Sharp EL-500L User Manual

Miło nam, że wybraliście Państwo kalkulator naukowy SHARP EL-500L. Niniejsza instrukcja ma za zadanie pomóc w zapoznaniu się z tym urządzeniem. Należy ją zachować do dalszego wykorzystania.

Spis treści

Cechy kalkulatora.................................................................... 2

Zalecenia................................................................................. 2

Symbole wykorzystywane w instrukcji ..................................... 3

Wyświetlacz ............................................................................ 3

Przed rozpoczęciem użytkowania kalkulatora ......................... 4

Obliczenia podstawowe........................................................... 8

Dodawanie, odejmowanie, mnożenie i dzielenie ................. 8

Obliczenia wykorzystujące czynniki stałe ........................... 8

Wyznaczanie największego wspólnego podzielnika

i najmniejszej wspólnej wielokrotności................................ 8

Obliczenia z udziałem ułamków ......................................... 8

Konwersja wartości ............................................................ 9

Obliczenia procentowe ..................................................... 10

Wyznaczanie ilorazu i reszty ............................................ 10

Wyznaczanie wartości funkcji............................................ 10

Generacja liczb losowych.................................................. 11

Konwersja wartości kątów ................................................. 11

Obliczenia z udziałem pamięci .......................................... 11

Obliczenia statystyczne......................................................... 12

Błędy i zakres obliczeń.......................................................... 14

Wymiana baterii .................................................................... 15

Dane techniczne ................................................................... 17

Przykłady obliczeń.................................................................. 18

Kalkulator SHARP EL-500L

str. 1

• Bezpośrednia logika arytmetyczna pozwala na

Cechy kalkulatora

kontrolowanie właśnie wprowadzonych wyrażeń, co pozwala wykonywać bezbłędne obliczenia i wyznaczać poprawne wyniki.

• Kalkulator może służyć pomocą w zrozumieniu reguł

matematycznych wykorzystywanych przy obliczeniach na ułamkach, takich jak np. upraszczanie ułamków do najmniejszego podzielnika.

• Nie należy nosić kalkulatora w kieszeni spodni, upuszczać

Zalecenia

go lub poddawać silnym uderzeniom. Oddziaływanie nadmiernej siły może uszkodzić kalkulator.

• Nie należy wystawiać kalkulatora na bezpośrednie

działanie promieni słonecznych lub przechowywać go w miejscach znajdujących się w pobliżu urządzeń grzejnych. Wysokie temperatury mogą spowodować odbarwienie kalkulatora i uszkodzić go.

• Do czyszczenia kalkulatora nie należy używać benzyny ani

rozpuszczalników. Może to spowodować odbarwienie i zniszczenie obudowy kalkulatora. Do czyszczenia należy użyć miękkiej, suchej ściereczki.

• Nie należy naciskać przycisków kalkulatora przy pomocy

zakończonych w ostry sposób przedmiotów. Może to spowodować uszkodzenie kalkulatora i tym samym jego niepoprawne działanie.

• Kalkulator musi być suchy. Z tego powodu nie należy

dotykać go mokrymi rękami lub wystawiać na działanie wody. Jeśli woda dostanie się do jego wnętrza, to może to spowodować jego niepoprawne działanie.

• Jeśli występuje którakolwiek z poniższych sytuacji, należy

nacisnąć przycisk "RESET" znajdujący się z tyłu kalkulatora. Należy pamiętać, że naciśnięcie przycisku "RESET" spowoduje skasowanie wszystkich danych

zapisanych w pamięci kalkulatora.

str. 2 Kalkulator SHARP EL-500L

- Gdy kalkulator jest używany po raz pierwszy

- Gdy wymienione zostały baterie

- Gdy skasowane mają zostać wszystkie dane zapisane w pamięci kalkulatora

- Gdy w wyniku błędu zablokowane zostaną wszystkie przyciski kalkulatora.

Symbole wykorzystywane w instrukcji

! Przyciski

[DEL] Przycisk funkcji (tu: kasowania) 2 Przycisk cyfry (tu: cyfry 2)

! Ikony

Ostrzeżenie

Uwaga

Patrz

Wyświetlacz

Symbol dalszej części

(Podczas normalnego działania nie wszystkie komunikaty i symbole są wyświetlane.)

Jeżeli wyświetlana wartość zawiera się w przedziale

Mantysa

Wykładnik

±0.000000001 i ± 9999999999, na wyświetlaczu widnieje tylko mantysa. W innych przypadkach wartości wyświetlane są w postaci wykładniczej. Przykład: 600'000 × 100'000 → 6 × 10

Kalkulator SHARP EL-500L str. 3

Poniżej przedstawiono znaczenie symboli i komunikatów pojawiających się w górnej części wyświetlacza.

#$:

2ndF:

SIMP:

DEG RAD GRAD:

Pojawia się na wyświetlaczu, jeżeli wartość jest zbyt długa i nie mieści się na wyświetlaczu. Komunikat ten pojawia się na wyświetlaczu po naciśnięciu przycisku drugiej funkcji [2ndF]. Wskazuje, że ułamek może być uproszczony lub wyrażony dla mniejszego mianownika.

Wskazuje wybrane jednostki miary kątów wykorzystywanych w obliczeniach trygonometrycznych lub trygonometrycznych odwrotnych. DEG: Stopnie (°) RAD: Radiany (rad) GRAD: Grady (g)

STAT: M:

Wskazuje, że wykonywane są obliczenia statystyczne Komunikat oznaczający, że w pamięci niezależnej jest przechowywana wartość liczbowa.

