BOSCH GRL 300 HVG User Manual [ru]

ΕΎϤϴϠόΗϞϴϐθΘϟ΍ΔϴϠλϷ΍

OBJ_BUCH-757-007.book Page 1 Tuesday, June 21, 2011 10:14 AM

Robert Bosch GmbH

Power Tools Division
70745 Leinfelden-Echterdingen
Germany

www.bosch-pt.com

1 619 929 J21 (2011.06) T / 310 UNI

GRL Professional

250 HV | 300 HV | 300 HVG

RC 1 Professional

de Originalbetriebsanleitung
en Original instructions
fr Notice originale
es Manual original
pt Manual original
it Istruzioni originali
nl Oorspronkelijke

gebruiksaanwijzing

da Original brugsanvisning
sv Bruksanvisning i original
no Original driftsinstruks
fi Alkuperäiset ohjeet

el Рсщфьфхрп пдзгйюн чсЮузт

tr Orijinal işletme talimat

pl Instrukcja oryginalna
cs Původní návod k používání
sk Pôvodný návod na použitie
hu Eredeti használati utasítás

ru Оригинальное руководство по

эксплуатации

uk Ориг³нальна ³нструкц³я з

експлуатац³¿

ro Instrucţiuni originale

bg Оригинална инструкция

sr Originalno uputstvo za rad
sl Izvirna navodila
hr Originalne upute za rad

et Algupärane kasutusjuhend
lv Instrukcijas oriģinālvalodā
lt Originali instrukcija

ar
fa

Ϡλ΍ έΎ ίήσ ΎϤϨϫ΍έ

OBJ_BUCH-757-007.book Page 2 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

2 |

Deutsch . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Seite 8

English . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Page 18

Français . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Page 29

Español . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Página 41

Português. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Página 51

Italiano . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Pagina 62

Nederlands . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Pagina 73

Dansk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Side 83

Svenska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Sida 93

Norsk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Side 102

Suomi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Sivu 111

ЕллзнйкЬ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . УелЯдб 120

Türkçe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Sayfa 131

Polski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Strona 141

Česky . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Strana 152

Slovensky. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Strana 162

Magyar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Oldal 172

Русский . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Страница 183

Укра¿нська. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Стор³нка 194

Română . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Pagina 206

Български . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Страница 216

Srpski. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Strana 228

Slovensko . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Stran 238

Hrvatski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Stranica 248

Eesti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Lehekülg 258

Latviešu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Lappuse 267

Lietuviškai . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Puslapis 277

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 288



vvvvcccc

vÝ—U

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 298

ΔΤϔλ

ϪΤϔλ

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

OBJ_BUCH-757-007.book Page 3 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

9
8

8
7

6
5

4
3
2
1

| 3

10

7

11

12

23

(UK)

23

(EU)

24

17

16

15

22

18

19

20

21

13

14

5 mW, 532 nm

<

IEC 60825-1:2007-03

Class 3R laser product

Avoid direct eye exposure

LASER RADIATION

APERTURE

LASER

GRL 300 HVG

Professional

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

OBJ_BUCH-757-007.book Page 4 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

4 |

31

30

29

28

27

32

33

26

25

34

35

36

37

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

OBJ_BUCH-757-007.book Page 5 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

A

| 5

CB

ED

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

100 m

10

0 m

OBJ_BUCH-757-007.book Page 6 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

6 |

GF

IH

100 m

100 m

J

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

OBJ_BUCH-757-007.book Page 7 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

36 38

GR 240:

0 601 094 100

1 608 M00 05B

(GRL 250 HV/GRL 300 HV)/

1 608 M00 05J

(GRL 300 HVG)

| 7

40

39

WM 4:

0 601 092 400

41

0 601 015 400

0 601 069 700

2 610 A13 717

(UK)

35

LR 1:

LR 1 G:

44

2 610 A01 267

1 608 M00 05E

1 608 M00 05A

43

1 608 M00 05C

(GRL 250 HV/GRL 300 HV)/

1 608 M00 05K
(GRL 300 HVG)

22

2 610 A13 782

42

37

BT 300 HD:

0 601 091 400

45

1 608 M00 05F

2 610 A13 716

(EU)

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

13

1 608 M00 05G

OBJ_BUCH-757-007.book Page 8 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

8 | Deutsch

f Laden Sie den Akku-Pack nur mit dem in dieser

Deutsch

Sicherheitshinweise

Rotationslaser

Sämtliche Anweisungen sind zu lesen und
zu beachten, um mit dem Messwerkzeug
gefahrlos und sicher zu arbeiten. Machen
Sie Warnschilder am Messwerkzeug nie­mals unkenntlich. BEWAHREN SIE DIESE
ANWEISUNGEN GUT AUF.

f Vorsicht – wenn andere als die hier angegebenen

Bedienungs- oder Justiereinrichtungen benutzt oder
andere Verfahrensweisen ausgeführt werden, kann
dies zu gefährlicher Strahlungsexposition führen.

f Verwenden Sie die Laser-Sichtbrille nicht als Schutz-

brille. Die Laser-Sichtbrille dient zum besseren Erkennen

des Laserstrahls, sie schützt jedoch nicht vor der Laser­strahlung.

f Verwenden Sie die Laser-Sichtbrille nicht als Sonnen-

brille oder im Straßenverkehr. Die Laser-Sichtbrille bie-

tet keinen vollständigen UV-Schutz und vermindert die
Farbwahrnehmung.

f Lassen Sie das Messwerkzeug von qualifiziertem Fach-

personal und nur mit Original-Ersatzteilen reparieren.

Damit wird sichergestellt, dass die Sicherheit des Mess­werkzeuges erhalten bleibt.

f Arbeiten Sie mit dem Messwerkzeug nicht in explosi-

onsgefährdeter Umgebung, in der sich brennbare Flüs­sigkeiten, Gase oder Stäube befinden. Im Messwerk-

zeug können Funken erzeugt werden, die den Staub oder
die Dämpfe entzünden.

f Öffnen Sie den Akku-Pack nicht. Es besteht die Gefahr

eines Kurzschlusses.

Schützen Sie den Akku-Pack vor Hitze, z.B. auch
vor dauernder Sonneneinstrahlung, Feuer,
Wasser und Feuchtigkeit. Es besteht Explosions-

gefahr.

f Halten Sie den nicht benutzten Akku-Pack fern von

Büroklammern, Münzen, Schlüsseln, Nägeln, Schrau­ben oder anderen kleinen Metallgegenständen, die
eine Überbrückung der Kontakte verursachen könn­ten. Ein Kurzschluss zwischen den Akkukontakten kann

Verbrennungen oder Feuer zur Folge haben.

f Bei falscher Anwendung kann Flüssigkeit aus dem

Akku-Pack austreten. Vermeiden Sie den Kontakt
damit. Bei zufälligem Kontakt mit Wasser abspülen.
Wenn die Flüssigkeit in die Augen kommt, nehmen Sie
zusätzlich ärztliche Hilfe in Anspruch. Austretende

Akkuflüssigkeit kann zu Hautreizungen oder Verbrennun­gen führen.

f Verwenden Sie nur original Bosch-Akku-Packs mit der

f Halten Sie die Laser-Zieltafel 43 und die Deckenmess-

GRL 250 HV

f Das Messwerkzeug wird mit einem Warnschild in engli-

f Überkleben Sie den englischen Text des Warnschildes

f Richten Sie den Laserstrahl nicht auf Personen oder

f Lassen Sie Kinder das Laser-Messwerkzeug nicht unbe-

Betriebsanleitung angegebenen Ladegerät auf. Für ein
Ladegerät, das für eine bestimmte Art von Akkus geeignet
ist, besteht Brandgefahr, wenn es mit anderen Akkus ver­wendet wird.

auf dem Typenschild Ihres Messwerkzeugs angegebe­nen Spannung. Bei Gebrauch anderer Akku-Packs, z.B.

Nachahmungen, aufgearbeiteter Akku-Packs oder Fremd­fabrikaten, besteht die Gefahr von Verletzungen sowie
Sachschäden durch explodierende Akku-Packs.

Bringen Sie die Laser-Zieltafel 43 und die
Deckenmessplatte 44 nicht in die Nähe
von Herzschrittmachern. Durch die Mag-

nete an der Laser-Zieltafel und der Decken­messplatte wird ein Feld erzeugt, das die
Funktion von Herzschrittmachern beein­trächtigen kann.

platte 44 fern von magnetischen Datenträgern und ma­gnetisch empfindlichen Geräten. Durch die Wirkung der

Magnete an der Laser-Zieltafel und der Deckenmessplatte
kann es zu irreversiblen Datenverlusten kommen.

scher Sprache ausgeliefert (in der Darstellung des
Messwerkzeugs auf der Grafikseite mit Nummer 20
gekennzeichnet).

IEC 60825-1:2007-03

<1mW, 635 nm

vor der ersten Inbetriebnahme mit dem mitgelieferten
Aufkleber in Ihrer Landessprache.

Tiere und blicken Sie nicht selbst in den Laserstrahl.

Dieses Messwerkzeug erzeugt Laserstrahlung der Laser­klasse 2 gemäß IEC 60825-1. Dadurch können Sie Perso­nen blenden.

aufsichtigt benutzen. Sie könnten unbeabsichtigt Perso­nen blenden.

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

OBJ_BUCH-757-007.book Page 9 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

GRL 300 HV/GRL 300 HVG

f Das Messwerkzeug wird mit zwei Warnschildern in

englischer Sprache ausgeliefert (in der Darstellung des
Messwerkzeugs auf der Grafikseite mit Nummer 20
und 21 gekennzeichnet):

f Kennzeichnen Sie den Bereich, in dem das Messwerk-

f Lagern Sie das Messwerkzeug nicht an Orten, zu denen

f Beachten Sie bei der Benutzung eines Messwerkzeugs

f Sorgen Sie dafür, dass der Bereich der Laserstrahlung

Akku-Ladegerät

f Laden Sie mit dem Ladegerät keine Fremd-Akkus. Das

f Überkleben Sie den englischen Text der Warnschilder

vor der ersten Inbetriebnahme mit den entsprechen­den Aufklebern in Ihrer Landessprache. Die Aufkleber
erhalten Sie zusammen mit dem Messwerkzeug.

f Richten Sie den Laserstrahl nicht auf Personen oder

Tiere und blicken Sie nicht selbst in den Laserstrahl.

Dieses Messwerkzeug erzeugt Laserstrahlung der Laser­klasse 3R gemäß IEC 60825-1. Ein direkter Blick in den
Laserstrahl – auch aus größerer Entfernung – kann das
Auge schädigen.

f Vermeiden Sie Reflexionen des Laserstrahls auf glat-

ten Oberflächen wie Fenster oder Spiegel. Auch durch

den reflektierten Laserstrahl ist eine Schädigung der
Augen möglich.

f Das Messwerkzeug sollte nur von Personen bedient

werden, die im Umgang mit Lasergeräten vertraut sind.

Laut EN 60825-1 gehört dazu u.a. die Kenntnis über die
biologische Wirkung des Lasers auf das Auge und die Haut
sowie die richtige Anwendung des Laserschutzes zur Ab­wendung von Gefahren.

f Stellen Sie das Messwerkzeug immer so auf, dass die

Laserstrahlen weit über oder unter Augenhöhe verlau­fen. So ist sichergestellt, dass keine Schädigungen der

Augen auftreten.

f Halten Sie das Ladegerät sauber. Durch Verschmutzung

f Überprüfen Sie vor jeder Benutzung Ladegerät, Kabel

f Betreiben Sie das Ladegerät nicht auf leicht brennba-

f Bei falscher Anwendung kann Flüssigkeit aus dem Ak-

f Beaufsichtigen Sie Kinder. Damit wird sichergestellt,

f Kinder und Personen, die aufgrund ihrer physischen,

Deutsch | 9

zeug verwendet wird, mit geeigneten Laser-Warnschil­dern. So vermeiden Sie, dass sich unbeteiligte Personen

in den Gefahrenbereich begeben.

unbefugte Personen Zugang haben. Personen, die mit
der Bedienung des Messwerkzeugs nicht vertraut sind,
können sich selbst und andere schädigen.

mit Laserklasse 3R mögliche nationale Vorschriften.

Eine Nichteinhaltung dieser Vorschriften kann zu Verlet­zungen führen.

bewacht oder abgeschirmt ist. Die Begrenzung der
Laserstrahlung auf kontrollierte Bereiche vermeidet
Augenschäden unbeteiligter Personen.

Lesen Sie alle Sicherheitshinweise und Anwei­sungen. Versäumnisse bei der Einhaltung der

Sicherheitshinweise und Anweisungen können
elektrischen Schlag, Brand und/oder schwere
Verletzungen verursachen.

Halten Sie das Ladegerät von Regen oder
Nässe fern. Das Eindringen von Wasser in ein

Ladegerät erhöht das Risiko eines elektrischen
Schlages.

Ladegerät ist nur zum Laden des Bosch Akku-Packs geeig­net, der in den Rotationslaser eingesetzt ist. Beim Laden
von Fremd-Akkus besteht Brand- und Explosionsgefahr.

besteht die Gefahr eines elektrischen Schlages.

und Stecker. Benutzen Sie das Ladegerät nicht, sofern
Sie Schäden feststellen. Öffnen Sie das Ladegerät
nicht selbst und lassen Sie es nur von qualifiziertem
Fachpersonal und nur mit Original-Ersatzteilen repa­rieren. Beschädigte Ladegeräte, Kabel und Stecker erhö-

hen das Risiko eines elektrischen Schlages.

rem Untergrund (z.B. Papier, Textilien etc.) bzw. in
brennbarer Umgebung. Wegen der beim Laden auftre-

tenden Erwärmung des Ladegerätes besteht Brandgefahr.

ku-Pack austreten. Vermeiden Sie den Kontakt damit.
Bei zufälligem Kontakt mit Wasser abspülen. Wenn die
Flüssigkeit in die Augen kommt, nehmen Sie zusätzlich
ärztliche Hilfe in Anspruch. Austretende Akkuflüssigkeit

kann zu Hautreizungen oder Verbrennungen führen.

dass Kinder nicht mit dem Ladegerät spielen.

sensorischen oder geistigen Fähigkeiten oder ihrer Un­erfahrenheit oder Unkenntnis nicht in der Lage sind,

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

OBJ_BUCH-757-007.book Page 10 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

10 | Deutsch

das Ladegerät sicher zu bedienen, dürfen dieses Lade­gerät nicht ohne Aufsicht oder Anweisung durch eine
verantwortliche Person benutzen. Andernfalls besteht

die Gefahr von Fehlbedienung und Verletzungen.

Fernbedienung

Sämtliche Anweisungen sind zu lesen und
zu beachten. BEWAHREN SIE DIESE ANWEI-

SUNGEN GUT AUF.

f Lassen Sie die Fernbedienung von qualifiziertem Fach-

personal und nur mit Original-Ersatzteilen reparieren.

Damit wird sichergestellt, dass die Funktionalität der Fern­bedienung erhalten bleibt.

f Arbeiten Sie mit der Fernbedienung nicht in explosi-

onsgefährdeter Umgebung, in der sich brennbare Flüs­sigkeiten, Gase oder Stäube befinden. In der Fernbedie-

nung können Funken erzeugt werden, die den Staub oder
die Dämpfe entzünden.

Produkt- und Leistungsbeschreibung

Bestimmungsgemäßer Gebrauch

Rotationslaser

Das Messwerkzeug ist bestimmt zum Ermitteln und Überprü­fen von exakt waagerechten Höhenverläufen, senkrechten
Linien, Fluchtlinien und Lotpunkten.

Das Messwerkzeug ist zur Verwendung im Innen- und Außen­bereich geeignet.

Fernbedienung

Die Fernbedienung ist bestimmt zur Steuerung von Rotations­lasern im Innen- und Außenbereich.

Abgebildete Komponenten

Die Nummerierung der abgebildeten Komponenten bezieht
sich auf die Darstellung von Rotationslaser, Ladegerät und
Fernbedienung auf den Grafikseiten.

Rotationslaser/Ladegerät

1 Anzeige Schockwarnung
2 Taste Schockwarnung
3 Anzeige Nivellierautomatik
4 Ein-Aus-Taste Rotationslaser
5 Taste für Rotationsbetrieb und Wahl der

Rotationsgeschwindigkeit

6 variabler Laserstrahl
7 Empfangslinse für Fernbedienung

10 Rotationskopf
11 Taste für Linienbetrieb und Wahl der Linienlänge
12 Anzeige Ladezustand
13 Akku-Pack*
14 Batteriefach
15 Arretierung des Batteriefachs
16 Arretierung Akku-Pack*
17 Buchse für Ladestecker*
18 Stativaufnahme 5/8"
19 Seriennummer Rotationslaser
20 Laser-Warnschild
21 Warnschild Austrittsöffnung Laserstrahlung

22 Ladegerät*
23 Netzstecker des Ladegerätes*
24 Ladestecker*

Fernbedienung

25 Taste an der Fernbedienung für Rotationsbetrieb und

26 Taste an der Fernbedienung für Linienbetrieb und Wahl

27 Taste Reset Schockwarnung
28 Taste „Drehen im Uhrzeigersinn“
29 Taste „Drehen gegen den Uhrzeigersinn“
30 Betriebsanzeige
31 Austrittsöffnung für Infrarotstrahl
32 Seriennummer
33 Arretierung des Batteriefachdeckels
34 Batteriefachdeckel

Zubehör/Ersatzteile

35 Laserempfänger*
36 Baulaser-Messlatte*
37 Stativ*
38 Laser-Sichtbrille*
39 Wandhalter/Ausrichteinheit*
40 Befestigungsschraube des Wandhalters*
41 Schraube an der Ausrichteinheit*
42 5/8"-Schraube am Wandhalter*
43
44 Deckenmessplatte*
45 Koffer

* Abgebildetes oder beschriebenes Zubehör gehört nicht zum
Standard-Lieferumfang.

8 Austrittsöffnung Laserstrahlung
9 Lotstrahl

(GRL 300 HV/GRL 300 HVG)

Wahl der Rotationsgeschwindigkeit

der Linienlänge

Laser-Zieltafel*

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

OBJ_BUCH-757-007.book Page 11 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

Deutsch | 11

Technische Daten

Rotationslaser GRL 250 HV

Professional

Sachnummer
Arbeitsbereich (Radius)

1)

– ohne Laserempfänger ca.
– mit Laserempfänger ca.

Nivelliergenauigkeit

1) 2)

Selbstnivellierbereich typisch
Nivellierzeit typisch
Rotationsgeschwindigkeit

3 601 K61 60. 3 601 K61 50. 3 601 K61 70.

30 m

125 m

±0,1 mm/m ±0,1 mm/m ±0,1 mm/m

±8% (±5°) ±8% (±5°) ±8% (±5°)

15 s 15 s 15 s

150/300/600 min

-1

Öffnungswinkel bei Linienbetrieb 10/25/50 ° 10/25/50° 10/25/50°
Betriebstemperatur
Lagertemperatur
Relative Luftfeuchte max.
Laserklasse
Lasertyp
Ø Laserstrahl an der Austrittsöffnung

1)

ca.
Stativaufnahme (horizontal)
Akkus (NiMH)

Batterien (Alkali-Mangan)

2 x 1,2 V HR20 (D) (9 Ah)

–10 ...+ 50 ° C – 10... +50 ° C 0...+40 °C
–20 ...+ 70 ° C – 20... +70 ° C –20...+70 °C

90 % 90 % 90 %

23R3R

635 nm, <1 mW 635 nm, <5 mW 532 nm, <5 mW

5mm 5mm 5mm

5/8"-11 5/8"-11 5/8"-11

2 x 1,2 V HR20 (D) (9 Ah)

2 x 1,5 V LR20 (D)

Betriebsdauer ca.
– Akkus (NiMH)
– Batterien (Alkali-Mangan)

40 h
60 h

Gewicht entsprechend
EPTA-Procedure 01/2003

Maße (Länge x Breite x Höhe)
Schutzart

190 x 180 x 170 mm 190 x 180 x 170 mm 190 x 180 x 170 mm

IP 54 (staub- und spritz-

1,8 kg 1,8 kg 1,8 kg

IP 54 (staub- und spritz-

wassergeschützt)

1) bei 20 ° C

2) entlang der Achsen
Bitte beachten Sie die Sachnummer auf dem Typenschild Ihres Rotationslasers, die Handelsbezeichnungen einzelner Rotationslaser können variieren.
Zur eindeutigen Identifizierung Ihres Rotationslasers dient die Seriennummer 19 auf dem Typenschild.

GRL 300 HV

Professional

30 m

150 m

150/300/600 min

2x1,5VLR20 (D)

30 h
50 h

wassergeschützt)

GRL 300 HVG

Professional

-1

150/300/600 min

2x1,2VHR20 (D) (9Ah)

2 x 1,5 V LR20 (D)

IP 54 (staub- und spritz-

wassergeschützt)

150 m

50 m

-1

20 h
30 h

Ladegerät

Sachnummer 2 610 A13 782
Nennspannung
Frequenz
Akku-Ladespannung
Ladestrom

V~ 100– 240
Hz 50/60
V= 7,5

A1,0

Zulässiger Ladetemperatur­bereich

Ladezeit

°C 0–45

h14
Anzahl der Akkuzellen
Nennspannung (pro Akkuzelle)

V= 1,2

Gewicht entsprechend
EPTA-Procedure 01/2003

kg 0,2

Schutzklasse

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

Fernbedienung RC 1

Sachnummer
Arbeitsbereich

3)

Betriebstemperatur
Lagertemperatur
Batterie
Gewicht entsprechend

EPTA-Procedure 01/2003

3) Der Arbeitsbereich kann durch ungünstige Umgebungsbedingungen

2

(z.B. direkte Sonneneinstrahlung) verringert werden.
Bitte beachten Sie die Sachnummer auf dem Typenschild Ihrer Fernbe-

dienung, die Handelsbezeichnungen einzelner Fernbedienungen kön­nen variieren.

Zur eindeutigen Identifizierung Ihrer Fernbedienung dient die Serien-

/II

nummer 32 auf dem Typenschild.

Professional

3 601 K69 900

30 m
–10°C...+50°C
–20°C...+70°C

1x1,5VLR06(AA)

69 g

OBJ_BUCH-757-007.book Page 12 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

12 | Deutsch

Montage

f Nehmen Sie den Akku-Pack aus dem Messwerkzeug,

Energieversorgung Rotationslaser

Betrieb mit Batterien/Akkus

Für den Betrieb des Messwerkzeugs wird die Verwendung
von Alkali-Mangan-Batterien oder Akkus empfohlen.

Zum Öffnen des Batteriefachs 14 drehen Sie die Arretierung
15 in Stellung und ziehen das Batteriefach heraus.

Achten Sie beim Einsetzen der Batterien bzw. Akkus auf die
richtige Polung entsprechend der Abbildung im Batteriefach.

Ersetzen Sie immer alle Batterien bzw. Akkus gleichzeitig.
Verwenden Sie nur Batterien oder Akkus eines Herstellers
und mit gleicher Kapazität.

Schließen Sie das Batteriefach 14 und drehen Sie die Arretie­rung 15 in Stellung .

Falls Sie die Batterien bzw. Akkus falsch eingelegt haben,
kann das Messwerkzeug nicht eingeschaltet werden. Setzen
Sie die Batterien bzw. Akkus mit richtiger Polung ein.

f Nehmen Sie die Batterien bzw. Akkus aus dem Mess-

werkzeug, wenn Sie es längere Zeit nicht benutzen. Die

Batterien und Akkus können bei längerer Lagerung korro­dieren und sich selbst entladen.

Betrieb mit Akku-Pack

Laden Sie den Akku-Pack 13 vor dem ersten Betrieb auf. Der
Akku-Pack kann ausschließlich mit dem dafür vorgesehenen
Ladegerät 22 aufgeladen werden.

f Beachten Sie die Netzspannung! Die Spannung der

Stromquelle muss mit den Angaben auf dem Typenschild
des Ladegerätes übereinstimmen.

Stecken Sie den zu Ihrem Stromnetz passenden Netzstecker
23 in das Ladegerät 22 und lassen Sie ihn einrasten.

Stecken Sie den Ladestecker 24 des Ladegerätes in die
Buchse 17 am Akku-Pack. Schließen Sie das Ladegerät an das
Stromnetz an. Das Aufladen des leeren Akku-Packs benötigt
ca. 14 h. Ladegerät und Akku-Pack sind überladesicher.

Ein neuer oder längere Zeit nicht verwendeter Akku-Pack
bringt erst nach ca. 5 Lade- und Entladezyklen seine volle
Leistung.

Laden Sie den Akku-Pack 13 nicht nach jedem Gebrauch auf,
da sonst seine Kapazität verringert wird. Laden Sie den Akku­Pack nur dann auf, wenn die Ladezustandsanzeige 12 blinkt
oder dauerhaft leuchtet.

Eine wesentlich verkürzte Betriebszeit nach der Aufladung
zeigt an, dass der Akku-Pack verbraucht ist und ersetzt wer­den muss.

Bei leerem Akku-Pack können Sie das Messwerkzeug auch
mithilfe des Ladegerätes 22 betreiben, wenn dieses an das
Stromnetz angeschlossen ist. Schalten Sie das Messwerk­zeug aus, laden Sie den Akku-Pack ca. 10 min und schalten
Sie dann das Messwerkzeug mit angeschlossenem Ladegerät
wieder ein.

Zum Wechseln des Akku-Packs 13 drehen Sie die Arretierung
16 in Stellung und ziehen den Akku-Pack 13 heraus.

Setzen Sie einen neuen Akku-Pack ein und drehen Sie die
Arretierung 16 in Stellung .

Anzeige Ladezustand

Blinkt die Ladezustandsanzeige 12 erstmals rot, kann das
Messwerkzeug noch 2 h betrieben werden.

Leuchtet die Ladezustandsanzeige 12 dauerhaft rot, sind kei­ne Messungen mehr möglich. Das Messwerkzeug schaltet
sich nach 1 min automatisch ab.

Energieversorgung Fernbedienung

Für den Betrieb der Fernbedienung wird die Verwendung von
Alkali-Mangan-Batterien empfohlen.

Zum Öffnen des Batteriefachdeckels 34 drücken Sie die Arre­tierung 33 in Pfeilrichtung und nehmen den Batteriefachde­ckel ab. Setzen Sie die mitgelieferte Batterie ein. Achten Sie
dabei auf die richtige Polung entsprechend der Darstellung im
Batteriefach.

f Nehmen Sie die Batterie aus der Fernbedienung, wenn

Betrieb

Inbetriebnahme Rotationslaser

f Schützen Sie das Messwerkzeug vor Nässe und direk-

f Setzen Sie das Messwerkzeug keinen extremen Tem-

f Vermeiden Sie heftige Stöße oder Stürze des Mess-

Messwerkzeug aufstellen

Stellen Sie das Messwerkzeug auf einer stabilen Unterlage in
Horizontal- oder Vertikallage auf, montieren Sie es auf einem
Stativ 37 oder am Wandhalter 39 mit Ausrichteinheit.

Aufgrund der hohen Nivelliergenauigkeit reagiert das Mess­werkzeug sehr empfindlich auf Erschütterungen und Lagever­änderungen. Achten Sie deshalb auf eine stabile Position des
Messwerkzeugs, um Unterbrechungen des Betriebs durch
Nachnivellierungen zu vermeiden.

wenn Sie es längere Zeit nicht benutzen. Akkus können bei
längerer Lagerung korrodieren oder sich selbst entladen.

Sie sie längere Zeit nicht benutzen. Die Batterie kann bei
längerer Lagerung korrodieren oder sich selbst entladen.

ter Sonneneinstrahlung.

peraturen oder Temperaturschwankungen aus. Lassen

Sie es z.B. nicht längere Zeit im Auto liegen. Lassen Sie das
Messwerkzeug bei größeren Temperaturschwankungen
erst austemperieren, bevor Sie es in Betrieb nehmen. Bei
extremen Temperaturen oder Temperaturschwankungen
kann die Präzision des Messwerkzeugs beeinträchtigt
werden.

werkzeugs. Nach starken äußeren Einwirkungen auf das
Messwerkzeug sollten Sie vor dem Weiterarbeiten immer
eine Genauigkeitsüberprüfung durchführen (siehe „Nivel­liergenauigkeit Rotationslaser“, Seite 14).

Horizontallage

Vertikallage

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

OBJ_BUCH-757-007.book Page 13 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

Deutsch | 13

Ein-/Ausschalten
f Richten Sie den Laserstrahl nicht auf Personen oder

Tiere (insbesondere nicht in deren Augenhöhe), und
blicken Sie nicht selbst in den Laserstrahl (auch nicht
aus größerer Entfernung). Das Messwerkzeug sendet so-

fort nach dem Einschalten den senkrechten Lotstrahl 9
und den variablen Laserstrahl 6 aus.

Drücken Sie zum Einschalten des Messwerkzeugs die Ein-
Aus-Taste 4. Die Anzeigen 1, 3 und 12 leuchten kurz auf. Das
Messwerkzeug beginnt sofort mit der automatischen Nivellie­rung. Während der Nivellierung blinkt die Nivellierungsanzei­ge 3 grün und der Laser blinkt im Punktbetrieb.

Das Messwerkzeug ist einnivelliert, sobald die Nivellierungs­anzeige 3 dauerhaft grün leuchtet und der Laser dauerhaft
leuchtet. Nach Abschluss der Nivellierung startet das Mess­werkzeug automatisch im Rotationsbetrieb.

Mit den Betriebsarten-Tasten 5 und 11 können Sie bereits
während der Einnivellierung die Betriebsart festlegen (siehe
„Betriebsarten Rotationslaser“, Seite 13). In diesem Fall star­tet das Messwerkzeug nach Abschluss der Nivellierung in der
gewählten Betriebsart.

Zum Ausschalten des Messwerkzeugs drücken Sie erneut die
Ein-Aus-Taste 4.

f Lassen Sie das eingeschaltete Messwerkzeug nicht un-

beaufsichtigt und schalten Sie das Messwerkzeug nach

Betriebsarten Rotationslaser

Übersicht

Alle drei Betriebsarten sind in Horizontal- und Vertikallage des
Messwerkzeugs möglich.

Rotationsbetrieb

Der Rotationsbetrieb ist besonders emp­fehlenswert bei Einsatz des Laseremp­fängers. Sie können zwischen verschie­denen Rotationsgeschwindigkeiten
wählen.

Linienbetrieb

In dieser Betriebsart bewegt sich der vari­able Laserstrahl in einem begrenzten Öff­nungswinkel. Dadurch ist die Sichtbarkeit
des Laserstrahls gegenüber dem Rotati­onsbetrieb erhöht. Sie können zwischen
verschiedenen Öffnungswinkeln wählen.

Punktbetrieb

In dieser Betriebsart wird die beste Sicht­barkeit des variablen Laserstrahls er­reicht. Sie dient z.B. zum einfachen Über­tragen von Höhen oder zum Überprüfen
von Fluchten.

Gebrauch ab. Andere Personen könnten vom Laserstrahl
geblendet werden.

Das Messwerkzeug wird zum Schutz der Batterien automa­tisch abgeschaltet, wenn es sich länger als 2 h außerhalb des
Selbstnivellierbereichs befindet oder die Schockwarnung
länger als 2 h ausgelöst ist (siehe „Nivellierautomatik Rotati­onslaser“, Seite 14). Positionieren Sie das Messwerkzeug
neu und schalten Sie es wieder ein.

Inbetriebnahme Fernbedienung

f Schützen Sie die Fernbedienung vor Nässe und direk-

ter Sonneneinstrahlung.

f Setzen Sie die Fernbedienung keinen extremen Tem-

peraturen oder Temperaturschwankungen aus. Lassen

Sie sie z.B. nicht längere Zeit im Auto liegen. Lassen Sie
die Fernbedienung bei größeren Temperaturschwankun­gen erst austemperieren, bevor Sie sie in Betrieb nehmen.

Solange eine Batterie mit ausreichender Spannung eingesetzt
ist, bleibt die Fernbedienung betriebsbereit.

Stellen Sie das Messwerkzeug so auf, dass die Signale der
Fernbedienung eine der Empfangslinsen 7 in direkter Rich­tung erreichen. Kann die Fernbedienung nicht direkt auf eine
Empfangslinse gerichtet werden, verringert sich der Arbeits­bereich. Durch Reflexionen des Signals (z.B. an Wänden)
kann die Reichweite auch bei indirektem Signal wieder ver­bessert werden.

Nach dem Drücken einer Taste an der Fernbedienung zeigt
das Leuchten der Betriebsanzeige 30 an, dass ein Signal aus­gesendet wurde.

Das Ein-/Ausschalten des Messwerkzeugs mit der Fernbedie­nung ist nicht möglich.

Rotationsbetrieb
(150/300/600 min

-1

)

Nach jedem Einschalten befindet sich das Messwerkzeug im
Rotationsbetrieb mit mittlerer Rotationsgeschwindigkeit.

Zum Wechsel von Linien- zu Rotationsbetrieb drücken Sie die
Taste für Rotationsbetrieb 5 oder die Taste 25 der Fernbedie­nung. Der Rotationsbetrieb startet mit mittlerer Rotationsge­schwindigkeit.

Für die Änderung der Rotationsgeschwindigkeit drücken Sie er­neut die Taste für Rotationsbetrieb 5 oder die Taste 25 der Fern­bedienung, bis die gewünschte Geschwindigkeit erreicht ist.

Beim Arbeiten mit dem Laserempfänger sollten Sie die höchs­te Rotationsgeschwindigkeit wählen. Beim Arbeiten ohne La­serempfänger verringern Sie zur besseren Sichtbarkeit des
Laserstrahls die Rotationsgeschwindigkeit und verwenden
die Laser-Sichtbrille 38.

Linienbetrieb, Punktbetrieb
(10°/25°/50°, 0°)

Drücken Sie zum Wechsel in den Linienbetrieb bzw. Punktbe­trieb die Taste für Linienbetrieb 11 oder die Taste 26 der
Fernbedienung. Das Messwerkzeug wechselt in den Linienbe­trieb mit dem kleinsten Öffnungswinkel.

Für die Änderung des Öffnungswinkels drücken Sie die Taste
für Linienbetrieb 11 oder die Taste 26 der Fernbedienung. Der
Öffnungswinkel wird in zwei Stufen vergrößert, gleichzeitig
wird die Rotationsgeschwindigkeit bei jeder Stufe erhöht. Beim
dritten Drücken der Taste für Linienbetrieb wechselt das Mess­werkzeug nach kurzem Nachschwingen in den Punktbetrieb.
Erneutes Drücken der Taste für Linienbetrieb führt zurück zum
Linienbetrieb mit dem kleinsten Öffnungswinkel.

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

OBJ_BUCH-757-007.book Page 14 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

14 | Deutsch

Hinweis: Aufgrund der Trägheit kann der Laser geringfügig

über die Endpunkte der Laserlinie hinausschwingen.

Drehen von Laserlinie/Laserpunkt bzw.
Rotationsebene (siehe Bild A)

Bei Horizontallage des Messwerkzeugs können Sie Laserli­nie (bei Linienbetrieb) bzw. Laserpunkt (bei Punktbetrieb) in­nerhalb der Rotationsebene des Lasers positionieren. Die
Drehung ist um 360° möglich.
Drehen Sie dazu den Rotationskopf 10 von Hand in die ge­wünschte Position oder benutzen die Fernbedienung: Drü­cken Sie zum Drehen im Uhrzeigersinn die Taste 28 der Fern­bedienung, zum Drehen gegen den Uhrzeigersinn die Taste
29 der Fernbedienung. Bei Rotationsbetrieb hat das Drücken
der Tasten keine Wirkung.

Bei Vertikallage des Messwerkzeugs können Sie Laserpunkt,
Laserlinie oder Rotationsebene um die senkrechte Achse dre­hen. Die Drehung ist nur innerhalb des Selbstnivellierberei­ches (5° nach links oder rechts) und nur mithilfe der Fernbe­dienung möglich.
Drücken Sie zum Drehen nach rechts die Taste 28 der Fern­bedienung, zum Drehen nach links die Taste 29 der Fernbe­dienung.

Nivellierautomatik Rotationslaser

Übersicht

Das Messwerkzeug erkennt nach dem Einschalten selbstständig
Horizontal- bzw. Vertikallage. Zum Wechsel zwischen der hori­zontalen und vertikalen Lage schalten Sie das Messwerkzeug
aus, positionieren Sie es neu und schalten Sie es wieder ein.

Nach dem Einschalten überprüft das Messwerkzeug die waa­gerechte bzw. senkrechte Lage und gleicht Unebenheiten in­nerhalb des Selbstnivellierbereiches von ca. 8 % (5° ) auto­matisch aus.

Steht das Messwerkzeug nach dem Einschalten oder nach ei­ner Lageveränderung mehr als 8 % schief, ist das Einnivellieren
nicht mehr möglich. In diesem Fall wird der Rotor gestoppt, der
Laser blinkt und die Nivellierungsanzeige 3 leuchtet dauerhaft
rot. Positionieren Sie das Messwerkzeug neu und warten Sie
die Nivellierung ab. Ohne Neupositionierung wird nach 2 min
der Laser und nach 2 h das Messwerkzeug automatisch abge­schaltet.

Ist das Messwerkzeug einnivelliert, überprüft es ständig die
waagerechte bzw. senkrechte Lage. Bei Lageveränderungen
wird automatisch nachnivelliert. Zur Vermeidung von Fehlmes­sungen stoppt während des Nivelliervorganges der Rotor, der
Laser blinkt und die Nivellierungsanzeige 3 blinkt grün.

Schockwarnungsfunktion

Das Messwerkzeug besitzt eine Schockwarnungsfunktion, die
bei Lageveränderungen bzw. Erschütterungen des Messwerk­zeugs oder bei Vibrationen des Untergrundes das Einnivellieren
auf veränderter Höhe und damit Höhenfehler verhindert.

Zum Einschalten der Schockwarnung drücken Sie die Taste
Schockwarnung 2. Die Schockwarnungsanzeige 1 leuchtet
dauerhaft grün, und nach 30 s wird die Schockwarnung akti­viert.

Wird bei einer Lageveränderung des Messwerkzeugs der Be­reich der Nivelliergenauigkeit überschritten oder wird eine star­ke Erschütterung registriert, dann wird die Schockwarnung
ausgelöst: Die Rotation wird gestoppt, der Laser blinkt, die Ni­vellierungsanzeige 3 erlischt und die Schockwarnungsanzeige
1 blinkt rot. Die aktuelle Betriebsart wird gespeichert.

Drücken Sie bei ausgelöster Schockwarnung die Taste
Schockwarnung 2 am Messwerkzeug oder die Taste Reset
Schockwarnung 27 an der Fernbedienung. Die Schockwar­nungsfunktion wird neu gestartet und das Messwerkzeug be­ginnt mit der Nivellierung. Sobald das Messwerkzeug einni­velliert ist (die Nivellierungsanzeige 3 leuchtet dauerhaft
grün), startet es in der gespeicherten Betriebsart. Überprü­fen Sie nun die Höhe des Laserstrahls an einem Referenz­punkt und korrigieren Sie die Höhe gegebenenfalls.

Wird bei ausgelöster Schockwarnung die Funktion nicht
durch Drücken der Taste 2 am Messwerkzeug oder der Taste
Reset Schockwarnung 27 an der Fernbedienung neu gestar­tet, schalten sich nach 2 min der Laser und nach 2 h das
Messwerkzeug automatisch ab.

Zum Ausschalten der Funktion Schockwarnung drücken Sie
die Taste Schockwarnung 2 einmal bzw. bei ausgelöster
Schockwarnung (Schockwarnungsanzeige
mal. Bei ausgeschalteter Schockwarnung erlischt die Schock­warnungsanzeige 1.

Mit der Fernbedienung kann die Schockwarnungsfunktion
nicht ein- oder ausgeschaltet, sondern nur nach dem Auslö­sen neu gestartet werden.

Nivelliergenauigkeit Rotationslaser

Genauigkeitseinflüsse

Den größten Einfluss übt die Umgebungstemperatur aus. Be­sonders vom Boden nach oben verlaufende Temperaturun­terschiede können den Laserstrahl ablenken.

Die Abweichungen fallen ab ca. 20 m Messstrecke ins Ge­wicht und können bei 100 m durchaus das Zwei- bis Vierfa­che der Abweichung bei 20 m betragen.

Da die Temperaturschichtung in Bodennähe am größten ist,
sollten Sie das Messwerkzeug ab einer Messstrecke von 20 m
immer auf einem Stativ montieren. Stellen Sie das Messwerk­zeug außerdem nach Möglichkeit in der Mitte der Arbeitsflä­che auf.

Genauigkeitsüberprüfung des Messwerkzeugs

Neben äußeren Einflüssen können auch gerätespezifische
Einflüsse (wie z.B. Stürze oder heftige Stöße) zu Abweichun­gen führen. Überprüfen Sie deshalb vor jedem Arbeitsbeginn
die Genauigkeit des Messwerkzeugs.

Für die Überprüfung benötigen Sie eine freie Messstrecke von
20 m auf festem Grund zwischen zwei Wänden A und B. Sie
müssen – bei Horizontallage des Messwerkzeugs – eine Um­schlagsmessung über beide Achsen X und Y (jeweils positiv
und negativ) durchführen (4 komplette Messvorgänge).

– Montieren Sie das Messwerkzeug in Horizontallage nahe

1 blinkt rot) zwei-

der Wand A auf einem Stativ 37 (Zubehör) oder stellen Sie
es auf einen festen, ebenen Untergrund. Schalten Sie das
Messwerkzeug ein.

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

OBJ_BUCH-757-007.book Page 15 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

– Drehen Sie das Messwerkzeug um 180° , ohne die Höhe zu

AB

20 m

– Richten Sie nach dem Abschluss der Nivellierung den La-

serstrahl im Punktbetrieb auf die nahe Wand A. Markieren
Sie die Punktmitte des Laserstrahls an der Wand (Punkt I).

AB

180°

verändern. Lassen Sie es einnivellieren und markieren Sie
die Punktmitte des Laserstrahls auf der Wand A (Punkt
III). Achten Sie darauf, dass Punkt III möglichst senkrecht
über bzw. unter Punkt I liegt.

– Die Differenz d der beiden markierten Punkte I und III auf

der Wand A ergibt die tatsächliche Abweichung des Mess­werkzeugs für die gemessene Achse.

Wiederholen Sie den Messvorgang für die anderen drei Ach­sen. Drehen Sie dazu das Messwerkzeug vor dem Beginn je­des Messvorganges um jeweils 90° .

Auf der Messstrecke von 2 x 20 m = 40 m beträgt die maxi­mal zulässige Abweichung:
40 m x ± 0,1 mm/m = ±4 mm.
Die Differenz d zwischen den Punkten I und III darf folglich
bei jedem einzelnen der vier Messvorgänge höchstens 4 mm
betragen.

Sollte das Messwerkzeug die maximale Abweichung bei
einem der vier Messvorgänge überschreiten, dann lassen Sie
es bei einem Bosch-Kundendienst überprüfen.

Arbeitshinweise

f Verwenden Sie immer nur die Mitte des Laserpunktes

zum Markieren. Die Größe des Laserpunktes ändert sich

– Drehen Sie das Messwerkzeug um 180° , lassen Sie es ein-

nivellieren und markieren Sie die Punktmitte des Laser­strahls an der gegenüberliegenden Wand B (Punkt II).

– Platzieren Sie das Messwerkzeug – ohne es zu drehen –

nahe der Wand B, schalten Sie es ein und lassen Sie es ein­nivellieren.

AB

– Richten Sie das Messwerkzeug in der Höhe so aus (mithilfe

des Stativs oder gegebenenfalls durch Unterlegen), dass
die Punktmitte des Laserstrahls genau den zuvor markier­ten Punkt II auf der Wand B trifft.

AB

180°

mit der Entfernung.

Laser-Sichtbrille (Zubehör)

Die Laser-Sichtbrille filtert das Umgebungslicht aus. Dadurch
erscheint das Licht des Lasers für das Auge heller.

f Verwenden Sie die Laser-Sichtbrille nicht als Schutz-

brille. Die Laser-Sichtbrille dient zum besseren Erkennen

des Laserstrahls, sie schützt jedoch nicht vor der Laser­strahlung.

f Verwenden Sie die Laser-Sichtbrille nicht als Sonnen-

brille oder im Straßenverkehr. Die Laser-Sichtbrille bie-

tet keinen vollständigen UV-Schutz und vermindert die
Farbwahrnehmung.

Arbeiten mit Laserempfänger (Zubehör)

Bei ungünstigen Lichtverhältnissen (helle Umgebung, direkte
Sonneneinstrahlung) und auf größere Entfernungen verwen­den Sie zum besseren Auffinden des Laserstrahls den Laser­empfänger 35.

Wählen Sie bei Arbeiten mit dem Laserempfänger Rotations­betrieb mit der höchsten Rotationsgeschwindigkeit.

Zum Arbeiten mit dem Laserempfänger lesen und beachten
Sie dessen Betriebsanleitung.

Arbeiten mit der Fernbedienung

Beim Drücken der Bedientasten kann das Messwerkzeug aus
der Nivellierung gebracht werden, sodass die Rotation kurz­zeitig stoppt. Durch den Einsatz der Fernbedienung wird die­ser Effekt vermieden.

Empfangslinsen 7 für die Fernbedienung befinden sich an
drei Seiten des Messwerkzeugs, u.a. über dem Bedienfeld an
der Vorderseite.

Deutsch | 15

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

OBJ_BUCH-757-007.book Page 16 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

16 | Deutsch

Arbeiten mit dem Stativ (Zubehör)

Das Messwerkzeug verfügt über eine 5/8"-Stativaufnahme für
Horizontalbetrieb auf einem Stativ. Setzen Sie das Messwerk­zeug mit der Stativaufnahme 18 auf das 5/8"-Gewinde des

Arbeiten mit der Messlatte (Zubehör) (siehe Bild J)

Zum Prüfen von Ebenheiten oder dem Antragen von Gefällen
empfiehlt sich die Verwendung der Messlatte 36 zusammen

mit dem Laserempfänger.
Stativs auf und schrauben Sie es mit der Feststellschraube
des Stativs fest.

Bei einem Stativ 37 mit Maßskala am Auszug können Sie den
Höhenversatz direkt einstellen.

Arbeiten mit Wandhalter und Ausrichteinheit (Zubehör)
(siehe Bild B)

Sie können das Messwerkzeug auch am Wandhalter mit Aus­richteinheit 39 montieren. Schrauben Sie dazu die 5/8"­Schraube 42 des Wandhalters in die Stativaufnahme 18 am
Messwerkzeug.

Montage an einer Wand: Die Montage an einer Wand emp­fiehlt sich z.B. bei Arbeiten, die über der Auszughöhe von Sta­tiven liegen, oder bei Arbeiten auf instabilem Untergrund und
ohne Stativ. Befestigen Sie dazu den Wandhalter 39 mit mon­tiertem Messwerkzeug möglichst senkrecht an einer Wand.

Zur Montage an der Wand können Sie den Wandhalter 39 ent­weder mit der Befestigungsschraube 40 auf einer Leiste von
maximal 8 mm Breite festschrauben oder ihn an zwei Haken
aufhängen.

Montage auf einem Stativ: Sie können den Wandhalter 39
ebenso mit der Stativaufnahme auf der Rückseite auf ein Sta­tiv aufschrauben. Diese Befestigung empfiehlt sich beson­ders bei Arbeiten, bei denen die Rotationsebene auf eine
Bezugslinie ausgerichtet werden soll.

Mithilfe der Ausrichteinheit können Sie das montierte Mess­werkzeug senkrecht (bei Montage an der Wand) bzw. waage­recht (bei Montage auf einem Stativ) in einem Bereich von ca.
16 cm verschieben. Lösen Sie dazu die Schraube 41 an der Aus­richteinheit, verschieben Sie das Messwerkzeug in die ge­wünschte Position, und drehen Sie die Schraube 41 wieder fest.

Arbeiten mit der Deckenmessplatte (siehe Bild B)

Die Deckenmessplatte 44 kann z.B. zur einfachen Höhenaus­richtung von abgehängten Decken verwendet werden. Befes­tigen Sie die Deckenmessplatte mit der Magnethalterung z.B.
an einem Träger.

Die reflektierende Hälfte der Deckenmessplatte verbessert
die Sichtbarkeit des Laserstrahls bei ungünstigen Bedingun­gen, durch die transparente Hälfte ist der Laserstrahl auch
von der Rückseite erkennbar.

Arbeiten mit der Laser-Zieltafel (Zubehör) (siehe Bild C)

Mithilfe der Laser-Zieltafel 43 können Sie die Lasermarkie­rung auf den Boden bzw. die Laserhöhe auf eine Wand über­tragen. Durch die Magnethalterung kann die Laser-Zieltafel
auch an Deckenkonstruktionen befestigt werden.

Mit dem Nullfeld und der Skala können Sie den Versatz zur ge­wünschten Höhe messen und an anderer Stelle wieder antra­gen. Damit entfällt das exakte Einstellen des Messwerkzeugs
auf die zu übertragende Höhe.

Die Laser-Zieltafel 43 hat eine Reflexbeschichtung, die die
Sichtbarkeit des Laserstrahls in größerer Entfernung bzw. bei
starker Sonnenstrahlung verbessert. Die Helligkeitsverstär­kung ist nur zu erkennen, wenn Sie parallel zum Laserstrahl
auf die Laser-Zieltafel blicken.

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

Auf der Messlatte 36 ist oben eine relative Maßskala

(±50 cm) aufgetragen. Deren Nullhöhe können Sie unten am

Auszug vorwählen. Damit lassen sich Abweichungen von der

Sollhöhe direkt ablesen.

Arbeitsbeispiele

Höhen übertragen/überprüfen (siehe Bild C)

Stellen Sie das Messwerkzeug in Horizontallage auf eine feste

Unterlage oder montieren Sie es auf einem Stativ 37 (Zube-

hör).

Arbeiten mit Stativ: Richten Sie den Laserstrahl auf die

gewünschte Höhe aus. Übertragen bzw. überprüfen Sie die

Höhe am Zielort.

Arbeiten ohne Stativ: Ermitteln Sie die Höhendifferenz zwi-

schen Laserstrahl und Höhe am Referenzpunkt mithilfe der

Laser-Zieltafel 43. Übertragen bzw. überprüfen Sie die ge-

messene Höhendifferenz am Zielort.

Lotstrahl parallel ausrichten/rechte Winkel antragen

(siehe Bild D)

Sollen rechte Winkel angetragen oder Zwischenwände ausge-

richtet werden, müssen Sie den Lotstrahl 9 parallel, d.h. im

gleichen Abstand zu einer Bezugslinie (z.B. Wand), ausrich-

ten.

Stellen Sie dazu das Messwerkzeug in Vertikallage auf und

positionieren Sie es so, dass der Lotstrahl in etwa parallel zur

Bezugslinie verläuft.

Messen Sie für die genaue Positionierung den Abstand zwi-

schen Lotstrahl und Bezugslinie direkt am Messwerkzeug mit-

hilfe der Laser-Zieltafel 43. Messen Sie den Abstand zwischen

Lotstrahl und Bezugslinie erneut in möglichst großem Abstand

vom Messwerkzeug. Richten Sie den Lotstrahl so aus, dass er

den gleichen Abstand zur Bezugslinie hat, wie bei der Messung

direkt am Messwerkzeug.

Der rechte Winkel zum Lotstrahl 9 wird durch den variablen

Laserstrahl 6 angezeigt.

Senkrechte/vertikale Ebene anzeigen (siehe Bild E)

Zum Anzeigen einer Senkrechten bzw. einer vertikalen Ebene

stellen Sie das Messwerkzeug in Vertikallage auf. Soll die

vertikale Ebene im rechten Winkel zu einer Bezugslinie

OBJ_BUCH-757-007.book Page 17 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

(z.B. Wand) verlaufen, dann richten Sie den Lotstrahl 9 an
dieser Bezugslinie aus.

Die Senkrechte wird durch den variablen Laserstrahl 6 ange­zeigt.

Rotationsebene bei Vertikallage drehen (siehe Bild F)

Um die senkrechte Laserlinie oder Rotationsebene an einem
Referenzpunkt an einer Wand auszurichten, stellen Sie das
Messwerkzeug in Vertikallage auf und richten die Laserlinie
bzw. Rotationsebene grob auf den Referenzpunkt aus. Zur ge­nauen Ausrichtung auf den Referenzpunkt drücken Sie die
Taste 28 (Drehen nach rechts) oder Taste 29 der Fernbedie­nung (Drehen nach links).

Arbeiten ohne Laserempfänger (siehe Bild G)

Bei günstigen Lichtverhältnissen (dunkle Umgebung) und auf
kurze Entfernungen können Sie ohne Laserempfänger arbei­ten. Für eine bessere Sichtbarkeit des Laserstrahls wählen
Sie entweder Linienbetrieb, oder Sie wählen Punktbetrieb
und drehen den Rotationskopf 10 von Hand zum Zielort.

Arbeiten mit Laserempfänger (siehe Bild H)

Bei ungünstigen Lichtverhältnissen (helle Umgebung, direkte

Sonneneinstrahlung) und auf größere Entfernungen verwen-

den Sie zum besseren Auffinden des Laserstrahls den Laser-

empfänger. Wählen Sie bei Arbeiten mit dem Laserempfänger

Rotationsbetrieb mit der höchsten Rotationsgeschwindigkeit.

