Pinnacle STUDIO 9 User Manual [hu]

Studio 9

i Studio 9 plus

W tym Studio SE, Studio QuickStart, Studio Standard

i Studio Plus

Łatwa, BARDZIEJ zaawansowana,

BARDZIEJ kreatywna edycja wideo

Numer katalogowy dokumentu: 41004641 PL

Specjalne podziękowania dla: Mike Iampietro, William Chien,
Richard Edgley, Ivan Maltz, Jon McGowan, Keith Thomson,
Jörg Weselmann oraz Chris Zamara.

Dokumentacja: Nick Sullivan
Copyright © 1996–2004 Pinnacle Systems, Inc. i jej licencjodawcy.

Wszelkie prawa zastrzeżone. Użytkownik zgadza się z zakazem
usuwania znaków identyfikacyjnych produktu lub informacji
o ograniczeniach dotyczących własności z produktów lub
podręczników firmy Pinnacle Systems. Pinnacle Systems, Pinnacle
Studio Plus, TitleDeko, RTFx i VST są zastrzeżonymi znakami
towarowymi i/lub znakami towarowymi firmy Pinnacle Systems,
Inc. i jej przedstawicielstw w USA i w innych krajach.

Wyprodukowano na licencji firmy Dolby Laboratories. © 1992–
2003 Dolby Laboratories. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dolby jest
znakiem towarowym firmy Dolby Laboratories. mpegable DS 2.2
© 2004 Dicas Digital Image Coding GmbH. Pentium, Centrino, logo
Intel Centrino i logo Intel Inside są znakami towarowymi lub
zastrzeżonymi znakami towarowymi firmy Intel Corporation lub jej
przedstawicielstw w USA i w innych krajach. QDesign MPEG-1
Layer 2 Fast Encoder/Decoder © 1996–2002, QDesign Corporation.
QuickTime i logo QuickTime są znakami towarowymi używanymi
na podstawie licencji. Logo QuickTime jest zastrzeżone w USA
i w innych krajach. Składnik RealProducer dołączony na licencji
firmy RealNetworks, Inc. Real Producer wersja 8.0. copyright 1995–
2002, RealNetworks, Inc. RealProducer, RealVideo, RealServer oraz
logo Real są znakami towarowymi lub zastrzeżonymi znakami
towarowymi firmy RealNetworks, Inc. Wszelkie prawa zastrzeżone.
SmartSound jest zastrzeżonym znakiem towarowym firmy
SmartSound Inc.

Windows Media jest znakiem towarowym firmy Microsoft
Corporation. Wszelkie pozostałe znaki towarowe są własnością
poszczególnych właścicieli.

ii Studio 9 i Studio 9 plus

Żadna część niniejszego podręcznika nie może być kopiowana ani
rozpowszechniana, przesyłana drogą elektroniczną, przepisywana,
przechowywana w jakimkolwiek systemie wyszukiwania informacji
ani tłumaczona na jakikolwiek język czy język komputerowy
w jakiejkolwiek formie bądź jakimikolwiek środkami
i sposobami — elektronicznie, mechanicznie, magnetycznie, ręcznie
czy w jakikolwiek inny sposób — bez uprzedniej wyraźnej pisemnej
zgody firmy Pinnacle Systems, Inc.

Pinnacle Systems, Inc.
280 North Bernardo Avenue
Mountain View, CA 94943

Wydrukowano w USA.

Studio 9 i Studio 9 plus iii

Spis treści

SPIS TREŚCI .................................................................................... V

PRZED ROZPOCZĘCIEM ............................................................. XIII

Skróty i konwencje...........................................................................xvi

Pomoc online...................................................................................xvii

ROZDZIAŁ 1: KORZYSTANIE Z PROGRAMU STUDIO................. 1

Cofnij, Wykonaj ponownie, Pomoc i Odblokuj — przyciski.............. 2

Ustawianie opcji.................................................................................. 3

Tryb edycji.................................................................................................. 5

Odtwarzacz..........................................................................................6

Elementy sterujące odtwarzaniem....................................................... 8

Inne tematy dotyczące edycji ............................................................10

Rozszerzanie programu Studio..........................................................11

ROZDZIAL 2: PRZECHWYTYWANIE WIDEO .............................. 15

Interfejs Trybu przechwytywania...........................................................16

Miernik dysku....................................................................................18

Kontroler kamery ..............................................................................19

Proces przechwytywania.......................................................................... 20

Sprzęt do przechwytywania...............................................................21

Przechwytywanie krok po kroku....................................................... 22

Wykrywanie scen ..............................................................................24

Spis treści v

Przechwytywanie ze źródeł cyfrowych ................................................... 25