Przed rozpoczęciem użytkowania kalkulatora

! Notacja przycisków użyta w instrukcji

W niniejszej instrukcji użyta została następująca notacja przycisków.

[2ndF][%]

[RCL]

[FRQ(,)]

Używany w obliczeniach procentowych Używany w obliczeniach

wykorzystujących pamięć Używany w obliczeniach statystycznych

! Włączanie i wyłączanie zasilania

W celu włączenia zasilania należy nacisnąć przycisk [ON/C]. W celu wyłączenia zasilania należy nacisnąć przyciski [2ndF][OFF].

str. 4 Kalkulator SHARP EL-500L

Zasilanie kalkulatora zostanie automatycznie wyłączone, jeśli przez 10 minut nie zostanie naciśnięty żaden przycisk klawiatury.

! Wybór typu obliczeń

Kalkulator pozwala na wykonanie jednego z dwóch typów obliczeń: obliczeń podstawowych i obliczeń statystycznych.

Obliczenia podstawowe: pozwalają wykonywać 4 podstawowe operacje arytmetyczne i wyznaczać wartość funkcji.

Obliczenia statystyczne: pozwalają wyznaczać wartości statystyczne. By przejść do obliczeń statystycznych, należy nacisnąć przyciski [2ndF] [STAT] - na wyświetlaczu pojawia się wówczas napis "STAT". By powrócić do obliczeń podstawowych, należy ponownie nacisnąć przyciski [2ndF] [STAT] - z wyświetlacza znika wówczas napis "STAT".

Wybrany typ obliczeń obowiązuje nawet po wyłączeniu i włączeniu zasilania.

! Sposoby kasowania liczb lub działań

Istnieją trzy metody kasowania liczb lub działań:

[ON/C] Naciśnięcie tego przycisku powoduje

wykasowanie wszystkich wartości oraz poleceń operacji . (Nie dotyczy to danych statystycznych oraz zawartości pamięci).

[2ndF][CA ]

Naciśnięcie tych przycisków powoduje wykasowanie wszystkich wartości oraz skasowanie wszystkich wartości statystycznych. (Nie dotyczy to zawartości pamięci).

[DEL] Naciśnięcie tego przycisku podczas

wprowadzania liczby powoduje skasowanie ostatniej wyświetlanej cyfry lub funkcji itp., na miejscu której znajduje się kursor.

Kalkulator SHARP EL-500L str. 5

! Maksymalna długość wyrażenia arytmetycznego

Jedno wyrażenie matematyczne może mieć maksymalnie 159 znaków.

! Priorytety operacji

Obliczenia są przeprowadzane w następującej kolejności:

1. Funkcje poprzedzone argumentem (x

, √y

2. y

3. π

4. Funkcje po których następuje argument (sin, cos itp.)

5. Mnożenie , w którym pominięto znak × (2sin30 itp.)

6. nCr, nPr

7. ×, ÷

8. +, -

9. polecenia zakończenia operacji (takie jak =, M+, %,

RAD, GRAD, DATA CD).

-1 2

, x , n!)

DEG,

! Liczba przeprowadzanych operacji

Operacje, które nie mogą zostać przeprowadzone natychmiast z powodu kolejności działań lub z powodu zastosowania nawiasów muszą być czasowo zawieszone (operacja zawieszania). Kalkulator umożliwia wprowadzenie i przechowanie do 16 działań oraz do 8 wartości numerycznych

! Notacja wykładnicza

Bardzo małe i bardzo duże wartości są często przedstawiane w postaci wykładniczej. Zapisana w postaci wykładniczej liczba składa się z dwóch części.

Część pierwsza - mantysa - jest liczbą dziesiętną z przedziału od 1 do 10. Druga część - wykładnik - jest potęgą liczby 10 oznaczającą, ile razy należy zwiększyć lub zmniejszyć mantysę.

By wprowadzić do obliczeń liczbę zapisaną w postaci wykładniczej, należy posłużyć się przyciskiem [Exp]. Przy przekształcaniu liczby z zapisu normalnego do zapisu wykładniczego należy nacisnąć przycisk [F↔E] (→ strona 18).

str. 6 Kalkulator SHARP EL-500L

Jeśli liczba jest wyświetlana jako liczba dziesiętna, to po naciśnięciu przycisku [F↔E] zostanie ona przedstawiona w

postaci wykładniczej. ponowne naciśnięcie przycisku [F↔E] spowoduje wyświetlenie jej w postaci dziesiętnej.

By określić liczbę miejsc dziesiętnych wyświetlanej liczby, należy nacisnąć przyciski [2ndF][TAB] i nacisnąć przycisk od 1 do 9. (→ strona 18)

By zrezygnować ze sztywnej liczby miejsc dziesiętnych wyświetlanej liczby, należy nacisnąć przyciski [2ndF][TAB] 9.

• Ostatnia cyfra liczby dziesiętnej jest zaokrąglana.

• Jeśli liczba cyfr liczby (wraz z częścią całkowitą)

przekroczy maksymalną długość liczby, która może zostać wyświetlona, to najpierw wyświetlana jest zawsze część całkowita.

! Przyciski [ ] i [ ]

1. Podczas wprowadzania działań (→strona 19):

] umożliwia przesunięcie kursora w prawo.

[

] umożliwia przesunięcie kursora w lewo.

[

2. Po wyświetleniu wyniku (→strona 19): [

], [ ] umożliwia przesunięcie kursora na początek

wprowadzonego wzoru.

