Gids voor instelling van een
Luidsprekerpositie
multikanaals audio-luidsprekersysteem
Dit apparaat is voorzien van het Pioneer Multi-Kanaal Akoestisch Afstelling Systeem (MCACC)
waarmee u automatisch uw luidsprekersysteem kunt calibreren, zodat een optimale
geluidsomgeving wordt verkregen. Er is echter ook een referentiecalibratie-disc bijgeleverd
om de beste geluidsinstellingen te verwezenlijken. Terwijl u naar de signalen luistert die op de
disc zijn, stelt u de fysieke positie en oriëntatie van uw luidsprekers in totdat deze naar uw
gevoel het meest gunstige geluidsveld creëren.
Zie de [Instelprocedure] die hiernaast is beschreven voor een concreet voorbeeld van de
stappen in het instelproces.
Deze disc is door Pioneer voorzien van speciale calibratiesignalen zodat u op basis van uw
eigen gevoel voor geluidsbalans de positie (afstand) en oriëntatie (richting) van de luidsprekers
kunt bepalen, zonder gebruik van speciale meetinstrumenten.
De luidsprekerposities die bij opname van deze disc zijn gebruikt, zijn de posities die ITU-R
aanbeveelt voor 5.1-kanaals geluid (zie afbeelding), en deze worden beschouwd als de beste
posities voor weergave van multikanaals audio. Wanneer u deze disc gebruikt voor het calibreren
van uw luidspreker-oriëntatie (richting), dient u uw luidsprekers op de ITU-R posities te plaatsen.
Bij het instellen van de luidsprekerafstand mogen andere posities worden gebruikt.
Afb. 1 ITU-R aanbevolen 5.1-kanaals luidsprekerposities (ITU-
R BS.775-1)
60°
Gebruik de mal op de achterpagina voor het bepalen van de ITU-R posities; u kunt ook de
gebruiksaanwijzing van de receiver raadplegen voor het selecteren van de luidsprekerposities.
Neem ook de aanbevelingen in acht beschreven in [Tips voor opstelling van de luidsprekers]
beschreven op de achterkant van deze pagina.
Start het Multi-Kanaal Akoestisch Afstelling Systeem
(MCACC)
Voer de automatische geluidsakoestiek-calibratie uit overeenkomstig de instructies in de
gebruiksaanwijzing van de receiver.
Fijnafstelling van de luidsprekerpositie (afstand)
Terwijl u naar de calibratiesignalen luistert die op de referentiecalibratie-disc zijn opgenomen,
verplaatst u de luidsprekers totdat een optimale afstandsinstelling is verkregen.
Zie de paragraaf [Fijnafstelling van de luidsprekerafstand] voor nadere bijzonderheden
betreffende de afstelling.
Stel de luidspreker-oriëntatie (richting) in
Terwijl u naar de calibratiesignalen luistert die op de referentiecalibratie-disc zijn opgenomen,
past u de richting van de luidsprekers naar vereist aan totdat een optimaal geluidsbeeld is
verkregen. Wanneer de richting correct is ingesteld, zal de ruimtelijke informatie die in de
geluidsbron is vastgelegd nauwkeurig worden gereproduceerd, waardoor het
aanwezigheidsgevoel aanzienlijk wordt verbeterd.
Zie de paragraaf [Aanpassen van de luidsprekerrichting] voor nadere bijzonderheden
betreffende de afstelling.
Het geluidsbeeld wordt bepaald door de hoek van de luidsprekers ten opzichte van de
luisterplaats. Zoals hiervoor is vermeld, is deze disc opgenomen overeenkomstig de
aanbevolen ITU-R 5.1-kanaals luidsprekerposities, met als gevolg dat bij gebruik van andere
luidsprekerposities een correct geluidsbeeld niet kan worden verkregen. Deze afstelling dient
daarom alleen te worden gemaakt wanneer de luidsprekerhoeken overeenkomen met de
aanbevelingen van ITU-R (zie Afb. 1).