SmartCapture: Przechwytywanie z jakością podglądu...................... 26

Przechwytywanie z pełną jakością ....................................................28

Poziomy audio i wideo — źródło cyfrowe........................................ 29

Przechwytywanie ze źródeł analogowych............................................... 30

Opcje jakości przechwytywania........................................................ 30

Poziomy audio i wideo — źródło analogowe.................................... 31

ROZDZIAŁ 3: ALBUM.................................................................... 33

Sekcja scen wideo .....................................................................................35

Otwieranie przechwyconego pliku wideo .........................................37

Przeglądanie przechwyconego materiału wideo................................39

Zaznaczanie scen i plików................................................................. 40

Wyświetlanie informacji o scenie i pliku ..........................................41

Widok komentarzy ............................................................................42

Łączenie scen i dzielenie ich na kawałki........................................... 43

Ponowne wykrywanie scen ...............................................................45

Sekcja przejść ........................................................................................... 46

Sekcja tytułów........................................................................................... 48

Sekcja obrazów nieruchomych................................................................ 48

Sekcja efektów dźwiękowych...................................................................49

Sekcja menu dysku................................................................................... 51

ROZDZIAŁ 4: OKNO FILMU .......................................................... 53

Widoki okna filmu.................................................................................... 56

Widok serii ujęć................................................................................. 56

Widok osi czasu.................................................................................56

Widok tekstowy.................................................................................60

Przyborniki ...............................................................................................60

Przybornik wideo ..............................................................................62

Przybornik audio ...............................................................................63

vi Studio 9 i Studio 9 plus

ROZDZIAŁ 5: KLIPY WIDEO ......................................................... 65

Klipy wideo — informacje podstawowe................................................. 66

Dodawanie klipów wideo do filmu ...................................................66

Praca z wieloma plikami przechwytywania ......................................67

Elementy interfejsu............................................................................68

Przycinanie klipów wideo ........................................................................69

Przycinanie na osi czasu za pomocą uchwytów ................................70

Porady dotyczące przycinania klipów ...............................................73

Przycinanie za pomocą narzędzia Właściwości klipu........................ 73

Resetowanie przyciętych klipów....................................................... 76

Dzielenie i łączenie klipów ....................................................................... 76

Zaawansowana EDYCJA na osi czasu ...................................................77

Edycja ze wstawianiem .....................................................................79

Edycja z dzieleniem...........................................................................81

Używanie efektów wideo.......................................................................... 85

Praca z listą efektów..........................................................................86

Zmienianie parametrów efektów.......................................................87

Stopniowe zwiększanie lub zmniejszanie mocy efektów ..................89

Podgląd i renderowanie..................................................................... 89

Efekty wideo — zestaw podstawowy ......................................................90

Efekty czyszczące...................................................................................... 92

Automatyczna korekcja koloru..........................................................92

Redukcja szumu ................................................................................92

Stabilizacja ........................................................................................93

Efekty czasowe.......................................................................................... 94

Szybkość............................................................................................ 94

Powtarzanie klatek ............................................................................95

Efekty kolorystyczne ................................................................................ 96

Czarno-białe ......................................................................................96

Korekcja koloru.................................................................................96

Posteryzacja....................................................................................... 97

Sepia.................................................................................................. 97

Spis treści vii

Efekty zabawne......................................................................................... 98

Odbicia w soczewkach ......................................................................98

Szum.................................................................................................. 99

Kropla wody...................................................................................... 99

Efekty stylizujące.................................................................................... 100

Rozmycie......................................................................................... 100

Wytłoczenie..................................................................................... 101

Mozaika........................................................................................... 102

Stary film.........................................................................................102

Witraż..............................................................................................103

SmartMovie — narzędzie do tworzenia wideo z muzyką ...................103

ROZDZIAŁ 6: EDYCJA DWUŚCIEŻKOWA W PROGRAMIE

STUDIO PLUS .............................................................................. 107

Ścieżka nakładek — wprowadzenie................................................ 107

Edycja A/B ......................................................................................109

Narzędzie Obraz w obrazie..............................................................111

Narzędzie Kluczowanie kolorem.....................................................116

ROZDZIAŁ 7: PRZEJŚCIA........................................................... 123

Typy przejść i ich zastosowanie...................................................... 124

Wyświetlanie podglądu przejść w filmie......................................... 126

Przejścia audio................................................................................. 127

Polecenie Powiel przejście ..............................................................128

Przycinanie przejść.................................................................................129

Przycinanie za pomocą narzędzia Właściwości klipu...................... 129

Wybieranie kolorów........................................................................ 122