3. Po wyświetleniu komunikatu o błędzie (→strona 19): [

], [ ] powodują ustawienie kursora w miejscu, w którym

popełniono błąd.

Kalkulator SHARP EL-500L

! Dodawanie, odejmowanie, mnożenie i dzielenie

(→strona 19)

! Obliczenia wykorzystujące czynniki stałe (→strona 20)

Czynniki stałe mogą być wykorzystywane w czterech podstawowych działaniach. Należy pamiętać, że położenie wartości jest stałe. W dodawaniu, odejmowaniu i dzieleniu wartość stała powinna być drugą z liczb. W mnożeniu wartość stała powinna być mnożną.

! Wyznaczanie największego wspólnego podzielnika

i najmniejszej wspólnej wielokrotności

By wyznaczyć największy wspólny podzielnik lubi najmniejszą wspólną wielokrotność, należy wykonać poniższą procedurę.

1. Wyznaczanie największego wspólnego podzielnika

(→strona 20) a. Wprowadzić pierwszą wartość. b. Nacisnąć przyciski [2ndF][G.F.C] c. Wprowadzić drugą wartość. d. Nacisnąć przycisk [=]

str. 7

Obliczenia podstawowe

2. Wyznaczanie najmniejszej wspólnej wielokrotności

(→strona 20) a. Wprowadzić pierwszą wartość. b. Nacisnąć przyciski [2ndF][L.C.M.] c. Wprowadzić drugą wartość. d. Nacisnąć przycisk [=]

! Obliczenia z udziałem ułamków

1. Wprowadzanie ułamków Podczas wprowadzania ułamków używane są następujące

przyciski:

str. 8 Kalkulator SHARP EL-500L

[x/y] Wstawia znak "/" pomiędzy licznik i mianownik: Przykład: By wprowadzić ułamek / , należy nacisnąć 2 [x/y] 3.

[UNIT] Oddziela część całkowitą od części ułamkowej. Przykład: By wprowadzić ułamek 4

przyciski 4 [UNIT] 1 [x/y] 2.

/ , należy nacisnąć

Podczas wprowadzania ułamków użytych może być 10 cyfr (włączając w to znak "/"). Jeśli wprowadzonych zostanie więcej cyfr, wartość zostanie przedstawiona w postaci dziesiętnej.

2. Upraszczanie ułamków (redukcja do najprostszej postaci).

% Wprowadzanie i korekta ułamków

& Operacje automatyczne (→strona 21) & Operacje ręczne (→strona 21) & Korekta niewłaściwego ułamka (→strona 22)

% Obliczenia na ułamkach (→strona 22)

Przykłady te pozwalają zapoznać się z operacjami wykonywanymi przy pomocy ułamków oraz ze sposobem ich redukowania do najprostszej postaci.

3. Upraszczanie ułamków (redukcja do najmniejszego

mianownika).

% Obliczenia i korekta (→strona 22)

& Korekta niewłaściwego mianownika (→strona 23)

% Obliczenia na ułamkach (→strona 23)

Przykłady te pozwalają zapoznać się z operacjami wykonywanymi przy pomocy ułamków oraz ze sposobem ich redukowania do najprostszej postaci.

! Konwersja wartości

1. Liczba dziesiętna ↔ ułamek (→strona 24)

/ ] Przekształca liczbę dziesiętną lub ułamek

niewłaściwy na ułamek mieszany.

Kalkulator SHARP EL-500L

str. 9

[A/B] Przekształca ułamek mieszany lub liczbę dziesiętną

na ułamek niewłaściwy.

W niektórych wypadkach liczba dziesiętna nie może być przekształcona na ułamek.

[A.xxx] Prz ekształca ułamek mieszany lub ułamek

niewłaściwy na liczbę dziesiętną.

2. Liczba miejsc po przecinku

[TAB][2ndF] Przekształca wyświetlaną wartość na liczbę

dziesiętną o określonej ilości miejsc po przecinku.

Określanie liczby miejsc dziesiętnych liczby opisane zostało na stronie 7

! Obliczenia procentowe (→strona 24)

! Wyznaczanie ilorazu i reszty (→strona 25)

[INT÷] Pozwala wyznaczyć iloraz i resztę.

Po naciśnięciu przycisku [INT÷] nie należy naciskać przycisku innej operacji takiej jak +, -, × czy ÷.

W przeciwnym razie wyświetlony zostanie komunikat o błędzie. Kalkulator może wyświetlić iloraz lub resztę o długości do 5 cyfr (wraz ze znakiem '-'). Jeśli liczby mają więcej niż 5 cyfr, to wykonywane jest normalne dzielenie.

! Wyznaczanie wartości funkcji (→strona 25)

Przed wykonaniem obliczeń z udziałem funkcji należy nacisnąć przycisk [ON/C]. Przed rozpoczęciem obliczeń należy przy pomocy przycisku [DRG] wybrać jednostkę miary kątów

str. 10 Kalkulator SHARP EL-500L

[DRG] Pozwala określić jednostki miary kątów

wykorzystywanych podczas obliczeń wartości funkcji trygonometrycznych, trygonometrycznych odwrotnych. Każde naciśnięcie przycisku powoduje zmianę jednostek w następującej kolejności DEG →

RAD → GRAD → DEG....

"Wyświetlacz" (strona 3)

! Generacja liczb losowych

[2ndF][RANDOM][=] Pozwala wyświetlić 3-cyfrową

liczbę pseudolosową. By wyświetlić kolejną liczbę losową, wystarczy nacisnąć przycisk [=].