Instelprocedure
100°~120°
Luisterplaats
Luidsprekerposities gebaseerd op de aanbevelingen van de
International Telecommunication Union-Radiocommunication
sector (ITU-R).
Fijnafstelling van de luidsprekerafstand
Als surround-achterluidsprekers zijn aangesloten, zet u de optie voor surround-achterluidsprekers op “none”
tijdens het uitvoeren van de onderstaande afstelling.
1. Sluit de receiver en uw DVD-speler via een digitale verbinding op elkaar aan en stel de weergavefunctie van
de receiver in op de zuivere decodeerfunctie; dit is de STANDARD functie op deze receiver. (Opmerking: Als er
surroundeffecten of een andere signaalverwerking wordt toegepast, zal het geluidsbeeld niet juist zijn en kan
er geen correcte afstelling worden uitgevoerd.)
* De opgenomen calibratiesignalen zijn pulssignalen. Om beschadiging van de luidsprekers te voorkomen, mag u het
volume van de luidsprekers niet te hoog instellen.
2. Geef de referentiecalibratie-disc weer en laat het menuscherm verschijnen.
Voor 2-kanaals stereo luidsprekerposities drukt u op de 2 3 5 ∞ toetsen van de afstandsbediening om “Linear
PCM (for two-channel)” rechtsonder te selecteren en dan schakelt u over naar het 2-kanaals menuscherm. In
dit geval stelt u de weergavefunctie van de receiver in op stereo-weergave (“STEREO” functie).
3. Gebruik de van de afstandsbediening om de LV/RV (linksvoor/rechtsvoor) luidsprekers te selecteren op “1.
Signals for Adjusting Speaker Distance”.
4. Het pulssignaal zal gelijktijdig via beide kanalen
worden weergegeven. Ga zitten met uw gezicht
naar de luidsprekers gekeerd, zoals aangegeven in
de afbeelding hiernaast, spreid uw armen uit in de
richting van de luidsprekers en kijk naar het punt
dat midden tussen de luidsprekers is. In deze
houding zijn uw oren in de optimale stand ten
opzichte van beide luidsprekers zodat u het geluid
correct kunt horen. Gebruik altijd deze houding
wanneer u instellingen maakt.
Stel de luidsprekerafstand zorgvuldig in zodat het
geluid vanuit een punt midden tussen de twee
luidsprekers lijkt te komen wanneer u zich op de
luisterplaats bevindt (in de houding die hierboven
is beschreven).
Bij het uitvoeren van deze afstelling gebruikt u een
van de luidsprekers als de referentie-luidspreker en
verplaatst dan de andere luidspreker (gewoonlijk
dient u de afstand in stapjes van slechts enkele
centimeters te vergroten of verkleinen). Normaal
gebruikt u de linker voorluidspreker (LV) als de
referentie-luidspreker. Als u bijvoorbeeld het LV/RV
signaal weergeeft en het geluid meer vanaf de RV
kant lijkt te komen, betekent dit dat de RV
luidspreker te dichtbij is; in dit geval zet u deze
luidspreker een weinig verder weg van de
luisterplaats en verplaatst u de LV luidspreker niet. Wanneer de LS/RS luidsprekers worden ingesteld, gebruikt
u de LS luidspreker als referentie en verplaatst u de RS luidspreker om de afstand af te stellen.
De calibratiesignalen zijn per kanaal in hoofdstukken verdeeld; bij het calibreren van geluid kan het handig zijn om
de hoofdstuk-herhaalfunctie van uw DVD-speler te gebruiken.
Stel de LV/C = LV/LS = LS/RS luidsprekers op dezelfde wijze af.