ROZDZIAŁ 8: OBRAZY NIERUCHOME...................................... 133

Edycja obrazów nieruchomych............................................................. 135

Edytowanie właściwości klipu obrazu.............................................136

Narzędzie pobierania klatek.................................................................. 142

Narzędzie pobierania klatek ............................................................143

viii Studio 9 i Studio 9 plus

ROZDZIAŁ 9: MENU DYSKU....................................................... 145

Tworzenie dysku w programie Studio............................................. 147

Używanie menu z albumu ...............................................................148

Elementy sterujące odtwarzaczem DVD......................................... 149

Edycja menu na osi czasu................................................................ 151

Edycja za pomocą narzędzia Właściwości klipu..............................153

Narzędzie Menu dysku.....................................................................157

ROZDZIAŁ 10: EDYTOR TYTUŁÓW ........................................... 159

Uruchamianie Edytora tytułów........................................................160

Elementy Sterujące Edytora tytułów.................................................... 161

Przyciski typu tytułu........................................................................ 161

Przybornik obiektów .......................................................................162

Przyciski wyboru trybu edycji......................................................... 164

Przyciski układu obiektu .................................................................166

Przyciski schowka i usuwania......................................................... 167

Elementy sterujące stylem tekstu ....................................................168

Album Edytora tytułów .........................................................................169

Przeglądarka wyglądów...................................................................169

Sekcjatła ..........................................................................................171

Sekcja obrazów................................................................................172

Sekcja przycisków........................................................................... 172

ROZDZIAŁ 11: EFEKTY DŹWIĘKOWE I MUZYKA .................... 175

Ścieżki audio osi czasu....................................................................177

Narzędzie Audio z CD .....................................................................179

Narzędzie SmartSound..................................................................... 180

Narzędzie narracji...........................................................................182

Przycinanie klipów audio....................................................................... 184

Przycinanie za pomocą narzędzia Właściwości klipu...................... 185

Głośność audio i miksowanie................................................................. 186

Budowa klipu audio......................................................................... 187

Dopasowywanie audio na osi czasu ................................................188

Narzędzie Głośność i balans............................................................ 190

Spis treści ix

Efekty audio............................................................................................ 195

Redukcja szumów............................................................................196

Korektor ..........................................................................................197

Grungelizer......................................................................................198

Karaoke ...........................................................................................199

Równoważenie ................................................................................199

Pogłos.............................................................................................. 200

ROZDZIAŁ 12: TWORZENIE FILMU ........................................... 203

Wyprowadzanie danych wyjściowych do kamery

lub magnetowidu............................................................................. 205

Wyprowadzanie filmu na taśmę wideo............................................206

Zapisywanie filmu jako plik AVI.................................................... 208

Zapisywanie filmu jako plik MPEG................................................ 210

Zapisywanie w formacie RealVideo lub Windows Media.............. 212

Udostępnianie filmów w Internecie.................................................213

Wyprowadzanie filmu w formacie DVD, VCD lub S-VCD ...........214

Kopiowanie pliku AVI na taśmę .....................................................217

DODATEK A: OPCJE USTAWIEŃ .............................................. 219

Ustawienia źródła przechwytywania............................................... 220

Ustawienia formatu przechwytywania ............................................223

Ustawienia edycji ............................................................................227

Ustawienia dysku CD i narracji....................................................... 230

Ustawienia tworzenia taśmy............................................................ 231

Ustawienia tworzenia pliku AVI..................................................... 233

Ustawienia tworzenia pliku MPEG .................................................235

Ustawienia tworzenia plików RealVideo ........................................236

Ustawienia tworzenia pliku Windows Media.................................. 239

Ustawienia tworzenia dysku............................................................ 240

DODATEK B: WSKAZÓWKI I PORADY ..................................... 243

Sprzęt............................................................................................... 243

Oprogramowanie............................................................................. 245

Zwiększanie szybkości klatek .........................................................246

Program Studio a animacje komputerowe....................................... 247

Porady dotyczące funkcji SmartCapture (tylko DV).......................248

x Studio 9 i Studio 9 plus

DODATEK C: ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ...................... 249

Pomoc techniczna online........................................................................ 250

Program Studio ulega awarii w trybie edycji .................................. 252

Po rozpoczęciu przechwytywania pojawia

się błąd przechwytywania................................................................256

Program Studio zawiesza się podczas renderowania....................... 258

Nie wykryto nagrywarki CD lub DVD............................................261

Program Studio zawiesza się podczas uruchamiania lub

nie uruchamia się............................................................................. 262

Przejścia HollywoodFX po uaktualnieniu są nadal

oznaczone znakiem wodnym........................................................... 263