Messen auf große Entfernungen (siehe Bild I)

Beim Messen auf große Entfernungen muss der Laserempfän-

ger zum Auffinden des Laserstrahls verwendet werden. Um Stö-

reinflüsse zu verringern, sollten Sie das Messwerkzeug immer in

der Mitte der Arbeitsfläche und auf einem Stativ aufstellen.

Arbeiten im Außenbereich (siehe Bild J)

Im Außenbereich sollte immer der Laserempfänger verwen-

det werden.

Montieren Sie bei Arbeiten auf unsicherem Boden das Mess-

werkzeug auf dem Stativ 37. Aktivieren Sie die Schockwar-

nungsfunktion, um Fehlmessungen bei Bodenbewegungen

oder Erschütterungen des Messwerkzeugs zu vermeiden.

Übersicht der Anzeigen

Deutsch | 17

Laserstrahl

grün rot grün rot

Rotation des

Lasers*

Messwerkzeug einschalten (1 s Selbsttest) zzz
Ein- oder Nachnivellierung 2x/s  2x/s
Messwerkzeug einnivelliert/betriebsbereit zzz
Selbstnivellierbereich überschritten 2x/s z
Schockwarnung aktiviert z
Schockwarnung ausgelöst 2x/s  2x/s
Batteriespannung für ≤2 h Betrieb 2x/s
Batterie leer  z

* bei Linien- und Rotationsbetrieb
2x/s

Blinkfrequenz (zweimal in einer Sekunde)

z

Dauerbetrieb



Funktion gestoppt

Wartung und Service

Wartung und Reinigung

Halten Sie Rotationslaser, Ladegerät und Fernbedienung
stets sauber.

für Bosch-Elektrowerkzeuge ausführen zu lassen. Öffnen Sie

Rotationslaser, Ladegerät und Fernbedienung nicht selbst.

Geben Sie bei allen Rückfragen und Ersatzteilbestellungen

bitte unbedingt die 10-stellige Sachnummer laut Typenschild

von Rotationslaser, Ladegerät bzw. Fernbedienung an.
Tauchen Sie Rotationslaser, Ladegerät und Fernbedienung

nicht ins Wasser oder andere Flüssigkeiten.
Wischen Sie Verschmutzungen mit einem feuchten, weichen

Tuch ab. Verwenden Sie keine Reinigungs- oder Lösemittel.
Reinigen Sie am Rotationslaser insbesondere die Flächen an

der Austrittsöffnung des Lasers regelmäßig und achten Sie
dabei auf Fusseln.

Sollten Rotationslaser, Ladegerät oder Fernbedienung trotz
sorgfältiger Herstellungs- und Prüfverfahren einmal ausfallen,
ist die Reparatur von einer autorisierten Kundendienststelle

Kundendienst und Kundenberatung

Der Kundendienst beantwortet Ihre Fragen zu Reparatur und

Wartung Ihres Produkts sowie zu Ersatzteilen. Explosions-

zeichnungen und Informationen zu Ersatzteilen finden Sie

auch unter:

www.bosch-pt.com

Das Bosch-Kundenberater-Team hilft Ihnen gerne bei Fragen

zu Kauf, Anwendung und Einstellung von Produkten und Zu-

behören.

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

OBJ_BUCH-757-007.book Page 18 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

18 | English

www.powertool-portal.de, das Internetportal für Handwer-

ker und Heimwerker.
www.ewbc.de, der Informations-Pool für Handwerk und Aus­bildung.

Deutschland

Robert Bosch GmbH
Servicezentrum Elektrowerkzeuge
Zur Luhne 2
37589 Kalefeld – Willershausen
Tel. Kundendienst: [phone]*
Fax: [phone]*
(*Festnetzpreis 14 ct/min, höchstens 42 ct/min aus Mobil­funknetzen)
E-Mail: [e-mail]
Tel. Kundenberatung: [phone]
(Festnetzpreis 9 ct/min, höchstens 42 ct/min aus Mobil­funknetzen)
Fax: [phone]
E-Mail: [e-mail]

Österreich

Tel.: [phone]
Fax: [phone]
E-Mail: [e-mail]

Schweiz

Tel.: [phone]
Fax: [phone]

Luxemburg

Tel.: [phone]
Fax: [phone]
E-Mail: [e-mail]

Entsorgung

Rotationslaser, Ladegerät, Fernbedienung, Akkus,
Zubehör und Verpackungen sollen einer umweltge­rechten Wiederverwertung zugeführt werden.

Werfen Sie Rotationslaser, Ladegerät, Fernbedienung und
Akkus/Batterien nicht in den Hausmüll!

Nur für EU-Länder:

Gemäß der europäischen Richtlinie
2002/96/EG müssen nicht mehr gebrauchs­fähige Elektrogeräte und gemäß der europäi­schen Richtlinie 2006/66/EG müssen defek­te oder verbrauchte Akkus/Batterien ge­trennt gesammelt und einer umweltgerech­ten Wiederverwendung zugeführt werden.

Nicht mehr gebrauchsfähige Akkus/Batterien können direkt
abgegeben werden bei:

Deutschland

Recyclingzentrum Elektrowerkzeuge
Osteroder Landstraße 3
37589 Kalefeld

Schweiz

Batrec AG
3752 Wimmis BE

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

Akkus/Batterien:

Ni-MH: Nickel-Metallhydrid

Änderungen vorbehalten.

English

Safety Notes

Rotational Laser Level

Working safely with the measuring tool is
possible only when the operating and safety
information are read completely and the in­structions contained therein are strictly fol­lowed. Never make warning labels on the
measuring tool unrecognisable. SAVE
THESE INSTRUCTIONS.

f Caution – The use of other operating or adjusting

equipment or the application of other processing meth­ods than those mentioned here, can lead to dangerous
radiation exposure.

f Do not use the laser viewing glasses as safety goggles.

The laser viewing glasses are used for improved visualisa­tion of the laser beam, but they do not protect against laser
radiation.

f Do not use the laser viewing glasses as sun glasses or in

traffic. The laser viewing glasses do not afford complete

UV protection and reduce colour perception.

f Have the measuring tool repaired only through quali-

fied specialists using original spare parts. This ensures

that the safety of the measuring tool is maintained.

f Do not operate the measuring tool in explosive environ-

ments, such as in the presence of flammable liquids,
gases or dusts. Sparks can be created in the measuring

tool which may ignite the dust or fumes.

f Do not open the battery pack. Danger of short-circuiting.

Protect the battery pack against heat, e.g.,
against continuous intense sunlight, fire, water,
and moisture. Danger of explosion.

f Keep the battery pack not being used away from paper

clips, coins, keys, nails, screws or other small metal ob­jects that can make a connection from one terminal to
another. Shorting the battery terminals together may

cause burns or a fire.

f Under abusive conditions, liquid may be ejected from

the battery pack; avoid contact. If contact accidentally
occurs, flush with water. If liquid contacts eyes, addi­tionally seek medical help. Liquid ejected from the bat-

tery may cause irritations or burns.

OBJ_BUCH-757-007.book Page 19 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

f Charge the battery pack only with the battery charger

specified in these operating instructions. A charger that

is suitable for one type of battery pack may create a risk of
fire when used with another battery pack.

f Use only original Bosch battery packs with the voltage

listed on the nameplate of your measuring tool. When

using other battery packs, e.g. imitations, reconditioned
battery packs or other brands, there is danger of injury as
well as property damage through exploding battery packs.

Keep the laser target plate 43 and the
ceiling measurement plate 44 away from
cardiac pacemakers. The magnets on the

laser target plate and on the ceiling meas­urement plate generate a field that can im­pair the function of cardiac pacemakers.

f Keep the laser target plate 43 and the ceiling measure-

ment plate 44 away from magnetic data medium and
magnetically-sensitive equipment. The effect of the

magnets on the laser target plate and on the ceiling meas­urement plate can lead to irreversible data loss.

GRL 300 HV/GRL 300 HVG

f The measuring tool is provided with two warning labels

GRL 250 HV

f The measuring tool is provided with a warning label in

English (marked with number 20 in the representation
of the measuring tool on the graphics page).

English | 19

in English (marked with number 20 and 21 in the repre­sentation of the measuring tool on the graphics page).

IEC 60825-1:2007-03

<1mW, 635 nm

f Do not direct the laser beam at persons or animals and
f Do not direct the laser beam at persons or animals and

do not stare into the laser beam yourself. This measur­ing tool produces laser class 2 laser radiation according to
IEC 60825-1. This can lead to persons being blinded.

f Do not allow children to use the laser measuring tool

without supervision. They could unintentionally blind

other persons or themselves.

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

do not look into the laser beam yourself. This measuring
tool generates laser radiation from class 3R according to
IEC 60825-1. Looking directly into the laser beam – even
from a greater distance cause damages to the eyes.

f Avoid reflection of the laser beam on smooth surfaces

such as windows or mirrors. A reflected laser beam can

also cause damage to the eye.

f The measuring tool should be operated only by persons

that are familiar with the handling of laser devices. Ac-

cording to EN 60825-1, this includes, among other things,
the knowledge about the biological effects of the laser to
the eyes and the skin as well as the correct usage of laser
protection devices in order to avoid dangers.

f Always set up the measuring tool in such a manner that

the laser beams run far above or below eye level. This

ensures that damage to the eyes will not occur.

f Mark the area in which the measuring tool is being used

with suitable laser warning labels. This prevents per-

sons not involved from accessing the danger area.

f Do not store the measuring tool at locations, to which

unauthorised persons have access. Persons not familiar

with the operation of the measuring tool can cause harm to
themselves and to others.

OBJ_BUCH-757-007.book Page 20 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

20 | English

f When using a class 3R measuring tool, observe possi-

ble national regulations. Non-observance of these regu-

lations can lead to injury.

f Make sure that the area of laser radiation is monitored

or shielded. The limitation of laser radiation to controlled

areas prevents eye damage to persons not involved.

Battery Charger

Read all safety warnings and all instructions.

Failure to follow the warnings and instructions
may result in electric shock, fire and/or serious
injury.

Keep the battery charger away from rain or
moisture. Penetration of water in the battery

charger increases the risk of an electric shock.

f Do not charge other batteries with the battery charger.

The battery charger is only suitable for charging the Bosch
battery/battery pack inserted in the rotational laser level.
Danger of fire and explosion when charging other batter­ies/battery packs.

f Keep the battery charger clean. Contamination can lead

to danger of an electric shock.

f Before each use, check the battery charger, cable and

plug. If damage is detected, do not use the battery
charger. Never open the battery charger yourself.
Have repairs performed only by a qualified technician
and only using original spare parts. Damaged battery

chargers, cables and plugs increase the risk of an electric
shock.

f Do not operate the battery charger on easily inflamma-

ble surfaces (e.g., paper, textiles, etc.) or surround­ings. The heating of the battery charger during the charg-

ing process can pose a fire hazard.

f Under abusive conditions, liquid may be ejected from

the battery pack; avoid contact. If contact accidentally
occurs, flush with water. If liquid contacts eyes, addi­tionally seek medical help. Liquid ejected from the bat-

tery may cause irritations or burns.

f Supervise children. This will ensure that children do not

play with the charger.

f Children or persons that owing to their physical, sensory

or mental limitations or to their lack of experience or
knowledge, are not capable of securely operating the
charger, may only use this charger under supervision or
after having been instructed by a responsible person.

Otherwise, there is danger of operating errors and injuries.

f Products sold in GB only: Your product is fitted with a

BS 1363/A approved electric plug with internal fuse
(ASTA approved to BS 1362).
If the plug is not suitable for your socket outlets, it should
be cut off and an appropriate plug fitted in its place by an
authorised customer service agent. The replacement plug
should have the same fuse rating as the original plug.
The severed plug must be disposed of to avoid a possible
shock hazard and should never be inserted into a mains
socket elsewhere.

Remote control

f Have the remote control repaired only through a quali-

f Do not operate the remote control in explosive atmos-

Product Description and

Specifications

Intended Use

Rotational Laser Level

The measuring tool is intended for determining and checking

precise horizontal partitions, vertical lines, building lines and

plumb points.

The measuring tool is suitable for indoor and outdoor use.

Remote control

The remote control is intended for controlling rotational laser

levels in indoor and outdoor use.

Product Features

The numbering of the product features refers to the illustra-

tion of the rotational laser level, battery charger and remote

control on the graphics page.

Rotational laser level/Battery charger

10 Rotation head
11 Button for line operation and line length selection
12 Charge-control indicator
13 Battery pack*
14 Battery compartment
15 Locking knob of the battery compartment
16 Locking knob of the battery pack*
17 Socket for charge connector*
18 Tripod mount 5/8"
19 Serial number of the rotational laser level

Read and observe all instructions. SAVE

THESE INSTRUCTIONS FOR FUTURE REFER­ENCE.

fied repair person and only using identical replacement
parts. This will ensure that the functionality of the remote

control is maintained.

pheres, such as in the presence of flammable liquids,
gases or dusts. Sparks can be created in the remote con-

trol which may ignite the dust or fumes.

1 Shock-warning indicator
2 Shock-warning button
3 Automatic levelling indicator
4 On/Off button of the rotational laser level
5 Button for rotational operation and selection of the

rotation speed

6 Variable laser beam
7 Reception lens for remote control
8 Exit opening for laser beam
9 Plumb beam

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

OBJ_BUCH-757-007.book Page 21 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

English | 21

20 Laser warning label
21 Warning label, laser radiation exit opening

(GRL 300 HV/GRL 300 HVG)

22 Battery charger*
23 Mains plug of the battery charger*
24 Charge connector*

Remote control

25 Button on the remote control for rotation operation and

selection of rotational speed

26 Button on the remote control for line operation and se-

lection of line length

27 Shock-warning reset button
28 Button for “rotation in clockwise direction”
29 Button for “rotation in anticlockwise direction”
30 Operation indicator
31 Outlet opening for infra-red beam
32 Serial number

33 Latch of battery lid
34 Battery lid

Accessories/Spare parts

35 Laser receiver*
36 Construction laser measuring rod*
37 Tripod*
38 Laser viewing glasses*
39 Wall mount/alignment unit*
40 Fastening screw of the wall mount*
41 Screw of the alignment unit*
42 5/8" screw on wall mount*
43 Laser target plate*
44 Ceiling measurement plate*
45 Case

* The accessories illustrated or described are not included as

standard delivery.

Technical Data

Rotational Laser Level GRL 250 HV

Professional

Article number
Working range (radius)

1)

– without laser receiver, approx.
– with laser receiver, approx.

Levelling Accuracy

1) 2)

Self-levelling range, typically
Levelling duration, typically
Rotational speed

3 601 K61 60. 3 601 K61 50. 3 601 K61 70.

30 m

125 m

±0.1 mm/m ±0.1 mm/m ±0.1 mm/m

±8% (±5°) ±8% (±5°) ±8% (±5°)

15 s 15 s 15 s

150/300/600 min

-1

Aperture angle for line operation 10/25/50° 10/25/50° 10/25/50°
Operating temperature
Storage temperature
Relative air humidity, max.
Laser class
Laser type
Laser beam Ø at the exit opening,

1)

approx.
Tripod mount (horizontal)
Batteries (NiMH)

Batteries (alkali-manganese)

2 x 1.2 V HR20 (D) (9 Ah)

–10 ...+ 50 ° C – 10... +50 ° C 0...+40 °C
–20 ...+ 70 ° C – 20... +70 ° C –20...+70 °C

90 % 90 % 90 %

23R3R

635 nm, <1 mW 635 nm, <5 mW 532 nm, <5 mW

5mm 5mm 5mm

5/8"-11 5/8"-11 5/8"-11

2 x 1.2 V HR20 (D) (9 Ah)

2 x 1.5 V LR20 (D)

Operating life time, approx.
– Batteries (NiMH)
– Batteries (alkali-manganese)

40 h
60 h

Weight according to
EPTA-Procedure 01/2003

Dimensions (length x width x height)
Degree of protection

190 x 180 x 170 mm 190 x 180 x 170 mm 190 x 180 x 170 mm

IP 54 (dust and splash

1.8 kg 1.8 kg 1.8 kg

water protected)

1) at 20 ° C

2) alongside the axes
Please observe the article number on the type plate of your rotational laser level. The trade names of individual rotational laser levels may vary.
For clear identification of your rotational laser level, see the serial number 19 on the type plate.

GRL 300 HV

Professional

30 m

150 m

150/300/600 min

2x1.5VLR20 (D)

30 h
50 h

IP 54 (dust and splash

water protected)

GRL 300 HVG

Professional

-1

150/300/600 min

2x1.2VHR20 (D) (9Ah)

2 x 1.5 V LR20 (D)

IP 54 (dust and splash

water protected)

150 m

50 m

-1

20 h
30 h

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

OBJ_BUCH-757-007.book Page 22 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

22 | English

Battery Charger

Article number 2 610 A13 782
Rated voltage
Frequency
Output voltage
Charging current

V~ 100– 240
Hz 50/60
V= 7.5

A1.0

Allowable charging tempera­ture range

Charging time

°C 0–45

h14
Number of battery cells
Rated voltage (per battery cell)

V= 1.2

Weight according to
EPTA-Procedure 01/2003

kg 0.2

Protection class

Operation with Battery Pack

Charge the battery pack 13 before using for the first time. The
battery pack can only be charged with the battery charger 22
intended for it.

f Observe the mains voltage! The voltage of the power

source must correspond with the data on the type plate of
the battery charger.

Insert the appropriate mains plug 23 for your mains supply
into the battery charger 22 and allow it to engage.

Insert the charge plug 24 of the battery charger into the
socket connector 17 of the battery pack. Connect the battery

2

charger to the mains supply. Charging the empty battery pack
takes approx. 14 h. The battery charger and the battery pack
are protected against overcharging.

A battery that is new or has not been used for a longer period

/II

does not develop its full capacity until after approx. 5 charg­ing/discharging cycles.

Remote control RC 1

Professional

Article number
Working range

3)

Operating temperature
Storage temperature
Battery

3 601 K69 900

–10°C...+50°C
–20°C...+70°C

1x1.5VLR06(AA)

Weight according to
EPTA-Procedure 01/2003

3) The working range can be decreased by unfavourable environmental
conditions (e.g. direct sun irradiation).

Please observe the article number on the type plate of your remote con­trol. The trade names of individual remote controls may vary.

For clear identification of your remote control, see the serial number 32
on the type plate.

Assembly

Power Supply of the Rotational Laser Level

Operation with Batteries/Rechargeable Batteries

Using alkali-manganese or rechargeable batteries is recom­mended for operation of the measuring tool.

To open the battery compartment 14, turn the locking knob
15 to position and pull out the battery compartment.

When inserting the batteries/rechargeable batteries, pay at­tention to the correct polarity according to the representation
on the inside of the battery compartment.

Always replace all batteries/rechargeable batteries at the
same time. Do not use different brands or types of batter­ies/rechargeable batteries together.

Shut the battery compartment 14 and turn the locking knob
15 to the position.

In case the batteries/rechargeable batteries have been insert­ed incorrectly, the measuring tool cannot be switched on. In­sert the batteries/rechargeable batteries with correct polarity.

f Remove the batteries/rechargeable batteries from the

measuring tool when not using it for longer periods.

Do not charge the battery pack 13 each time after using, oth­erwise its capacity will be reduced. Charge the battery pack
only when the charge-control indicator 12 flashes or lights up
continuously.

30 m

A considerably reduced operating period after charging indi­cates that the battery pack is used up and must be replaced.

If the battery pack is empty, the measuring tool can also be
operated off of the battery charger 22 when connected to a
power supply. Switch the measuring tool off, charge the bat-

69 g

tery pack for approx. 10 min and then switch the measuring
tool on again with the battery charger connected.

To change the battery pack 13, turn the locking knob 16 to
position and pull out the battery pack 13.

Insert a new battery pack and turn the locking knob

position.

f Remove the battery pack from the measuring tool

when not using it for longer periods. When storing for

longer periods, the rechargeable batteries can corrode
and discharge themselves.

Charge-control Indicator

When the charge-control indicator 12 flashes red for the first
time, the measuring tool can still be operated for approx. 2 h.

When the charge-control indicator 12 lights up red continu­ously, measurements are no longer possible. The measuring
tool switches off automatically after 1 minute.

Power Supply of the Remote Control

Using alkali-manganese batteries is recommended for opera­tion of the remote control.

To open the battery lid 34, press the latch 33 in the direction
of the arrow and remove the battery lid. Insert the battery pro­vided. When inserting, pay attention to the correct polarity
according to the representation on the inside of the battery
compartment.

f Remove the battery from the remote control when not

using it for longer periods. When storing for longer peri-

ods, the battery can corrode and discharge itself.

16 to the

When storing for longer periods, the batteries/rechargea­ble batteries can corrode and discharge themselves.

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

OBJ_BUCH-757-007.book Page 23 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

Operation

f Do not leave the switched on measuring tool unattend-

Starting Operation of the Rotational Laser Level

f Protect the measuring tool against moisture and direct

sun light.

f Do not subject the measuring tool to extreme tempera-

tures or variations in temperature. As an example, do

not leave it in vehicles for longer periods. In case of large
variations in temperature, allow the measuring tool to ad­just to the ambient temperature before putting it into oper­ation. In case of extreme temperatures or variations in
temperature, the accuracy of the measuring tool can be im­paired.

f Avoid heavy impact to or dropping down of the measur-

ing tool. After severe exterior effects to the measuring

tool, it is recommended to carry out an accuracy check
(see “Levelling Accuracy of the Rotational Laser Level”,
page 25) each time before continuing to work.

Setting Up the Measuring Tool

Horizontal position

Vertical position

Set up the measuring tool on a sturdy surface in the horizontal
or vertical position; mount it on a tripod 37 or to the wall
mount with alignment unit 39.

Due to the high levelling accuracy, the measuring tool reacts
sensitively to ground vibrations and position changes. There­fore, pay attention that the position of the measuring tool is
stable in order to avoid operational interruptions due to re­levelling.

Switching On and Off
f Do not direct the laser beam at persons or animals (es-

pecially not at their eye level), and do not stare into the
laser beam yourself (not even from a distance). Imme-

diately after switching on, the measuring tool sends out the
vertical plumb beam 9 and the variable laser beam 6.

For switching on the measuring tool, press the On/Off button

4. The indicators 1, 3 and 12 light up briefly. The measuring
tool immediately starts the automatic levelling. During the lev­elling, the levelling indicator 3 lights up green and the laser
flashes in point operation.

The measuring tool is levelled in as soon as levelling indicator
3 lights up green continuously and the laser beam is steady.
After the levelling is completed, the measuring tool automati­cally starts in rotational operation.

With the operating mode buttons 5 and 11, the operating
modes can already be specified during levelling in (see “Oper­ating Modes of the Rotational Laser Level”, page 23). In this
case, the measuring tool starts in the set operating mode up­on completion of levelling in.

To switch off the measuring tool, press the On/Off button 4
again.

To save the batteries, the measuring tool is automatically
switched off when not within the self-levelling range for more
than 2 h or when the shock warning is actuated for more than
2 h (see “Automatic Levelling of the Rotational Laser Level”,
page 24). Reposition the measuring tool and switch it on again.

Starting Operation of the Remote Control

f Protect the remote control against moisture and direct

f Do not subject the remote control to extreme tempera-

The remote control remains ready for operation as long as a
battery with sufficient voltage is inserted.

Set up the measuring tool in such a manner that the signals of
the remote control can directly reach one of the reception
lenses 7. When the remote control cannot be pointed directly
against a reception lens, the working range is reduced. By re­flecting the signal (e.g. against walls), the working range can
be improved, even for indirect signals.

After pressing a button on the remote control, the illuminated
operation indicator 30 indicates that a signal was sent out.

Switching the measuring tool on/off with the remote control is
not possible.

Operating Modes of the Rotational Laser Level

Overview

All three operating modes are possible with the measuring
tool in horizontal and vertical position.

English | 23

ed and switch the measuring tool off after use. Other
persons could be blinded by the laser beam.

sunlight.

tures or variations in temperature. As an example, do

not leave it in vehicles for longer periods. In case of large
variations in temperature, allow the remote control to ad­just to the ambient temperature before putting it into oper­ation.

Rotational Operation

Rotational operation is especially recom­mended when using the laser receiver.
You can select between different rota­tional speeds.

Line Operation

In this operation mode, the variable laser
beam moves within a limited aperture an­gle. This increases the visibility of the la­ser beam in comparison to rotational op­eration. You can select between different
aperture angles.

Point Operation

This operation mode enables the best vis­ibility of the variable laser beam. As an ex­ample, it is used for easy projecting of
heights or checking building lines.

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

OBJ_BUCH-757-007.book Page 24 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

24 | English

Rotational Operation
(150/300/600 min

-1

)

Each time after switching on, the measuring tool is in rotation­al operation mode with average rotational speed.

To switch from line operation to rotational operation, press
the rotational operation button 5 or button 25 on the remote
control. Rotational operation starts with average rotational
speed.

To change the rotational speed, press the rotational operation
button 5 or button 25 again until the requested speed is
reached.

When working with the laser receiver, the highest rotational
speed should be set. When working without laser receiver, re­duce the rotational speed for improved visibility of the laser
beam and use the laser viewing glasses 38.

Line Operation, Point Operation
(10°/25°/50°, 0°)

To switch to line or point operation, press the line operation
button 11 or button 26 on the remote control. The measuring
tool switches to line operation with the smallest aperture angle.

To change the aperture angle, press the line operation button
11 or button 26 on the remote control. The aperture angle is
increased in two steps; at the same time, the rotational speed
is increased with each step. When pressing the line operation
button a third time, the measuring tool switches to point op­eration after brief post-pulsation. Pressing the line operation
button again takes you back to line operation with the small­est aperture angle.

Note: Due to inertia, it is possible for the laser to slightly move
beyond the end point of the laser line.

Rotating the Laser Line/Laser Dot or the
Rotational Plane (see figure A)

When the measuring tool is in the horizontal position, the la­ser line (in line operation) or the laser dot (in point operation)
can be positioned within the rotational plane of the laser. Ro­tation is possible by 360° .
For this, manually turn the rotation head 10 to the desired po­sition or use the remote control: Press button 28 to rotate in
clockwise direction, and button 29 on the remote control to
rotate in anticlockwise direction. In rotational operation,
pressing the buttons has no effect.

When the measuring tool is in the vertical position, it is pos-
sible to rotate the laser point, laser line or rotational plane
around the vertical axis. Rotating is possible only within the
self-levelling range (5° leftwards or rightwards) and only with
the remote control.
Press button 28 on the remote control to rotate in clockwise
direction, and button 29 on the remote control to rotate in an­ticlockwise direction.

Automatic Levelling of the Rotational Laser Level

After switching on, the measuring tool checks the horizontal
and vertical position and automatically levels out any uneven­ness within the self-levelling range of approx. 8 % (5° ).

When the measuring tool is inclined by more than 8 % after
switching on or after a position change, levelling in is no long­er possible. In this case, the rotor is stopped, the laser flashes
and levelling indicator 3 continuously lights up red. Reposi­tion the measuring tool and wait for it to re-level. Without
repositioning, the laser is automatically switched off after
2 minutes and the measuring tool after 2 hours.

When the measuring tool is levelled in, it continuously checks
the horizontal and vertical position. Automatic re-levelling
takes place after position changes. To avoid faulty measure­ments, the rotor stops during the levelling process, the laser
flashes and the levelling indicator 3 flashes green.

Shock-warning Function

The measuring tool has a shock-warning function; after posi­tion changes or shock to the measuring tool, or in case of
ground vibrations, it keeps the measuring tool from levelling
in at changed heights, and thus prevents vertical errors.

To switch on the shock-warning function, press the shock­warning button 2. The shock-warning indicator 1 continuous­ly lights up green, and the shock-warning function is activated
after 30 seconds.

When the levelling-accuracy range is exceeded after a posi­tion change of the measuring tool or when heavy ground vi­brations are detected, the shock-warning function is actuat­ed: The rotation is stopped, the laser flashes, the levelling
indicator 3 goes out and the shock-warning indicator 1 flash­es red. The current operating mode is stored.

After the shock warning has actuated, press the shock-warn­ing button 2 on the measuring tool or the shock-warning reset
button 27 on the remote control. The shock-warning function
is restarted and the measuring tool starts the levelling. As
soon as the measuring tool is levelled in (levelling indicator 3
continuously lights up green), it starts in the stored operating
mode. Now, check the height of the laser beam with a refer­ence point and correct the height, if required.

When, after the shock-warning function has actuated, the
function is not restarted by pressing button 2 on the measur­ing tool or the shock-warning reset button 27 on the remote
control, the laser is automatically switched off after 2 minutes
and the measuring tool after 2 hours.

To switch off the shock-warning function, press shock-warn­ing button 2 once, or, when the shock warning is actuated
(shock-warning indicator 1 flashing red) press it twice. When
the shock-warning function is shut off, the shock-warning in­dicator 1 goes out.

The shock-warning function cannot be switched on or off with
the remote control; it can only be restarted after having actu­ated.

Overview

After switching on, the measuring tool automatically detects
the horizontal or vertical position. To change between the
horizontal and vertical position, switch the measuring tool off,
reposition it and switch on again.

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

OBJ_BUCH-757-007.book Page 25 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

English | 25

Levelling Accuracy of the Rotational Laser Level

Influences on Accuracy

The ambient temperature has the greatest influence. Espe­cially temperature differences occurring from the ground up­ward can divert the laser beam.

The deviations play a role in excess of approx. 20 m measur­ing distance and can easily reach two to four times the devia­tion at 100 m.

Because the largest difference in temperature layers is close
to the ground, the measuring tool should always be mounted
on a tripod when measuring distances exceeding 20 m. If pos­sible, also set up the measuring tool in the centre of the work
area.

Accuracy Check of the Measuring Tool

Apart from exterior influences, device-specific influences
(such as heavy impact or falling down) can lead to deviations.
Therefore, check the accuracy of the measuring tool each
time before starting your work.

For the accuracy check, an unobstructed measuring distance
of 20 m on firm ground between two walls A and B is required.
With the measuring tool in the horizontal position, a transit
measurement is to be carried out across both axes X and Y
(both positive and negative) (altogether 4 complete measure­ments).

– Mount the measuring tool in the horizontal position onto a

tripod 37 (accessory) or place it on a firm and level surface
near wall A. Switch the measuring tool on.

AB

20 m

– After levelling, direct the laser beam in point operation on-

to the close wall A. Mark the centre point of the laser beam
on the wall (point I).

AB

180°

– Without turning the measuring tool, position it close to wall

B. Switch the measuring tool on and allow it to level in.

AB

– Align the height of the measuring tool (using the tripod or

by underlaying, if required) in such a manner that the cen­tre point of the laser beam is projected exactly against the
previously marked point II on wall B.

AB

180°

– Rotate the measuring tool by 180° without changing the

height. Allow it to level in and mark the centre point of the
laser beam on wall A (point III). Take care that point III is
as vertical as possible above or below point I.

– The difference d of both marked points I and III on wall A

amounts to the actual deviation of the measuring tool for
the measured axis.

Repeat the measuring procedure for the other three axes. For
this, turn the measuring tool prior to each measuring proce­dure by 90° .

On the measuring section of 2 x 20 m = 40 m, the maximum
allowable deviation is:
40 m x ± 0.1 mm/m = ±4 mm.
Consequently, the difference d between points I
each of the four individual measurements may not exceed
4mm max.

If the measuring tool should exceed the maximum deviation in
anyone of the four measuring procedures, have it checked at
a Bosch after-sales service agent.

and III for

Working Advice

f Always use the centre of the laser point for marking.

The size of the laser point changes with the distance.

Laser Viewing Glasses (Accessory)

The laser viewing glasses filter out ambient light. This en-

– Turn the measuring tool around by 180° , allow it to level in

and mark the centre point of the laser beam on the oppo­site wall B (point II).

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

hances the laser visibility for the eye.

f Do not use the laser viewing glasses as safety goggles.

The laser viewing glasses are used for improved visualisa­tion of the laser beam, but they do not protect against laser
radiation.

OBJ_BUCH-757-007.book Page 26 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

26 | English

f Do not use the laser viewing glasses as sun glasses or in

traffic. The laser viewing glasses do not afford complete

UV protection and reduce colour perception.

Working with the Laser Receiver (Accessory)

Under unfavourable light conditions (bright environment, di­rect sunlight) and for larger distances, use the laser receiver
for improved finding of the laser beam 35.

When working with the laser receiver, select rotational opera­tion with the highest rotational speed.

Before working with the laser receiver, read and observe the
laser receiver operating instructions.

Working with the Remote Control

While pressing the operator buttons, the measuring tool can be
brought out of alignment so that the rotation is briefly stopped.
This effect is avoided when using the remote control.

Reception lenses 7 for the remote control are located on three
sides of the measuring tool, among other locations above the
control panel on the front side.

Working with the Tripod (Accessory)

The measuring tool is equipped with a 5/8" tripod mount for
horizontal operation on a tripod. Place the measuring tool via
the tripod mount 18 onto the 5/8" male thread of the tripod
and screw the locking screw of the tripod tight.

The reflecting half of the ceiling measurement plate improves
the visibility of the laser beam in unfavourable conditions; the
laser beam can also be seen from the rear side through the
transparent half.

Working with the Laser Target Plate (Accessory)
(see figure C)

With the laser target plate 43, the laser mark can be projected
on the ground/floor or against a wall. With the magnetic hold­er, the laser target plate can also be fastened to ceiling con­structions.

With the zero field and the scale, the offset or drop to the re­quired height can be measured and projected at another loca­tion. This eliminates the necessity of precisely adjusting the
measuring tool to the height to be projected.

The laser target plate 43 has a reflecting coating which im­proves the visibility of the laser beam from a larger distance or
in case of strong sun rays. The luminosity can be recognized
only if you look to the laser target plate in parallel to the laser
beam.

Working with the Measuring Rod (Accessory)
(see figure J)

For checking irregularities or projecting gradients, it is recom­mended to use the measuring rod 36 together with the laser
receiver.

On a tripod 37 with a measuring scale on the elevator column,
the height difference can be adjusted directly.

Working with Wall Mount/Alignment Unit (Accessory)
(see figure B)

You can also mount the measuring tool to the wall mount with
alignment unit 39. For this, screw the 5/8" screw 42 of the
wall mount into the tripod mount 18 of the measuring tool.

Mounting to a wall: Mounting to a wall is recommended, e.g.,
for work above the elevation height of tripods or for work on
unstable surfaces and without tripod. For this, fasten the wall
mount 39, with the measuring tool mounted, as vertical as
possible to a wall.

For mounting to the wall, you can either fasten the wall mount
39 with fastening screw 40 to a lath (width maximal 8 mm) or
hang it up with two hooks.

Mounting on a tripod: The wall mount 39 can also be screwed
onto a tripod with the tripod mount on the back side. This meth­od of fastening is especially recommended for work where the
rotational plane is to be aligned with a reference line.

With the alignment unit, the mounted measuring tool can be
moved vertically (when mounted to the wall) or horizontally
(when mounted to a tripod) within a range of approx. 16 cm.
For this, loosen screw 41 on the alignment unit, move the
measuring tool to the desired position, and retighten screw

41 again.
Working with the Ceiling Measurement Plate

(see figure B)

As an example, the ceiling measurement plate

44 can be

A relative millimeter scale (±50 cm) is marked on the top of
the measuring rod 36. Its zero height can be preset at the bot­tom of the elevator column. This allows for direct reading of
deviations from the specified height.

Work Examples

Projecting/Checking Heights (see figure C)

Position the measuring tool in the horizontal position onto a
firm support or mount it onto a tripod 37 (accessory).

Working with tripod: Align the laser beam to the requested
height. Project or check the height at the target location.

Working without tripod: Determine the height difference be­tween the laser beam and the height at the reference point
with the laser target plate 43. Project or check the measured
height difference at the target location.

used for easy height adjustment of drop ceilings. Fasten the
ceiling measurement plate with the magnetic holder, e. g., to
a beam.

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

OBJ_BUCH-757-007.book Page 27 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

Parallel Alignment of a Plumb Beam/Projecting Right
Angles (see figure D)

When right angles are to be projected or when partitions are
to be aligned, the plumb beam 9 must be aligned parallel,
meaning at the same distance to a reference line (e.g. a wall).

For this, set up the measuring tool in the vertical position and
position it in such a manner that the plumb beam runs approx­imately parallel to the reference line.

For exact positioning, measure the clearance between plumb
beam and reference line directly on the measuring tool with
help of the laser target plate 43. Measure the clearance be-
tween plumb beam and reference line again as far away as
possible from the measuring tool. Align the plumb beam in
such a manner that it has the same clearance to the reference
line as when measured directly at the measuring tool.

The right angle to the plumb beam 9 is indicated by the varia­ble laser beam 6.

Indicating a Plumb Line/Vertical Plane (see figure E)

To indicate a plumb line or a vertical plane, set up the measur­ing tool in the vertical position. When the vertical plane is sup­posed to run at a right angle to a reference line (e.g. a wall),
then align the plumb beam 9 with this reference line.

The plumb line is indicated by the variable laser beam 6.

Turning the Rotational Plane when in the Vertical Position
(see figure F)

To align the vertical laser line or the rotational plane against a
reference point on a wall, set up the measuring tool in the ver­tical position, and roughly align the laser line or the rotational

plane with the reference point. For precise alignment with the
reference point, press button 28 (clockwise rotation) or but­ton 29 on the remote control (anticlockwise rotation).

Working without Laser Receiver (see figure G)

Under favourable light conditions (dark environment) and for
short distances, it is possible to work without the laser receiv­er. For better visibility of the laser beam, either select line
operation, or select point operation and manually rotate the
rotation head 10 to the target location.

Working with the Laser Receiver (see figure H)

Under unfavourable light conditions (bright environment, di­rect sunlight) and for larger distances, use the laser receiver
for improved finding of the laser beam. When working with
the laser receiver, select rotational operation with the highest
rotational speed.

Measuring Over Long Distances (see figure I)

When measuring over long distances, the laser receiver must
be used to find the laser beam. In order to reduce interferenc­es, the measuring tool should always be set up in the centre of
the work surface and on a tripod.

Working Outdoors (see figure J)

The laser receiver should always be used when working out­doors.

When working on unstable ground, mount the measuring tool
onto the tripod 37. Activate the shock-warning function in or­der to avoid faulty measurements in case of ground vibrations
or shock to the measuring tool.

Overview of Indications

English | 27

Laser beam

green red green red

Rotation of

the laser*

Switching on the measuring tool (1 s self-check) zzz
Levelling in or re-levelling 2x/s  2x/s
Measuring tool levelled in/ready for operation zzz
Self-levelling range exceeded 2x/s z
Shock-warning function activated z
Shock warning actuated 2x/s  2x/s
Battery voltage for ≤2 h operation 2x/s
Battery empty  z

* for line and rotational operation
2x/s

Flashing frequency (twice per second)

z

Continuous operation



Function stopped

Maintenance and Service

Maintenance and Cleaning

Keep the rotational laser level, battery charger and remote
control clean at all times.

Do not immerse the rotational laser level, battery charger and
remote control into water or other fluids.

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

Wipe off debris using a moist and soft cloth. Do not use any
cleaning agents or solvents.

Particularly clean the surfaces at the outlet opening of the ro­tational laser level regularly and pay attention for any lint.

If the rotational laser level, battery charger or remote control
should fail despite the care taken in manufacture and testing,
repair should be carried out by an authorised customer servic-

OBJ_BUCH-757-007.book Page 28 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

28 | English

es agent for Bosch power tools. Do not open the rotational laser
level, the battery charger and the remote control yourself.

In all correspondence and spare parts orders, please always
include the 10-digit article number given on the type plate of
the rotational laser level, battery charger and remote control.

After-sales Service and Customer Assistance

Our after-sales service responds to your questions concern­ing maintenance and repair of your product as well as spare
parts. Exploded views and information on spare parts can al­so be found under:

www.bosch-pt.com

Our customer service representatives can answer your ques­tions concerning possible applications and adjustment of
products and accessories.

Great Britain

Robert Bosch Ltd. (B.S.C.)
P.O. Box 98
Broadwater Park
North Orbital Road
Denham
Uxbridge
UB 9 5HJ
Tel. Service: [phone]
Fax: [phone]
E-Mail: [e-mail]

Ireland

Origo Ltd.
Unit 23 Magna Drive
Magna Business Park
City West
Dublin 24
Tel. Service: [phone]
Fax: [phone]

Australia, New Zealand and Pacific Islands

Robert Bosch Australia Pty. Ltd.
Power Tools
Locked Bag 66
Clayton South VIC 3169
Customer Contact Center
Inside Australia:
Phone: [phone]
Fax: [phone]
Inside New Zealand:
Phone: [phone]
Fax: [phone]
Outside AU and NZ:
Phone: [phone]
www.bosch.com.au

Republic of South Africa
Customer service

Hotline: [phone]

Gauteng – BSC Service Centre

35 Roper Street, New Centre
Johannesburg
Tel.: [phone]
Fax: [phone]

KZN – BSC Service Centre

Unit E, Almar Centre
143 Crompton Street
Pinetown
Tel.: [phone]
Fax: [phone]
E-Mail: [e-mail]

Western Cape – BSC Service Centre

Democracy Way, Prosperity Park
Milnerton
Tel.: [phone]
Fax: [phone]
E-Mail: [e-mail]

Bosch Headquarters

Midrand, Gauteng
Tel.: [phone]
Fax: [phone]
E-Mail: [e-mail]

People’s Republic of China
China Mainland

Bosch Power Tools (China) Co., Ltd.
567, Bin Kang Road
Bin Jiang District 310052
Hangzhou, P.R. China
Service Hotline: [phone]
Fax: [phone]
E-Mail: [e-mail]
www.bosch-pt.com.cn

HK and Macau Special Administrative Regions

Robert Bosch Hong Kong Co. Ltd.
21st Floor, 625 King’s Road
North Point, Hong Kong
Customer Service Hotline: [phone]
Fax: [phone]
E-Mail: [e-mail]
www.bosch-pt.com.hk

Indonesia

PT. Multi Mayaka
Kawasan Industri Pulogadung
Jalan Rawa Gelam III No. 2
Jakarta 13930
Indonesia
Tel.: [phone]
Fax: [phone] 23
E-Mail: [e-mail]
www.bosch-pt.co.id

Philippines

Robert Bosch, Inc.
28th Floor Fort Legend Towers,
3rd Avenue corner 31st Street,
Fort Bonifacio Global City,
1634 Taguig City, Philippines
Tel.: [phone]
Fax: [phone]
[e-mail]
www.bosch-pt.com.ph

E-Mail: [e-mail]

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

OBJ_BUCH-757-007.book Page 29 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

Bosch Service Center:
9725-27 Kamagong Street
San Antonio Village
Makati City, Philippines
Tel.: [phone]
Fax: [phone]
[e-mail]

Malaysia

Robert Bosch (S.E.A.) Pte. Ltd.
No. 8A, Jalan 13/6
G.P.O. Box 10818
46200 Petaling Jaya
Selangor, Malaysia
Tel.: [phone]
Fax: [phone]
[e-mail]
Toll-Free: 1800 880 188
www.bosch-pt.com.my

Thailand

Robert Bosch Ltd.
Liberty Square Building
No. 287, 11 Floor
Silom Road, Bangrak
Bangkok 10500
Tel.: [phone] – 18 88 (10 lines)
Fax: [phone]
Robert Bosch Ltd., P. O. Box 2054
Bangkok 10501, Thailand

Bosch Service – Training Centre
2869-2869/1 Soi Ban Kluay
Rama IV Road (near old Paknam Railway)
Prakanong District
10110 Bangkok
Thailand
Tel.: [phone] – 4
Fax: [phone]
Fax: [phone]

Singapore

Robert Bosch (SEA) Pte. Ltd.
11 Bishan Street 21
Singapore 573943
Tel.: [phone]
Fax: [phone]
[e-mail]
Toll-Free: 1800 333 8333
www.bosch-pt.com.sg

Vietnam

Robert Bosch Vietnam Co. Ltd
10/F, 194 Golden Building
473 Dien Bien Phu Street
Ward 25, Binh Thanh District
84 Ho Chi Minh City
Vietnam
Tel.: [phone] ext. 413
Fax: [phone]
[e-mail]
www.bosch-pt.com

Disposal

Do not dispose of the rotational laser level, battery charger,
remote control and batteries into household waste!

Only for EC countries:

Batteries no longer suitable for use can be directly returned at:

Great Britain

Robert Bosch Ltd. (B.S.C.)
P.O. Box 98
Broadwater Park
North Orbital Road
Denham
Uxbridge
UB 9 5HJ
Tel. Service: [phone]
Fax: [phone]
E-Mail: [e-mail]

Battery packs/batteries:

Ni-MH: Nickel metal hydride

Subject to change without notice.

Français

Avertissements de sécurité

Laser rotatif

f Attention – si d’autres dispositifs d’utilisation ou

Français | 29

The rotational laser level, battery charger, remote
control, batteries, accessories and packaging should
be sorted for environmental-friendly recycling.

According to the European Guideline
2002/96/EC, electrical devices/tools that
are no longer usable, and according to the
European Guideline 2006/66/EC, defec­tive or used battery packs/batteries, must
be collected separately and disposed of in
an environmentally correct manner.

Il est impératif que toutes les instructions
soient lues et prises en compte pour pou­voir travailler sans risques et en toute sécu­rité avec cet appareil de mesure. Veillez à ce
que les plaques signalétiques se trouvant
sur l’appareil de mesure restent toujours li­sibles. CONSERVEZ SOIGNEUSEMENT CES
INSTRUCTIONS DE SECURITE.

d’ajustage que ceux indiqués ici sont utilisés ou si
d’autres procédés sont appliqués, ceci peut entraîner
une exposition dangereuse au rayonnement.

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

OBJ_BUCH-757-007.book Page 30 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

30 | Français

f Ne pas utiliser les lunettes de vision du faisceau laser en

tant que lunettes de protection. Les lunettes de vision du

faisceau laser servent à mieux visualiser le faisceau laser, el­les ne protègent cependant pas du rayonnement laser.

f Ne pas utiliser les lunettes de vision du faisceau laser

en tant que lunettes de soleil ou en circulation routière.

Les lunettes de vision du faisceau laser ne protègent pas
parfaitement contre les rayons ultra-violets et réduisent la
perception des couleurs.

f Ne faire réparer l’appareil de mesure que par une per-

sonne qualifiée et seulement avec des pièces de re­change d’origine. Ceci permet d’assurer la sécurité de

l’appareil de mesure.

f Ne pas faire fonctionner les appareils de mesure en at-

mosphère explosive, par exemple en présence de liqui­des inflammables, de gaz ou de poussières. L’appareil

de mesure produit des étincelles qui peuvent enflammer
les poussières ou les vapeurs.

f Ne pas ouvrir le pack d’accus. Risque de court-circuit.

Protéger le pack d’accus de toute source de
chaleur, comme par ex. l’exposition directe au
soleil, au feu, à l’eau et à l’humidité. Il y a risque

d’explosion.

f Tenir le pack d’accus non-utilisé à l’écart de toutes sortes

d’objets métalliques tels que agrafes, pièces de monnaie,
clés, clous, vis ou autres, étant donné qu’un pontage peut
provoquer un court-circuit. Un court-circuit entre les con-

tacts d’accu peut provoquer des brûlures ou un incendie.

f En cas de mauvaise utilisation, une substance liquide

peut s’échapper du pack d’accus. Eviter tout contact.
En cas de contact accidentel, nettoyer à l’eau. Si la
substance liquide entre en contact avec les yeux, con­sulter un médecin. La substance liquide qui s’échappe de

l’accumulateur peut entraîner des irritations de la peau ou
causer des brûlures.

f Ne charger le pack d’accus qu’avec le chargeur indiqué

dans les instructions d’utilisation. Un chargeur approprié à

un type spécifique d’accumulateur peut engendrer un risque
d’incendie lorsqu’il est utilisé avec d’autres accumulateurs.

f N’utiliser que des packs d’accus d’origine Bosch dont la

tension est indiquée sur la plaque signalétique de l’ap­pareil de mesure. En cas d’utilisation d’autres packs d’ac-

cus, p. ex. de contrefaçons, d’accus trafiqués ou de fabri­cants inconnus, il y a risque d’accidents et de dommages
matériels causés par l’explosion des accus.

Ne pas mettre la mire de visée laser 43 et la
platine de mesure aimantée 44 à proximité
de stimulateurs cardiaques. Les aimants se

trouvant sur la mire de visée laser et la platine
de mesure aimantée génèrent un champ ma­gnétique pouvant entraver le bon fonctionne­ment des stimulateurs cardiaques.

f Maintenir la mire de visée laser 43 et la platine de me-

sure aimantée 44 éloignées des supports de données
magnétiques et des appareils réagissant aux sources
magnétiques. L’effet des aimants de la mire de visée laser

et de la platine de mesure au plafond peut entraîner des
pertes de donnés irréversibles.

GRL 250 HV

f Cet appareil de mesure est fourni avec une plaque

f Avant la première mise en service, recouvrir le texte

f Ne pas diriger le faisceau laser vers des personnes ou

f Ne pas laisser les enfants utiliser l’appareil de mesure

GRL 300 HV/GRL 300 HVG

f Cet appareil de mesure est fourni avec deux plaques

d’avertissement en langue anglaise (dans la représen­tation de l’appareil de mesure se trouvant sur la page
des graphiques elle est marquée du numéro 20).

IEC 60825-1:2007-03

<1mW, 635 nm

anglais de la plaque d’avertissement par l’autocollant
fourni dans votre langue.

des animaux et ne jamais regarder soi-même dans le
faisceau laser. Cet appareil de mesure génère des rayon-

nements laser Classe laser 2 selon la norme IEC 60825-1.
D’autres personnes peuvent être éblouies.

laser sans surveillance. Ils risqueraient d’éblouir d’autres
personnes par mégarde.

d’avertissement en langue anglaise (dans la représen­tation de l’appareil de mesure se trouvant sur la page
des graphiques, elles portent les numéros 20 et 21) :

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

OBJ_BUCH-757-007.book Page 31 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

Français | 31

f Avant la première mise en service, recouvrez le texte

anglais des plaques d’avertissement par les autocol­lants fournis dans votre langue. Les autocollants sont
fournis avec l’appareil de mesure.

f Ne pas diriger le faisceau laser vers des personnes ou

des animaux et ne jamais regarder soi-même dans le
faisceau laser. Cet appareil de mesure génère des rayons

laser de la classe laser 3R selon la norme IEC 60825-1. Re­garder directement dans le faisceau laser – même à une
grande distance – peut endommager les yeux.

f Eviter des réflexions du faisceau laser sur les surfaces

lisses telles que fenêtres ou miroirs. La réflexion du fais-

ceau laser peut également endommager les yeux.

f L’appareil de mesure ne devrait être utilisé que par des

personnes familiarisées avec le maniement des appa­reils laser. Selon la norme EN 60825-1, ceci inclut une

connaissance des effets biologiques des faisceaux laser
sur les yeux et sur la peau ainsi qu’une utilisation correcte
des mesures de protection contre les faisceaux laser afin
d’éviter tout danger.

f Positionnez l’appareil de mesure toujours de manière à

ce que les faisceaux laser passent loin au-dessus ou au­dessous des yeux. Ceci permet de minimiser les risques

de blessure des yeux.

f Marquer la zone d’utilisation de l’appareil de mesure

avec des plaques d’avertissement laser appropriées.

Ceci évite que des tiers approchent par inadvertance la
zone de danger.

f Ne pas stocker l’appareil de mesure à des endroits aux-

quels des personnes non autorisées pourraient accé­der. Les personnes non familiarisées avec le maniement

de l’appareil de mesure peuvent se mettre elles-mêmes en
danger ainsi que d’autres personnes.

f Respecter le cas échéant les réglementations nationa-

les en vigueur lorsque vous utilisez un appareil de me­sure de la classe Laser 3R. Le non-respect de ces régle-

mentations peut entraîner des blessures.

f Faire en sorte que la zone de rayonnement du laser soit

toujours sous surveillance ou protégée. La limitation du

rayonnement laser à des zones contrôlées évite les risques
de blessure des yeux de tiers.

f Produit destiné à un usage professionnel présentant des

dangers pour une autre utilisation que la prise de niveau.

Chargeur d’accus

Il est impératif de lire toutes les consignes de
sécurité et toutes les instructions. Le non-res-

pect des avertissements et instructions indiqués
ci-après peut conduire à une électrocution, un in­cendie et/ou de graves blessures.

Ne pas exposer le chargeur à la pluie ou à l’hu­midité. La pénétration d’eau dans un chargeur

augmente le risque d’un choc électrique.

f Ne pas charger des accus d’une autre marque avec le

chargeur. Le chargeur n’est approprié que pour charger le

pack d’accus Bosch qui est introduit dans le laser à rota­tion. Lorsque des accus d’une autre marque sont chargés,
il y a risque d’incendie et d’explosion.

