozwala wyświetlić 3-cyfrową

liczbę pseudolosową. By wyświetlić
kolejną liczbę losową, wystarczy
nacisnąć przycisk [=].

! Konwersja wartości kątów (→strona 26)

Jednostki miary kątów mogą być zmieniane w następującej
kolejności: stopnie → radiany → grady → stopnie itd.

! Obliczenia z udziałem pamięci

Kalkulator pozwala na czasowe zapisanie w jego pamięci liczby.
Funkcja ta jest szczególnie przydatna podczas wykonywania
skomplikowanych obliczeń, gdy wynik jednej operacji
wykorzystywany jest w trakcie innych obliczeń.

1. Wykonywanie skomplikowanych obliczeń (→strona 27)

[STO] Pozwala zapisać wartość w pamięci
[RCL] Pozwala wyświetlić wartość zapisaną w pamięci
[M+] Pozwala dodać wyświetlaną liczbę do wartości

zapisanej w pamięci.

2 Wykonywanie obliczeń wykorzystujących wynik innych

operacji (→strona 27)

Wyniki uzyskane przez naciśnięcie przycisku [=] są

automatycznie zapisywane w pamięci ostatniego wyniku.
[2ndF][ANS] Pozwala wyświetlić ostatni z wyznaczonych

wyników.

Kalkulator SHARP EL-500L str. 11

Obliczenia statystyczne

! Funkcje statystyczne

x

: średnia z danych (x)

sx : odchylenie standardowe z danych (x)
σx : odchylenie standardowe próbki z danych (x)
n : liczba danych
∑x : suma danych (x)

2

: suma kwadratów danych (x)

∑x

! Przechodzenie do obliczeń statystycznych

By przejść do obliczeń statystycznych, należy nacisnąć
przyciski [2ndF][STAT]. Na wyświetlaczu ukazuje się wówczas
wskaźnik "STAT".

! Wprowadzanie danych

By wprowadzić ciąg danych wykorzystywanych w obliczeniach
statystycznych, należy posłużyć się przyciskiem [DATA]
naciskając go po wprowadzeniu każdej odrębnej wartości.