Roland HP103E, HP102E User Manual [nl]

Handleiding

Bedankt voor en gefeliciteerd met uw aankoop van de digitale Roland-piano HP103e/102e.

Belangrijkste kenmerken

Pianoklanken met een superieure resonantie en een sublieme expressiviteit

De gehanteerde stereosamples zorgen voor een bijzonder realistisch geluid en houden zelfs rekening met de geluiden van de hamers die de snaren raken. Dit levert een realistisch geluid op dat erg dicht in de buurt komt bij een vleugel. Dankzij de 64-stemmige polyfonie kunt u het demperpedaal zo vaak gebruiken als u maar wilt – zonder te vrezen dat er noten wegvallen. Bovendien biedt dit instrument een “Grand Sound”-luidsprekersysteem en een overtuigende 3Dsimulatie van een vleugel (“Grand Space”). De combinatie van die twee zorgt enerzijds voor meer transparantie en anderzijds voor meer vermogen (“Dynamic Emphasis”).

De toucher van een vleugel

Dit instrument is voorzien van een “Progressive Hammer Action”-klavier dat aanvoelt zoals het klavier van een vleugel: de weerstand van de toetsen is in de bas net iets groter dan in de diskant. Ook de pedalen spreken bijzonder nauwkeurig aan, wat een brede waaier aan nuances toelaat.

Klinkt net zo overtuigend in een hoofdtelefoon

Dankzij speciale effecten blijft het geluid zelfs bij gebruik van een hoofdtelefoon overeind. Zo bent u er zeker van dat u nooit te kampen hebt met vermoeiingsverschijnselen. Verder biedt de HP103e/ 102e een indicator, die bij gebruik van een hoofdtelefoon oplicht en een haak voor het opbergen van de hoofdtelefoon, wanneer u hem niet gebruikt.

Tal van handige functies en interne pianostukken

Een metronoom en een “tweesporen-recorder”, 60 pianostukken in het interne geheugen en nog talrijke andere functies maken dit instrument tevens bijzonder geschikt voor educatieve toepassingen.

Lees, alvorens dit product te gebruiken, de volgende dingen door: “IMPORTANT SAFETY INSTRUCTIONS”, “Veilig gebruik van dit product” (blz. 182) en “Belangrijke opmerkingen” (blz. 184). Daar vindt u namelijk belangrijke tips en een opsomming van wat u wel en niet mag doen. Bovendien verdient het natuurlijk aanbeveling om ook de rest van de handleiding door te nemen om kennis te maken met alles functies van dit product. Bewaar de handleiding op een veilige plaats, omdat u ze later beslist nog eens nodig zal hebben.

handleiding, hetzij gedeeltelijk, hetzij in z’n geheel, is zonder de schriftelijke toestemming

van ROLAND CORPORATION verboden.

Veilig gebruik van dit product

INSTRUCTIES VOOR HET VOORKOMEN VAN BRAND, ELEKTRISCHE SCHOKKEN EN VERWONDINGEN

VEILIG GEBRUIK VAN DIT APPARAAT

Over de en labels Over de symbolen

WAARSCHUWING

Wijst de gebruiker op het risico op

WAARSCHUWING

dodelijke ongevallen of zware verwondingen als gevolg van een fout gebruik van dit apparaat.

Het foute gebruik van dit apparaat kan leiden tot verwondingen en of materi le schade.

LET OP!

* "Materi le" schade heeft betrekking op

het beschadigen van het meubilair of andere huishoudelijke voorwerpen evenals huisdieren enz.

LET OP

Een driehoek maakt de gebruiker attent op belangrijke instructies of waarschuwingen. De juiste betekenis van het symbool wordt bepaald door de tekening in de driehoek. Het links getoonde symbool wordt gebruikt voor algemene waarschuwingen of om de aandacht te vestigen op gevaar.

Dit symbool maakt de gebruiker attent op dingen die nooit mogen worden uitgevoerd. Wat nooit mag worden gedaan wordt aangegeven door de tekening in de cirkel. Het links getoonde symbool wordt gebruikt om aan te geven dat het toestel nooit uit elkaar mag worden gehaald.

Dit symbool maakt de gebruiker attent op dingen die moeten worden uitgevoerd. Wat er moet worden gedaan wordt aangegeven door de tekening in de cirkel. Het links getoonde symbool betekent dat de stekker van het stroomsnoer van de uitgang moet worden losgekoppeld.

HOUD ALTIJD HET VOLGENDE IN DE GATEN

WAARSCHUWING WAARSCHUWING

001

• Lees, alvorens dit product te gebruiken, de volgende punten en de rest van deze handleiding door.

...........................................................................................................

• Open nooit de behuizing van dit product en breng vooral geen wijzigingen aan.

...........................................................................................................

• Probeer nooit het product te openen of defecte onderdelen te vervangen (tenzij dit in de handleiding uitdrukkelijk staat vermeld). Laat alle herstellingen en onderhoudswerken over aan uw Roland-dealer, een erkende herstellingsdienst of de distributeur (zie de adressen op de “Information”pagina).

...........................................................................................................

• Zet dit product nooit op één van de volgende plaatsen:

• Plaatsen die onderworpen zijn aan extreme tempe-

raturen (bv. in de zon, in een gesloten auto, in de buurt van een radiator of fornuis enz.);

• Vochtige plaatsen (badkamer, natte vloer, in de

buurt van een wasmachine enz.);

• Natte plaatsen;

• Buiten in de regen;

• Stoffige plaatsen;

• Plaatsen die aan sterke trillingen onderworpen zijn.

...........................................................................................................

• Zet het product altijd op een stevig en effen oppervlak. Zet het product nooit op een sterk trillende of hellende plaats.

...........................................................................................................

• Sluit dit product alleen aan op een stopcontact dat beantwoordt aan de vereisten op het naamplaatje en de specificaties in deze handleiding.

...........................................................................................................

• Gebruik uitsluitend het bijgeleverde netsnoer. Het netsnoer is echter niet geschikt voor gebruik met andere apparaten.

...........................................................................................................

• Beschadig nooit het netsnoer en zet er geen zware voorwerpen op. Zorg dat de kabel altijd zo wordt gelegd dat hij niet afgeklemd of op een andere manier gekneusd wordt. Het gebruik van een beschadigde kabel kan leiden tot brand of elektrocutie.

...........................................................................................................

• Dit apparaat kan, hetzij op zich, hetzij bij gebruik van een hoofdtelefoon, voor een geluidsniveau zorgen dat tot gehoorverlies kan leiden. Gebruik het dus nooit lange tijd op hoog volume. Als u ook maar vermoedt dat u gehoorproblemen begint te krijgen of last hebt van gepiep in uw oren, neemt u het best meteen contact op met een oorarts.

• Zorg dat er nooit kleine metalen of brandbare voorwerpen c.q. vloeistoffen (water, dranken e.d.) in het inwendige terechtkomen.

...........................................................................................................

• In de volgende gevallen moet u dit product meteen uitschakelen, de aansluiting op het lichtnet verbreken en contact opnemen met een door Roland erkende herstellingsdienst, uw Roland-dealer of de verdeler (zie de “Information”-pagina):

• Wanneer de stekker of het netsnoer zichtbaar

beschadigd is.

• Als er rook of een vreemde geur uit het apparaat

komt.

• Wanneer een voorwerp of vloeistof in het inwen-

dige terecht is gekomen.

• Wanneer het product in de regen heeft gestaan of

op een andere manier nat is geworden;

• Wanneer het product niet naar behoren lijkt te werken.

...........................................................................................................

NEDERLANDS NEDERLANDS

WAARSCHUWING

• In gezinnen met kleine kinderen moeten de ouders de kroost zo lang helpen bij het bedienen van dit product tot de kinderen weten wat ze wel en niet mogen doen.

...........................................................................................................

014

• Behandel het product altijd met de nodige zorg.

• (Laat het nooit vallen!)

...........................................................................................................

015

• Sluit het netsnoer van dit product nooit aan op een stroomcircuit waarop al talrijke andere apparaten zijn aangesloten. Wees bijzonder voorzichtig met verlengkabels: het opgenomen vermogen van alle apparaten mag niet hoger liggen dan de capaciteit (Watt/Ampère) van de verlengkabel. Anders smelten de aders namelijk. Let altijd op de gegevens die op de gehanteerde kabel staan vermeld.

016

• Vóór het gebruik van dit product in het buitenland neemt u het best contact op met uw dealer of de verdeler om te zorgen dat u de juiste voeding gebruikt (zie ook de adressen onder “Information”).

...........................................................................................................

026

• Zet nooit een vaas, glas e.d. op dit apparaat. Vermijd bovendien het gebruik van verstuivers en sprays, parfum, alcohol, nagellak e.d. in de buurt van het product. Indien de bewuste stof toch plekken op het behuizing achterlaat, dient u deze onmiddellijk te verwijderen.

...........................................................................................................

LET OP!

101a

• Zet dit product altijd op een goed verluchte plaats.

102b

• Trek, bij het verbreken van de aansluiting op het lichtnet, altijd aan de stekker van het netsnoer –nooit aan de kabel zelf– omdat anders de aders stuk gaan.

...........................................................................................................

103a:

• Trek de stekker op regelmatige tijdstippen uit het stopcontact en maak de pennen schoon (als er stof op zit). Als u dit product langere tijd niet wilt gebruiken, verbreekt u het best de aansluiting op het lichtnet. Stof tussen de stekker van het netsnoer en de netaansluiting kan de isolatie nadelig beïnvloeden en leiden tot brand.

LET OP!

• Raak het netsnoer en de overige kabels nooit met natte handen aan.

108d: Selection

• Let, bij het transport van het instrument, op de volgende dingen. Voor het transport zijn minstens twee personen nodig. Houd het instrument recht en wees tijdens het transport voorzichtig. Houd het instrument stevig vast om verwondingen c.q. schade aan andere voorwerpen te voorkomen.

• Controleer eerst of de schroeven, waarmee het

instrument aan de stand is bevestigd, nog vastzitten. Als u merkt dat ze wat losjes zitten, moet u ze meteen weer aandraaien.

• Verbreek de aansluiting op het lichtnet.

• Verbreek de aansluiting op alle andere instrumen-

ten.

• Zorg voor een degelijke instelling van de instel-

schroeven (blz. 190).

• Sluit de klep.

• Klap de muziekstandaard neer.

...........................................................................................................

109a

• Alvorens dit product schoon te maken moet u de aansluiting op het lichtnet verbreken (blz. 188).

...........................................................................................................

110a

• Verbreek, tijdens een onweer, de aansluiting op het lichtnet.

116

• Wees tijdens het openen en sluiten van de klep voorzichtig dat u zich niet de vingers kneust (blz. 188). Kinderen sluiten de klep het best uitsluitend onder toezicht van volwassenen.

...........................................................................................................

118b

• Als u ooit schroeven (o.m. de schroeven van de muziekstandaard) moet verwijderen, legt u ze het best op een veilige plaats – buiten het bereik van kinderen. Zo hoeft u ze later niet te zoeken en is het vrijwel onmogelijk dat kleine kinderen ze inslikken.

...........................................................................................................

NEDERLANDS NEDERLANDS NEDERLANDS

104

• Stroom- en signaalkabels draait u het best nooit samen om storingen te voorkomen. Bovendien moet u zorgen dat de kabels zich buiten het bereik van kinderen bevinden.

...........................................................................................................

106

• Ga nooit op het apparaat staan en plaats er geen zware voorwerpen op.

...........................................................................................................

NEDERLANDS

HP103e/102e – Belangrijke opmerkingen

Belangrijke opmerkingen

Lees naast “IMPORTANT SAFETY INSTRUCTIONS” en “Veilig gebruik van dit product” (blz. 182) ook de volgende punten even door:

Voeding

• Sluit dit product nooit aan op een stopcontact waarmee u al een apparaat met invertor (koelkast, wasmachine, magnetron of air conditioning) of motor hebt aangesloten. Dat andere apparaat zou namelijk storingen of op z’n minst een hoorbare brom kunnen veroorzaken. Als u, om de één of andere reden, geen ander stopcontact kunt gebruiken, maakt u het best gebruik van een bromfilter dat zich tussen het stopcontact en dit product moet bevinden.

• Schakel dit apparaat en alle andere apparaten van uw installatie uit alvorens ze op elkaar aan te sluiten. Op die manier voorkomt u schade aan de luidsprekers.

• Hoewel het LC-display en de LEDs doven, wanneer u het apparaat met zijn POWER-schakelaar uitzet, betekent dit niet dat de verbinding met het lichtnet helemaal is verbroken. Om de verbinding helemaal te verbreken moet u, na op POWER gedrukt te hebben, ook de stekker uit het stopcontact trekken. Het verdient dan ook aanbeveling om een stopcontact te kiezen waar u gemakkelijk bij kunt c.q. een voorziening met een schakelaar te kiezen.

Opstelling

• Als u dit product te dicht bij een versterker of grote transformator plaatst, zou er brom kunnen optreden. Om het probleem te verhelpen of op z’n minst te verzachten, moet u één van beide in voorkomend geval op een andere plaats zetten.

• Dit product kan de radio- of TV-ontvangst storen. Zet het daarom nooit in de buurt van dergelijke apparaten.

• Als u in de buurt van dit product een draadloze telefoon, afstandsbediening e.d. gebruikt, zou er een bromgeluid kunnen optreden. Dat is met name het geval, wanneer u wordt opgebeld of zelf iemand belt. Het verdient dan ook aanbeveling om tijdens het bellen e.d. iets verder van het product vandaan te gaan staan.

• Zorg dat dit product nooit wordt blootgesteld aan extreme temperaturen (bv. in het directe zonlicht of in een gesloten auto). Verder moet u voorkomen dat dit product in het directe zonlicht of in de buurt van een krachtige spot staat, omdat de ombouw anders zou kunnen verkleuren. Overdreven warmte kan er namelijk voor zorgen dat de ombouw vervormt of verkleurt.

• Wanneer u dit product van een koude/vochtige plaats naar een warme/drogere plaats (en vice versa) brengt, zou er condensatie (kleine waterdruppeltjes) kunnen optreden. Schakelt u het product dan in, zou er een kortsluiting of ernstige schade kunnen optreden/ontstaan. Het verdient aanbeveling om na het transport van dit product enkele uren te wachten alvorens het in te schakelen.

• Laat nooit voorwerpen uit rubber, vinyl e.d. lange tijd op dit product liggen. Dat kan er namelijk toe leiden dat de ombouw verkleurt of dat er randen/plekken ontstaan, die nauwelijks kunnen worden verwijderd.

• Leg nooit zware voorwerpen op de toetsen. Dat kan er namelijk toe leiden dat de betreffende toetsen na verloop van tijd niet meer werken.

• Kleef geen stickers e.d. op het instrument. Als u die namelijk later weer verwijdert, blijven er lelijke randen achter, die nauwelijks kunnen worden verwijderd.

Onderhoud

• Gebruik, voor de schoonmaak van dit product, enkel een zachte, droge of lichtjes bevochtigde doek. Wrijf altijd in de vezelrichting van het hout om een mooi resultaat te verkrijgen. Wrijf nooit te lang op dezelfde plaats om de finish niet te beschadigen.

• Gebruik nooit oplosmiddelen zoals bv. verfverdunners, omdat die de behuizing kunnen beschadigen.

• De pedalen van dit product zijn van messing. Messing wordt na verloop van tijd steeds donkerder, wat te wijten is aan oxidatie. Als de pedalen er steeds minder mooi beginnen uit te zien, moet u ze met een speciaal product schoonmaken.

Bijkomende voorzorgsmaatregelen

• Behandel de bedieningsorganen zachtjes om defecten en beschadiging te voorkomen. Dit geldt met name voor de regelaars en knoppen en tevens voor kabels die u aansluit. Een al te brutale behandeling kan leiden tot storingen of beschadiging van bepaalde onderdelen.