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

f Maintenir le chargeur propre. Un encrassement augmen-

te le risque de choc électrique.

f Avant toute utilisation, contrôler le chargeur, la fiche

et le câble. Ne pas utiliser le chargeur si des défauts
sont constatés. Ne pas démonter le chargeur soi-même
et ne le faire réparer que par une personne qualifiée et
seulement avec des pièces de rechange d’origine. Des

chargeurs, câbles et fiches endommagés augmentent le
risque d’un choc électrique.

f Ne pas utiliser le chargeur sur un support facilement in-

flammable (tel que papier, textiles etc.) ou dans un envi­ronnement inflammable. L’échauffement du chargeur lors

du processus de charge augmente le risque d’incendie.

f En cas de mauvaise utilisation, une substance liquide

peut s’échapper du pack d’accus. Eviter tout contact.
En cas de contact accidentel, nettoyer à l’eau. Si la
substance liquide entre en contact avec les yeux, con­sulter un médecin. La substance liquide qui s’échappe de

l’accumulateur peut entraîner des irritations de la peau ou
causer des brûlures.

f Ne laissez pas les enfants sans surveillance. Veillez à ce

que les enfants ne jouent pas avec le chargeur.

f Les enfants et les personnes souffrant d’un handicap

physique, sensoriel ou mental ou n’ayant pas l’expé­rience et/ou les connaissances nécessaires, ne doivent
pas utiliser le chargeur à moins qu’elles ne soient sur­veillées par une personne responsable de leur sécurité
ou qu’elles aient été instruites quant au maniement du
chargeur. Sinon, il y a un risque de mauvaise utilisation et

de blessures.

Télécommande

Il est impératif de lire et de respecter toutes
les instructions. GARDER PRECIEUSEMENT

CES INSTRUCTIONS.

f Ne faire réparer la télécommande que par un personnel

qualifié et seulement avec des pièces de rechange
d’origine. Ceci permet d’assurer le bon fonctionnement

de la télécommande.

f Ne faites pas fonctionner la télécommande en atmos-

phère explosive, par exemple en présence de liquides
inflammables, de gaz ou de poussières. La télécomman-

de peut produire des étincelles qui peuvent enflammer les
poussières ou les vapeurs.

Description et performances du
produit

Utilisation conforme

Laser rotatif

L’appareil de mesure est conçu pour la détermination et le
contrôle de tracés et plans parfaitement horizontaux, de li­gnes verticales, d’alignements et de points d’aplomb.

L’appareil de mesure est approprié pour une utilisation en in­térieur et en extérieur.

OBJ_BUCH-757-007.book Page 32 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

32 | Français

Télécommande

La télécommande est conçue pour contrôler des lasers rota­tifs en intérieur et en extérieur.

Eléments de l’appareil

La numérotation des éléments se réfère à la représentation
du laser rotatif, du chargeur et de la télécommande sur les
pages graphiques.

Laser rotatif/ chargeur

1 Voyant d’alerte fonction anti-chocs
2 Touche d’alerte anti-chocs
3 Nivellement automatique
4 Interrupteur Marche/Arrêt laser rotatif
5 Touche du mode rotation et du choix de la vitesse de

rotation

6 Faisceau laser en rotation
7 Cellule de réception pour télécommande
8 Orifice de sortie du faisceau laser

9 Faisceau d’aplomb
10 Tête de rotation
11 Touche du mode traçage de lignes et du choix de la

longueur de ligne

12 Etat de charge
13 Pack d’accus*
14 Compartiment à piles
15 Blocage du compartiment à piles
16 Blocage du pack d’accus*
17 Prise pour fiche de charge*
18 Raccord de trépied 5/8"
19 Numéro de série laser rotatif
20 Plaque signalétique du laser
21 Plaque signalétique orifice de sortie du faisceau laser

(GRL 300 HV/GRL 300 HVG)

22 Chargeur*
23 Fiche de secteur du chargeur*
24 Fiche de charge*

Télécommande

25 Touche Mode de rotation et Sélection de la vitesse de

rotation (sur la télécommande)

26 Touche Mode traçage de lignes et Choix de la longueur

de ligne (sur la télécommande)

27 Touche Alerte anti-chocs
28 Touche « Rotation en sens horaire »
29 Touche « Rotation en sens anti-horaire »
30 Voyant de fonctionnement
31 Orifice de sortie du faisceau infrarouge
32 Numéro de série
33 Dispositif de verrouillage du couvercle du compartiment

à piles

34 Couvercle du compartiment à piles

Accessoires/pièces de rechange

35 Récepteur*
36 Platine de mesure du laser de chantier*
37 Trépied*
38 Lunettes de vision du faisceau laser*
39 Dispositif de fixation murale/unité d’alignement*
40 Vis de fixation du dispositif de fixation murale*
41 Vis de l’unité d’alignement*
42 Vis 5/8" sur le dispositif de fixation murale*
43 Mire de visée laser*
44 Platine de mesure de plafond*
45 Coffret

* Les accessoires décrits ou illustrés ne sont pas tous compris dans
la fourniture.

Caractéristiques techniques

Laser rotatif GRL 250 HV

Professional

N° d’article
Plage de travail (rayon)

– sans récepteur, env.
– avec récepteur, env.

Précision de nivellement

1)

1) 2)

3 601 K61 60. 3 601 K61 50. 3 601 K61 70.

30 m

125 m

±0,1 mm/m ±0,1 mm/m ±0,1 mm/m

Plage typique de nivellement automa­tique

Temps typique de nivellement
Vitesse de rotation

±8% (±5°) ±8% (±5°) ±8% (±5°)

15 s 15 s 15 s

150/300/600 tr/min 150/300/600 tr/min 150/300/600 tr/min

Angle d’ouverture en mode traçage de
lignes

1) pour 20 ° C

2) le long des axes
Faites attention au numéro d’article se trouvant sur la plaque signalétique du laser rotatif. Les désignations commerciales des différents lasers rotatifs

peuvent varier.
Pour permettre une identification précise de votre laser rotatif, le numéro de série 19 est inscrit sur la plaque signalétique.

10/25/50° 10/25/50° 10/25/50°

GRL 300 HV

Professional

30 m

150 m

GRL 300 HVG

Professional

150 m

50 m

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

OBJ_BUCH-757-007.book Page 33 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

Français | 33

Laser rotatif GRL 250 HV

Professional

GRL 300 HV

Professional

GRL 300 HVG

Professional

Température de fonctionnement –10 ...+ 50 ° C – 10... +50 ° C 0...+40 °C
Température de stockage
Humidité relative de l’air max.
Classe laser
Type de laser
Ø Faisceau laser à l’orifice de sortie

1)

env.
Raccord de trépied (horizontal)
Accus (NiMH)

Piles (alcalines au manganèse)

2 x 1,2 V HR20 (D) (9 Ah)

–20 ...+ 70 ° C – 20... +70 ° C –20...+70 °C

90 % 90 % 90 %

23R3R

635 nm, <1 mW 635 nm, <5 mW 532 nm, <5 mW

5mm 5mm 5mm

5/8"-11 5/8"-11 5/8"-11

2 x 1,5 V LR20 (D)

2 x 1,2 V HR20 (D) (9 Ah)

2x1,5VLR20 (D)

2x1,2VHR20 (D) (9Ah)

2 x 1,5 V LR20 (D)

Autonomie env.
–Accus (NiMH)
– Piles (alcalines au manganèse)

40 h
60 h

30 h
50 h

20 h
30 h

Poids suivant EPTA-Procedure
01/2003

1,8 kg 1,8 kg 1,8 kg

Dimensions (longueur x largeur x hau­teur)

Type de protection

1) pour 20 ° C

2) le long des axes
Faites attention au numéro d’article se trouvant sur la plaque signalétique du laser rotatif. Les désignations commerciales des différents lasers rotatifs

peuvent varier.
Pour permettre une identification précise de votre laser rotatif, le numéro de série 19 est inscrit sur la plaque signalétique.

Chargeur

N° d’article 2 610 A13 782
Tension nominale
Fréquence
Tension de charge de l’accu
Courant de charge
Plage de température de

charge admissible
Durée de charge
Nombre cellules de batteries

rechargeables
Tension nominale (par cellule

de batterie rechargeable)
Poids suivant EPTA-Procedure

01/2003
Classe de protection

190 x 180 x 170 mm 190 x 180 x 170 mm 190 x 180 x 170 mm

IP 54 (étanche à la poussiè­re et aux projections d’eau)

IP 54 (étanche à la poussiè­re et aux projections d’eau)

IP 54 (étanche à la poussiè­re et aux projections d’eau)

Télécommande RC 1

V~ 100– 240
Hz 50/60
V= 7,5

A1,0

°C 0–45

h14

V= 1,2

kg 0,2

N° d’article

3)

Portée
Température de fonctionne-

ment
Température de stockage
Pile
Poids suivant

EPTA-Procedure 01/2003

3) La portée peut être réduite par des conditions défavorables (par ex.

2

exposition directe au soleil).
Faire attention au numéro d’article se trouvant sur la plaque signalétique

de la télécommande. Les désignations commerciales des différentes té­lécommandes peuvent varier.

Pour permettre une identification précise de votre télécommande, le
numéro de série 32 est marqué sur la plaque signalétique.

/II

Professional

3 601 K69 900

30 m

–10°C...+50°C
–20°C...+70°C

1x1,5VLR06(AA)

69 g

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

OBJ_BUCH-757-007.book Page 34 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

34 | Français

Montage

Alimentation en énergie du laser rotatif

Utilisation avec piles/accus

Pour le fonctionnement de l’appareil de mesure, nous recom­mandons d’utiliser des piles alcalines au manganèse ou des
accumulateurs.

Pour ouvrir le compartiment à piles 14, tournez le blocage 15
en position et retirez le compartiment à piles.

Veillez à placer les piles ou les accumulateurs en respectant la
bonne polarité ainsi qu’indiquée sur l’illustration dans le com­partiment à piles.

Remplacez toujours toutes les piles ou tous les accumulateurs
en même temps. N’utilisez que des piles ou des accumula­teurs de la même marque avec la même capacité.

Fermez le compartiment à piles 14 et tournez le blocage 15
en position .

Au cas où des piles ou les accumulateurs auraient été insérés
dans le mauvais sens, l’appareil de mesure ne peut pas être
mis en marche. Veillez à respecter la polarité en insérant les
piles ou les accumulateurs.

f Sortez les piles ou les accus de l’appareil de mesure au

cas où l’appareil ne serait pas utilisé pour une période
prolongée. En cas de stockage prolongé, les piles et les ac-

cus peuvent se corroder et se décharger.

Utilisation avec pack d’accus

Avant la première mise en service, chargez le pack d’accus

13. Le pack d’accus ne peut être chargé qu’avec le chargeur
prévu à cet effet 22.

f Tenez compte de la tension du réseau ! La tension de la

source de courant doit correspondre aux indications se
trouvant sur la plaque signalétique du chargeur.

Enfoncez la fiche de secteur 23 appropriée pour votre réseau
dans le chargeur 22 et laissez-la s’encliqueter.

Enfoncez la fiche de charge 24 du chargeur dans la douille du
chargeur d’accu 17. Branchez le chargeur sur le réseau de
courant électrique. Le processus de charge du pack d’accus
déchargé dure 14 h env. Le chargeur et le pack d’accu sont
protégés contre une surcharge.

Un pack d’accus neuf ou un accu qui n’a pas été utilisé pen­dant une période prolongée n’atteint sa pleine puissance
qu’après environ 5 cycles complets de charge et de décharge.

Ne rechargez pas le pack d’accus 13 après chaque utilisation,
ceci réduirait sa capacité. Ne chargez le pack d’accus que
lorsque le voyant indiquant l’état de charge 12 clig note ou de-
meure allumé en permanence.

Si l’autonomie de l’accu diminue considérablement après les
recharges effectuées, cela signifie que le pack d’accus est
usagé et qu’il doit être remplacé.

Au cas où le pack d’accus serait déchargé, il est possible de
faire fonctionner l’appareil de mesure par l’intermédiaire du
chargeur 22 lorsque celui-ci est branché au réseau. Mettez
l’appareil de mesure hors fonctionnement, chargez le pack
d’accus pendant 10 minutes env. et remettez l’appareil de
mesure en marche, le chargeur y étant connecté.

Pour remplacer le pack d’accus 13, tournez le blocage 16 en
position et retirez complètement le pack d’accus 13.

Insérez un nouveau pack d’accus et tournez le blocage 16 en
position .

f Sortez le pack d’accus de l’appareil de mesure au cas où

Affichage état de charge

Si le voyant lumineux indiquant l’état de charge 12 se met à
clignoter rouge pour la première fois, l’appareil de mesure
peut continuer à fonctionner pendant 2 heures.

Si le voyant lumineux indiquant l’état de charge 12 reste cons­tamment allumé rouge, il n’est plus possible d’effectuer des
mesures. L’appareil de mesure s’arrête automatiquement au
bout d’une minute.

Alimentation en énergie de la télécommande

Pour le fonctionnement de la télécommande, nous recom­mandons d’utiliser des piles alcalines au manganèse.

Pour ouvrir le couvercle du compartiment à piles 34, appuyez
sur le blocage 33 dans le sens de la flèche et enlevez le cou­vercle du compartiment à piles. Introduisez la pile fournie.
Veillez à la bonne position des pôles qui doit correspondre à
la figure se trouvant dans le compartiment à piles.

f Sortez la pile de la télécommande au cas où elle ne se-

Fonctionnement

Mise en service du laser rotatif

f Protégez l’appareil de mesure contre l’humidité, ne

f N’exposez pas l’appareil de mesure à des températures

f Evitez les chocs ou les chutes de l’appareil de mesure.

Montage de l’appareil de mesure

l’appareil ne serait pas utilisé pendant une période pro­longée. En cas de stockage prolongé, les piles peuvent se

corroder et se décharger.

rait pas utilisée pour une période prolongée. En cas de
stockage prolongé, la pile peut se corroder ou se déchar­ger.

l’exposez pas directement aux rayons du soleil.

extrêmes ou de forts changements de température. Ne

le stockez pas trop longtemps dans une voiture par ex. S’il
est exposé à d’importants changements de température,
laissez-le revenir à la température ambiante avant de le re­mettre en marche. Des températures extrêmes ou de forts
changements de température peuvent réduire la précision
de l’appareil de mesure.

Lorsque l’appareil de mesure a été soumis à de fortes solli­citations extérieures, effectuez toujours un contrôle de
précision avant de continuer à travailler (voir « Précision
de nivellement du laser rotatif », page 36).

Position horizontale

Position verticale

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

OBJ_BUCH-757-007.book Page 35 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

Positionnez l’appareil de mesure sur un support stable en po­sition horizontale ou verticale, montez-le sur un trépied 37 ou
sur le dispositif de fixation murale 39 avec unité d’alignement.

Compte tenu de sa précision de nivellement, l’appareil de me­sure réagit très sensiblement aux chocs et aux changements
de position. Veillez pour cette raison à maintenir l’appareil de
mesure dans une position stable afin d’éviter d’interrompre
son fonctionnement après une opération de renivellement.

Mise en marche/arrêt
f Ne pas diriger le faisceau laser vers des personnes ou

des animaux (surtout pas à la hauteur de l’œil) et ne ja­mais regarder dans le faisceau laser (même si vous êtes
à grande distance de ce dernier). Immédiatement après

avoir été mis en marche, l’appareil de mesure envoie un
faisceau d’aplomb vertical 9 et un faisceau laser variable 6.

Pour mettre en marche l’appareil de mesure, appuyez sur
l’interrupteur Marche/Arrêt 4. Les affichages 1, 3 et 12 s’allu­ment brièvement. L’appareil de mesure commence immédia­tement le nivellement automatique. Pendant le processus de
nivellement, l’affichage de nivellement 3 clignote vert et le la­ser clignote en mode marquage des points.

Le nivellement de l’appareil de mesure est terminé lorsque
l’affichage de nivellement 3 reste allumé vert en permanence
et le laser reste allumé en permanence. Une fois le nivelle­ment terminé, l’appareil de mesure se met automatiquement
en mode rotation.

Les touches 5 et 11 permettent de sélectionner le mode de
fonctionnement même durant le processus de nivellement
(voir « Modes du laser rotatif », page 35). Dans ce cas-là, une
fois le processus de nivellement terminé, l’appareil de mesure
se met dans le mode sélectionné.

Pour arrêter l’appareil de mesure, appuyez à nouveau sur la
touche Marche/Arrêt 4.

f Ne laissez pas sans surveillance l’appareil de mesure al-

lumé et éteignez-le après l’utilisation. D’autres person-

nes pourraient être éblouies par le faisceau laser.

L’appareil de mesure s’arrête automatiquement pour ména­ger les piles, s’il se trouve en dehors de la plage de nivellement
automatique pendant plus de 2 h ou lorsque la fonction d’aler­te anti-chocs à été déclenchée pendant plus de 2 h (voir
« Nivellement automatique du laser rotatif », page 36). Posi­tionnez l’appareil de mesure à nouveau et redémarrez-le.

Mise en service de la télécommande

f Protégez la télécommande contre l’humidité, ne l’expo-

sez pas aux rayons directs du soleil.

f N’exposez pas la télécommande à des températures ex-

trêmes ou de forts changements de température. Ne la

laissez pas trop longtemps dans une voiture p.ex. Si elle
est exposée à d’importants changements de température,
laissez-la revenir à la température ambiante avant de la
mettre en service.

Tant que la pile insérée dispose de suffisamment de tension,
la télécommande est prête à fonctionner.

Positionnez l’appareil de mesure de manière à ce que les si­gnaux émis par la télécommande puissent atteindre directe-

ment une des cellules de réception 7. Si la télécommande ne
peut pas être dirigée directement sur une cellule de récep­tion, la zone de travail s’en trouve réduite. Il est possible
d’améliorer la portée même pour un signal indirect en réflé­chissant le signal (p. ex. auprès d’un mur).

Dès qu’une touche de la télécommande a été appuyée, le
voyant de fonctionnement 30 s’allume et indique ainsi qu’un
signal a été émis.

Il n’est pas possible de mettre en marche/arrêter le laser rota­tif au moyen de la télécommande.

Modes du laser rotatif

Vue d’ensemble

Les trois modes de fonctionnement sont possibles en posi­tion horizontale ou verticale de l’appareil de mesure.

Après sa mise en marche, l’appareil de mesure se trouve tou­jours en mode rotation à la vitesse de rotation moyenne.

Pour passer du mode traçage de lignes au mode rotation, ap­puyez sur la touche du mode rotation 5 ou la touche 25 de la
télécommande. Le mode rotation démarre à une vitesse de
rotation moyenne.

Pour modifier la vitesse de rotation, appuyez à nouveau sur la
touche du mode rotation 5 ou la touche 25 de la télécomman­de jusqu’à ce que la vitesse souhaitée soit atteinte.

Il est recommandé de choisir la vitesse de rotation la plus éle­vée lorsque vous travaillez avec le récepteur. Lors du travail
sans récepteur, réduisez la vitesse de rotation pour une
meilleure visibilité du faisceau laser et utilisez les lunettes de
vision de faisceau laser 38.

Français | 35

Mode rotation

Le mode rotation est surtout recomman­dé lorsque le récepteur est utilisé. Vous
pouvez choisir entre différentes vitesses
de rotation.

Mode traçage de lignes

Dans ce mode de fonctionnement, le fais­ceau laser en rotation se déplace dans un
angle d’ouverture limité. De ce fait, la visi­bilité du faisceau laser s’en trouve accrue
par rapport au mode rotation. Vous pou­vez choisir entre différents angles
d’ouverture.

Mode marquage de points

C’est dans ce mode de fonctionnement
que l’on atteint la meilleure visibilité du
faisceau laser en rotation. Ce mode de
fonctionnement est utilisé par ex. pour le
simple report de hauteurs ou pour le con­trôle de tracés en hauteur parfaitement
horizontaux.

Mode rotation
(150/300/600 tr/min)

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

OBJ_BUCH-757-007.book Page 36 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

36 | Français

Mode traçage de lignes, mode marquage de points
(10°/25°/50°, 0°)

Pour passer au mode traçage de lignes ou au mode marquage
de points, appuyez sur la touche du mode traçage de lignes
11 ou la touche 26 de la télécommande. L’appareil de mesure
passe en mode traçage de lignes avec le plus petit angle
d’ouverture.

Pour modifier l’angle d’ouverture, appuyez sur la touche du mo­de traçage de lignes 11 ou la touche 26 de la télécommande.
L’angle d’ouverture est agrandi en deux étapes et la vitesse de
rotation augmente à chaque étape. Si l’on appuie sur la touche
du mode traçage de lignes une troisième fois, l’appareil de me­sure passe en mode marquage de points à la suite d’une brève
durée d’oscillation. Appuyer à nouveau sur la touche du mode
traçage de lignes permet de remettre l’appareil en mode traça­ge de lignes avec l’angle d’ouverture le plus petit.

Note : En raison de l’inertie, le laser peut dépasser légère­ment les points extrêmes de la ligne laser.

Rotation de la ligne laser/du point laser ou
du plan de rotation (voir figure A)

Lorsque l’appareil de mesure se trouve en position horizon­tale, il est possible de positionner la ligne laser (en mode tra-

çage de lignes) ou le point laser (en mode marquage de
points) à l’intérieur du plan de rotation du laser. Une rotation
de 360° est possible.
Tournez à cet effet la tête rotative 10 manuellement dans la
position souhaitée ou utilisez la télécommande : Pour une ro­tation dans le sens des aiguilles d’une montre, appuyez sur la
touche 28 de la télécommande, pour une rotation dans le
sens inverse des aiguilles d’une montre, appuyez sur la touche
29 de la télécommande. En mode rotation, appuyer sur les
touches n’a aucun effet.

Lorsque l’appareil de mesure se trouve en position verticale,
il est possible de faire pivoter le point laser, la ligne laser ou le
plan de rotation autour de l’axe verticale. La rotation n’est
possible qu’à l’intérieur de la plage de nivellement automati­que (5° vers la gauche ou vers la droite) et au moyen de la té­lécommande.
Pour une rotation vers la droite, appuyez sur la touche 28 de
la télécommande, pour une rotation vers la gauche, appuyez
sur la touche 29 de la télécommande.

Nivellement automatique du laser rotatif

Vue d’ensemble

Après avoir été mis en marche, l’appareil de mesure détecte lui­même la position horizontale ou verticale. Pour passer de la po­sition horizontale à la position verticale et inversement, éteignez
l’appareil de mesure, repositionnez-le et remettez-le en marche.

Après avoir été mis en fonctionnement, l’appareil de mesure
contrôle la position horizontale ou verticale et compense
automatiquement les inégalités à l’intérieur de la plage de ni­vellement automatique de 8 % env. (5° ).

Au cas où l’appareil de mesure serait incliné de plus de 8 %
après avoir été mis en fonctionnement ou après une modifica­tion de position, le nivellement n’est plus possible. Dans ce
cas, le rotor s’arrête, le laser clignote et l’affichage de nivelle­ment 3 reste allumé rouge en permanence. Positionnez l’ap-

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

pareil de mesure à nouveau et attendez le nivellement. Sans
nouveau positionnement, le laser s’arrête automatiquement
au bout de 2 min, et l’appareil de mesure au bout de 2 h.

Lorsque l’appareil de mesure est nivelé, il contrôle constam­ment la position horizontale ou verticale. Lorsque la position
est modifiée, un nivellement automatique est effectué. Le ro­tor s’arrête afin d’éviter des mesures erronées durant le pro­cessus de nivellement, le laser clignote et l’affichage de nivel­lement 3 clignote vert.

Fonction d’alerte anti-chocs

L’appareil de mesure dispose d’une fonction d’alerte anti­chocs empêchant, en cas de modifications de position ou de
secousses de l’appareil de mesure, ou en cas de vibrations, le
nivellement sur une hauteur modifiée, évitant ainsi des er­reurs de hauteur.

Pour mettre en marche la fonction d’alerte anti-chocs, ap­puyez sur la touche d’alerte anti-chocs 2. Le voyant d’alerte
anti-chocs 1 reste allumé vert en permanence, et au bout de
30 s, la fonction d’alerte anti-chocs est activée.

Si lors d’une modification de la position de l’appareil de mesu­re, la plage de précision du nivellement est dépassée ou si une
forte secousse est détectée, la fonction d’alerte anti-chocs se
déclenche. La rotation s’arrête, le laser clignote, l’affichage
de nivellement 3 s’éteint et le voyant d’alerte anti-chocs 1 cli­gnote rouge. Le mode de service actuel est mémorisé.

Si l’alerte anti-chocs s’est déclenchée, appuyez sur la touche
d’alerte anti-chocs 2 se trouvant sur l’appareil de mesure ou
sur la touche de reset alerte anti-chocs 27 de la télécomman­de. La fonction d’alerte anti-chocs est réinitialisée et l’appa­reil de mesure commence à se niveler. Dès que l’appareil de
mesure est nivelé (l’affichage de nivellement 3 reste allumé
vert en permanence), il démarre dans le mode mémorisé. Vé­rifiez maintenant la hauteur du faisceau laser à partir d’un
point de référence et, le cas échéant, corrigez la hauteur.

Si la fonction alerte anti-chocs s’est déclenchée et que la fonc­tion ne se réinitialise pas lorsque l’on appuie sur la touche 2
de l’appareil de mesure ou sur la touche reset alerte anti­chocs 27 de la télécommande, le laser s’arrête automatique­ment au bout de 2 min. et l’appareil de mesure au bout de 2 h.

Pour éteindre la fonction alerte anti-chocs, appuyez une fois
sur la touche d’alerte anti-choc 2, ou bien deux fois, si la fonc­tion alerte anti-chocs est déclenchée (affichage d’alerte anti­chocs 1 clignote rouge). L’affichage d’avertissement de choc
1 s’éteint quand l’avertissement de choc est arrêté.

Il n’est pas possible d’activer ou de désactiver la fonction
d’alerte anti-chocs à l’aide de la télécommande ; cette fonc­tion ne peut être réinitialisée qu’après avoir éteint l’appareil.

Précision de nivellement du laser rotatif

Influences sur la précision

C’est la température ambiante qui exerce la plus grande in­fluence. Ce sont notamment les différences de température
entre le sol et la hauteur de travail qui peuvent faire dévier le
faisceau laser.

OBJ_BUCH-757-007.book Page 37 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

Ces déviations commencent à avoir de l’importance à partir
d’une distance à mesurer de 20 m env. et, à une distance de
100 m, elles peuvent dépasser de deux à quatre fois la dévia­tion à 20 m.

Puisque la stratification de la température est à son maximum
à proximité du sol, l’appareil de mesure devrait toujours être
monté sur un trépied à partir d’une distance à mesurer de
20 m. En plus, si possible, installez l’appareil de mesure au
centre de la zone de travail.

Contrôle de la précision de l’appareil de mesure

Outre les influences extérieures, des influences spécifiques à
l’appareil (par ex. chutes ou chocs violents) peuvent entraî­ner de légères divergences. Avant de commencer tout travail,
contrôlez donc la précision de l’appareil de mesure.

Pour ce contrôle, il est nécessaire de travailler sur une distan­ce dégagée de 20 m sur un sol stable entre deux murs A et B.
Lorsque – l’appareil de mesure se trouve en position horizon­tale – il faut effectuer un mesurage d’inversion dans les deux
sens X et Y (pour chaque axe en positif et négatif) (en tout 4
mesurages complets).

– Montez l’appareil de mesure en position horizontale près

du mur A sur un trépied 37 (accessoire) ou placez-le sur un
sol solide et plan. Mettez l’appareil de mesure en marche.

– Placez l’appareil de mesure – sans le tourner – près du

mur B, mettez-le en marche et laissez-le se niveler automa­tiquement.

AB

– Ajustez l’appareil de mesure en hauteur (à l’aide du trépied

ou, le cas échéant, à l’aide de cales appropriées) de sorte
que le point de croisement des faisceaux laser touche le
point II sur le mur B tracé auparavant.

AB

AB

Français | 37

180°

– Tournez l’appareil de mesure de 180° sans modifier la

hauteur. Laissez-le se niveler automatiquement et mar­quez le milieu du point du faisceau laser sur le mur A (point
III). Veillez à ce que point III soit positionné aussi vertica-

20 m

– Après avoir effectué le nivellement, dirigez le faisceau la-

ser en mode marquage de points sur le mur le plus
proche A. Marquez le milieu du point du faisceau laser près
du mur (point I).

AB

180°

lement que possible au-dessus ou en-dessous du point I.

–L’écart d entre les deux points I et III marqués sur le mur A

indique la divergence de précision réelle de l’appareil de
mesure pour le sens mesuré.

Répétez ce processus de mesure pour les trois autres sens.
Pour ce faire, tournez l’appareil de mesure avant chaque pro­cessus de mesure de 90° .

Pour une distance à mesurer de 2 x 20 m = 40 m, la divergen­ce de précision max. admissible est de :

0,1 mm/m = ±4 mm.

40 m x ±
Par conséquent, la différence d entre les points I et III pour
chacun des quatre mesurages ne doit être que 4 mm max.

Si l’appareil de mesure dépasse la divergence maximale de
précision pour un des quatre mesurages, le faire contrôler par
un service après-vente Bosch.

Instructions d’utilisation

– Tournez l’appareil de mesure de 180° , laissez-le effectuer

un nivellement automatique et marquez le point de croise­ment des faisceaux laser sur le mur d’en face B (point II).

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

f Pour un marquage de points, n’utilisez que le milieu du

point laser. La taille du point laser est modifié en fonction

de la distance.

Lunettes de vision du faisceau laser (accessoire)

Les lunettes de vision du faisceau laser filtrent la lumière am­biante. L’œil perçoit ainsi la lumière du laser comme étant
plus claire.

OBJ_BUCH-757-007.book Page 38 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

38 | Français

f Ne pas utiliser les lunettes de vision du faisceau laser en

tant que lunettes de protection. Les lunettes de vision du

faisceau laser servent à mieux visualiser le faisceau laser, el­les ne protègent cependant pas du rayonnement laser.

f Ne pas utiliser les lunettes de vision du faisceau laser

en tant que lunettes de soleil ou en circulation routière.

Les lunettes de vision du faisceau laser ne protègent pas
parfaitement contre les rayons ultra-violets et réduisent la
perception des couleurs.

Travailler avec récepteur (accessoire)

Dans des conditions d’éclairage défavorables (environne­ment éclairé, soleil en direct) et sur de grandes distances, uti­lisez le récepteur 35 afin de détecter plus facilement le fais­ceau laser.

Pour travailler avec le récepteur, choisissez le mode de rota­tion avec la vitesse de rotation la plus élevée.

Pour travailler avec le récepteur, lisez et tenez compte du
mode d’emploi de ce dernier.

Travailler avec la télécommande

Lorsqu’on appuie sur les touches de commande, il se peut que
l’appareil de mesure ne soit plus correctement nivelé de sorte
que la rotation s’arrête pour une courte durée. Cet effet est
évité par l’utilisation de la télécommande.

Les cellules de réception 7 de la télécommande se trouvent
sur les quatre côtés de l’appareil de mesure, entre autres au
dessus du tableau de commande sur la face avant.

Travailler avec le trépied (accessoire)

L’appareil de mesure dispose d’un support de trépied 5/8"
pour mode horizontal sur un trépied. Placez l’appareil de me­sure avec le raccord du trépied 18 sur le filet 5/8" du trépied
et serrez-le au moyen de la vis de blocage du trépied.

Si le trépied 37 dispose d’une graduation sur la rallonge le dé­calage en hauteur peut être réglé directement.

Travailler avec le dispositif de fixation murale et unité
d’alignement (accessoire) (voir figure B)

Il est également possible de monter l’appareil de mesure sur
le dispositif de fixation murale avec l’unité d’alignement 39.

A l’aide de l’unité d’alignement, il est possible de décaler l’ap­pareil de mesure verticalement (lors d’un montage sur un
mur) ou horizontalement (lors d’un montage sur un trépied)
dans une plage de 16 cm environ. Desserrez à cet effet la vis
41 se trouvant sur l’unité d’alignement, décalez l’appareil de
mesure pour le mettre dans la position souhaitée et resserrez
la vis 41.

Travailler avec la platine de mesure de plafond
(voir figure B)

Pour un alignement en hauteur 44 facile de plafonds suspen­dus, il est possible d’utiliser la platine de mesure de plafond.
Fixez la platine de mesure de plafond au moyen de la fixation
magnétique par ex. sur un support.

La moitié réflectrice de la platine de mesure de plafond amé­liore la visibilité du faisceau laser dans des conditions défavo­rables, la moitié transparente rend le faisceau laser visible
même du côté arrière.

Travailler avec la mire de visée laser (accessoire)
(voir figure C)

A l’aide de la mire de visée laser 43, il est possible de reporter
le marquage du faisceau laser sur le sol ou de reporter la hau­teur du laser sur le mur. La fixation magnétique permet de
fixer la mire de visée laser aussi sur des supports de construc­tion métalliques.

Le point zéro et la graduation permettent de mesurer l’écart
par rapport à la hauteur souhaitée et de le reporter sur un
autre emplacement. Il n’est donc pas nécessaire d’ajuster
l’appareil de mesure précisément sur la hauteur à reporter.

La mire 43 dispose d’un revêtement réflecteur pour améliorer
la visibilité du faisceau laser à une distance plus importante
ou en cas d’un fort ensoleillement. L’augmentation de la lumi­nosité n’est visible que lorsqu’on regarde en parallèle avec le
faisceau laser sur la mire de visée.

Travailler avec la mire graduée (accessoire)
(voir figure J)

Pour le contrôle de planéité ou le marquage des inclinaisons,
il est recommandé d’utiliser la mire graduée 36 en combinai­son avec le récepteur de faisceau laser.

Vissez à cet effet la vis 5/8" 42 du dispositif de fixation murale
dans le raccord du trépied 18 se trouvant sur l’appareil de me­sure.

Montage sur un mur : Le montage sur un mur est recommandé
p.ex. pour les travaux à une hauteur supérieure à la rallonge
de trépieds ou pour les travaux sur un sol instable et sans tré­pied. Pour ce faire, fixez le dispositif de fixation murale 39
avec l’appareil de mesure monté aussi verticalement que pos­sible sur un mur.

Pour le montage mural, vous pouvez soit serrer le dispositif de
fixation murale 39 à l’aide de la vis de fixation 40

sur une barre
d’une largeur de 8 mm max, soit l’accrocher à l’aide de deux
crochets.

Montage sur un trépied : Il est également possible de visser le
dispositif de fixation murale 39 avec le support de trépied sur
le dos sur un trépied. Cette fixation est recommandée surtout
pour des travaux pour lesquels le plan de rotation doit être di-

Une graduation relative (±50 cm) est sur la mire graduée 36.
Sa hauteur zéro peut être présélectionnée sur la rallonge. Ce­ci permet de lire directement des écarts de la hauteur souhai­tée.

rigé vers une ligne de référence.

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

OBJ_BUCH-757-007.book Page 39 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

Exemples d’utilisation

Reporter/vérifier des hauteurs (voir figure C)

Placez l’appareil de mesure en position horizontale sur un
support stable ou montez-le sur un trépied 37 (accessoire).

Travailler avec le trépied : Alignez le faisceau laser sur la hau­teur souhaitée. Reportez ou vérifiez la hauteur sur le lieu cible.

Travailler sans trépied : déterminez la différence de hauteur
entre le faisceau laser et la hauteur au niveau du point de réfé­rence au moyen de la mire de visée laser 43. Reportez ou vé­rifiez la différence de hauteur mesurée sur le point ciblé.

Alignement parallèle du faisceau d’aplomb/traçage des
angles droits (voir figure D)

Lorsqu’il s’agit de tracer des angles droits ou installer des cloi­sons, alignez le faisceau d’aplomb 9 parallèlement, c’est-à-di­re à la même distance par rapport à la ligne de référence
(p.ex. mur, joint de carrelage).

A cet effet, mettez l’appareil de mesure en position verticale
et positionnez-le de façon à ce que le faisceau d’aplomb soit
dirigé à peu près en parallèle à la ligne de référence.

Pour le positionnement exacte, mesurez l’écart entre le fais­ceau d’aplomb et la ligne de référence directement sur l’appa­reil de mesure à l’aide de la mire de visée laser 43. Mesurez de
nouveau l’écart entre le faisceau d’aplomb et la ligne de référen­ce à une distance aussi grande que possible de l’appareil de me­sure. Alignez le faisceau d’aplomb de sorte qu’il se trouve à la
même distance par rapport à la ligne de référence que lors de la
prise de mesure directement auprès de l’appareil de mesure.

L’angle droit vers le faisceau d’aplomb 9 est indiqué par le
faisceau laser 6 variable.

Traçage des verticales/des plans verticaux (voir figure E)

Pour tracer une verticale ou un plan vertical, positionnez l’ap­pareil de mesure verticalement. Si le plan vertical doit être
perpendiculaire par rapport à une ligne de référence (par ex.
mur), alignez le faisceau d’aplomb 9 sur cette ligne de réfé­rence.

Tourner le plan de rotation en position verticale
(voir figure F)

Pour aligner la ligne laser verticale ou le plan de rotation par
rapport à un point de référence sur un mur, positionnez l’ap­pareil de mesure verticalement et alignez la ligne laser ou le
plan de rotation grossièrement vers le point de référence.
Pour un alignement précis sur le point de référence, appuyez
sur la touche 28 (rotation vers la droite) ou 29 (rotation vers
la gauche) de la télécommande.

Travailler sans récepteur (voir figure G)

Dans des conditions d’éclairage favorables (environnement
sombre) et sur des distances courtes, il est possible de tra­vailler sans récepteur. Pour une meilleure visibilité du fais­ceau laser, choisissez soit le mode traçage de lignes soit le
mode marquage des points et tournez la tête de rotation
manuellement vers le lieu cible.

Travailler avec récepteur (voir figure H)

Dans des conditions d’éclairage défavorables (environne­ment éclairé, soleil en direct) et sur des grandes distances,
utilisez le récepteur afin de détecter plus facilement les lignes
laser. Pour travailler avec récepteur, choisissez le mode rota­tion à la vitesse de rotation la plus élevée.

Mesurages sur des grandes distances (voir figure I)

Pour les mesurages sur des grandes distances, il est toujours
nécessaire d’utiliser le récepteur de faisceau laser pour trou­ver le faisceau laser. Afin de réduire des perturbations, il est
recommandé de positionner l’appareil de mesure toujours au
milieu d’un plan de travail et sur un trépied.

Travailler à l’extérieur (voir figure J)

Il est recommandé de toujours utiliser le récepteur à l’exté­rieur.

Pour les travaux sur un sol peu fiable, montez l’appareil sur le
trépied 37. Activez la fonction d’alerte anti-chocs afin d’éviter
des mesures erronées dans le cas de mouvements de sol ou
des secousses de l’appareil de mesure.

La verticale est indiquée par le faisceau laser en rotation 6.

Vue globale des affichages

Français | 39

10

Faisceau laser

vert rouge vert rouge

Rotation du

laser*

Mettre en fonctionnement l’appareil de mesure
(test automatique pendant 1 sec) zzz

Nivellement automatique ou nivellement ultérieur 2x/s  2x/s
Appareil de mesure nivelé/prêt à fonctionner zzz
Dépassement de la plage de nivellement automatique 2x/s z
Alerte anti-chocs activés z

* en mode traçage des lignes ou en mode rotation
2x/s

Fréquence de clignotement (deux fois par seconde)

z

Service permanent



Fonction arrêtée

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

OBJ_BUCH-757-007.book Page 40 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

40 | Français

Faisceau laser

vert rouge vert rouge

Rotation du

laser*

Alerte anti-chocs déclenchée 2x/s  2x/s
Tension de la pile pour un fonctionnement de ≤2 h 2x/s
Pile déchargée  z

* en mode traçage des lignes ou en mode rotation
2x/s

Fréquence de clignotement (deux fois par seconde)

z

Service permanent



Fonction arrêtée

Entretien et Service Après-Vente

Nettoyage et entretien

Maintenez le laser rotatif, le chargeur et la télécommande tou­jours propre.

N’immergez jamais le laser rotatif, le chargeur et la télécom­mande dans l’eau ou dans d’autres substances liquides.

Nettoyez l’appareil à l’aide d’un chiffon doux et humide. N’uti­lisez pas de détergents ou de solvants.

Nettoyez régulièrement le laser rotatif, en particulier les sur­faces se trouvant près de l’ouverture de sortie du laser en
veillant à éliminer les poussières.

Si, malgré tous les soins apportés à la fabrication et au contrô­le du laser rotatif, du chargeur ou de la télécommande, ceux­ci présentaient un défaut, la réparation ne doit être confiée
qu’à une station de Service Après-Vente agréée pour outillage
Bosch. Ne démontez pas le laser rotatif, le chargeur et la télé­commande vous-même.

Pour toute demande de renseignement ou commande de piè­ces de rechange, nous préciser impérativement le numéro
d’article à dix chiffres du laser rotatif, du chargeur ou de la té­lécommande indiqué sur la plaque signalétique.

Service Après-Vente et Assistance Des Clients

Notre Service Après-Vente répond à vos questions concer­nant la réparation et l’entretien de votre produit et les pièces
de rechange. Vous trouverez des vues éclatées ainsi que des
informations concernant les pièces de rechange également
sous :

www.bosch-pt.com

Les conseillers techniques Bosch sont à votre disposition
pour répondre à vos questions concernant l’achat, l’utilisation
et le réglage de vos produits et de leurs accessoires.

France

Vous êtes un utilisateur, contactez :
Le Service Clientèle Bosch Outillage Electroportatif
Tel. : [phone]
(coût d’une communication locale)
Fax : [phone]
E-Mail : [e-mail]

Vous êtes un revendeur, contactez :
Robert Bosch (France) S.A. S.
Service Après-Vente Electroportatif
126, rue de Stalingrad
93705 DRANCY Cédex
Tel. : [phone]
Fax : [phone]
E-Mail : [e-mail]

Belgique, Luxembourg

Tel. : [phone]
Fax : [phone]
E-Mail : [e-mail]

Suisse

Tel. : [phone]
Fax : [phone]

Autres pays

Pour avoir des renseignements concernant la garantie, les tra­vaux d’entretien ou de réparation ou les pièces de rechange,
veuillez contacter votre détaillant spécialisé.

Elimination des déchets

Le laser rotatif, le chargeur, la télécommande ainsi
que leurs accessoires et emballages, doivent pouvoir
suivre chacun une voie de recyclage appropriée.

Ne jetez pas les lasers rotatifs, les chargeurs, la télécomman­de et les accus/piles dans les ordures ménagères !

Seulement pour les pays de l’Union Européenne :

Conformément à la directive européenne
2002/96/CE, les équipements électriques
dont on ne peut plus se servir, et confor­mément à la directive européenne
2006/66/CE, les accus/piles usés ou dé­fectueux doivent être isolés et suivre une
voie de recyclage appropriée.

Les accus/ piles dont on ne peut plus se servir peuvent être
déposés directement auprès de :

Suisse

Batrec AG
3752 Wimmis BE

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

OBJ_BUCH-757-007.book Page 41 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

Accus/piles :

Ni-MH : Nickel Métal Hydride

Sous réserve de modifications.

f La utilización inadecuada del bloque acumulador

f Únicamente cargue el bloque acumulador con el carga-

f Solamente utilice bloques acumulador originales Bosch

Español

Instrucciones de seguridad

Láser rotativo

Deberán leerse íntegramente y respetarse
todas las instrucciones para poder trabajar
sin peligro y de forma segura con el aparato
de medición. Jamás desvirtúe las señales
de advertencia del aparato de medición.
GUARDE ESTAS INSTRUCCIONES EN UN
LUGAR SEGURO.

f Atención: en caso de utilizar unos dispositivos de ma-

nejo y ajuste diferentes de los aquí indicados, o al se­guir un procedimiento diferente, ello puede comportar
una exposición peligrosa a la radiación.

f No use las gafas para láser como gafas de protección.

Las gafas para láser le ayudan a detectar mejor el rayo lá­ser, pero no le protegen de la radiación láser.

f No emplee las gafas para láser como gafas de sol ni pa-

ra circular. Las gafas para láser no le protegen suficiente-

mente contra los rayos ultravioleta y además no le permi­ten apreciar correctamente los colores.

f Únicamente haga reparar su aparato de medición por

un profesional, empleando exclusivamente piezas de
repuesto originales. Solamente así se mantiene la seguri-

dad del aparato de medición.

f No utilice el aparato de medición en un entorno con pe-

ligro de explosión, en el que se encuentren combusti­bles líquidos, gases o material en polvo. El aparato de

medición puede producir chispas e inflamar los materiales
en polvo o vapores.

f No abra el bloque acumulador. En el caso contrario, po-

dría producirse un cortocircuito.

Proteja el bloque acumulador del calor excesivo
como, p.ej., de una exposición prolongada al
sol, del fuego, del agua, y de la humedad. Existe

el riesgo de explosión.

f Si no utiliza el bloque acumulador, guárdelo separado

de clips, monedas, llaves, clavos, tornillos o demás ob­jetos metálicos que pudieran puentear sus contactos.

El cortocircuito de los contactos del acumulador puede
causar quemaduras o un incendio.

f Mantenga la tablilla reflectante 43 y la placa de medi-

GRL 250 HV

f El aparato de medición se suministra de serie con una

f Antes de la primera puesta en marcha, pegue encima

f No oriente el rayo láser contra personas ni animales, ni

f No deje que los niños puedan utilizar desatendidos el

Español | 41

puede provocar fugas de líquido. Evite el contacto con
él. En caso de un contacto accidental enjuagar el área
afectada con abundante agua. Si ha penetrado líquido
en los ojos recurra además inmediatamente a un mé­dico. El líquido del acumulador puede irritar la piel o pro-

ducir quemaduras.

dor indicado en estas instrucciones de servicio. Si se in­tenta cargar acumuladores de un tipo diferente al previsto
para el cargador ello puede acarrear un incendio.

de la tensión indicada en la placa de características de su
aparato de medición. Si se utilizan bloques acumulador

diferentes, como, p.ej., imitaciones, bloques acumulador
recuperados, o de otra marca, existe el riesgo de que éstos
exploten y causen daños personales o materiales.

No coloque la tablilla reflectante 43 ni la
placa de medición para techos 44 cerca
de personas que utilicen un marcapasos.

El campo que producen los imanes de la ta­blilla reflectante y de la placa de medición
para techos puede perturbar el funciona­miento de los marcapasos.

ción para techos 44 alejadas de soportes de datos mag­néticos y de aparatos sensibles a los campos magnéti­cos. Los imanes de la tablilla reflectante y de la placa de

medición para techos pueden provocar una pérdida de da­tos irreversible.

señal de advertencia en inglés (en la ilustración del
aparato de medición, ésta corresponde a la posición

20).

IEC 60825-1:2007-03

<1mW, 635 nm

de la señal de aviso en inglés la etiqueta adjunta redac­tada en su idioma.

mire directamente hacia el rayo láser. Este aparato de

medición genera radiación láser de la clase 2 según
IEC 60825-1. Esta radiación puede deslumbrar a las per­sonas.

aparato de medición por láser. Podrían deslumbrar, sin
querer, a otras personas.

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

OBJ_BUCH-757-007.book Page 42 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

42 | Español

GRL 300 HV/GRL 300 HVG

f El aparato de medición se suministra de serie con

dos señales de aviso en inglés (en la ilustración del apa­rato de medición, éstas corresponden a las posiciones
20 y 21):

f Identifique el área de utilización del aparato de medi-

f No guarde el aparato de medición en lugares accesibles

f Tenga en cuenta las prescripciones de uso que pudie-

f Cuide que esté vigilada o apantallada el área expuesta

Cargador

f No cargue acumuladores de otra marca o tipo con este

f Antes de la primera puesta en marcha, pegue encima

del texto en inglés impreso en las señales de aviso las
etiquetas correspondientes redactadas en su idioma.
Las etiquetas se suministran junto con el aparato de
medición.

f No oriente el rayo láser contra personas ni animales, ni

mire directamente hacia el rayo láser. Este aparato de

medición genera radiación láser de la clase 3R según
IEC 60825-1. Al mirar directamente hacia el rayo láser –
incluso encontrándose a gran distancia – Ud. puede llegar
a dañar su vista.

f Evite la reflexión del rayo láser sobre superficies lisas

como cristales o espejos. También un rayo láser reflejado

puede llegar a dañar su vista.

f El aparato de medición solamente deberá ser empleado

por aquellas personas que estén familiarizadas con el
manejo de aparatos láser. Según EN 60825-1 ello impli-

ca además disponer de los conocimientos necesarios con­cernientes al efecto biológico del láser sobre el ojo y la piel,
así como la correcta protección contra radiación láser co­mo medida para la prevención de peligros.

f Siempre coloque el aparato de medición de manera que

los rayos láser sean proyectados a una altura muy por

f Siempre mantenga limpio el cargador. La suciedad pue-

f Antes de cada utilización verificar el estado del carga-

f No utilice el cargador sobre una base fácilmente infla-

f La utilización inadecuada del bloque acumulador pue-

f Vigile a los niños. Con ello se evita que los niños jueguen

encima o muy por debajo de sus ojos. De esta forma se
asegura que sus ojos no puedan dañarse.

ción con unas señales de peligro por radiación láser. De
esta manera evita Ud. que personas ajenas a los trabajos
accedan al área de peligro.

a personas no autorizadas. Las personas que no estén fa­miliarizadas con el uso del aparato de medición pueden da­ñarse a sí mismo o a otras personas.

ran existir en su país para aparatos de medición dota­dos con un láser de la clase 3R. El incumplimiento de es-

tas prescripciones podría acarrear lesiones.

a la radiación láser. Si se mantiene controlada el área con
radiación láser se evita que pueda ser dañada la vista de
personas no involucradas en los trabajos.

Lea íntegramente estas advertencias de peli­gro e instrucciones. En caso de no atenerse a las

advertencias de peligro e instrucciones siguien­tes, ello puede ocasionar una descarga eléctrica,
un incendio y/o lesión grave.

No exponga el cargador a la lluvia ni a la hume­dad. La penetración de agua en el cargador au-

menta el riesgo de electrocución.

cargador. El cargador solamente es adecuado para cargar
el bloque acumulador Bosch utilizado en el láser rotativo.
La carga de acumuladores de otra marca o tipo podría ori­ginar un incendio o explosión.

de comportar un riesgo de electrocución.

dor, cable y enchufe. No utilice el cargador en caso de
detectar algún desperfecto. Jamás intente abrir el car­gador por su propia cuenta, y solamente hágalo reparar
por personal técnico cualificado empleando exclusiva­mente piezas de repuesto originales. Un cargador, cable

y enchufe deteriorados comportan un mayor riesgo de
electrocución.

mable (p.ej. papel, tela, etc.) ni en un entorno inflama­ble. Puesto que el cargador se calienta durante el proceso

de carga existe un peligro de incendio.

de provocar fugas de líquido. Evite el contacto con él.
En caso de un contacto accidental enjuagar el área
afectada con abundante agua. Si ha penetrado líquido
en los ojos recurra además inmediatamente a un médi­co. El líquido del acumulador puede irritar la piel o produ-

cir quemaduras.

con el cargador.

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

OBJ_BUCH-757-007.book Page 43 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

f Los niños y personas que por sus condiciones físicas,

sensoriales o mentales, o por su falta de experiencia o
conocimientos no estén en disposición de manejar el
cargador de forma segura, no deberán utilizar este car­gador sin ser supervisados o instruidos por una perso­na responsable. En caso contrario existe el riesgo de un

manejo incorrecto y de lesión.

Mando a distancia

Deberán leerse y respetarse todas las ins­trucciones. GUARDE ESTAS INSTRUCCIONES

EN UN LUGAR SEGURO.

f Únicamente haga reparar el mando a distancia por un

profesional, empleando exclusivamente piezas de re­puesto originales. Solamente así se mantiene la funciona-

lidad del mando a distancia.

f No utilice el mando a distancia en un entorno con peli-

gro de explosión, en el que se encuentren combustibles
líquidos, gases o material en polvo. El mando a distancia

puede producir chispas e inflamar los materiales en polvo
o vapores.

Descripción y prestaciones del
producto

Utilización reglamentaria

Láser rotativo

El aparato de medición ha sido proyectado para determinar y
controlar con exactitud niveles horizontales, líneas perpendi­culares, alineaciones y puntos de plomada.

El aparato de medición es apropiado para ser utilizado en el
interior y a la intemperie.

Mando a distancia

El mando a distancia ha sido diseñado para gobernar láser ro­tativos en interiores y exteriores.

Componentes principales

La numeración de los componentes está referida a la imagen
del láser rotativo, cargador y mando a distancia en las respec­tivas páginas ilustradas.

Láser rotativo/cargador

1 Indicador de sacudidas
2 Tecla del avisador de sacudidas
3 Indicador de nivelación automática
4 Tecla de conexión/desconexión del láser rotativo
5 Tecla para la operación con rotación y selección de la ve-

locidad de rotación

6 Rayo láser orientable

10 Cabezal giratorio
11 Tecla para operación lineal y selección de la longitud de

12 Indicador de estado de carga
13 Bloque acumulador*
14 Alojamiento de las pilas
15 Enclavamiento del alojamiento de las pilas
16 Enclavamiento del bloque acumulador*
17 Conector hembra para el cargador*
18 Fijación para trípode de 5/8"
19 Número de serie del láser rotativo
20 Señal de aviso láser
21 Señal de aviso en abertura de salida del rayo láser

22 Cargador*
23 Enchufe de red del cargador*
24 Conector del cargador*

Mando a distancia

25 Tecla en mando a distancia para la operación con rota-

26 Tecla del mando a distancia para operación lineal y se-

27 Tecla de reset del avisador de sacudidas
28 Tecla “Giro en el sentido de las agujas del reloj”
29 Tecla “Giro en sentido contrario a las agujas del reloj”
30 Indicador de operación
31 Abertura de salida del rayo infrarrojo
32 Número de serie
33 Enclavamiento de la tapa del alojamiento de las pilas
34 Tapa del alojamiento de las pilas

Accesorios/piezas de recambio

35 Receptor láser*
36 Escala de nivelación del láser de construcción*
37 Trípode*
38 Gafas para láser*
39 Soporte mural/dispositivo de ajuste*
40 Tornillo de sujeción del soporte mural*
41 Tornillo en dispositivo de ajuste*
42 Tornillo de 5/8" del soporte mural*
43 Tablilla reflectante*
44 Placa de medición para techos*
45 Maletín

* Los accesorios descritos e ilustrados no corresponden al material
que se adjunta de serie.