* Wanneer de surroundluidsprekers zich aan de zijkanten van de luisterplaats bevinden, dient u de LS/RS afstelling uit te voeren
door eerst een stap naar voren te doen en u dan om te draaien. Wanneer de L/R geluiden namelijk rechtstreeks vanaf de
zijkanten van de luisterplaats uw oren bereiken, lijkt het alsof het geluid van boven komt, waardoor dit moeilijk kan worden
afgesteld. Met andere woorden, de afstellingen moeten worden gemaakt vanuit een stand waarbij uw uitgespreide armen
meer naar voren zijn, en niet direct aan uw zijkant. Wanneer de hoogte van de twee luidsprekers niet hetzelfde is, moet u zich
misschien enigszins draaien zodat u recht naar het punt midden tussen de twee luidsprekers kunt kijken.
* Het is mogelijk dat u bij de LV/C en LV/LS luidsprekers moeilijker het geluidsbeeld kunt bepalen dan bij de LV/RV luidsprekers.
Als het geluidsbeeld moeilijk in het midden gebracht kan worden, controleer dan de aansluitingen van de luidsprekers. Als
een van de luidsprekers met omgekeerde fase (de + en – aansluitingen zijn verwisseld) is aangesloten, kunt u geen correct
geluidsbeeld verkrijgen. Ook zal er bij extreme verschillen in de condities voor de weerkaatsing van de geluidssignalen van de
twee luidsprekers geen centraal geluidsbeeld verkregen kunnen worden. Wanneer de voorluidsprekers en de
surroundluidsprekers van verschillende typen zijn, zal het LV/LS geluidsbeeld ook niet duidelijk zijn. In dat geval gaat u door
naar het afstellen van de LS/RS luidsprekers zonder dat u probeert om de LV/LS luidsprekers verder af te stellen.
Afb. 2
C
LV RV
LS RS
Voer MCACC opnieuw uit
Activeer het Multi-Kanaal Akoestisch Afstelling Systeem (MCACC) nog een keer om alle
afzonderlijk gemaakte instellingen aan elkaar aan te passen en ervoor te zorgen dat een
optimaal uitgebalanceerd geluidsveld wordt verkregen.
Nadat deze laatste stap is uitgevoerd, hebt u de beschikking over een uiterst accuraat
geluidsveld. U kunt nu genieten van een ongekend aanwezigheidsgevoel dat alleen
multikanaals audio u kan bieden.
Deze luidspreker-calibratiegids is bedoeld om de gebruiker te helpen bij het handmatig uitvoeren
van de fijnafstelling voor de luidsprekerpositie terwijl naar de opgenomen signalen wordt
geluisterd, zodat een nog betere geluidskwaliteit wordt verkregen dan bij toepassing van de
automatische instelfuncties van het MCACC systeem. Houd er rekening mee dat soms de beste
instellingen moeilijk verkregen kunnen worden, als gevolg van de vorm van de luisterruimte, de
plaats van de meubels en eventuele persoonlijke verschillen in de beoordeling van geluid.
Aanpassen van de luidsprekerrichting
Zoals in stap 4 hierboven is vermeld, dient u deze instelling alleen uit te voeren als uw luidsprekers zijn opgesteld
overeenkomstig de ITU-R 5.1-kanaals plaatsingshoeken die zijn aangegeven in Afb. 1. Houd er ook rekening mee dat de
instelling voor de geluidsbeeld-oriëntatie niet correct kan worden
uitgevoerd wanneer de uitgangsniveaus en afstanden van de
luidsprekers verkeerd zijn ingesteld; stel deze onderdelen correct in
voordat u begint met het aanpassen van de luidsprekerrichting.
De volgende instructies zijn gebaseerd op het beeld van een grote
wijzerplaat, waarbij de luisterplaats in het midden is en de “12:00”
positie recht voor u is.
1. Sluit de receiver en uw DVD-speler via een digitale verbinding op
elkaar aan en stel de weergavefunctie van de receiver in op de
zuivere decodeerfunctie; dit is de STANDARD functie op deze
receiver. (Opmerking: Als er surroundeffecten of een andere
signaalverwerking wordt toegepast, zal het geluidsbeeld niet juist
zijn en kan er geen correcte afstelling worden uitgevoerd.)