• Trek, voor het verbreken van eender welk soort aansluitingen, enkel aan de stekker en nooit aan de daaraan vastzittende kabel. Anders zou u de aders of interne componenten namelijk kunnen beschadigen, wat een kortsluiting kan veroorzaken.

• Tijdens het gebruik wordt dit product warm. Dat is normaal.

• Zet het volume laat op de avond of ’s ochtends best niet te hard om geluidsoverlast bij de buren te voorkomen. Gebruik op zo’n momenten (met name in de late uurtjes) een hoofdtelefoon.

• Alvorens dit product te vervoeren moet u het weer degelijk inpakken – liefst in de originele leveringsdoos. Zo voorkomt u krassen en andere schade aan de ombouw en het product zelf.

• Behandel de muziekstandaard altijd met de nodige zorg.

• Gebruik uitsluitend kabels van Roland voor de audioverbindingen. Als u audiokabels van een ander merk gebruikt, moet u even het volgende in de gaten houden:

• Sommige aansluitkabels bevatten weerstanden. Die maken ze ongeschikt voor het gebruik met dit product, omdat het volume/niveau dan te laag is. In sommige gevallen hoort u eventueel helemaal niets. Als u niet zeker weet wat voor kabels u hebt, neemt u het best contact op met uw dealer of de importeur van de kabels.

• Ga, alvorens de klep van dit instrument te openen, na of er geen huisdieren op zitten (het verdient trouwens aanbeveling om te zorgen dat uw huisdier nooit op het klavier c.q. de klep gaat liggen). In zeldzame gevallen zou het kunnen gebeuren dat uw huisdier binnenin het instrument verzeild geraakt. Dan moet u het instrument meteen uitschakelen en de aansluiting op het lichtnet verbreken. Neem vervolgens contact op met uw Roland-dealer of een erkende herstellingsdienst.

184

Inhoud

NEDERLANDS NEDERLANDS

Veilig gebruik van dit product....................................... 182

Belangrijke opmerkingen ..............................................184

Voorzieningen op de panelen .......................................186

Frontpaneel..........................................................................................186

Achterpaneel .......................................................................................187

Voorbereiding ................................................................. 188

Pedaalkabel aansluiten ......................................................................188

Netsnoer aansluiten ...........................................................................188

Openen en sluiten van de klep .........................................................188

Muziekstandaard installeren ............................................................188

Hoofdtelefoon aansluiten..................................................................189

Gebruik van de hoofdtelefoonhaak ..............................................189

In- en uitschakelen..............................................................................189

Volume en helderheid van het geluid instellen.............................189

Over de pedalen..................................................................................190

Over de instelschroef .........................................................................190

Hoofdstuk 1. Beluisteren van de interne stukken en de

demo................................................................................ 191

Luisteren naar de interne stukken ...................................................191

Weergave van alle pianostukken ..................................................191

Kiezen van het stuk dat u wilt beluisteren ..................................191

Luisteren naar de demosongs...........................................................192

Afspelen van een klankdemo.........................................................192

Functiedemo beluisteren ................................................................192

Hoofdstuk 2. Zelf spelen................................................ 193

Andere klanken kiezen......................................................................193

Aanslaggevoeligheid instellen (Key Touch)...................................193

Meer diepte voor het geluid (Grand Space) ...................................194

Diepte voor de hoofdtelefoon optimeren (Grand Space) .............194

Geluid levendiger maken (Dynamic Emphasis)............................194

Digitale effecten gebruiken ...............................................................195

Geluid van galm voorzien (Reverb)..............................................195

Galmvolume veranderen................................................................195

Transponeren van het klavier (Transpose).....................................195

Twee klanken tegelijk bespelen (Dual) ...........................................196

Volumebalans in de Dual-mode (Dual Balance).........................196

Verschillende klanken voor de linker-/rechterhand (Split).........197

Splitpunt instellen............................................................................197

Metronoom gebruiken.......................................................................198

Werken met de metronoom ...........................................................198

Metronoomvolume wijzigen..........................................................198

Splitsen van het klavier in twee helften voor quatre-mainsstukken

(Twin-mode)........................................................................................199

Hoofdstuk 4. Zelf iets opnemen ....................................202

Nieuw stuk opnemen.........................................................................202

Opnemen tijdens de weergave van een intern stuk......................203

Aparte opname van de linker- en rechterhand..............................204

Wissen van uw eigen opname..........................................................204

Hoofdstuk 5. Andere handige functies .........................205

Pedaalresonantie wijzigen.................................................................205

Geavanceerde instellingen (functies)...............................................205

Algemene stemming (Master Tune)................................................206

Ander stemmingssysteem kiezen .................................................206

Stretch Tuning (andere stemmingscurve)....................................206

Toewijzen van het demperpedaal aan de linker klavierhelft ......207

Werking van het ‘Grand Space’-effect.............................................207

Voorkomen dat de instellingen veranderen...................................207

‘Vergrendelen’ van de bedieningsfuncties ..................................207

‘Vergrendelen’ van het instrument met een andere klank........207

V-LINK-functie gebruiken ................................................................208

Hoofdstuk 6. Werken met externe apparaten...............209

Aansluiten van audio-apparaten .....................................................209

Aansluiten op een computer.............................................................209

MIDI-apparaten aansluiten...............................................................210

Instellen van de MIDI-functies.........................................................210

MIDI-zendkanaal instellen.............................................................211

Local-functie: verbinding tussen het klavier en de klankbron .211

Verzenden van de opname via MIDI ...........................................211

Appendix .........................................................................212

Verhelpen van storingen ...................................................................212

Fout- en andere boodschappen ........................................................213

Overzicht van de beschikbare functies............................................214

Specificaties .........................................................................................215

Tone List ..............................................................................................216

Internal Song List................................................................................217

NEDERLANDS NEDERLANDS NEDERLANDS

Hoofdstuk 3. Meespelen met de interne stukken ........ 200

Tempo instellen...................................................................................200

Weergave beginnen met een aftel .................................................200

Aparte weergave van de twee partijen............................................201

NEDERLANDS

185

HP103e/102e – Voorzieningen op de panelen

Voorzieningen op de panelen

Frontpaneel

2 3 5 6 7 118 9 10 12 13 16 17 18 19 2014 154

Power On

[Power On]-schakelaar

Hiermee schakelt u het instrument in en uit (blz. 189).

[Volume]-regelaar

Hiermee stelt u het algemene volume in (blz. 189).

[Demo]-knop

Hiermee start u een demonstratie van de beschikbare klanken en bepaalde functies (blz. 192).

[ (hoofdtelefoon)]-indicator

Deze indicator licht op, wanneer u een hoofdtelefoon aansluit (blz. 189).

[Grand Space]-knop

Hiermee voorziet u het geluid van meer diepte (blz. 194, blz. 194).

[Dynamics]-knop

Hiermee maakt u het geluid levendiger en zorgt u voor een nóg betere definitie (blz. 194).

[Brilliance]-knop

Hiermee bepaalt u de helderheid van het geluid (blz. 189).

[Transpose]-knop

Hiermee transponeert u het klavier (blz. 195).

[Split]-knop

Hiermee verdeelt u het klavier in een linker en rechter helft. Dat betekent dat u twee verschillende klanken kunt gebruiken (blz. 197). Houd deze knop ingedrukt, terwijl u op [Reverb] en vervolgens op een andere knop drukt om toegang te krijgen tot de “verborgen” functies (blz. 205~ blz. 208, blz. 210~blz. 211).

10.

[Reverb]-knop

Voorziet het geluid van galm (blz. 195).

11.

Tone-knoppen

Hiermee kiest u de klank(en) die u via het klavier kunt bespelen (blz. 193).

12.

Display

Het display houdt u op de hoogte van verschillende instellingen, bv. de klankvariatie, het songnummer en het tempo. In de regel ziet het er zoals hierboven getoond uit.

13.

[–] [+]-knoppen

Hiermee kunt u de waarde van bepaalde functies veranderen. Druk [+] en [–] samen in om weer de oorspronkelijke waarde voor de geselecteerde functie te kiezen.

14.

[Song/Tempo]-knop

Hiermee selecteert u een intern stuk (blz. 191, blz. 200). Als u deze knop herhaaldelijk indrukt, worden afwisselend het nummer van het stuk en tempo afgebeeld.

Hebt u het songnummer gekozen, dan licht de indicator in het rood op. Als de tempowaarde wordt afgebeeld, licht de indicator in het groen op.

15.

[Metronome/Count In]-knop

Hiermee schakelt u de metronoom in/uit (blz. 198). Er is tevens een aftelfunctie, die enkele tellen vóór het begin van een stuk te horen is. Zo weet u perfect wanneer u moet beginnen spelen (blz. 200).

16.

[Play]-knop

Hiermee start/stopt u de weergave van de interne stukken of uw eigen opname (blz. 191, blz. 200).

Bovendien start/stopt u hiermee de opname (blz. 202~ blz. 204).

17.

[Rec]-knop

Hiermee maakt u de HP103e/102e klaar voor de opname (blz. 202~blz. 204).

18.

[Left]-knop

Laat toe om één Recorder-partij te kiezen (blz. 201, blz. 203~blz. 204).

Bij de interne stukken kunt u met deze knop de partij van de linkerhand uitschakelen.

Deze knop en de [Right]-knop gaan we verderop de “spoorknoppen” noemen.

19.

[Right]-knop

Laat toe om een andere Recorder-partij te kiezen (blz. 201, blz. 203~blz. 204).

Bij de interne stukken kunt u met deze knop de partij van de rechterhand uitschakelen.

20.

[Key Touch]-knop

Hiermee wijzigt u de respons van het klavier (blz. 193).

186

Achterpaneel

123

Frontpaneel

Voorzieningen op de panelen

MIDI Out/In-connectors

Hier kunt u andere MIDI-compatibele instrumenten aansluiten en samen met dit instrument gebruiken (blz. 210).

Input-connectors

Sluit hier de audio-uitgangen van een ander instrument of apparaat aan. Het geluid daarvan wordt dan eveneens via de luidsprekers van de HP103e/102e weergegeven (blz. 209).

Output-connectors

Deze connectors zou u op de ingangen van een eindtrap, mengpaneel of cassettedeck e.d. kunnen aansluiten. Een externe versterker hebt u echter alleen nodig, wanneer u in een grote zaal speelt (blz. 209).

Achterpaneel

NEDERLANDS NEDERLANDS

NEDERLANDS NEDERLANDS NEDERLANDS

Hoofdtelefoonaansluiting

Hoofdtelefoonconnectors

Hier kunt u hoofdtelefoons aansluiten (blz. 189).

Pedal-aansluiting

Sluit de pedaalkabel van de stand op deze connector aan (blz. 188).

Pedal-aansluiting

Netsnoer, aansluiting

(De afbeelding toont een HP103e)

Netsnoer, aansluiting

Sluit hier het bijgeleverde netsnoer aan.

187

NEDERLANDS

HP103e/102e – Voorbereiding

Voorbereiding

Pedaalkabel aansluiten

Sluit de pedaalkabel op de Pedal-connector aan de onderzijde (achteraan) van het instrument aan.

Netsnoer aansluiten

Sluit het netsnoer aan op de AC-connector aan de onderkant (achteraan) van het instrument.

Sluit het netsnoer aan op een stopcontact.

Gebruik uitsluitend het bijgeleverde netsnoer.

Opm.

Muziekstandaard installeren

Klap de notenstandaard zoals hierna getoond op.

Klap de drie pootjes onderaan de notenstandaard naar buiten en controleer even of de notenstandaard naar behoren word gestut.

Openen en sluiten van de klep

Om de klep te openen moet u ze met beide handen vastpakken, een beetje optillen en naar de achterkant van het instrument schuiven.

Om de klep te sluiten moet u ze voorzichtig naar u toe trekken en vervolgens laten zakken.

Let er tijdens het openen en sluiten van de klep op dat u niet uw vingers klemt. Het is dan ook verstandiger dat kleine kinderen de klep van de HP103e/102e nooit alleen openen of sluiten.

Alvorens de piano te verplaatsen sluit u de klep het

Opm.

best om verwondingen tijdens het transport te voorkomen.

Alvorens de HP103e/102e te verplaatsen moet u de notenstandaard weer neerklappen.

■

Klemmen gebruiken

Indien nodig kunt u de klemmen gebruiken om te voorkomen dat uw partituren weer dichtklappen. Als u deze klemmen niet nodig hebt, moet u ze neerklappen.

fig.mu_stand4

188

Voorbereiding

Opm.

NEDERLANDS NEDERLANDS

Hoofdtelefoon aansluiten

De HP103e/102e is uitgerust met twee hoofdtelefoonaansluitingen. Zo kunnen telkens twee personen naar uw spel luisteren, wat bv. voor educatieve toepassingen of tijdens het spelen van quatre-mains stukken handig is. Bovendien heeft een hoofdtelefoon natuurlijk het voordeel dat u ook ‘s ochtends vroeg en ‘s avonds laat kunt spelen zonder wie dan ook te storen.

Sluit de hoofdtelefoon(s) aan op de connectors links onder het klavier.

Wanneer u een hoofdtelefoon aansluit, licht de [ ]-indicator (blz. 186) op en worden de luidsprekers van de HP103e/102e uitgeschakeld.

Het volume in de hoofdtelefoon stelt u in met de [Volume]-regelaar (blz. 189) van de HP103e/102e.

Hoofdtelefoonaansluiting x2

In- en uitschakelen

Na alle benodigde aansluitingen voltooid te hebben mag u de apparaten in de opgegeven volgorde inschakelen. Door de apparaten in de verkeerde volgorde in te schakelen zou u de luidsprekers enz. kunnen beschadigen.

Alvorens het instrument in te schakelen moet u de [Volume]-regelaar in de laagste stand zetten en vervolgens op [Power On] drukken.

Het instrument wordt ingeschakeld en de stroomindicator links aan de voorkant van de HP103e/102e licht op.

Enkele seconden later is het instrument beschikbaar en hoort u iets, wanneer u op het klavier speelt. Stel met de [Volume]-regelaar het gewenste volume in.

Dit product is voorzien van een veiligheidscircuit. Daarom duurt het na het inschakelen even voordat het naar behoren werkt.

fig.00~06.e

Power On

NEDERLANDS NEDERLANDS NEDERLANDS

Gebruik een stereo-hoofdtelefoon.

Opmerkingen i.v.m. het gebruik van een hoofdtelefoon

• Om de kabel van de hoofdtelefoon niet te beschadigen mag u enkel de hoofdtelefoon zelf of de stekker vastpakken.

• Als u de hoofdtelefoon op het instrument aansluit, terwijl er een hoog volume staat ingesteld, zou u de hoofdtelefoon kunnen beschadigen. Zet het volume van de HP103e/102e dus op de minimumwaarde alvorens een hoofdtelefoon aan te sluiten.

• Zet het volume nooit te hard, omdat u daardoor niet alleen de hoofdtelefoon beschadigt, maar ook uw oren. Werk altijd op een verantwoord volume.

■

Gebruik van de hoofdtelefoonhaak

Als u de hoofdtelefoon niet nodig hebt, kunt u hem aan de haak links onder het klavier van de HP103e/102e hangen.

Installeren van de hoofdtelefoonhaak

Draai de hoofdtelefoonhaak heen en weer, terwijl u hem in de boring aan de onderkant van de HP103e/102e schuift (zie de afbeelding verderop). Draai de vleugelmoer van de hoofdtelefoonhaak stevig vast om de haak klem te zetten.

Stroomindicator

Om het instrument uit te schakelen moet u de [Volume]-regelaar in de laagste stand zetten en pas daarna op [Power On] drukken.

De HP103e/102e wordt uitgeschakeld en de stroomindicator links vooraan dooft.

Om de verbinding helemaal te verbreken moet u, na op POWER gedrukt te hebben, ook de stekker uit het stopcontact trekken. Zie ook “Voeding” (blz. 184).