Español | 43

7 Lente receptora para el mando a distancia
8 Abertura de salida del rayo láser
9 Rayo de plomada

la línea

(GRL 300 HV/GRL 300 HVG)

ción y selección de la velocidad de rotación

lección de la longitud de la línea

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

OBJ_BUCH-757-007.book Page 44 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

44 | Español

Datos técnicos

Láser rotativo GRL 250 HV

Professional

Nº de artículo
Alcance (radio)

1)

– sin receptor láser, aprox.
– con receptor láser, aprox.

Precisión de nivelación

1) 2)

Margen de autonivelación, típico
Tiempo de nivelación, típico
Velocidad de rotación

3 601 K61 60. 3 601 K61 50. 3 601 K61 70.

30 m

125 m

±0,1 mm/m ±0,1 mm/m ±0,1 mm/m

±8% (±5°) ±8% (±5°) ±8% (±5°)

15 s 15 s 15 s

150/300/600 min

-1

Ángulos de apertura en operación lineal 10/25/50 ° 10/25/50 ° 10/25/50 °
Temperatura de operación
Temperatura de almacenamiento
Humedad relativa máx.
Clase de láser
Tipo de láser
Ø del rayo láser a la salida aprox.
Fijación para trípode (horizontal)
Acumuladores (NiMH)

Pilas (alcalinas-manganeso)

1)

2 x 1,2 V HR20 (D) (9 Ah)

–10 ...+ 50 ° C – 10... +50 ° C 0...+40 °C
–20 ...+ 70 ° C – 20... +70 ° C –20...+70 °C

90 % 90 % 90 %

23R3R

635 nm, <1 mW 635 nm, <5 mW 532 nm, <5 mW

5mm 5mm 5mm

5/8"-11 5/8"-11 5/8"-11

2 x 1,2 V HR20 (D) (9 Ah)

2 x 1,5 V LR20 (D)

Autonomía aprox.
– Acumuladores (NiMH)
– Pilas (alcalinas-manganeso)

Peso según EPTA-Procedure 01/2003
Dimensiones (longitud x ancho x altura)
Grado de protección

190 x 180 x 170 mm 190 x 180 x 170 mm 190 x 180 x 170 mm

IP 54 (protección contra pol-

vo y salpicaduras de agua)

1) a 20 ° C

2) a lo largo de los ejes
Preste atención al nº de artículo que figura en la placa de características de su láser rotativo, ya que la denominación comercial de algunos de ellos
puede variar.
El número de serie 19 grabado en la placa de características permite identificar de forma unívoca el láser rotativo.

40 h
60 h

1,8 kg 1,8 kg 1,8 kg

IP 54 (protección contra pol-

vo y salpicaduras de agua)

GRL 300 HV

Professional

30 m

150 m

150/300/600 min

2x1,5VLR20 (D)

30 h
50 h

GRL 300 HVG

Professional

-1

150/300/600 min

2x1,2VHR20 (D) (9Ah)

2 x 1,5 V LR20 (D)

IP 54 (protección contra pol-

vo y salpicaduras de agua)

150 m

50 m

-1

20 h
30 h

Cargador

Nº de artículo 2 610 A13 782
Tensión nominal
Frecuencia

V~ 100– 240
Hz 50/60

Tensión de carga del acumula­dor V= 7,5

Corriente de carga

A1,0

Margen admisible de la tempe­ratura de carga

Tiempo de carga

°C 0–45

h14
Nº de celdas
Tensión nominal (por celda)

V= 1,2

Peso según
EPTA-Procedure 01/2003

kg 0,2

Clase de protección

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

Mando a distancia RC 1

Nº de artículo

3)

Alcance
Temperatura de operación
Temperatura de

almacenamiento
Pila
Peso según

EPTA-Procedure 01/2003

3) El trabajo bajo unas condiciones ambientales desfavorables (p. ej. en

2

caso de una exposición directa al sol) puede llegar a mermar el alcance
del aparato.
Preste atención al nº de artículo que figura en la placa de características
de su mando a distancia, ya que la denominación comercial de algunos
de ellos puede variar.

/II

El número de serie 32 grabado en la placa de características permite
identificar de forma unívoca el mando a distancia.

Professional

3 601 K69 900

30 m

–10°C...+50°C

–20°C...+70°C

1x1,5VLR06(AA)

69 g

OBJ_BUCH-757-007.book Page 45 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

Montaje

Alimentación del láser rotativo

Funcionamiento con pilas/acumuladores

Se recomienda utilizar pilas alcalinas de manganeso, o acu­muladores, en el aparato de medición.

Para cambiar el bloque acumulador 14 gire el enclavamiento
15 a la posición y saque el alojamiento de las pilas.

Al insertar las pilas o acumuladores, respete la polaridad co­rrecta mostrada en el alojamiento de las mismas.

Siempre sustituya todas las pilas o acumuladores al mismo
tiempo. Solamente utilice pilas o acumuladores del mismo fa­bricante e igual capacidad.

Cierre el alojamiento de las pilas 14 y gire el enclavamiento
15 a la posición .

Si hubiese montado las pilas o acumuladores incorrectamen­te no es posible conectar el aparato de medición. Inserte las
pilas o acumuladores respetando la polaridad.

f Saque las pilas o acumuladores del aparato de medi-

ción si pretende no utilizarlo durante largo tiempo. Tras

un tiempo de almacenaje prolongado, las pilas y los acu­muladores se pueden llegar a corroer o autodescargar.

Funcionamiento con bloque acumulador

Cargue el bloque acumulador 13 antes de la primera puesta
en servicio. El bloque acumulador debe recargarse exclusiva­mente con el cargador 22 previsto para ello.

f ¡Observe la tensión de red! La tensión de alimentación

deberá coincidir con las indicaciones en la placa de carac­terísticas del cargador.

Elija el enchufe de red 23 de acuerdo a la toma de corriente
disponible y acóplelo al cargador 22 de manera que quede fir­memente sujeto.

Conecte el conector del cargador 24 al conector hembra 17
del bloque acumulador. Conecte el cargador a la red. La carga
del bloque acumulador vacío requiere aprox. 14 h. El carga­dor y el bloque acumulador vienen protegidos contra una so­brecarga.

Un bloque acumulador nuevo, o uno que no haya sido utiliza­do durante largo tiempo, requiere ser cargado y descargado
aprox. 5 veces para que disponga de la plena potencia.

No recargue el bloque acumulador 13 después de cada uso,
ya que ello mermaría su capacidad. Solamente recargue el
bloque acumulador si el indicador de estado de carga 12 par­padea o se enciende permanentemente.

Si después de la recarga del bloque acumulador su tiempo de
funcionamiento fuese mucho menor, ello es señal de que está
agotado y deberá sustituirse.

Si el bloque acumulador está descargado también puede tra­bajar con el aparato de medición conectándolo al cargador 22
enchufado a la red. Desconecte el aparato de medición, car­gue el bloque acumulador durante aprox. 10 min, y encienda
entonces el aparato de medición dejando el cargador conec­tado a la red.

Para cambiar el bloque acumulador 13 gire el enclavamiento
16 a la posición y saque el bloque acumulador 13.

Monte un bloque acumulador nuevo y gire el enclavamiento
16 a la posición .

f Saque el bloque acumulador del aparato de medición si

Indicador de estado de carga

Si el indicador de estado de carga 12 comienza a parpadear
en rojo por primera vez, el aparato de medición puede seguir­se utilizando unas 2 h.

Al encenderse permanentemente el indicador de estado de
carga 12 no es posible realizar ninguna medición. El aparato
de medición se desconecta automáticamente tras 1 min.

Alimentación del mando a distancia

Se recomienda utilizar pilas alcalinas de manganeso en el
mando a distancia.

Para abrir la tapa del alojamiento de la pila 34 presione el en­clavamiento 33 en sentido de la flecha y retire la tapa. Inserte
la pila que se adjunta. Respete la polaridad indicada en el alo­jamiento de las pilas.

f Saque la pila del mando a distancia si pretende no utili-

Operación

Puesta en marcha del láser rotativo

f Proteja el aparato de medición de la humedad y de la

f No exponga el aparato de medición ni a temperaturas

f Evite las sacudidas o caídas fuertes del aparato de me-

Colocación del aparato de medición

Coloque el aparato de medición en posición horizontal o ver­tical sobre una base firme, fíjelo a un trípode 37, o móntelo en
un soporte mural 39 dotado con un dispositivo de ajuste.

Debido a su alta precisión de nivelación, el aparato de medi­ción reacciona de manera muy sensible a las sacudidas y va­riaciones de nivel. Por ello, preste atención a que el aparato

Español | 45

pretende no utilizarlo durante largo tiempo. Con el
transcurso del tiempo, los acumuladores pueden llegarse a
corroer o autodescargar.

zarlo durante largo tiempo. Con el transcurso del tiempo
la pila puede llegarse a corroer o autodescargar.

exposición directa al sol.

extremas ni a cambios bruscos de temperatura. No lo

deje, p.ej., en el coche durante un largo tiempo. Si el apa­rato de medición ha quedado sometido a un cambio fuerte
de temperatura, antes de ponerlo en servicio, esperar pri­mero a que se atempere. Las temperaturas extremas o los
cambios bruscos de temperatura pueden afectar a la pre­cisión del aparato de medición.

dición. Si el aparato de medición ha sufrido un mal trato,
antes de continuar trabajando con él deberá realizarse una
comprobación de la precisión (ver “Precisión de nivelación
del láser rotativo”, página 47).

Posición horizontal

Posición vertical

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

OBJ_BUCH-757-007.book Page 46 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

46 | Español

de medición esté colocado en una posición firme para evitar
una discontinuidad en su funcionamiento al tener que autoco­rregir la nivelación.

Conexión/desconexión
f No oriente el rayo láser contra personas ni animales

(especialmente no lo haga contra sus ojos), ni mire Ud.
directamente hacia el rayo láser (incluso encontrándo­se a gran distancia). Nada más conectarlo, el aparato de

medición emite un rayo vertical de plomada 9 y además el
rayo láser variable 6.

Tras pulsar una de las teclas del mando a distancia se encien­de el indicador de operación 30 para indicar que se ha emiti­do una señal.

El aparato de medición no puede conectarse/desconectarse
con el mando a distancia.

Modos de operación del láser rotativo

Vista general

Los tres modos de operación pueden aplicarse con el aparato
de medición colocado en posición horizontal o vertical.

Para conectar el aparato de medición pulse la tecla de co­nexión/desconexión 4. Los indicadores 1, 3 y 12 se iluminan
brevemente. El aparato comienza inmediatamente con el pro­ceso de nivelación automático. Durante el proceso de nivela­ción, el indicador de nivelación 3 parpadea de color verde y el
láser parpadea en el modo de operación por puntos.

El aparato de medición se encuentra nivelado cuando el láser
y el indicador de nivelación 3 verde se iluminan permanente­mente. Al finalizar el proceso de nivelación, el aparato de me­dición se pone a funcionar automáticamente en el modo de
rotación.

Las teclas selectoras del modo de operación 5 y 11 le permi­ten fijar la modalidad deseada incluso durante el proceso de
nivelación (ver “Modos de operación del láser rotativo”,
página 46). En ese caso, una vez concluido el proceso de ni­velación, el aparato de medición comienza a operar en la mo­dalidad preseleccionada.

Para desconectar el aparato de medición pulse nuevamente
la tecla de conexión/desconexión 4.

f No deje desatendido el aparato de medición estando

conectado, y desconéctelo después de cada uso. El rayo

láser podría llegar a deslumbrar a otras personas.

El aparato de medición se desconecta automáticamente para
proteger las pilas si éste se encuentra fuera del margen de au­tonivelación durante más de 2 h, o si el avisador de sacudidas
estuviese activo durante más de 2 h (ver “Nivelación automá­tica del láser rotativo”, página 47). Corrija la posición del apa­rato de medición y vuelva a conectarlo.

Puesta en marcha del mando a distancia

f Proteja el mando a distancia de la humedad y de la ex-

posición directa al sol.

f No exponga el mando a distancia ni a temperaturas

extremas ni a cambios bruscos de temperatura. No lo

deje, p.ej., en el coche durant e un largo tiempo. Si el man­do a distancia ha sufrido un cambio fuerte de temperatura,
antes de ponerlo en servicio, esperar primero a que se
atempere.

Siempre que conecte el aparato de medición éste se encuentra
en el modo de operación con rotación a velocidad mediana.

Para cambiar del modo de operación lineal al modo rotativo,
pulse la tecla para la operación con rotación 5 o la tecla 25 del
mando a distancia. La operación con rotación comienza a una
velocidad de rotación mediana.

Para modificar la velocidad de rotación pulse de nuevo la tecla
para la operación con rotación 5 o la tecla 25 del mando a dis­tancia hasta alcanzar la velocidad deseada.

Al trabajar con el receptor láser se recomienda emplear la ve­locidad de rotación máxima. Si trabaja sin el receptor láser,
reduzca la velocidad de rotación y emplee unas gafas para lá­ser 38 para percibir mejor el rayo láser.

El mando a distancia queda en disposición de funcionamiento
siempre que sea suficiente la tensión de la pila aplicada.

Si emplea un mando a distancia, oriente el aparato de medi­ción de manera que pueda dirigir directamente el mando a
distancia contra uno de los lentes de recepción 7. El alcance
del mando a distancia se reduce si éste no puede orientarse
directamente contra uno de los lentes de recepción. El alcan­ce en señales indirectas puede mejorar si la señal es reflejada
convenientemente (p.ej. por paredes).

Para cambiar a la modalidad lineal o por puntos, pulse la tecla
para la operación lineal 11 o la tecla 26 del mando a distancia.
El aparato de medición cambia a la operación lineal con el án­gulo de oscilación más pequeño.

Para cambiar el ángulo de oscilación pulse la tecla de opera­ción lineal 11 o la tecla 26 del mando a distancia. El ángulo de

Operación con rotación

La operación con rotación es especial­mente recomendable en combinación
con el receptor láser. Ud. puede elegir en­tre diversas velocidades de rotación.

Operación lineal

En este modo de operación el rayo láser
orientable efectúa un movimiento girato­rio oscilante de recorrido limitado. En es­ta modalidad se percibe con mayor inten­sidad el rayo láser que al operar con
rotación. Ud. puede optar entre diversos
ángulos de oscilación.

Operación por puntos

En esta modalidad se consigue la mayor
perceptibilidad del rayo láser orientable.
Se emplea, p.ej., para trazar alturas o
controlar alineaciones.

Operación con rotación
(150/300/600 min

-1

)

Operación lineal, operación por puntos
(10°/25°/50°, 0°)

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

OBJ_BUCH-757-007.book Page 47 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

oscilación es aumentado en dos etapas incrementándose al
mismo tiempo la velocidad de rotación en cada etapa. Al pul­sar por tercera vez la tecla de operación lineal, tras un breve
lapso de ajuste, el aparato de medición cambia al modo de
operación por puntos Pulsando nuevamente la tecla para ope­ración lineal se ajusta otra vez la operación lineal con el ángulo
de oscilación mínimo.

Observación: Por efecto de la inercia puede ocurrir que el
haz del láser sobrepase ligeramente los puntos extremos de la
línea.

Giro de la línea/punto láser o del plano de
rotación (ver figura A)

Con el aparato de medición en posición horizontal puede
Ud. posicionar la línea láser (en la operación lineal) o el punto
del láser (en la operación por puntos) dentro del plano de ro­tación del láser. El giro puede ser de hasta 360° .
Para ello gire a mano el cabezal giratorio 10 hacia la posición
deseada o utilice el mando a distancia: Para efectuar una rota­ción en el sentido de las agujas del reloj pulse la tecla 28 del
mando a distancia, y si lo desea hacer en sentido inverso, pul­se la tecla 29 del mando a distancia. En la operación con rota­ción ambas teclas se mantienen inoperativas.

Con el aparato de medición en posición vertical puede Ud.
girar el punto de láser, la línea del láser, o el plano de rotación
respecto al eje vertical. Este giro solamente puede realizarse
dentro del margen de autonivelación (5° hacia la izquierda o
derecha) utilizando exclusivamente el mando a distancia.
Para efectuar una rotación hacia la derecha pulse la tecla 28
del mando a distancia y para realizarlo hacia la izquierda pulse
la tecla 29 del mando a distancia.

Nivelación automática del láser rotativo

Vista general

Tras su conexión, el aparato de medición detecta automática­mente si se encuentra en posición horizontal o vertical. Para
cambiar de posición el aparato de medición, desconéctelo
primero y vuélvalo a conectar después de haberlo colocado
en la otra posición.

Al conectar el aparato de medición, éste controla primero si se
encuentra en la posición horizontal o vertical, y compensa auto­máticamente posibles desniveles, siempre que se encuentren
dentro del margen de autonivelación de aprox. 8 % (5° ).

Si después de la conexión, o un cambio de posición del apara­to de medición, éste tuviese una inclinación superior a un 8 %,
no es posible que el aparato se nivele de forma automática. En
este caso se detiene el rotor, el láser parpadea, y el indicador
de nivelación 3 se enciende permanentemente de color rojo.
Corrija convenientemente la posición del aparato de medi­ción y espera que se nivele. Si no se corrige la posición, el lá­ser se desconecta automáticamente después de 2 min, y el
aparato de medición transcurridas 2 h.

Una vez nivelado el aparato de medición, éste controla continua­mente las posibles variaciones respecto a la posición horizontal
o vertical. En caso de alterarse la posición, el nivel es corregido
automáticamente. Para evitar mediciones erróneas durante el
proceso de nivelación, el rotor se detiene, el láser parpadea, y el
indicador de nivelación 3 parpadea de color verde.

El aparato de medición dispone de un avisador de sacudidas
que no permite renivelar en caso de un cambio de posición, al
sufrir sacudidas el aparato de medición, o al vibrar el firme,
evitando así que se obtengan mediciones erróneas.

Para conectar el avisador de sacudidas pulse la tecla del avi­sador de sacudidas 2. El indicador de sacudidas 1 se encien­de permanentemente de color verde y tras 30 s se activa el
avisador de sacudidas.

El avisador de sacudidas se dispara en caso de alterar la posi­ción del aparato de medición de manera que llegue a superar­se el margen de la precisión de nivelación, o en caso de detec­tarse una fuerte sacudida: La rotación se interrumpe, el láser
parpadea, el indicador de nivelación 3 se apaga y el indicador
de sacudidas 1 parpadea de color rojo. El modo de operación
actual es memorizado.

Si se ha disparado el avisador de sacudidas pulse la tecla del
avisador de sacudidas 2 del aparato de medición o la tecla de
rearme del avisador de sacudidas 27 del mando a distancia.
El avisador de sacudidas se vuelve a activar y el aparato de
medición inicia el proceso de nivelación. Una vez nivelado el
aparato de medición (el indicador de nivelación 3 verde se ilu­mina permanentemente) éste comienza a trabajar en el modo
de operación memorizado. Controle entonces la altura del ra­yo láser respecto a un punto de referencia y corrija su altura,
si procede.

Si tras haberse disparado el avisador de sacudidas éste no se
rearma ya sea pulsando la tecla 2 del aparato de medición o la
tecla de rearme del avisador de sacudidas 27 del mando a dis­tancia, el láser se desconecta automáticamente después de
2 min y el aparato de medición pasadas 2 h.

Para desactivar la función del avisador de sacudidas, pulse
una vez la tecla del avisador de sacudidas 2, y vuelva a pulsarla
de nuevo si se hubiese disparado el avisador de sacudidas (el
indicador de sacudidas 1 parpadea). Una vez desactivado el
avisador de sacudidas se apaga el indicador de sacudidas 1.

Con el mando a distancia no es posible conectar o desconec­tar el avisador de sacudidas, solamente es posible reactivarlo
si éste se hubiese disparado.

Precisión de nivelación del láser rotativo

Factores que afectan a la precisión

La influencia más fuerte la tiene la temperatura ambiente.
Especialmente las variaciones de temperatura que pudieran
existir a diferente altura respecto al suelo pueden provocar
una desviación del rayo láser.

Las desviaciones resultan apreciables a partir de una distan­cia aprox. de 20 m, y a distancias de 100 m pueden suponer
desde el doble hasta el cuádruple de la desviación obtenida a
20 m.

Ya que las variaciones de temperatura son mayores cerca del
suelo se recomienda montar siempre el aparato de medición
sobre un trípode al medir distancias superiores a los 20 m.
Siempre que sea posible, coloque además el aparato de me­dición en el centro del área de trabajo.

Español | 47

Función del avisador de sacudidas

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

OBJ_BUCH-757-007.book Page 48 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

48 | Español

Comprobación de la precisión del aparato de medición

Además de las influencias externas, también aquellas propias
del aparato (p.ej. caídas o fuertes golpes) pueden provocar
ciertos errores de medición. Por ello, antes de comenzar a
trabajar, recomendamos controlar primero la precisión del
aparato de medición.

Para la comprobación se requiere un tramo libre de 20 m, de
firme consistente, entre dos paredes A y B. Es necesario rea­lizar – con el aparato de medición en posición horizontal –
una medición combinada para ambos ejes X e Y (positiva y ne­gativa, respectivamente, o sea 4 procesos de medición com­pletos).

– Coloque el aparato de medición en posición horizontal cer-

ca de la pared A montándolo sobre un trípode 37 (acceso­rio especial), o colocándolo sobre un firme consistente y
plano. Conecte el aparato de medición.

AB

20 m

– Una vez concluido el proceso de nivelación oriente el rayo

láser en la modalidad de operación por puntos contra la
cercana pared A. Marque en la pared el centro del rayo
láser (punto I).

AB

180°

– Gire 180° el aparato de medición, espere a que se haya

nivelado, y marque el centro del rayo láser en la pared
opuesta B (punto II).

– Posicione el aparato de medición – sin girarlo – cerca de

la pared B, conéctelo, y espere a que se nivele.

AB

– Variar el nivel de altura del aparato de medición (con el trí-

pode o bien calzándolo) de manera que el centro del haz
incida exactamente contra el punto II marcado previamen­te en la pared B.

AB

– Gire 180° el aparato de medición, sin modificar su altura.

Espere a que se haya nivelado, y marque el centro del rayo
láser en la pared A (punto III). Preste atención a que el
punto III esté los más perpendicular posible por encima o
por debajo del punto I.

– La diferencia d entre ambos puntos I y III marcados sobre

la pared A corresponde a la desviación real del aparato pa­ra el eje medido.

Repita este proceso de medición para los otros tres ejes. Para
ello, antes de iniciar cada proceso de medición, gire 90° el
aparato de medición.

En un tramo de medición de 2 x 20 m = 40 m, la desviación
máxima admisible es de:
40 m x ± 0,1 mm/m = ±4 mm.
Por lo tanto, la diferencia d entre los puntos I y III en cad a una
de las cuatro mediciones, deberá ser como máximo de 4 mm.

Si al realizar estas cuatro comprobaciones se llegase a sobre­pasar en alguna de ellas la desviación máxima admisible, deje
revisar el aparato de medición en un servicio técnico Bosch.

Instrucciones para la operación

f Siempre utilice el centro del haz del láser para marcar

un punto. El tamaño del haz del láser varía con la distancia.

Gafas para láser (accesorio especial)

Las gafas para láser filtran la luz del entorno. Ello permite
apreciar con mayor intensidad la luz del láser.

f No use las gafas para láser como gafas de protección.

Las gafas para láser le ayudan a detectar mejor el rayo
láser, pero no le protegen de la radiación láser.

f No emplee las gafas para láser como gafas de sol ni pa-

ra circular. Las gafas para láser no le protegen suficiente-

mente contra los rayos ultravioleta y además no le permi­ten apreciar correctamente los colores.

Operación con receptor láser (accesorio especial)

Si las condiciones de luz fuesen desfavorables (entorno claro,
radiación solar directa) o si las distancias fuesen grandes, uti­lice el receptor láser para detectar más fácilmente el rayo
láser 35.

Al trabajar con el receptor láser en el modo de rotación elija la
velocidad de rotación más alta.

Para trabajar con el receptor láser lea y aténgase a las instruc­ciones de uso del mismo.

180°

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

OBJ_BUCH-757-007.book Page 49 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

Operación con el mando a distancia

Al pulsar las teclas de manejo del aparato de medición puede
ocurrir que éste llegue a desnivelarse, en cuyo caso se inte­rrumpe brevemente el movimiento de rotación. Aplicando un
mando a distancia se anula este efecto.

Las lentes de recepción 7 para el mando a distancia van colo-
cadas en tres lados del aparato de medición, p.ej., por enci­ma del panel de mando en el frente.

Operación con trípode (accesorio especial)

El aparato de medición incorpora una fijación para trípode de
5/8" para la operación horizontal. Encare la fijación para trí­pode 18 del aparato de medición con la rosca de 5/8" del trí­pode, y sujételo apretando el tornillo de fijación del mismo.

En los trípodes 37 de columna con escala graduada puede

Con el espacio existente en el punto de cero, más la escala,
puede medirse la diferencia existente respecto a la altura de­seada y transferirse así a otro punto. Ello hace innecesario el
ajuste exacto del aparato de medición a la altura deseada.

La tablilla reflectante 43 dispone de un recubrimiento reflec­tante que hace más perceptible el rayo láser a distancias más
grandes o con sol intenso. La mayor intensidad luminosa sola­mente es apreciable si se mira paralelamente a lo largo del ra­yo láser hacia la tablilla reflectante.

Aplicación de la escala de nivelación (accesorio especial)
(ver figura J)

Para controlar planicidades o para trazar desniveles se reco­mienda utilizar la escala de nivelación 36 junto con el receptor
láser.

ajustarse directamente el desnivel en altura.

Operación con soporte mural y dispositivo de ajuste (ac­cesorio especial) (ver figura B)

El aparato de medición puede montarse también en un sopor­te mural dotado con un dispositivo de ajuste 39. Para ello, en­rosque el tornillo de 5/8" 42 del soporte mural en la fijación
para trípode 18 del aparato de medición.

Fijación a la pared: La fijación a la pared es recomendable,
p.ej., al realizar trabajos a una altura superior a la de un trípode,
o al trabajar sobre firmes inestables y sin trípode. Para ello su­jete a la pared el soporte mural 39 con el aparato de medición
montado, cuidando que quede lo más perpendicular posible.

Para montarlo en la pared puede Ud. sujetar el soporte mural
39 con el tornillo de sujeción 40 a un listón de un ancho máxi­mo de 8 mm, o colgarlo con dos ganchos.

Montaje sobre un trípode: La fijación para trípode situada al
dorso del soporte mural 39 permite sujetarlo también a un trí­pode. Este tipo de sujeción es especialmente recomendable
para aquellos trabajos en los que el plano de rotación deba co­incidir con una línea de referencia.

Con el dispositivo de ajuste, el aparato de medición acoplado
puede desplazarse verticalmente (fijación a la pared) u hori­zontalmente (montaje sobre trípode) dentro de un margen de
16 cm, aprox. Para ello, afloje el tornillo 41 del dispositivo de
ajuste, desplace el aparato de medición a la posición desea­da, y apriete firmemente el tornillo 41.

Aplicación de la placa de medición para techos
(ver figura B)

La placa de medición para techos 44 puede usarse, p.ej.,
para nivelar fácilmente falsos techos a la misma altura. Sujete
la placa de medición para techos con el soporte magnético,
p.ej., a una viga.

La mitad reflectante de la placa de medición para techos hace
más perceptible el rayo láser y la otra mitad, transparente,
permite ver el rayo láser también por el dorso.

Aplicación de la tablilla reflectante (accesorio especial)
(ver figura C)

La tablilla reflectante 43 le permite transferir la posición del
rayo láser al suelo, o bien, el nivel de altura del láser a una pa­red. El soporte magnético permite fijar además la tablilla re­flectante a estructuras metálicas del techo.

La escala de nivelación 36 lleva en su parte superior una esca­la relativa (± 50 cm). El nivel de altura de su punto de cero
puede ajustarse en la base extraíble. De esta manera es posi­ble determinar directamente las desviaciones respecto a la al­tura nominal.

Ejemplos de aplicación

Trazado/control de alturas (ver figura C)

Coloque el aparato de medición en posición horizontal sobre
una base firme o móntelo en un trípode 37 (accesorio especial).

Operación con trípode: Ajuste el rayo láser a la altura deseada.
Trace o verifique la altura en el punto de incidencia.

Operación sin trípode: Determine la diferencia de altura entre
el rayo láser y el punto de referencia con la tablilla reflectante

43. Trace o verifique la medida en el punto de incidencia del ra­yo considerando la diferencia de altura previamente medida.

Alineación paralela del rayo de plomada/trazado de ángu­los rectos (ver figura D)

El trazado de ángulos rectos o la alineación de tabiques, re­quiere que el rayo de plomada 9 sea posicionado paralela­mente, o sea, a igual distancia, respecto a una línea de refe­rencia (p.ej. una pared).

Para ello colocar el aparato de medición en posición vertical
de manera que el rayo de plomada quede aproximadamente
paralelo a la línea de referencia.

Para posicionarlo con exactitud, mida directamente en el apa­rato de medición la separación entre el rayo láser y la pared,
empleando para ello la tablilla reflectante 43. Vuelva a medir
la diferencia entre el rayo de plomada y la línea de referencia,

Español | 49

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

OBJ_BUCH-757-007.book Page 50 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

50 | Español

pero esta vez a la mayor distancia posible del aparato de me­dición. Corrija la posición del rayo de plomada de manera que
la diferencia respecto a la línea de referencia sea la misma que
aquella que Ud. determinó directamente en el aparato de me­dición.

El ángulo recto respecto al rayo de plomada 9 lo i ndica el ra yo
láser variable 6.

Visualización de líneas/planos verticales (ver figura E)

Para visualizar líneas perpendiculares o planos verticales co­loque el aparato de medición en posición vertical. Si desea
que el plano vertical forme un ángulo recto con una línea de
referencia (p.ej. una pared), alinee el rayo de plomada 9 con
dicha línea de referencia.

La línea perpendicular es representada por el rayo láser 6 va-
riable.

Giro del plano de rotación en posición vertical
(ver figura F)

Para alinear la línea láser vertical o el plano de rotación con un
punto de referencia en la pared coloque el aparato de medi­ción en la posición vertical y alinee de forma aproximada la lí­nea láser vertical o el plano de rotación con dicho punto de re­ferencia. Para la alineación exacta con el punto de referencia
pulse la tecla 28 (giro a derechas) o la tecla 29 del mando a
distancia (giro a izquierdas).

Operación sin receptor láser (ver figura G)

Si las condiciones de luz son favorables (entorno oscuro) y si
las distancias son cortas, puede Ud. trabajar sin el receptor
láser. Para mejorar la visibilidad del rayo láser seleccione la
operación lineal o ajuste la operación por puntos y oriente ma­nualmente el cabezal giratorio 10 contra el punto previsto.

Operación con receptor láser (ver figura H)

Si las condiciones de luz fuesen desfavorables (entorno claro,
radiación solar directa) o si las distancias fuesen grandes, uti­lice el receptor láser para detectar más fácilmente el rayo lá­ser. Al trabajar con el receptor láser en el modo de rotación
elija la velocidad de rotación más alta.

Medición a gran distancia (ver figura I)

Al medir a gran distancia es necesario emplear el receptor láser
para lograr localizar el rayo láser. Para reducir los efectos per­turbadores se recomienda siempre colocar el aparato de medi­ción sobre un trípode en el centro de la superficie de trabajo.

Operación en el exterior (ver figura J)

Al usarse en el exterior se recomienda utilizar siempre el
receptor láser.

Si el firme fuese irregular monte sobre un trípode 37 el apara­to de medición. Active el avisador de sacudidas para evitar
mediciones erróneas en caso de que el firme ceda, o si el apa­rato de medición queda sometido a sacudidas.

Cuadro sinóptico de los indicadores

Rayo láser

Verde Rojo Verde Rojo

Rotación del

láser*

Conexión del aparato de medición (autodiagnosis 1 s) zzz
Nivelación o corrección de la nivelación 2x/s  2x/s
Aparato de medición nivelado/en disposición de funcio-

namiento zzz
Se ha excedido el margen de autonivelación 2x/s z
Avisador de sacudidas activado z
El avisador de sacudidas se ha disparado 2x/s  2x/s
Tensión de la pila para operar ≤ 2 h 2x/s
Pila agotada  z

* en operación lineal y con rotación
2x/s

Frecuencia de centelleo (dos veces por segundo)

z

Operación permanente



Función desactivada

Mantenimiento y servicio

Mantenimiento y limpieza

Mantenga siempre limpios el láser rotativo, el cargador y el
mando a distancia.

No sumerja el láser rotativo, ni el cargador, ni el mando a dis­tancia en agua ni en otros líquidos.

Limpiar el aparato con un paño húmedo y suave. No usar de-

Limpie con regularidad el láser rotativo, sobre todo el área en
torno a la abertura de salida del láser, cuidando que no que­den motas.

Si a pesar de los esmerados procesos de fabricación y con­trol, el láser rotativo, el cargador, o el mando a distancia llega­sen a averiarse, la reparación deberá encargarse a un taller de
servicio autorizado para herramientas eléctricas Bosch. No
abra el láser rotativo, ni el cargador ni el mando a distancia.

tergentes ni disolventes.

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

OBJ_BUCH-757-007.book Page 51 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

Para cualquier consulta o pedido de piezas de recambio es
imprescindible indicar el nº de artículo de 10 dígitos que figu­ra en la placa de características del láser rotativo, cargador o
mando a distancia.

Servicio técnico y atención al cliente

El servicio técnico le asesorará en las consultas que pueda
Ud. tener sobre la reparación y mantenimiento de su produc­to, así como sobre piezas de recambio. Los dibujos de despie­ce e informaciones sobre las piezas de recambio las podrá ob­tener también en internet bajo:

www.bosch-pt.com

Nuestro equipo de asesores técnicos le orientará gustosa­mente en cuanto a la adquisición, aplicación y ajuste de los
productos y accesorios.

España

Robert Bosch España, S.A.
Departamento de ventas Herramientas Eléctricas
C/Hermanos García Noblejas, 19
28037 Madrid
Tel. Asesoramiento al cliente: [phone]
Fax: [phone]

Venezuela

Robert Bosch S.A.
Final Calle Vargas. Edf. Centro Berimer P.B.
Boleita Norte
Caracas 107
Tel.: [phone]

México

Robert Bosch S.A. de C.V.
Tel. Interior: [phone]
Tel. D.F.: [phone]
E-Mail: [e-mail]

Argentina

Robert Bosch Argentina S.A.
Av. Córdoba 5160
C1414BAW Ciudad Autónoma de Buenos Aires
Atención al Cliente
Tel.: [phone]
E-Mail: [e-mail]

Perú

Autorex Peruana S.A.
República de Panamá 4045,
Lima 34
Tel.: [phone]
E-Mail: [e-mail]

Chile

EMASA S.A.
Irarrázaval 259 – Ñuñoa
Santiago
Tel.: [phone]
E-Mail: [e-mail]

Eliminación

¡No arroje el láser rotativo, ni el cargador, ni el mando a dis­tancia ni los acumuladores o pilas a la basura!

Sólo para los países de la UE:

Los acumuladores/ pilas agotados pueden entregarse direc­tamente a su distribuidor habitual de Bosch:

España

Servicio Central de Bosch
Servilotec, S.L.
Polig. Ind. II, 27
Cabanillas del Campo
Tel.: [phone]

Acumuladores/pilas:

Ni-MH: Níquel Metal Hidruro

Reservado el derecho de modificación.

Português

Indicações de segurança

Laser rotativo

f Cuidado – se forem utilizados outros equipamentos de

Português | 51

El láser rotativo, el cargador, el mando a distancia, los
acumuladores, los accesorios y los embalajes debe­rán someterse a un proceso de recuperación que res­pete el medio ambiente.

Los aparatos eléctricos inservibles, así
como los acumuladores/pilas defectuosos
o agotados deberán acumularse por sepa­rado para ser sometidos a un reciclaje eco­lógico tal como lo marcan las Directivas
Europeas 2002/96/CE y 2006/66/CE, res­pectivamente.

Ler e seguir todas as instruções, para poder
trabalhar com o instrumento de medição
sem riscos e de forma segura. Jamais per­mita que as placas de advertência no instru­mento de medição se tornem irreconhecí­veis. GUARDE BEM ESTAS INSTRUÇÕES.

comando ou de ajuste ou outros processos do que os
descritos aqui, poderão ocorrer graves explosões de
radiação.

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

OBJ_BUCH-757-007.book Page 52 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

52 | Português

f Não utilizar óculos de visualização de raio laser como

óculos de protecção. Óculos de visualização de raio laser

servem para reconhecer o raio laser com maior facilidade,
e portanto, não protegem contra radiação laser.

f Não utilizar óculos de visualização de raio laser como

óculos de protecção, nem no trânsito rodoviário.

Óculos de visualização de raio laser não oferecem uma
completa protecção contra raios UV e reduzem a per­cepção de cores.

f Só permita que o seu aparelho seja reparado por pesso-

al especializado e qualificado e só com peças de reposi­ção originais. Desta forma é assegurada a segurança do

instrumento de medição.

f Não trabalhar com o instrumento de medição em área

com risco de explosão, na qual se encontrem líquidos,
gases ou pós inflamáveis. No instrumento de medição

podem ser produzidas faíscas, que podem inflamar pós ou
vapores.

f Não abrir o acumulador. Há risco de um curto-circuito.

Proteger o acumulador contra calor, p.ex. tam­bém contra uma permanente radiação solar,
fogo, água e humidade. Há risco de explosão.

f Manter o acumulador que não está sendo utilizado

afastado de clipes, moedas, chaves, parafusos ou ou­tros pequenos objectos metálicos que possam causar
um curto-circuito dos contactos. Um curto-circuito entre

os contactos do acumulador pode ter como consequência
queimaduras ou fogo.

f Em caso de aplicação incorrecta é possível que escape

líquido do acumulador. Evite o contacto com o líquido.
Enxaguar com água em caso de contacto acidental. Se
o líquido entrar em contacto com os olhos, consulte adi­cionalmente um médico. Líquido do acumulador a esca-

par pode levar a irritações da pele ou queimaduras.

f Só carregar o acumulador com o carregador indicado

nestas instruções de serviço. Para um carregador apropri-

ado para um certo tipo de acumuladores há perigo de incên­dio, se for utilizado para carregar outros acumuladores.

f Só utilizar acumuladores Bosch com a tensão indicada

na placa de características do seu instrumento de me­dição. Se forem usados outros acumuladores, p.ex. imita-

ções, acumuladores restaurados ou acumuladores de ou­tras marcas, há perigo de lesões, assim como danos
materiais devido a explosões de acumuladores.

A placa-alvo para laser 43 e a placa para
medição de tectos 44 deve, ser mantidas
afastadas de estimuladores cardíacos.

Com os ímans na placa-alvo de laser e na pla­ca para a medição de tectos é produzido um
campo magnético que pode prejudicar o fun­cionamento de estimuladores cardíacos.

f Manter a placa-alvo de laser 43 e a placa para medição

de tectos 44 longe de porta-dados magnéticos e de
aparelhos com sensibilidade magnética. O efeito dos

ímans na placa-alvo de laser e na placa para medição de
tectos pode provocar irreversíveis perdas de dados.

GRL 250 HV

f O instrumento de medição é fornecido com uma placa

f Antes da primeira colocação em funcionamento, deverá

f Não apontar o raio laser na direcção de pessoas ou ani-

f Não permita que crianças utilizem o instrumento de

GRL 300 HV/GRL 300 HVG

f O instrumento de medição é fornecido com duas placas

de advertência em idioma inglês (marcada com número
20 na figura do instrumento de medição que se encon­tra na página de esquemas).

IEC 60825-1:2007-03

<1mW, 635 nm

colar o adesivo com o texto de advertência no seu idioma
nacional sobre a placa de advertência em idioma inglês.

mais e não olhar directamente para o raio laser. Este

instrumento de medição produz raios laser da classe de
laser 2, conforme IEC 60825-1. Desta forma poderá cegar
outras pessoas.

medição a laser sem supervisão. Poderá cegar outras
pessoas sem querer.

de advertência em idioma inglês (marcadas com núme­ro 20 e 21 na figura do instrumento de medição que se
encontra na página de esquemas):

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

OBJ_BUCH-757-007.book Page 53 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

f Antes da primeira colocação em funcionamento, deve-

rá colar os adesivos com o texto de advertência no seu
idioma nacional sobre as placas de advertência em idi­oma inglês. Os adesivos são fornecidos com o instru­mento de medição.

f Não apontar o raio laser na direcção de pessoas nem de

animais e não olhar directamente para o raio laser. Este

instrumento de medição produz raios laser da classe de
laser 3R conforme IEC 60825-1. Olhar directamente para
o raio laser, – mesmo a partir de grandes distâncias – ,
pode lesar os olhos.

f Evitar reflexões do raio laser em superfícies lisas, como

por exemplo vidros de janelas ou espelhos. Os olhos tam-

bém podem sofrer lesões devido ao raio laser reflectido.

f O instrumento de medição só deveria ser operado por

pessoas familiarizadas com aparelhos laser. Conforme

EN 60825-1 também são exigidos conhecimentos sobre
os efeitos biológicos do laser sobre olhos e pele, assim
como sobre a aplicação da protecção contra laser, para
evitar perigos.

f Sempre colocar o instrumento de medição de modo que

os raios laser percorram bem acima ou abaixo da altura
dos olhos. Assim é assegurado que os olhos não sofram

danos.

f Marcar a área na qual o instrumento de medição é utili-

zado, com placas de aviso de laser apropriadas. Assim

evita-se que pessoas não envolvidas se movimentem na
área de perigo.

f Não armazenar o instrumento de medição em locais aos

quais pessoas não autorizadas tenham acesso. Pessoas

não familiarizadas com a operação do instrumento de me­dição podem ferir-se e ferir outras pessoas.

f Ao utilizar um instrumento de medição da classe de la-

ser 3R, também deverá observar as directivas nacio­nais. O desrespeito a estas directivas pode levar a lesões.

f Assegure-se de que a área dos raios laser seja monito-

rizada ou interditada. A limitação dos raios laser, a áreas

controladas, evita danos nos olhos de pessoas não envol­vidas.

f Antes de cada utilização é necessário verificar o carre-

f Não operar o carregador sobre uma base facilmente

f Em caso de aplicação incorrecta é possível que escape

f Supervisionar as crianças. Assim é assegurado que as

f Crianças e pessoas que, devido às suas capacidades

Telecomando

f Só permita que o telecomando seja reparado por pes-

f Não trabalhar com o telecomando em área com risco de

Carregador sem fio

Devem ser lidas todas as indicações de adver­tência e todas as instruções. O desrespeito das

advertências e instruções apresentadas abaixo
pode causar choque eléctrico, incêndio e/ou gra­ves lesões.

Manter o carregador afastado de chuva ou hu­midade. A infiltração de água num carregador au-

menta o risco de choque eléctrico.

f Não carregar acumuladores de outras marcas com o

carregador. O carregador só é apropriado para carregar o

pacote de acumuladores Bosch, que se encontra no laser
rotativo. Há risco de incêndio e de explosão se forem car­regados acumuladores de outras marcas.

f Manter o carregador limpo. Há risco de choque eléctrico

devido a sujidade.

Descrição do produto e da potência

Utilização conforme as disposições

Laser rotativo

O instrumento de medição é destinado para averiguar e con­trolar o perfeito decurso horizontal de alturas, linhas verti­cais, alinhamentos e pontos de prumo.

O instrumento de medição é apropriado para a utilização em
interiores e exteriores.

Telecomando

O telecomando é destinado para o comando de lasers rotati­vos em áreas internas e externas.

Português | 53

gador, o cabo e a ficha. Não utilizar o carregador se fo­rem verificados danos. Não abrir pessoalmente o carre­gador e só permita que seja reparado por pessoal
qualificado e que só sejam utilizadas peças sobressa­lentes originais. Carregadores, cabos e fichas danifica-

dos aumentam o risco de um choque eléctrico.

inflamável (p. ex. papel, tecidos etc.) ou em ambiente
combustível. Há perigo de incêndio devido ao aqueci-

mento do carregador durante o carregamento.

líquido do acumulador. Evite o contacto com o líquido.
Enxaguar com água em caso de contacto acidental. Se
o líquido entrar em contacto com os olhos, consulte adi­cionalmente um médico. Líquido do acumulador a esca-

par pode levar a irritações da pele ou queimaduras.

crianças não brinquem com o carregador.

físicas, sensoriais ou mentais, ou inexperiência ou des­conhecimento, não estejam em condições de operar o
carregador com segurança, não devem usar este carre­gador sem supervisão ou orientação de uma pessoal
responsável. Caso contrário há perigo de um erro de ope-

ração e de lesões.

Todas as instruções devem ser lidas e
observadas. GUARDE BEM ESTAS INSTRU-

ÇÕES.

soal especializado e qualificado e só com peças de re­posição originais. Desta forma é assegurada a funcionali-

dade do telecomando.

explosão, na qual se encontrem líquidos, gases ou pós
inflamáveis. No telecomando podem ser produzidas faís-

cas, que podem inflamar pós ou vapores.

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

OBJ_BUCH-757-007.book Page 54 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

54 | Português

Componentes ilustrados

A numeração dos componentes ilustrados refere-se à apre­sentação do laser rotativo, do carregador e do telecomando
nas página de esquemas.

Laser rotativo/carregador

1 Indicação de aviso contra choque
2 Tecla de aviso contra choque
3 Indicação do sistema de nivelamento automático
4 Tecla para ligar e desligar o laser rotativo
5 Botão para o funcionamento em rotação e selecção da

velocidade de rotação

6 Rario laser variável
7 Lente de recepção para telecomando
8 Abertura para saída do raio laser

9 Raio de prumo
10 Cabeça rotativa
11 Botão para o funcionamento por linha e selecção do

comprimento da linha

12 Indicação do estado de carga
13 Pacote de acumuladores*
14 Compartimento da pilha
15 Travamento do compartimento das pilhas
16 Travamento do pacote de acumuladores*
17 Tomada para ficha do carregador*
18 Alojamento do tripé 5/8"
19 Número de série do laser rotativo
20 Placa de advertência laser
21 Placa de advertência, abertura para saída do raio laser

(GRL 300 HV/GRL 300 HVG)

22 Carregador*

23 Ficha de rede do carregador*
24 Ficha do carregador*

Telecomando

25 Botão no telecomando para o funcionamento rotativo e

selecção da velocidade de rotação

26 Botão no telecomando para o funcionamento por linha e

selecção do comprimento da linha

27 Tecla Reset advertência de choque
28 Tecla “Girar no sentido dos ponteiros do relógio”
29 Tecla “Girar no sentido contrário dos ponteiros do reló-

gio”

30 Indicação de serviço
31 Abertura de saída para o raio infravermelho
32 Número de série
33 Travamento da tampa do compartimento da pilha
34 Tampa do compartimento da pilha

Acessórios/peças sobressalentes

35 Receptor de laser*
36 Régua de medição do nível laser*
37 Tripé*
38 Óculos para visualização de raio laser*
39 Suporte para parede/unidade de alinhamento*
40 Parafuso de fixação do suporte para parede*
41 Parafuso na unidade de alinhamento*
42 Parafuso de 5/8" no suporte para parede*
43 Placa-alvo para laser*
44 Placa de medição para parede*
45 Mala

* Acessórios apresentados ou descritos não pertencem ao volume
de fornecimento.

Dados técnicos

Laser rotativo GRL 250 HV

Professional

N° do produto
Faixa de trabalho (raio)

1)

– sem receptor de laser aprox.
– com receptor de laser aprox.

Exactidão de nivelamento

1) 2)

Faixa de autonivelamento, tipicamente
Tempo de nivelamento, tipicamente
Velocidade de rotação

3 601 K61 60. 3 601 K61 50. 3 601 K61 70.

30 m

125 m

±0,1 mm/m ±0,1 mm/m ±0,1 mm/m

±8% (±5°) ±8% (±5°) ±8% (±5°)

15 s 15 s 15 s

150/300/600 min

-1

Ângulo de abertura no funcionamento
de linha

Temperatura de funcionamento
Temperatura de armazenamento
Máx. humidade relativa do ar

1) a 20 ° C

2) ao longo dos eixos
Observe o número do produto sobre a placa de características do seu laser rotativo, pois as designações comerciais dos diversos lasers rotativos

podem variar.
O número de série 19 sobre a placa de características serve para a identificação inequívoca do seu laser rotativo.

10/25/50° 10/25/50° 10/25/50°
–10 ...+ 50 ° C – 10... +50 ° C 0...+40 °C
–20 ...+ 70 ° C – 20... +70 ° C –20...+70 °C

90 % 90 % 90 %

GRL 300 HV

Professional

30 m

150 m

150/300/600 min

-1

GRL 300 HVG

Professional

150/300/600 min

50 m

150 m

-1

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

OBJ_BUCH-757-007.book Page 55 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

Português | 55

Laser rotativo GRL 250 HV

Professional

Classe de laser
Tipo de laser
Ø Raio laser na abertura de saída,

1)

aprox.
Alojamento do tripé (horizontal)
Acumuladores (NiMH)

Pilhas (mangano alcalino)

635 nm, <1 mW 635 nm, <5 mW 532 nm, <5 mW

5mm 5mm 5mm

5/8"-11 5/8"-11 5/8"-11

2 x 1,2 V HR20 (D) (9 Ah)

2 x 1,5 V LR20 (D)

23R3R

2 x 1,2 V HR20 (D) (9 Ah)

GRL 300 HV

Professional

2x1,5VLR20 (D)

GRL 300 HVG

Professional

2 x 1,2 V HR20 (D) (9 Ah)

2 x 1,5 V LR20 (D)

Duração de funcionamento de aprox.
– Acumuladores (NiMH)
– Pilhas (mangano alcalino)

40 h
60 h

30 h
50 h

Peso conforme
EPTA-Procedure 01/2003

1,8 kg 1,8 kg 1,8 kg

Dimensões
(comprimento x largura x altura)

Tipo de protecção

1) a 20 ° C

2) ao longo dos eixos
Observe o número do produto sobre a placa de características do seu laser rotativo, pois as designações comerciais dos diversos lasers rotativos
podem variar.
O número de série 19 sobre a placa de características serve para a identificação inequívoca do seu laser rotativo.

Carregador

N° do produto 2 610 A13 782
Tensão nominal
Frequência
Tensão e carga do acumulador
Corrente de carga
Faixa de temperatura de carga

admissível
Tempo de carga
Número de elementos do

acumulador
Tensão nominal (por célula do

acumulador)
Peso conforme

EPTA-Procedure 01/2003
Classe de protecção

190 x 180 x 170 mm 190 x 180 x 170 mm 190 x 180 x 170 mm

IP 54 (protegido contra pó

e salpicos de água)

IP 54 (protegido contra pó

e salpicos de água)

IP 54 (protegido contra pó

Telecomando RC 1

V~ 100– 240
Hz 50/60
V= 7,5

A1,0

N° do produto
Zona de trabalho

3)

Temperatura de funcionamento
Temperatura de armazenamento
Pilha

°C 0–45

h14

V= 1,2

kg 0,2

Peso conforme
EPTA-Procedure 01/2003

3) A área de trabalho pode ser reduzida devido a condições ambientais
(p.ex. insolação directa) desfavoráveis.

2

Observe o número do produto sobre a placa de identificação do seu te­lecomando, pois as designações comerciais do diferentes telecoman­dos podem variar.
O número de série 32 sobre a placa de características serve para a iden­tificação inequívoca do seu telecomando.

/II

e salpicos de água)

Professional

3 601 K69 900

–10°C...+50°C
–20°C...+70°C

1 x 1,5 V LR06 (AA)

Montagem

Alimentação de energia do laser rotativo

Funcionamento com pilhas/acumuladores

Para o funcionamento do instrumento de medição é recomen­dável usar pilhas alcalinas de manganés ou acumuladores.

Para abrir o compartimento das pilhas 14 deverá girar o tra­vamento 15 para a posição e puxar o compartimento da
pilha para fora.

Colocar as pilhas ou os acumuladores no compartimento,
com a polaridade correcta, conforme o indicado na figura do
compartimento das pilhas.

20 h
30 h

30 m

69 g

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

OBJ_BUCH-757-007.book Page 56 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

56 | Português

Sempre substituir todas as pilhas ou os acumuladores ao
mesmo tempo. Só utilizar pilhas ou os acumuladores de um só
fabricante e com a mesma capacidade.

Fechar o compartimento das pilhas 14 e girar o travamento
15 para a posição .

Se as pilhas ou acumuladores forem colocados de forma in­correcta, não é possível ligar o instrumento de medição. Colo­car as pilhas ou acumuladores com a polaridade correcta.

f Retirar as pilhas ou os acumuladores do instrumento de

medição, se este não for utilizado por muito tempo. As

pilhas e os acumuladores podem corroer-se ou descarre­gar-se no caso de um armazenamento prolongado.

Funcionamento com pacote de acumuladores

Carregar o pacote de acumuladores 13 antes da primeira
colocação em funcionamento. O pacote de acumuladores só
pode ser carregado com o carregador 22 previsto para tal.

f Observar a tensão de rede! A tensão da fonte de corrente

deve coincidir com a chapa de identificação do carrega­dor.