W trybie przechwytywania pojawia się komunikat o błędzie

„Nie można zainicjować urządzenia przechwytywania DV“ ..........263

Problemy instalacyjne............................................................................ 266

Problemy operacyjne .............................................................................268

DODATEK D: PORADY DOTYCZĄCE KOMPOZYCJI

FILMÓW WIDEO........................................................................... 273

Tworzenie planu ujęć ...................................................................... 274

Edycja.............................................................................................. 275

Ogólne reguły dotyczące edycji filmu wideo.................................. 277

Produkcja ścieżki dźwiękowej.........................................................279

Tytuł ................................................................................................280

DODATEK E: SŁOWNIK.............................................................. 283

DODATEK F: UMOWA LICENCYJNA......................................... 297

DODATEK G: SKRÓTY KLAWIATUROWE................................ 301

INDEKS......................................................................................... 305

Spis treści xi

Przed rozpoczęciem

Dziękujemy za zakup oprogramowania Pinnacle Studio. Mamy nadzieję, że
program spełni wszystkie oczekiwania.

Informacje zawarte w tym podręczniku dotyczą wszystkich wersji
programu Studio, w tym wersji Studio Plus. Różnice pomiędzy
poszczególnymi wersjami będą odpowiednio oznaczane. W większości
przypadków nazwa „Studio“ będzie używana ogólnie w odniesieniu do
wszystkich wersji.

Jeżeli oprogramowanie Studio jest używane po raz pierwszy, zalecamy
przechowywanie tego podręcznika w stale dostępnym miejscu.

Aby przygotować się odpowiednio do używania programu Studio, przed
przejściem do rozdziału 1, Używanie programu Studio, należy się zapoznać
z trzema poniższymi tematami.

Wymagania dotyczące sprzętu

Oprócz oprogramowania Studio, do utworzenia pełnego systemu edycji
Studio wymagane są następujące elementy:

Komputer

• Procesor Intel Pentium lub AMD Athlon taktowany zegarem 800 MHz

bądź szybszy (zalecany taktowany zegarem 1,5 GHz lub szybszym)

• System Microsoft Windows 98 SE, Windows Millennium,

Windows 2000 lub Windows XP (zalecany). Format wideo cyfrowego
MicroMV jest obsługiwany tylko w systemie Windows XP.

Przed rozpoczęciem xiii

• Karta graficzna zgodna ze standardem DirectX 9 (zalecana karta ATI

Radeon lub NVIDIA GeForce2 bądź lepsza).

• Karta dźwiękowa zgodna ze standardem DirectX 9.

• System audio zgodny z technologią Dolby Pro Logic, jeżeli wymagane

jest odsłuchiwanie zmiksowanego dźwięku przestrzennego.

• 256 MB pamięci RAM (zalecane 512 MB).

• Stacja dysków CD-ROM.

• Stacja dysków DVD do zainstalowania premiowego dysku DVD

zawierającego samouczek, podręcznik elektroniczny oraz zawartość
premiową. Ta sama zawartość jest dostępna bezpłatnie na dyskach CD
w sklepie elektronicznym firmy Pinnacle (nie obejmuje
kosztów wysyłki).

• Głośniki

• Mysz

• Mikrofon, jeżeli mają być nagrywane narracje.

• 500 MB wolnego miejsca na dysku twardym do zainstalowania

oprogramowania.

• Opcjonalnie nagrywarka dysków CD do tworzenia dysków VideoCD

(VCD) lub Super-VideoCD (S-VCD).

• Opcjonalnie nagrywarka dysków DVD do tworzenia dysków DVD.

Dysk twardy

Dysk twardy musi mieć możliwość stałego odczytu i zapisu z szybkością
4 MB/s. Warunek ten spełnia większość dysków twardych. Przy pierwszej
próbie przechwycenia obrazu z pełną jakością oprogramowanie Studio
przetestuje dysk twardy w celu sprawdzenia, czy jest on dostatecznie
szybki. Obraz wideo w formacie DV zajmuje 3,6 MB miejsca na dysku
twardym na jedną sekundę, zatem zaledwie cztery i pół minuty materiału
w formacie DV wymagają pełnego gigabajta miejsca na dysku.

xiv Studio 9 i Studio 9 plus

Jeżeli miejsce na dysku ma znaczenie podczas przechwytywania obrazów
DV, należy użyć funkcji SmartCapture w celu przechwycenia obrazu wideo
z jakością podglądu (zobacz: „SmartCapture: przechwytywanie z jakością
podglądu“ na stronie 26). Funkcja ta zużywa znacznie mniej miejsca na
dysku. Cała taśma może się zmieścić nawet w 360 MB.