Volume en helderheid van het geluid instellen

Stel met de [Volume]-regelaar het gewenste volume in.

Met de [Brilliance]-knop kunt u de helderheid van het geluid veranderen.

De helderheid kan in drie stappen worden ingesteld:

Indicator van de [Brilliance]-knop

Helderheid

fig.00~07.e

Uit Rood Groen

Medium Dof/rond

Fel/hel-

der

Vleugelmoer

Hoofdtelefoonhaak

NEDERLANDS

Min Max

189

HP103e/102e – Voorbereiding

Opm.

Over de pedalen

Er zijn drie pedalen, die –met name bij het gebruik van pianoklanken– de volgende functies hebben:

Zacht pedaal

Sostenutopedaal

Demperpedaal (rechts)

Gebruik dit pedaal, wanneer u de gespeelde noten langer wilt aanhouden.

Op akoestische piano’s zorgt het intrappen van het demperpedaal dat ook andere snaren met de gespeelde noten beginnen mee te trillen. Hierdoor wordt het geluid voller.

Het demperpedaal van de HP103e/102e simuleert deze “demperresonantie”.

U kunt zelf bepalen hoe duidelijk deze resonantie van

Opm.

het demperpedaal te horen is. Zie hiervoor “Pedaalresonantie wijzigen” op blz. 205.

Sostenutopedaal (midden)

Met het sostenutopedaal kunt u enkel de noten laten doorklinken, die u speelt op het moment dat u het pedaal intrapt.

Demperpedaal

Over de instelschroef

Na het transport van de HP103e/102e, of als u vindt dat de pedalenbak teveel speling heeft, moet u de instelschroef onder de pedalen verder uitdraaien.

❍ Draai de instelschroef zo ver uit tot ze de vloer raakt. Als

er namelijk een speling blijft tussen de instelschroef en de vloer, kan het gebeuren dat het instrument niet op het intrappen van de pedalen reageert. Wanneer u het instrument op een dik vast tapijt e.d. zet, moet u de instelschroef zo ver uitdraaien tot ze tegen de vloer drukt.

Instelschroef

Als u de stand van de instelschroef nauwelijks kunt wijzigen, vraagt u het best aan een andere persoon de linker of rechter kant van de stand op te tillen, terwijl u aan de schroef draait.

Trap de pedalen na het draaien aan de instelschroef één voor één in. Als de pedalenbak beweegt, moet u de instelschroef nog verder uitdraaien tot ze de vloer raakt.

Na het transport van de piano moet u de stand van de instelschroef in de regel wijzigen.

Zacht pedaal (links)

Met dit pedaal kunt u het volume tijdelijk verminderen. Zodra u het pedaal intrapt, worden de gespeelde noten stiller dan normaal weergegeven.

190

Hoofdstuk 1. Beluisteren van de interne stukken en de

NEDERLANDS NEDERLANDS

Hoofdstuk 1. Beluisteren van de interne stukken en de demo

■

Luisteren naar de interne stukken

De HP103e/102e bevat 66 pianostukken.

“Hoofdstuk 3. Meespelen met de interne stukken” (blz. 200), “Internal Song List” (blz. 217)

■

Weergave van alle pianostukken

Als u wilt, worden alle beschikbare stukken na elkaar afgespeeld.

Kiezen van het stuk dat u wilt beluisteren

3, 42 1

Stuk kiezen

Druk op de [Song/Tempo]-knop (indicator moet rood oplichten).

Het nummer van het momenteel geselecteerde stuk wordt in het display afgebeeld.

Houd de [Song/Tempo]-knop ingedrukt, terwijl u op de [Play]-knop drukt.

De indicator van de [Song/Tempo]-knop licht op, terwijl de indicator van de [Play]-knop knippert. De weergave begint vanaf het momenteel geselecteerde stuk.

Tijdens de weergave van de interne stukken wordt de galm ingeschakeld (de indicator van die knop licht dan ook op).

Het nummer van het momenteel geselecteerde stuk wordt in het display afgebeeld.

Met de knoppen [–] en [+] kunt u het gewenste stuk kiezen.

Aan het einde van het laatste stuk keert de weergave terug naar het eerste en loopt ze gewoon door.

Weergave stoppen

Druk op de [Play]-knop.

De weergave stopt.

Identificatie van de interne stukken

USr (User)

men stuk bevat. (→ blz. 202 voor details i.v.m. de opname.)

Nummers met een “S.

Kies met de [+]- of [–]-knop een stuk.

U kunt deze knoppen ook ingedrukt houden om sneller een ander nummer te kiezen.

Weergave starten

Druk op de [Play]-knop.

De indicator van deze knop licht op en de weergave van het gekozen stuk begint.

Weergave stoppen

Druk op de [Play]-knop.

De indicator van deze knop dooft en de weergave stopt. Als u daarna weer op de [Play]-knop drukt, begint de

weergave weer vanaf het begin van het stuk waar u ze gestopt had.

… Het geheugen dat het door u opgeno-

” … Interne stukken.

NEDERLANDS NEDERLANDS NEDERLANDS

191

NEDERLANDS

HP103e/102e – Hoofdstuk 1. Beluisteren van de interne stukken en de demo

■

Luisteren naar de demosongs

Uw instrument bevat verschillende songs, die de piano- en andere klanken evenals andere handige functies demonstreren.

■

Afspelen van een klankdemo

Functiedemo beluisteren

Er is tevens een demo die talrijke functies voor de pianoklanken ten tonele voert.

1, 3

Druk op de [Demo]-knop.

De indicator knippert en de weergave van de klankdemo’s begint.

1, 2

Druk op één van de volgende knoppen.

Druk op de [Demo]-knop.

De indicator knippert en de weergave van de klankdemo’s begint.

Aan het einde van de laatste klankdemo keert de weergave terug naar het eerste stuk en loopt ze gewoon door.

Als u op een Tone-knop drukt, terwijl de [Demo]-knop knippert, wordt de demosong van de betreffende klankgroep afgespeeld.

Tone-knop

[Piano] Demo van de pianogeluiden [E. Piano] Demo van de elektrische pianogeluiden [Harpsi] Demo van de klavecimbelklanken [Organ] Demo van de orgelgeluiden [Strings] Demo van de strijkersklanken [Split] Demo van de splitfunctie (blz. 197)

Verklaring

Weergave van de klankdemo’s stoppen

Druk op de [Demo]-knop.

De indicator van de [Demo]-knop dooft en de demoweergave stopt.

Functieknop Verklaring blz.

[Grand Space] “Grand Space”-demo

[Dynamics] “Dynamic Emphasis”-demo blz. 194

Door een knop in te drukken selecteert u de bijbehorende demosong.

U hoort dan telkens twee versies van de betreffende demo: één mét de betreffende functie en één zónder.

Door herhaaldelijk op de in stap 2 gedrukte knop te drukken kiest u afwisselend de versie mét en zónder de betreffende functie.

Weergave van de functiedemo stoppen

Druk op de [Demo]-knop.

De indicator van de [Demo]-knop dooft en de demoweergave stopt.

blz. 194 blz. 194

192

Hoofdstuk 2. Zelf spelen

NEDERLANDS NEDERLANDS

Andere klanken kiezen

De HP103e/102e bevat 20 verschillende klanken (die we “Tones” noemen), die in vijf groepen zijn onderverdeeld. De groepen selecteert u met de Tone-knoppen.

1 2

Klankgroep kiezen

Druk op een klankkeuzeknop.

De indicator van de ingedrukte knop licht op. Als u nu op het klavier speelt, worden de noten met de

zopas gekozen klank weergegeven.

Meer details vindt u onder “Tone List” (blz. 216).

Klankvariatie kiezen

Druk op de [Variation]-knop.

Elke Tone-groep bevat vier klanken (1~4), die we “variaties” noemen. Met de [Variation]-knop kiest u de benodigde variatie.

Als u verschillende keren op de [Variation]-knop drukt, verandert zijn indicator van kleur om duidelijk te maken dat u telkens een andere klank kiest.

Klanknummer 1 2 3 4

Indicator van de [Variation]-knop

In bepaalde gevallen staan “3” en “4” eigenlijk voor twee klanken, die samen kunnen worden bespeeld.

Speel op het klavier om de gekozen klank te beluisteren.

In de Dual- (blz. 196) of Split-mode (blz. 197) kunt u alleen de klanken “1” en “2” kiezen. Als u de Dual- of Split-mode activeert na klank “3” of “4” gekozen te hebben, wordt automatisch klank “1” van de betreffende groep geselecteerd.

Uit Rood Groen Oranje

Aanslaggevoeligheid instellen (Key Touch)

Als u wilt, kunt u de aanslaggevoeligheid –of beter: de respons- van het klavier– wijzigen.

Druk op de [Key Touch]-knop.

De indicator van deze knop licht op en de aanslaggevoeligheid verandert.

Druk zo vaak op de [Key Touch]-knop tot u bij de gewenste aanslaggevoeligheid belandt. Let daarvoor op de kleur van de bijbehorende indicator.

Uit: Medium. Hiermee kiest u de meest natuurlijke respons. Deze instelling vertegenwoordigt de respons van een akoestische piano.

Rood: Zwaar. Om bijzonder luid (fortissimo, alias “ff”) te spelen moet u de toetsen veel harder aanslaan dan normaal. Dat wekt de indruk van een ietwat “logge” klavierrespons. Daar staat echter een veel ruimere dynamiek tegenover.

Groen: Licht. Fortissimo (ff) can be produced by playing less strongly than usual, making the keyboard feel lighter. This setting makes it easy to play, even for children.

Oranje: Vast. Uw manier van spelen (dynamiek) heeft geen enkele invloed op het volume of de klankkleur: alle noten klinken even hard/helder.

NEDERLANDS NEDERLANDS NEDERLANDS

NEDERLANDS

193

HP103e/102e – Hoofdstuk 2. Zelf spelen

Meer diepte voor het geluid (Grand Space)

De HP103e/102e biedt een “Grand Space”-functie die voor een geluid zorgt dat qua diepte nauw aanleunt bij het geluid van een akoestische vleugel. Eén en ander wordt mogelijk dankzij de toevoeging van een natuurlijke galm die je op een vleugel altijd aantreft.

Druk op de [Grand Space]-knop (indicator moet oplichten).

De Grand Space-functie is nu actief en voorziet het geluid van meer diepte.

Na keuze van de Grand Space-mode “1” (blz. 207) kunt u ook met een hoofdtelefoon werken, omdat het diepte-effect voor dit soort toepassingen wordt geoptimeerd. Gebruikt u geen hoofdtelefoon, dan wordt de diepte voor gebruik met luidsprekers aangepast.

Druk nog een keer op de [Grand Space]-knop (hij dooft) om de gelijknamige functie weer uit te schakelen.

Grand Space-instellingen wijzigen

Houd de [Grand Space]-knop ingedrukt, terwijl u op de [–]- of [+]-knop drukt.

De diepte kan in vier stappen worden ingesteld. Hoe groter de waarde, hoe meer diepte het geluid krijgt.

De Grand Space-functie is nu actief en voorziet het geluid van meer diepte.

Druk nog een keer op de [Grand Space]-knop (hij dooft) om de gelijknamige functie weer uit te schakelen.

Grand Space-instellingen wijzigen

Houd de [Grand Space]-knop ingedrukt, terwijl u op de [–]- of [+]-knop drukt.

De diepte kan in vier stappen worden ingesteld. Hoe groter de waarde, hoe meer diepte het geluid krijgt.

Als u een hoofdtelefoon aansluit, licht de [ ]-indicator op.

Geluid levendiger maken (Dynamic Emphasis)

Indien nodig kunt u het geluid levendiger maken en voor een nóg betere definitie zorgen.

Diepte voor de hoofdtelefoon optimeren (Grand Space)

Het diepte-effect kan tevens worden aangepast om ook bij gebruik van een hoofdtelefoon nog optimaal over te komen. De hier beschreven instelling wekt namelijk de indruk dat u tijdens het spelen vóór een vleugelpiano zit.

Druk op de [Grand Space]-knop (indicator moet oplichten).

Druk op de [Dynamics]-knop (indicator moet oplichten).

De “Dynamic Emphasis”-functie is nu actief en het geluid lijkt veel levendiger.

Druk nog een keer op de [Dynamics]-knop (hij dooft) om de gelijknamige functie weer uit te schakelen.

Dynamic Emphasis-instellingen wijzigen

Houd de [Dynamics]-knop ingedrukt, terwijl u op de [–]- of [+]-knop drukt.

Indicator Omschrijving

1 De bas en de hoge tonen worden benadrukt.

Zorgt voor een geluid waarbij zelfs in de bas

3 De bas wordt benadrukt.

gespeelde akkoorden nog duidelijk overeind blijven.

194

Hoofdstuk 2. Zelf spelen

NEDERLANDS NEDERLANDS

Digitale effecten gebruiken

■

Geluid van galm voorzien (Reverb)

Het Reverb-effect voorziet de gespeelde noten van galm die de indruk wekt dat u in een concertzaal zit te spelen.

Druk op de [Reverb]-knop.

De indicator van deze knop licht op en het geluid wordt van galm voorzien.

Om de galm weer uit te schakelen moet u nog een keer op de [Reverb]-knop drukken (indicator dooft weer).

Tijdens de weergave van de interne stukken wordt de galm ingeschakeld (de indicator van die knop licht dan ook op).

■

Galmvolume veranderen

De diepte (hoeveelheid) van het galmeffect kan in acht stappen worden ingesteld.

Bij het inschakelen wordt automatisch de waarde “4” gekozen.

Houd de [Reverb]-knop ingedrukt, terwijl u op de [–]- of [+]-knop drukt.

Het display beeldt de nieuwe waarde af. Hoe groter de waarde, hoe luider de galm.

Als u de [Reverb]-knop ingedrukt houdt, wordt de momenteel gehanteerde galmintensiteit in het display afgebeeld.

Transponeren van het klavier (Transpose)

Met de Transpose-functie zorgt u dat een stuk in een andere toonaard wordt weergegeven dan degene waarin u het speelt. Dat laat bv. toe om een stuk in een moeilijke toonaard (met veel kruisen (#) en mollen (b) te laten klinken, terwijl u eigenlijk in een gemakkelijke toonaard zit te spelen.

Een andere toepassing is het hanteren van een andere toonaard, terwijl u nog steeds dezelfde toetsen indrukt, wanneer de zanger(es) moeite heeft met de originele toonaard van het stuk.

Houd de [Transpose]-knop ingedrukt, terwijl u op de toets drukt die overeenkomt met de grondtoon van de gewenste toonaard.

De indicator van deze knop licht op en het klavier wordt getransponeerd.

U kunt het transpositie-interval tevens wijzigen door de [Transpose]-knop ingedrukt te houden, terwijl u op [–] of [+] drukt.

Als u de [Transpose]-knop ingedrukt houdt, wordt de momenteel gehanteerde waarde in het display afgebeeld.

Als u de [Transpose]-knop ingedrukt houdt en tegelijk op [–] en [+] drukt, wordt weer de oorspronkelijke instelling (“0”= geen transpositie) gekozen.

Het instelbereik voor de transpositie luidt –6~0~+5 (halve tonen).

Voorbeeld: Als u bij het drukken op een C-toets telkens een E wilt horen, moet u de [Transpose]-knop ingedrukt houden en een E-toets indrukken. Aangezien de E zich vier (witte en zwarte) toetsen rechts van de C bevindt, beeldt het display dan de waarde “4” af.

Als u

C E G speelt…

…hoort u E G# B

NEDERLANDS NEDERLANDS NEDERLANDS

Als de Transpose-waarde “0” luidt, licht de indicator van de [Transpose]-knop zelfs dan niet op, wanneer u hem indrukt.