Enfiar a ficha de rede 23, apropriada para a sua rede eléctri­ca, no carregador 22 e permitir que engate.

Introduzir a ficha de carga 24 do carregador na tomada 17 do
acumulador. Conectar o carregador à rede eléctrica. São ne­cessárias aprox. 14 h para carregar um pacote de acumulado­res vazio. Tanto o carregador como o pacote de acumulado­res são à prova de sobrecarga.

Um pacote de acumuladores novo ou não utilizado durante
muito tempo, só desenvolve a sua completa potência após
aprox. 5 ciclos de carga e descarga.

Não carregar o pacote de acumuladores 13 após cada utiliza­ção, caso contrário, a capacidade poderá ser reduzida. Só
carregar o pacote de acumuladores se a indicação do estado
de carga 12 estiver a piscar ou se estiver permanentemente
ligada.

Um período de funcionamento reduzido após o carregamen­to, indica que o pacote de acumuladores está esgotado e que
deve ser substituido.

Se o pacote de acumuladores estiver esgotado, também será
possível operar o instrumento de medição com auxílio do car­regador 22, se este estiver conectado à corrente de rede
eléctrica. Desligar o instrumento de medição, carregar o pa­cote de acumuladores durante aprox. 10 min e religar o ins­trumento de medição com o carregador ligado.

Para trocar o pacote de acumuladores 13 deverá girar o trava-

para a posição e puxar o pacote de acumulado-

mento 16
res 13 para fora.

Colocar um novo pacote de acumuladores e girar o travamen­to 16 para a posição .

f Retirar o pacote de acumuladores do instrumento de

medição, se este não for utilizado durante muito tem­po. Acumuladores podem ser corroídos ou descarregados

durante um armazenamento prolongado.

Indicação do estado de carga

Assim que a indicação do estado de carga 12 piscar em ver-
melho pela primeria vez, o instrumento de medição ainda po­derá ser usado durante 2 h.

Quando a indicação do estado de carga 12 piscar permanen­temente em vermelho, não será mais possível executar medi­ções. O instrumento de medição desligar-se-á automatica­mente após 1 min.

Alimentação de energia eléctrica do telecomando

Para o funcionamento do telecomando é recomendável usar
pilhas de manganês alcalinas.

Para abrir a tampa do compartimento da pilha 34, deverá pre­mir o travamento 33 no sentido da seta e remover a tampa do
compartimento da pilha. Introduzir a pilha fornecida. Obser­var a polarização correcta, de acordo com a indicação no
compartimento das pilhas.

f Retirar a pilha do telecomando, se não for utilizado por

Funcionamento

Colocação em funcionamento do laser rotativo

f Proteger o instrumento de medição contra humidade

f Não sujeitar o instrumento de medição a temperaturas

f Evitar que o instrumento de medição sofra fortes gol-

Posicionar o instrumento de medição

Colocar o instrumento de medição sobre uma superfície fir­me, na posição horizontal ou vertical, montá-lo sobre um tripé
37 ou no suporte para parede 39 com a unidade de alinha­mento.

Devido à alta precisão de nivelamento, o instrumento de me­dição é extremamente sensível a estremecimentos e mudan­ças de posição. Assegure-se portanto sempre da posição es­tável do instrumento de medição, para evitar interrupções de
funcionamento devido a renivelamentos.

tempo prolongado. A pilha pode corroer-se ou descarre­gar-se no caso de um armazenamento prolongado.

ou insolação directa.

extremas nem a oscilações de temperatura. Não deixá-

lo p.ex. dentro de um auto móvel durante muito tempo. No
caso de grandes variações de temperatura deverá deixar o
instrumento de medição alcançar a temperatura de funcio­namento antes de colocá-lo em funcionamento. No caso
de temperaturas ou de oscilações de temperatura extre­mas é possível que a precisão do instrumento de medição
seja prejudicada.

pes ou quedas. Após fortes influências exteriores sobre o
instrumento de medição, deveria sempre realizar um con­trolo de precisão antes de continuar a trabalhar (ver “Exac­tidão de nivelamento do laser rotativo” página 58).

Posição horizontal

Posição vertical

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

OBJ_BUCH-757-007.book Page 57 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

Português | 57

Ligar e desligar
f Não apontar o feixe de laser na direcção de pessoas ou

animais (em especial, não na altura dos olhos), e não
olhe no feixe de laser (nem mesmo a partir de maiores
distâncias). O instrumento de medição emite, imediata-

mente após ser ligado, o raio de prumo vertical 9 e o raio
laser variável 6.

Para ligar o instrumento de medição, deverá premir o botão
de ligar-desligar 4. As indicações 1, 3 e 12 iluminam-se por
instantes. O instrumento de medição começa imediatamente

Tipos de funcionamento do laser rotativo

Vista geral

Todos os três tipos de funcionamento são possíveis na posi­ção horizontal e vertical do instrumento de medição.

Funcionamento de rotação

O funcionamento de rotação é especial­mente recomendável se for utilizado o re­ceptor de laser. É possível seleccionar en­tre diversas velocidades de rotação.

com o nivelamento automático. Durante o nivelamento auto­mático a indicação de nivelamento 3 pisca em verde e o laser
pisca no funcionamento de ponto.

O instrumento de medição está nivelado, assim que a indica­ção de nivelamento 3 estiver permanentemente acesa em
verde e o laser estar permanentemente ligado. Após o fim do
nivelamento, o instrumento de medição inicia automatica­mente o funcionamento rotativo.

Com as teclas de tipos de funcionamento 5 e 11 é possível de­terminar o tipo de funcionamento durante um nivelamento
(veja “Tipos de funcionamento do laser rotativo”, página 57).
Neste caso o instrumento de medição começa funcionar no ti­po de funcionamento após o fim do nivelamento.

Para desligar o instrumento de medição deverá premir nova­mente a tecla de ligar e desligar 4.

f Não deixar o instrumento de medição ligado sem vigilân-

cia e desligar o instrumento de medição após a utiliza­ção. Outras pessoas poderiam ser cegadas pelo raio laser.

O instrumento de medição é desligado automaticamente para
proteger as pilhas, caso se encontrar durante mais do que 2 h
além da faixa de nivelamento ou se o aviso contra choque tiver
sido accionado por mais do que 2 h (veja “Nivelamento auto­mático do laser rotativo”, página 58). Reposicionar o instru­mento de medição e ligá-lo novamente.

Colocação em funcionamento do telecomando

f Proteger o telecomando contra humidade ou insolação

directa.

f Não sujeitar o telecomando a temperaturas extremas

nem a oscilações de temperatura. Não deixá-lo p.ex.

dentro de um automóvel durante muito tempo. No caso de
grandes variações de temperatura deverá deixar o teleco­mando alcançar a temperatura de funcionamento antes de
colocá-lo em funcionamento.

Enquanto houver uma pilha, com carga suficiente, no teleco­mando, ele permanece pronto para funcionar.

Instalar o instrumento de medição de modo que os sinais do
telecomando possam alcançar directamente uma das lentes
de recepção 7. A área de trabalho é reduzida se não for possí­vel apontar o telecomando directamente para uma das lentes
de recepção. Devido a reflexões do sinal (por ex. nas pare­des) é no entanto possível que o alcance seja melhorado,
mesmo em caso de sinal indirecto.

Após premir uma tecla do telecomando, a indicação de servi­ço 30 se ilumina, indicando que foi emitido um sinal.

Não é possível ligar ou desligar o instrumento de medição
com o telecomando.

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

Funcionamento rotativo
(150/300/600 min

Sempre que for ligado, o instrumento de medição se encontra
no funcionamento rotativo com velocidade de rotação média.

Para comutar do funcionamento de linha para o funcionamen­to rotativo é necessário premir a tecla pra o funcionamento
rotativo 5 ou a tecla 25 do telecomando. O funcionamento ro­tativo é iniciado com velocidade de rotação média.

Para a alteração da velocidade de rotação é necessário premir
novamente a tecla para o funcionamento rotativo 5 ou a tecla
25 do telecomando, até alcançar a velocidade desejada.

Ao trabalhar com o receptor de laser deveria seleccionar a
máxima velocidade de rotação. Ao trabalhar sem o receptor
de laser deverá reduzir a velocidade de rotação e usar óculos
para a visualização do raio laser 38, para poder ver o raio laser
com maior facilidade.

Funcionamento linear, funcionamento de ponto
(10°/25°/50°, 0°)

Para comutar para o funcionamento linear ou para o funciona­mento de ponto é necessário premir a tecla para o funciona­mento linear 11 ou a tecla 26 do telecomando. O instrumento
de medição comuta para o funcionamento linear com o menor
ângulo de abertura.

Para alterar o ângulo de abertura é necessário premir a tecla
para o funcionamento linear 11 ou a tecla 26 do telecoman­do. O ângulo de abertura é aumentado em dois níveis, ao mes­mo tempo a velocidade de rotação é aumentada em cada ní­vel. Ao premir pela terceira vez a tecla parao funcionamento
linear, o instrumento de medição comuta para o funciona­mento de ponto após uma curta oscilação. Premindo nova-

Funcionamento de linha

Neste tipo de funcionamento, o raio laser
variável movimenta-se num ângulo de
abertura limitado. Com isto é elevada a vi­sibilidade do raio laser em relação ao fun­cionamento de rotação. É possível selec­cionar entre diversos ângulos de
abertura.

Funcionamento de ponto

Neste tipo de funcionamento é alcançada
a melhor visibilidade do raio laser variá­vel. Este tipo de funcionamento serve por
exemplo para transferir alturas ou para
controlar alinhamentos.

-1

)

OBJ_BUCH-757-007.book Page 58 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

58 | Português

mente a tecla para o funcionamento linear, retorna-se para o
funcionamento linear com o menor ângulo de abertura.

Nota: Devido à inércia é possível que o laser oscile um pouco
além dos pontos finais da linha do laser.

Girar linha de laser/ponto de laser ou nível
de rotação (veja figura A)

Quando o instrumento de medição está na posição horizon­tal a linha de laser (no funcionamento linear) ou ponto de la-

ser (no funcionamento de ponto) podem ser posicionados
dentro do nível do laser. É possível girar 360° .
Para tal deverá girar manualmente a cabeça rotativa 10 para
a posição desejada: Para girar no sentido horário é necessário
premir a tecla 28 do telecomando, para girar no sentido anti­horário é necessário premir a tecla 29 do telecomando. No
funcionamento rotativo a pressão das teclas não tem efeito.

Quando o instrumento de medição está na posição vertical é
possível girar o ponto de laser, a linha de laser ou o nível de ro­tação pelo eixo vertical. A rotação só é possível dentro da fai­xa de nivelamento automático (5° para a esquerda e para a di­reita) e só com ajuda do telecomando.
Para girar para a direita é necessário premir a tecla 28 do te­lecomando, e premir girar para a esquerda é necessário pre­mir a tecla 29 do telecomando.

Nivelamento automático do laser rotativo

Vista geral

O instrumento de medição reconhece automaticamente a po­sição horizontal ou vertical, logo que for ligado. Para comutar
entre a posição horizontal e vertical, o instrumento de medi­ção deverá ser desligado, reposicionado e ligado novamente.

Ao ser ligado, o instrumento de medição controla a posição ho­rizontal e a vertical e compensa automaticamente os desnivela­mentos dentro da faixa de autonivelamento de aprox. 8 % (5 °).

Se após ser ligado ou após uma mudança de posição, o instru­mento de medição apresentar uma inclinação superior a 8 %,
será impossível nivelá-lo. Neste caso o rotor é parado, o laser
pisca e a indicação de nivelamento 3 está permanentemente
iluminada em vermelho. Reposicionar o instrumento de medi­ção e aguardar o nivelamento. Sem o reposicionamento, o la­ser é desligado automaticamente após 2 min e o instrumento
de medição automaticamente após 2 h.

Se o instrumento de medição foi nivelado, este controlará
constantemente a própria posição horizontal ou vertical. No
caso de uma mudança de posição é renivelado automatica­mente. Para evitar erros de medição o rotor pára durante o
processo de nivelamento, o laser pisca e a indicação de nive­lamento 3 pisca em verde.

Função de aviso contra choque

O instrumento de medição possui uma função de aviso contra
choque, que evita o nivelamento no caso de alterações de po­sição ou de abalos do instrumento de medição ou de vibra­ções do solo e portanto erros de altura.

Para ligar o aviso contra choque, deverá premir a tecla de aviso
contra choque 2. A indicação de aviso contra choque 1 se ilumi­na em verde, e após 30 s é activado o aviso contra choque.

Se, ao mudar a posição do instrumento de medição, a faixa de
exactidão de nivelamento for ultrapassada ou se for registra­do um forte abalo, é accionado um aviso contra choque: A ro­tação é parada, o laser pisca, a indicação de nivelamento 3 se
apaga e a indicação de aviso contra choque 1 pisca em verme­lho. O valor actualmente medido é memorizado.

Se o aviso de choque disparar, deverá ser premida a tecla de
aviso de choque 2 no instrumento de medição ou a tecla Re­set aviso de choque 27 no telecomando. A função de aviso de
choque é reinicializada e o instrumento de medição começa o
nivelamento. Assim que o instrumento de medição estiver ni­velado (a indicação de nivelamento 3 está continuamente li­gada de cor verde), ele começa a funcionar no modo de funci­onamento memorizado. Agora é necessário controlar a altura
do raio laser por meio de um ponto de referência e, se neces­sário, corrigir a altura.

Se em caso de um aviso de choque, a função não for iniciada
mediante uma pressão da tecla 2 no instrumento de medição
ou da tecla Reset do aviso de choque 27 no telecomando, o la­ser se desliga automaticamente após 2 min e o instrumento
de medição se desliga após 2 h.

Para desligar a função de aviso contra choque é necessário
premir uma vez a tecla de aviso contra choque 2 ou se o aviso
contra choque tiver sido accionado (indicação de aviso contra
choque 1 pisca em vermelho), premir duas vezes. Quando o
aviso contra choque está desligado, apaga-se a indicação de
aviso contra choque 1.

A função de aviso de choque não pode ser ligada ou desligada
com o telecomando, mas apenas reinicializada após o disparo.

Exactidão de nivelamento do laser rotativo

Influências sobre a precisão

A temperatura ambiente é o factor que tem a maior influência.
O raio laser pode especialmente ser desviado por diferenças
de temperatura que percorrem do chão para cima.

As divergências são relevantes a partir de uma distância de
medição de aprox. 20 m e podem, a 100 m, alcançar o dobro
ou o quádruplo da divergência existente a 20 m.

As camadas de temperatura próximas ao chão são maiores, o
instrumento de medição deveria sempre ser montado sobre
um tripé, a partir de uma distância de medição de 20 m. De
preferência também deverá colocar o instrumento de medi­ção no centro da superfície de trabalho.

Controlo de precisão do instrumento de medição

Além de influências externas, as influências específicas do apa­relho (como p.ex. quedas ou golpes fortes) também podem le­var a divergências. Portanto deverá controlar a precisão do ins­trumento de medição antes de iniciar cada trabalho.

Para o controlo é necessária uma distância de 20 m sobre so­lo firme entre duas paredes A e B. É necessário, – com o ins­trumento de medição na posição horizontal, – executar uma
medição por ambos os eixos X e Y (positivo e negativo para ca­da) (4 processos de medição completos).

– Montar o instrumento de medição na posição horizontal,

próxima à parede A, sobre um tripé 37 (acessório) ou co­locá-lo sobre uma superfície firme e plana. Ligar o instru­mento de medição.

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

OBJ_BUCH-757-007.book Page 59 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

ponto do raio laser na parede A (ponto III). Observe que o

AB

20 m

– Apontar, após o nivelamento, o raio laser no funcionamen-

to de ponto para a próxima parede A. Marcar na parede o
centro do ponto do raio laser (ponto I).

AB

180°

ponto III esteja o mais vertical possível acima ou abaixo do
ponto I.

– A diferença d entre os dois pontos marcados I e III sobre a

parede A, é a divergência real do instrumento de medição
para o eixo medido.

Repetir o processo de medição para os outros três eixos. Gi­rar o instrumento de medição por respectivamente 90° antes
de cada processo de medição.

Numa distância de 2 x 20 = 40 m a máxima divergência ad­missível deverá ser de:
40 m x ± 0,1 mm/m = ±4 mm.
A diferença d entre os pontos I e III só deve ser de no máximo
4 mm para cada um dos quatro processos de medição.

O instrumento de medição deve ser controlado num serviço
de assistência técnica se ultrapassar a máxima divergência
num dos quatro processos de medição.

Indicações de trabalho

f Para marcar só deve ser utilizado o centro do ponto do

raio laser. O tamanho do ponto do raio laser modifica-se

com a distância.

Óculos para visualização de raio laser (acessório)

O óculos de visualização de raio laser filtra a luz ambiente.

– Girar o instrumento de medição por 180° , aguardar o fim

do nivelamento e marcar o centro do ponto do raio laser na
parede oposta B (ponto II).

– Posicionar o instrumento de medição – sem girar – perto

da parede B, ligá-lo e aguardar o nivelamento.

AB

– Alinhar o instrumento de medição na altura (com o tripé ou

se necessário, colocando algo por baixo), de modo que o
centro do ponto do raio laser atinja exactamente o ponto
marcado anteriormente II na parede B.

AB

180°

– Girar o instrumento de medição 180° , sem modificar a al-

tura. Aguardar o fim do nivelamento e marcar o centro do

Com isto a luz do laser parece mais clara para os olhos.

f Não utilizar óculos de visualização de raio laser como

óculos de protecção. Óculos de visualização de raio laser

servem para reconhecer o raio laser com maior facilidade,
e portanto, não protegem contra radiação laser.

f Não utilizar óculos de visualização de raio laser como

óculos de protecção, nem no trânsito rodoviário. Óculos

de visualização de raio laser não oferecem uma completa
protecção contra raios UV e reduzem a percepção de cores.

Trabalhar com receptor de laser (acessório)

Em condições de iluminação desfavoráveis (ambiente claro,
raios solares directos) e maiores distâncias, deverá usar um
receptor de laser para encontrar o raio laser com maior facili­dade 35.

Para trabalhar com o receptor de laser no funcionamento ro­tativo deverá seleccionar a máxima velocidade de rotação.

Para trabalhar com o receptor de laser é necessário ler e se­guir as suas instruções de serviço.

Trabalhar com o telecomando

Com a pressão das teclas de comando é possível retirar o ins­trumento de medição do nivelamento, de modo que a rotação
páre por instantes. Este efeito é evitado devido à utilização do
telecomando.

As lentes de recepção 7 para o telecomando encontram-se
nos três lados do instrumento de medição, também sobre o
campo de comando no lado da frente.

Trabalhar com o tripé (acessório)

O instrumento de medição possui um alojamento para tripé
de 5/8" para o funcionamento horizontal sobre um tripé. Co­locar o instrumento de medição com a admissão do tripé 18

Português | 59

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

OBJ_BUCH-757-007.book Page 60 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

60 | Português

sobre a rosca de 5/8" do tripé e atarraxar com o parafuso de
fixação do tripé.

Com um tripé 37 com escala de medida é possível ajustar di­rectamente o deslocamento de altura.

Trabalhar com suporte de parede e unidade de alinhamen-

Trabalhar com a régua de medição (acessório)
(vejafiguraJ)

Para controlar desníveis ou para marcar inclinações, é reco­mendável utilizar a régua de medição 36 juntamente com o
receptor de laser.

to (acessório) (veja figura B)

O instrumento de medição também pode ser montado no su­porte de parede com a unidade de alinhamento 39. Atarraxar
o parafuso de 5/8" 42 do suporte para parede na admissão do
tripé 18 no instrumento de medição.

Montagem na parede: A montagem a uma parede é por exem­plo recomendável para trabalhos acima da altura total dos tri­pés, ou para trabalhos sobre uma superfície instável e sem tri­pé. Fixar o suporte de parede 39 com o instrumento de
medição montado, de modo que esteja encostado na parede
o mais verticalmente possível.

Para a montagem à parede é possível aparafusar o suporte pa­ra parede 39 com o parafuso de fixação 40 a uma barra de no
máximo 8 mm de largura, ou pendurá-lo em dois ganchos.

Montagem com um tripé: O suporte de parede 39 também po­de ser aparafusado pelo lado posterior sobre um tripé através
da respectiva admissão. Esta fixação é especialmente reco­mendável para trabalhos, nos quais o nível de rotação deve
ser alinhado a uma linha de referência.

O instrumento de medição montado verticalmente (monta­gem na parede) ou horizontal (montagem sobre um tripé) po­de ser deslocado até aprox. 16 cm, utilizando a unidade de
alinhamento. Soltar o parafuso 41 da unidade de alinhamen­to, deslocar o instrumento de medição para a posição deseja­da, e reapertar os parafusos 41.

Trabalhar com a placa para medição do tecto
(veja figura B)

A placa para a medição do tecto 44 pode p.ex. ser utilizada
para um fácil alinhamento de altura de tectos rebaixados.
Fixar a placa para medição do tecto com o suporte magnético,
p.ex. a uma viga.

A metade reflectora da placa para medição do tecto melhora
a visibilidade do raio laser em condições desfaoráveis; devido
à parte transparente, o raio laser também é visível no lado de
trás.

Trabalhar com a placa-alvo de laser (acessório)
(veja figura C)

Com a placa de alvo de laser 43 é possível transferir a marca­ção de laser para o chão ou a altura do laser para uma parede.
Com o suporte magnético também é possível fixar o quadro­alvo de laser a construções de tecto.

Com o campo nulo e com a escala é possível marcar o deslo­camento em relação à altura desejada e transferir para um ou­tro local. Desta forma não é mais necessário ajustar o instru­mento de medição exactamente à altura a ser transferida.

A placa-alvo de laser

43 possui revestimento de reflexão, que

melhora a visibilidade do raio laser em maiores distâncias ou
a forte incidência de raios solares. A intensificação da clarida-

No lado superior da régua de medição 36 encontra-se uma es­cala de medidas relativa (±50 cm). A altura ze ro pode ser pré­seleccionada em baixo, na corrediça. Assim poderá ler direc­tamente as divergências em relação à altura nominal.

Exemplos de trabalhos

Transferir/controlar alturas (veja figura C)

Colocar o instrumento de medição na posição horizontal so­bre uma superfície firme ou montá-lo sobre um tripé 37 (aces­sório).

Trabalhar com tripé: Alinhar o raio laser à altura desejada.
Transferir ou controlar a altura no local alvo.

Trabalhar sem tripé: Averiguar a diferença de altura entre o
raio laser e a altura no ponto de referência com ajuda da
placa-alvo de laser 43. Transferir ou controlar a diferença de
altura medida no local alvo.

Alinhar paralelamente o raio de prumo/marcar o ângulo
recto (veja figura D)

Se desejar marcar ângulos rectos ou alinhar paredes interme­diárias, é necessário alinhar paralelamente o raio de prumo 9,
ouseja, alinhar com a mesma distância à linha de referência
(p.ex. parede).

Colocar o instrumento de medição na posição vertical e posi­cioná-lo de modo que o raio de prumo percorra quase que pa­ralelamente à linha de referência.

Para um posicionamento exacto é necessário medir a distân­cia entre o raio de prumo e a linha de referência, directamente
no instrumento de medição, com ajuda da placa-alvo para la­ser 43. Medir a distância entre o raio de prumo e a linha de re­ferência a uma distância, o maior possível, do instrumento de
medição. Alinhar o raio de prumo de modo que tenha a mes­ma distância em relação à linha de referência, como na medi­ção directamente no instrumento de medição.

O ângulo recto em relação ao raio de prumo 9 é indicado pelo
raio de laser variável 6.

de só pode ser reconhecida, se olhar para a placa-alvo de la­ser, paralelamente ao raio laser.

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

OBJ_BUCH-757-007.book Page 61 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

Mostrar níveis verticais (veja figura E)

Para indicar uma vertical ou uma superfície vertical é necessá­rio colocar o instrumento de medição na posição vertical. Se
desejar que o nível vertical esteja num ângulo recto em rela­ção à linha de referência (p.ex parede), deverá alinhar o raio
de prumo 9 a esta linha de referência.

A vertical é indicada pelo raio laser variável 6.

Girar o nível de rotação na posição vertical (veja figura F)

Para alinhar a linha de laser vertical ou o nível de rotação, a um
ponto de referência em uma parede, é necessário colocar o
instrumento de medição na posição vertical e alinhar a linha
de laser ou o nível de rotação aproximadamente ao ponto de
referência 28 (girar para a direita) ou a tecla 29 do teleco­mando (girar para a esquerda).

Trabalhar sem receptor de laser (veja figura G)

Sob condições de iluminação favoráveis (ambiente escuro) e
à curtas distâncias, é possível trabalhar sem o receptor de la­ser. Para uma melhor visualização do raio de laser deverá se­leccionar o funcionamento linear ou seleccionar o funciona-

Trabalhar com receptor de laser (veja figura H)

Sob condições de iluminação desfavoráveis (ambiente claro,
raios solares directos) e maiores distâncias, deverá usar um
receptor de laser para encontrar o raio laser com maior facili­dade. Para trabalhar com o receptor de laser no funciona­mento rotativo deverá seleccionar a máxima velocidade de
rotação.

Medir a grandes distâncias (veja figura I)

Para mediar a grandes distâncias é necessário usar o receptor
de laser para encontrar o raio laser. Parar reduzir interferên­cias, deveria sempre instalar o instrumento de medição sobre
um tripé no centro da área de trabalho.

Trabalhar ao ar livre (veja figura J)

Ao ar livre deveria sempre utilizar o receptor de laser.
Ao trabalhar sobre solo inseguro deveria sempre montar o

instrumento de medição sobre um tripé 37. Activar a função
de aviso contra choque para evitar erros de medição no caso
do solo se movimentar ou de abalos do instrumento de me­dição.

mento de ponto e girar manualmente a cabeça de rotação 10
para o local alvo.

Vista geral das indicações

Português | 61

Raio laser

verde verme-

Rotação do laser*

lha

verde verme-

lha

Ligar a ferramenta de medição (1 s autoteste) zzz
Nivelamento ou renivelamento 2x/s  2x/s
Instrumento de medição nivelado/pronto para funcionar zzz
Faixa de autonivelamento ultrapassado 2x/s z
Aviso de choque activado z
Aviso contra choque activado 2x/s  2x/s
Tensão da bateria para ≤ 2 h de funcionamento 2x/s
Pilha vazia  z

* no funcionamento de linha e no funcionamento de rotação
2x/s

Frequência de piscar (duas vezes por segundo)

z

Funcionamento permanente



Função parada

Manutenção e serviço

Manutenção e limpeza

Sempre manter o laser rotativo, o carregador e o telecoman­do limpos.

Não mergulhar o laser rotativo, o carregador e o telecomando
na água nem em outros líquidos.

Limpar sujidades com um pano húmido e macio. Não utilizar
produtos de limpeza nem solventes.

Limpar regularmente no laser rotativo, em especial, as super­fícies em volta da abertura de saída do laser e verifique que
não haja pêlos.

Se o laser rotativo, o carregador ou o telecomando falharem
apesar de cuidadosos processos de fabricação e de teste, a
reparação deverá ser executada por uma oficina de serviço
autorizada para ferramentas eléctricas Bosch. Não abrir pes­soalmente o laser rotativo, o carregador nem o telecomando.

Para todas as questões e encomendas de peças sobressalen­tas é imprescindível indicar o número de produto de 10 dígi­tos como consta na placa de características do laser rotativo,
do carregador ou do telecomando.

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

OBJ_BUCH-757-007.book Page 62 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

62 | Italiano

Serviço pós-venda e assistência ao cliente

O serviço pós-venda responde às suas perguntas a respeito
de serviços de reparação e de manutenção do seu produto,
assim como das peças sobressalentes. Desenhos explodidos
e informações sobre peças sobressalentes encontram-se em:

www.bosch-pt.com

A nossa equipa de consultores Bosch esclarece com prazer
todas as suas dúvidas a respeito da compra, aplicação e ajus­te dos produtos e acessórios.

Portugal

Robert Bosch LDA
Avenida Infante D. Henrique
Lotes 2E – 3E
1800 Lisboa
Tel.: [phone]
Fax: [phone]

Brasil

Robert Bosch Ltda.
Caixa postal 1195
13065-900 Campinas
Tel.: [phone]
www.bosch.com.br/contacto

Eliminação

O laser rotativo, o carregador, o telecomando, o acu­mulador, os acessórios e as embalagens devem ser
dispostos para uma reciclagem de matéria prima de
forma ecológica.

Não deitar o laser rotativo, o carregador, telecomando e os
acumuladores/as pilhas no lixo doméstico!

Apenas países da União Europeia:

Conforme as Directivas Europeias
2002/96/CE relativa aos resíduos de apa­relhos eléctricas europeias 2006/66/CE é
necessário recolher separadamente os acu­muladores/as pilhas defeituosos ou gastos
e conduzí-los a uma reciclagem ecológica.

Acumuladores/pilhas:

Ni-MH: Hidreto metálico de níquel

Sob reserva de alterações.

Italiano

Norme di sicurezza

Livella laser

f Attenzione – In caso di utilizzo di dispositivi di coman-

f Non utilizzare gli occhiali visori per raggio laser come

f Non utilizzare gli occhiali visori per raggio laser come

f Far riparare lo strumento di misura da personale spe-

f Evitare di impiegare lo strumento di misura in ambienti

f Non aprire il pacchetto di batterie ricaricabili. Esiste il

f Tenere lontano il pacchetto di batterie ricaricabili non

f In caso di impiego errato può fuoriuscire liquido dal

Tutte le istruzioni devono essere lette ed os­servate per lavorare con lo strumento di mi­sura senza pericoli ed in modo sicuro. In
nessun caso rendere irriconoscibili le tar­ghette di avvertenza poste sullo strumento
di misura. CONSERVARE ACCURATAMEN­TE LE PRESENTI ISTRUZIONI.

do o di regolazione di natura diversa da quelli riportati
in questa sede oppure qualora si seguano procedure di­verse vi è il pericolo di provocare un’esposizione alle
radiazioni particolarmente pericolosa.

occhiali di protezione. Gli occhiali visori per raggio laser

servono a visualizzare meglio il raggio laser e non hanno la
funzione di proteggere dalla radiazione laser.

occhiali da sole e neppure alla guida di autoveicoli. Gli
occhiali visori per raggio laser non sono in grado di offrire
una completa protezione dai raggi UV e riducono la perce­zione delle variazioni cromatiche.

cializzato qualificato e solo con pezzi di ricambio origi­nali. In tale maniera potrà essere salvaguardata la sicurez-

za dello strumento di misura.

soggetti al rischio di esplosioni e nei quali si trovino li­quidi, gas oppure polveri infiammabili. Nello strumento

di misura possono prodursi scintille che incendiano la pol­vere o i vapori.

pericolo di un corto circuito.

Proteggere il pacchetto di batterie ricaricabili
dal calore, p.es. anche dall’irradiamento solare
continuo, dal fuoco, dall’acqua e dall’umidità.

Esiste pericolo di esplosione.

utilizzato da graffette, monete, chiavi, chiodi, viti op­pure altri piccoli oggetti metallici che potrebbero cau­sare un’esclusione dei contatti. Un corto circuito tra i

contatti della batteria ricaricabile può causare incendi op­pure fuoco.

pacchetto di batterie. Evitare il contatto con il liquido
stesso. In caso di contatto accidentale sciacquare con
acqua. Se il liquido dovesse venire a contatto con gli oc­chi richiedere anche l’intervento di un medico. Il liquido

della batteria ricaricabile che fuoriesce può causare irrita­zioni della pelle o ustioni.

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

OBJ_BUCH-757-007.book Page 63 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

f Caricare il pacchetto di batterie ricaricabili esclusiva-

mente con il dispositivo di carica indicato nelle presenti
istruzioni d’uso. Per un dispositivo di carica adatto per un

determinato tipo di batterie ricaricabili esiste pericolo di in­cendio se lo stesso viene impiegato con batterie differenti.

f Utilizzare esclusivamente pacchetti di batterie ricari-

cabili originali Bosch dotate della tensione indicata sul­la targhetta di identificazione dello strumento di misu­ra. In caso di impiego di altri pacchetti di batterie

ricaricabili, p.es. imitazioni, pacchetti di batterie ricarica­bili rigenerati oppure prodotti di terzi, esiste il pericolo di
lesioni e di danni alle cose causate da pacchetti di batterie
che esplodono.

Non portare il pannello di puntamento
per raggi laser 43 e la piastra di riscontro
soffitti/controsoffitti 44 in prossimità di
pace-maker. Tramite i magneti sul pannello

di puntamento per raggi laser e la piastra di
riscontro soffitti/controsoffitti viene gene­rato un campo che può pregiudicare il fun­zionamento di pace-maker.

f Tenere il pannello di puntamento per raggi laser 43 e la

piastra di riscontro soffitti/controsoffitti 44 lontano da
supporti magnetici di dati e da apparecchi sensibili ai
magneti. A causa dell’azione dei magneti sul pannello di

puntamento per raggi laser e sulla piastra di riscontro sof­fitti/controsoffitti possono verificarsi perdite irreversibili
di dati.

GRL 300 HV/GRL 300 HVG

f Lo strumento di misura viene fornito con due targhette

GRL 250 HV

f Lo strumento di misura viene fornito con una targhetta

di indicazione di pericolo in lingua inglese (contrasse­gnata con il numero di riferimento 20 nell’illustrazione
grafica dello strumento di misura).

IEC 60825-1:2007-03

f Prima della prima messa in funzione incollare le eti-

f Non dirigere mai il raggio laser verso persone oppure

<1mW, 635 nm

f Prima della prima messa in funzione incollare l’etichet-

ta fornita in dotazione con il testo nella Vostra lingua
sopra al testo in inglese della targhetta di pericolo.

f Non dirigere mai il raggio laser verso persone oppure

animali ed evitare di guardare direttamente il raggio
laser. Questo strumento di misura genera un raggio laser

della classe laser 2 conforme alla norma IEC 60825-1. Vi è
dunque il pericolo di abbagliare altre persone.

f Non permettere a bambini di utilizzare lo strumento di

misura laser senza sorveglianza. Vi è il pericolo che ab-

baglino involontariamente altre persone.

f Evitare riflessi del raggio laser su superfici lisce come

f Lo strumento di misura può essere utilizzato solo ed

f Posizionare sempre lo strumento di misura in modo che

Italiano | 63

di avvertimento in lingua inglese (contrassegnati
nell’illustrazione dello strumento di misura sulla pagina
grafica con il numero 20 e 21):

chette fornite in dotazione con il testo nella Vostra lin­gua sopra al testo in inglese delle targhette di pericolo.
Le etichette vengono fornite insieme allo strumento di
misura.

animali ed evitare di guardare direttamente il raggio la­ser. Questo strumento di misura genera una radiazione la-

ser della classe laser 3R secondo IEC 60825-1. Guardan­do direttamente nel raggio laser – anche da grande
distanza – possono verificarsi danni agli occhi.

finestre oppure specchi. Anche un raggio laser riflesso
può essere pericoloso per gli occhi.

esclusivamente da persone sufficientemente istruite
sull’uso delle apparecchiature al laser. Secondo la nor-

ma EN 60825-1 le persone devono essere istruite anche
sull’effetto biologico che il raggio laser ha sull’occhio e sulla
pelle e sull’uso corretto della protezione laser per la pre­venzione di pericoli.

i raggi laser passino lontano sopra o sotto l’altezza oc­chi. In questo modo è assicurato che non possano verifi-

carsi danni agli occhi.

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

OBJ_BUCH-757-007.book Page 64 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

64 | Italiano

f Contrassegnare il settore in cui viene impiegato lo stru-

mento di misura con cartelli di avvertenza laser adatti.

In questo modo viene evitato che persone estranee possa­no andare nel settore pericoloso.

f Non conservare lo strumento di misura in luoghi nei

quali abbiano accesso persone non autorizzate. Perso-

ne che non hanno famigliarità con l’uso dello strumento di
misura possono danneggiarsi e danneggiare altre persone.

f Utilizzando uno strumento di misura con classe laser 3R

osservare le possibili norme nazionali. Il mancato rispetto

di queste norme può causare lesioni.

f Provvedere affinché il settore della radiazione laser sia

custodito oppure schermato. La limitazione della radia-

zione laser in settori controllati evita danni agli occhi di
persone estranee.

f Bambini e persone che a causa delle loro capacità fisi-

Telecomando

f Fare riparare il telecomando solo ed esclusivamente da

Caricabatterie

Leggere tutte le avvertenze di pericolo e le
istruzioni operative. In caso di mancato rispetto

delle avvertenze di pericolo e delle istruzioni ope­rative si potrà creare il pericolo di scosse elettri­che, incendi e/o incidenti gravi.

Custodire il caricabatteria al riparo dalla piog­gia o dall’umidità. L’eventuale infiltrazione di ac-

qua in un caricabatteria va ad aumentare il rischio
d’insorgenza di scosse elettriche.

f Con la stazione di ricarica non caricare altre batterie.

La stazione di ricarica è adatta esclusivamente per la carica
del pacchetto di batterie ricaricabili Bosch che è impiegato
nella livella laser. In caso di ricarica di altre batterie esiste
il pericolo di incendio e esplosione.

f Avere cura di mantenere il caricabatteria sempre puli-

to. Attraverso accumuli di sporcizia si crea il pericolo di

una scossa elettrica.

f Prima di ogni impiego controllare il caricabatteria, il

cavo e la spina. Non utilizzare il caricabatteria in caso
doveste riscontrare dei danni. Non aprire mai personal­mente il caricabatteria e farlo riparare soltanto da per­sonale qualificato e soltanto con pezzi di ricambio ori­ginali. In caso di caricabatterie per batterie, cavi e spine

danneggiate si aumenta il pericolo di una scossa elettrica.

f Non utilizzare il caricabatteria su basi facilmente in-

fiammabili (p.es. carta, tessuti ecc.) oppure in ambien­ti infiammabili. Per via del riscaldamento del caricabatte-

ria che si ha durante la fase di ricarica si viene a creare il
pericolo di incendio.

f In caso di impiego errato può fuoriuscire liquido dal

pacchetto di batterie. Evitare il contatto con il liquido
stesso. In caso di contatto accidentale sciacquare con
acqua. Se il liquido dovesse venire a contatto con gli oc­chi richiedere anche l’intervento di un medico. Il liquido

della batteria ricaricabile che fuoriesce può causare irrita­zioni della pelle o ustioni.

f Sorvegliare i bambini. In questo modo viene assicurato

che i bambini non giocano con la stazione di ricarica.

f Evitare di impiegare il telecomando in ambienti sogget-

Descrizione del prodotto e caratteri­stiche

Uso conforme alle norme

Livella laser

Lo strumento di misura è idoneo per il rilevamento ed il con­trollo di proiezioni di altezze perfettamente orizzontali, linee
verticali, allineamenti e punti di filo a piombo.

Lo strumento di misura è adatto per l’impiego in ambienti in­terni ed all’esterno.

Telecomando

Il telecomando è idoneo per il comando di livelle laser in am­bienti chiusi ed all’aperto.

Componenti illustrati

La numerazione dei componenti si riferisce all’illustrazione
della livella laser, della stazione di ricarica e del telecomando
riportata sulle pagine con la rappresentazione grafica.

Livella laser/dispositivo di carica

10 Testa rotante
11 Tasto per proiezioni del raggio lineare e selezione della

che, sensoriali o mentali oppure a cui manchi esperienza
o conoscenza non sono in grado di utilizzare la stazione
di ricarica in modo sicuro, non devono utilizzare questa
stazione di ricarica senza la sorveglianza oppure l’istru­zione da parte di una persona responsabile. In caso con-

trario esiste il pericolo di impiego errato e di lesioni.

Tutte le istruzioni devono essere lette ed os­servate. CONSERVARE ACCURATAMENTE LE

PRESENTI ISTRUZIONI.

personale specializzato e solo impiegando pezzi di ri­cambio originali. In questo modo potrà essere salvaguar-

data la funzionalità del telecomando.

ti al rischio di esplosioni e nei quali si trovino liquidi,
gas oppure polveri infiammabili. Nel telecomando pos-

sono prodursi scintille che incendiano la polvere o i vapori.

1 Indicatore avvertenza urto
2 Tasto avvertenza urto
3 Indicatore sistema di autolivellamento
4 Tasto di accensione/spegnimento livella laser
5 Tasto per rotazione e selezione della velocità di rotazione
6 Raggio laser variabile
7 Lente di ricezione per comando a distanza
8 Uscita del raggio laser
9 Raggio a piombo

lunghezza di raggio lineare

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

OBJ_BUCH-757-007.book Page 65 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

Italiano | 65

12 Indicatore dello stato di carica
13 Pacchetto di batterie ricaricabili*
14 Vano batterie
15 Bloccaggio del vano batterie
16 Bloccaggio del pacchetto di batterie ricaricabili*
17 Presa per la spina di ricarica*
18 Attacco treppiede 5/8"
19 Numero di serie livella laser
20 Targhetta di indicazione di pericolo del raggio laser
21 Targhetta di avvertenza uscita per radiazione laser

(GRL 300 HV/GRL 300 HVG)

22 Stazione di ricarica*
23 Spina elettrica del dispositivo di carica*
24 Spina di ricarica*

Telecomando

25 Tasto sul telecomando per funzionamento rotatorio e se-

lezione della velocità di rotazione

26 Tasto sul telecomando per funzionamento con raggio li-

neare e selezione della lunghezza delle linee

27 Tasto reset avvertenza urto
28 Tasto «Rotazione in senso orario»

29 Tasto «Rotazione in senso antiorario»
30 Indicatore di funzionamento
31 Apertura di uscita per raggio a infrarossi
32 Numero di serie
33 Bloccaggio del coperchio del vano batterie
34 Coperchio del vano batterie

Accessori/parti di ricambio

35 Ricevitore laser*
36 Asta metrica telescopica per livella laser*
37 Treppiede*
38 Occhiali visori per raggio laser*
39 Supporto a parete/unità di livellamento*
40 Vite di fissaggio del supporto a parete*
41 Vite sull’unità di livellamento*
42 Vite 5/8" al supporto a parete*
43 Pannello di puntamento per raggi laser*
44 Piastra di riscontro soffitti/controsoffitti*
45 Valigetta

* L’accessorio illustrato o descritto nelle istruzioni per l’uso non è
compreso nella fornitura standard.

Dati tecnici

Livella laser GRL 250 HV

Professional

Codice prodotto
Campo operativo (raggio)

1)

– senza ricevitore laser ca.
– con ricevitore laser ca.

Precisione di livellamento

1) 2)

Campo di autolivellamento tipico
Tempo di autolivellamento tipico
Velocità di rotazione

3 601 K61 60. 3 601 K61 50. 3 601 K61 70.

30 m

125 m

±0,1 mm/m ±0,1 mm/m ±0,1 mm/m

±8% (±5°) ±8% (±5°) ±8% (±5°)

15 s 15 s 15 s

150/300/600 min

-1

Angolo di apertura nel funzionamento
con raggio lineare

Temperatura di esercizio
Temperatura di magazzino
Umidità relativa dell’aria max.
Classe laser
Tipo di laser
Ø Raggio laser all’uscita ca.

1)

Attacco treppiede (orizzontale)
Batterie ricaricabili (NiMH)

2 x 1,2 V HR20 (D) (9 Ah)

Batterie (alcalina al manganese)

1) a 20 ° C

2) lungo gli assi
Si prega di tenere presente il codice prodotto applicato sulla targhetta di identificazione della Vostra livella laser in quanto le denominazioni commer-

ciali delle singole livelle laser possono variare.
Per un’inequivocabile identificazione della Vostra livella laser è necessario il numero di serie 19 riportato sulla targhetta d’identificazione.

10/25/50° 10/25/50° 10/25/50°
–10 ...+ 50 ° C – 10... +50 ° C 0...+40 °C
–20 ...+ 70 ° C – 20... +70 ° C –20...+70 °C

90 % 90 % 90 %

23R3R

635 nm, <1 mW 635 nm, <5 mW 532 nm, <5 mW

5mm 5mm 5mm

5/8"-11 5/8"-11 5/8"-11

2 x 1,2 V HR20 (D) (9 Ah)

2 x 1,5 V LR20 (D)

GRL 300 HV

Professional

30 m

150 m

150/300/600 min

2x1,5VLR20 (D)

GRL 300 HVG

Professional

-1

150/300/600 min

2x1,2VHR20 (D) (9Ah)

2 x 1,5 V LR20 (D)

150 m

50 m

-1

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

OBJ_BUCH-757-007.book Page 66 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

66 | Italiano

Livella laser GRL 250 HV

Professional

GRL 300 HV

Professional

GRL 300 HVG

Professional

Autonomia ca.
– Batterie ricaricabili (NiMH)
– Batterie (alcalina al manganese)

40 h
60 h

30 h
50 h

20 h
30 h

Peso in funzione della EPTA-Procedure
01/2003 1,8 kg 1,8 kg 1,8 kg

Dimensioni
(lunghezza x larghezza x altezza)

Tipo di protezione

1) a 20 ° C

2) lungo gli assi
Si prega di tenere presente il codice prodotto applicato sulla targhetta di identificazione della Vostra livella laser in quanto le denominazioni commer-

ciali delle singole livelle laser possono variare.
Per un’inequivocabile identificazione della Vostra livella laser è necessario il numero di serie 19 riportato sulla targhetta d’identificazione.

Stazione di ricarica

Codice prodotto 2 610 A13 782
Tensione nominale
Frequenza
Tensione di ricarica della bat-

teria
Corrente di carica
Campo ammesso di tempera-

tura di ricarica
Tempo di ricarica
Numero degli elementi della

batteria ricaricabile
Tensione nominale (per ele-

mento della batteria ricarica­bile)

Peso in funzione della
EPTA-Procedure 01/2003

Classe di sicurezza

Telecomando RC 1

Codice prodotto
Campo operativo

3)

Temperatura di esercizio
Temperatura di magazzino
Batteria
Peso in funzione della

EPTA-Procedure 01/2003

3) Il campo operativo può subire delle riduzioni dovute a sfavorevoli
condizioni ambientali (p.es. esposizione diretta ai raggi solari).

Si prega di tenere presente il codice prodotto applicato sulla targhetta
di identificazione del Vostro telecomando in quanto le denominazioni
commerciali dei singoli telecomandi possono variare.

Per un’inequivocabile identificazione del Vostro telecomando è neces­sario il numero di serie 32 riportato sulla targhetta d’identificazione.

190 x 180 x 170 mm 190 x 180 x 170 mm 190 x 180 x 170 mm

IP 54 (protezione contro

la polvere e contro gli

spruzzi dell’acqua)

IP 54 (protezione contro

la polvere e contro gli

spruzzi dell’acqua)

IP 54 (protezione contro

Montaggio

V~ 100– 240
Hz 50/60

V= 7,5

A1,0

°C 0–45

h14

V= 1,2

kg 0,2

Professional

3 601 K69 900

–10°C...+50°C
–20°C...+70°C

1x1,5VLR06(AA)

Alimentazione livella laser

Funzionamento con batterie/batterie ricaricabili

Per il funzionamento dello strumento di misura si consiglia
l’impiego di batterie alcaline al manganese oppure batterie ri­caricabili.

Per aprire il vano batterie 14 ruotare il bloccaggio 15 in posi­zione ed estrarre il vano batterie.

Durante l’inserimento delle batterie o delle batterie ricaricabi­li prestare attenzione alla corretta polarizzazione, conforme­mente all’illustrazione nel vano batterie.

2

Sostituire sempre contemporaneamente tutte le batterie op­pure le batterie ricaricabili. Utilizzare esclusivamente batterie
oppure batterie ricaricabili dello stesso produttore e con la
stessa capacità.

Chiudere il vano batterie 14 e ruotare il bloccaggio 15 in posi­zione .

Se le batterie ovvero le batterie ricaricabili sono state inserite

/II

in modo errato non è possibile accendere lo strumento di mi­sura. Inserire le batterie ovvero le batterie ricaricabili con po­larizzazione corretta.

f In caso di non utilizzo per lunghi periodi, estrarre le

30 m

69 g

batterie oppure le batterie ricaricabili dallo strumento
di misura. In caso di lunghi periodi di deposito, le batterie

e le batterie ricaricabili possono subire corrosioni e scari­carsi.

Funzionamento con pacchetto di batterie ricaricabili

Prima della prima messa in funzione caricare il pacchetto di
batterie ricaricabili 13. Il pacchetto di batterie ricaricabili può
essere ricaricato esclusivamente mediante l’apposito dispo­sitivo di carica 22.

f Osservare la tensione di rete! La tensione riportata sulla

targhetta di identificazione del caricabatteria deve corri­spondere alla tensione della rete elettrica di alimentazione.

la polvere e contro gli

spruzzi dell’acqua)

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

OBJ_BUCH-757-007.book Page 67 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

Inserire la spina elettrica 23 adatta alla Vostra rete elettrica
nel dispositivo di carica 22 e farla scattare in posizione.

Inserire la spina di ricarica 24 del dispositivo di carica nella
presa 17 sul pacchetto di batterie ricaricabili. Collegare il di­spositivo di carica alla rete elettrica. L’operazione di ricarica
del pacchetto scarico di batterie ricaricabili richiede ca. 14 h.
Il dispositivo di carica ed il pacchetto di batterie ricaricabili
sono a prova di sovraccarico.

Un pacchetto di batterie ricaricabili nuovo oppure non utiliz­zato per un lungo periodo di tempo arriva a raggiungere la sua
massima potenza solo dopo ca. 5 cicli di ricarica e scarica.

Non ricaricare il pacchetto di batterie ricaricabili 13 dopo
ogni utilizzo in quanto ne verrebbe ridotta la sua capacità di
autonomia. Ricaricare il pacchetto di batterie ricaricabili sol­tanto quando l’indicatore dello stato di carica 12 lampeggia
oppure resta costantemente acceso.

Una sensibile riduzione della durata del funzionamento dopo
l’operazione di ricarica sta ad indicare che il pacchetto di bat­terie ricaricabili dovrà essere sostituito.

In caso di pacchetto di batterie ricaricabili scarico è possibile
utilizzare lo strumento di misura anche servendosi della sta­zione di ricarica 22 quando questa è collegata alla rete di ali­mentazione. Spegnere lo strumento di misura, caricare il pac­chetto di batterie ricaricabili ca. 10 min ed accendere quindi
di nuovo lo strumento di misura con la stazione di ricarica col­legata.

Per sostituire il pacchetto di batterie ricaricabili 13 ruotare il
bloccaggio 16 in posizione ed estrarre il pacchetto di bat­terie ricaricabili 13.

Inserire un nuovo pacchetto di batterie ricaricabili e girare il
bloccaggio 16 in posizione .

f In caso di non utilizzo per lunghi periodi, estrarre il pac-

chetto di batterie ricaricabili dallo strumento di misu­ra. In caso di lunghi periodi di deposito, le batterie ricarica-

bili possono subire corrosioni oppure possono scaricarsi.

Indicatore dello stato di carica

Dopo il primo lampeggio in rosso dell’indicatore dello stato di
carica 12, lo strumento di misura può essere fatto funzionare
ancora per 2 h.

Se l’indicatore dello stato di carica 12 resta costantemente
acceso rosso, non è più possibile effettuare misurazioni. Lo
strumento di misura si spegne automaticamente dopo 1 min.

Alimentazione di corrente telecomando

Per il funzionamento del telecomando si consiglia l’impiego di
batterie alcaline al manganese.

Per aprire il coperchio del vano batterie 34 premere il bloc­caggio 33 in direzione della freccia e togliere il coperchio del
vano batterie. Inserire la batteria fornita in dotazione, facen­do attenzione alla corretta polarizzazione, conformemente
all’illustrazione nel vano batterie.

f In caso di non utilizzo per lunghi periodi, estrarre la bat-

teria dal telecomando. In caso di lunghi periodi di deposi-

to, la batteria può subire corrosioni oppure può scaricarsi.

Uso

Messa in funzione livella laser

f Proteggere lo strumento di misura da liquidi e

f Non esporre mai lo strumento di misura a temperature

f Evitare urti oppure cadute violente dello strumento di

Installazione dello strumento di misura

Posare lo strumento di misura su un basamento stabile in po­sizione orizzontale oppure verticale, montarlo su un treppiedi
37 oppure ad un supporto a parete 39 servendosi di un’unità
di livellamento.

Per via dell’alta precisione di livellamento lo strumento di mi­sura reagisce in modo particolarmente sensibile ad urti e cam­biamenti della posizione. Per questo motivo, assicurarsi sem­pre una posizione stabile dello strumento di misura in modo
da poter evitare interruzioni dell’esercizio attraverso inter­venti di rilivellamento.

Accensione/spegnimento
f Non dirigere mai il raggio laser verso persone o animali

Per l’accensione dello strumento di misura premere il tasto di
accensione/spegnimento 4. Gli indicatori 1, 3 e 12 si accen­dono brevemente. Lo strumento di misura inizia subito con il
livellamento automatico. Durante l’operazione di livellamento
l’indicatore di livellamento 3 lampeggia in verde ed il laser
lampeggia in funzionamento puntiforme.

L’operazione di livellamento dello strumento di misura è stata
eseguita quando l’indicatore di livellamento 3 è acceso co-
stantemente in verde ed il laser è acceso permanentemente.
Al termine dell’operazione di livellamento lo strumento di mi­sura si avvia automaticamente in funzionamento rotatorio.