Porada: Zaleca się używanie osobnego dysku twardego przeznaczonego
tylko do przechwytywania wideo. Pozwoli to uniknąć „rywalizacji” o
miejsce na dysku między programem Studio a innym oprogramowaniem,
w tym systemem Windows, podczas przechwytywania.

Sprzęt do przechwytywania wideo

Oprogramowanie Studio może przechwytywać wideo z wielu różnych
źródeł analogowych i cyfrowych. Więcej informacji znajduje się w części
„Sprzęt do przechwytywania“ na stronie 21.

Sprzęt do wyprowadzania wideo

Oprogramowanie Studio może wyprowadzać wideo do następujących
urządzeń:

• Dowolna cyfrowa kamera DV lub Digital8 albo magnetowid VCR.

Wymaga to portu IEEE-1394 (FireWire) zgodnego ze standardem OHCI
(takiego jak Pinnacle Studio DV). Kamera musi być skonfigurowana do
nagrywania z wejścia DV.

• Dowolna analogowa kamera (8 mm, Hi8, VHS, SVHS, VHS-C lub

SVHS-C) lub magnetowid VCR. Wymaga to karty Pinnacle Studio
DC10plus, Studio AV lub innej karty firmy Pinnacle wyposażonej
w wyjścia analogowe. Możliwe jest też wyprowadzanie do analogowych
kamer i magnetowidów VCR przy użyciu portu Pinnacle Studio DV lub
innego portu 1394 zgodnego ze standardem OHCI, jeżeli kamera DV lub
Digital8 albo magnetowid VCR może przekazywać sygnał DV przez
wyjścia analogowe (więcej informacji można znaleźć w dokumentacji
kamery oraz w rozdziale 12, Tworzenie filmu).

Przed rozpoczęciem xv

Skróty i konwencje

W celu zorganizowania materiału w niniejszym podręczniku są stosowane
następujące konwencje.

Terminologia

Studio: „Studio“ i „Studio Plus“ oznaczają oprogramowanie do edycji.
DV: Termin „DV“ oznacza kamery, magnetowidy VCR i taśmy DV oraz

Digital8.
1394: Termin „1394“ oznacza interfejsy, porty i kable IEEE-1394,

FireWire, DV lub i.LINK zgodne ze standardem OHCI.
Analogowe: Termin „analogowe“ oznacza kamery, magnetowidy VCR

i taśmy 8mm, Hi8, VHS, SVHS, VHS-C lub SVHS-C oraz kable i złącza
sygnału zespolonego/RCA i S-Video.

Przyciski, menu, okna dialogowe i okna

Nazwy przycisków, menu i powiązanych elementów zostały napisane
kursywą w celu odróżnienia ich od tekstu otaczającego, natomiast nazwy
okien i okien dialogowych są pisane wielką literą. Na przykład:

Kliknij przycisk Edytuj menu, aby otworzyć menu w Edytorze tytułów.

Wybieranie poleceń menu

Symbol strzałki w prawo (¾) oznacza ścieżkę hierarchicznych elementów
menu. Na przykład:

Wybierz kolejno Przybornik ¾ Generuj muzykę w tle.

Konwencje klawiatury

Nazwy klawiszy są pisane wielką literą i są podkreślone. Znak plusa
oznacza kombinację klawiszy. Na przykład:

Naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+A, aby zaznaczyć wszystkie klipy na
osi czasu.

xvi Studio 9 i Studio 9 plus

Kliknięcia myszą

Jeżeli wymagane jest kliknięcie myszą, domyślnie chodzi zawsze
o kliknięcie lewym przyciskiem, chyba że zostanie określone inaczej:

Kliknij prawym przyciskiem myszy i wybierz polecenie Przejdź do
Edytora tytułów/menu.

Pomoc online

Podczas pracy w programie Studio dostępne są zawsze dwa rodzaje
pomocy:

• Pomoc online: Kliknij przycisk pomocy na głównym pasku menu

programu Studio lub wybierz kolejno Pomoc ( Tematy Pomocy, lub
naciśnij klawisz F1, aby otworzyć plik pomocy online programu Studio.

• Etykietki narzędzi: Aby dowiedzieć się, jaką funkcję pełni dany

przycisk lub inny element sterujący programu Studio, należy zatrzymać
kursor myszy nad żądanym elementem. Pojawi się etykietka narzędzia
z odpowiednim objaśnieniem.

Przed rozpoczęciem xvii

ROZDZIAŁ 1:

Korzystanie z programu

Studio

Proces tworzenia filmów w programie Studio przebiega w trzech etapach:

1. Przechwytywanie: Importowanie źródłowego materiału wideo
(„surowego“ materiału) na dysk twardy komputera. Źródła, z których
można korzystać, to między innymi analogowe taśmy wideo (8 mm, VHS
itp.), cyfrowe taśmy wideo (DV, Digital8), a także bezpośredni przekaz
z kamery wideo lub kamery internetowej.

