Urządzenie to spełnia wymagania normy 89/336/EEC
z uwzględnieniem poprawek 93/ 68/ EEC.
Kalkulator naukowy EL-520 L str. 1
WPROWADZENIE
Wprowadzone równanie jest wyświetlane w środkowej części
Miło nam, że wybraliście Państwo kalkulator naukowy SHARP
EL-520 L. Niniejsza instrukcja ma za zadanie pomóc w zapoznaniu
się z tym urządzeniem. Należy ją zachować do dalszego
wykorzystania.
Zasady użytkowania
W celu zapewnienia bezawaryjnego działania urządzenia, należy
stosować się do poniższych zasad:
1. Nie należy nosić kalkulatora w tylnej kieszeni spodni.
2. Nie należy narażać urządzenia na działanie ekstremalnych
temperatur.
3. Należy chronić kalkulator przed upuszczeniem lub
nadmiernym uciskiem.
4. Obudowę urządzenia należy czyścić wyłącznie przy pomocy
suchej, miękkiej ściereczki.
Obudowa ochronna
Kalkulator jest wyposażony w obudowę chroniącą przyciski oraz
wyświetlacz, kiedy urządzenie nie jest używane.
1. Nacisnąć tylny koniec kalkulatora, a następnie przesunąć
urządzenie do przodu.
2. Przekręcić kalkulator w celu włożenia go do obudowy.
str. 2 Kalkulator naukowy EL-520 L
SPOSÓB POSTÊPOWANIA
W PRZYPADKU WYST¥PIENIA
NIENORMALNYCH WARUNKÓW
Jeżeli kalkulator podczas działania jest narażony na działanie
silnego, zewnętrznego pola elektrycznego lub na silne uderzenie,
może to spowodować przerwanie działania wszystkich
przycisków, łącznie z przyciskiem [ON/C]. W takim przypadku
należy nacisnąć przycisk RESET znajdujący się z tyłu
urządzenia. Należy pamiętać, że po przeprowadzeniu tej operacji
zawartość pamięci zostanie wykasowana.
! Przycisk RESET należy używać wyłącznie w następujących
sytuacjach:
• Po wymianie baterii;
• W celu wykasowania całej zawartości pamięci;
• W przypadku wystąpienia nienormalnych warunków lub
przerwania działania wszystkich przycisków.
Jeżeli kalkulator wymaga naprawy, należy dokonać jej wyłącznie
u przedstawiciela firmy SHARP, w serwisie SHARP lub
w serwisie autoryzowanym przez SHARP.
WYŚWIETLACZ
Podczas normalnego działania nie wszystkie komunikaty
i symbole są wyświetlane.
Symbol
Równanie Mantysa Wykładnik
Jeżeli wyświetlana wartość zawiera się w przedziale ±0.000000001 ± 9999999999, na wyświetlaczu widnieje tylko mantysa. W innych
przypadkach następuje automatyczne przełączenie na system notacji
naukowej. Istnieje możliwość wyboru systemu notacji w zależności
od rodzaju przeprowadzanych obliczeń.
Kalkulator naukowy EL-520 L str. 3
wyświetlacza.
Poniżej przedstawiono znaczenie symboli i komunikatów
pojawiających się w górnej części wyświetlacza.
"#
2ndF
HYP
ALPHA
FIX SCI ENG
DEG RAD
GRAD
STAT
M
Pojawia się na wyświetlaczu, jeżeli całe
równanie lub wynik nie mogą zostać wyświetlone.
Komunikat ten pojawia się na wyświetlaczu po
naciśnięciu przycisku drugiej funkcji [2ndF].
Oznacza on, że uaktywniona jest druga funkcja
przycisku przedstawiona na klawiaturze w kolorze.
Komunikat funkcji hiperbolicznych, pojawia się
na wyświetlaczu po naciśnięciu przycisku [hyp].
Po naciśnięciu przycisków [2ndF][hyp] na
wyświetlaczu pojawi się komunikat 2ndF HYP
oznaczający, że aktywne są funkcje odwrotne
hiperboliczne.
Komunikat oznaczający, że może zostać
przeprowadzona operacja wprowadzenia
i wyświetlania zawartości pamięci lub operacja
wyświetlania danych statystycznych.
Komunikaty systemów notacji.
Komunikaty jednostek miary kąta.
Komunikat trybu obliczeń statystycznych.
Komunikat oznaczający, że w pamięci
niezależnej jest przechowywana wartość liczbowa.
PRZECZYTAĆ PRZED ROZPOCZĘCIEM
UŻYTKOWANIA KALKULATORA
Obliczenia w kalkulatorze są wykonywane w oparciu o logikę
algebraiczną.