Con i tasti dei modi operativi 5 e 11 è possibile determinare il
modo operativo già durante l’operazione di livellamento (vedi
«Modi operativi livella laser», pagina 68). In questo caso lo

Italiano | 67

dall’esposizione diretta ai raggi solari.

oppure a sbalzi di temperatura estremi. P.es. non lasciar-

lo per lungo tempo in macchina. In caso di elevati sbalzi di
temperatura lasciare adattare alla temperatura ambientale
lo strumento di misura prima di metterlo in funzione. Tempe­rature oppure sbalzi di temperatura estremi possono pregiu­dicare la precisione dello strumento di misura.

misura. Nel caso in cui lo strumento di misura abbia subito
urti esterni, prima di rimetterlo in funzione è necessario ef­fettuare sempre un controllo della precisione (vedi «Preci­sione di livellamento livella laser», pagina 69).

Posizione orizzontale

Posizione verticale

(in modo particolare mai all’altezza dei loro occhi) e
non guardare mai verso il raggio laser (neanche da
grande distanza). Subito dopo l’accensione lo strumento

di misura trasmette il raggio a piombo 9 verticale ed il rag­gio laser 6 variabile.

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

OBJ_BUCH-757-007.book Page 68 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

68 | Italiano

strumento di misura, al termine dell’operazione di livella­mento, si avvia nel modo operativo selezionato.

Per lo spegnimento dello strumento di misura premere di
nuovo il tasto di accensione/spegnimento 4.

f Non lasciare mai lo strumento di misura senza custodia

quando è acceso ed avere cura di spegnere lo strumen­to di misura subito dopo l’utilizzo. Vi è il pericolo che al-

tre persone potrebbero essere abbagliate dal raggio laser.

Allo scopo di proteggere le batterie, lo strumento di misura si
spegne automaticamente quando si trova più a lungo di 2 h ol­tre al campo di autolivellamento oppure l’avvertenza urto è
scattata da oltre 2 h (vedi «Sistema di autolivellamento livella
laser», pagina 69). Posizionare nuovamente lo strumento di
misura e riaccenderlo.

Messa in funzione del telecomando

f Proteggere il telecomando dall’umidità e dalla radia-

zione solare diretta.

f Non esporre mai il telecomando a temperature oppure

a sbalzi di temperatura estremi. P.es. non lasciarlo per

lungo tempo in macchina. In caso di elevati sbalzi di tempe­ratura lasciare adattare alla temperatura ambientale il tele­comando prima di metterlo in funzione.

Fino a quando è inserita una batteria con tensione sufficiente,

Dopo ogni accensione lo strumento di misura si trova nel fun­zionamento rotatorio con velocità di rotazione media.

Per passare dal funzionamento con raggio lineare al funziona­mento rotatorio premere il tasto per funzionamento rotatorio
5 oppure il tasto 25 del telecomando. Il funzionamento rota­torio inizia con la velocità di rotazione media.

Per cambiare la velocità di rotazione premere di nuovo il tasto
per il funzionamento rotatorio 5 oppure il tasto 25 del teleco­mando fino a raggiungere la velocità desiderata.

In caso di lavori con il ricevitore laser si dovrebbe selezionare
sempre la massima velocità di rotazione. In caso di lavori sen­za ricevitore laser, per una migliore visibilità del raggio laser
ridurre la velocità di rotazione ed utilizzare gli occhiali visori
per raggio laser 38.

il telecomando è pronto per il funzionamento.
Posizionare lo strumento di misura in modo tale che i segnali

del telecomando raggiungano in direzione diretta una delle
lenti di ricezione 7. Se il telecomando non può essere puntato
direttamente su una lente di ricezione, si riduce il campo ope­rativo. Tramite riflessioni del segnale (p. es. su pareti) può es­sere migliorato ulteriormente il raggio d’azione anche in caso
di segnale indiretto.

Dopo aver premuto un tasto sul telecomando, la lampadina
dell’indicatore di funzionamento 30 indica che è stato inviato
un segnale.

Non è possibile l’accensione/lo spegnimento dello strumento
di misura con il telecomando.

Modi operativi livella laser

Panoramica

Tutte le tre funzioni sono possibili sia in posizione orizzontale
che in quella verticale dello strumento di misura.

Funzionamento rotatorio

Per passare nel funzionamento con raggio lineare oppure nel
funzionamento puntiforme, premere il tasto per funziona­mento con raggio lineare 11 oppure il tasto 26 del telecoman­do. Lo strumento di misura passa nel funzionamento con rag­gio lineare con l’angolo d’apertura minore.

Per cambiare l’angolo d’apertura premere il tasto per funzio­namento con raggio lineare 11 oppure il tasto 26 del teleco­mando. L’angolo d’apertura viene ampliato in due stadi, con­temporaneamente la velocità di rotazione viene aumentata ad
ogni stadio. Premendo per la terza volta il tasto per funziona­mento con raggio lineare, lo strumento di misura passa, dopo
breve oscillazione successiva, nel funzionamento puntiforme.
Premendo nuovamente il tasto per funzionamento con raggio
lineare, lo strumento di misura ritorna al funzionamento con
raggio lineare con l’angolo d’apertura minore.

Nota bene: A causa dell’inerzia è possibile che il laser oscilli
leggermente oltre i punti finali della linea del laser.

Il funzionamento rotatorio è particolar­mente indicato in caso di impiego del rice­vitore laser. È possibile scegliere tra di­verse velocità di rotazione.

Nella posizione orizzontale dello strumento di misura, la li­nea laser (nel funzionamento con raggio lineare) oppure il
punto laser (nel funzionamento puntiforme) possono essere

Funzionamento con raggio lineare

In questo modo operativo il raggio laser
variabile si muove in un angolo di apertura
limitato. In questo modo si aumenta la vi­sibilità del raggio laser rispetto a quella
che si ha nel funzionamento rotatorio. È
possibile scegliere tra diversi angoli di
apertura.

posizionati all’interno del piano di rotazione del laser. È possi­bile la rotazione di 360° .
Per effettuare questa operazione ruotare manualmente la te­sta rotante 10 nella posizione desiderata oppure utilizzare il
telecomando: Per la rotazione in senso orario premere il tasto
28 del telecomando, per la rotazione in senso antiorario il ta­sto 29 del telecomando. Premendo i tasti nel funzionamento
rotatorio non si ha alcun azionamento.

Funzionamento puntiforme

In questo modo operativo si raggiunge la
migliore visibilità del raggio laser variabi­le. Lo stesso è prevista p.es. per la sem­plice proiezione di altezze oppure per il
controllo di allineamenti.

Funzionamento rotatorio
(150/300/600 min

-1

)

Funzionamento con raggio lineare, funzionamento
puntiforme (10°/25°/50°, 0°)

Rotazione della linea laser/punto laser op­pure piano di rotazione (vedi figura A)

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

OBJ_BUCH-757-007.book Page 69 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

Italiano | 69

Nella posizione verticale dello strumento di misura è possibile
ruotare sull’asse verticale il punto laser, la linea laser oppure il
piano di rotazione. La rotazione è possibile solamente all’inter­no del campo di autolivellamento (5° verso sinistra oppure ver­so destra) e solamente con l’ausilio del telecomando.
Per la rotazione verso destra premere il tasto 28 del teleco­mando, per la rotazione verso sinistra premere il tasto 29 del
telecomando.

Sistema di autolivellamento livella laser

Panoramica

Subito dopo la messa in funzione dello strumento di misura,
questo riconosce automaticamente se si trova in posizione oriz­zontale oppure in posizione verticale. Per un cambio dalla posi­zione orizzontale a quella verticale, spegnere lo strumento di mi­sura, metterlo quindi nella posizione richiesta e riaccenderlo.

Dopo l’accensione lo strumento di misura controlla la posizio­ne orizzontale e verticale e allinea automaticamente differen­ze all’interno del campo di autolivellamento di ca. 8 % (5 °).

Se dopo la messa in funzione dello strumento di misura oppu­re in seguito ad uno spostamento della posizione, lo strumen­to di misura dovesse trovarsi in posizione inclinata per oltre
l’8 %, non sarà più possibile eseguire l’operazione di livella­mento. In questo caso il rotore viene fermato, il laser lampeg­gia e l’indicatore di livellamento 3 è accesso costantemente in
rosso. Posizionare di nuovo lo strumento di misura ed atten­dere il livellamento. Senza un nuovo posizionamento il laser
viene spento automaticamente dopo 2 min e lo strumento di
misurazione viene spento automaticamente dopo 2 h.

Quando lo strumento di misura è a livello, controlla costante­mente la posizione orizzontale oppure quella verticale. In caso di
cambiamenti della posizione viene effettuato automaticamente
un livellamento successivo. Per evitare misurazioni errate, du­rante l’operazione di livellamento il rotore è fermo, il laser lam­peggia e l’indicatore di livellamento 3 lampeggia verde.

Funzione avvertenza urto

Lo strumento di misura è dotato di una funzione di avvertenza
urto che, in caso di cambiamenti di posizione oppure urti dello
strumento di misura o in caso di vibrazioni del fondo, è in grado
di impedire che venga effettuata un’operazione di livellamento
su un’altezza modificata e conseguentemente errori di altezza.

Per l’accensione dell’avvertenza urto premere il tasto avver­tenza urto 2. L’indicatore avvertenza urto 1 è illuminato costan­temente in verde e dopo 30 s viene attivata l’avvertenza urto.

Se in caso di un cambiamento della posizione dello strumento
di misura viene superato il campo di precisione di livella­mento oppure viene registrato un forte urto, viene attivata
quindi l’avvertenza urto. La rotazione viene fermata, il laser
lampeggia, l’indicatore di livellamento 3 si spegne e l’indicato­re avvertenza urto 1 lampeggia in rosso. Il modo operativo
attuale viene memorizzato.

In caso di avvertenza urto attivata premere il tasto avvertenza
urto 2 sullo strumento di misura oppure il tasto reset avverten­za urto 27 sul telecomando. La funzione avvertenza urto viene
avviata di nuovo e lo strumento di misura inizia con il livella­mento. Non appena lo strumento di misura è a livello (l’indicato­re di livellamento 3 è illuminato costantemente in verde), si av-

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

via nel modo operativo memorizzato. Controllare ora l’altezza
del raggio laser ad un punto di riferimento e, se necessario, cor­reggere l’altezza.

Se in caso di avvertenza urto attivata, non viene avviata di
nuovo la funzione premendo il tasto 2 sullo strumento di misu­ra oppure il tasto reset avvertenza urto 27 sul telecomando, il
laser si spegne automaticamente dopo 2 min e lo strumento
di misura dopo 2 h.

Per spegnere la funzione avvertenza urto premere una volta il
tasto avvertenza urto 2 oppure in caso di avvertenza urto atti­vata (indicatore avvertenza urto 1 lampeggia in rosso) due
volte. In caso di avvertenza urto disinserita l’indicatore avver­tenza urto 1 si spegne.

Con il telecomando non è possibile attivare o disattivare la
funzione avvertenza urto bensì solo dopo l’attivazione è pos­sibile avviarla di nuovo.

Precisione di livellamento livella laser

Fattori che influenzano la precisione

L’influenza più significativa è quella esercitata dalla tempera­tura ambientale. In modo particolare le differenze di tempera­tura che dal basso vanno verso l’alto possono disturbare le
funzioni del laser.

Le divergenze cominciano a diventare significanti a partire da
tratti di misura di ca. 20 m ed in caso di 100 m possono arri­vare ad avere anche il doppio oppure il quadruplo della devia­zione che si ha a 20 m.

Dato che la stratificazione della temperatura nelle vicinanze
del pavimento è al massimo, si raccomanda di montare sem­pre lo strumento di misura su un treppiede a partire dai 20 m
di misurazione. Inoltre cercare possibilmente di mettere lo
strumento di misura al centro del luogo di lavoro.

Controllo della precisione dello strumento di misura

Oltre ad effetti esterni vi possono essere anche influenze lega­te allo strumento (come p.es. cadute violente oppure urti)
che possono comportare divergenze. Per questo motivo, pri­ma di iniziare a lavorare, controllare ogni volta il livello di pre­cisione dello strumento di misura.

Per il controllo si richiede un tratto libero di misura di 20 m
che si trovi su base fissa tra due pareti A e B. Si deve eseguire
– con lo strumento di misura in posizione orizzontale – una
misurazione di rotazione sui due assi X e Y (rispettivamente
positivo e negativo) (4 complete operazioni di misurazione).

– Installare lo strumento di misura in posizione orizzontale

vicino alla parete A su un treppiede 37 (accessorio opzio­nale) oppure poggiarlo su una base che sia ben solida e
piana. Accendere lo strumento di misura.

AB

20 m

OBJ_BUCH-757-007.book Page 70 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

70 | Italiano

– Una volta conclusa l’operazione di livellamento, dirigere il

raggio laser con la funzione a raggio puntiforme sulla vicina
parete A. Marcare il centro del punto del raggio laser sulla
parete (Punto I).

AB

180°

Sul tratto di misura di 2 x 20 m = 40 m la deviazione ammessa
può essere al massimo:
40 m x ± 0,1 mm/m = ±4 mm.
La differenza d tra i punti I e III può essere pertanto, per ogni
singola operazione delle quattro operazioni di misurazione, al
massimo di 4 mm.

Se lo strumento di misura dovesse superare la deviazione
massima in caso di una delle quattro operazioni di misurazio­ne, farlo controllare presso uno dei centri Servizio Clienti
Bosch.

Indicazioni operative

f Per la marcatura utilizzare sempre e soltanto il centro

del punto laser. La grandezza del punto laser cambia con

– Ruotare lo strumento di misura di 180° , far eseguire l’ope-

razione di livellamento e marcare il centro del punto del
raggio laser alla contrapposta parete B (Punto II).

– Installare lo strumento di misura – senza girarlo – vicino

alla parete B, accenderlo e lasciare che esegua l’operazio­ne di livellamento.

AB

– Regolare lo strumento di misura in altezza (tramite il trep-

piede oppure, se il caso, applicandovi sotto degli spesso­ri), in modo tale che il centro del punto del raggio laser ar­rivi a colpire esattamente il punto II precedentemente
marcato sulla parete B.

AB

180°

– Ruotare lo strumento di misura di 180° , senza modificarne

l’altezza. Fare effettuare l’operazione di livellamento e
marcare il centro del punto del raggio laser sulla parete A
(Punto III). Prestare attenzione affinché il punto III si trovi
possibilmente verticale sopra oppure sotto il punto I.

– La differenza d tra i due punti marcati I e III sulla parete A

risulta essere l’effettiva deviazione dello strumento di mi­sura per l’asse misurato.

Ripetere l’operazione di misurazione per gli altri tre assi. A tal
fine, prima di iniziare ogni rispettiva operazione di misura,
ruotare lo strumento di misura rispettivamente di 90° .

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

la distanza.

Occhiali visori per raggio laser (accessori)

Gli occhiali visori per raggio laser filtrano la luce ambientale. In
questo modo la luce del laser appare più chiara per gli occhi.

f Non utilizzare gli occhiali visori per raggio laser come

occhiali di protezione. Gli occhiali visori per raggio laser

servono a visualizzare meglio il raggio laser e non hanno la
funzione di proteggere dalla radiazione laser.

f Non utilizzare gli occhiali visori per raggio laser come

occhiali da sole e neppure alla guida di autoveicoli. Gli

occhiali visori per raggio laser non sono in grado di offrire
una completa protezione dai raggi UV e riducono la perce­zione delle variazioni cromatiche.

Lavorare con ricevitore laser (accessori)

In caso di condizioni di luce sfavorevoli (ambiente luminoso,
irradiazione solare diretta) e su grandi distanze utilizzare il
ricevitore laser 35 per una migliore individuazione del raggio
laser.

Lavorando con il ricevitore laser selezionare il funzionamento
rotatorio con la velocità di rotazione massima.

Per operare con il ricevitore laser leggere ed osservare le rela­tive istruzioni per l’uso.

Utilizzo del comando a distanza

Premendo i tasti di comando è possibile che lo strumento di
misura venga bloccato durante l’operazione di livellamento
causando una breve interruzione della rotazione. Utilizzando
il telecomando questo effetto viene evitato.

Le lenti di ricezione 7 per il telecomando si trovano sui tre lati
dello strumento di misura, sopra al campo di comando sul lato
anteriore.

Utilizzo del treppiede (accessori)

Lo strumento di misura dispone di un attacco treppiede 5/8"
per il funzionamento orizzontale su un treppiede. Posizionare
lo strumento di misura con l’attacco treppiede 18 sulla filetta­tura da 5/8" del treppiede e serrarlo con la vite di arresto del
treppiede stesso.

In caso di un treppiede 37 con scala di misurazione sull’asta
metrica telescopica è possibile regolare direttamente l’al­tezza.

OBJ_BUCH-757-007.book Page 71 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

Italiano | 71

Utilizzo del supporto a parete e dell’unità di livellamento
(accessori) (vedi figura B)

Lo strumento di misura può essere montato anche su suppor­to a parete con unità di allineamento 39. Per effettuare il mon­taggio avvitare la vite da 5/8" 42 del supporto a parete nell’at-

Utilizzo dell’asta metrica telescopica (accessori)
(vedi figura J)

Per il controllo di superfici piane oppure per tracciare pen­denze raccomandiamo di utilizzare l’asta metrica telescopica
36 in combinazione con il ricevitore laser.

tacco treppiede 18 sullo strumento di misura.
Montaggio ad una parete: Si consiglia il montaggio a parete

p.es. in caso di lavori da eseguire oltre l’altezza di estrazione del
treppiede oppure in caso di lavori su basi instabili e da eseguire
senza treppiede. A tal fine, fissare ad una parete il supporto a
parete 39 con lo strumento di misura già montato e cercare di
metterlo in una posizione che sia il verticale possibile.

Per il montaggio alla parete è possibile avvitare il supporto a
parete 39 o con la vite di fissaggio 40 ad un’asta con larghezza
massima di 8 mm oppure attaccarlo a due ganci.

Montaggio su un treppiede: È anche possibile avvitare il sup­porto a parete 39 su un treppiede utilizzando l’apposito attac­co previsto per il treppiede che si trova sulla parte posteriore.
Questo tipo di fissaggio viene particolarmente raccomandato
in caso di lavori in cui il piano di rotazione debba essere rego­lato su una linea di riferimento.

Con l’ausilio dell’unità di allineamento è possibile spostare
verticalmente (in caso di montaggio alla parete) oppure oriz­zontalmente (in caso di montaggio su un treppiede) lo stru­mento di misura montato in un campo di ca. 16 cm. Per effet­tuare questo svitare la vite 41 sull’unità di allineamento,
spostare lo strumento di misura nella posizione desiderata e
serrare di nuovo la vite 41.

Lavorare con la piastra di riscontro soffitti/controsoffitti
(vedi figura B)

La piastra di riscontro soffitti 44 può essere impiegata p.es.
per il semplice allineamento dell’altezza di controsoffitti. Fis­sare la piastra di riscontro soffitti con il supporto magnetico
p.es. ad una trave.

Il rivestimento riflettente della piastra di riscontro soffitti mi­gliora la visibilità del raggio laser in caso di condizioni sfavore­voli, tramite il rivestimento trasparente, il raggio laser è rico­noscibile anche dalla parte posteriore.

Lavorare con il pannello di puntamento per raggi laser (ac­cessori) (vedi figura C)

Con l’ausilio del pannello di puntamento per raggi laser 43 è
possibile trasmettere la marcatura laser sui pavimenti e l’al­tezza laser su una parete. Tramite il supporto magnetico, il
pannello di puntamento per raggi laser può essere fissato an­che a costruzioni su soffitti.

Con il campo zero e la scala è possibile misurare la sfalsatura ri­spetto all’altezza desiderata per poi ritracciarla su un altro pun­to. In questo modo viene a mancare la regolazione esatta dello
strumento di misura sull’altezza che si vuole trasmettere.

Il pannello di puntamento per raggi laser 43

ha un riv estimen­to riflettente che migliore la visibilità del raggio laser da gran­de distanza ed in caso di elevata radiazione solare. L’aumento
della luminosità è riconoscibile solamente guardando paralle­lamente dal raggio laser al pannello di puntamento per raggi
laser.

Sulla parte superiore dell’asta metrica 36 è applicata una sca­la di misurazione relativa (± 50 cm). L’altezza zero della stes­sa può essere preselezionata nella parte inferiore sull’asta
metrica telescopica. In questo modo è possibile rilevare diret­tamente divergenze dall’altezza nominale.

Esempi di applicazione

Trasmissione/controllo delle altezze (vedi figura C)

Installare lo strumento di misura in posizione orizzontale su
una base stabile oppure montarla su un treppiede 37 (acces­sorio opzionale).

Utilizzo del treppiede: Allineare il raggio laser sull’altezza de­siderata. Trasmettere oppure controllare l’altezza al punto di
destinazione.

Utilizzo senza treppiede: Rilevare la differenza di altezza tra il
raggio laser ed altezza al punto di riferimento con l’ausilio del
pannello di puntamento per raggi laser 43. Trasmettere oppu­re controllare la differenza di altezza misurata al punto di de­stinazione.

Allineamento parallelo del raggio a piombo/tracciatura di
angolo retto (vedi figura D)

Volendo tracciare angoli retti oppure volendo allineare pareti
intermedie, il raggio a piombo 9 deve essere allineato paralle­lamente, cioè alla stessa distanza rispetto ad una linea di rife­rimento (p.es. parete).

A tal fine installare lo strumento di misura in posizione vertica­le e posizionarlo in modo tale che il raggio a piombo scorra
all’incirca parallelamente alla linea di riferimento.

Per un preciso posizionamento misurare direttamente allo
strumento di misura la distanza tra il raggio a piombo e la linea
di riferimento utilizzando il pannello di puntamento per raggi
laser 43. Misurare nuovamente la distanza tra il raggio a piom­bo e la linea di riferimento alla distanza più grande possibile
dallo strumento di misura. Allineare il raggio a piombo in mo­do tale che abbia la stessa distanza rispetto alla linea di riferi­mento come nel caso della misurazione effettuata diretta­mente allo strumento di misura.

L’angolo retto verso il raggio a piombo 9 viene visualizzato tra­mite il raggio laser variabile 6.

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

OBJ_BUCH-757-007.book Page 72 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

72 | Italiano

Indicazione di piano perpendicolare/verticale
(vedi figura E)

Per l’indicazione di un piano perpendicolare oppure di un pia­no verticale mettere lo strumento di misura in posizione verti­cale. Qualora il piano verticale dovesse trovarsi perpendico­larmente rispetto ad una linea di riferimento (p.es. parete),
allineare il raggio a piombo 9 a questa linea di riferimento.

La posizione verticale viene indicata tramite il raggio laser
variabile 6.

Ruotare il piano di rotazione in caso di posizione verticale
(vedi figura F)

Per allineare la linea laser verticale oppure il piano di rotazio­ne ad un punto di riferimento su una parete, posizionare lo
strumento di misura in posizione verticale ed allineare grosso­lanamente la linea laser oppure il piano di rotazione al punto
di riferimento. Per l’allineamento preciso al punto di riferi­mento premere il tasto 28 (rotazione verso destra) oppure il
tasto 29 del telecomando (rotazione verso sinistra).

Lavorare senza ricevitore laser (vedi figura G)

In caso di condizioni di luce favorevoli (ambiente buio) e su
brevi distanze è possibile lavorare senza ricevitore laser. Per
una migliore visibilità del raggio laser selezionare o il funziona-

mento con raggio lineare oppure il funzionamento puntiforme
e ruotare la testa di rotazione 10 manualmente verso il punto
di destinazione.

Lavorare con ricevitore laser (vedi figura H)

In caso di condizioni di luce sfavorevoli (ambiente luminoso,
irradiazione solare diretta) e su grandi distanze utilizzare il
ricevitore laser per una migliore individuazione del raggio
laser. Lavorando con il ricevitore laser selezionare il funziona­mento rotatorio con la velocità di rotazione massima.

Misurazioni su grandi distanze (vedi figura I)

Misurando su grandi distanze è necessario utilizzare il ricevi­tore laser per l’idividuazione del raggio laser. Per ridurre in­fluenze di disturbo, lo strumento di misura dovrebbe essere
posizionato sempre al centro del settore operativo e su un
treppiede.

Lavorare all’aperto (vedi figura J)

All’aperto dovrebbe essere sempre utilizzato il ricevitore laser.
In caso di lavori su fondo non sicuro montare lo strumento di

misura su un treppiede 37. Attivare la funzione di avvertenza
urto per evitare misurazioni errate in caso di movimenti della
base oppure scosse dello strumento di misura.

Panoramica delle spie di visualizzazione

Raggio laser

verde rosso verde rosso

Rotazione del

raggio laser*

Accendere lo strumento di misura (1 s autotest) zzz
Livellamento o fase di rilivellamento 2x/s  2x/s
Livellamento dello strumento di misura/pronto per

l’esercizio zzz
Campo di autolivellamento superato 2x/s z
Avvertenza urto attivata z
Avvertenza urto scattata 2x/s  2x/s
Tensione di batteria per ≤ 2 h di funzionamento 2x/s
Batteria scarica  z

* in caso di funzionamento raggio lineare e rotazione automatica
2x/s

Frequenza d’intermittenza (due volte in un secondo)

z

Esercizio continuo



Funzione interrotta

Manutenzione ed assistenza

Manutenzione e pulizia

Avere cura di tenere la livella laser, la stazione di ricarica ed il
telecomando sempre puliti.

Non immergere la livella laser, la stazione di ricarica ed il tele­comando in acqua o in altri liquidi.

Pulire ogni tipo di sporcizia utilizzando un panno umido e mor­bido. Non utilizzare mai prodotti detergenti e neppure solventi.

Pulire regolarmente la livella laser, specialmente le superfici

Se nonostante gli accurati procedimenti di produzione e di
controllo la livella laser, la stazione di ricarica o il telecomando
dovessero guastarsi, la riparazione va fatta effettuare da un
punto di assistenza autorizzato per gli elettroutensili Bosch.
Non aprire da soli la livella laser, la stazione di ricarica ed il te­lecomando.

Per ogni tipo di richiesta o di ordinazione di pezzi di ricambio,
è indispensabile comunicare sempre il codice prodotto a die­ci cifre riportato sulla targhetta di fabbricazione della livella
laser, della stazione di ricarica e del telecomando.

dell’uscita del raggio laser prestando particolare attenzione
alla presenza di pelucchi.

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

OBJ_BUCH-757-007.book Page 73 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

Servizio di assistenza ed assistenza clienti

Il servizio di assistenza risponde alle Vostre domande relative
alla riparazione ed alla manutenzione del Vostro prodotto
nonché concernenti le parti di ricambio. Disegni in vista
esplosa ed informazioni relative alle parti di ricambio sono
consultabili anche sul sito:

www.bosch-pt.com

Il team assistenza clienti Bosch è a Vostra disposizione per ri­spondere alle domande relative all’acquisto, impiego e rego­lazione di apparecchi ed accessori.

Italia

Officina Elettroutensili
Robert Bosch S.p.A. c/o GEODIS
Viale Lombardia 18
20010 Arluno
Tel.: [phone]
Fax: [phone]
Fax: [phone]
E-Mail: [e-mail]

Svizzera

Tel.: [phone]
Fax: [phone]

Smaltimento

Avviare ad un riciclaggio rispettoso dell’ambiente la
livella laser, la stazione di ricarica, il telecomando, le
batterie ricaricabili, gli accessori e gli imballaggi scar­tati.

Non gettare livella laser, stazione di ricarica, il telecomando e
le batterie ricaricabili/batterie tra i rifiuti domestici!

Solo per i Paesi della CE:

Conformemente alla direttiva europea
2002/96/CE gli apparecchi elettrici diven­tati inservibili e, in base alla direttiva euro­pea 2006/66/CE, le batterie ricaricabi­li/batterie difettose o consumate devono
essere raccolte separatamente ed essere
inviate ad una riutilizzazione ecologica.

Le batterie ricaricabili/ le batterie non funzionanti potranno
essere consegnate direttamente presso:

Italia

Ecoelit
Viale Misurata 32
20146 Milano
Tel.: +39 02 / 4 23 68 63
Fax: +39 02 / 48 95 18 93

Svizzera

Batrec AG
3752 Wimmis BE

Batterie ricaricabili/Batterie:

Ni-MH: Nichel metal idrato

Con ogni riserva di modifiche tecniche.

Nederlands

Veiligheidsvoorschriften

Rotatielaser

f Voorzichtig – wanneer andere dan de hier vermelde be-

f Gebruik de laserbril niet als veiligheidsbril. De laserbril

f Gebruik de laserbril niet als zonnebril en niet in het ver-

f Laat het meetgereedschap repareren door gekwalifi-

f Werk met het meetgereedschap niet in een omgeving

f Open het accupack niet. Er bestaat gevaar voor kortslui-

f Voorkom aanraking van het niet-gebruikte accupack

Nederlands | 73

Alle aanwijzingen moeten worden gelezen
en in acht worden genomen om zonder ge­varen en veilig met het meetgereedschap te
werken. Maak waarschuwingsplaatjes op
het meetgereedschap nooit onleesbaar.
BEWAAR DEZE VOORSCHRIFTEN GOED.

dienings- en instelvoorzieningen worden gebruikt of
andere procedures worden uitgevoerd, kan dit tot ge­vaarlijke stralingsblootstelling leiden.

dient voor het beter herkennen van de laserstraal, maar
biedt geen bescherming tegen de laserstralen.

keer. De laserbril biedt geen volledige bescherming tegen
ultravioletstralen en vermindert de waarneming van
kleuren.

ceerd, vakkundig personeel en alleen met originele
vervangingsonderdelen. Daarmee wordt gewaarborgd

dat de veiligheid van het meetgereedschap in stand blijft.

met explosiegevaar waarin zich brandbare vloeistof­fen, brandbare gassen of brandbaar stof bevinden. In

het meetgereedschap kunnen vonken ontstaan die het stof
of de dampen tot ontsteking brengen.

ting.

Bescherm het accupack tegen hitte, bijvoor­beeld ook tegen aanhoudend zonlicht, vuur,
water en vocht. Er bestaat explosiegevaar.

met paperclips, munten, sleutels, spijkers, schroeven
en andere kleine metalen voorwerpen die overbrug­ging van de contacten kunnen veroorzaken. Kortsluiting

tussen de accucontacten kan brandwonden of brand tot
gevolg hebben.

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

OBJ_BUCH-757-007.book Page 74 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

74 | Nederlands

f Bij verkeerd gebruik kan vloeistof uit de accu-pack lek-

ken. Voorkom contact daarmee. Bij onvoorzien contact
met water afspoelen. Als de vloeistof in de ogen komt,
dient u bovendien een arts te raadplegen. Gelekte accu-

vloeistof kan tot huidirritaties en brandwonden leiden.

f Laad het accupack alleen met het in deze gebruiksaan-

wijzing aangegeven oplaadapparaat op. Voor een op-

laadapparaat dat voor een bepaald type accu geschikt is,
bestaat brandgevaar wanneer het met andere accu’s wordt
gebruikt.

f Gebruik alleen originele Bosch-accupacks met de op

het typeplaatje van het meetgereedschap aangegeven
spanning. Bij gebruik van andere accupacks, zoals imita-

ties, opgeknapte accupacks of accupacks van andere mer­ken, bestaat gevaar voor persoonlijk letsel en materiële
schade door exploderende accupacks.

Breng het laserdoelpaneel 43 en de pla­fondmeetplaat 44 niet in de buurt van
een pacemaker. De magneten van het la-

serdoelpaneel en de plafondmeetplaat
brengen een veld voort dat de functie van
een pacemaker nadelig kan beïnvloeden.

f Houd het laserdoelpaneel 43 en de plafondmeetplaat

44 uit de buurt van magnetische gegevensdragers en
magnetisch gevoelige apparatuur. Door de werking van

de magneten van het laserdoelpaneel en de plafondmeet­plaat kan onherroepelijk gegevensverlies optreden.

GRL 300 HV/GRL 300 HVG

f Het meetgereedschap wordt geleverd met twee waar-

GRL 250 HV

f Het meetgereedschap wordt geleverd met een waar-

schuwingsplaatje in het Engels (in de weergave van het
meetgereedschap op de pagina met afbeeldingen aan­geduid met nummer 20).

IEC 60825-1:2007-03

f Plak over de Engelse tekst van de waarschuwingsplaat-

f Richt de laserstraal niet op personen of dieren en kijk

<1mW, 635 nm

f Plak over de Engelse tekst van het waarschuwings-

plaatje de meegeleverde sticker in uw eigen taal voor­dat u het gereedschap voor het eerst gebruikt.

f Richt de laserstraal niet op personen of dieren en kijk

niet zelf in de laserstraal. Dit meetgereedschap brengt

laserstraling van laserklasse 2 volgens IEC 60825-1 voort.
Daardoor kunt u personen verblinden.

f Laat kinderen het lasermeetgereedschap niet zonder

toezicht gebruiken. Anders kunnen personen worden

verblind.

f Voorkom weerspiegeling van de laserstraal op een glad

f Het meetgereedschap mag alleen worden bediend

f Stel het meetgereedschap altijd zodanig op dat de la-

schuwingsplaatjes in het Engels (in de weergave van
het meetgereedschap op de pagina met afbeeldingen
aangeduid met nummer 20 en 21):

jes de bijbehorende stickers in uw eigen taal voordat u
het gereedschap voor het eerst gebruikt. De stickers
ontvangt u samen met het meetgereedschap.

niet zelf in de laserstraal. Dit meetgereedschap brengt

laserstralen van laserklasse 3R volgens IEC 60825-1
voort. Rechtstreeks in de laserstraal kijken – ook van een
vrij grote afstand – kan het oog beschadigen.

oppervlak, zoals een raam of spiegel. Ook door de weer­spiegelde laserstraal is een beschadiging van de ogen mo­gelijk.

door personen die vertrouwd zijn met de omgang met
laserapparaten. Volgens EN 60825-1 behoort daartoe

onder andere de kennis van de biologische werking van de
laser op het oog en de huid, alsmede de juiste toepassing
van de laserbeveiliging ter afwending van gevaren.

serstralen ver boven of ver onder ooghoogte verlopen.

Zo is gewaarborgd dat er geen beschadigingen van de ogen
optreden.

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

OBJ_BUCH-757-007.book Page 75 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

Nederlands | 75

f Markeer het bereik waarbinnen het meetgereedschap

wordt gebruikt met geschikte laserwaarschuwingsbor­den. Zo voorkomt u dat buitenstaanders de gevarenzone

betreden.

f Bewaar het meetgereedschap niet op een plaats waar

onbevoegden toegang hebben. Personen die met de be-

diening van het meetgereedschap niet vertrouwd zijn, kun­nen zichzelf en anderen schade berokkenen.

f Neem bij het gebruik van een meetgereedschap van la-

serklasse 3R mogelijke nationale voorschriften in acht.

Het niet in acht nemen van deze voorschriften kan tot letsel
leiden.

f Zorg ervoor dat het bereik van de laserstraling be-

waakt of afgeschermd is. De begrenzing van de laserstra-

ling binnen een gecontroleerd gebied voorkomt oogscha­de van buitenstaanders.

Acculader

Lees alle veiligheidswaarschuwingen en alle
voorschriften. Als de waarschuwingen en voor-

schriften niet worden opgevolgd, kan dit een elek­trische schok, brand of ernstig letsel tot gevolg
hebben.

Houd het oplaadapparaat uit de buurt van re­gen en vocht. Het binnendringen van water in het

oplaadapparaat vergroot het risico van een elek­trische schok.

f Laad met het oplaadapparaat geen accu’s van andere

fabrikanten op. Het oplaadapparaat is alleen geschikt

voor het opladen van het Bosch-accupack dat in de rotatie­laser is geplaatst. Bij het opladen van accu’s van andere fa­brikanten bestaat brand- en explosiegevaar.

f Houd het oplaadapparaat schoon. Door vervuiling be-

staat gevaar voor een elektrische schok.

f Controleer voor elk gebruik oplaadapparaat, kabel en

stekker. Gebruik het oplaadapparaat niet als u een be­schadiging hebt vastgesteld. Open het oplaadapparaat
niet zelf en laat het alleen door gekwalificeerd perso­neel en alleen met originele vervangingsonderdelen re­pareren. Beschadigde oplaadapparaten, kabels en stek-

kers vergroten het risico van een elektrische schok.

f Gebruik het oplaadapparaat niet op een gemakkelijk

brandbare ondergrond (zoals papier of textiel) of in
een brandbare omgeving. Vanwege de bij het opladen

optredende verwarming van het oplaadapparaat bestaat
brandgevaar.

f Bij verkeerd gebruik kan vloeistof uit de accu-pack lek-

ken. Voorkom contact daarmee. Bij onvoorzien contact
met water afspoelen. Als de vloeistof in de ogen komt,
dient u bovendien een arts te raadplegen. Gelekte accu-

vloeistof kan tot huidirritaties en brandwonden leiden.

f Houd toezicht op kinderen. Daarmee wordt gewaarborgd

dat kinderen niet met het oplaadapparaat spelen.

f Kinderen en personen die op grond van hun fysieke,

zintuiglijke of geestelijke vermogens, hun onervaren­heid of hun gebrek aan kennis niet in staat zijn het op­laadapparaat veilig te bedienen, mogen dit oplaadap-

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

paraat niet zonder toezicht of instructie door een
verantwoordelijke persoon gebruiken. Anders bestaat

het gevaar van verkeerde bediening en lichamelijk letsel.

Afstandsbediening

Lees alle voorschriften en neem deze in
acht. BEWAAR DEZE VOORSCHRIFTEN

GOED.

f Laat de afstandsbediening repareren door gekwalifi-

ceerd, vakkundig personeel en alleen met originele ver­vangingsonderdelen. Daarmee wordt gewaarborgd dat de

functionaliteit van de afstandsbediening in stand blijft.

f Werk met de afstandsbediening niet in een omgeving

met explosiegevaar waarin zich brandbare vloeistof­fen, brandbare gassen of brandbaar stof bevinden. In

de afstandsbediening kunnen vonken ontstaan die het stof
of de dampen tot ontsteking brengen.

Product- en vermogensbeschrijving

Gebruik volgens bestemming

Rotatielaser

Het meetgereedschap is bestemd voor het meten en contro­leren van nauwkeurig waterpas verlopende hoogtelijnen, ver­ticale lijnen, vluchtlijnen en loodpunten.

Het meetgereedschap is geschikt voor gebruik binnenshuis
en buitenshuis.

Afstandsbediening

De afstandsbediening is bestemd voor de besturing van rota­tielasers binnenshuis en buitenshuis.

Afgebeelde componenten

De componenten zijn genummerd zoals op de afbeeldingen
van rotatielaser, oplaadapparaat en afstandsbediening op de
pagina's met afbeeldingen.

Rotatielaser en oplaadapparaat

1 Indicatie waarschuwing voor schok
2 Toets Waarschuwing voor schok
3 Weergave automatisch waterpassen
4 Aan/uit-toets rotatielaser
5 Toets voor rotatiefunctie en keuze van de rotatiesnelheid
6 Variabele laserstraal
7 Ontvangstlens voor afstandsbediening
8 Opening voor laserstraal

9 Loodstraal
10 Rotatiekop
11 Toets voor lijnfunctie en keuze van de lijnlengte
12 Indicatie oplaadtoestand
13 Accupack*
14 Batterijvak
15 Vergrendeling batterijvak
16 Vergrendeling accupack*
17 Contactbus voor oplaadstekker*

OBJ_BUCH-757-007.book Page 76 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

76 | Nederlands

18 Statiefopname 5/8"
19 Serienummer rotatielaser
20 Laser-waarschuwingsplaatje
21 Waarschuwingsplaatje opening laserstraling

(GRL 300 HV/GRL 300 HVG)

22 Oplaadapparaat*
23 Netstekker van oplaadapparaat*
24 Oplaadstekker*

Afstandsbediening

25 Toets op de afstandsbediening voor rotatiefunctie en

keuze van de rotatiesnelheid

26 Toets op de afstandsbediening voor lijnfunctie en keuze

van lijnlengte

27 Toets Reset schokwaarschuwing
28 Toets „Draaien met wijzers van klok mee”
29 Toets „Draaien tegen wijzers van klok in”
30 Functie-indicatie
31 Uitgangsopening voor infraroodstraal

32 Serienummer
33 Vergrendeling van het batterijvakdeksel
34 Deksel van batterijvak

Toebehoren en vervangingsonderdelen

35 Laserontvanger*
36 Bouwlaser-meetlat*
37 Statief*
38 Laserbril*
39 Muurhouder/richteenheid*
40 Bevestigingsschroef van de wandhouder*
41 Schroef op richteenheid*
42 5/8"-schroef op muurhouder*
43 Laserdoelpaneel*
44 Plafondmeetplaat*
45 Opbergkoffer

* Niet elk afgebeeld en beschreven toebehoren wordt standaard
meegeleverd.

Technische gegevens

Rotatielaser GRL 250 HV

Professional

Zaaknummer
Werkbereik (radius)

1)

– Zonder laserontvanger ca.
– Met laserontvanger ca.

Waterpasnauwkeurigheid

1) 2)

Zelfwaterpasbereik kenmerkend
Waterpastijd kenmerkend
Rotatiesnelheid

3 601 K61 60. 3 601 K61 50. 3 601 K61 70.

30 m

125 m

±0,1 mm/m ±0,1 mm/m ±0,1 mm/m

±8% (±5°) ±8% (±5°) ±8% (±5°)

15 s 15 s 15 s

150/300/600 min

-1

Openingshoek bij lijnfunctie 10/25/50° 10/25/50 ° 10/25/50 °
Bedrijfstemperatuur
Bewaartemperatuur
Relatieve luchtvochtigheid max.
Laserklasse
Lasertype
Ø Laserstraal bij de opening ca.
Statiefopname (horizontaal)
Accu’s (NiMH)

Batterijen (alkali-mangaan)

1)

2 x 1,2 V HR20 (D) (9 Ah)

–10 ...+ 50 ° C – 10... +50 ° C 0...+40 °C
–20 ...+ 70 ° C – 20... +70 ° C –20...+70 °C

90 % 90 % 90 %

23R3R

635 nm, <1 mW 635 nm, <5 mW 532 nm, <5 mW

5mm 5mm 5mm

5/8"-11 5/8"-11 5/8"-11

2 x 1,2 V HR20 (D) (9 Ah)

2 x 1,5 V LR20 (D)

Gebruiksduur ca.
– Accu’s (NiMH)
– Batterijen (alkali-mangaan)

40 h
60 h

Gewicht volgens
EPTA-Procedure 01/2003

Afmetingen (lengte x breedte x hoogte)
Beschermingsklasse

190 x 180 x 170 mm 190 x 180 x 170 mm 190 x 180 x 170 mm

IP 54 (stof- en spatwater-

1,8 kg 1,8 kg 1,8 kg

IP 54 (stof- en spatwater-

bescherming)

1) bij 20 ° C

2) langs de assen
Let op het zaaknummer op het typeplaatje van de rotatielaser. De handelsbenamingen van afzonderlijke rotatielasers kunnen afwijken.
Het serienummer 19 op het typeplaatje dient voor de eenduidige identificatie van uw rotatielaser.

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

GRL 300 HV

Professional

30 m

150 m

150/300/600 min

2x1,5VLR20 (D)

30 h
50 h

bescherming)

GRL 300 HVG

Professional

-1

150/300/600 min

2x1,2VHR20 (D) (9Ah)

2 x 1,5 V LR20 (D)

IP 54 (stof- en spatwater-

bescherming)

50 m

150 m

20 h
30 h

-1

OBJ_BUCH-757-007.book Page 77 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

Oplaadapparaat

f Neem de batterijen of accu’s uit het meetgereedschap

Zaaknummer 2 610 A13 782
Nominale spanning
Frequentie
Oplaadspanning accu
Laadstroom
Toegestaan oplaadtempera-

tuurbereik
Oplaadtijd
Aantal accucellen
Nominale spanning

(per accucel)
Gewicht volgens

EPTA-Procedure 01/2003
Isolatieklasse

V~ 100– 240
Hz 50/60
V= 7,5

A1,0

Gebruik met accupack

Laad het accupack 13 vóór het eerste gebruik op. Het accu­pack kan uitsluitend worden opgeladen met het daarvoor be­stemde oplaadapparaat 22.

°C 0–45

f Let op de netspanning! De spanning van de stroombron

h14

2

Steek de bij uw stroomnet passende netstekker 23 in het op-

V= 1,2

kg 0,2

laadapparaat 22 en laat deze vastklikken.
Steek de oplaadstekker 24 van het oplaadapparaat in de aan-

sluiting 17 van het accupack. Sluit het oplaadapparaat op het
stroomnet aan. Het opladen van het lege accupack duurt on-

/II

geveer 14 uur. Oplaadapparaat en accupack zijn beschermd
tegen te lang opladen.

Afstandsbediening RC 1

Professional

Zaaknummer
Werkbereik

3)

Bedrijfstemperatuur
Bewaartemperatuur
Batterij

3 601 K69 900

–10°C...+50°C
–20°C...+70°C

1x1,5VLR06(AA)

Gewicht volgens
EPTA-Procedure 01/2003

3) De reikwijdte kan afnemen door ongunstige omgevingsomstandighe­den (zoals fel zonlicht).

Let op het zaaknummer op het typeplaatje van de afstandsbediening.
De handelsbenamingen van afzonderlijke afstandsbedieningen kunnen
afwijken.

Het serienummer 32 op het typeplaatje dient voor de eenduidige iden­tificatie van de afstandsbediening.

Montage

Energievoorziening rotatielaser

Gebruik met batterijen of accu’s

Voor het gebruik van het meetgereedschap worden alkali­mangaanbatterijen of accu’s geadviseerd.

Als u het batterijvak 14 wilt openen, draait u de vergrendeling
15 in stand en trekt u het batterijvak naar buiten.

Let bij het inzetten van de batterijen of accu’s op de juiste
poolaansluitingen overeenkomstig de afbeelding in het batte­rijvak.

Vervang altijd alle batterijen of accu’s tegelijkertijd. Gebruik
alleen batterijen of accu’s van één fabrikant en met dezelfde
capaciteit.

Sluit het batterijvak 14 en draai de vergrendeling 15 in stand

.

Als u de batterijen of accu's verkeerd heeft geplaatst, kan het
meetgereedschap niet worden ingeschakeld. Plaats de batte-

Een nieuw of lang niet gebruikt accupack levert pas na onge­veer vijf oplaad- en ontlaadcycli zijn volledige capaciteit.

Laad het accupack 13 niet na elk gebruik op, omdat anders de
capaciteit ervan verminderd wordt. Laad het accupack alleen

30 m

op als de oplaadindicatie 12 knippert of continu brandt.
Een duidelijk kortere gebruiksduur na het opladen geeft aan

dat het accupack versleten is en moet worden vervangen.
Als het accupack leeg is, kunt u het meetgereedschap ook met

behulp van het oplaadapparaat 22 gebruiken, als dit op het

69 g

stroomnet is aangesloten. Schakel het meetgereedschap uit,
laad het accupack ca. 10 minuten op en schakel vervolgens
het meetgereedschap met het aangesloten oplaadapparaat
weer in.

Als u het accupack
ling 16 in stand en trekt u het accupack 13 naar buiten.

Zet een nieuw accupack in en draai de vergrendeling 16 in
stand .

f Neem het accupack uit het meetgereedschap als u het

Indicatie oplaadtoestand

Als de oplaadindicatie 12 voor het eerst rood knippert, kan
het meetgereedschap nog ongeveer 2 uur worden gebruikt.

Als de oplaadindicatie 12 continu rood brandt, zijn er geen
metingen meer mogelijk. Het meetgereedschap wordt na
1 minuut automatisch uitgeschakeld.

Energievoorziening afstandsbediening

Voor het gebruik van de afstandsbediening worden alkaliman­gaanbatterijen geadviseerd.

Als u het batterijvakdeksel 34 wilt openen, drukt u op de ver­grendeling 33 in de richting van de pijl en verwijdert u het bat­terijvakdeksel. Plaats de meegeleverde batterij. Let daarbij
op de juiste poolaansluitingen overeenkomstig de afbeelding
in het batterijvak.

f Neem de batterij uit de afstandsbediening als u deze

rijen of accu's met de juiste poolaansluitingen in het batterij­vak.

Nederlands | 77

als u het langdurig niet gebruikt. Als de batterijen of ac­cu’s lang worden bewaard, kunnen deze gaan roesten en
leegraken.

moet overeenkomen met de gegevens op het typeplaatje
van het oplaadapparaat.

13 wilt vervangen, draait u de vergrende-

gedurende lange tijd niet gebruikt. Accu’s kunnen roes-

ten of hun lading verliezen als deze lang worden bewaard.

langdurig niet gebruikt. De batterij kan roesten of zijn
lading verliezen als deze lang wordt bewaard.

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

OBJ_BUCH-757-007.book Page 78 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

78 | Nederlands

Gebruik

f Laat het ingeschakelde meetgereedschap niet onbe-

Ingebruikneming rotatielaser

f Bescherm het meetgereedschap tegen vocht en fel

zonlicht.

f Stel het meetgereedschap niet bloot aan extreme tem-

peraturen of temperatuurschommelingen. Laat het bij-

voorbeeld niet lange tijd in de auto liggen. Laat het meetge­reedschap bij grote temperatuurschommelingen eerst op
de juiste temperatuur komen voordat u het in gebruik
neemt. Bij extreme temperaturen of temperatuurschom­melingen kan de nauwkeurigheid van het meetgereed­schap nadelig worden beïnvloed.

f Voorkom heftige schokken of vallen van het meetge-

reedschap. Na sterke externe inwerkingen op het meetge-

reedschap dient u, voordat u de werkzaamheden voortzet,
altijd een nauwkeurigheidscontrole uit te voeren (zie „Wa­terpasnauwkeurigheid rotatielaser”, pagina 80).

Meetgereedschap opstellen

Horizontale stand

Verticale stand

Stel het meetgereedschap op een stabiele ondergrond in de
horizontale of verticale stand op, monteer het op een statief
37 of op de muurhouder 39 met richteenheid.

Vanwege de hoge nivelleernauwkeurigheid reageert het
meetgereedschap zeer gevoelig op trillingen en verplaatsin­gen. Let daarom op een stabiele positie van het meetgereed­schap om onderbrekingen van het gebruik door opnieuw ni­velleren te voorkomen.

In- en uitschakelen
f Richt de laserstraal niet op personen of dieren (in het

bijzonder niet op hun ooghoogte) en kijk zelf niet in de
laserstraal (ook niet van een grote afstand). Het meet-

gereedschap zendt onmiddellijk na het inschakelen een
verticale loodstraal 9 en een variabele horizontale laser­straal 6 uit.

Als u het meetgereedschap wilt inschakelen, drukt u op de
aan/uit-toets 4. De indicaties 1, 3 en 12 lichten kort op. Het
meetgereedschap begint meteen met automatisch waterpas­sen. Tijdens het waterpassen knippert de waterpasindicatie 3
groen en de laser knippert in de puntfunctie.

Het meetgereedschap is waterpas gesteld zodra de waterpa­sindicatie 3 continu groen brandt en de laser continu schijnt.
Nadat het waterpassen is afgesloten, start het meetgereed­schap automatisch in de rotatiefunctie.

Met de functietoetsen 5 en 11 kunt u al tijdens het waterpas
stellen de functie vastleggen (zie „Functies rotatielaser”,
pagina 78). In dit geval start het meetgereedschap nadat het
waterpassen is afgesloten in de gekozen functie.

Als u het meetgereedschap wilt
nieuw op de aan/uit-toets 4.

uitschakelen, drukt u op-

Het meetgereedschap wordt ter bescherming van de batterij­en automatisch uitgeschakeld wanneer het zich langer dan
2 uur buiten het zelfwaterpasbereik bevindt of de schokwaar­schuwing langer dan 2 uur geactiveerd is (zie „Automatisch
waterpassen rotatielaser”, pagina 79). Positioneer het meet­gereedschap opnieuw en schakel het weer in.

Ingebruikneming afstandsbediening

f Bescherm de afstandsbediening tegen vocht en fel

f Stel de afstandsbediening niet bloot aan extreme tem-

Zolang een batterij met voldoende spanning in het batterijvak
aanwezig is, blijft de afstandsbediening gereed voor gebruik.

Stel bij het meetgereedschap zo op dat de signalen van de af­standsbediening een van de ontvangstlenzen 7 rechtstreeks
raken. Als de afstandsbediening niet rechtstreeks op een ont­vangstlens kan worden gericht, neem het werkbereik af. Door
reflectie van het signaal (bijv. op muren), kan de reikwijdte
ook bij niet-rechtstreeks signaal weer worden verbeterd.

Na het indrukken van een toets op de afstandsbediening geeft
het branden van de bedrijfsindicatie 30 aan dat een signaal is
verzonden.

In- en uitschakelen van het meetgereedschap met de af­standsbediening is niet mogelijk.

Functies rotatielaser

Overzicht

Alle drie gebruiksmodi zijn in horizontale en verticale stand
van het meetgereedschap mogelijk.

heerd achter en schakel het meetgereedschap na ge­bruik uit. Andere personen kunnen door de laserstraal

verblind worden.

zonlicht.

peraturen of temperatuurschommelingen. Laat deze bij-

voorbeeld niet lange tijd in de auto liggen. Laat afstandsbe­diening bij grote temperatuurschommelingen eerst op de
juiste temperatuur komen voordat u deze in gebruik neemt.