Tryb przechwytywania został omówiony w rozdziale 2, Przechwytywanie
obrazu wideo.

2. Edycja: Montaż materiału wideo według potrzeb przez zmianę
kolejności scen i odrzucenie zbędnych fragmentów. Dodawanie efektów
wizualnych, takich jak przejścia, tytuły i grafika, oraz dodatkowych ścieżek
audio, takich jak efekty dźwiękowe i muzyka w tle. W przypadku
tworzenia dysków DVD i VCD można utworzyć interakcyjne menu,
zapewniające widzom większe możliwości ich przeglądania.

W programie Studio większość pracy wykonuje się właśnie w trybie edycji.
Więcej informacji znajduje się w cz
(strona 5).

3. Tworzenie filmu: Po ukończeniu projektu gotowy film można
wygenerować w wybranym formacie i na żądanym nośniku: na taśmie, na
dyskach VCD, S-VCD, DVD albo w plikach AVI, MPEG, RealVideo lub
Windows Media.

Tryb tworzenia filmu został omówiony w rozdziale 12, Tworzenie filmu.

Rozdział 1: Korzystanie z programu Studio 1

ęści „Tryb edycji“ tym rozdziale

Ustawianie trybu

Klikając jeden z trzech przycisków trybu, dostępnych w lewej górnej części
okna programu Studio, można wybrać etap procesu tworzenia filmu, nad
którym chce się pracować:

Przy zmianie trybu wygląd programu Studio zmienia się w celu
wyświetlenia elementów sterujących wymaganych w przypadku
nowego trybu.

Cofnij, Wykonaj ponownie, Pomoc

i Odblokuj — przyciski

Przyciski Cofnij, Wykonaj ponownie, Pomoc
oraz Odblokuj są zawsze dostępne w prawym
górnym rogu okna programu Studio, bez
względu na to, który z trzech trybów jest aktualnie włączony.

• Przycisk Cofnij pozwala wycofywać pojedynczo dowolne zmiany

wprowadzone do projektu w trakcie bieżącej sesji.

• Przycisk Wykonaj ponownie pozwala pojedynczo wprowadzać zmiany

ponownie, w przypadku gdy cofnięto ich zbyt wiele.

• Przycisk Pomoc uruchamia system Pomocy programu Studio.

• Przycisk Odblokuj umożliwia rozszerzenie programu Studio przez zakup

i zainstalowanie zawartości premiowej. (Szczegóły można znaleźć na
stronie 11).

Wszystkie pozostałe elementy sterujące w oknie programu Studio odnoszą
się do zadań dostępnych w bieżącym trybie.

2 Studio 9 i Studio 9 plus

Rozdział 1: Korzystanie z programu Studio 3

Ustawianie opcji

Większość opcji programu Studio ustawia się przy użyciu dwóch okien
dialogowych zawierających karty.

Pierwsze z nich pozwala kontrolować opcje związane z trybem
przechwytywania i z trybem edycji. Zawiera ono cztery karty:

Drugie okno dialogowe zawiera opcje związane z trybem tworzenia filmu.
Dostępnych jest w nim sześć kart, po jednej dla każdego z sześciu typów
wyprowadzania filmu:

Każdy panel obu okien dialogowych może zostać otwarty osobno
odpowiednim poleceniem menu Ustawienia (np. Ustawienia ¾ Źródło
przechwytywania). Po otwarciu okna dialogowego w ten sposób wszystkie
jego pozostałe panele są wówczas dostępne za pośrednictwem
poszczególnych kart.

Dla uproszczenia wszystkie panele opcji są traktowane w niniejszym
tekście osobno, na przykład „panel opcji Źródło przechwytywania“.

Szczegółowe objaśnienia opcji zawartych w obu oknach dialogowych
znajdują się w dodatku A, Opcje ustawień.

4 Studio 9 i Studio 9 plus

TRYB EDYCJI



Po każdym uruchomieniu programu Studio otwierany jest tryb edycji,
ponieważ jest on najczęściej używany. Ekran trybu edycji składa się
z trzech głównych obszarów.

Album służy do przechowywania zasobów, które będą używane w filmach,
między innymi przechwyconych scen wideo.

Okno filmu to miejsce tworzenia edytowanego filmu, przez składanie scen
wideo i klipów dźwiękowych oraz stosowanie przejść i efektów.