! Konwersja wartości kątów (→strona 26)

Jednostki miary kątów mogą być zmieniane w następującej kolejności: stopnie → radiany → grady → stopnie itd.

! Obliczenia z udziałem pamięci

Kalkulator pozwala na czasowe zapisanie w jego pamięci liczby. Funkcja ta jest szczególnie przydatna podczas wykonywania skomplikowanych obliczeń, gdy wynik jednej operacji wykorzystywany jest w trakcie innych obliczeń.

1. Wykonywanie skomplikowanych obliczeń (→strona 27)

[STO] Pozwala zapisać wartość w pamięci [RCL] Pozwala wyświetlić wartość zapisaną w pamięci [M+] Pozwala dodać wyświetlaną liczbę do wartości

zapisanej w pamięci.

2 Wykonywanie obliczeń wykorzystujących wynik innych

operacji (→strona 27)

Wyniki uzyskane przez naciśnięcie przycisku [=] są

automatycznie zapisywane w pamięci ostatniego wyniku. [2ndF][ANS] Pozwala wyświetlić ostatni z wyznaczonych

wyników.

Kalkulator SHARP EL-500L str. 11

Obliczenia statystyczne

! Funkcje statystyczne

: średnia z danych (x)

sx : odchylenie standardowe z danych (x) σx : odchylenie standardowe próbki z danych (x) n : liczba danych ∑x : suma danych (x)

: suma kwadratów danych (x)

∑x

! Przechodzenie do obliczeń statystycznych

By przejść do obliczeń statystycznych, należy nacisnąć przyciski [2ndF][STAT]. Na wyświetlaczu ukazuje się wówczas wskaźnik "STAT".

! Wprowadzanie danych

By wprowadzić ciąg danych wykorzystywanych w obliczeniach statystycznych, należy posłużyć się przyciskiem [DATA] naciskając go po wprowadzeniu każdej odrębnej wartości.

Jeśli w ciągu danych ta sama wartość występuje kilka razy, to należy podać tą wartość nacisnąć przycisk [FRQ(,)] podać liczbę wystąpień wprowadzonej liczby i nacisnąć przycisk [DATA].

Jeśli liczba danych przekroczy 999'999'999, to niemożliwe będzie wyświetlenie "n=".

Gdy wartość występującej kilkakrotnie liczby wyznaczana jest na podstawie wzoru, to wzór ten należy otoczyć nawiasami. Przykład: [(] A × B [)] [FRQ(,)] liczba wystąpień [DATA]

! Korekta wprowadzanych danych

1. Jeśli nie został jeszcze naciśnięty przycisk [DATA]: Należy wówczas nacisnąć przycisk [ON/C], by skasować

wprowadzaną wartość. Jeśli wprowadzana była sama wartość liczbowa, a nie wzór, można nacisnąć przycisk [

]

str. 12

Kalkulator SHARP EL-500L

przesuwając kursor na koniec wartości i nacisnąć przycisk [DEL], by ją skasować.

2. Jeśli naciśnięty już został przycisk [DATA] Należy nacisnąć wówczas przyciski [2ndF][CD], by

skasować wprowadzoną wartość.

! Obliczenia wartości statystycznych (→strona 28)

Jeśli wynik przekroczy wartość 9'999'999, nie zostanie wyświetlona nazwa wartości (jak σx, ∑x).

! Błędy obliczeniowe

Błędy w obliczeniach występują gdy:

• Wartość bezwzględna wyniku końcowego lub pośredniego

jest większa niż 10

100

• Mianownik jest równy o (=dzielenie przez 0)

• Wartość pod pierwiastkiem kwadratowym jest liczbą

ujemną.

∑

−

xnx

∑

sx=

n: liczba danych

∑x=x1 + x + .... + x

σx=

−

∑x =x + x + .... + x

xnx

∑

2 2 2

1 2 n

−

Kalkulator SHARP EL-500L

str. 13

! Błędy

Błąd obliczeń wystąpi w sytuacji, gdy przekroczony zostanie zakres obliczeń lub gdy zostanie podjęta próba niepoprawnych obliczeń matematycznych. W przypadku wystąpienia błędu obliczeń na wyświetlaczu kalkulatora pokazywany jest komunikat o błędzie i niemożliwe jest przeprowadzenie jakiejkolwiek operacji. W celu przywrócenia normalnego stanu kalkulatora, należy nacisnąć przycisk [ON/C].

! Kody błędów i ich znaczenie

Liczba występująca po komunikacie „Error” jest kodem błędu określającym typ błędu.

1 Błąd składni

Błędy i zakres obliczeń

• Podjęta została próba wykonania niepoprawnych

obliczeń.

Przykład: Wprowadzenie jednym wzorze pod rząd

dwa operatory arytmetyczne:

13 + + 5

2 Błąd obliczeń

• Wartość bezwzględna wyniku pośredniego lub wyniku

końcowego jest równa lub większa od 10

100

;

• Dzielenie przez 0;

• Podczas przeprowadzania obliczeń przekroczony

został zakres obliczeń.

3 Błąd liczby kroków

• Przekroczona ilość dostępnych buforów (Kalkulator

posiada 8 buforów, do których mogą być wprowadzone wartości numeryczne oraz 16 buforów, do których wprowadzone mogą zostać polecenia operacji. Podczas obliczeń statystycznych wykorzystywane są tylko 4 bufory).

str. 14

Kalkulator SHARP EL-500L

4 Równanie jest za długie

• Liczba znaków równania przekroczyła dozwoloną

ilość 159. Należy wówczas nacisnąć przycisk [ON/C] kasując równanie lub je skrócić (np. dzieląc na dwie oddzielne operacje).