2. Geef de referentiecalibratie-disc weer en laat het menuscherm
verschijnen. Gebruik de 2 3 5 ∞ toetsen van de afstandsbediening
om het onderdeel “2. Signals for Confirmation of Direction
Definition” voor de “12 uur” positie op de calibratie-disc te
selecteren.
3. Er volgt een gesproken inleiding en dan hoort u het tikken van
een klok en een mannenstem. Deze dienen recht vanuit de 12uur positie te komen.
4. Naarmate u de volgende hoofdstukken doorloopt, zullen de stem
en het klokdisplay in de richting van de klok vooruitgaan (1 uur
= 2 uur = 3 uur …). Controleer of het geluid en de stem duidelijk
vanuit de betreffende richting komen (bijv. bij de 3-uur positie
moet het geluid vanuit een punt meteen rechts van u komen).
Als de geluiden niet vanuit de juiste richting komen, stel dan de
richting van de luidsprekers af. Het is mogelijk dat u niet alle 12
richtingen nauwkeurig kunt afstellen; leg de nadruk op het
nauwkeurig afstellen van de 4 hoofdrichtingen (12 uur, 3 uur, 6
uur en 9 uur) en probeer dan de tussenliggende richtingen zo
goed mogelijk af te stellen.
* Bij het afstellen van de luidsprekerrichting moet u alleen de
luidsprekerhoek veranderen en niet de positie van de rotatie-as. De
rotatie-as is het punt in het midden van de voorkant van de luidspreker
(zie Afb. 4).
* De resultaten van de experimenten die zijn uitgevoerd door een
research-team van Pioneer tonen aan dat een gunstig geluidsbeeld
kan worden verkregen als u de luidsprekers opstelt met de oriëntatie
die is aangegeven in Afb. 5. Het feitelijke geluidsbeeld kan echter
verschillen afhankelijk van de eigenschappen van de kamer en de
gebruikte luidsprekers; probeer daarom meerdere oriëntaties uit
terwijl u dit voorbeeld als referentie gebruikt.
Inhoud van de referentiecalibratie-disc
Voor multikanaals signalen (DTS signaal)
Signalen (puls) voor afstellen
van luidsprekerafstand
1 LV en RV
2 LV en C
3 LV en LS
4 LS en RS
Voor 2-kanaals signalen (lineair PCM signaal)
Signalen (puls) voor afstellen van luidsprekerafstand
1 LV en RV
Luidspreker-oriëntatie (richting)
calibratiesignalen
1 12 uur
2 1 uur
3 2 uur
4 3 uur
5 4 uur
6 5 uur
7 6 uur
8 7 uur
9 8 uur
0 9 uur
- 10 uur
= 11 uur
~ 12 uur
Afb. 3
Afb. 4
Rotatie
Rotatie-as
Afb. 5
LV
Rechte lijnen vanuit de middenassen van
de luidsprekers snijden elkaar op een punt
ongeveer 30-80 cm achter de luisterplaats.
LS
Rechte lijnen vanuit de middenassen van
de luidsprekers snijden elkaar op een punt
ongeveer 30-80 cm achter de luisterplaats.
RV
RS
Opstelling van de luidsprekers met
behulp van de ITU-R mal
De ITU-R aanbevelingen geven de plaatsingshoek voor elke luidspreker
aan, zoals getoond in Afb. 1. U kunt de bijgeleverde mal gebruiken om de
luidsprekers overeenkomstig deze hoeken te plaatsen.
Voordat u begint, legt u een stuk touw van 3 meter klaar (het touw moet
gemaakt zijn van een dun, niet-elastisch materiaal).
1 Open deze handleiding en lijn het midden van de ITU-R mal uit met
uw luisterplaats zodat de 0-graden positie recht voor u is, zoals
afgebeeld.
2 Bevestig een eind van het touw aan het midden van de mal en strek
het touw uit naar de 0-graden positie.
3 Plaats uw centerluidspreker op een punt langs het uitgestrekte touw (0
graden).