System logiki algebraicznej pozwala na łatwe wprowadzanie
• Należy zawsze zamykać kalkulator w obudowie, kiedy nie
jest on używany. W tym celu należy wykonać opisane
powyżej czynności w odwrotnej kolejności.
równań tzn. tak, jak one wyglądają w rzeczywistości. Np. w celu
wykonania działania sin 30 + cos 45 należy nacisnąć kolejno
przyciski [sin]30[+][cos]45[=]. Obliczenia - od najprostszych do
najbardziej skomplikowanych równań- mogą być
przeprowadzane w łatwy do zrozumienia sposób. W jednym
równaniu możliwe jest wprowadzenie do 159 znaków.
str. 4 Kalkulator naukowy EL-520 L
• Podczas używania kalkulatora po raz pierwszy należy
nacisnąć przycisk RESET znajdujący się z tyłu urządzenia.
Notacja przycisków użyta w instrukcji
W niniejszej instrukcji użyta została następująca notacja przycisków.
x
e E
ln
x
π
[ln]
[2ndF][e
[E]
[X]
Exp [Exp]
Jak przedstawiono powyżej, w przypadku użycia drugiej funkcji,
[2ndF][π]
Przycisk logarytmu
x
Przycisk funkcji e
]
x
Przycisk cyfry E w systemie szesnastkowym
Przycisk obliczeń z użyciem pamięci
Przycisk wykładnika
Przycisk liczby π
w niniejszej instrukcji po przycisku [2ndF] przedstawiona zostanie
tylko druga funkcja. Zostanie to zapisane jako „naciśnięcie
przycisków [2ndF][druga funkcja]”, co oznacza, że najpierw
należy nacisnąć przycisk [2ndF], a następnie przycisk wybranej
drugiej funkcji. Pierwsza funkcja (lub cyfra), która widnieje na
przycisku, nie zostanie w takim wypadku przedstawiona.
Wprowadzane cyfry nie są przedstawiane w instrukcji jako
przyciski, lecz jako cyfry.
Włączanie i wyłączanie zasilania
W celu włączenia zasilania należy nacisnąć przycisk [ON/C]. W celu
wyłączenia zasilania należy nacisnąć przycisk [2ndF][OFF]
Sposoby kasowania liczb lub działań
Istnieją trzy metody kasowania liczb lub działań:
[ON/C] Naciśnięcie tego przycisku powoduje wykasowanie
wszystkich wartości oraz funkcji i wzorów obliczeń.
Nie dotyczy to danych statystycznych oraz
zawartości pamięci w normalnym trybie pracy.
[2ndF][CA]
Naciśnięcie tych przycisków powoduje wykasowanie
wszystkich wartości z wyjątkiem zawartości pamięci
niezależnej „M” oraz zawartości pamięci tymczasowych
„A-D, X i Y” w normalnym trybie pracy. Powoduje też
skasowanie zawartości pamięci statystycznych.
[DEL]
Naciśnięcie tego przycisku podczas wprowadzania
liczby powoduje wykasowanie ostatniej wyświetlanej
cyfry. Naciśnięcie tego przycisku, w trybie edycji
powoduje wykasowanie jednej cyfry, funkcji itp., na
miejscu której znajduje się kursor.
Kalkulator naukowy EL-520 L str. 5
Priorytety operacji
Obliczenia są przeprowadzane w następującej kolejności:
1. Funkcje poprzedzone argumentem (x
x
x
,
2. Y
Y
-1
, x2, n!, itp.)
3. Mnożenie wartości przechowywanej w pamięci (2A itp.)
4. Funkcje po których następuje argument (sin, cos itp.)
5. Mnożenie funkcji (2sin30 itp.)
6. nCr, nPr
7. ×, ÷
8. +, -
9. AND
10. OR, XOR, XNOR
11. =, M+, M-, ⇒M,
DEG, RAD, GRAD, →BIN, →OCT,
→HEX, →DEC, x’, y’, DATA, CD, →rθ, →xy, % oraz inne
operacje kończące obliczenia
• W przypadku użycia nawiasów, wyrażenia zamknięte
nawiasami mają pierwszeństwo przed innymi obliczeniami.
Operacja zawieszania
Operacje, które nie mogą zostać przeprowadzone natychmiast
z powodu kolejności działań lub z powodu zastosowania nawiasów
muszą być czasowo zawieszone (operacja zawieszania). Kalkulator
umożliwia wprowadzenie i przechowanie do 16 działań oraz do 8
wartości numerycznych (8 wartościw normalnym trybie pracy oraz 4
wartości w trybie obliczeń statystycznych).
USTAWIENIE POCZĄTKOWE
Wybór trybu pracy
Kalkulator może pracować w 3 trybach pracy opisanych poniżej.