! Zakres obliczeń (→strona 28)

Dokładność kalkulatora w zakresie od ± 10

× 10

" Przyciski [ ] i [ ]" (→strona 7)

-99

do ± 9.999999999

i 0 wynosi ± 1 dla ostatniej cyfry mantysy. Podczas

przeprowadzania obliczeń ciągłych, błędy kumulują się prowadząc do zmniejszenia dokładności. Jeżeli wartość bezwzględna wprowadzanej liczby lub wyniku końcowego/pośredniego jest mniejsza niż 10

-99

, to zostaje ona

zaokrąglona i wyświetlona jako 0 i taka wartość bierze udział w dalszych obliczeniach.

Wymiana baterii

! Zasilanie

Kalkulator wykorzystuje dwie manganowe baterie alkaliczne (LR44)

! Kiedy należy dokonać wymiany baterii

Wymiany baterii należy dokonać:

• Jeżeli na wyświetlaczu nic się nie pojawia, nawet po

naciśnięciu przycisku [ON/C].

• Jeżeli zawartość pamięci została samoczynnie usunięta.

! Uwagi dotyczące wymiany baterii

Niewłaściwe użycie baterii może doprowadzić do wycieknięcia elektrolitu lub wybuchu ogniw. Z tego powodu należy przestrzegać poniższych zasad:

• Podczas zakładania baterii należy zachować właściwą

polaryzację - tak by widać było znak '+' zaznaczony na bateriach.

Kalkulator SHARP EL-500L str. 15

• Pozostawienie wyładowanych baterii w komorze baterii

może spowodować wylanie z nich elektrolitu i zniszczenie urządzenia.

• Jeśli z baterii wycieknie elektrolit, to należy dokładnie

zetrzeć go z obudowy.

• Nie należy wrzucać baterii do ognia i wody. Grozi to eksplozją.

• Baterie należy przechowywać poza zasięgiem dzieci.

! Sposób wymiany baterii

1. Wyłączyć zasilanie przy pomocy przycisków [2ndF][OFF].

2. Zamknąć pokrywę ochronną kalkulatora i odkręcić dwie śrubki znajdujące się z tyłu urządzenia. Przesunąć kalkulatora ciągnąc go w kierunku oznaczonym strzałką.

Należy uważać, by nie zgubić śrubek.

3. Ściągnąć pokrywę komory baterii i podnieść ją, by możliwe było jej zdjęcie.

4. Przy pomocy ostro zakończonego przedmiotu, np. długopisu, wyjąć wyładowane baterie.

5. Zainstalować dwie nowe baterie, tak aby biegun dodatni (ze znakiem „+”) znajdował się na górze.

6. Założyć pokrywę.

7. Nacisnąć przycisk RESET znajdujący się z tyłu urządzenia

Należy upewnić się, czy po naciśnięciu przycisku RESET wygląd wyświetlacza będzie taki, jak na poniższym rysunku. Jeśli na wyświetlaczu nie pokażą się żadne informacje, należy powtórzyć powyższą procedurę.

str. 16

Kalkulator SHARP EL-500L

! Automatyczne wyłączanie zasilania

Jeżeli przez około 10 minut nie zostanie naciśnięty żaden przycisk, zasilanie zostanie automatycznie wyłączone. Ma to na celu przedłużenie czasu pracy baterii.

Model; EL-500L

Obliczenia: Podstawowe operacje arytmetyczne

Obliczenia wewnętrzne: Liczba cyfr mantysy nie większa niż 12

Zasilanie: Dwie manganowe baterie alkaliczne (LR44) Zużycie mocy: 0.0006W

Czas pracy baterii: Około 2 000 godzin (przy ciągłym wyświetlaniu

Kalkulator SHARP EL-500L

Temperatura pracy: 0°C - 40°C

Wymiary: 82 mm × 125 mm × 16.5 mm Waga: około 96 g (z bateriami)

Akcesoria: Dwie baterie LR44 (zainstalowane fabrycznie

Dane techniczne

(dodawanie, odejmowanie, mnożenie i dzielenie, obliczenia z czynnikami stałymi, operacje z pamięcią, ułamki, obliczenia statystyczne, obliczenia wartości funkcji itd.)

55555. w temperaturze 20°C.).

str. 17

w urządzeniu), karta wskazówek, instrukcja obsługi.

Przykłady obliczeń

! Zapis wykładniczy

Przykład obliczeń

(1) (2)

20 5

1.2×10 ×1.5×10

33 -23

1.992×10 ×6.668×10

Naciskane przyciski

[ONC]1.2[Exp]20[x]

1.5[Exp]5[=]

1.992[Exp]33[×]

6.668[Exp][(-)]23[=]

Wyświetlacz

(3)

1.3282656

1.8

25 ×10

11 ×10

(2) (3)

3[+]7[=]

0.428571428

[2ndF][F-E]

[2ndF][TAB] 9 (liczba miejsc dziesiętnych = 9) 4.285714286

[2ndF][TAB]5 [2ndF][TAB]2 [2ndF][F-E]

0.428571428

4.28571

4.29

-01 ×10

11 ×10 11 ×10

str. 18 Kalkulator SHARP EL-500L

! Przyciski [ ] i [ ]

1. Podczas wprowadzania działań

(1) (2) (3)

Korekta 15+8-3 na 15+5-2.