Om de transpositie weer uit te schakelen moet u nog een keer op de [Transpose]-knop drukken (de indicator dooft weer).

Druk nog eens op de [Transpose]-knop (indicator licht op) om weer het laatst ingestelde transpositie-interval te gebruiken.

Tijdens het uitschakelen wordt deze waarde weer op “0” gezet.

195

NEDERLANDS

HP103e/102e – Hoofdstuk 2. Zelf spelen

Twee klanken tegelijk bespelen (Dual)

U kunt ook twee klanken tegelijk bespelen. Hier en daar noemen we dit “Dual”.

Druk de knoppen van de twee klanken, die u samen wilt gebruiken, tegelijkertijd in.

In de Dual-mode geeft de indicator van de [Variation]knop aan welke klank u voor de rechter Tone-knop gekozen hebt.

De indicator van de ingedrukte knop licht op. Als u nu op het klavier speelt, worden de noten door deze

klanken weergegeven. Om de Dual-mode weer te verlaten, moet u op één klank-

keuzeknop drukken.

In de Dual- of Split-mode kunt u uitsluitend de klanken “1” en “2” kiezen. Als u de Dual-mode activeert na klank “3” of “4” gekozen te hebben, wordt automatisch klank “1” van de betreffende groep geselecteerd.

Andere klank voor de rechter Tone-knop kiezen

Druk op de [Variation]-knop.

Nu hoort u tijdens het spelen nog steeds de klank van de linker Tone-knop, maar een andere variatie voor de rechter knop.

■

Volumebalans in de Dual-mode (Dual Balance)

Indien nodig, kunt u de volumebalans van de Dual-mode wijzigen.

Na het inschakelen wordt de Dual-balans automatisch op “8~2” (volume linker knop – volume rechter knop) gezet.

Houd de [Transpose]-knop ingedrukt, terwijl u op de [Split]-knop drukt.

De indicators van deze twee knoppen knipperen. In het display verschijnt de momenteel gekozen balans-

waarde.

Druk op de [–]- of [+]-knop om de waarde te wijzigen.

De balans verandert. Om weer de oorspronkelijke balans te kiezen moet u de

[–]- en [+]-knop samen indrukken.

fig.disp-dualbal.e

Andere klank voor de linker Tone-knop kiezen

Schakel de Dual-mode even uit en kies vervolgens de benodigde klanken.

Volume van de linker Tone-knop Volume van de rechter Tone-knop

Druk op de [Transpose]- of [Split]-knop. De indicator van die knop werkt nu weer “normaal”.

196

Hoofdstuk 2. Zelf spelen

C C d E_

C C D E

E F F G

A_ A b_ b

A A B B

Display

Benaming

Display

Benaming

Display

Benaming

Verschillende klanken voor de linker-/rechterhand (Split)

U kunt via de linker klavierhelft een andere klank bespelen dan via de rechter helft. Dat noemen we een “Split”.

Splitpunt (na het inschakelen is dat de noot “F#3”)

NEDERLANDS NEDERLANDS

C1 D1 E1 F1 G1 A1 B1A0 B0 C2 C3 C4 C5 C8B7

…

Het splitpunt vertegenwoordigt de hoogste noot van de linker helft.

In de Split-mode kunt u enkel de geluiden “1” en “2” van de Tone-groepen gebruiken. Als u de Split-mode activeert na klank “3” of “4” gekozen te hebben, wordt automatisch klank “1” van de betreffende groep geselecteerd.

Druk op de [Split]-knop.

De indicator van deze knop licht op. Het klavier is nu in twee helften verdeeld: één voor de linker en een tweede voor de rechter hand.

De klank van de rechter helft is nog steeds degene die u vóór het indrukken van de [Split]-knop had gekozen. Aan de linker helft is echter een basklank toegewezen.

Om de Split-mode weer te verlaten, moet u nog een keer op de [Split]-knop drukken (de indicator dooft weer).

Als u in de Dual-mode op de [Split]-knop drukt…

De klank van de linker Tone-knop (wiens indicator oplicht) wordt aan de rechter helft toegewezen, terwijl u via de linker helft een passende basklank aanstuurt.

Andere klank voor de linker helft kiezen

Druk op de [Variation]-knop.

Door verschillende keren op de [Variation]-knop te drukken zorgt u dat de kleur van de bijbehorende indicator verandert. Tevens kiest u een andere klank voor de linker helft.

In sommige gevallen wordt de klank, die u vóór het drukken op de [Split]-knop geselecteerd had, aan de linker helft toegewezen.

Meer details over de beschikbare klanken en kandidaten voor de linker helft vindt u in de “Tone List” (blz. 216).

Dit instrument onthoudt voor elke Tone-knop de voor de linker helft gekozen klank. Onmiddellijk na het inschakelen wordt echter weer de fabrieksinstelling gehanteerd.

Klank voor de rechter handKlank voor de linker hand

Andere klank voor de rechter helft kiezen

Druk op de Tone-knop.

Daarmee wijst u een andere klank toe aan de rechter helft. Bovendien kiest het instrument een passende klank voor de linker helft.

Om voor de rechter helft een andere variatie te kiezen moet u de Split-mode even uitschakelen, de benodigde variatie selecteren en de Split-mode weer activeren.

In de Split-mode heeft het demperpedaal aanvankelijk alleen betrekking op de rechter klavierhelft. Dat kunt u echter veranderen. Zie hiervoor “Toewijzen van het demperpedaal aan de linker klavierhelft” (blz. 207).

■

Splitpunt instellen

Indien nodig, kunt u het splitpunt (waar de linker helft stopt en de rechter helft begint) wijzigen. Die noot kan eender waar tussen de “B1” en de “B6” liggen.

Na het inschakelen fungeert de noot “F#3” als splitpunt.

Houd de [Split]-knop ingedrukt, terwijl u op de toets drukt die u als nieuw splitpunt wilt hanteren.

Die toets vertegenwoordigt de hoogste noot van de linker helft.

Als u de [Split]-knop even ingedrukt houdt, beeldt het display de nootnaam van het momenteel gekozen splitpunt af.

Indien nodig, kunt u het splitpunt ook met de [–]- of [+]knop kiezen, terwijl u de [Split]-knop indrukt.

Door de [Split]-knop ingedrukt te houden, terwijl u tegelijk op [+] en [–] drukt, kiest u weer het voorgeprogrammeerde splitpunt (F#3).

De nootnamen verschijnen als volgt in het display:

NEDERLANDS NEDERLANDS NEDERLANDS

NEDERLANDS

197

HP103e/102e – Hoofdstuk 2. Zelf spelen

Opm.

Metronoom gebruiken

■

Werken met de metronoom

De HP103e/102e bevat een metronoom. Indien nodig, tikt de metronoom tijdens de weergave van

een stuk in de maat (Beat) en het tempo van dat stuk.

2, 43, 4 1, 5

Werken met de metronoom

Druk op de [Metronome/Count In]-knop.

De metronoom begint te tellen. De indicator van deze knop knippert nu in de maat van

het ingestelde tempo (rood en groen). Op de eerste tel van elke maat licht hij rood op, op de overige tellen groen.

Tempo instellen

Druk op de [Song/Tempo]-knop (de indicator moet groen oplichten).

Druk op de [–]- of [+]-knop om een ander tempo te kiezen.

Andere maatsoort kiezen

Houd de [Song/Tempo]-knop ingedrukt, terwijl u op de [–]- of [+]-knop drukt.

Het display beeldt nu de momenteel gekozen maatsoort af.

Houd de [Song/Tempo]-knop ingedrukt en kies met [+] of [–] een andere maatsoort.

Houd de [Song/Tempo]-knop ingedrukt, terwijl u de [–]- en [+]-knop samen indrukt om weer de eerder gekozen maatsoort te hanteren.

Overeenkomst tussen de maatsoort en de tempoweergave

Maatsoort Tempowaarde

Metronoom stoppen

Druk nog een keer op de [Metronome/Count In]knop om te zorgen dat de indicator weer dooft.

De metronoom stopt.

■

Metronoomvolume wijzigen

Het volume van de metronoom kunt u wijzigen. Er zijn negen mogelijke waarden.

Na inschakelen wordt automatisch de waarde “4” gekozen.

Houd de [Metronome/Count In]-knop ingedrukt, terwijl u op de [–]- of [+]-knop drukt.

Het display beeldt nu het momenteel gehanteerde volume af.

Houd [Metronome/Count In] nog steeds ingedrukt, terwijl u met de [+]- of [–]-knop een andere volumewaarde instelt.

Als u de [Metronome/Count In]-knop ingedrukt houdt, wordt de momenteel gehanteerde volumewaarde in het display afgebeeld.

Als u deze waarde op “0” zet, hoort u de metronoom niet meer.

Display Maatsoort Display

2.2

0.4

2.4

3.4

4.4

5.4

Tijdens de songweergave of -opname kunt u geen

Opm.

andere maatsoort kiezen.

2/2

Enkel zachte tellen

2/4 3/4 4/4 5/4

198

6.4

7.4

3.8

6.8

9.8

12.8

Maatsoort

6/4 7/4 3/8 6/8 9/8

12/8

Hoofdstuk 2. Zelf spelen

Opm.

Splitsen van het klavier in twee helften voor quatremainsstukken (Twin-mode)

Het klavier kan in twee aparte secties worden verdeeld, zodat twee pianisten tegelijk in hetzelfde register kunnen spelen.

C4 C5 C6 C7 C8C3C2C1

C4 C5 C6C3C4 C5C3 C6

NEDERLANDS NEDERLANDS

Houd de [Split]-knop ingedrukt, terwijl u op de [Piano]-knop drukt.

De indicator van de [Split]-knop licht op en de Twin-mode is actief.

Om deze mode weer te verlaten moet u op de [Split]-knop drukken.

● In de Twin-mode worden de volgende dingen ingesteld:

• Het klavier wordt in twee aparte secties verdeeld en de toonhoogte verandert.

• Het rechter pedaal fungeert als demperpedaal voor de rechter helft, terwijl het linker pedaal als demper voor de linker helft dienst doet.

• Het middelste pedaal fungeert als sostenutopedaal voor de rechter helft.

In de Twin-mode is de demperresonantie niet beschikbaar.

NEDERLANDS NEDERLANDS NEDERLANDS

NEDERLANDS

199

HP103e/102e – Hoofdstuk 3. Meespelen met de interne stukken

Hoofdstuk 3. Meespelen met de interne stukken

Laten we nu kijken wat je moet doen om met de interne pianostukken mee te spelen.

Indien nodig, kunt u aanvankelijk een lager tempo kiezen tot u de muziek helemaal onder de knie hebt. Verder zou u met één hand kunnen beginnen en daarna de andere hand kunnen instuderen.

Wat u ook doet: het verdient altijd aanbeveling om het betreffende stuk eerst een paar keer aandachtig te beluisteren.

Onder “Kiezen van het stuk dat u wilt beluisteren” (blz. 191) komt u te weten hoe u te werk moet gaan.

Indien nodig, kunt u de metronoom inschakelen. Die telt dan in de maat en het tempo van het gekozen stuk.

Bepaalde interne stukken bevatten tempowijzigingen.

Tempo instellen

Als u het gekozen stuk aanvankelijk wat aan de snelle kant vindt, kunt u het tempo verminderen. Dat is met name voor het instuderen van nieuw repertoire van belang. Voer het tempo dan geleidelijk aan op.

2 1

Met de [+]-knop voert u het tempo in kleine stappen op. Houd hem ingedrukt om snel een beduidend hoger tempo te kiezen.

Met de [–]-knop vermindert u het tempo. Ook deze knop kunt u ingedrukt houden om het tempo drastisch te verminderen.

Druk de [+]- en [–]-knop samen in om weer het voorgeprogrammeerde tempo van het gekozen stuk op te roepen.

Tempoaanduiding tijdens de weergave

De afgebeelde tempowaarde verandert nooit tijdens de songweergave. Dat neemt echter niet weg dat het tempo af en toe verandert.

Identificatie van de interne stukken

USr (User)

men stuk bevat. (→ blz. 202 voor details i.v.m. de opname.)

Nummers met een “S.

■

Weergave beginnen met een aftel

Als u meteen vanaf het begin van het stuk moet/wilt meespelen, activeert u het best de aftelfunctie. Dan bent u er namelijk zeker van dat u op het juiste moment begint.

Deze aftel is beschikbaar, wanneer u vóór het starten van de weergave de metronoom activeert.

In dat geval telt de HP103e/102e twee maten af en start hij vervolgens de weergave.

Weergave tijdens de aftel: “-2” (nog twee maten), “-1” (nog één maat en u bent aan de beurt). “Werken met de metronoom” (blz. 198)

… Het geheugen dat het door u opgeno-

” … Interne stukken.

Kies eerst het stuk dat u wilt spelen (blz. 191).

Druk op de [Song/Tempo]-knop (indicator moet groen oplichten).

Het display beeldt nu de gehanteerde tempowaarde af.

Overeenkomst tussen de maatsoort en de tempoweergave

Maat- Tempowaarde

Door herhaaldelijk op de [Song/Tempo]-knop te drukken roept u afwisselend de tempowaarde en het nummer van het gekozen stuk (voorafgegaan door “S.”) op.

Als de tempowaarde wordt afgebeeld, licht de indicator van de [Song/Tempo]-knop in het groen op. Hebt u het songnummer gekozen, dan licht de indicator in het rood op.

Druk op de [–]- of [+]-knop om een ander tempo te kiezen.

Het instelbereik voor het tempo luidt = 20~250. U kunt het tempo ook tijdens de weergave wijzigen.

200

Hoofdstuk 3. Meespelen met de interne stukken

NEDERLANDS NEDERLANDS

Aparte weergave van de twee partijen

U kunt zelf bepalen welke partij(en) van de interne stukken moet(en) worden afgespeeld.

De partij van de linkerhand kan met de [Left]-knop in-/ uitgeschakeld worden. De partij van de rechterhand is aan de [Right]-knop toegewezen. Laten we de [Left]- en [Right]-knop in het volgende gewoon de “spoorknoppen” noemen.

Spoorknoppen

Partij van de

linker hand

En dan nu muziek…

Partij van de rechter hand

12, 3

Keuze van de partij die u zelf wilt spelen

Druk op de [Left]- of [Right]-knop.

De indicator van de ingedrukte knop dooft. Dat betekent dat de betreffende partij niet meer afgespeeld wordt.

Als u bv. de partij van de rechterhand zelf wilt spelen, moet u op de [Right]-knop drukken (indicator moet doven). Die partij wordt nu niet meer weergeven.

Weergave starten

Druk op de [Play]-knop (indicator moet oplichten).

De weergave van het stuk begint. De partij, die u in stap 1 gekozen hebt, wordt niet afgespeeld.

U moet ze dus zelf spelen, terwijl u door de partij van de linkerhand wordt begeleid.

Druk nog een keer op de knop, die u in stap 1 had uitgeschakeld. Nu hoort u de ontbrekende partij weer (en de indicator van de knop licht op).

U kunt de spoorknoppen ook tijdens de weergave in- en uitschakelen.

Stop de weergave

Druk op de [Play]-knop.

De weergave van het stuk stopt.

NEDERLANDS NEDERLANDS NEDERLANDS

Kies eerst het stuk dat u wilt spelen (blz. 191).

201

NEDERLANDS

HP103e/102e – Hoofdstuk 4. Zelf iets opnemen

Opm.

Hoofdstuk 4. Zelf iets opnemen

U kunt ook eigen muziek (of versies van bestaande stukken) opnemen.

En natuurlijk kunt u uw spel beluisteren – en er zelfs een tweede partij aan toevoegen.

De opnamefunctie van de HP103e/102e werkt als volgt:

• Opname van uw eigen spel (→ “Nieuw stuk opnemen”, blz. 202)

• Opnemen tijdens de weergave van een intern stuk (→ “Opnemen tijdens de weergave van een intern stuk”,

blz. 203)

• Apart opnemen van de linker- en rechterhand (→ “Aparte opname van de linker- en rechterhand”,

blz. 204)

■

Opmerkingen i.v.m. de opname

• Intern is er plaats voor één opname.