W celu wyboru trybu pracy należy nacisnąć przycisk [MODE],
a następnie podać numer odpowiadający wybranemu trybowi pracy.
[0] Normalny tryb pracy.
Tryb ten jest używany podczas wykonywania operacji
arytmetycznych, podstawiania arytmetycznego, oraz
obliczeń z udziałem funkcji.
[1] Tryb obliczeń statystycznych z jedną zmienną
Tryb ten jest używany do przeprowadzania obliczeń
statystycznych z jedną zmienną. Po wejściu do tego trybu
pracy w prawym górnym rogu wyświetlacza pojawia się
napis STAT, a w głównej części wyświetlacza pojawia się
„STAT x”.
str. 6 Kalkulator naukowy EL-520 L
[2] Tryb obliczeń statystycznych z dwoma zmiennymi
Tryb ten jest używany do przeprowadzania obliczeń
statystycznych z dwoma zmiennymi. Po wejściu do tego
trybu pracy w prawym górnym rogu wyświetlacza
pojawia się komunikat STAT, a w głównej części
wyświetlacza pojawia się „STAT xy”
.
Wybór systemu notacji
Kalkulator umożliwia wybór jednego z czterech systemów notacji
wyświetlanych wartości.
FIX System ustalonej liczby miejsc po przecinku dziesiętnym.
Wyświetlana liczba posiada ustaloną przez użytkownika
liczbę miejsc po przecinku dziesiętnym. Jeżeli wybrany
jest ten sposób prezentacji liczb, na wyświetlaczu
widnieje komunikat FIX
SCI System notacji naukowej
Liczba jest wyświetlana w notacji naukowej. Jeżeli
wybrany jest ten sposób prezentacji liczb, na
wyświetlaczu widnieje komunikat SCI. Mantysa wartości jest
wyświetlana z określoną liczbą miejsc po przecinku
dziesiętnym.
ENG System notacji inżynierskiej
Liczba jest wyświetlana w notacji inżynierskiej. Jeżeli
wybrany jest ten sposób prezentacji liczb, na
wyświetlaczu widnieje komunikat ENG. Mantysa wartości
jest wyświetlana z określoną liczbą miejsc po przecinku
dziesiętnym. Oprócz mantysy wyświetlany jest
wykładnik będący wielokrotnością 3.
System zmiennoprzecinkowy
Liczba jest wyświetlana ze zmienną ilością miejsc po
przecinku dziesiętnym. Jeżeli wybrany jest ten sposób
prezentacji danych, na wyświetlaczu nie widnieje żaden
komunikat. Wartości w zakresie 0.000000001 ≤ x ≤
9999999999 wyświetlane są w notacji naukowej.
W celu zmiany systemu notacji należy w momencie, kiedy
wyświetlany jest wynik obliczeń lub po wykasowaniu
wyświetlanych wartości przy pomocy przycisku [ON/C], nacisnąć
przyciski [2ndF][FSE]. Każde naciśnięcie przycisków [2ndF][FSE]
powoduje wybór jednego z systemów notacji w sekwencji FIX →
SCI → ENG → System zmiennoprzecinkowy → FIX itd.
Kalkulator naukowy EL-520 L str. 7
Określanie liczby miejsc po przecinku dziesiętnym
Jeżeli wybrany jest system ustalonej liczby miejsc po przecinku
dziesiętnym; system notacji naukowej lub system notacji
inżynierskiej (na wyświetlaczu widnieje jeden z komunikatów FIX,
SCI lub ENG), możliwe jest ustawienie stałej liczby miejsc po
przecinku dziesiętnym w zakresie od 0 do 9. Po ustawieniu liczby
miejsc po przecinku dziesiętnym wyświetlana wartość będzie
zaokrąglana zgodnie z ustawieniem. W celu określenia ilości
miejsc po przecinku dziesiętnym należy w momencie, kiedy
wyświetlany jest wynik obliczeń lub po wykasowaniu
wyświetlanych wartości przy pomocy przycisku [ON/C], nacisnąć
przyciski [2ndF][TAB], a następnie nacisnąć przycisk numeryczny
odpowiadający wybranej ilości miejsc po przecinku dziesiętnym.
Określenie jednostek miary kąta
Kalkulator umożliwia ustawienie jednej z trzech jednostek miary kąta:
Stopnie (°)
Radiany (rad) Na wyświetlaczu pojawia się komunikat RAD
Grady (g)
W celu określenia jednostek miary kąta należy nacisnąć przycisk
[DRG]. Każde naciśnięcie przycisku [DRG] powoduje wybór
jednostek miary kąta w sekwencji DEG → RAD → GRAD → DEG
itd.