[ON/C]15[+]8[-]3

[

][ ][ ]

[DEL]

15 + 8 - 3_ 15 + 8 - 3_ 15 + - 3 15 + 5 - 3

15 + 5 - 3 15 + 5 - 2_

2. Po wyświetleniu wyniku:

(1) (2) (3)

13×24= [ON/C]13[×]24

[

[=]

] ([ ])

13×24_

312.

13×24

3. Po wyświetleniu komunikatu o błędzie

(1) (2) (3)

Zamiast 4+5 wprowadzono 4++5

(1) Błąd składni spowodowany przez wprowadzenie kolejno

[ON/C]4[+][+]5

[=]

[

4++5_ 1 (1) 4++5 (2)

]

dwóch takich samych operatorów .

(2) Kursor przesunie się do miejsca, w którym popełniono błąd.

! Dodawanie, odejmowanie, mnożenie i dzielenie

(1) (2)

12+16×3= 350-120÷4=

[ON/C][+]16[×]3[=]

350[-]120[+]4[=]

72[×][(-)]12[-]150[=]

[( ]5[+]21[ )][×][( ]30[-]16[ )][=]

[( ]6[×][2ndF][10

[( ]2[Exp][(-)]4[=]

]3[ )][+]

(3)

60.

320.

-1014.

364.

30000000.

Kalkulator SHARP EL-500L

str. 19

! Obliczenia wykorzystujące czynniki stałe

(1) (2)

245 = +60 12+60 150 = -20 250-20

[ON/C]245[+]60[=]

150[-]20[=] 130.

200÷4=

180÷4 15×3=

10=

15×

12 [=]

200[÷]4[=]

180 [=]

15[×]3[=]

10[=]

(3)

305.

72.

230. 250 [=]

50.

45.

150.

! Wyznaczanie największego wspólnego podzielnika

i najmniejszej wspólnej wielokrotności

1. Wyznaczanie największego wspólnego podzielnika

(1) (2) (3)

Jaki jest największy wspólny podzielnik 24 i 36.

[ON/C]24

[2ndF][G.C.F.]36

[=]

24_

24GCF36_

12.

2. Wyznaczanie najmniejszej wspólnej wielokrotności

(1) (2)

Jaka jest najmniejsza wspólna

[2ndF][LC.M.]

wielokrot-ność 15 i 9

[ON/C]15

(3)

15_

15LCM9

45.

str. 20 Kalkulator SHARP EL-500L

! Obliczenia z udziałem ułamków

2. Upraszczanie ułamków (redukcja do najprostszej postaci).

% Wprowadzanie i korekta ułamków

& Operacje automatyczne

(1)

132

[ON/C]1[×/y]3[+]2[×/y]12

(2) (3)

1/3+2/12_

SIMP

[=]

FACTOR? (2)

[SIMP]

[=]

1/2.

[=]

6/12. (1)

SIMP

(1) Wyświetlenie symbolu SIMP oznacza, że wynik może być

dalej uproszczony (tj. wyrażony dla mniejszego mianownika).

(2) Wprowadzenie wspólnego podzielnika dla licznika

i mianownika.

Jeśli podzielnik nie jest znany wystarczy nacisnąć przycisk

[=]. Wyświetlony wówczas zostanie największy wspólny podzielnik.

& Operacje ręczne

(1) (2) (3)

132

[ON/C]1[×/y]3[+]2[×/y]12

1/3+2/12_

[=]

FACTOR?

[SIMP]

3/6. (1)

2[=]

3_ (2)

[SIMP]3

1/2. (3)

[=]

SIMP

6/12.

SIMP

(1) Wynik został już uproszczony, lecz może być upraszczany

w dalszym stopniu. Uzyskany zostanie w ten sposób ułamek o mniejszym mianowniku.

(2) Wprowadzenie wspólnego podzielnika (=3). (3) Zniknięcie symbolu SIMP oznacza, że wynik nie może być

dalej uproszczony.

Kalkulator SHARP EL-500L

str. 21

& Korekta niewłaściwego ułamka

(1) (2) (3)

132

[ON/C]1[×/y]3[+]2[×/y]12

1/3+2/12_

[=]

[SIMP]

[=]

[DEL]

6[=]

SIMP

FACTOR?

SIMP

5 (2)

SIMP

_ 1/2. (3) 1/2.

6/12.

(1) Wynik może być dalej uproszczony. (2) Jeśli wprowadzona wartość nie jest wspólnym podzielnikiem

licznika i mianownika, to niemożliwe będzie wykonanie jakiejkolwiek operacji dopóki wyświetlana jest wartość 5.

(3) Niepoprawną wartość należy skasować np. naciskając

dwukrotnie przycisk [DEL].

% Obliczenia na ułamkach

(1) (2) (3)

561

(1) Wyświetlenie symbolu SIMP oznacza, że ułamek może

[ON/C]5[×/y]1[×/y]14

5/6+1/14_ [=] [=]

SIMP

38/42. (1)

19/21. (2)

zostać uproszczony.

(2) Jeśli naciśnięty zostanie przycisk [=], to ułamek jest

upraszczany do swojej najprostszej postaci.

3. Upraszczanie ułamków (redukcja do najmniejszego

mianownika).

% Obliczenia i korekta

(1) (2) (3)

131

[ON/C]1[×/y]3[+]1[×/y]4

1/3+2/4_

[SIMP]

DENOM?

48_ (2)

[=]

16/48+12/48_

[=]

SIMP

(1)

28/48.(3)

str. 22 Kalkulator SHARP EL-500L (1) Wyświetlenie symbolu SIMP oznacza, że kalkulator jest

gotów do wprowadzenia wspólnego mianownika.