• Die opname wordt gewist, wanneer u het instrument

uitschakelt. Vergeet dus niet om ze met een cassettespeler e.d. op te nemen of de data naar een MIDI-apparaat door te seinen om ze naar diskette te kunnen wegschrijven. Zie hiervoor “Hoofdstuk 6. Werken met externe apparaten” (blz. 209).

Als de volgende boodschap verschijnt…

Als u probeert een nieuw stuk op te nemen, terwijl het interne geheugen nog een eerder gemaakte opname bevat, verschijnt de volgende boodschap. Bovendien knippert de indicator van de [Rec]- en [Play]-knop.

Nieuw stuk opnemen

Opnemen zonder begeleiding van een intern stuk

2 6,7,8 5,7134

Instellingen voor de opname (kies “USr”)

Druk op de [Song/Tempo]-knop (indicator moet rood oplichten).

Het nummer van het momenteel geselecteerde stuk wordt in het display afgebeeld.

Druk de [+]- en [–]-knop samen in om “USr” te kiezen.

Klank kiezen en tempo instellen

Kies de klank die u voor de opname wilt gebruiken (blz. 193).

Schakel eventueel de metronoom in.

Start de metronoom even om het tempo en de maatsoort te kunnen instellen (blz. 198).

Als u een partij aan een bestaande opname toevoegt, hanteert die het tempo en de maatsoort van het eerder opgenomen materiaal.

Als de vorige opname mag worden gewist, moet u op de [Rec]-knop drukken.

Wilt u de eerder gemaakte opname niet verliezen, dan moet u op de [Play]-knop drukken. Maar dan kunt u niet opnemen.

Druk op de [Rec]-knop.

De [Rec]-indicator licht op, terwijl de [Play]-indicator knippert. Dat betekent dat het instrument klaar is voor de opname.

Start de opname

De opname begint zodra u op het klavier speelt of op de [Play]-knop drukt.

Voor stukken, die met een opmaat (dus niet op de eerste tel) beginnen, moet u eerst op [Rec] drukken om de HP103e/102e klaar te maken voor de opname. Start de opname vervolgens door op [Play] te drukken. Nu wordt er eerst twee maten afgeteld. Daarna begint de opname.

Nu wordt er eerst twee maten afgeteld. Daarna begint de opname. U kunt de opname ook starten door minstens één noot op het klavier te spelen (dan hoeft u namelijk niet op de [Play]-knop te drukken). In dat geval hoort u uiteraard geen aftel.

Zodra de opname begint, lichten de [Play]- en [Rec]-indicator op. Speel het stuk dat u wilt opnemen.

202

Hoofdstuk 4. Zelf iets opnemen

NEDERLANDS NEDERLANDS

Stop de opname

Druk op de [Play]- of [Rec]-knop.

De [Play]- en [Rec]-indicator doven en de opname stopt.

Weergave van “USr”

Na de opname verandert de “ ”-boodschap in “ ”. Een “.” rechtsonder in het display betekent dat het User-geheugen al data bevat.

Beluister uw opname

Druk op de [Play]-knop.

Nu hoort u wat u zonet hebt opgenomen. Druk nog een keer op de [Play]-knop om de weergave

weer te stoppen.

Als u vóór de opname geen spoor kiest, wordt uw spel automatisch op het [Left]-spoor opgenomen. Zie “Aparte opname van de linker- en rechterhand” (blz. 204) om de linker- en rechterhand apart op te nemen.

Opnemen tijdens de weergave van een intern stuk

Start de opname

Druk op de [Play]-knop.

Het instrument telt nu eerst twee maten af en start vervolgens de opname.

Speel mee met de interne partij.

Stop de opname

Druk op de [Play]- of [Rec]-knop.

De [Play]- en [Rec]-indicator doven en de opname stopt. Uw opname bevindt zich in het “USr (User)”-geheugen.

Beluister uw opname

Druk op de [Play]-knop.

Nu hoort u wat u zonet hebt opgenomen. Druk nog een keer op de [Play]-knop om de weergave

weer te stoppen.

NEDERLANDS NEDERLANDS NEDERLANDS

U kunt ook opnemen wat u bij één van de interne stukken speelt.

Dat laat bv. toe om enkel de partij van de [Left]- of [Right]knop weer te geven (en op te nemen), terwijl u de partij van de andere hand zelf speelt en opneemt.

256,7,8 4,71 3

Stuk kiezen

Druk op de [Song/Tempo]-knop (indicator moet rood oplichten).

Het display beeldt nu even het nummer van het gekozen stuk af.

Kies met de [+]- of [–]-knop het stuk dat u als basis wilt gebruiken.

Activeer eventueel de metronoom en stel het gewenste tempo in (blz. 198).

Druk op de [Rec]-knop.

De indicator van de [Rec]-knop licht op.

Kies het op te nemen spoor

Druk op de [Left]- of [Right]-knop.

Om de partij van de linkerhand zelf op te nemen moet u op de [Left]-knop drukken; wilt u de partij van de rechterhand zelf spelen, dan moet u op de [Right]-knop drukken.

De indicators van de ingedrukte knop en de [Play]-knop knipperen. De HP103e/102e is nu klaar voor de opname.

Als de “dEL”-boodschap in het display verschijnt, zie dan blz. 202.

NEDERLANDS

203

HP103e/102e – Hoofdstuk 4. Zelf iets opnemen

Aparte opname van de linker- en rechterhand

We hadden het er al over dat de Recorder van de HP103e/ 102e twee sporen biedt. Daar zou u gebruik van kunnen maken om de partij van de linker- en rechterhand apart op te nemen. Kies met de [Left]- en [Right]-knop het spoor waarop u wilt opnemen.

Het voordeel van deze aanpak is dat u maar één partij hoeft over te doen, als u zich tijdens de opname vergist.

Als u een tweede partij opneemt zonder de eerste partij te wissen, hanteert de Recorder het tempo van de eerste partij.

34,5,6 2,51

Zie stap 1 en 2 onder “Nieuw stuk opnemen” (blz. 202) voor het kiezen van “USr”. Als u zich tijdens de opname door een intern stuk wilt laten begeleiden, moet u dat selecteren (zie de stappen 1 en 2 onder “Kiezen van het stuk dat u wilt beluisteren” (blz. 191)).

Schakel eventueel de metronoom in (blz. 198).

Druk op de [Rec]-knop.

De indicator van de [Rec]-knop licht op. Als één of beide sporen al data bevatten, licht de bijbeho-

rende spoorknop eveneens op. De knop van het spoor, dat u voor de opname kiest, begint

zo meteen te knipperen.

Kies het op te nemen spoor

Druk op de [Left]- of [Right]-knop om het spoor te kiezen waarop u wilt opnemen.

De indicator van die knop begint te knipperen. De HP103e/102e is nu klaar voor de opname.

U kunt niet op beide sporen tegelijk opnemen (kies dus hetzij [Left], hetzij [Right]).

Stop de opname

Druk op de [Play]- of [Rec]-knop.

De [Play]- en [Rec]-indicator doven en de opname stopt. Wat u zonet hebt gespeeld bevindt zich nu op het eerder

gekozen spoor. Om een bijkomende partij op het resterende spoor op te

nemen moet u met stap 2 vervolgen en die partij eveneens inspelen. Tijdens de tweede opname hoort u dan de daarnet opgenomen partij.

Beluister uw opname

Druk op de [Play]-knop.

Nu hoort u wat u zonet hebt opgenomen. Druk nog een keer op de [Play]-knop om de weergave

weer te stoppen.

Wissen van uw eigen opname

Ziehier wat u moet doen om één of beide sporen van het “Usr”-geheugen te wissen:

Wissen van één spoor

Met het volgende wist u enkel de partij van het gekozen spoor.

Houd de [Rec]-knop ingedrukt, terwijl u op de [Left]- of [Right]-knop drukt.

De indicator van de ingedrukte spoorknop dooft nu – en dat betekent dat de betreffende partij verdwenen is.

Stuk wissen

Om de volledige “Usr”-Song te wissen moet u als volgt te werk gaan:

Houd de [Song/Tempo]-knop ingedrukt, terwijl u op de [Rec]-knop drukt.

Het display beeldt nu de volgende boodschap af en de indicators van de [Rec]- en [Play]-knop knipperen.

Start de opname

Druk op de [Play]-knop.

Nu wordt er eerst twee maten afgeteld. Daarna begint de opname. Speel het stuk dat u wilt opnemen.

U kunt de opname ook starten door minstens één noot op het klavier te spelen (dan hoeft u namelijk niet op de [Play]-knop te drukken). In dat geval hoort u uiteraard geen aftel.

204

Als u de opname toch niet wilt wissen, moet u op de [Play]-knop drukken.

Druk nog een keer op de [Rec]-knop.

Het opgenomen stuk wordt nu gewist.

Hoofdstuk 5. Andere handige functies

NEDERLANDS NEDERLANDS

Pedaalresonantie wijzigen

Op akoestische piano’s zorgt het intrappen van het demperpedaal ervoor dat ook andere snaren met de gespeelde noten beginnen te trillen. Hierdoor wordt het geluid voller. Het demperpedaal van de HP103e/102e simuleert dit fenomeen. Dit noemen we de “demperresonantie”.

De resonantie-intensiteit kan in acht stappen worden ingesteld. Hoe groter de waarde, hoe luider de resonantie.

Na inschakelen wordt automatisch de waarde “5” gekozen.

* Deze instelling is alleen beschikbaar voor pianoklanken. Bij

andere klanken doet ze helemaal niets.

Houd de [Brilliance]-knop ingedrukt, terwijl u op de [–]- of [+]-knop drukt.

Het display beeldt de nieuwe waarde af. Hoe groter de waarde, hoe opvallender de resonantie wordt.

fig.disp-reso

Geavanceerde instellingen

Knop Functie blz.

Stretch Tuning

[Harpsi]

Toewijzen van het demperpedaal aan de linker klavierhelft

[Organ]

MIDI-zendkanaal

[Strings]

Local-functie

[Variation]

Verzenden van de opname via MIDI

[Play]

blz. 206

blz. 207

blz. 211

NEDERLANDS NEDERLANDS NEDERLANDS

blz. 211

(functies)

Er zijn nog een aantal verborgen functies die u als volgt instelt:

Oproepen van de Function-mode

Houd de [Split]-knop ingedrukt, terwijl u op de [Reverb]-knop drukt.

De HP103e/102e activeert de gekozen mode. De indicators van de [Split]- en [Reverb]-knop evenals

van de knop, die aan de gekozen functie is toegewezen, knipperen.

Kiezen van de benodigde functie

Druk op de knop die aan de benodigde functie is toegewezen.

De indicators van de knop, die aan de gekozen functie is toegewezen, evenals van de [Split]- en [Reverb]-knop knipperen.

Meer details over deze functies vindt u verderop.

Knop Functie blz.

Algemene stemming

[Piano]

blz. 206

“Grand Space”-mode

[Grand Space]

V-LINK

[Right]

Meer details over deze functies vindt u verderop.

Druk op de [–]- of [+]-knop om de waarde te wijzigen.

Als u tegelijk op [+] en [–] drukt, wordt weer de oorspronkelijke instelling (waarde na het inschakelen) gekozen.

■

Functiemode verlaten

Druk op de [Split]- of [Reverb]-knop.

De indicator van die knop werkt nu weer “normaal”.

blz. 207

blz. 208

[E. Piano]

Stemmingssysteem

NEDERLANDS

blz. 206

205

HP103e/102e – Hoofdstuk 5. Andere handige functies

Algemene stemming (Master Tune)

Als u nauwelijks of helemaal niet te stemmen akoestische instrumenten moet begeleiden, kunt u de algemene stemming van de HP103e/102e wijzigen. Voor het stemmen maakt men in de regel gebruik van de noot “A4”. Meer bepaald worden alle instrumenten dan op een bepaalde toonhoogte afgestemd.

Druk in stap 2 onder “Geavanceerde instellingen (functies)” (blz. 205) op de [Piano]-knop. Het display toont nu bv. de volgende waarde.

Het display kan maar drie cijfers weergeven. Daarom worden enkel de laatste drie cijfers van de gekozen stemming getoond. De afbeelding hierboven slaat dus op “440.0Hz”.

Waarde 415.3Hz~440.0Hz~466.2Hz Waarde na het inschakelen440.0Hz

Deze stemming wordt gehanteerd tot u het instrument weer uitschakelt.

Display

Stemmingssy-

steem

Rein

(mineur)

5 Middentoon

Werck-

meister

7 Kirnberger

Verklaring

Zelfde principe als de reine majeurstemming. Deze is echter bedoeld voor het spelen in mineur.

Een gedeeltelijk compromis van de reine stemming, die transposities/modulaties toelaat.

Deze stemming combineert de middentoonmet de Pythagorische stemming. Ze is voor alle toonaarden geschikt (eerste techniek, III).

Deze stemming vormt een verbetering van de middentoon- en reine stemming en kan voor het spelen in nagenoeg elke toonaard worden gebruikt (III).

Waarde na het inschakelen1 C

Tonica

Voor andere stemmingen dan de gelijkzwevende temperatuur moet u ook de grondtoon (tonica voor majeur en sixt voor mineur) instellen om de juiste toonaard te kiezen.

Houd de [E. Piano]-knop ingedrukt, terwijl u op de toets van de noot drukt, die als tonica moet fungeren.

De tonica wordt als volgt in het display afgebeeld:

■

Ander stemmingssysteem kiezen

U kunt stemmingen kiezen, die in de klassieke periode (barokmuziek e.d.) werden gehanteerd.

Vandaag de dag gaan we er eigenlijk van uit dat alle instrumenten volgens de gelijkzwevende temperatuur worden gestemd. In de klassieke periode werden echter verschillende stemmingen gehanteerd. Door die te kiezen beseft u pas goed hoe de betreffende stukken eigenlijk bedoeld waren.

Druk in stap 2 onder “Geavanceerde instellingen (functies)” (blz. 205) op de [E.Piano]-knop. Het display toont nu bv. de volgende waarde.

Stemmingssysteem Tonica

Kies nu één van de beschikbare stemmingen.

Display

Stemmingssy-

steem

Gelijkzwe-

vend

2 Pythagorisch

Rein

(majeur)

Verklaring

Deze stemming verdeelt een octaaf in twaalf gelijk grote intervallen. Dit zorgt voor een minimum aan ambiguïteit. Deze instelling wordt na het inschakelen automatisch gekozen.

Deze stemming wordt aan de filosoof Pythagoras toegeschreven. Hij zou de ambiguïteit tussen kwarten en kwinten opgelost hebben. Is vooral geschikt voor melodieën, terwijl drieklanken ietwat vals klinken.

Deze stemming lost de ambiguïteit van kwinten en tertsen op. Ze is niet geschikt voor melodieën, en transposities zijn helemaal uit den boze. Akkoorden klinken echter “mooier” dan normaal.

Display

Benaming

C C d E_ E F F G A_ A b_ b C C D E E F F G A A B B

Voor de gelijkzwevende stemming hoeft u de tonica niet in te stellen.

* Als u tijdens de opname een andere stemming gebruikt dan de

gelijkzwevende en wilt dat die tijdens de weergave eveneens wordt gehanteerd, moet u ze opnieuw kiezen.

* Wanneer u met andere instrumenten samenspeelt, kan het

gebeuren dat bepaalde noten vals klinken. Probeer dan de andere instrumenten op de HP103e/102e af te stemmen.

■

Stretch Tuning (andere stemmingscurve)

Vleugels worden vaak zo gestemd dat de lage noten iets onder en de diskantnoten iets boven de toon staan gestemd – in verhouding tot de gelijkzwevende temperatuur. In het Engels noem je dit “Stretch Tuning” (uitgerokken stemming).