4 Plaats uw voorluidsprekers en surroundluidsprekers op dezelfde wijze
op het uitgestrekte touw terwijl dit op de juiste plaats ligt.
De ITU-R plaatsingsmethode is gebaseerd op de aanname dat elke
luidspreker op een gelijke afstand is van de luisterplaats. Het kan
voldoende zijn om de afstand tot de luisterplaats via de vertragingsfunctie
elektrisch in te stellen, maar u dient op zijn minst de twee voorluidsprekers
en de twee surroundluidsprekers op gelijke afstand te plaatsen.
LV
C
(Voor = 0 graden)
0°
RV
Tips voor opstelling van de luidsprekers
LET OP
De luidsprekers moeten minimaal
10 cm verwijderd zijn van de muur
e.d. en moeten op een stevige,
stabiele ondergrond staan.
Plaats de luidsprekers zodanig dat
de tweeters ongeveer op oorhoogte
zijn. Als de centerluidspreker niet op
dezelfde hoogte kan worden gezet,
draait u luidspreker zodanig dat
deze naar de luisterplaats is gericht.
Afhankelijk van uw eigen voorkeur
kunnen de surroundluidsprekers
wat hoger dan oorhoogte worden
geplaatst.
Optimale ITU-R instellingen
Deze methode is ingewikkelder dan de methode met de mal, maar de
60-graden voorluidspreker-positie en de 120-graden surroundluidsprekerpositie aanbevolen door ITU-R kan wel nauwkeuriger worden ingesteld.
<Voordat u begint>
Leg twee stukken touw (de lengte van elk stuk touw moet 3-4 maal de
afstand vanaf de luisterplaats tot de voorluidsprekers zijn), een meetlint en
een viltstift klaar.
1 Maak met het touw een gelijkzijdige driehoek met de
lengte van de zijden gelijk aan de afstand vanaf de
luisterplaats tot een van de voorluidsprekers. Maak op
dezelfde wijze een rechte driehoek (45° × 45° × 90°)
waarvan de korte zijde gelijk is aan de afstand vanaf de
luisterplaats tot een van de voorluidsprekers. Gebruik de
viltstift om een merkteken te maken op het punt midden
op een van de zijden van de gelijkzijdige driehoek. (De
afstanden aangegeven in het voorbeeld in de afbeelding
zijn de afstanden die gelden wanneer de afstand vanaf de
luisterplaats tot de voorluidspreker 2 meter is).
2 Plaats de centerluidspreker recht voor u. Bepaal de
luidsprekerafstand met behulp van een van de zijden van
de gelijkzijdige driehoek, zodat de luidspreker recht naar
de luisterplaats is gericht.
2 m
2 m
Gelijkzijdige
driehoek
(afstand x 1,414)
2,83 m
2.83m
2 m
2 m
Rechte
driehoek
(45° × 45° × 90°)
60°
100°
LV RV
LS RS
3 Leg de gelijkzijdige driehoek zodanig dat het merkteken
dat op het midden van een van de zijden is gemaakt op
de aslijn van de centerluidspreker valt en plaats dan de
voorluidsprekers op de plaats van de rechter en linker
hoek, zoals afgebeeld.
4 Leg de 90° hoek van de rechte driehoek op de luisterplaats
en een van de korte zijden van de rechte driehoek op het
middelste punt van de linker voorluidspreker (LV), zoals
afgebeeld. De andere korte zijde wijst nu naar de positie
waar de linker surroundluidspreker (LS) gezet moet
worden.
5 Lijn op dezelfde wijze een korte zijde van de rechte
driehoek uit met de rechter voorluidspreker (RV) en plaats
de rechter surroundluidspreker (RS) op de positie
aangegeven door de andere zijde.
LS
120°
RS
Uitgegeven door Pioneer Corporation.
Copyright © 2002 Pioneer Corporation.
Alle rechten voorbehouden.
Printed in Japan <ARH7063-A>