Uwaga: Dla przykładów znajdujących się w dalszej części
instrukcji należy upewnić się, czy na wyświetlaczu nie widnieje
żaden z poniższych komunikatów.
FIX, SCI, ENG - patrz punkt „Wybór systemu notacji” str. 7
BIN, OCT, HEX - patrz punkt „ Systemy liczbowe: dwójkowy,
Na wyświetlaczu pojawia się komunikat DEG
Na wyświetlaczu pojawia się komunikat GRAD
ósemkowy, dziesiętny, szesnastkowy "
str.12
Edycja równania
Kalkulator umożliwia edycję równania nie tylko podczas jego
wprowadzania, ale również po wyznaczeniu wyniku.
[Edycja równania podczas wprowadzania równania]
• Nacisnąć przycisk [
] lub przycisk [ ] w celu przesunięcia
kursora;
• Jeżeli zachodzi potrzeba usunięcia cyfry, przesunąć kursor
tak, aby znalazł się pod cyfrą, która ma zostać usunięta,
a następnie nacisnąć przycisk [DEL]; Wykonanie tej operacji
powoduje usunięcie cyfry, na miejscu której ma być ustawiony
kursor.
str. 8 Kalkulator naukowy EL-520 L
• Jeżeli zachodzi potrzeba wstawienia cyfry między cyfry
istniejące, należy przesunąć kursor tak, aby znalazł się na
następnym polu za cyfrą, przed którą ma zostać wstawiona
nowa cyfra, a następnie wprowadzić cyfrę.
[Edycja równania po obliczeniu wyniku]
• Nacisnąć przyciski [2ndF][
] w celu powrotu do równania;
• Przeprowadzić edycję w taki sam sposób, jak to opisano
powyżej.
Podstawienie arytmetyczne
Jeżeli istnieje wzór, i należy tylko podstawić liczby, kalkulator
bardzo ułatwia wykonanie tego zadania. Wprowadzony wzór
zostaje zapisany w pamięci jako formuła. Po obliczeniu
pierwszego wyniku, naciśnięcie przycisków [2ndF][?] powoduje
automatyczne przesunięcie kursora na miejsce pierwszej liczby
będącej składnikiem wzoru. Możliwa jest wtedy jej zmiana. Po
wykonaniu zmiany ponowne naciśnięcie przycisków [2ndF][?]
powoduje automatyczne przesunięcie kursora na miejsce
następnej liczby będącej składnikiem formuły. W ten sposób
można zmienić wszystkie liczby będące składnikiem wzoru.
Naciśnięcie przycisku [=] w dowolnym momencie powoduje
obliczenie wyniku nowego równania.
• Jeżeli na wyświetlaczu widnieje jeden z komunikatów FIX,
SCI lub ENG, należy usunąć ten komunikat przez
naciśnięcie przycisków [2ndF][FSE] (patrz punkt „Wybór
systemu notacji).
Obliczenia arytmetyczne (patrz tabela na str. 21)
Kalkulator naukowy EL-520 L str. 9
Funkcje (patrz tabela na str. 22)
Przed wykonaniem obliczeń z udziałem funkcji należy nacisnąć
przycisk [ON/C].
• Przed rozpoczęciem obliczeń należy wybrać jednostkę miary
kątów (patrz punkt „Wybór jednostek miary kątów”).
• Obliczenia łańcuchowe (wynik ostatnich obliczeń jest użyty
do następnych obliczeń).
Liczby losowe
Naciśnięcie przycisków [2ndF][RANDOM][=] powoduje
wygenerowanie trzycyfrowej liczby pseudo-losowej. W celu
generacji następnej liczby losowej należy nacisnąć przycisk [=].
Operację tą można przeprowadzić zarówno w normalnym trybie
pracy jak i w trybie obliczeń statystycznych. Niemożliwa jest
generacja liczby losowej w trakcie wykonywania obliczeń
w różnych systemach liczbowych.
• Liczby losowe wykorzystują pamięć Y. Każda liczba losowa
jest generowana na bazie wartości przechowywanej
w pamięci Y (seria liczb pseudo-losowych).
• W celu wygenerowania nowej serii liczb pseudo-losowych
należy (w celu wykasowania pamięci Y) nacisnąć kolejno
przyciski [ON/C][STO][Y].
Zmiana jednostek miary kątów (patrz tabela na str. 24)
Jednostki miary kątów mogą być zmieniane w następującej
sekwencji: stopnie → radiany → grady → stopnie itd.
Obliczenia z wykorzystaniem pamięci (parz tabela na str. 25)
Kalkulator posiada jedną pamięć niezależną (M), jedną pamięć
ostatniego wyniku oraz sześć pamięci tymczasowych (A - D, X, Y).