Odtwarzacz umożliwia odtwarzanie i podgląd dowolnego elementu
wybranego aktualnie w programie Studio. Mogą to być przykładowo
zasoby albumu, takie jak scena wideo, tytuł lub efekt dźwiękowy, albo
edytowany film wraz z przejściami, tytułami, efektami i kilkoma ścieżkami
audio. Odtwarzacz został omówiony poniżej.

Szczegółowe informacje dotyczące tych tematów można znaleźć
w rozdziale 3, Album, oraz w rozdziale 4, Okno filmu.

Rozdział 1: Korzystanie z programu Studio 5

Odtwarzacz

W odtwarzaczu jest wyświetlany podgląd edytowanego filmu lub elementu
wybranego aktualnie w albumie.

Składa się on z dwóch głównych obszarów: okna podglądu oraz elementów
sterujących odtwarzaniem. W oknie podglądu wyświetlany jest obraz

wideo. Elementy sterujące odtwarzaniem umożliwiają odtwarzanie wideo
i przechodzenie do konkretnej pozycji w materiale. Elementy te są dostępne
w dwóch formatach: standardowym i DVD.

Tryb standardowy

Standardowe elementy sterujące odtwarzaniem są podobne do ich
odpowiedników w kamerach i magnetowidach. Służą do odtwarzania
zwykłych nagrań wideo.

6 Studio 9 i Studio 9 plus

Tryb DVD

Elementy sterujące odtwarzaniem DVD emulują przyciski z odtwarzacza
DVD lub pilota. Służą do przeglądania produkcji zapisanych na dyskach
DVD, VCD lub S-VCD oraz do sterowania menu.

Okno podglądu

Jest to istotny element programu Studio, ponieważ jest bardzo często
używany, zwłaszcza do przeglądania tworzonego filmu. Można w nim
również wyświetlać:

• zawartość albumu dowolnego typu,

• obrazy nieruchome lub tytuły z filmu,

• zmiany efektów wideo w czasie rzeczywistym w trakcie zmieniania ich

parametrów,

• pojedyncze klatki nagrania wideo.

Przy przeglądaniu nieruchomych klatek można przechodzić między nimi
pojedynczo w obu kierunkach, używając elementów sterujących
przewijania.

Uwaga: Ilustracje w tym dokumencie przedstawiają wideo w formacie
16:9 (panoramicznym). Przy podglądzie nagrania wideo w formacie 4:3
(standardowym) proporcje w oknie odtwarzacza są nieco inne niż
przedstawione w tym dokumencie, ale zasada działania pozostaje
taka sama.

Przycisk przełącznika DVD

Rozdział 1: Korzystanie z programu Studio 7

Przycisk przełącznika DVD umieszczony w prawym dolnym rogu

odtwarzacza służy do przełączania się między dwoma trybami
odtwarzania. Przycisk ten jest dostępny tylko wówczas, gdy poddawany
edycji film zawiera co najmniej jedno menu.

Elementy sterujące odtwarzaniem

W zależności od wybranego trybu odtwarzania w odtwarzaczu dostępny
jest jeden z dwóch zestawów elementów sterujących odtwarzaniem.

Jeśli film odtwarzany jest jako zwykłe nagranie wideo, używane są
standardowe elementy sterujące odtwarzaniem. Jeśli natomiast w filmie
zastosowano menu do poruszania się po dysku, można odtwarzać go jako
dysk optyczny z interakcyjnymi menu ekranowymi przy użyciu elementów
sterujących odtwarzaniem DVD. Obie grupy elementów sterujących są
opisane poniżej.

Przycisk podglądu pełnoekranowego: Ten przycisk, umieszczony
bezpośrednio poniżej prawego dolnego rogu okna podglądu, włącza
pełnoekranowy tryb podglądu. Przycisk jest dostępny w obu
trybach odtwarzania. Wyświetlanie na pełnym ekranie kończy się z chwilą
zakończenia filmu, po dwukrotnym kliknięciu ekranu albo naciśnięciu
klawisza Esc

.

Standardowe elementy sterujące odtwarzaniem

Te przyciski służą do sterowania odtwarzaczem.
Odtwórz/Wstrzymaj: Przycisk Odtwórz powoduje rozpoczęcie

odtwarzania filmu od jego bieżącej pozycji. Po rozpoczęciu
odtwarzania przycisk Odtwórz zastępowany jest przyciskiem
Wstrzymaj. Po wstrzymaniu odtwarzania sceny albumu lub klipu z
okna filmu odtwarzany element pozostaje zaznaczony. Do
wznawiania i zatrzymywania odtwarzania można używać również
klawisza spacji

Szybko przewiń do tyłu, Szybko przewiń do przodu: Te przyciski
umożliwiają przeglądanie filmu w obu kierunkach dwa, cztery lub
dziesięć razy szybciej niż normalnie. Służą do wyszukiwania
określonego fragmentu nagrania wideo, z którym chce się
pracować. Kilkukrotne klikanie tych przycisków powoduje zmianę
szybkości przeglądania.