Druk in stap 2 onder “Geavanceerde instellingen (functies)” (blz. 205) op de [Harpsi]-knop. Het display toont nu bv. de volgende waarde.

Waarden

OFF Normale stemming. Een goede keuze, wanneer u

twee klanken stapelt (blz. 196) of met andere instrumenten samenspeelt.

On Een stemmingscurve waarbij de bas lager en de

diskant hoger staan gestemd dan bij de gelijkzwevende temperatuur. Vooral geschikt voor pianosolo’s. Deze instelling wordt na het inschakelen automatisch gekozen.

Waarde na het inschakelenOn

* Deze instelling is enkel beschikbaar voor pianoklanken.

206

Hoofdstuk 5. Andere handige functies

NEDERLANDS NEDERLANDS

Toewijzen van het demperpedaal aan de linker klavierhelft

In de Split-mode (blz. 197) kunt u er op de volgende manier voor zorgen dat het demperpedaal de links gespeelde noten beïnvloed.

Druk in stap 2 onder “Geavanceerde instellingen (functies)” (blz. 205) op de [Organ]-knop. Het display toont nu bv. de volgende waarde.

Waarden

On Het demperpedaal heeft betrekking op de

rechts en links gespeelde noten.

OFF Het demperpedaal heeft enkel betrekking op

de rechts gespeelde noten (in de Split-mode).

Waarde na het inschakelenOFF

Werking van het ‘Grand Space’-effect

Druk in stap 2 onder “Geavanceerde instellingen (functies)” (blz. 205) op de [Grand Space]-knop. Het display toont nu bv. de volgende waarde.

Voorkomen dat de instellingen veranderen

■

‘Vergrendelen’ van de bedieningsfuncties

U kunt bijna alle knoppen en functies van de HP103e/102e vergrendelen en zorgen dat alleen de pianoklank beschikbaar is. Dat is bv. handig voor de muziekles, als u niet wilt dat de leerlingen tijdens de les andere klanken uitproberen of met de Recorder beginnen te spelen.

Eens de bedieningsfuncties vergrendeld zijn, kunt u enkel nog de vleugelklank gebruiken.

Zet het volume op de minimumwaarde en druk op de [Power On]-schakelaar om het instrument uit te schakelen.

Houd de [Piano]-knop ingedrukt, terwijl u op de [Power On]-knop drukt.

Het display beeldt nu de volgende boodschap af:

Nu zijn alle knoppen vergrendeld. Stel het gewenste volume in. U kunt enkel nog piano spelen en het volume instellen.

Om deze grendelfunctie weer uit te schakelen moet u het volume op de minimumwaarde zetten en het instrument opnieuw inschakelen.

NEDERLANDS NEDERLANDS NEDERLANDS

Waarden

Instel-

ling

Omschrijving

Na keuze van deze Grand Space-mode kunt u ook met een hoofdtelefoon werken, omdat het diepte-effect voor dit soort toepassingen wordt geoptimeerd. Gebruikt u geen hoofdtelefoon, dan wordt de diepte voor de luidsprekers aangepast.

Het instrument hanteert altijd de optimale instellingen voor de luidsprekers (zelfs wanneer u een hoofdtelefoon gebruikt). Het “Grand Space”-effect wordt zelfs aan de signalen toegevoegd, die via de Output-connectors naar de buitenwereld worden gestuurd.

Het instrument hanteert altijd de optimale instellingen voor de hoofdtelefoon (zelfs wanneer u geen hoofdtelefoon gebruikt).

■

‘Vergrendelen’ van het instrument met een andere klank

U kunt het instrument ook vergendelen na een andere klank gekozen te hebben (in dat geval worden alle op dat manier gehanteerde instellingen gebruikt). Dit is handig om te voorkomen dat de instellingen veranderen, wanneer u per ongeluk op de één of andere knop drukt.

Houd de [Demo]-knop ingedrukt, terwijl u op de [Key Touch]-knop drukt.

De songweergave en/of de metronoom stopt. Het display beeldt de volgende boodschap af:

Nu zijn alle knoppen van het instrument vergrendeld. Om deze functie weer uit te schakelen moet u de [Demo]-

knop ingedrukt houden, terwijl u op [Key Touch] drukt. U zou het instrument echter ook kunnen uitschakelen (na eerst het volume op de minimumwaarde gezet te hebben). Schakel het daarna weer in.

207

NEDERLANDS

HP103e/102e – Hoofdstuk 5. Andere handige functies

V-LINK-functie gebruiken

Door de HP103e/102e op een V-LINK-compatibel videoapparaat aan te sluiten kunt u de beeldweergave vanop de HP103e/102e beïnvloeden.

V-LINK

V-LINK ( ) is een door Roland ontwikkelde functie voor de integratie van muziek met videobeelden. Met VLINK-compatibele videoapparaten kunt u beeldmateriaal bij uw spel betrekken en op die manier ook de visuele kant van uw optredens bepalen.

V-LINK gebruiken

Houd de [Split]-knop ingedrukt, terwijl u op de [Reverb]-knop drukt.

De HP103e/102e activeert de gekozen mode.

Druk op de [Right]-knop.

De indicator van die knop begint te knipperen. Het display beeldt de volgende boodschap af.

Waarden

OFF De V-LINK-functie is uit. On De V-LINK-functie is actief. Nu kunt u met de

twaalf onderste toetsen (helemaal links) de beeldweergave beïnvloeden.

Waarde na het inschakelenOFF

Schakel de V-LINK-functie met de [–]- of [+]-knop weer in.

Nu kunt u met de twaalf onderste toetsen (helemaal links) de beeldweergave beïnvloeden.

Als de V-LINK-functie actief is, beeldt het display de volgende boodschap af:

* Zolang de V-LINK-functie actief is, hoort u niets, wanneer u

de twaalf onderste toetsen indrukt.

Functiemode verlaten

Druk op de [Split]- of [Reverb]-knop.

De indicator van die knop keert terug naar zijn vorige stand.

208

Hoofdstuk 6. Werken met externe apparaten

Aansluiten van audioapparaten

Door de HP103e/102e op andere audio-apparaten aan te sluiten kunt u zijn geluid bv. via uw HiFi-keten of een PA versterken, of uw spel op cassette e.d. opnemen. Voor deze verbindingen hebt u kabels met zgn. “Jack”-stekkers nodig (optie).

Aansluitvoorbeelden

* Om schade aan de luidsprekers en andere apparaten te voorko-

men moet u het volume van alle apparaten op de minimumwaarde zetten en de betrokken apparaten uitschakelen alvorens ze op elkaar aan te sluiten.

Schakel het externe apparaat in.

Schakel de HP103e/102e in.

Regel het volume op het externe apparaat.

* Op de HP103e/102e zelf kunt u het volume van het externe

apparaat niet bijregelen.

Uitschakelen

Zet het volume van de HP103e/102e en de externe apparaten op de minimumwaarde.

Schakel de HP103e/102e uit.

Schakel de externe apparaten uit.

NEDERLANDS NEDERLANDS

Uitversterken van de HP103e/102e met een extern apparaat of opnemen van uw spel

Input R/L

(Line In, Aux In)

HP103e/102e

❍ Ziehier de volgorde waarin u de apparaten moet inschakelen, wanneer u met externe apparaten werkt:

Schakel de HP103e/102e in.

Schakel het externe apparaat in.

Regel het volume op het externe apparaat.

* Stel het volume van de HP103e/102e in.

Opname van de HP103e/102e-signalen

Start de opname van het externe apparaat.

Speel op het klavier van de HP103e/102e.

Als u gedaan hebt met spelen, moet u de opname van het externe apparaat weer stoppen.

Externe audio-apparaten/instrumenten aansluiten op de HP103e/102e

Output R/L

(Line Out, Aux Out)

Aansluiten op een computer

Voor de verbinding van de HP103e/102e met een computer moet u een (optionele) USB MIDI-interface gebruiken.

Door de HP103e/102e op uw computer aan te sluiten en met een sequencerprogramma zoals “Visual MT” van Roland te werken kunt u de intern opgenomen song naar de computer doorseinen en op diens harde schijf opslaan.

Aansluitvoorbeelden

* Om schade aan de luidsprekers en andere apparaten te voorko-

men moet u het volume van alle apparaten op de minimumwaarde zetten en de betrokken apparaten uitschakelen alvorens ze op elkaar aan te sluiten.

* De communicatie met een computer werkt alleen, wanneer u

de gepaste “MIDI-driver” op de computer installeert. Zie de handleiding bij de MIDI-interface voor meer details.

Sluit de USB MIDI-kabel aan op de USB-poort van uw computer en verbind het andere einde met de MIDI-connectors van de HP103e/102e.

USB-poort van de computer

MIDI OUT

UM-1 enz.

MIDI IN

HP103e/102e

Computer

NEDERLANDS NEDERLANDS NEDERLANDS

HP103e/102e

❍ Ziehier de volgorde waarin u de apparaten moet inschakelen, wanneer u met externe apparaten werkt:

NEDERLANDS

209

HP103e/102e – Hoofdstuk 6. Werken met externe apparaten

MIDI-apparaten aansluiten

Door dit instrument op een extern MIDI-apparaat aan te sluiten kunt u de klanken van dat apparaat aansturen (en dus op dezelfde manier bespelen als uw piano). U kunt uw spel bovendien direct (zonder de omweg via de Recorder) opnemen en dan op diskette e.d. opslaan.

■ Wat is MIDI?

MIDI is de afkorting van “Musical Instrument Digital Interface”. Meer bepaald gaat het om een standaard voor het uitwisselen van muziekdata tussen elektronische muziekinstrumenten en computers.

De HP103e/102e is uitgerust met MIDI-aansluitingen en kan MIDI-data dus enerzijds zenden en anderzijds ontvangen. Op die manier beschikt u over tal van mogelijkheden voor nog meer muziekplezier.

* Meer details over de mogelijkheden vind u in het apart ver-

krijgbare “MIDI Implementation”-boekje. Het bevat een opsomming van alle MIDI-functies, die dit instrument ondersteunt. Als u dit boekje nodig hebt, neemt u het best contact op met uw Roland-dealer of de distributeur in uw streek.

Aansluitvoorbeelden

* Om schade aan de luidsprekers en andere apparaten te voorko-

men moet u het volume van alle apparaten op de minimumwaarde zetten en de betrokken apparaten uitschakelen alvorens ze op elkaar aan te sluiten.

Aansturen van de HP103e/102e via een sequencer/opname van uw spel met een externe sequencer

MT-serie

De MT-90s heeft geen MIDI OUT-connector

HP103e/102e

MIDI

InOut

Spelen op de HP103e/102e en aansturen van een externe MIDI-klankbron

Geluidsmodule

MIDI OUTTHRU IN

HP103e/102e

Instellen van de MIDI-functies

Laten we nu kijken hoe je het zendkanaal en andere MIDIparameters instelt.

Oproepen van de Function-mode

Houd de [Split]-knop ingedrukt, terwijl u op de [Reverb]-knop drukt.

De HP103e/102e activeert de gekozen mode. De indicators van de [Split]- en [Reverb]-knop evenals

van de knop, die aan de gekozen functie is toegewezen, knipperen.

Instellen van de MIDI-functies

Druk op de knop die aan de benodigde functie is toegewezen.

De indicators van de knop, die aan de gekozen functie is toegewezen, evenals van de [Split]- en [Reverb]-knop knipperen.

Meer details over deze functies vindt u verderop.

Druk op de [–]- of [+]-knop om de waarde te wijzigen.

Als u de [–]-knop ingedrukt houdt en tegelijk op [+] drukt, wordt weer de oorspronkelijke waarde gekozen.

* Schakel de Local-functie uit, wanneer u de HP103e/102e op

een MIDI-sequencer aansluit. Zie ook “Local-functie: verbinding tussen het klavier en de klankbron” (blz. 211). Bovendien moet u de MIDI THRU-functie van de MIDI-sequencer inschakelen (om te zorgen dat de via MIDI IN ontvangen commando’s meteen weer naar de MIDI OUT-aansluiting van de sequencer worden uitgestuurd). Meer details hierover vindt u in de handleiding van de MIDI-sequencer.

210

Functiemode verlaten

Druk op de [Reverb]- of [Split]-knop.

De indicator van die knop werkt nu weer “normaal”.

Hoofdstuk 6. Werken met externe apparaten

NEDERLANDS NEDERLANDS

■

MIDI-zendkanaal instellen

MIDI laat de overdracht en ontvangst op 16 MIDI-kanalen (1~16) tegelijk toe. Het volstaat echter niet om gewoon een kabel aan te sluiten. De zender en ontvanger moeten namelijk op hetzelfde kanaal worden ingesteld. Anders worden de noten niet door het ontvangende instrument gespeeld c.q. kiest dit laatste geen klanken enz.

* De HP103e/102e ontvangt op alle MIDI-kanalen (1~16).

Druk in stap 2 onder “Instellen van de MIDI-functies” (blz. 210) op de [Strings]-knop. Het display beeldt dan bv. de volgende waarde af.

Waarde 1~16 Waarde na het inschakelen1

■

Local-functie: verbinding tussen het klavier en de klankbron

Als u het instrument op een MIDI-sequencer aansluit, moet u de Local-functie uitschakelen (“OFF”).

Zoals u hierna ziet, bereiken de bij het spelen op het klavier gegenereerde commando’s de interne klankbron anders via twee routes: (1) en (2). Daarom klinken de gespeelde noten dan vreemd of vallen ze gedeeltelijk weg. Om dat te voorkomen, moet u verbinding (1) verbreken door de Local-functie uit te schakelen (“Local Off”).

(1) Local-functie aan

Sequencer

MIDI

Klankbron

Elke gespeelde noot

weerklinkt dubbel

Local-functie “ON”: Het klavier is met de interne klankbron verbonden.

MIDI

OUT

MIDI

OUT

U hoort wat u speelt

Geheugen

(2) Thru-functie aan

Druk in stap 2 onder “Instellen van de MIDI-functies” (blz. 210) op de [Variation]-knop. Het display beeldt dan bv. de volgende waarde af.

Waarde On, OFF Waarde na het inschakelenOn

■

Verzenden van de opname via MIDI

Als u deze functie activeert, worden de met de Recorder opgenomen data naar de MIDI OUT-connector van de HP103e/102e gestuurd en kunnen dus met een externe sequencer of computer worden opgenomen. Kiest u “OFF”, dan worden de data niet verzonden.

Druk in stap 2 onder “Instellen van de MIDI-functies” (blz. 210) op de [Play]-knop. Het display beeldt dan bv. de volgende waarde af.

Waarde On, OFF Waarde na het inschakelenOFF

Ziehier wat u moet doen om de songdata van de HP103e/102e naar de externe sequencer door te seinen. In dit geval moet u de MIDI Thru-functie van de sequencer uitschakelen. Meer details hierover vindt u in de handleiding van de MIDI-sequencer.

Sluit een MIDI-sequencer (bv. van de MT-serie) aan (blz. 210).

Neem een stuk op met de HP103e/102e (blz. 202).

Zet deze parameter op “On”.

Start de opname van de externe sequencer.

Start de weergave van uw stuk op de HP103e/102e.

Als uw stuk afgelopen is, mag u de opname van de externe sequencer weer stoppen.

Sla de overgehevelde songdata op de harde schijf van de sequencer/computer of op een diskette op.

NEDERLANDS NEDERLANDS NEDERLANDS

Klankbron

Local aan

Local-functie “OFF”: Het klavier is niet meer met de interne klankbron verbonden. Daarom worden de gespeelde noten niet meer weergegeven.

Noten worden niet weergegeven

Klankbron

Local uit

* Als u een MT-sequencer van Roland aansluit, hoeft u de

Local-functie niet handmatig uit te schakelen. Bij het inschakelen van een MT wordt de Local-functie immers automatisch geactiveerd. Dit gebeurt automatisch, als u eerst de HP103e/ 102e en vervolgens de MT inschakelt.