Pamięć niezależna (M)
Pamięć niezależna jest dostępna w normalnym trybie pracy.
[STO][M]:
Wykasowanie zawartości pamięci niezależnej oraz
wprowadzenie do niej wyświetlanej wartości.
[RCL][M] lub [2ndF][ALPHA][M][=]
Wyświetlanie wartości przechowywanej w pamięci niezależnej.
[M+]
Dodanie wyświetlanej wartości do wartości przechowywanej
w pamięci niezależnej.
str. 10 Kalkulator naukowy EL-520 L
[2ndF][M-]
Odjęcie wyświetlanej wartości od wartości przechowywanej
w pamięci niezależnej.
• Naciśnięcie przycisków 0 [STO][M] powoduje wykasowanie
zawartości pamięci niezależnej (wprowadzenie do niej
wartości zerowej).
Pamięci tymczasowe (A - D, X, Y)
Pamięci tymczasowe A - D, X oraz Y są dostępne w normalnym
trybie pracy.
[STO][A] - [D], [X], [Y]:
Wprowadzenie wyświetlanej wartości do określonej pamięci
tymczasowej (A - D, X, Y).
Wyświetlanie wartości przechowywanej w pamięci tymczasowej
(określonej przez naciśnięcie odpowiedniego przycisku
literowego).
• Zawartość pamięci tymczasowej zostaje skasowana
w momencie zmiany trybu pracy lub w momencie
wprowadzenia do niej wartości zerowej.
Pamięć ostatniego wyniku
Pamięć ostatniego wyniku jest dostępna w normalnym trybie
pracy oraz w trybie obliczeń statystycznych.
Wynik obliczeń otrzymany po naciśnięciu przycisku [=] lub innego
przycisku kończącego obliczenia zostaje automatycznie
wprowadzony do pamięci ostatniego wyniku.
[2ndF][ANS]:
Wyświetlanie zawartości pamięci ostatniego wyniku.
• Zawartość pamięci ostatniego wyniku zostaje wykasowana
w momencie zmiany trybu pracy.
Uwaga:
Wyniki obliczeń z udziałem podanych poniżej funkcji zostają
automatycznie wprowadzone do pamięci X lub pamięci Y. Z tego
powodu, podczas używania tych funkcji należy zwrócić uwagę na
pamięć X i pamięć Y.
• Liczby losowe Pamięć Y
• →rθ →xy Pamięć X, pamięć Y
Kalkulator naukowy EL-520 L str. 11
Obliczenia na ułamkach (patrz tabela na str. 25)
[ab/c]: Przycisk ten jest używany do wprowadzania ułamków lub
do przekształcania liczb.
[2ndF][d/c]: Naciśnięcie tych przycisków umożliwia
przekształcenie liczb.
• Liczby z ułamkiem dziesiętnym lub zapisywane w postaci
wykładniczej nie mogą być wprowadzone jako ułamek.
We wszystkich przypadkach w części całkowitej, liczniku
i mianowniku wprowadzonych może zostać łącznie do 10
cyfr (uwzględniając symbol ( )).
• Jeżeli liczba cyfr, która ma zostać wyświetlona, jest większa od
10, liczba zostaje przekształcona i wyświetlona w postaci
dziesiętnej.
Systemy liczbowe: dwójkowy, ósemkowy, dziesiętny
i szesnastkowy (N-Base). (patrz tabela na str. 25)
Kalkulator umożliwia przeprowadzenie przekształceń liczby
w systemach liczbowych: dwójkowym, ósemkowym, dziesiętnym
i szesnastkowym oraz przeprowadzenie w tych systemach
czterech podstawowych działań arytmetycznych, obliczeń
z użyciem nawiasów i obliczeń z użyciem pamięci. Oprócz tego na
liczbach w systemach: dwójkowym, ósemkowym i szesnastkowym
możliwe jest przeprowadzenie operacji logicznych AND, OR, NOT,
NEG, XOR i XNOR.
Przekształcenie liczby na inny system liczbowy odbywa się
X X
w następujący sposób:
[2ndF][#BIN]
Przekształcenie liczby na system dwójkowy. Na
wyświetlaczu pojawia się komunikat „b”.
[2ndF][#OCT] Przekształcenie liczby na system ósemkowy.
Na wyświetlaczu pojawia się komunikat „o”.
[2ndF][#HEX] Przekształcenie liczby na system
szesnastkowy. Na wyświetlaczu pojawia się
komunikat „H”.
[2ndF][#DEC] Przekształcenie liczby na system dziesiętny.
Komunikat innego systemu liczbowego znika
W wyniku naciśnięcia jednej z powyżej opisanych kombinacji
z wyświetlacza.
przycisków wyświetlana liczba zostaje przekształcona na
wybrany system liczbowy.