(2) Wprowadzenie wspólnego mianownika. (3) Wynikiem obliczeń jest ułamek o mianowniku

wprowadzonym w kroku (2).

& Korekta niewłaściwego mianownika

(1) (2) (3)

131

(1) Wprowadzona wartość nie może być wspólnym

[ON/C]1[×/y]3[+]1[×/y]4

1/3+1/4_ DENOM.?

[SIMP]

13_

13 (1)

[=]

DENOM.?

[ON/C]

SIMP

(2)

mianownikiem - pod wartością wyświetlany jest kursor. Dopóki wartość ta jest wyświetlana, niemożliwe jest wykonanie jakichkolwiek obliczeń.

(2) Niepoprawną wartość należy skasować np. naciskając

dwukrotnie przycisk [DEL].

% Obliczenia na ułamkach

(1) (2) (3)

131

(1) Nacisnąć przycisk [SIMP]. Wyświetlenie symbolu SIMP

[ON/C]1[×/y]3[+]1[×/y]4

1/3+1/4_ DENOM.?

[SIMP]

12_

[=]

4/12+3/12_

[=]

7/12.

[=]

SIMP

(1)

(2)

oznacza, że ułamek może zostać uproszczony.

Jeśli naciśnięty zostanie przycisk [=], to wyświetlony

zostanie najmniejszy wspólny mianownik (=12).

(2) Wynik obliczeń jest wyświetlany z najmniejszym wspólnym

mianownikiem.

Kalkulator SHARP EL-500L

! Konwersja wartości

1. Liczba dziesiętna ↔ ułamek

(1) (2) (3)

Konwersja wyniku dzielenia 1÷3 na ułamek

str. 23

[ON/C]1[÷]3

[=]

[

/B]

1÷3_

0.333333333 1/3.

Konwersja wyniku dzielenia 6÷5 na ułamek

6[÷]5

[=]

[

/ ]

B C

/ ]

[Axxx]

6÷5_

simp

1.2 12/10. 1_2/10.

1.2

2. Liczba miejsc po przecinku

(1) (2) (3)

18÷7= (liczba miejsc dziesiętnych =6)

[2ndF][F√E][TAB]6

[ON/C]18[÷]7

18÷7_

[=]

2.571429

2.571428571

00 ××10

[2ndF] ][F√E]

! Obliczenia procentowe

(1) (2) (3)

200 × 32%= [ON/C] 200 [×] 32 [2ndF][%] 150 ÷ 300 =?% 200 + (200 × 32%) =

300 -(300 × 25%) =

150 [+] 300 [2ndF][?] 50.

200 [+]32 [2ndF][%] 264. Marż

300 [-]25[2ndF][%] 225 Upust

Uwagi

64.

Kalkulator SHARP EL-500L

str. 24

! Wyznaczanie ilorazu i reszty

(1) (2) (3)

25÷5

[ON/C] 23 [2ndF][INT÷]5

Wyznaczyć iloraz i resztę

9.5÷4

9.5 [2ndF][INT÷]4

Wyznaczyć iloraz i resztę

-32÷(-5)

[(-)] 32 [2ndF][INT÷] [(-)] 5

Wyznaczyć iloraz i resztę

! Wyznaczanie wartości funkcji

[=]

25 ÷ 5_

9.5 ÷ 4_

-32 ÷ -5_

1.5

-2

(1) (2) (3)

sin30°

[ON/C][sin] 30

cos π/4 [rad] cos [(][2ndF][π][÷]4[)]

tan1 [g]

[=]

tan 1

[=]

sin30_

cos(π÷4)_

0.707106781

tan1_

GRAD

0.015709255

DEG

RAD

0.5

Wyniki obliczeń odwrotnych funkcji trygonometrycznych wyrażone będą w wartościach kąta z następujących zakresów:

DEG

RAD

GRAD

-1

θ = sin

-1

θ = tan

-90 ≤ θ ≤ 90 0 ≤ θ ≤ 180

≤ θ ≤

−

-100

≤ θ ≤ 100 0 ≤ θ ≤ 200

θ =cos-1 x

0 ≤ θ ≤ π

Kalkulator SHARP EL-500L str. 25

(1) (2) (3)

log30= [ON/C][2ndF][log] 30 [=] 1.477121255 ln 25=

√32 + 3√21 = [2ndF][√] 32 [+]

[2ndF][ln] 25 [=] 3.218875825

2/3

10 =

3 [2ndF][ √] 21 [=]

[2ndF][10x] 2 [x/y] 3 [=] 4.641588834

8.415778426

e5 = [2ndF] [ex] 5 [=] 148.4131591 74 = 7 [2ndF][yx] 4 [=] 2401.

6! = 6 [2ndF][n!][=] 720. C =

P 10 [2ndF][nPr] 5 [=]

10 5

/3 = [2ndF][π][÷] 3 [=]

/4 + 1/5 = 4 [2ndF][x-1] [+]

! Konwersja wartości kątów

(1) (2) (3) Uwagi

→?[rad]

→?g

-1 o

0.8 = ?

sin

→?[rad] →?g

8 [2ndF][nCr] 2 [=]

-1

]

] ]

]

-1

] [=] 0.45

DEG

90.

RAD

1.570796327

GRAD

100.

DEG

90.

DEG

53.13010235

RAD

0.927295218

GRAD

59.03344706

5 [2ndF][x

[2ndF] [DRG

[2ndF] [sin

0.8 [=]

[2ndF] [DRG

180° = π [rad] = 200g (π = 3.141592654)

28.

30240.