Rotatiefunctie

De rotatiefunctie wordt in het bijzonder
geadviseerd bij gebruik van de laseront­vanger. U kunt tussen verschillende rota­tiesnelheden kiezen.

Lijnfunctie

In deze functie beweegt de variabele la­serstaal binnen een beperkte openings­hoek. Daardoor wordt de zichtbaarheid
van de laserstraal ten opzichte van de ro­tatiefunctie verbeterd. U kunt uit verschil­lende openingshoeken kiezen.

Puntfunctie

In deze functie wordt de beste zichtbaar­heid van de variabele laserstraal bereikt.
Deze dient bijvoorbeeld voor het eenvou­dig overbrengen van hoogten of voor het
controleren van rooilijnen.

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

OBJ_BUCH-757-007.book Page 79 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

Rotatiefunctie
(150/300/600 min

-1

)

Na het inschakelen bevindt het meetgereedschap zich in de
rotatiefunctie met gemiddelde rotatiesnelheid.

Als u van de lijn- naar de rotatiefunctie wilt gaan, drukt u op de
toets voor de rotatiefunctie 5 of de toets 25 van de afstands­bediening. De rotatiefunctie start met gemiddelde rotatie­snelheid.

Als u de rotatiesnelheid wilt veranderen, drukt u opnieuw op
de toets voor de rotatiefunctie 5 of de toets 25 van de af­standsbediening tot de gewenste snelheid bereikt is.

Tijdens werkzaamheden met de laserontvanger dient u de
hoogste rotatiesnelheid te kiezen. Bij werkzaamheden zonder
laserontvanger vermindert u voor een betere zichtbaarheid
van de laserstraal de rotatiesnelheid en gebruikt u de laserbril

38.

Lijnfunctie, puntfunctie
(10°/25°/50°, 0°)

Als u naar de lijnfunctie of de puntfunctie wilt gaan, drukt u op
de toets voor de lijnfunctie 11 of de toets 26 van de afstands­bediening. Het meetgereedschap gaat over naar de lijnfunctie
met de kleinste openingshoek.

Als u de openingshoek wilt wijzigen, drukt u op de toets voor

Automatisch waterpassen rotatielaser

Overzicht

Het meetgereedschap herkent na het inschakelen zelf de hori­zontale resp. verticale stand. Als u wilt wisselen tussen de hori­zontale en verticale stand, schakelt u het meetgereedschap uit,
positioneert u het opnieuw en schakelt u het weer in.

Na het inschakelen controleert het meetgereedschap de hori­zontale of verticale stand en compenseert het oneffenheden
binnen het zelfwaterpasbereik van ca. 8 % (5° ) automatisch.

Als het meetgereedschap na het inschakelen of na een posi­tieverandering meer dan 8 % scheef staat, is waterpas stellen
niet meer mogelijk. In dit geval wordt de rotor gestopt. De la­ser knippert en de waterpasindicatie 3 brandt continu rood.
Positioneer het meetgereedschap opnieuw en wacht het wa­terpassen af. Zonder opnieuw positioneren wordt na 2 minu­ten de laser en na 2 uur het meetgereedschap automatisch
uitgeschakeld.

Als het meetgereedschap waterpas is gesteld, controleert het
voortdurend de horizontale resp. verticale stand. Bij positie­veranderingen wordt er automatisch opnieuw waterpas ge­steld. Ter voorkoming van verkeerde metingen stopt de rotor
tijdens het waterpassen. De laser knippert en de waterpasin­dicatie 3 knippert groen.

de lijnfunctie 11 of de toets 26 van de afstandsbediening. De
openingshoek wordt in twee stappen vergroot. Tegelijkertijd
wordt de rotatiesnelheid bij elke stap verhoogd. Als u voor de
derde keer op de toets voor de lijnfunctie drukt, schakelt het
meetgereedschap na kort heen en weer bewegen over naar
de puntfunctie. Als u de toets voor de lijnfunctie opnieuw in­drukt, keert het apparaat terug naar de lijnfunctie met de
kleinste openingshoek.

Opmerking: Vanwege de traagheid kan de laser in geringe
mate over de eindpunten van de laserlijn heen bewegen.

Draaien van laserlijn, laserpunt of rotatie­vlak (zie afbeelding A)

Bij een horizontale stand van het meetgereedschap kunt u
de laserlijn (bij lijnfunctie) of laserpunt (bij puntfunctie) bin­nen het rotatievlak van de laser positioneren. Een draaiing
van 360° is mogelijk.
Draai daarvoor de rotatiekop 10 met de hand in de gewenste
stand of gebruik de afstandsbediening: Druk voor het draaien
met de wijzers van de klok mee op de toets 28 van de af­standsbediening. Druk voor het draaien tegen de wijzers van
de klok in op de toets 29 van de afstandsbediening. Bij rota­tiefunctie heeft het indrukken van de toetsen geen effect.

verticale stand van het meetgereedschap kunt u laser-

Bij
punt, laserlijn of rotatievlak om de verticale as draaien.
Draaiing is alleen binnen het zelfwaterpasbereik (5° naar
links of naar rechts) en alleen met behulp van de afstandsbe­diening mogelijk.
Druk voor het draaien naar rechts op de toets 28 van de af­standsbediening. Druk voor het draaien naar links op de toets
29 van de afstandsbediening.

Het meetgereedschap bezit een schokwaarschuwingsfunctie.
Deze voorkomt bij veranderingen van plaats en schokken van
het meetgereedschap of bij trillingen van de ondergrond het
waterpas stellen op veranderde hoogte. Daardoor worden
hoogtefouten voorkomen.

Als u de schokwaarschuwing wilt inschakelen, drukt u op de
toets Schokwaarschuwing 2. De schokwaarschuwingsindica­tie 1 brandt continu groen. Na 30 seconden wordt de
schokwaarschuwing geactiveerd.

Als bij een plaatsverandering van het meetgereedschap het
bereik van de waterpasnauwkeurigheid wordt overschreden
of een sterke schok wordt geregistreerd, wordt de
schokwaarschuwing gegeven. De rotatie wordt gestopt, de
laser knippert, de waterpasindicatie 3 gaat uit en de
schokwaarschuwingsindicatie 1 knippert rood. De actuele
functie wordt opgeslagen.

Druk bij geactiveerde schokwaarschuwing op de toets
schokwaarschuwing 2 op het meetgereedschap of de toets
reset schokwaarschuwing 27 op de afstandsbediening. De
schokwaarschuwingsfunctie wordt opnieuw gestart en het
meetgereedschap begint met waterpassen. Zodra het meet­gereedschap waterpas is gesteld (de waterpasindicatie 3
brandt continu groen) start het in de opgeslagen functie. Con­troleer vervolgens de hoogte van de laserstraal aan een refe­rentiepunt en corrigeer de hoogte indien nodig.

Als na een afgegeven schokwaarschuwing de functie door het
indrukken van de toets 2 op het meetgereedschap of de toets
reset schokwaarschuwing 27 op de afstandsbediening op­nieuw wordt gestart, worden na 2 minuten de laser en na
2 uur het meetgereedschap automatisch uitgeschakeld.

Nederlands | 79

Schokwaarschuwingsfunctie

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

OBJ_BUCH-757-007.book Page 80 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

80 | Nederlands

Als u de functie schokwaarschuwing wilt uitschakelen, drukt
u de toets Schokwaarschuwing 2 eenmaal of, nadat de
schokwaarschuwing is gegeven (schokwaarschuwingsindica­tie 1 knippert rood), tweemaal in. Als de schokwaarschuwing
uitgeschakeld is, gaat de schokwaarschuwingsindicatie 1 uit.

Met de afstandsbediening kan de schokwaarschuwing niet
worden in- of uitgeschakeld, maar alleen na de activering op­nieuw worden gestart.

Waterpasnauwkeurigheid rotatielaser

Nauwkeurigheidsinvloeden

De grootste invloed oefent de omgevingstemperatuur uit.
Vooral vanaf de grond naar boven toe verlopende tempera­tuurverschillen kunnen de laserstraal afbuigen.

De afwijkingen zijn relevant vanaf een meettraject van ca.
20 meter en kunnen bij 100 meter zelfs het twee- tot viervou­dige van de afwijking bij 20 meter bedragen.

Omdat de temperatuurverschillen bij de grond het grootst
zijn, dient u het meetgereedschap vanaf een meettraject van
20 meter altijd op een statief te monteren. Plaats het meetge­reedschap bovendien indien mogelijk in het midden van het
werkvlak.

Nauwkeurigheidscontrole van het meetgereedschap

Behalve externe invloeden, kunnen ook apparaatspecifieke
invloeden (zoals een val of een hevige schok) tot afwijkingen
leden. Controleer daarom altijd voor het begin van de werk­zaamheden de nauwkeurigheid van het meetgereedschap.

Voor de controle heeft u een vrij meettraject van 20 meter op
een vaste ondergrond tussen twee muren A en B nodig. U
moet – bij een horizontale stand van het meetgereedschap –
een omslagmeting over beide assen X en Y (positief en nega­tief) uitvoeren (vier complete metingen).

– Monteer het meetgereedschap in de horizontale stand

dicht bij muur A op een statief 37 (toebehoren) of plaats
het op een stevige en vlakke ondergrond. Schakel het
meetgereedschap in.

– Draai het meetgereedschap 180°, laat het nivelleren en

– Plaats het meetgereedschap – zonder het te draaien –

– Stel het meetgereedschap in hoogte zo af (met behulp van

AB

180°

markeer het midden van de punt van de laserstraal op
muur B aan de andere kant (punt II).

dicht bij muur B, schakel het in en laat het waterpassen.

AB

het statief of indien nodig door er iets onder te plaatsen),
dat het midden van de punt van de laserstraal precies de
eerder gemarkeerde punt II op muur B raakt.

AB

180°

AB

– Draai het meetgereedschap 180° zonder de hoogte te ver-

anderen. Laat het waterpassen en markeer het midden van
de punt van de laserstraal op muur A (punt III). Let erop
dat punt III zoveel mogelijk recht boven of recht onder

20 m

– Richt na het nivelleren de laserstraal in de puntfunctie op

de nabijgelegen muur A. Markeer het midden van de punt
van de laserstraal op de muur (punt I).

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

punt I ligt.

– Het verschil d tussen beide gemarkeerde punten I en III op

muur A levert de feitelijke afwijking van het meetgereed­schap voor de gemeten as op.

Herhaal de meting voor de andere drie assen. Draai daarvoor
het meetgereedschap voor het begin van elke meting telkens
90° .

Op het meettraject van 2 x 20 = 40 m bedraagt de maximaal
toegestane afwijking:
40 m x ± 0,1 mm/m = ±4 mm.
Het verschil d tussen de punten I en III mag daarom bij elk van
de vier metingen hoogstens 4 mm bedragen.

OBJ_BUCH-757-007.book Page 81 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

Nederlands | 81

Als het meetgereedschap de maximale afwijking bij een van
de vier metingen overschrijdt, dient u het bij een Bosch-klan­tenservice te laten controleren.

Tips voor de werkzaamheden

f Gebruik altijd alleen het midden van de laserpunt voor

het markeren. De grootte van de laserpunt verandert met

de afstand.

Laserbril (toebehoren)

De laserbril filtert het omgevingslicht uit. Daardoor lijkt het
licht van de laser voor het oog helderder.

f Gebruik de laserbril niet als veiligheidsbril. De laserbril

dient voor het beter herkennen van de laserstraal, maar
biedt geen bescherming tegen de laserstralen.

f Gebruik de laserbril niet als zonnebril en niet in het ver-

keer. De laserbril biedt geen volledige bescherming tegen ul-

travioletstralen en vermindert de waarneming van kleuren.

Werkzaamheden met laserontvanger (toebehoren)

Bij ongunstige lichtomstandigheden (omgeving met veel licht,
fel zonlicht) en op grote afstanden gebruikt u de laserontvan­ger om de laserstraal beter te kunnen vinden 35.

Kies bij werkzaamheden met de laserontvanger de rotatie­functie met de hoogste rotatiesnelheid.

Lees voor de werkzaamheden met de laserontvanger de bijbe­horende gebruiksaanwijzing en neem de voorschriften in acht.

Werkzaamheden met de afstandsbediening

Bij het indrukken van de bedieningstoetsen kan het meetge­reedschap uit de waterpas toestand worden gebracht, zodat
de rotatie gedurende korte tijd stopt. Door het gebruik van de
afstandsbediening wordt dit effect voorkomen.

Ontvangstlenzen 7 voor de afstandsbediening bevinden zich
aan drie zijden van het meetgereedschap, onder andere bo­ven het bedieningsveld aan de voorzijde.

Werkzaamheden met het statief (toebehoren)

Het meetgereedschap beschikt over een 5/8"-statiefopname
voor horizontaal gebruik op een statief. Plaats het meetge­reedschap met de statiefopname 18 op de 5/8"-schroef­draad van het statief en schroef het met de vastzetschroef van
het statief vast.

Bij een statief 37 met schaalverdeling op het uitschuifbaar

Montage op een statief: U kunt de muurhouder 39 ook met de
statiefopname aan de achterkant op een statief schroeven.
Deze bevestiging wordt in het bijzonder geadviseerd bij werk­zaamheden waarbij het rotatievlak op een referentielijn moet
worden gericht.

Met de richteenheid kunt u het gemonteerde meetgereed­schap verticaal (bij montage op de muur) of horizontaal (bij
montage op een statief) over een afstand van ca. 16 cm ver­schuiven. Draai daarvoor de schroef 41 op de richteenheid
los, verschuif het meetgereedschap in de gewenste stand en
draai de schroef 41 weer vast.

Werkzaamheden met de plafondmeetplaat
(zie afbeelding B)

De plafondmeetplaat 44 kan bijvoorbeeld voor het eenvoudig
afstellen van de hoogte van systeemplafonds worden ge­bruikt. Bevestig de plafondmeetplaat met de magneethouder
bijvoorbeeld aan een drager.

De reflecterende helft van de plafondmeetplaat verbetert de
zichtbaarheid van de laserstraal bij ongunstige omstandighe­den. Door de transparante helft is de laserstraal ook vanaf de
achterzijde herkenbaar.

Werkzaamheden met het laserdoelpaneel (toebehoren)
(zie afbeelding C)

Met het laserdoelpaneel 43 kunt u de lasermarkering op de
vloer resp. de laserhoogte op een muur overbrengen. Dankzij
de magneethouder kunt u het laserdoelpaneel ook aan pla­fondconstructies bevestigen.

Met het nulveld en de schaalverdeling kunt u de verplaatsing
ten opzichte van de gewenste hoogte meten en op een andere
plaats aantekenen. Daarmee vervalt het nauwkeurig instellen
van het meetgereedschap op de over te brengen hoogte.

Het laserdoelpaneel 43 heeft een reflecterende laag die de
zichtbaarheid van de laserstraal op een grote afstand resp. bij fel
zonlicht verbetert. De helderheidsversterking is alleen zichtbaar
als u parallel aan de laserstraal op het laserdoelpaneel kijkt.

Werkzaamheden met de meetlat (toebehoren)
(zie afbeelding J)

Voor het controleren van oneffenheden of het aantekenen van
verval wordt het gebruik van de meetlat 36 samen met de
laserontvanger geadviseerd.

deel kunt u de hoogteverplaatsing rechtstreeks instellen.

Werkzaamheden met muurhouder en richteenheid
(toebehoren) (zie afbeelding B)

U kunt het meetgereedschap ook op de wandhouder met
richteenheid 39 monteren. Draai daarvoor de 5/8"-schroef
42 van de muurhouder in de statiefopname 18 op het meet­gereedschap.

Montage op een muur: Montage op een muur wordt geadvi­seerd bijvoorbeeld bij werkzaamheden boven de uittrekhoog­te van het statief of bij werkzaamheden op een instabiele on­dergrond en zonder statief. Bevestig daarvoor de
muurhouder 39 met gemonteerd meetgereedschap zo verti­caal mogelijk tegen een muur.

Voor montage op de muur kunt u de muurhouder 39 met de
bevestigingsschroef 40 op een plint van maximaal 8 mm
breedte vastschroeven of aan twee haken ophangen.

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

Op de meetlat 36 is boven een relatieve schaalverdeling
(±50 cm) aangebracht. De nulhoogte daarvan kunt u onder op
het uittrekbare gedeelte vooraf instellen. Daarmee kunnen afwij­kingen van de gewenste hoogte rechtstreeks worden afgelezen.

OBJ_BUCH-757-007.book Page 82 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

82 | Nederlands

Toepassingsvoorbeelden

Hoogten overbrengen en controleren (zie afbeelding C)

Plaats het meetgereedschap in de horizontale stand op een ste­vige ondergrond of monteer het op een statief 37 (toebehoren).

Werkzaamheden met statief: Stel de laserstraal op de ge­wenste hoogte af. Breng de hoogte op de bestemmingsplaats
over of controleer de hoogte.

Werkzaamheden zonder statief: Bepaal het hoogteverschil
tussen laserstraal en hoogte op het referentiepunt met behulp
van het laserdoelpaneel 43. Breng het gemeten hoogtever­schil op de bestemmingsplaats over of controleer het geme­ten hoogteverschil.

Loodstraal parallel afstellen en rechte hoeken aanteke­nen (zie afbeelding D)

Als u rechte hoeken wilt aantekenen of tussenwanden wilt uit­lijnen, dient u de loodstraal 9 parallel, dat wil zeggen op de­zelfde afstand tot een referentielijn (bijvoorbeeld een muur)
uit te lijnen.

Stel daarvoor het meetgereedschap in de verticale stand op
en positioneer het zo dat de loodstraal ongeveer parallel aan
de referentielijn verloopt.

Meet voor de nauwkeurige positionering de afstand tussen
loodstraal en referentielijn vlakbij het meetgereedschap met
behulp van het laserdoelpaneel 43. Meet de afstand tussen
loodstraal en referentielijn opnieuw op een zo groot mogelijke
afstand van het meetgereedschap. Stel de loodstraal zo af dat
deze dezelfde afstand tot de referentielijn heeft als bij de me­ting rechtstreeks op het meetgereedschap.

De rechte hoek met de loodstraal 9 wordt aangegeven door
de variabele laserstraal 6.

Loodlijn of verticaal vlak aangeven
(zie afbeelding E)

Voor het aangeven van een loodlijn of een verticaal vlak stelt u
het meetgereedschap in de verticale stand op. Als het vertica­le vlak in een rechte hoek met een referentielijn (bijvoorbeeld

een muur) moet verlopen, stelt u de loodstraal 9 op deze refe­rentielijn af.

De loodlijn wordt door de variabele laserstraal 6 aangegeven.

Rotatievlak bij verticale stand draaien (zie afbeelding F)

Om de verticale laserlijn of het rotatievlak op een referentie­punt op een muur te richten, plaatst u het meetgereedschap
in de verticale stand en richt u de laserlijn of het rotatievlak
grof op het referentiepunt. Voor nauwkeurig richten op het re­ferentiepunt drukt u op de toets 28 (draaien naar rechts) of
op de toets 29 van de afstandsbediening (draaien naar links).

Werkzaamheden zonder laserontvanger
(zie afbeelding G)

Bij gunstige lichtomstandigheden (donkere omgeving) en op
korte afstanden kunt u zonder laserontvanger werken. Voor
een betere zichtbaarheid van de laserstraal kiest u de lijnfunc­tie. Of u kiest de puntfunctie en draait de rotatiekop 10 hand­matig naar de bestemmingsplaats.

Werkzaamheden met laserontvanger (zie afbeelding H)

Bij ongunstige lichtomstandigheden (omgeving met veel licht,
rechtstreeks zonlicht) en op grote afstanden gebruikt u de la­serontvanger om de laserstraal beter te kunnen vinden. Kies
bij werkzaamheden met de laserontvanger de rotatiefunctie
met de hoogste rotatiesnelheid.

Meten op grote afstanden (zie afbeelding I)

Bij het meten op grote afstanden moet de laserontvanger voor
het vinden van de laserstraal worden gebruikt. Om storingsin­vloeden te verminderen, moet u het meetgereedschap altijd in
het midden van het werkoppervlak en op een statief opstellen.

Werkzaamheden buitenshuis (zie afbeelding J)

Buitenshuis moet altijd de laserontvanger worden gebruikt.
Monteer bij werkzaamheden op een onzekere ondergrond het

meetgereedschap op het statief 37. Activeer de schokwaar-
schuwingsfunctie om foutieve metingen bij bewegingen van
de ondergrond of schokken van het meetgereedschap te
voorkomen.

Overzicht van de indicaties

Laserstraal

Groen Rood Groen Rood

Rotatie van

de laser*

Meetgereedschap inschakelen (zelftest 1 seconde) zzz
Nivelleren of opnieuw nivelleren 2x/s  2x/s
Meetgereedschap genivelleerd en gereed voor gebruik zzz
Zelfnivelleerbereik overschreden 2x/s z
Schokwaarschuwing geactiveerd z
Schokwaarschuwing afgegeven 2x/s  2x/s
Batterijspanning voor maximaal 2 uur gebruik 2x/s
Accu leeg  z

* bij lijn- en rotatiefunctie
2x/s

Knipperfrequentie (tweemaal per seconde)

z

Continufunctie



Functie gestopt

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

OBJ_BUCH-757-007.book Page 83 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

Dansk | 83

Onderhoud en service

Accu’s en batterijen:

Onderhoud en reiniging

Houd de rotatielaser, het oplaadapparaat en de afstandsbe­diening altijd schoon.

Dompel de rotatielaser, het oplaadapparaat of de afstandsbe­diening niet in water of andere vloeistoffen.

Verwijder vuil met een vochtige, zachte doek. Gebruik geen
reinigings- of oplosmiddelen.

Reinig in het bijzonder de vlakken bij de laseropening van de
rotatielaser regelmatig en let daarbij op pluizen.

Mochten de rotatielaser, het oplaadapparaat of de afstands­bediening ondanks zorgvuldige fabricage- en testmethoden
toch defect raken, dient de reparatie te worden uitgevoerd
door een erkende klantenservice voor Bosch elektrische ge­reedschappen. Open de rotatielaser, het oplaadapparaat of
de afstandsbediening niet zelf.

Vermeld bij vragen en bestellingen van vervangingsonderde­len altijd het uit tien cijfers bestaande zaaknummer volgens
het typeplaatje van de rotatielaser, het oplaadapparaat of de
afstandsbediening.

Klantenservice en advies

Onze klantenservice beantwoordt uw vragen over reparatie
en onderhoud van uw product en over vervangingsonderde­len. Explosietekeningen en informatie over vervangingson­derdelen vindt u ook op:

www.bosch-pt.com

De medewerkers van onze klantenservice adviseren u graag
bij vragen over de aankoop, het gebruik en de instelling van
producten en toebehoren.

Nederland

Tel.: [phone]
Fax: [phone]
E-mail: [e-mail]

België en Luxemburg

Tel.: [phone]
Fax: [phone]
E-mail: [e-mail]

Afvalverwijdering

Rotatielaser, oplaadapparaat, afstandsbediening,
accu’s, toebehoren en verpakkingen moeten op een
voor het milieu verantwoorde wijze worden gerecy­cled.

Gooi rotatielaser, oplaadapparaat, afstandsbediening, accu’s
en batterijen niet bij het huisvuil.

Alleen voor landen van de EU:

Volgens de Europese richtlijn 2002/96/EG
moeten niet meer bruikbare elektrische ap­paraten en volgens de Europese richtlijn
2006/66/EG moeten defecte of lege accu’s
en batterijen apart worden ingezameld en
op een voor het milieu verantwoorde wijze
worden gerecycled.

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

Ni-MH: Nikkelmetaalhydride

Wijzigingen voorbehouden.

Dansk

Sikkerhedsinstrukser

Rotationslaser

Alle instruktioner skal læses og følges, for
at man kan arbejde fareløst og sikkert med
måleværktøjet. Advarselsskilte på måle­værktøjet må aldrig gøres ukendelige. DIS­SE INSTRUKSER BØR OPBEVARES TIL SE­NERE BRUG.

f Forsigtig – hvis der bruges betjenings- eller justerings-

udstyr eller hvis der udføres processer, der afviger fra
de her angivne, kan dette føre til alvorlig strålingseks­position.

f Anvend ikke de specielle laserbriller som beskyttelses-

briller. Laserbrillerne anvendes til bedre at kunne se laser-

strålen, de beskytter dog ikke mod laserstråler.

f Anvend ikke de specielle laserbriller som solbriller el-

ler i trafikken. Laserbrillerne beskytter ikke 100 % mod

ultraviolette (UV) stråler og reducerer ens evne til at regi­strere og iagttage farver.

f Sørg for, at måleværktøjet kun repareres af kvalifice-

rede fagfolk og at der kun benyttes originale reserve­dele. Dermed sikres det, at måleværktøjet bliver ved med

at være sikkert.

f Brug ikke måleværktøjet i eksplosionsfarlige omgivel-

ser, hvor der findes brændbare væsker, gasser eller
støv. I måleværktøjet kan der opstå gnister, der antænder

støv eller dampe.

f Åbn ikke akku-pakken. Fare for kortslutning.

Beskyt akkupakken mod varme (f.eks. også
mod varige solstråler, brand, vand og fugtig­hed). Fare for eksplosion.

f Ikke benyttede akku-pakker må ikke komme i berøring

med kontorclips, mønter, nøgler, søm, skruer eller an­dre små metalgenstande, da disse kan kortslutte kon­takterne. En kortslutning mellem akku-kontakterne øger

risikoen for personskader i form af forbrændinger.

f Hvis akku-pakken anvendes forkert, kan væske slippe

ud af den. Undgå at komme i kontakt med denne væ­ske. Hvis det alligevel skulle ske, skylles med vand. Søg
læge, hvis væsken kommer i øjnene. Akku-væske kan gi-

ve hudirritation eller forbrændinger.

OBJ_BUCH-757-007.book Page 84 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

84 | Dansk

f Oplad kun akku-pakken med det ladeaggregat, der er

angivet i denne betjeningsvejledning. Et ladeaggregat,

der er egnet til en bestemt type akkuer, må ikke benyttes
med andre akkuer – brandfare.

f Anvend kun originale akkupakker fra Bosch, der skal

have den spænding, der er angivet måleværktøjets ty­peskilt. Bruges andre akkupakker som f.eks. efterlignin-

ger, istandsatte akkupakker eller fremmede fabrikater er
der fare for kvæstelser samt tingskader, da akkupakkerne
kan eksplodere.

Kom ikke laser-måltavlen 43 og loftsmå­lepladen 44 i nærheden af pacemakere.

Magneterne på laser-måltavlen og loftsmå­lepladen danner et felt, som kan påvirke
pacemakernes funktion.

f Hold laser-måltavlen 43 og loftsmålepladen 44 væk fra

magnetiske databærere og magnetisk sarte maskiner.

Virkningen af magneterne på laser-måltavlen og loftsmåle­pladen kan føre til irreversibelt datatab.

GRL 300 HV/GRL 300 HVG

f Måleværktøjet leveres med to advarselsskilte på en-

GRL 250 HV

f Måleværktøjet leveres med et advarselsskilt på en-

gelsk (på den grafiske illustration over måleværktøjet
har det nummer 20).

gelsk (på den grafiske illustration over måleværktøjet
har det nummer 20 og 21):

IEC 60825-1:2007-03

<1mW, 635 nm

f Klæb de passende etiketter på dit sprog oven på advar-

f Klæb den medleverede etiket på dit sprog oven på ad-

varselsskiltets tekst, før måleværktøjet tages i brug
første gang.

f Ret ikke laserstrålen mod personer eller dyr og ret ikke

blikket ind i laserstrålen. Dette måleværktøj udsender la-

serstråler fra laserklasse 2 iht. IEC 60825-1. Derved kan
du komme til at blænde personer.

f Sørg for, at børn ikke kan komme i kontakt med laser-

måleværktøjet. Du kan utilsigtet komme til at blænde per-

soner.

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

selsskiltenes tekst (egelsk), før værktøjet tages i brug
første gang. Etiketterne fås sammen med måleværk­tøjet.

f Ret ikke laserstrålen mod personer eller dyr og ret ikke

blikket ind i laserstrålen. Dette måleværktøj fremstiller

laserstråler fra laserklasse 3R iht. IEC 60825-1. Et direkte
blik ind i laserstrålen – også fra stor afstand – kan øde­lægge øjet.

f Undgå refleksioner fra laserstrålen på glatte overfla-

der som f.eks. vinduer eller spejle. Også den reflektere-

de laserstråle kan beskadige øjnene.

f Måleværktøjet må kun betjenes af personer, der er for-

trolige med at håndtere laserapparater. Iht.

EN 60825-1 skal man bl.a. have kendskab til, hvordan la­seren virker biologisk på øjne og hud, og vide, hvordan la­serbeskyttelsen bruges rigtigt for at afværge farer.

f Opstil altid måleværktøjet på en sådan måde, at laser-

strålerne forløber langt over eller under øjenhøjden.

Således sikres det, at øjnene ikke beskadiges.

f Marker det område, hvor måleværktøjet bruges, med

egnede laser-advarselsskilte. Således undgår du, at

udenforstående personer betræder det farlige område.

f Opbevar ikke måleværktøjet et sted, som ubeføjede per-

soner har adgang til. Personer, der ikke er fortrolig med be-

tjeningen af måleværktøjet, kan skade sig selv eller andre.

OBJ_BUCH-757-007.book Page 85 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

Dansk | 85

f Følg mulige nationale forskrifter, hvis der bruges et

måleværktøj fra laserklasse 3R. En manglende overhol-

delse af disse forskrifter kan føre til kvæstelser.

f Sørg for, at laserstrålens område er bevogtet eller af-

skærmet. En begrænsning af laserstrålerne til kontrollerede

områder undgår øjenskader på udenforstående personer.

Akku-ladeaggregat

Læs alle sikkerhedsinstrukser og anvisninger.

I tilfælde af manglende overholdelse af sikkerheds­instrukserne og anvisningerne er der risiko for elek­trisk stød, brand og/eller alvorlige kvæstelser.

Ladeaggregatet må ikke udsættes for regn el­ler fugtighed. Indtrængning af vand i ladeaggre-

gatet øger risikoen for elektrisk stød.

f Oplad ikke fremmede akkuer med ladeaggregatet. La-

deaggregatet er kun egnet til at lade akkupakken fra Bosch,
der er sat ind i rotationslaseren. Ladning af fremmede ak­kuer er forbundet med brand- og eksplosionsfare.

f Renhold ladeaggregatet. Snavs øger faren for elektrisk

stød.

f Kontrollér ladeaggregat, kabel og stik før brug. Anvend

ikke ladeaggregatet, hvis det er beskadiget. Forsøg ik­ke at åbne ladeaggregatet og sørg for at det repareres
af kvalificerede fagfolk, og at der kun benyttes origina­le reservedele. Beskadigede ladeaggregater, kabler og

stik øger risikoen for elektrisk stød.

f Anvend ikke ladeaggregatet på let brændbar under-

grund (f.eks. papir, teksti ler osv.) eller i brændbare
omgivelser. Pas på! Ladeaggregatet bliver varmt under

opladningen. Brandfare!

f Hvis akku-pakken anvendes forkert, kan væske slippe

ud af den. Undgå at komme i kontakt med denne væ­ske. Hvis det alligevel skulle ske, skylles med vand. Søg
læge, hvis væsken kommer i øjnene. Akku-væske kan gi-

ve hudirritation eller forbrændinger.

f Sørg for, at børn er under opsyn. Dermed sikres det, at

børn ikke leger med ladeaggregatet.

f Børn og personer, der på grund af deres fysiske, senso-

riske eller psykiske evner eller uerfarenhed eller
ukendskab ikke er i stand til at betjene ladeaggregatet,
må ikke bruge dette ladeaggregat uden opsyn eller in­struktion fra en ansvarlig person. Ellers er der fare for

fejlbetjening og kvæstelser.

Fjernbetjening

Alle instrukser skal læses og følges. DISSE

INSTRUKSER BØR OPBEVARES TIL SENERE
BRUG.

f Sørg for, at fjernbetjeningen repareres af kvalificerede

fagfolk og at der kun benyttes originale reservedele.

Dermed sikres størst mulig fjernbetjeningsfunktionalitet.

f Brug ikke fjernbetjeningen i eksplosionsfarlig atmosfæ-

re, hvor der er brændbare væsker, gasser eller støv. I

fjernbetjeningen kan der opstå gnister, der antænder støv
eller dampe.

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

Beskrivelse af produkt og ydelse

Beregnet anvendelse

Rotationslaser

Måleværktøjet er beregnet til at måle og kontrollere nøjagtigt
vandrette højderids, lodrette linier, flugtlinier og lodpunkter.

Måleværktøjet er egnet til brug indendørs og udendørs.

Fjernbetjening

Fjernbetjeningen er beregnet til at styre rotationslasere in­dendørs og udendørs.

Illustrerede komponenter

Nummereringen af de illustrerede komponenter refererer til
illustrationen af rotationslaser, ladeaggregat og fjernbetje­ning på illustrationssiderne.

Rotationslaser/ladeaggregat

1 Indikator chockadvarsel

2 Taste chockadvarsel

3 Lampe nivelleringsautomatik

4 Tænd-sluk-taste rotationslaser

5 Taste til rotationsdrift og valg af rotationshastighed

6 Variabel laserstråle

7 Modtagerlinse til fjernbetjening

8 Åbning til laserstråle

9 Lodstråle
10 Rotationshoved
11 Taste til linjedrift og valg af linjelængde
12 Visning ladetilstand
13 Akku-pack*
14 Batterirum
15 Fastlåsning af batterirum
16 Fastlåsning akku-pakke*
17 Bøsning til ladestik*
18 Stativholder 5/8"
19 Serienummer rotationslaser
20 Laser-advarselsskilt
21 Advarselsskilt åbning laserstråle

(GRL 300 HV/GRL 300 HVG)

22 Ladeaggregat*
23 Ladeaggregatets netstik*
24 Ladestik*

Fjernbetjening

25 Taste på fjernbetjeningen til rotationsdrift og valg af rota-

tionshastighed

26 Taste på fjernbetjeningen til linjedrift og valg af linje-

længde

27 Taste til nulstilling (reset) af chockadvarsel
28 Taste „Drejning til højre“
29 Taste „Drejning til venstre“
30 Driftslampe
31 Udgangsåbning til infrarødstråle
32 Serienummer
33 Låsning af låg til batterirum
34 Låg til batterirum

OBJ_BUCH-757-007.book Page 86 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

86 | Dansk

Tilbehør/reservedele

35 Lasermodtager*
36 Baulaser-måleplade*
37 Stativ*
38 Specielle laserbriller*
39 Vægholder/justeringsenhed*
40 Fastgørelsesskrue til vægholder*

41 Skrue på justeringsenhed*
42 5/8"-skrue på vægholder*
43 Laser-måltavle*
44 Loftsmåleplade*
45 Koffer

* Tilbehør, som er illustreret eller beskrevet i betjeningsvejlednin­gen, hører ikke til standard-leveringen.

Tekniske data

Rotationslaser GRL 250 HV

Professional

Typenummer
Arbejdsområde (radius)

1)

– uden lasermodtager ca.
– med lasermodtager ca.

Nivelleringsnøjagtighed

1) 2)

Selvnivelleringsområde typisk
Nivelleringstid typisk
Rotationshastighed

3 601 K61 60. 3 601 K61 50. 3 601 K61 70.

30 m

125 m

±0,1 mm/m ±0,1 mm/m ±0,1 mm/m

±8% (±5°) ±8% (±5°) ±8% (±5°)

15 s 15 s 15 s

150/300/600 min

-1

Åbningsvinkel ved linjedrift 10/25/50° 10/25/50° 10/25/50°
Driftstemperatur
Opbevaringstemperatur
Relativ luftfugtighed max.
Laserklasse
Lasertype
Ø Laserstråle ved udgangsåbning ca.
Stativholder (vandret)
Akkuer (NiMH)

Batterier (alkali-mangan)

1)

2 x 1,2 V HR20 (D) (9 Ah)

–10 ...+ 50 ° C – 10... +50 ° C 0...+40 °C
–20 ...+ 70 ° C – 20... +70 ° C –20...+70 °C

90 % 90 % 90 %

23R3R

635 nm, <1 mW 635 nm, <5 mW 532 nm, <5 mW

5mm 5mm 5mm

5/8"-11 5/8"-11 5/8"-11

2 x 1,2 V HR20 (D) (9 Ah)

2 x 1,5 V LR20 (D)

Driftstid ca.
– Akkuer (NiMH)
– Batterier (alkali-mangan)

40 h
60 h

Vægt svarer til
EPTA-Procedure 01/2003

Mål (længde x bredde x højde)
Tæthedsgrad

190 x 180 x 170 mm 190 x 180 x 170 mm 190 x 180 x 170 mm

IP 54 (støv- og sprøjte-

1,8 kg 1,8 kg 1,8 kg

vandsbeskyttet)

1) ved 20 ° C

2) langs med aksen
Vær opmærksom på typenummeret på rotationslaserens typeskilt, handelsbetegnelserne for de enkelte rotationslasere kan variere.
Din rotationslaser identificeres entydigt vha. serienummeret 19 på typeskiltet.

GRL 300 HV

Professional

30 m

150 m

150/300/600 min

2x1,5VLR20 (D)

30 h
50 h

IP 54 (støv- og sprøjte-

vandsbeskyttet)

GRL 300 HVG

Professional

-1

150/300/600 min

2x1,2VHR20 (D) (9Ah)

2 x 1,5 V LR20 (D)

IP 54 (støv- og sprøjte-

vandsbeskyttet)

150 m

50 m

-1

20 h
30 h

Ladeaggregat

Typenummer 2 610 A13 782
Nominel spænding
Frekvens
Akku-opladningsspænding
Ladestrøm

V~ 100– 240
Hz 50/60
V= 7,5

A1,0

Tilladt temperaturområde for
opladning

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

°C 0–45

Ladeaggregat

Ladetid h14
Antal akkuceller
Nominel spænding

(pr. akkucelle)

V= 1,2

Vægt svarer til
EPTA-Procedure 01/2003

Beskyttelsesklasse

kg 0,2

/II

2

OBJ_BUCH-757-007.book Page 87 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

Dansk | 87

Fjernbetjening RC 1

Typenummer
Arbejdsområde
Driftstemperatur
Opbevaringstemperatur
Batteri
Vægt svarer til

EPTA-Procedure 01/2003

3) Arbejdsområdet kan blive mindre, hvis forholdene er ufordelagtige
(f.eks. direkte solstråler).

Vær opmærksom på typenummeret på fjernbetjeningens typeskilt, han­delsbetegnelserne for de enkelte fjernbetjeninger kan variere.

Din fjernbetjening identificeres entydigt vha. serienummeret 32 på
typeskiltet.

3)

Professional

3 601 K69 900

–10°C...+50°C
–20°C...+70°C

1x1,5VLR06(AA)

Montering

Energiforsyning rotationslaser

Drift med batterier/akkuer

Det anbefales, at måleværktøjet drives med Alkali-Mangan­batterier eller akkuer.

Batterirummet åbnes 14 ved at dreje fastlåsningen 15 i posi­tion og trække batterirummet ud.

Kontrollér, at batteripolerne eller akkupolerne vender rigtigt,
når de lægges i (se billede i batterirum).

Skift altid alle batterier eller akkuer på en gang. Batterier eller
akkuer skal stamme fra den samme producent og have den
samme kapacitet.

Luk batterirummet 14 og drej fastlåsningen 15 i position .
Sættes batterierne eller akkuerne forkert i, kan måleværktø-

jet ikke tændes. Sæt batterierne eller akkuerne i, så polerne
vender rigtigt.

f Tag batterierne eller akkuerne ud af måleværktøjet,

hvis måleværktøjet ikke skal bruges i længere tid. Bat-

terierne og akkuerne kan korrodere og aflade sig selv, hvis
de lagres i længere tid.

Brug med akku-pakke

Oplad akku-pakken 13 før første ibrugtagning. Akku-pakken
kan udelukkende oplades med det særlige ladeaggregat 22.

f Kontroller netspændingen! Strømkildens spænding skal

stemme overens med angivelserne på ladeaggregatets ty­peskilt.

Anbring det til strømnettet passende netstik 23 i ladeaggre­gatet 22 og tryk det rigtigt fast.

Anbring ladeaggregatets ladestik 24 i bøsningen 17 på akku­pakken. Tilslut ladeaggregatet til strømnettet. Opladning af
den tomme akku-pakke har brug for ca. 14 h. Ladeaggregat
og akku-pakke er sikre mod overladning.

En ny akku-pakke eller en akku-oakke, der ikke har været
brugt i længere tid, yder først fuld kapacitet efter ca. 5 oplad­ninger og afladninger.

Oplad ikke akku-pakken 13 efter hver brug, da dens kapacitet
ellers forringes. Oplad kun akku-pakken, når ladetilstandsin­dikatoren 12 blinker eller lyser konstant.

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

Forkortes driftstiden væsentligt efter opladningen, er det
tegn på, at akku-pack er slidt op og skal udskiftes.

Er akku-pack tom, kan måleværktøjet også bruges med lade­aggregatet 22, hvis dette er sluttet til strømnettet. Sluk for

30 m

måleværktøjet, oplad akku-pack i ca. 10 min og sluk så igen
for måleværktøjet med tilsluttet ladeaggregat.

Akku-pakken skiftes 13 ved at dreje fastlåsningen 16 i positi­on og trække akku-pakken 13

Sæt en ny akku-pakke i og drej fastlåsningen 16 i position .

f Tag akku-pakken ud af måleværktøjet, hvis måleværk-

69 g

tøjet ikke skal bruges i længere tid. Akkuer kan korrode­re eller aflade sig selv, hvis de lagres i længere tid.

Visning ladetilstand

Blinker ladetilstandsvisningen 12 rød, kan måleværktøjet
bruges i endnu 2 h.

Lyser ladetilstandsvisningen 12 rød hele tiden, kan målinger
ikke mere gennemføres. Måleværktøjet slukker automatisk
efter 1 min.

ud.

Energiforsyning fjernbetjening

Det anbefales, at fjernbetjeningen drives med Alkali-Mangan­batterier.

Låget til batterirummet åbnes 34 ved at trykke låsen 33 i pi­lens retning og tage låget til batterirummet af. Sæt det medle­verede batteri i. Kontrollér at polerne vender rigtigt iht. illu­strationen i batterirummet.

f Tag batteriet ud af fjernbetjeningen, hvis den ikke skal

bruges i længere tid. Batteriet kan korrodere og aflade sig

selv, hvis det lagres i længere tid.

Drift

Ibrugtagnig rotationslaser

f Beskyt måleværktøjet mod fugtighed og direkte sol-

stråler.

f Udsæt ikke måleværktøjet for ekstreme temperaturer

eller temperatursvingninger. Lad det f.eks. ikke ligge i

bilen i længere tid. Sørg altid for, at måleværtøjet er tem­pereret ved større temperatursvingninger, før det tages i
brug. Ved ekstreme temperaturer eller temperatursving­ninger kan måleværktøjets præcision forringes.

f Undgå at udsætte måleværktøjet for voldsomme stød

eller fald. Hvis måleværktøjet udsættes for stærke, udven-

dige påvirkninger, skal du altid gennemføre en nøjagtig­hedskontrol, før der arbejdes videre med det (se „Nivelle­ringsnøjagtighed rotationslaser“, side 89).

Måleværktøj opstilles

Vandret

Lodret

Stil måleværktøjet vandret eller lodret på et stabilt underlag,
montér det på et stativ 37 eller på vægholderen 39 med juste­ringsenhed.

OBJ_BUCH-757-007.book Page 88 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

88 | Dansk

På grund af den høje nivelleringspræcision reagerer måleværk­tøjet meget stærkt på vibrationer og ændrede positioner. Sørg
derfor for, at måleværktøjet positioneres stabilt for at undgå
driftsafbrydelser, fordi værktøjet skal efternivelleres.

Tænd/sluk
f Ret ikke laserstrålen mod personer eller dyr (især ikke

i disses øjenhøjde) og ret ikke blikket ind i laserstrålen
(heller ikke fra stor afstand). Så snart måleværktøjet
tændes, udsender det straks en lodret lodstråle 9 og e n va-

Driftsformer rotationslaser

Oversigt

Alle tre funktioner er mulige, både når måleværktøjet står
vandret og lodret.

Rotationsdrift

Rotationsdriften kan især anbefales, når
lasermodtageren bruges. Der kan vælges
mellem forskellige rotationshastigheder.

riabel laserstråle 6.

Måleværktøjet tændes ved at trykke på start-stop-tasten 4.
Indikatorerne 1, 3 og 12 lyser kort. Måleværktøjet går straks i
gang med den automatiske nivellering. Under nivelleringen
blinker nivelleringsvisningen 3 grøn, og laseren blinker i
punktdrift.

Måleværktøjet er nivelleret, så snart nivelleringsvisningen 3
lyser grøn hele tiden, og laseren lyser konstant. Når nivellerin­gen er færdig, starter måleværktøjet automatisk i rotations-

Linjefunktion

I denne driftsform bevæger den variable
laserstråle sig i en begrænset åbningsvin­kel. Derved er laserstrålen mere synlig
end i rotationsfunktionen. Du kan vælge
mellem forskellige åbningsvinkler.

drift.
Med driftsform-tasterne 5 og 11 kan du fastlægge driftsfor-

men allerede under nivelleringen (se „Driftsformer rotations­laser“, side 88). I dette tilfælde starter måleværktøjet i den
valgte driftsform, så snart nivelleringen er færdig.

Måleværktøjet slukkes ved at trykke på start-stop-tasten 4 en

Punktdrift

I denne driftsform ses den variable laser­stråle tydeligst. Den benyttes f.eks. til
nem overførsel af højder eller til kontrol af
lige linjer.

gang til.

f Sørg for, at måleværktøjet altid er under opsyn og sluk

for måleværktøjet efter brug. Andre personer kan blive

blændet af laserstrålen.

Måleværktøjet slukkes automatisk for at beskytte batterierne,
når det befinder sig uden for selvnivelleringsområdet i mere
end 2 h eller chockadvarslen har været udløst i mere end 2 h
(se „Nivelleringsautomatik rotationslaser“, side 89). Positio­ner måleværktøjet på ny og tænd det igen.

Ibrugtagning af fjernbetjening

f Beskyt fjernbetjeningen mod fugtighed og direkte sol-

stråler.

f Udsæt ikke fjernbetjeningen for ekstreme temperatu-

rer eller temperatursvingninger. Lad den f.eks. ikke lig-

ge i bilen i længere tid. Sørg altid for, at fjernbetjeningen er
tempereret ved større temperatursvingninger, før den
tages i brug.

Så længe et batteri med tilstrækkelig spænding sidder i batteri­rummet, er fjernbetjeningen driftsklar.

Opstil måleværktøjet på en sådan måde, at signalerne fra
fjernbetjeningen når en af modtagerlinserne 7 i direkte ret­ning. Kan fjernbetjeningen ikke rettes direkte på en modtage­linse, forringes arbejdsområdet. Med signalets reflektioner
(f.eks. på vægge) kan rækkevidden også forbedres igen ved
indirekte signal.

Når der trykkes på en taste på fjernbetjeningen, gør en lysen­de driftslampe 30 opmærksom på, at der er blevet sendt et
signal.

Det er ikke muligt at tænde/slukke for måleværktøjet med
fjernbetjeningen.

Rotationsdrift
(150/300/600 min

-1

)

Hver gang måleværktøjet tændes, befinder det sig i rotations­drift med gennemsnitlig rotationshastighed.

Der skiftes fra linje- til rotationsfunktion ved at trykke på ta­sten til rotationsfunktionen 5 eller på tasten 25 på fjernbetje­ningen. Rotationsfunktionen starter med gennemsnitlig rota­tionshastighed.

Rotationshastighede ændres ved at trykke på tasten til rotati­onsfunktion 5 igen eller på tasten 25 på fjernbetjeningen, til
den ønskede hastighed er nået.

Når der arbejdes med lasermodtageren, skal du vælge den hø­jeste rotationshastighed. Arbejdes uden lasermodtager, re­ducer da rotationshastigheden for at forbedre udsynet og
brug laser-beskyttelsesbriller 38.

Linjedrift, punktdrift
(10°/25°/50°, 0°)

Der skiftes til linjefunktion eller punktfunktion ved at trykke
på tasten til linjefunktion 11 eller på tasten 26 på fjernbetje­ningen. Måleværktøjet skifter til linjefunktion med den mind­ste åbningsvinkel.

Åbningsvinklen ændres ved at trykke på tasten til linjefunkti­on 11 eller på tasten 26 på fjernbetjeningen. Åbningsvinklen
forstørres i to trin, samtidigt øges rotationshastigheden ved
hvert trin. Tredje gang der trykkes på tasten til linjefunktion,
skifter måleværktøjet efter kort eftersvingning til punktfunkti­on. Med et fornyet tryk på tasten til linjefunktion springes til­bage til linjefunktionen med den mindste åbningsvinkel.

Bemærk: Trægheden gør, at laseren svinger en smule ud over
laserlinjens endepunkter.

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

OBJ_BUCH-757-007.book Page 89 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

Drejning af laserlinje/laserpunkt hhv. rota­tionsniveau (se Fig. A)

Befinder måleværktøjet sig i vandret position, kan du positi­onere laserlinje (i linjefunktion) eller laserpunkt (i punktfunk­tion) i laserens rotationsniveau. En drejning på 360° er mulig.
Drej hertil rotationshovedet 10 manuelt i den ønskede positi­on eller brug fjernbetjeningen: Tryk til højredrejning på tasten
28 på fjernbetjeningen, tryk til venstredrejning på tasten 29
på fjernbetjeningen. Ved rotationsfunktion har en trykning på
tasterne ingen virkning.

Befinder måleværktøjet sig i lodret position, kan du dreje la­serpunkt, laserlinje eller rotationsniveau omkring den lodret­te aksel. Drejningen er kun mulig i selvnivelleringsområdet
(5° til venstre eller højre) og kun vha. fjernbetjeningen.
Tryk til højredrejning på tasten 28 på fjernbetjeningen, tryk til
venstredrejning på tasten 29 på fjernbetjeningen.

Nivelleringsautomatik rotationslaser

Oversigt

Når måleværktøjet tændes, erkender det automatisk vandret
og lodret position. Der skiftes mellem vandret og lodret posi­tion ved at slukke for måleværktøjet, positionere det påny og
tænde for det igen.

Når måleværktøjet er blevet tændt, kontrollerer det den vand­rette eller lodrette position og udligner automatisk ujævnhe­der inden for selvnivelleringsområdet på ca. 8 % (5° ).

Står måleværktøjet mere end 8 % skævt efter det er blevet
tændt eller efter en ændring af positionen, er nivellering ikke
mere mulig. I dette tilfælde stoppes rotoren, laseren blinker,
og nivelleringsvisningen 3 lyser rød hele tiden. Positioner må­leværktøjet på ny og vent på nivelleringen. Uden nypositione­ring slukkes laseren efter 2 min og måleværktøjet automatisk
efter 2 h.

Når måleværktøjet er nivelleret, kontrollerer det den vandret­te eller lodrette position hele tiden. Ændres positionen, ef­ternivelleres automatisk. For at undgå fejlmålinger stopper
rotoren under nivelleringen, laseren blinker, og nivellerings­visningen 3 blinker grøn.

Chockadvarselsfunktion

Måleværktøjet er udstyret med en chockadvarselsfunktion,
der forhindrer nivellering på ændret højde og dermed højde­fejl, hvis positionen ændres hhv. måleværktøjet udsættes for
rystelser eller undergrunden udsættes for vibrationer.

Chockadvarslen tændes ved at trykke på tasten chockadvar­sel 2. Chockadvarselsvisningen 1 lyser grøn hele tiden, og ef­ter 30 s aktiveres chockadvarslen.

Overskrides nivelleringsnøjagtighedens område, fordi måle­værktøjets position ændres, eller registreres en stærk rystel­se, udløses chockadvarslen: Rotationen stoppes, laseren
blinker, nivelleringsvisningen 3 slukker, og chockadvarsels­visningen 1 blinker rød. Den aktuelle driftsform gemmes.

Er chockadvarslen udløst, tryk da på tasten Chockadvarsel 2
på måleværktøjet eller på tasten til nulstilling (reset) af chock­advarslen 27 på fjernbetjeningen. Chockadvarselsfunktionen
startes på ny, og måleværktøjet starter nivelleringen. Så snart

måleværktøjet er nivelleret (nivelleringsvisning 3 lyser grøn
hele tiden), starter det i den gemte funktion. Kontrollér nu la­serstrålens højde i et referencepunkt og korrigér i givet fald
højden.

Startes funktionen ikke igen - ved udløst chockadvarsel - ved
at trykke på tasten 2 på måleværktøjet eller på tasten til nul­stilling (reset) af chockadvarsel 27 på fjernbetjeningen, sluk­ker laseren efter 2 minutter og måleværktøjet efter 2 timer
automatisk.

Funktionen chockadvarsel slukkes ved at trykke på tasten
chockadvarsel
er udløst (chockadvarselsvisning 1 blinker rød). Er chockad­varslen slukket, slukker chockadvarselsvisningen 1.

Med fjernbetjeningen kan chockadvarselsfunktionen hverken
tændes eller slukkes, men kun startes igen efter udløsningen.

Nivelleringsnøjagtighed rotationslaser

Påvirkning af målenøjagtighed

Laserens målenøjagtighed påvirkes fremfor alt af omgivelses­temperaturen. Især temperaturforskelle der forløber fra gul­vet og opad kan distrahere laserstrålen.