Uwaga: Wprowadzanie cyfr A - F w systemie szesnastkowym
odbywa się przez naciśnięcie przycisków:
x AB 2 CDEF
[y ] , [√] , [x ] , [log] , [ln] , [nCr] .
str. 12 Kalkulator naukowy EL-520 L
Cyfry te są wyświetlane w następujący sposób.
A→A C→C E→E
B→b D→d
F→F
W systemie dwójkowym, ósemkowym i szesnastkowym niemożliwe
jest wprowadzenie części ułamkowej. Jeżeli liczba w systemie
dziesiętnym posiadająca część ułamkową jest przekształcana w
liczbę w jednym z tych systemów, część ułamkowa zostanie
pominięta. Liczby ujemne są wyświetlane w systemie dwójkowym,
ósemkowym
i szesnastkowym jako dopełnienie.
Obliczenia czasowe - system dziesiętny i system
sześćdziesiętny. (patrz tabela na str.26)
Kalkulator posiada możliwość dokonywanie przekształceń liczby
z systemu dziesiętnego na system sześćdziesiętny i odwrotnie.
Dodatkowo w systemie sześćdziesiętnym możliwe jest
przeprowadzenie czterech podstawowych działań arytmetycznych
oraz obliczeń z udziałem pamięci. (Operacje te, oprócz obliczeń z
udziałem pamięci, są dostępne również w trybie obliczeń
statystycznych).
Konwersja współrzędnych (patrz tabela na str. 27)
Przekształcenie współrzędnych może zostać przeprowadzone
w normalnym trybie pracy oraz w trybie obliczeń statystycznych.
Przed rozpoczęciem obliczeń należy wybrać jednostkę miary
kątów (patrz punkt „Wybór jednostek miary kątów).
[2ndF][→rθ]:
Przekształcenie współrzędnych prostokątnych (x, y) na
współrzędne biegunowe (r, θ).
[2ndF][ ‘ ]:
Wprowadzenie współrzędnej prostokątnej y lub współrzędnej
biegunowej θ.
[←][→]:
Przełączenie między współrzędną x i współrzędną y lub między
współrzędną r i współrzędną θ.
• Wynik obliczeń jest automatycznie wprowadzany do pamięci
X i pamięci Y.
Wartość r lub wartość x zostaje wprowadzona do pamięci X.
Wartośćθ lub wartość y zostaje wprowadzona do pamięci Y.
Funkcja modyfikacji (patrz tabela na str. 27)
W opisywanym kalkulatorze wszystkie wyniki obliczeń
zapisywane są wewnętrznie w notacji naukowej, co oznacza, że
mantysa wyniku może posiadać do 12 cyfr. Jednakże, ponieważ
wyniki obliczeń są wyświetlane w takiej notacji, jaka została
wybrana przez użytkownika, i posiadają określoną przez
użytkownika ilość miejsc po przecinku dziesiętnym, wyniki
obliczeń wewnętrznych mogą się różnić od wyniku
przedstawionego na wyświetlaczu. Przy użyciu funkcji modyfikacji
wynik obliczeń wewnętrznych jest modyfikowany w ten sposób,
aby był taki sam jak wyświetlana wartość. W ten sposób w
dalszych obliczeniach pominięty jest błąd, jaki wystąpiłby w
wyniku różnicy między wartością biorącą udział w tych
obliczeniach, a wartością wyświetlaną. Funkcja ta może być na
przykład przydatna podczas przeprowadzania obliczeń, w których
każda cyfra liczby jest brana pod uwagę.
OBLICZENIA STATYSTYCZNE
(patrz tabela na str. 28-29)
Obliczenia statystyczne są przeprowadzane w trybie obliczeń
statystycznych. W celu wejścia do trybu obliczeń statystycznych
z jedną zmienną należy nacisnąć przyciski [MODE][1]. W celu
wejścia do trybu obliczeń statystycznych z dwoma zmiennymi
należy nacisnąć przyciski [MODE][2]. W tabeli poniżej
przedstawiono, jakie wyniki statystyczne mogą zostać obliczone
w przypadku wszystkich obliczeń statystycznych.
str. 14 Kalkulator naukowy EL-520 L
Obliczenia statystyczne z jedną zmienną: Wyniki statystyczne
oznaczone symbolem $.
Regresja liniowa: Wyniki statystyczne oznaczone symbolami $ i %,
dodatkowo obliczanie wartości y dla znanej wartości x (estymator y’)
i obliczanie wartości x dla znanej wartości y (estymator x’).