NEDERLANDS

211

HP103e/102e – Verhelpen van storingen

Verhelpen van storingen

Als u de indruk hebt dat het instrument niet naar behoren werkt, moet u eerst het volgende even doornemen.

U kunt het instrument niet inschakelen

Hebt u het netsnoer goed aangesloten (blz. 188)?

De knoppen werken niet

Hebt u de bedieningsfuncties vergrendeld (blz. 207)? Hebt u een klank vergrendeld (blz. 207)? Schakel het instrument

even uit en weer in.

U hoort niets

Hebt u het volume van de HP103e/102e op de minimumwaarde gezet (blz. 189)?

Hebt u een hoofdtelefoon aangesloten (blz. 189)? Is er misschien nog een stekker op een Phones-connector aange-

sloten? In dat geval worden de luidsprekers uitgeschakeld.

Hebt u de Local-functie uitgeschakeld? Als dat het geval is, hoort u de op het klavier gespeelde noten namelijk niet. Zet Local op “On” (blz. 211).

Is de V-LINK-functie actief? Zolang de V-LINK-functie actief is, hoort u niets, wanneer u de twaalf onderste toetsen indrukt (blz. 208).

U hoort niets (na een MIDI-instrument aangesloten te hebben)

Hebt u alle benodigde apparaten ingeschakeld? Kloppen de MIDI- en audioverbindingen met de externe appara-

ten? Hebt u het juiste MIDI-kanaal gekozen (blz. 211)?

Tijdens het spelen hoort u een vreemde klank (dubbele noten)

Hebt u de Dual-mode geselecteerd (blz. 196)? Wanneer de HP103e/102e op een externe sequencer aangesloten

is, moet u de Local-functie op “OFF” zetten (blz. 211). Schakel anders de MIDI THRU-functie van de sequencer uit.

In de Split- of Dual-mode wordt een andere klank gebruikt

Als u de Dual- of Split-mode activeert na klank “3” of “4” gekozen te hebben, wordt automatisch klank “1” van de betreffende groep geselecteerd (blz. 193).

In sommige gevallen wordt de klank, die u vóór het drukken op de [Split]-knop geselecteerd had, aan de linker helft toegewezen. Zie hiervoor “Tone List” (blz. 216).

U kunt geen andere klanken kiezen

Hebt u de bedieningsfuncties vergrendeld (blz. 207)? Hebt u een klank vergrendeld (blz. 207)?

Schakel het instrument even uit en weer in. Knipperen de indicators van de [Split]- en [Reverb]-knop? Dan bevindt u zich in de functiemode. Druk op de [Split]- of

[Reverb]-knop (blz. 205, blz. 210).

Soms vallen er noten weg

De HP103e/102e kan maximaal 64 noten tegelijk weergeven. Als u het demperpedaal de hele tijd indrukt en een intern stuk als begeleiding gebruikt, kan het gebeuren dat bepaalde noten wegvallen. Het pedaal doet namelijk eveneens een beroep op de beschikbare stemmen.

De stemming van de zelf gespeelde of opgenomen noten klopt niet

Hebt u de transpositie geactiveerd (blz. 195)? Hebt u het juiste stemmingssysteem en de goede “Stretch

Tuning”-curve gekozen (blz. 206)? Klopt de algemene stemming (blz. 206)?

Een opgenomen stuk wordt niet/maar gedeeltelijk weergegeven

Kijk even of de indicators van beide spoorknoppen ([Left] en [Right]) oplichten (blz. 201). Als de indicator van één van deze knoppen niet oplicht, wordt de betreffende partij niet afgespeeld. Schakel die knop dus weer in.

Opname onmogelijk

Weet u zeker dat u een spoorknop geactiveerd hebt (blz. 202~ blz. 204)?

Het tempo van een opgenomen stuk/de metronoom varieert

Als u een intern stuk afspeelt, verandert het tempo soms tijdens de weergave. De metronoom volgt dergelijke tempowijzigingen.

Als u een tweede partij opneemt zonder de eerste partij te wissen, hanteert de Recorder het tempo van de eerste partij. Om een gelijkmatig tempo te kunnen hanteren moet u de eerste partij eerst wissen (blz. 204).

De opname is verdwenen

Zodra u de HP103e/102e uitschakelt, wordt de opname weer gewist. Een gewiste opname kunt u niet meer herstellen.

De pedalen werken niet of gaan niet meer uit

Hebt u de pedaalkabel goed aangesloten? Ga even na of u de pedaalkabel naar behoren hebt aangesloten (blz. 188).

Vreemde geluiden bij het intrappen van een pedaal

Draai de instelschroef van de pedalenbak zo ver uit tot ze de vloer raakt (blz. 190).

De galm (Reverb) is uitgeschakeld, maar u hoort nog steeds galm

De pianoklanken van de HP103e/102e bevatten dezelfde resonanties als een akoestische piano, die na inschakelen van de “Grand Space”-functie op galm kunnen lijken.

Als u dat effect niet op prijs stelt, moet u de “Grand Space”-func- tie uitschakelen (blz. 194~194).

In het hoge register verandert het geluid vanaf een bepaalde noot

Op akoestische instrumenten worden de snaren van de hoogste 1,5 octaven niet gedempt en sterven ze dus ook natuurlijk uit, als u het demperpedaal niet gebruikt. Ook de klankkleur verschilt van die van de overige noten. Roland-piano’s simuleren dit fenomeen. Onthoud bovendien dat het “ongedempte” bereik varieert naar gelang de ingestelde transpositie.

U hoort een fluittoon of piepen

Als u met een hoofdtelefoon werkt: Sommige pianoklanken zijn bijzonder helder en vol. Dat betekent dat ze heel wat hoge frequenties bevatten, die iets “blikkerig” beginnen te klinken, wanneer u het Reverb-effect activeert. Probeer het eventueel eens met een lager Reverb-volume.

Bij gebruik van de luidsprekers: In dat geval ligt het probleem bij de HP103e/102e zelf (met name bij de resonanties die eventueel door het meetrillen van bepaalde onderdelen optreden). Neem contact op met uw Roland-dealer.

212

Verhelpen van storingen

NEDERLANDS NEDERLANDS

De basnoten klinken vals of zorgen voor brom

Bij gebruik van de luidsprekers: Bij een pittig volume kan het gebeuren dat de behuizing van de HP103e/102e of een voorwerp in de buurt begint mee te trillen. Dat kan bv. bij TL-buizen of glazen het geval zijn. Dit fenomeen doet zich vooral voor, wanneer u betrekkelijk lage noten speelt en bovendien een pittig volume instelt. Dit kunt u op de volgende manieren verhelpen:

• Plaats het instrument minstens 10~15cm van de muur e.d. vandaan.

• Verminder het volume.

• Zet het meetrillende voorwerp ergens anders.

Als u met een hoofdtelefoon werkt: In dat geval ligt het probleem ergens anders. Neem contact op met uw Roland-dealer.

Het volume van het op de ingangen aangesloten apparaat is veel te laag

Misschien gebruikt u audiokabels met een weerstand. Probeer het eens met een andere kabel.

Fout- en andere boodschappen

Display Betekenis

USr Stuk in het “Usr”-geheugen. Dit geheugen bevat het stuk dat u zelf opneemt (blz. 202). Usr. Een “.” in het display betekent dat het User-geheugen al data bevat (blz. 202). S. Slaat op een intern stuk (blz. 191). PU Deze boodschap betekent dat het stuk met een opmaat (onvolledige eerste maat) begint. dEL Deze boodschap verschijnt, wanneer u uw opname probeert te wissen (blz. 202, blz. 204). E.32 De capaciteit van het songgeheugen is uitgeput. U kunt niets meer opnemen.

E.41

_._._. De V-LINK-functie is ingeschakeld (blz. 208).

* Foutmeldingen zijn genummerd en worden voorafgegaan door een “E.”. Om een dergelijke boodschap weer te doen verdwijnen drukt u

gewoon op een knop naar keuze.

Er is een MIDI-probleem opgetreden (bv. het verbreken van een verbinding). Ga de aansluitingen even na.

NEDERLANDS NEDERLANDS NEDERLANDS

213

NEDERLANDS

HP103e/102e – Overzicht van de beschikbare functies

Overzicht van de beschikbare functies

7 8 9

123456

Nr. U wilt… Knoppen blz.

Druk de [Split]- en [Reverb]-knop samen in en druk vervolgens op [●].

“Grand Space”-mode [Split]+ [Reverb] → [Grand Space] blz. 207

Algemene stemming [Split]+ [Reverb] → [Piano] blz. 206

Stemmingssysteem kiezen

Tonica instellen

Stretch Tuning [Split]+ [Reverb] → [Harpsi] blz. 206

Toewijzen van het demperpedaal aan de linker kla-

vierhelft

MIDI-zendkanaal instellen [Split]+ [Reverb] → [Strings] blz. 211

Local-functie [Split]+ [Reverb] → [Variation] blz. 211

Verzenden van de opname via MIDI [Split]+ [Reverb] → [Play] blz. 211

V-LINK [Split]+ [Reverb] → [Right] blz. 208

Houd de [ ]-knop ingedrukt, terwijl u op de [–]- of [+]-knop drukt.

[Split]+ [Reverb] → [E. Piano] → [E. Piano] + toets

[Split]+ [Reverb] → [Organ] blz. 207

blz. 206

Dual-balans [Transpose] + [Split] → [–][+] blz. 196

Houd de [ ]-knop ingedrukt, terwijl u op de [–]- of [+]-knop drukt.

Metronoomvolume [Metronome/Count In] + [–] [+] blz. 198

Maatsoort van de metronoom [Song/Tempo] + [–] [+] blz. 198

Galmaandeel (intensiteit) [Reverb] + [–] [+] blz. 195

Resonantie van het demperpedaal [Brilliance] + [–] [+] blz. 205

“Dynamic Emphasis”-instelling [Dynamics] + [–] [+] blz. 194

“Grand Space”-instelling [Grand Space] + [–] [+]

Houd de [Split]- of [Transpose]-knop ingedrukt, terwijl u op een toets drukt.

Splitpunt [Split] + toets blz. 197

Transpositie [Transpose] + toets blz. 195

blz. 194 blz. 194

214

Specificaties

Klavier Klavier 88 toetsen, “Progressive Hammer Action” (met hamertjes) Aanslaggevoeligheid Standen: Licht, medium, zwaar, vast Klaviermodes Whole, Dual (balans instelbaar), Split (splitpunt instelbaar) Klankbron Polyfonie 64 stemmen Klanken 5 groepen, 20 variaties Stemmingssysteem 7 typen, instelbare tonica Stretched Tuning 2 typen Algemene stemming 415.3Hz~466.2Hz (in stappen van 0.1Hz) Transpositie –6~+5 halve tonen

Effecten

Metronoom Maatsoort 2/2, 0/4, 2/4, 3/4, 4/4, 5/4, 6/4, 7/4, 3/8, 6/8, 9/8, 12/8 Volume 9 standen Recorder Sporen 2 sporen Songgeheugen 1 stuk Geheugencapaciteit ±5000 noten Tempo Kwartnoot= 20~250 Resolutie 96 stappen per kwartnoot Bedieningsorganen Play/Stop, Rec, Tempo, All Song Play, Track Select Interne stukken 66 stukken + 9 klankdemo’s Varia Uitgangsvermogen 25W x2 Luidsprekers 12cm x2

Display

Bedieningsorganen Volume, Brilliance (3 standen) Pedalen Demper, zacht, sostenuto Andere functies Grendelfuncties (alles, laatst gekozen klank) Aansluitingen Audio-uitgangen (L/Mono, R), audio-ingangen (L/Mono, R), hoofdtelefoon x2 (stereo), MIDI (IN, OUT) Voeding AC230V Opgenomen vermogen 55W

Afmetingen (met pianostand)

Gewicht (met pianostand)

Accessoires Handleiding, “60 Classical Piano Masterpieces”, netsnoer, haak voor hoofdtelefoon

* Wijzigingen van de specificaties en de afwerking zonder voorafgaande kennisgeving voorbehouden.

‘Grand Space’, ‘Dynamic Emphasis’, Reverb (8 niveaus), chorus (alleen voor E.Piano), demperresonantie (alleen voor piano, 8 standen)

Maatindicator LED: 7 segmenten, 3 tekens Hoofdtelefoonindicator

Met stand (lessenaar neergeklapt) HP103e: 1412 (B) x 530 (D) x 865,5 (H) mm HP102e: 1.402(B) x 476(D) x 874(H) mm Met pianostand (muziekstandaard omhoog) HP103e: 1.412 (B) x 530 (D) x 1.052,5 (H) mm HP102e: 1.402(B) x 476(D) x 1061(H) mm

HP103e: 64kg/HP102e: 55kg

NEDERLANDS NEDERLANDS

NEDERLANDS NEDERLANDS NEDERLANDS

NEDERLANDS

215

Tone List

Button name

[Piano]

[E. Piano]

[Harpsi]

[Organ]

[Strings]

[Variation]

Dark Grand Piano

Red Mellow Piano

Green Piano + Strings

Orange Piano + Choir

Dark Electric Piano1

Red Electric Piano2

Green Vibraphone

Orange Electric Piano + Choir

Dark Harpsichord Harpsichord / Strings

Red Coupled Harpsichord

Green Harpsichord + Strings

Orange Harpsichord + Choir

Dark Church Organ 1

Red Organ Flute

Green Rotary Organ

Orange Church Organ 2

Dark Slow Strings Strings / Pizzicato Slow Strings / Choir Flute / Slow Strings

Red Jazz Scat

Green Strings

Orange Choir

[Split] Off [Split] On

Tone [Variation] Dark [Variation] Red [Variation] Green

Grand Piano /

Acoustic Bass

Mellow Piano /

Acoustic Bass

Electric Piano1 /

Electric Bass

Electric Piano2 /

Electric Bass

Coupled Harpsichord /

Strings

Church Organ 1 /

Organ Bass

OrganFlute /

Organ Bass

Jazz Scat /

Voice Bass

Grand Piano /

Acoustic Bass +

Cymbal

Mellow Piano /

Acoustic Bass +

Cymbal

Electric Piano1 /

Acoustic Bass

Electric Piano2 /

Acoustic Bass

Harpsichord /

Organ Flute

Coupled Harpsichord /

Organ Flute

Church Organ 1 /

Strings

OrganFlute / Strings OrganFlute / Choir

Jazz Scat /

Acoustic Bass

Grand Piano / Strings

Mellow Piano / Strings

Electric Piano1 /

Strings

Electric Piano2 /

Strings

Harpsichord /

Acoustic Bass

Coupled Harpsichord /

Acoustic Bass

Church Organ 1 /

Choir

Jazz Scat / Choir

* A+B: simultaneously playing two tones

You can change the volume balance between the two tones, refer to “Adjusting the Volume Balance in Dual Play (Dual Balance).

A/B: A, the right-hand tone; and B, the left-hand tone in Split play

216

Internal Song List

A. Dvorák

Song

No.

S. 2 Late Night Chopin

S. 4 L'éveil del l'amour

Song Name Composer Copyright

F. Chopin/ Arranged by John Maul

Masashi & Kazuko Hirashita

217

Song

No.

S. 65

S. 66

Hungarian Rag: Hungarian Dance No. 5 Ragtime Arrangement For Solo Piano

Paganini Boogie: Jazz Variation Based on “Caprice No. 24 in A Minor”

Song Name Composer Copyright

J. Brahms/ Arranged by John Maul

N. Paganini/ Arranged by John Maul

Profile John Maul

John Maul is a musician, composer and arranger having graduated from the Royal Academy of Music in London. John’s work encompasses studio recordings and live performances including work with top UK Jazz artists. His writing credits include commercial music for BBC radio and television, as well as scoring jazz and classical works. Having been a product specialist for Roland U.K., John is now actively involved in music software composing/ programming for both Roland Japan and various music publishers. Quite recently his “Musical Picture Book,” a volume of original piano music encompassing all standards of musical ability, which included the piano and orchestral accompaniment data in SMF format, was published and printed.