Afvigelserne er af betydning efter en målestrækning på ca.
20 m og kan op til 100 m komme til at udgøre to til fire gange
så meget af den afvigelsen, der kan konstateres ved 20 m.

Da temperaturlaget er størst i nærheden af jorden/gulvet, bør
måleværktøjet altid være monteret på et stativ fra en måle­strækning på 20 m. Stil desuden så vidt muligt måleværktøjet
i midten af arbejdsfladen.

Måleværktøjets nøjagtighedskontrol

Udover eksterne påvirkninger kan også værktøjsspecifikke
påvirkninger (som f.eks. styrt eller kraftige stød) føre til afvi­gelser. Kontrollér derfor måleværktøjets nøjagtighed, før ar­bejdet startes.

Til kontrol har du brug for en fri målestrækning på 20 m på
fast grund mellem to vægge A og B. Du skal – når måleværk­tøjet står vandret – gennemføre en omslagsmåling via de to
akser X og Y (positiv og negativ) (4 komplette målinger).

– Montér måleværktøjet vandret på et stativ i nærheden af

– Ret laserstrålen i punktdrift på den nære væg A, når nivel-

Dansk | 89

2 en gang hhv. to gange, hvis chockadvarslen

væg A 37 (tilbehør) eller stil det på en fast, lige under­grund. Tænd for måleværktøjet.

AB

20 m

leringen er færdig. Markér laserstrålens punktmidte på
væggen (punkt I).

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

OBJ_BUCH-757-007.book Page 90 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

90 | Dansk

Arbejdsvejledning

AB

180°

– Drej måleværktøjet 180° , lad det indnivellere og markér

laserstrålens punktmidte på den modsatliggende væg B
(punkt II).

– Placér måleværktøjet – uden at dreje det – i nærheden af

væg B, tænd for det og lad det indnivellere.

AB

– Indstil måleværktøjet i højden på en sådan måde (ved

hjælp af stativet eller i givet fald ved at lægge noget ind un­der), at laserstrålens punktmidte nøjagtigt rammer det tid­ligere markerede punkt II på væggen B.

AB

180°

– Drej måleværktøjet 180° , uden at højden ændres. Lad det

nivellere og marker laserstrålens punktmidte på væggen A
(punkt III). Sørg for, at punktet III ligger så lodret som mu­ligt over hhv. under punktet I.

– Forskellen d mellem de to markerede punkter I og III på

væggen A er måleværktøjets faktiske afvigelse for den mål­te akse.

Gentag målingen for de tre andre akser. Drej måleværktøjet
før hver måling 90° .

På målestrækningen 2 x 20 m = 40 m er den max. tilladte af­vigelse:
40 m x ± 0,1 mm/m = ±4 mm.
Differencen d mellem punkterne I og III må som følge heraf
max. være 4 mm ved hver enkel af de fire måleprocesser.

Skulle måleværktøjet overskride den max. afvigelse under en
af de fire målinger, bør det kontrolleres på et autoriseret
Bosch værksted.

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

f Brug altid kun midten af laserpunktet til at markere.

Laserpunktets størrelse ændrer sig med afstanden.

Specielle laserbriller (tilbehør)

De specielle laserbriller bortfiltrerer omgivelseslyset. Derved
fremkommer laserens lys noget lysere for øjet.

f Anvend ikke de specielle laserbriller som beskyttelses-

briller. Laserbrillerne anvendes til bedre at kunne se laser-

strålen, de beskytter dog ikke mod laserstråler.

f Anvend ikke de specielle laserbriller som solbriller el-

ler i trafikken. Laserbrillerne beskytter ikke 100 % mod

ultraviolette (UV) stråler og reducerer ens evne til at regi­strere og iagttage farver.

Arbejde med lasermodtager (tilbehør)

Under ugunstige lysforhold (lyse omgivelser, direkte solstrå­ler) og inden for store afstande bruges lasermodtageren for
bedre at kunne finde laserstrålen 35.

Vælg rotationsdrift med max. rotationshastighed til arbejde
med lasermodtageren.

Læs og følg driftsvejledningen til lasermodtageren, før den ta­ges i brug.

Arbejde med fjernbetjeningen

Når der trykkes på betjeningstasterne, kan måleværktøjet
bringes ud af nivelleringen, så rotationen stopper et kort øje­blik. Denne effekt undgås ved at bruge fjernbetjeningen.

Modtagerlinser 7 til fjernbetjeningen findes på tre sider af må­leværktøjet bl.a. over betjeningsfeltet på forsiden.

Arbejde med stativet (tilbehør)

Måleværktøjet er udstyret med en 5/8"-stativholder til vandret
drift på et stativ. Anbring måleværktøjets stativholder 18 på
stativets 5/8"-gevind og skru det fast med stativets stilleskrue.

Har stativet 37 en målskala med udtræk, kan du indstille høj­deforskydningen direkte.

Arbejde med vægholder og justeringsenhed (tilbehør)
(se Fig. B)

Du kan også montere måleværktøjet på vægholderen med ju­steringsenhed 39. Skru 5/8"-skruen 42 til vægholderen ind i
stativholderen 18 på måleværktøjet.

Montering på en væg: Montering på en væg anbefales f.eks.,
hvis der skal udføres arbejde, der ligger over stativers ud­trækshøjde, eller hvis der skal udføres arbejde på ustabil un­dergrund og uden stativ. Fastgør vægholderen 39 med mon­teret måleværktøj så lodret som muligt på en væg.

Til montering på en væg kan du skrue vægholderen 39 fast på
en liste med en bredde på maks. 8 mm med fastgørelsesskru­en 40 eller fastgøre den vha. to kroge.

Montering på et stativ: Du kan også skrue vægholderen 39
med stativholderen på bagsiden af et stativ. Denne fastgørel­se anbefales især til arbejde, hvor rotationsniveauet skal ju­steres på en referencelinje.

Ved hjælp af justeringsenheden kan du forskyde det montere­de måleværktøj lodret (ved montering på væg) eller vandret
(ved montering på et stativ) i et område på ca. 16 cm. Løsne
skruen 41 på justeringsenheden, forskyd måleværktøjet i den
ønskede position og spænd skruen 41 igen.

OBJ_BUCH-757-007.book Page 91 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

Arbejde med loftsmålepladen (se Fig. B)

Loftsmålepladen 44 kan f.eks. bruges til nem højdeindstilling
af nedhængte lofter. Fastgør loftsmålepladen med magnet­holderen f.eks. til en holder.

Den reflekterende halvdel af loftsmålepladen gør det nemme­re at se laserstrålen under ufordelagtige betingelser, gennem
den gennemsigtige halvdel erkendes laserstrålen også ud fra
bagsiden.

Arbejde med laser-måltavlen (tilbehør) (se Fig. C)

Ved hjælp af laser-måltavlen 43 kan du overføre lasermarke­ringen til gulvet/jorden hhv. laserhøjden til en væg. Vha. mag­netholderen kan laser-måltavlen også fastgøres til loftskon­struktionerne.

Med nulfeltet og skalaen kan du måle forskydningen til den øn­skede højde og overføre den til et andet sted. Dermed bortfal­der den nøjagtige indstilling af måleværktøjet til den højde,
der skal overføres.

Laser-måltavlen 43 har en refleksbelægning, som gør det
nemmere at se laserstrålen ved større afstand eller hvis solen
er meget stærk. Lysstyrkeforstærkningen kan kun erkendes,
hvis du retter blikket mod laser-måltavlen parallelt med laser­strålen.

Arbejde med målepladen (tilbehør) (se Fig. J)

Til kontrol af hvor jævn undergrunden er eller til overførsel af
skrånende terræn/hældninger anbefales det at bruge måle­pladen 36 sammen med lasermodtageren.

Lodstråle indstilles parallelt/højre vinkler opmærkes
(se Fig. D)

Skal lige vinkler opmærkes eller mellemvægge justeres, skal
du indstille lodstrålen 9 parallelt, dvs. i samme afstand til en
referencelinje (f.eks. væg).

Opstil måleværktøjet lodret og positionér det på en sådan må­de, at lodstrålen forløber ca. parallelt med referencelinjen.

Mål afstanden mellem lodstråle og referencelinje direkte på
måleværktøjet ved hjælp af laser-måltavlen 43, så du er sik­ker på, at positioneringen er nøjagtig. Mål afstanden mellem
lodstråle og referencelinje påny i en så stor afstand som mulig
fra måleværktøjet. Indstil lodstrålen på en sådan måde, at den
har den samme afstand til referencelinjen som ved måling di­rekte på måleværktøjet.

Den højre vinkel til lodstrålen 9 vises med den variable laser­stråle 6.

Lodret/vertikalt niveau vises (se Fig. E)

Anbring måleværktøjet vertikalt for at vise et lodret hhv. verti­kalt niveau. Skal det vertikale niveau forløbe i en ret vinkel til
en referencelinje (f.eks. væg), indstilles lodstrålen 9 i denne
referencelinje.

Den lodrette linje vises med den variable laserstråle 6.

Rotationsniveau drejes ved lodret position (se Fig. F)

Den lodrette laserlinje eller rotationsniveauet positioneres i et
referencepunkt mod en væg ved at stille måleværktøjet lodret
og indstille laserlinjen hhv. rotationsniveauet groft i referen­cepunktet. Til nøjagtig positionering i referencepunktet tryk
da på tasten 28 (drejning til højre) eller på tasten 29 på fjern­betjeningen (drejning til venstre).

Arbejde uden lasermodtager (se Fig. G)

Under gunstige lysforhold (mørk omgivelse) og inden for kor­te afstande kan du arbejde uden lasermodtager. For bedre at
kunne se laserstrålen vælges enten linjedrift eller du vælger
punktdrift og drejer rotationshovedet 10 manuelt hen til mål­stedet.

Arbejde med lasermodtager (se Fig. H)

Under ugunstige lysforhold (lyse omgivelser, direkte solstrå­ler) og inden for store afstande bruges lasermodtageren for

På målepladen 36 ses foroven en relativ måleskala (± 50 cm).
Dennes nulhøjde kan du indstille forneden på udtrækket. Der­med kan afvigelser fra den indstillede højde aflæses direkte.

Eksempler på arbejde

Højder overføres/kontrolleres (se Fig. C)

Stil måleværktøjet vandret på et fast underlag eller montér
det på et stativ 37 (tilbehør).

Arbejde med stativ: Indstil laserstrålen på den ønskede højde.
Overfør hhv. kontroller højden på målstedet.

Arbejde uden stativ: Find frem til højdenforskellen mellem la­serstråle og højde i referencepunktet vha. laser-måltavlen 43.
Overfør hhv. kontroller den målte højdeforskel på målstedet.

bedre at kunne finde laserstrålen. Vælg rotationsdrift med
max. rotationshastighed til arbejbede med lasermodtageren.

Måling inden for store afstande (se Fig. I)

Til måling inden for store afstande skal lasermodtageren bru­ges til at finde laserstrålen. For at reducere fejlpåvirkninger
bør du altid stille måleværktøjet midt på arbejdsfladen og på
et stativ.

Arbejde i det udvendige område (se Fig. J)

I det udvendige område bør lasermodtageren altid bruges.
Monter måleværktøjet på stativet til arbejde på usikker under-

grund 37. Aktiver chockadvarselsfunktionen for at undgå fejl­målinger, hvis undergrunden/jorden/gulvet skulle bevæge sig
eller måleværktøjet udsættes for vibrationer.

Dansk | 91

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

OBJ_BUCH-757-007.book Page 92 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

92 | Dansk

Oversigt over indikatorer

Laserstråle

grøn rød grøn rød

Laserens

rotation*

Måleværktøj tændes (1 s selvtest) zzz
Ind- eller efternivellering 2x/s  2x/s
Måleværktøj indnivelleret/klar til drift zzz
Selvnivelleringsområde overskredet 2x/s z
Chockadvarsel aktiveret z
Chockadvarsel udløst 2x/s  2x/s
Batterispænding for ≤ 2 h drift 2x/s
Batteri tom  z

* ved linje- og rotationsdrift
2x/s

Blinkfrekvens (to gange på et sekund)

z

Kontinuerlig drift



Funktion stoppet

Vedligeholdelse og service

Vedligeholdelse og rengøring

Sørg altid for, at rotationslaser, ladeaggregat og fjernbetje­ning er rene.

Dyp ikke rotationslaser, ladeaggregat og fjernbetjening i vand
eller andre væsker.

Tør snavs af værktøjet med en fugtig, blød klud. Anvend ikke
rengørings- eller opløsningsmidler.

Rengør især fladerne ved laserens udgangsåbning på rotati­onslaseren med regelmæssige mellemrum og fjern fnug.

Skulle rotationslaser, ladeaggregat eller fjernbetjening trods
omhyggelig fabrikation og kontrol alligevel holde op med at
fungere, skal reparationen udføres af et autoriseret ser­vicecenter for Bosch el-værktøj. Åbn ikke selv rotationslaser,
ladeaggregat og fjernbetjening.

Det 10-cifrede typenummer på rotationslaserens, ladeaggre­gatets og fjernbetjeningens typeskilt skal altid angives ved
forespørgsler og bestilling af reservedele.

Kundeservice og kunderådgivning

Kundeservice besvarer dine spørgsmål vedr. reparation og
vedligeholdelse af dit produkt samt reservedele. Reservedel-

Dansk

Bosch Service Center
Telegrafvej 3
2750 Ballerup
Tlf. Service Center: [phone]
Fax: [phone]
E-Mail: [e-mail]

Bortskaffelse

Rotationslaser, ladeaggregat, fjernbetjening, akkuer,
tilbehør og emballage skal genbruges på en miljøven­lig måde.

Smid ikke rotationslaser, ladeaggregat, fjernbetjening og ak­kuer/batterier ud sammen med det almindelige hushold­ningsaffald!

Gælder kun i EU-lande:

Iht. det europæiske direktiv 2002/96/EF
skal kasseret elektroværktøj og iht. det
europæiske direktiv 2006/66/EF skal de­fekte eller opbrugte akkuer/batterier ind­samles separat og genbruges iht. gældende
miljøforskrifter.

Akkuer/batterier:

stegninger og informationer om reservedele findes også under:

www.bosch-pt.com

Bosch kundeservice-team vil gerne hjælpe dig med at besvare
spørgsmål vedr. køb, anvendelse og indstilling af produkter
og tilbehør.

Ni-MH: Nikkel-metalhydrid

Ret til ændringer forbeholdes.

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

OBJ_BUCH-757-007.book Page 93 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

f Håll lasermåltavlan 43 och takmätplattan 44 på betryg-

Svenska

Säkerhetsanvisningar

Rotationslaser

Samtliga anvisningar bör läsas för effektiv
och säker användning av mätverktyget. Håll
varselskyltarna på mätverktyget tydligt läs­bara. TA VÄL VARA PÅ ANVISNINGARNA.

f Se upp – om andra hanterings- eller justeringsutrust-

ningar än de som angivits här eller andra metoder
används finns risk för farlig strålningsexposition.

f Lasersiktglasögonen får inte användas som skydds-

glasögon. Lasersiktglasögonen förbättrar laserstrålens

siktbarhet men skyddar inte mot laserstrålning.

f Lasersiktglasögonen får inte användas som solglas-

ögon eller i trafiken. Lasersiktglasögonen skyddar inte

fullständigt mot UV-strålning och reducerar förmågan att
uppfatta färg.

f Låt endast kvalificerad fackpersonal reparera mät-

verktyget med originalreservdelar. Detta garanterar att

mätverktygets säkerhet upprätthålls.

f Mätverktyget får inte användas i explosionsfarlig miljö

som innehåller brännbara vätskor, gaser eller damm.

Mätverktyg kan ge upphov till gnistor som antänder dam­met eller ångorna.

f Öppna inte batteriet. Detta kan leda till kortslutning.

Skydda batteriet mot hög värme som t.ex.
längre solsken och eld samt dessutom mot vat­ten och fuktighet. Explosionsrisk föreligger.

f Håll gem, mynt, nycklar, spikar, skruvar och andra små

metallföremål på avstånd från reservbatteriet för att
undvika en bygling av kontakterna. En kortslutning av

batteriets kontakter kan leda till brännskador eller brand.

f Om batteriet används på fel sätt finns risk för att

vätska rinner ur batteriet. Undvik kontakt med väts­kan. Vid oavsiktlig kontakt spola med vatten. Om
vätska kommer i kontakt med ögonen uppsök dess­utom läkare. Batterivätskan kan medföra hudirritation

och brännskada.

f Ladda batteriet endast med laddaren som anges i

denna bruksanvisning. Om en laddare som är avsedd för

en viss typ av batterier används för andra batterityper
finns risk för brand.

f Använd endast original Bosch batterier med den spän-

ning som anges på mätverktygets typskylt. Om andra

batterier används, t.ex. kopior, renoverade batterier eller
batterier av främmande fabrikat, finns risk för att batteriet
exploderar och orsakar person- och materialskador.

För inte lasermåltavlan 43 och takmät­plattan 44 mot en pacemaker. Risk finns

att magneterna på lasermåltavlan och tak­mätplattan alstrar ett fält som menligt
påverkar pacemakerns funktion.

GRL 250 HV

f Mätverktyget levereras med en varningsskylt på engel-

f Klistra medföljande dekal i ditt eget språk över engel-

f Rikta aldrig laserstrålen mot personer eller djur och

f Låt inte barn utan uppsikt använda lasermätverktyget.

GRL 300 HV/GRL 300 HVG

f Mätverktyget levereras med två varselskyltar på eng-

Svenska | 93

gande avstånd från magnetiska datamedia och magne­tiskt känsliga apparater. Magneterna på lasermåltavlan

och takmätplattan kan leda till irreversibla dataförluster.

ska (visas på bilden av mätverktyget på grafiksidan
märkt med nummer 20).

IEC 60825-1:2007-03

<1mW, 635 nm

ska texten på varningsskylten innan du tar elverktyget
i bruk.

rikta inte heller själv blicken mot laserstrålen. Detta

mätverktyg alstrar laserstrålning i laserklass 2 enligt
IEC 60825-1. Risk finns att strålen bländar personer.

Risk finns för att personer oavsiktligt bländas.

elska (visas på bilden av mätverktyget på grafiksidan
märkt med nummer 20 och 21):

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

OBJ_BUCH-757-007.book Page 94 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

94 | Svenska

f Klistra medföljande dekal i ditt eget språk över engel-

ska texten på varningsskylten innan du tar mätverkty­get i bruk. Dekalerna medföljer mätverktyget.

f Rikta inte laserstrålen mot människor eller djur och

rikta inte heller själv blicken mot laserstrålen. Detta

mätverktyg alstrar laserstrålning i laserklass 3R enligt
IEC 60825-1. Ögonen kan skadas om de riktas – också på
större avstånd – direkt mot laserstrålen.

f Undvik laserstrålar som reflekteras från blanka ytor

som t.ex. fönster och speglar. Även en reflekterad laser-

stråle kan skada ögonen.

f Mätverktyget får användas endast av personer som är

förtrogna med hantering av laserdon. EN 60825-1

omfattar bl.a. kännedom om laserns biologiska inverkan
på ögon och hud samt beskriver korrekt användning av
laserskydd för undvikande av skaderisker.

f Ställ alltid upp mätverktyget så att laserstrålarna rik-

tas långt över eller under ögonhöjd. Därigenom undviks

ögonskador.

f Använd lämpliga laservarningsskyltar för att märka

upp det område där mätverktyget används. Därigenom

undviks att utomstående personer går in i riskområdet.

f Se till att förvara mätverktyget på platser som obehö-

riga personer inte har tillträde till. Personer som inte är

förtrogna med mätverktygets användning kan skada sig
själv och andra.

f Följ de nationella föreskrifterna när ett mätverktyg i

laserklass 3R används. Underlåtelse att följa dessa före-

skrifter kan leda till personskada.

f Se till att det område där laserstrålar förekommer

övervakas eller skärmas av. Genom att avgränsa laser-

strålningen till det kontrollerade området undviks ögon­skada hos utomstående personer.

Batteriladdare

Läs noga igenom alla säkerhetsanvisningar
och instruktioner. Fel som uppstår till följd av att

säkerhetsanvisningarna och instruktionerna inte
följts kan orsaka elstöt, brand och/eller allvarliga
personskador.

Skydda laddaren mot regn och väta. Tränger
vatten in i laddaren ökar risken för elektrisk stöt.

f Ladda inte batterier av främmande fabrikat. Laddaren

är endast lämplig för laddning av de Bosch batterier som
används i rotationslasern. Vid laddning av batterier av
främmande fabrikat finns risk för brand och explosion.

f Håll laddaren ren. Förorening kan leda till elektrisk stöt.
f Kontrollera laddare, kabel och stickkontakt före varje

användning. En skadad laddare får inte användas. Du
får själv aldrig öppna laddaren, låt den repareras av
kvalificerad fackman och endast med originalreserv­delar. Skadade laddare, ledningar eller stickkontakter

ökar risken för elektrisk stöt.

f Använd inte laddaren på lättantändligt underlag (t.ex.

papper, textilier mm) resp. i brännbar omgivning. Vid

laddningen värms laddaren upp vilket kan medföra brand­risk.

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

f Om batteriet används på fel sätt finns risk för att vätska

rinner ur batteriet. Undvik kontakt med vätskan. Vid
oavsiktlig kontakt spola med vatten. Om vätska kommer
i kontakt med ögonen uppsök dessutom läkare. Batteri-

vätskan kan medföra hudirritation och brännskada.

f Håll barn under uppsikt. Barn får inte leka med laddaren.
f Laddaren får inte användas av barn eller personer med

begränsad fysisk, sensorisk eller psykisk förmåga eller
som saknar den erfarenhet och kunskap som krävs för
säker hantering. Undantag görs om personen överva­kas av en ansvarig person som även kan undervisa i lad­darens användning. I annat fall finns risk för felhantering

och personskada.

Fjärrkontroll

Läs noga alla anvisningar och beakta dem.

TA VÄL VARA PÅ ANVISNINGARNA.

f Låt endast kvalificerad fackpersonal reparera fjärrkon-

trollen med originalreservdelar. Detta garanterar att

fjärrkontrollens funktionalitet upprätthålls.

f Använd inte fjärrkontrollen i explosionsfarlig omgiv-

ning med brännbara vätskor, gaser eller damm. I fjärr-

kontrollen kan gnistor uppstå som antänder dammet eller
ångorna.

Produkt- och kapacitetsbeskrivning

Ändamålsenlig användning

Rotationslaser

Mätverktyget används för bestämning och kontroll av exakta
vågräta höjdförlopp, lodlinjer, fluktlinjer och lodpunkter.

Mätverktyget är avsett för mätningar inom- och utomhus.

Fjärrkontroll

Fjärrkontrollen är avsedd för styrningen av rotationslasern
inomhus och utomhus.

Illustrerade komponenter

Numreringen av komponenterna hänvisar till rotationslaserns,
laddarens och fjärrkontrollens illustration på grafiksidan.

Rotationslaser/laddare

1 Chockvarningsindikering

2 Knapp för chockvarning

3 Indikering för nivelleringsautomatik

4 På-Av-knapp rotationslaser

5 Knapp för rotationsdrift och val av rotationshastighet

6 variabel laserstråle

7 Mottagningslins för fjärrstyrning

8 Utloppsöppning för laserstrålning

9 Lodstråle
10 Rotationshuvud
11 Knapp för linjefunktion och val av linjelängd
12 Indikering av laddningstillstånd

OBJ_BUCH-757-007.book Page 95 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

Svenska | 95

13 Batteri*
14 Batterifack
15 Batterifackets låsning
16 Batteriets låsning*
17 Hylsdon för laddkontakt*
18 Stativfäste 5/8"
19 Rotationslaserns serienummer
20 Laservarningsskylt
21 Varningsskylt utloppsöppning för laserstrålning

(GRL 300 HV/GRL 300 HVG)

22 Laddare*
23 Laddarens stickpropp*
24 Laddstickkontakt*

Fjärrkontroll

25 Knapp på fjärrkontrollen för rotationsfunktion och val av

rotationshastighet

26 Knapp på fjärrkontrollen för linjefunktion och val av linje-

längd

27 Återställningsknapp för schockvarning
28 Knapp ”Vrid medurs”

29 Knapp ”Vrid moturs”
30 Driftsindikering
31 Utloppsöppning för den infraröda strålen
32 Serienummer
33 Spärr på batterifackets lock
34 Batterifackets lock

Tillbehör/reservdelar

35 Lasermottagare*
36 Bygglaserns mätstav*
37 Stativ*
38 Lasersiktglasögon*
39 Väggfäste/uppriktningsenhet*
40 Väggfästets fästskruv*
41 Skruv på uppriktningsenheten*
42 5/8"-skruv på väggfästet*
43 Lasermåltavla*
44 Takmätplatta*
45 Väska

* I bruksanvisningen avbildat och beskrivet tillbehör ingår inte i
standardleveransen.

Tekniska data

Rotationslaser GRL 250 HV

Professional

Produktnummer
Arbetsområde (radie)

1)

– utan lasermottagare ca
– med lasermottagare ca

Nivelleringsnoggrannhet

1) 2)

Självnivelleringsområde typiskt
Nivelleringstid typisk
Rotationshastighet

3 601 K61 60. 3 601 K61 50. 3 601 K61 70.

30 m

125 m

±0,1 mm/m ± 0,1 mm/m ± 0,1 mm/m

±8% (±5°) ±8% (± 5°) ±8% (± 5°)

15 s 15 s 15 s

150/300/600 min

-1

Öppningsvinkel vid linjefunktion 10/25/50 ° 10/25/50 ° 10/25/50°
Driftstemperatur
Lagringstemperatur
Relativ luftfuktighet max.
Laserklass
Lasertyp
Ø Laserstråle vid utloppsöppningen ca
Stativfäste (horizontellt)
Batterier (NiMH)

Batterier (alkali-mangan)

1)

2x1,2VHR20 (D) (9Ah)

–10 ...+ 50 ° C –10 ...+ 50 ° C 0...+40°C
–20 ...+ 70 ° C –20 ...+ 70 ° C –20...+70°C

90 % 90 % 90 %

23R3R

635 nm, <1 mW 635 nm, <5 mW 532 nm, <5 mW

5mm 5mm 5mm

5/8"-11 5/8"-11 5/8"-11

2x1,2VHR20 (D) (9Ah)

2 x 1,5 V LR20 (D)

Batterikapacitet ca
– Batterier (NiMH)
– Batterier (alkali-mangan)

Vikt enligt EPTA-Procedure 01/2003
Mått (längd x bredd x höjd)
Kapslingsklass

1) vid 20 ° C

2) längs axlarna
Kontrollera rotationslaserns objektnummer som finns på typskylten, handelsbeteckningarna för enskilda rotationslaser kan variera.
För entydig identifiering av aktuell rotationslaser se serienumret 19 på typskylten.

190 x 180 x 170 mm 190 x 180 x 170 mm 190 x 180 x 170 mm

IP 54 (damm- och spolsäker) IP 54 (damm- och spolsäker) IP 54 (damm- och spolsäker)

40 h
60 h

1,8 kg 1,8 kg 1,8 kg

GRL 300 HV

Professional

30 m

150 m

150/300/600 min

2 x 1,5 V LR20 (D)

30 h
50 h

GRL 300 HVG

Professional

-1

150/300/600 min

2x1,2VHR20 (D) (9Ah)

2 x 1,5 V LR20 (D)

150 m

50 m

-1

20 h
30 h

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

OBJ_BUCH-757-007.book Page 96 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

96 | Svenska

Laddare

Produktnummer 2 610 A13 782
Märkspänning
Frekvens
Batteriladdningsspänning
Laddningsström
Tillåtet temperaturområde för

laddning
Laddningstid
Antal battericeller
Märkspänning (per battericell)
Vikt enligt

EPTA-Procedure 01/2003
Skyddsklass

Fjärrkontroll RC 1

Produktnummer
Arbetsområde
Driftstemperatur
Lagringstemperatur
Batteri
Vikt enligt

EPTA-Procedure 01/2003

3) Arbetsområdet kan minska till följd av ogynnsamma omgivningsvill­kor (t.ex. direkt solbelysning).

Kontrollera fjärrkontrollens produktnummer på typskylten. Handelsbe­teckningarna för enskilda fjärrkontroller kan variera.

Serienumret 32 på typskylten ger en entydig identifiering av fjärrkon­trollen.

3)

V~ 100– 240
Hz 50/60
V= 7,5

A1,0

°C 0–45

h14

V= 1,2

kg 0,2

Professional

3 601 K69 900

–10°C...+50°C
–20°C...+70°C

1x1,5VLR06(AA)

Montage

Rotationslaserns energiförsörjning

Användning med batterier

För mätverktyget rekommenderar vi alkali-mangan-primär­batterier eller laddningsbara sekundärbatterier.

Öppna batterifacket 14 genom att vrida spärren 15 till läget

och dra ut batterifacket.

Vid insättning av batterierna kontrollera korrekt polning enligt
bild i batterifacket.

Alla batterier ska bytas samtidigt. Använd endast batterier av
samma fabrikat och med samma kapacitet.

Stäng batterifacket 14 genom att vrida spärren 15 till läget

.

Om batterierna satts in i fel läge kan mätverktyget inte kopp­las på. Placera batterierna i rätt polriktning.

f Ta bort batterierna om mätverktyget inte används

under en längre tid. Batterierna kan vid långtidslagring

korrodera och självurladdas.

Användning med batteri

Före driftstart ladda upp batteriet 13. Batteriet kan laddas
upp endast med härför avsedd laddare 22.

f Kontrollera nätspänningen! Kontrollera att strömkällans

Anslut nätsladden som har en lämplig stickpropp 23 till ladda­ren 22 och låt sladden låsa i läget.

Anslut laddarens stickkontakt 24 till hylsdonet 17 på batte­riet. Anslut laddaren till strömnätet. Laddning av urladdat bat­teri tar ca 14 timmar. Laddaren och batteriet är skyddade mot

2

överladdning.
En ny eller under en längre tid inte använt batteri får först efter

ca 5 laddnings- och urladdningscykler sin fulla kapacitet.
Ladda inte upp batteriet 13 efter varje användning, då risk

/II

finns för att kapaciteten i detta fall reduceras. Ladda upp bat­teriet endast när batteriladdningsindikatorn 12 blinkar eller
lyser konstant.

Är brukstiden efter uppladdning onormalt kort tyder det på
att batterierna är förbrukade och måste bytas mot nya.

30 m

Vid urladdat batteri kan mätverktyget drivas med hjälp av lad­daren 22 när denna ansluts till strömnätet. Stäng av mätverk­tyget, ladda batteriet ca 10 min och koppla sedan på mätverk­tyget med ansluten laddare.

För byte av batteriet 13 vrid spärren 16 till läget och dra
ut batteriet 13.

69 g

Sätt in ett nytt batteri och vrid spärren 16 till läget .

f Ta bort batteriet om mätverktyget inte används under

Indikering av laddningstillstånd

När laddningsindikatorn 12 tänds med rött blink, kan mät­verktyget ännu användas 2 timmar.

Om laddningsindikatorn 12 lyser permanent med rött ljus,
kan mätning inte längre utföras. Mätverktyget kopplar auto­matiskt från efter 1 minut.

Energiförsörjning med fjärrkontroll

För fjärrkontrollen rekommenderar vi alkali-mangan-batterier.
Öppna batterfackets lock 34 genom att trycka spärren 33 i

pilens riktning och sedan ta bort batterifackets lock. Sätt i det
medföljande batteriet. Kontrollera att polerna är korrekta
enligt figuren i batterifacket.

f Ta ut batteriet ur fjärrkontrollen om den inte används

Drift

Rotationslaserns driftstart

f Skydda mätverktyget mot väta och direkt solljus.
f Utsätt inte mätverktyget för extrema temperaturer eller

spänning överensstämmer med uppgifterna på laddarens
dataskylt.

en längre tid. Batterier kan vid långtidslagring korrodera
eller självurladdas.

under en längre tid. Batteriet kan korrodera eller självur­laddas under en längre tids lagring.

temperaturväxlingar. Lämna inte mätverktyget under en
längre tid t.ex. i bilen. Om mätverktyget varit utsatt för
större temperaturväxlingar låt det balanseras innan du

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

OBJ_BUCH-757-007.book Page 97 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

använder det. Vid extrem temperatur eller temperaturväx­lingar kan mätverktygets precision påverkas menligt.

f Undvik att utsätta mätverktyget för kraftiga stötar och

se till att det inte faller i golvet. Efter kraftig yttre påver-

kan ska mätverktygets noggrannhet kontrolleras innan
arbetet fortsättes (se ”Rotationslaserns nivelleringsnog­grannhet”, sidan 98).

Uppställning av mätverktyg

Horizontalläge

Så länge det insatta batteriet har tillräcklig spänning bibehålls
fjärrkontrollens funktion.

Ställ upp mätverktyget så att fjärrkontrollens signaler i direkt
riktning når en av mottagarlinserna 7. Arbetsområdet minskar
om fjärrkontrollen inte kan riktas direkt mot en mottagarlins.
Räckvidden kan förbättras vid en indirekt signal genom att
signalen reflekteras (t.ex. av en vägg).

När någon knapp på fjärrkontrollen aktiveras indikerar den
tända driftsindikeringen 30 att en signal har sänts.

Med fjärrkontrollen kan mätverktyget inte slås på och av.

Vertikalläge

Ställ upp mätverktyget på ett stabilt underlag i horisontal­eller vertikalläge, montera det på ett stativ 37 eller på vägg­fästet 39 med uppriktningsenhet.

På grund av den höga nivelleringsnoggrannheten reagerar

Rotationslaserns driftsätt

Översikt

De tre driftsätten är möjliga både i mätverktygets horisontal­och vertikalläge.

mätverktyget känsligt för vibrationer och lägesförändringar.
Kontrollera därför att mätverktyget sitter stadigt för att und­vika driftavbrott till följd av efternivelleringar.

In- och urkoppling
f Rikta aldrig laserstrålen mot personer eller djur (speci-

ellt inte i ögonhöjd) och rikta inte heller själv blicken
mot laserstrålen (även om du står på längre avstånd).

Mätverktyget sänder genast efter inkoppling en lodrät lod­stråle 9 och en variabel laserstråle 6.

Tryck för inkoppling av mätverktyget På-Av-knappen 4. Indi-
keringslamporna 1, 3 och 12 tänds helt kort. Mätverktyget
startar genast den automatiska nivelleringen. Under nivelle­ringen blinkar nivelleringsindikatorn 3 med grönt ljus och
lasern blinkar i punktfunktion.

Mätverktyget är avvägt så fort nivelleringsindikatorn 3 lyser
permanent med grönt ljus och lasern lyser permanent. Efter
avslutad nivellering startar mätverktyget automatiskt i rota­tionsfunktion.

Med driftsättsknapparna 5 och 11 kan driftsättet redan under
nivelleringen bestämmas (se ”Rotationslaserns driftsätt”,
sidan 97). I detta fall startar mätverktyget efter avslutad
nivellering i valt driftsätt.

För frånkoppling av mätverktyget tryck på På-Av knappen 4.

f Lämna inte påkopplat mätverktyg utan uppsikt, stäng

alltid av mätverktyget efter avslutat arbete. Risk finns

att andra personer bländas av laserstrålen.

För att skydda batterierna frånkopplas mätverktyget auoma­tiskt när mätverktyget befinner sig mer än 2 timmar utanför
självnivelleringsintervallet eller om chockvarningen har varit
utlöst mer än 2 timmar (se ”Rotationslaserns nivelleringsauto­matik”, sidan 98). Ställ in mätverktyget på nytt och koppla
åter på.

Driftstart av fjärrkontrollen

f Skydda fjärrkontrollen mot väta och direkt solljus.
f Se till att fjärrkontrollen inte utsätts för extrema tem-

peraturer eller temperaturväxlingar. Låt inte fjärrkon-

Vid varje inkoppling står mätverktyget i rotationsfunktion
med en medelhög rotationshastighet.

För omkoppling från linje- till rotationsfunktion tryck på knap­pen för rotationsfunktion 5 eller knappen 25 på fjärrkontrol­len. Rotationsfunktionen startar med en medelhög rotations­hastighet.

För att ändra rotationshastigheten tryck igen på knappen för
rotationsfunktion 5 eller knappen 25 på fjärrkontrollen tills
önskad hastighet uppnås.

Vid användning av lasermottagare skall högsta rotationshas­tigheten väljas. För arbeten utan lasermottagare ska för
bättre siktbarhet av laserstrålen rotationshastigheten redu­ceras och laserglasögon 38 användas.

Svenska | 97

trollen ligga under en längre tid t.ex. i en bil. Låt tempera­turen jämnas ut innan du använder fjärrkontrollen om den
har utsatts för stora temperaturväxlingar.

Rotationsfunktion

Rotationsfunktionen rekommenderas när
lasermottagare används. Du kan välja
mellan olika rotationshastigheter.

Linjefunktion

I detta driftsätt rör sig den variabla laser­strålen inom en begränsad öppningsvin­kel. Härvid är laserstrålens siktbarhet
bättre än i rotationsfunktion. Du kan välja
mellan fyra öppningsvinklar.

Punktfunktion

I detta driftsätt har den variabla laserstrå­len den bästa siktbarheten. Den används
t.ex. för enkel projicering av höjder eller
för kontroll av fluktning.

Rotationsfunktion
(150/300/600 min

-1

)

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

OBJ_BUCH-757-007.book Page 98 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

98 | Svenska

Linjefunktion, punktfunktion
(10°/25°/50°, 0°)

Tryck på knappen för linjefunktion 11 eller knappen 26 på
fjärrkontrollen för omkoppling mellan linjefunktion och punkt­funktion. Mätverktyget kopplas om till linjefunktion med den
minsta öppningsvinkeln.

För ändring av öppningsvinkeln tryck på knappen för linje­funktion 11 eller knappen 26 på fjärrkontrollen. Öppningsvin­keln förstoras i två steg samtidigt som rotationshastigheten
ökar vid varje steg. Vid tredje tryckning på knappen för linje­funktion kopplar mätverktyget efter en kort pendling om till
punktfunktion. Efter upprepad tryckning på knappen återgår
mätverktyget till linjefunktion med den minsta öppningsvin­keln.

Anvisning: Till följd av trögheten kan lasern i ringa grad
svänga ut över laserlinjens slutpunkter.

Vridning av laserlinje/laserpunkt resp.
rotationsplan (se bild A)

I mätverktygets horisontalläge kan laserlinjen (vid linjefunk­tion) resp. laserpunkten (vid punktfunktion) positioneras
inom laserns rotationsplan. En vridning om 360° är möjlig.
Vrid härvid rotationshuvudet 10 för hand till önskat läge eller
använd fjärrkontrollen: För medurs vridning, tryck på fjärr­kontrollens knapp 28 och för moturs vridning tryck på fjärr­kontrollens knapp 29. Vid rotationsfunktion har knapparna
ingen effekt.

I mätverktygets vertikalläge kan laserpunkten, laserlinjen
eller rotationsplanet vridas runt den lodräta axeln. Vridning
kan endast utföras inom självnivelleringsområdet (5° åt vän­ster eller höger) och med hjälp av fjärrkontrollen.
För vridning åt höger tryck fjärrkontrollens knapp 28, för vrid­ning åt vänster tryck fjärrkontrollens knapp 29.

Rotationslaserns nivelleringsautomatik

Översikt

Efter inkoppling registrerar mätverktyget självständigt hori­sontal- resp. vertikalläget. För omkoppling mellan horisontellt
och vertikalt läge stäng av mätverktyget, ställ upp det på nytt
och koppla åter på.

Vid inkoppling kontrollerar mätverktyget vågräta resp. lod­räta läget och utjämnar automatiskt ojämnheter inom självni­velleringsområdet på ca 8 % (5° ).

Står mätverktyget efter inkoppling eller lägesändring i en lut­ning på mer än 8 % är en nivellering inte längre möjlig. I detta
fall stoppas rotorn, lasern blinkar och nivelleringsindikatorn 3
lyser permanent med rött ljus. Positionera mätverktyget på
nytt och avvakta nivelleringen. Om mätverktyget inte positio­neras på nytt, frånkopplas lasern efter 2 minuter och mätverk­tyget automatiskt efter 2 timmar.

Efter nivellering kontrollerar mätverktyget kontinuerligt det
vågräta resp. lodräta läget. Vid ändring av läge nivelleras mät­verktyget automatiskt på nytt. För att undvika felmätning
stannar rotorn under nivelleringsförloppet, lasern blinkar och
nivelleringsindikatorn 3 blinkar med grönt ljus.

Mätverktyget har en chockvarningsfunktion som vid läges­ändring av resp. vibrationer i mätverktyget eller vibrationer i
marken nivellerar i relation till förändrad höjd och sålunda
undviks höjdfel.

För inkoppling av chockvarningen tryck på chockvarnings-
knappen 2. Chockvarningsindikatorn 1 lyser permanent med
grönt ljus och efter 30 s aktiveras chockvarningen.

När mätverktygets förändrade läge överskrider området för
nivelleringsnoggrannhet eller en kraftig skakning uppstår,
löser chockvarningen ut: Rotationen stoppas, lasern blinkar,
nivelleringsindikatorn 3 slocknar och chockvarningsindika­torn 1 blinkar med rött ljus. Aktuellt driftsätt sparas.

Tryck vid utlöst chockvarning knappen chockvarning 2 på
mätverktyget eller knappen Reset chockvarning 27 på fjärr­kontrollen. Chockvarningsfunktionen startas på nytt och mät­verktyget startar nivelleringen. När mätverktyget har nivelle­rats (nivelleringsindikatorn 3 lyser permanent med grönt
ljus), startar det i sparat driftsätt. Kontrollera laserstrålens
höjd mot en referenspunkt och korrigera vid behov.

Om vid utlöst chockvarning funktionen inte startar genom att
trycka knappen 2 på mätverktyget eller knappen Reset chock­varning 27 på fjärrkontrollen, frånkopplar automatiskt lasern
efter 2 minuter och mätverktyget efter 2 timmar.

För frånkoppling av chockvarningsfunktionen tryck en gång
på chockvarningsknappen 2 resp. två gånger vid utlöst
chockvarning (chockvarningsindikatorn
ljus). Vid frånkopplad chockvarning slocknar chockvarnings­indikatorn 1.

Med fjärrkontrollen kan chockvarningsfunktionen inte slås på
eller av, utan endast startas efter utlösning.

Rotationslaserns nivelleringsnoggrannhet

Noggrannhetsinverkan

Det största inflytandet utövar omgivningstemperaturen. Spe­ciellt temperaturdifferenser från marken uppåt kan avlänka
laserstrålen.

Avvikelser har en viss betydelse från och med en mätsträcka
på ca 20 m och kan lätt vid 100 m uppgå till det dubbla eller
tredubbla jämfört med avvikelsen vid 20 m.

Eftersom temperaturskiktningen nära marken är störst, bör
mätverktyget fr.o. m. en mätsträcka på 20 m monteras på ett
stativ. Ställ helst upp mätverktyget i arbetsytans centrum.

Kontroll av mätverktygets noggrannhet

Förutom yttre påverkan kan även verktygsspecifika inflytan­den (som t.ex. fall eller häftiga stötar) leda till avvikelser. Kon­trollera därför mätverktygets noggrannhet innan arbetet
påbörjas.

För kontroll behövs en fri mätsträcka på 20 m på fast underlag
mellan två väggar A och B. Du måste – vid mätverktygets hori­sontalläge – utföra en runtommätning över båda axlarna X
och Y (vardera positiv och negativ) (4 kompletta mätningar).

– Montera mätverktyget i horisontalläge nära väggen A på ett

Chockvarningsfunktion

1 blinkar med rött

stativ 37 (tillbehör) eller ställ upp det på ett fast plant
underlag. Koppla på elverktyget.

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools

OBJ_BUCH-757-007.book Page 99 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

– Differensen d mellan de båda punkterna I och III på väggen

AB

20 m

– Rikta efter avslutad nivellering laserstrålen i punktfunktion

mot den nära väggen A. Märk ut laserstrålens punktcen­trum på väggen (punkt I).

AB

180°

– Vrid nu mätverktyget 180° , låt det nivelleras och märk ut

laserstrålens punktcentrum på motsatta väggen B (punkt II).

– Placera mätverktyget – utan att vrida det – nära väggen B,

koppla på och låt verktyget nivelleras.

AB

– Rikta upp mätverktyget i höjdläge (med hjälp av stativet eller

eventuellt med underlägg) så att laserstrålens punktcen­trum står exakt mot tidigare utmärkt punkt II på väggen B.

AB

180°

– Vrid mätverktyget 180° utan att förändra höjden. Låt det

nivelleras och märk ut laserstrålens punktcentrum på väg­gen A (punkt III). Kontrollera att punkten III ligger så långt
möjligt lodrätt över resp. under punkten I.

A anger mätverktygets faktiska avvikelse för uppmätt axel.

Upprepa mätningen för de tre andra axlarna. Vrid mätverkty­get före varje mätning 90° .

På mätsträckan som omfattar 2 x 20 m = 40 m får avvikelsen
uppgå till högst:
40 m x ± 0,1 mm/m = ±4 mm.
Differensen d mellan punkterna I och III får vid varje av de
fyra mätförloppen vara högst 4 mm.

Om mätverktyget vid en mätning överskrider maximal avvikelse
ska verktyget skickas till Bosch-kundservice för kontroll.

Arbetsanvisningar

f Använd alltid laserpunktens centrum för märkning.

Laserpunktens storlek förändras i relation till avståndet.

Lasersiktglasögon (tillbehör)

Lasersiktglasögonen filtrerar bort omgivningsljuset. Härvid
verkar lasern ljusare.

f Lasersiktglasögonen får inte användas som skydds-

glasögon. Lasersiktglasögonen förbättrar laserstrålens

siktbarhet men skyddar inte mot laserstrålning.

f Lasersiktglasögonen får inte användas som solglas-

ögon eller i trafiken. Lasersiktglasögonen skyddar inte

fullständigt mot UV-strålning och reducerar förmågan att
uppfatta färg.

Användning av lasermottagare (tillbehör)

Vid ogynnsamma ljusförhållanden (ljus omgivning, direkt sol­sken) och på längre avstånd ska lasermottagare för bättre
registrering av laserstrålen användas 35.

Använd vid arbeten med lasermottagare rotationsfunktionen
med högsta rotationshastigheten.

När lasermottagare används läs och beakta dess bruksanvis­ning.

Användning med fjärstyrning

När manöverknapparna aktiveras kan mätverktyget tas ur
nivelleringsläget så att rotationen kortvarigt stoppas. Genom
att använda fjärrkontrollen kan denna effekt undvikas.

Mottagarlinserna 7 för fjärrkontrollen sitter på tre sidor på
mätverktyget, bl.a. ovanför manöverfältet på framsidan.

Användning med stativ (tillbehör)

Mätverktyget har ett 5/8"-stativfäste för horisontalfunktion
på stativ. Sätt upp mätverktyget med stativfästet 18 på stati­vets 5/8"-gänga och dra fast stativets låsskruv.

På ett stativ 37 med måttskala kan höjden ställas in direkt.

Användning med väggfäste och uppriktningsenhet
(tillbehör) (se bild B)

Mätverktyget kan även monteras på väggfästet med upprikt­ningsenhet 39. Skruva in väggfästets 5/8"-skruv 42 i stativ­fästet 18 på mätverktyget.

Montering på vägg: Montering på vägg rekommenderas t.ex.
för mätning över stativets utdragshöjd eller vid mätning på
instabilt underlag och utan stativ. Montera väggfästet 39 med
uppsatt mätverktyg på väggen så lodrätt som möjligt.

Svenska | 99

Bosch Power Tools 1 619 929 J21 | (21.6.11)

OBJ_BUCH-757-007.book Page 100 Tuesday, June 21, 2011 10:16 AM

100 | Svenska

För montering på vägg kan väggfästet 39 skruvas fast med
fästskruven 40 på en max. 8 mm bred skena eller hängas upp
på två hakar.

Montering på stativ: Väggfästet 39 kan även med stativfästet
skruvas fast på stativets baksida. Denna infästning rekom­menderas speciellt för arbeten där rotationsplanet ska riktas
in mot en referenslinje.

Med hjälp av uppriktningsenheten kan det monterade mät­verktyget förskjutas lodrätt (vid montering på vägg) resp. våg­rätt (vid montering på stativ) inom ett område på ca 16 cm.
Lossa skruven 41 på uppriktningsenheten, förskjut mätverk­tyget till önskat läge och dra åter fast skruven 41.

Användning av takmätplatta (se bild B)

Takmätplattan 44 kan t.ex. användas för uppriktning av ned­hängande innertak. Fäst takmätplattan med magnethållaren
t.ex. på en balk.

Takmätplattans reflekterande halva förbättrar laserstrålens
siktbarhet vid ogynnsamma förhållanden, på takmätplattans
genomskinliga halva är laserstrålen även synlig på baksidan.

Användning av lasermåltavla (tillbehör) (se bild C)

Med hjälp av lasermåltavlan 43 kan lasermarkeringen projice­ras mot golvet resp. laserhöjden mot väggen. Med hjälp av mag­netfästet kan lasermåltavlan även fästas på en takkonstruktion.

Med nollfältet och skalan kan avvikelsen mot önskad höjd mätas
och åter inmärkas på annat ställe. Härvid utgår den exakta
inställningen av mätverktyget för den höjd som ska projiceras.

Lasermåltavlan 43 har en reflekterande beläggning så att
laserstrålen syns bättre på längre avstånd eller vid kraftigt sol­sken. Ljusets förstärkning kan endast urskiljas när blicken rik­tas parallellt med laserstrålen mot lasermåltavlan.

Användning med mätstav (tillbehör) (se bild J)

För kontroll av ojämnheter eller utmärkning av sluttning rekom­menderas mätstav 36 i kombination med lasermottagaren.

Användning utan stativ: Bestäm höjddifferensen mellan laser­strålen och referenspunktens höjd med hjälp av lasermåltav­lan 43. Överför resp. kontrollera höjddifferensen vid målet.

Rikta parallellt upp lodstrålen/märk upp den räta vinkeln
(se bild D)

Om räta vinklar ska märkas ut eller mellanväggar riktas upp
måste lodstrålen 9 riktas in parallellt, dvs. i ett konstant
avstånd till en referenslinje (t.ex. vägg).

Ställ upp mätverktyget i vertikalläge och så att lodstrålen för­löper ungefär parallellt med referenslinjen.

Mät för exakt inställning avståndet mellan lodstrålen och refe­renslinjen direkt på mätverktyget med hjälp av lasermåltavlan

43. Mät på nytt avståndet mellan lodstrålen och referenslin­jen på möjligast långt avstånd från mätverktyget. Rikta upp
lodstrålen så att den har samma avstånd till referenslinjen
som vid mätning direkt på mätverktyget.

Den räta vinkeln mot lodstrålen 9 indikeras av den variabla
laserstrålen 6.

Indikering av lodlinje/vertikalplan (se bild E)

För visning av en lodlinje resp. ett vertikalt plan ställ upp mät­verktyget i vertikalt läge. Om det vertikala planet skall ligga i
en rät vinkel mot en referenslinje (t.ex. en vägg) rikta lodstrå­len 9 längs denna referenslinje.

Lodlinjen indikeras av den variabla laserstrålen 6.

Så här vrids rotationsplanet i vertikalläge (se bild F)

För att rikta in en lodrät laserlinje eller ett lodrätt rotations­plan mot en referenspunkt på en vägg, ställ mätverktyget i
vertikalläge och rikta laserlinjen resp. rotationsplanet grovt
mot referenspunkten. För exakt inriktning mot referenspunk­ten tryck på knappen 28 (vridning åt höger) eller knappen 29
på fjärrkontrollen (vridning åt vänster).

Användning utan lasermottagare (se bild G)

Vid gynnsamma ljusförhållanden (mörk omgivning) och korta
avstånd kan mätverktyget användas utan lasermottagare. För
bättre siktbarhet av laserstrålen välj antignen linjefunktion
eller punktfunktion varvid rotationshuvudet 10 vrids för hand
mot målet.

Användning av lasermottagare (se bild H)

Vid ogynnsamma ljusförhållanden (ljud omgivning, direkt sol­sken) och på längre avstånd skall lasermottagare för bättre
registrering av laserstrålen användas. Använd vid arbeten
med lasermottagare rotationsfunktionen med högsta rota­tionshastigheten.

Mätning på långt avstånd (se bild I)

För mätning på långt avstånd måste lasermottagaren använ-

Mätstaven 36 har upptill en relativ måttskala (±50 cm). Noll­höjden kan väljas nedtill på utdraget. Härvid kan avvikelser
från börhöjden direkt avläsas.

Användningsexempel

Projicera/kontrollera höjder (se bild C)

Ställ upp mätverktyget i horisontalläge på ett fast underlag
eller montera det på ett stativ 37 (tillbehör).

Användning av stativ: Rikta upp laserstrålen mot önskad höjd.

das för registrering av laserstrålen. För att reducera stör­ningar ska mätverktyget alltid ställas upp i mitten på arbetsy­tan och på ett stativ.

Användning utomhus (se bild J)

Utomhus skall alltid lasermottagaren användas.
Montera mätverktyget på stativ 37 om marken är osäker. Akti-

vera chockvarningsfunktionen för undvikande av felmätning
om marken rör på sig eller om mätverktyget skakar.

Överför resp. kontrollera höjden vid målet.

1 619 929 J21 | (21.6.11) Bosch Power Tools