Średnia próbek (danych x)
x
sx Standardowe odchylenie próbki (danych x)
$
Standardowe odchylenie populacji (danych x)
σx
n Liczebność populacji
Suma próbek (danych x)
Σx
2
Suma kwadratów próbek (danych x)
Σx
y
Średnia próbek (danych y)
sy Standardowe odchylenie próbki (danych y)
Standardowe odchylenie populacji (danych y)
σy
Suma próbek (danych y)
Σy
%
2
Suma kwadratów próbek (danych y)
Σy
Suma iloczynów próbek (danych x, y)
Σxy
r Współczynnik korelacji
a Współczynnik równania regresji
b Współczynnik równania regresji
[Wprowadzanie danych]
Wprowadzone dane są przechowywane w pamięci aż do
naciśnięcia przycisków [2ndF][CA]. Przed wprowadzeniem
nowych danych, należy wykasować zawartość pamięci.
Alternatywnym sposobem wykasowania zawartości pamięci jest
naciśnięcie przycisków [MODE][1] w przypadku trybu obliczeń
statystycznych z jedną zmienną lub naciśnięcie przycisków
[MODE][2] w przypadku trybu obliczeń statystycznych z dwoma
zmiennymi.
Dane z jedną zmienną
Dana [DATA]
Dana [ , ], liczba powtórzeń danej [DATA] (wprowadzenie kilku
takich samych danych x)
Dane z dwoma zmiennymi
Dana x [x,y], dana y [DATA]
Dana x [x,y], dana y [ , ] liczba powtórzeń pracy (x, y) [DATA]
(wprowadzenie kilku takich samych danych)
Kalkulator naukowy EL-520 L str. 15
[Korekta wprowadzonych danych]
Korekta przed naciśnięciem przycisku [DATA]:
Przy pomocy przycisku [ON/C] usunąć niepoprawną daną. Jeżeli
po wprowadzeniu niepoprawnej danej nie został jeszcze
naciśnięty przycisk [ , ] lub przycisk (x,y), to wartość może zostać
skorygowana przy pomocy przycisku [DEL].
Korekta po naciśnięciu przycisku [DATA]
Jeżeli jako ostatni naciśnięty został przycisk [DATA] (nie została
potem wykonana żadna operacja), niepoprawną daną można
usunąć przy pomocy przycisków [2ndF][CD].
Jeżeli po naciśnięciu przycisku [DATA] została już wykonana
jakaś operacja, należy wprowadzić ponownie dane, które mają
zostać skorygowane, a następnie nacisnąć przyciski [2ndF][CD].
[Wyświetlanie wyników obliczeń statystycznych]
• Wartości
y
x
, sy, σy, ,sx, σx, Σxy, Σy, Σy2, n, Σx, Σx , a, b i r
2
mogą zostać wyświetlone przez naciśnięcie przycisku [RCL],
a następnie odpowiedniego przycisku statystycznego.
• W celu wyznaczenia wartości estymatorów (x’ lub y’) należy
wprowadzić znaną wartość y (lub wartość x) a następnie
nacisnąć przyciski [2ndF][x’] (lub przyciski [2ndF][y’]).
Wzory obliczeń statystycznych
We wzorach obliczeń statystycznych opisanych w późniejszej
części instrukcji (Przykłady obliczeń), wystąpienie jednej z
poniżej opisanych okoliczności powoduje wystąpienie błędu:
• wartość bezwzględna wyniku cząstkowego lub wyniku
końcowego jest równa lub większa od 1 x 10
100
;
• mianownik wynosi 0;
• podjęta została próba obliczenia pierwiastka kwadratowego
liczby ujemnej.
B£ÊDY I ZAKRES OBLICZEÑ
1. Błędy
Błąd obliczeń wystąpi w sytuacji, gdy przekroczony zostanie
zakres obliczeń, lub gdy zostanie podjęta próba niepoprawnych
obliczeń matematycznych. W przypadku wystąpienia błędu obliczeń,
naciśnięcie przycisku [
cofnięcie kursora na miejsce równania, gdzie błąd się pojawił.
] lub przycisku [ ] powoduje automatyczne
str. 16 Kalkulator naukowy EL-520 L
W celu usunięcia błędu obliczeń należy dokonać edycji równania
(zostało to opisane w punkcie „Edycja równania”) lub nacisnąć
przycisk [ON/C].
• Liczba występująca po komunikacie „Error” jest kodem
błędu. Ponieważ kod ten określa typ błędu, należy sprawdzić
jego znaczenie.
2. Kody i typy błędów
1 Błąd składni
• Podjęta została próba wykonania niepoprawnych
obliczeń,
Np. próba przeprowadzenia obliczeń statystycznych
z dwoma zmiennymi lub przekształcenia współrzędnych po
wprowadzeniu tylko jednej danej lub jednej współrzędnej. 2
[2ndF][→rθ].