218

MIDI Implementation Chart

DIGITAL PIANO

Date : Jun. 1, 2004

Model HP103e/HP102e

Function...

Basic Channel

Mode

Note Number :

Velocity

After Touch

Pitch Bend

Control Change

Default Changed

Default Messages Altered

True Voice

Note ON Note OFF

Key s Ch s

100, 101

6, 38

11 64 66 67 91

MIDI Implementation Chart

Transmitted Recognized Remarks

1 1

Mode 3 x

**************

15—113

**************

O x 8n v=64

x x

x x O O O O O

—

1 1—16

Mode 3 x

0—127 15—113

O x

x x

O O O O O O O O

Version : 1.00

Data entry Volume Expression Hold 1 Sostenuto Soft Effect 1 (Reverb) RPN LSB, MSB

Prog Change

: True Number

System Exclusive

System Common

System Real Time

Aux Message

: Song Pos : Song Sel : Tune

: Clock : Commands

: All sound off :

Reset all controllers : Local Control : All Notes OFF : Active Sense : Reset

Notes

Mode 1 : OMNI ON, POLY

Mode 3 : OMNI OFF, POLY

O (0...117)

**************

x x x

x x

x x x x O x

Mode 2 : OMNI ON, MONO

Mode 4 : OMNI OFF, MONO

O (0—127)

0...117

x x x

x x

x O O O (123—127) O x

O : Yes

X : No

219

Information

When you need repair service, call your nearest Roland Service Center or authorized Roland distributor in your country as shown below.

AFRICA

EGYPT

Al Fanny Trading Office

9, EBN Hagar A1 Askalany Street, ARD E1 Golf, Heliopolis, Cairo 11341, EGYPT TEL: 20-2-417-1828

REUNION

Maison FO - YAM Marcel

25 Rue Jules Hermann, Chaudron - BP79 97 491 Ste Clotilde Cedex, REUNION ISLAND TEL: (0262) 218-429

SOUTH AFRICA

That Other Music Shop (PTY) Ltd.

11 Melle St., Braamfontein, Johannesbourg, SOUTH AFRICA

P.O.Box 32918, Braamfontein 2017 Johannesbourg, SOUTH AFRICA TEL: (011) 403 4105

Paul Bothner (PTY) Ltd.

17 Werdmuller Centre, Main Road, Claremont 7708 SOUTH AFRICA

P.O.BOX 23032, Claremont 7735, SOUTH AFRICA TEL: (021) 674 4030

ASIA

CHINA

Roland Shanghai Electronics Co.,Ltd.

5F. No.1500 Pingliang Road Shanghai 200090, CHINA TEL: (021) 5580-0800

Roland Shanghai Electronics Co.,Ltd.

(BEIJING OFFICE)

10F. No.18 Anhuaxili Chaoyang District, Beijing 100011 CHINA TEL: (010) 6426-5050

Roland Shanghai Electronics Co.,Ltd.

(GUANGZHOU OFFICE)

2/F., No.30 Si You Nan Er Jie Yi Xiang, Wu Yang Xin Cheng, Guangzhou 510600, CHINA Tel: (020) 8736-0428

HONG KONG

Tom Lee Music Co., Ltd. Service Division

22-32 Pun Shan Street, Tsuen Wan, New Territories, HONG KONG TEL: 2415 0911

Parsons Music Ltd.

8th Floor, Railway Plaza, 39 Chatham Road South, T.S.T, Kowloon, HONG KONG TEL: 2333 1863

INDIA

Rivera Digitec (India) Pvt. Ltd.

409, Nirman Kendra Mahalaxmi Flats Compound Off. Dr. Edwin Moses Road, Mumbai-400011, INDIA TEL: (022) 2493 9051

INDONESIA

PT Citra IntiRama

J1. Cideng Timur No. 15J-150 Jakarta Pusat INDONESIA TEL: (021) 6324170

KOREA

Cosmos Corporation

1461-9, Seocho-Dong, Seocho Ku, Seoul, KOREA TEL: (02) 3486-8855

MALAYSIA

BENTLEY MUSIC SDN BHD

140 & 142, Jalan Bukit Bintang 55100 Kuala Lumpur,MALAYSIA TEL: (03) 2144-3333

PHILIPPINES

G.A. Yupangco & Co. Inc.

339 Gil J. Puyat Avenue Makati, Metro Manila 1200, PHILIPPINES TEL: (02) 899 9801

SINGAPORE

Swee Lee Company

150 Sims Drive, SINGAPORE 387381 TEL: 6846-3676

CRISTOFORI MUSIC PTE LTD

Blk 3014, Bedok Industrial Park E, #02-2148, SINGAPORE 489980 TEL: 6243-9555

TAIWAN

ROLAND TAIWAN ENTERPRISE CO., LTD.

Room 5, 9fl. No. 112 Chung Shan N.Road Sec.2, Taipei, TAIWAN, R.O.C. TEL: (02) 2561 3339

THAILAND

Theera Music Co. , Ltd.

330 Verng NakornKasem, Soi 2, Bangkok 10100, THAILAND TEL: (02) 2248821

VIETNAM

Saigon Music

Suite DP-8 40 Ba Huyen Thanh Quan Street Hochiminh City, VIETNAM Tel: (08) 930-1969

AUSTRALIA/ NEW ZEALAND

AUSTRALIA

Roland Corporation Australia Pty., Ltd.

38 Campbell Avenue Dee Why West. NSW 2099 AUSTRALIA TEL: (02) 9982 8266

NEW ZEALAND

Roland Corporation Ltd.

32 Shaddock Street, Mount Eden, Auckland, NEW ZEALAND TEL: (09) 3098 715

CENTRAL/LATIN AMERICA

ARGENTINA

Instrumentos Musicales S.A.

Av.Santa Fe 2055 (1123) Buenos Aires ARGENTINA TEL: (011) 4508-2700

BRAZIL

Roland Brasil Ltda

Rua San Jose, 780 Sala B Parque Industrial San Jose Cotia - Sao Paulo - SP, BRAZIL TEL: (011) 4615 5666

COSTA RICA

JUAN Bansbach Instrumentos Musicales

Ave.1. Calle 11, Apartado 10237, San Jose, COSTA RICA TEL: 258-0211

CHILE

Comercial Fancy S.A.

Rut.: 96.919.420-1 Nataniel Cox #739, 4th Floor Santiago - Centro, CHILE TEL: (02) 688-9540

EL SALVADOR

OMNI MUSIC

75 Avenida Norte y Final Alameda Juan Pablo , Edificio No.4010 San Salvador, EL SALVADOR TEL: 262-0788

MEXICO

Casa Veerkamp, s.a. de c.v.

Av. Toluca No. 323, Col. Olivar de los Padres 01780 Mexico D.F. MEXICO TEL: (55) 5668-6699

PANAMA

SUPRO MUNDIAL, S.A.

Boulevard Andrews, Albrook, Panama City, REP. DE PANAMA TEL: 315-0101

PARAGUAY

Distribuidora De Instrumentos Musicales

J.E. Olear y ESQ. Manduvira Asuncion PARAGUAY TEL: (021) 492-124

URUGUAY

Todo Musica S.A.

Francisco Acuna de Figueroa 1771 C.P.: 11.800 Montevideo, URUGUAY TEL: (02) 924-2335

VENEZUELA

Musicland Digital C.A.

Av. Francisco de Miranda, Centro Parque de Cristal, Nivel C2 Local 20 Caracas VENEZUELA TEL: (212) 285-8586

EUROPE

AUSTRIA

Roland Elektronische Musikinstrumente HmbH. Austrian Office

Eduard-Bodem-Gasse 8, A-6020 Innsbruck, AUSTRIA TEL: (0512) 26 44 260

BELGIUM/HOLLAND/ LUXEMBOURG

Roland Benelux N. V.

Houtstraat 3, B-2260, Oevel

(Westerlo) BELGIUM

TEL: (014) 575811

CZECH REP.

K-AUDIO

Kardasovska 626. CZ-198 00 Praha 9, CZECH REP. TEL: (2) 666 10529

DENMARK

Roland Scandinavia A/S

Nordhavnsvej 7, Postbox 880, DK-2100 Copenhagen DENMARK TEL: 3916 6200

FRANCE

Roland France SA

4, Rue Paul Henri SPAAK, Parc de l'Esplanade, F 77 462 St.

Thibault, Lagny Cedex FRANCE

TEL: 01 600 73 500

FINLAND

Roland Scandinavia As,

Filial Finland

Elannontie 5 FIN-01510 Vantaa, FINLAND TEL: (0)9 68 24 020

GERMANY

Roland Elektronische

Musikinstrumente HmbH.

Oststrasse 96, 22844 Norderstedt, GERMANY TEL: (040) 52 60090

GREECE

STOLLAS S.A.

Music Sound Light

155, New National Road

Patras 26442, GREECE

TEL: 2610 435400

HUNGARY

Roland East Europe Ltd.

Warehouse Area ‘DEPO’ Pf.83

H-2046 Torokbalint, HUNGARY

TEL: (23) 511011

IRELAND

Roland Ireland

G2 Calmount Park, Calmount Avenue, Dublin 12 Republic of IRELAND TEL: (01) 4294444

ITALY

Roland Italy S. p. A.

Viale delle Industrie 8, 20020 Arese, Milano, ITALY TEL: (02) 937-78300

NORWAY

Roland Scandinavia Avd. Kontor Norge

Lilleakerveien 2 Postboks 95 Lilleaker N-0216 Oslo NORWAY TEL: 2273 0074

POLAND

MX MUSIC SP.Z.O.O.

UL. Gibraltarska 4. PL-03664 Warszawa POLAND TEL: (022) 679 44 19

PORTUGAL

Tecnologias Musica e Audio, Roland Portugal, S.A.

Cais Das Pedras, 8/9-1 Dto 4050-465 PORTO PORTUGAL TEL: (022) 608 00 60

ROMANIA

FBS LINES

Piata Libertatii 1, 535500 Gheorgheni, ROMANIA TEL: (266) 364 609

RUSSIA

MuTek

3-Bogatyrskaya Str. 1.k.l 107 564 Moscow, RUSSIA TEL: (095) 169 5043

SPAIN

Roland Electronics de España, S. A.

Calle Bolivia 239, 08020 Barcelona, SPAIN TEL: (93) 308 1000

SWEDEN

Roland Scandinavia A/S SWEDISH SALES OFFICE

Danvik Center 28, 2 tr. S-131 30 Nacka SWEDEN TEL: (0)8 702 00 20

SWITZERLAND

Roland (Switzerland) AG

Landstrasse 5, Postfach, CH-4452 Itingen, SWITZERLAND TEL: (061) 927-8383

UKRAINE

TIC-TAC

Mira Str. 19/108 P.O. Box 180 295400 Munkachevo, UKRAINE TEL: (03131) 414-40

UNITED KINGDOM

Roland (U.K.) Ltd.

Atlantic Close, Swansea Enterprise Park, SWANSEA SA7 9FJ, UNITED KINGDOM TEL: (01792) 702701

MIDDLE EAST

BAHRAIN

Moon Stores

No.16, Bab Al Bahrain Avenue, P.O.Box 247, Manama 304, State of BAHRAIN TEL: 211 005

CYPRUS

Radex Sound Equipment Ltd.

17, Diagorou Street, Nicosia, CYPRUS TEL: (022) 66-9426

IRAN

MOCO, INC.

No.41 Nike St., Dr.Shariyati Ave., Roberoye Cerahe Mirdamad Tehran, IRAN TEL: (021) 285-4169

ISRAEL

Halilit P. Greenspoon & Sons Ltd.

8 Retzif Ha'aliya Hashnya St. Tel-Aviv-Yafo ISRAEL TEL: (03) 6823666

JORDAN

AMMAN Trading Agency

245 Prince Mohammad St., Amman 1118, JORDAN TEL: (06) 464-1200

KUWAIT

Easa Husain Al Yousifi Est.

Abdullah Salem Street, Safat, KUWAIT TEL: 243-6399

LEBANON

Chahine S.A.L.

Gerge Zeidan St., Chahine Bldg., Achrafieh, P.O.Box: 16-5857 Beirut, LEBANON TEL: (01) 20-1441

QATAR

Al Emadi Co. (Badie Studio & Stores)

P.O. Box 62, Doha, QATAR TEL: 4423-554

SAUDI ARABIA

aDawliah Universal Electronics APL

Corniche Road, Aldossary Bldg., 1st Floor, Alkhobar, SAUDI ARABIA

P.O.Box 2154, Alkhobar 31952 SAUDI ARABIA TEL: (03) 898 2081

SYRIA

Technical Light & Sound Center

Rawda, Abdul Qader Jazairi St. Bldg. No. 21, P.O.BOX 13520, Damascus, SYRIA TEL: (011) 223-5384

TURKEY

Ant Muzik Aletleri Ithalat Ve Ihracat Ltd Sti

Siraselviler Caddesi Siraselviler Pasaji No:74/20 Taksim - Istanbul, TURKEY TEL: (0212) 2449624

U.A.E.

Zak Electronics & Musical Instruments Co. L.L.C.

Zabeel Road, Al Sherooq Bldg., No. 14, Grand Floor, Dubai, U.A.E. TEL: (04) 3360715

NORTH AMERICA

CANADA

Roland Canada Music Ltd. (Head Office)

5480 Parkwood Way Richmond B. C., V6V 2M4 CANADA TEL: (604) 270 6626

Roland Canada Music Ltd. (Toronto Office)

170 Admiral Boulevard Mississauga On L5T 2N6 CANADA TEL: (905) 362 9707

U. S. A.

Roland Corporation U.S.

5100 S. Eastern Avenue Los Angeles, CA 90040-2938, U. S. A. TEL: (323) 890 3700

As of May 1, 2004 (Roland)

220

For EU Countries

This product complies with the requirements of European Directives EMC 89/336/EEC and LVD 73/23/EEC.

For the USA

FEDERAL COMMUNICATIONS COMMISSION

RADIO FREQUENCY INTERFERENCE STATEMENT

This equipment has been tested and found to comply with the limits for a Class B digital device, pursuant to Part 15 of the FCC Rules. These limits are designed to provide reasonable protection against harmful interference in a residential installation. This equipment generates, uses, and can radiate radio frequency energy and, if not installed and used in accordance with the instructions, may cause harmful interference to radio communications. However, there is no guarantee that interference will not occur in a particular installation. If this equipment does cause harmful interference to radio or television reception, which can be determined by turning the equipment off and on, the user is encouraged to try to correct the interference by one or more of the following measures:

– Reorient or relocate the receiving antenna. – Increase the separation between the equipment and receiver. – Connect the equipment into an outlet on a circuit different from that to which the receiver is connected. – Consult the dealer or an experienced radio/TV technician for help.

This device complies with Part 15 of the FCC Rules. Operation is subject to the following two conditions: (1) This device may not cause harmful interference, and (2) This device must accept any interference received, including interference that may cause undesired operation.

Unauthorized changes or modification to this system can void the users authority to operate this equipment. This equipment requires shielded interface cables in order to meet FCC class B Limit.

For Canada

NOTICE

This Class B digital apparatus meets all requirements of the Canadian Interference-Causing Equipment Regulations.

AVIS

Cet appareil numérique de la classe B respecte toutes les exigences du Règlement sur le matériel brouilleur du Canada.

RES 423-04 602.00.0049.01 E/D/F/It/Sp/Ol

Roland HP103E, HP102E User Manual [nl]

Specifications and Main Features

Frequently Asked Questions

User Manual