1.047197551

DEG

[]rad

100g 90°

°(DEG)

[rad]

str. 26

Kalkulator SHARP EL-500L

! Obliczenia z udziałem pamięci

(1) (2) (3) Uwagi

×] 4 [=]

5 [STO]

×] 2

[RCL]

15.

60.

25.

147.

47.

219.

30 ÷ (3×5) = A

×5) × 4 = B

20+10 - 5=

× 2=

121+13

× 3-16=

=) 21

[ON/C] 3 [

×] 5 [STO] ÷][RCL][=]

30 [

[RCL][

[ON/C] 20 [+] 10 [-]

121 [+] 13 [

[2ndF][M+]

21 [

×] 3 [-] 16

[2ndF][M+]

2 Wykonywanie obliczeń wykorzystujących wynik innych

operacji

(1) (2) (3)

Wykorzystać wynik

÷5=0.8 w

× 0.8 + 60 ÷ 0.8 =

[ON/C] 4 [÷] 5[=]

×] [2ndF][ANS] [+]

4 [

÷] [2ndF][ANS][=]

60 [

Obliczenia statystyczne

! Wprowadzanie danych

(1) (2) (3)

Wprowadzić daną "7"

[2ndF][STA]

[2ndF][CA] 7

[DATA]

13 studentów uzyskało w teście wynik 70 punktów, a 5 - 50 punktów.

(1) Wyświetlana jest liczba wprowadzonych danych.

[2ndF][CA] 70 [FREQ(,)] 13

[DATA]

50 [FREQ(,)] 5

[DATA]

Kalkulator SHARP EL-500L str. 27

! Obliczenia wartości statystycznych

0.8

78.2

STAT 7_ n= 1. (1)

70,13_ n= 13. 50,5_ n= 18.

(1) (2) (3)

A B 30 5 40 3 50 10 60 12 70 13 80 9 90 7 100 3

A Wynik

30 [FREQ(,)] 5 [DATA]

[2ndF][CA]

40 [FREQ(,)] 3 [DATA] 50 [FREQ(,)] 10 [DATA] 60 [FREQ(,)] 12 [DATA] 70 [FREQ(,)] 13 [DATA]

80 [FREQ(,)] 9 [DATA]

90 [FREQ(,)] 7 [DATA]

1000 [FREQ(,)] 3 [DATA]

[2ndF][

[2ndF][sx] [2ndF][

[2ndF][n]

[2ndF][

STAT n= 5. n= 8. n= 18. n= 30. n= 43. n= 52. n= 59. n= 62.

x ]

65.32258065

18.52935128

18.37931358

σx]

n= 62.

∑x= 4050.

∑x]

∑x = 285500.

∑x ]

B Liczba osób

! Zakres obliczeń

Funkcja Dziedzina

sin x cos x tan x

DEG: |x | (tan x : |x | RAD: |x | (tan x : |x | ≠ - (2n-1)) * GRAD: |x |

-1

sin

x, cos

-1

tan x ln x, log x

(tan x : |x |

-1

x |x | ≤ 1

|x |

< 10

-99 100

≤ x < 10

< 10

< / × 10

100

≠ 90 (2n-1)) *

180

/9 × 1010

≠ 100 (2n-1)) *

str. 28 Kalkulator SHARP EL-500L

Funkcja Dziedzina

• y > 0: -10 < x ln y ≤ 100

• y = 0: 0 < x < 10

• y < 0: x = n (0 < |× | < 1: / = 2n-1, x = 0)*

-10

√y

e 10× -10 x2

√x

-1

x n! nPr, nCr DRG

* (n, r: liczby całkowite)

• y > 0: -10

• y = 0: 0 < x < 10

• y < 0: x= 2n-1,

100

-10 < x ≤ 230.2585092

100

< x < 100

|x |

< 10

0 ≤ x < 10 |x |

< 10 (x ≠ 0)

≤ n ≤ 69*

≤ r ≤ n ≤ 69

→RAD, GRAD→DEG: |× | < 10

DEG

→GRAD: |x| <

RAD

100

/x = n, x ≠ 0)*

100

< × ln |y| ≤ 100

100

< / ln y ≤ 230.2585092 (x≠ 0)

< |x | < 1:

( 0

100

< 1/x ln |y| ≤ 230.2585092

-10

100

/2 × 1096

! Zak³adanie pokrywy ochronnej

! Pokrywa ochronna

• Gdy kalkulator nie jest używany jego pokrywa powinna być

zamknięta (by zamknąć pokrywę, należy postępować odwrotnie niż przy jej otwieraniu).

Urządzenie to spełnia wymagania normy 89/336/EEC z uwzględnieniem poprawek 93/ 68/ EEC.

str. 30

Kalkulator SHARP EL-500L

str. 29

Sharp EL-500L User Manual

Specifications and Main Features

Frequently Asked Questions

User Manual

Cechy kalkulatora

Zalecenia

Symbole wykorzystywane w instrukcji

! Przyciski

! Ikony

! Priorytety operacji

! Liczba przeprowadzanych operacji

Obliczenia podstawowe

! Generacja liczb losowych

Obliczenia statystyczne

! Funkcje statystyczne

! Wprowadzanie danych

! Korekta wprowadzanych danych

Wymiana baterii

! Zasilanie

! Sposób wymiany baterii

Dane techniczne

! Obliczenia procentowe

! Wyznaczanie ilorazu i reszty

Obliczenia statystyczne

! Wprowadzanie danych

! Zak³adanie pokrywy ochronnej

! Pokrywa ochronna