2 Błąd obliczeń
• Wartość bezwzględna wyniku cząstkowego lub wyniku
końcowego jest równa lub większa od 1 x 10
100
;
• Dzielenie przez 0;
• Podczas przeprowadzania obliczeń z udziałem funkcji,
obliczeń statystycznych, przekształceń/obliczeń na
liczbach w systemach: dwójkowym, ósemkowym lub
szesnastkowym, przekroczony został zakres obliczeń.
3 Błąd głębokości
• Przekroczona ilość dostępnych buforów (Kalkulator
posiada 8 buforów, do których mogą być
wprowadzone wartości numeryczne oraz 16 buforów,
do których wprowadzone mogą zostać wzory
matematyczne).
4 Równanie jest za długie
• Liczba znaków równania przekroczyła dozwoloną ilość
159. Ilość znaków równania musi być mniejsza od
159.
3. Zakres obliczeń(patrz tabela na str. 29, 30, 31)
• W zakresie określonym poniżej dokładność kalkulatora
wynosi ± 1 dla ostatniej cyfry mantysy. Podczas
przeprowadzania obliczeń ciągłych (w tym obliczeń łańcuchowych), błędy kumulują się prowadząc do
zmniejszenia dokładności.
Zakres obliczeń wynosi ± 10
Jeżeli wartość bezwzględna wartości wprowadzanej lub
cząstkowego / końcowego wyniku obliczeń jest mniejsza niż 10
99
, wartość zostaje zaokrąglona i wyświetlona jako 0 i taka
-9999
- ± 9.999999999 x 10 i 0.
-
wartość bierze udział w dalszych obliczeniach.
Kalkulator naukowy EL-520 L
str. 17
FUNKCJE NAUKOWE I FUNKCJE
KALKULATORA
Funkcje naukowe
Funkcja Liczba
funkcji
Statystyczn
e
Przekształ-
cenia
2
n, Σx, Σx
x ,σx, sx, Σy, Σy , Σxy,
,
sy, x’, y’, x DATA, x, w DATA, x, y DATA, x,
y, w DATA, CD, r, a, b
↔ D° M’ S, ↔ DEG, → rθ, → xy,
← (r lub x), → (θ lub y), DEG↔RAD,
Kalkulator posiada podwójne zasilanie: ogniwa słoneczne oraz
manganowe baterie alkaliczne (LR44 x 2). Zasilanie bateryjne
jest zasilaniem dodatkowym.
Typ baterii
Dwie manganowe baterie alkaliczne LR44 (lub równoważne).
Uwaga
• Podczas wymiany baterii zasilanie powinno być wyłączone;
• Należy zawsze wymieniać obie baterie jednocześnie;
• Nie należy wkładać baterii nowych razem z bateriami
wyładowanymi.
Kiedy należy dokonać wymiany baterii
Wymiany baterii należy dokonać:
• jeżeli podczas użytkowania przy słabym świetle wyświetlane
cyfry i symbole stają się blade i niewyraźne;
• jeżeli podczas użytkowania przy słabym świetle na wyświetlaczu
nic się nie pojawia, nawet po naciśnięciu przycisku [ON/C].
• jeżeli zawartość pamięci została samoczynnie usunięta.
Kalkulator naukowy EL-520 L str. 19
Uwaga
• Baterie należy przechowywać poza zasięgiem dzieci;
• Baterie instalowane u producenta mogą posiadać mniejszą
żywotność. Jest to spowodowane czasem transportu
i składowania.
• Pozostawienie wyładowanych baterii w komorze baterii może
spowodować wylanie z nich elektrolitu i zniszczenie urządzenia;
• Nie należy wrzucać baterii do ognia. Grozi to eksplozją.
Sposób wymiany baterii
1. Wyłączyć zasilanie przy pomocy przycisków [2ndF][OFF].
2. Odkręcić dwie śruby znajdujące się z tyłu urządzenia i
zdjąć pokrywę komory baterii.
3. Przy pomocy ostro zakończonego przedmiotu, np.
długopisu, wyjąć wyładowane baterie.
4. Zainstalować dwie nowe baterie, tak aby biegun dodatni (ze
znakiem „+”) znajdował się na górze.
5. Założyć pokrywę komory baterii i przykręcić śruby.
6. Nacisnąć przycisk RESET znajdujący się z tyłu urządzenia.
• Należy upewnić się, czy po naciśnięciu przycisku RESET
wygląd wyświetlacza będzie taki, jak na poniższym rysunku
Automatyczne wyłączanie zasilania
Jeżeli przez około 10 minut nie zostanie naciśnięty żaden
przycisk, zasilanie zostanie automatycznie wyłączone. Ma to na
celu przedłużenie czasu pracy baterii.