Przejdź do początku: Ten przycisk powoduje zatrzymanie odtwarzania
i skok do pierwszej klatki przeglądanego materiału.

8 Studio 9 i Studio 9 plus

.

Przyciski przewijania: Ta para elementów sterujących umożliwia
zwykle przechodzenie do przodu lub do tyłu o jedną klatkę
jednocześnie. Aby przechodzić o sekundy, minuty lub godziny zamiast
o klatki, należy wybrać odpowiednie pole na liczniku (zobacz poniżej),
a następnie zmodyfikować je za pomocą przycisków przewijania.

Suwak odtwarzania

Suwak odtwarzania służy do szybkiego przewijania przechwyconego
nagrania wideo lub edytowanego filmu w obu kierunkach. Położenie
suwaka wskazuje pozycję bieżącej klatki przechwyconego pliku wideo (nie
tylko bieżącej sceny) lub edytowanego filmu (nie tylko bieżącego klipu).
Pasek suwaka zawsze przedstawia pełną długość przeglądanego materiału.

Przesuwanie suwaka powoduje wyświetlenie w oknie podglądu
odpowiedniej klatki.

To, czy podgląd nadąża za przesuwanym suwakiem, zależy od szybkości
komputera. Przy wolnym przesuwaniu suwaka odtwarzania ekran podglądu
będzie zmieniał się płynnie. Przy coraz szybszym przesuwaniu suwaka
niektóre klatki zaczną być pomijane przy wyświetlaniu. Szybkość, przy
której to nastąpi, zależy od posiadanego sprzętu. Płynność podglądu
zmniejsza się również wraz z przyrostem całkowitej
długości przewijanego suwakiem materiału.

Licznik

Licznik wyświetla bieżące położenie odtwarzania w
godzinach, minutach, sekundach i klatkach. Pola
licznika można modyfikować bezpośrednio w celu wybrania określonej
klatki do wyświetlenia lub klatki, od której ma się rozpocząć odtwarzanie.
Wystarczy kliknąć liczbę, która ma zostać zmieniona, a nastę

pnie wpisać
nową wartość. Aby przejść do innego pola, należy je kliknąć lub użyć
klawiszy Strzałka w lewo

lub Strzałka w prawo.

Wartość w wybranym polu można też modyfikować za pomocą przycisków
przewijania znajdujących się obok licznika lub klawiszy Strzałka w górę
i Strzała w dół.

Rozdział 1: Korzystanie z programu Studio 9

Suwak głośności

Tym elementem sterującym ustawia się ogólną głośność audio podczas
odtwarzania podglądu. Odpowiada to zmianie głośności karty muzycznej
przy użyciu systemowego narzędzia regulacji głośności. Zmiany te nie
mają wpływu na głośność ostatecznej wersji filmu powstającej
w programie Studio w trybie tworzenia filmu.

Mała ikona głośnika po prawej stronie tego elementu sterującego działa
w trakcie odtwarzania jako przycisk wyciszenia.

Elementy sterujące odtwarzaniem DVD

Te elementy sterujące składają się z czterech
standardowych przycisków odtwarzania
opisanych powyżej (Odtwórz/Wstrzymaj, Szybko

przewiń do tyłu, Szybko przewiń do przodu,
Przejdź do początku) oraz dodatkowo

z elementów sterujących odtwarzaczem DVD,

opisanych w części „Elementy sterujące odtwarzaczem DVD“ (strona 149).

Inne tematy dotyczące edycji

Szczegółowe informacje na temat edycji można znaleźć w następujących
częściach:

• Rozdział 5, Klipy wideo

• Rozdział 6, Edycja dwuścieżkowa w programie Studio Plus

• Rozdział 7, Przejścia

• Rozdział 8, Obrazy nieruchome

• Rozdział 9, Menu dysku

• Rozdział 10, Edytor tytułów Efekty dźwiękowe i muzyka

• Rozdział 11, Efekty dźwiękowe i muzyka Edycja

10 Studio 9 i Studio 9 plus

Rozszerzanie programu Studio

Jednym ze sposobów uatrakcyjniania tworzonych filmów jest korzystanie
z różnorodnych filtrów audio i wideo, animowanych przejść, menu VCD
i DVD oraz efektów dźwiękowych.

Program Studio jest dostarczany z bogatymi kolekcjami dla wszystkich
tych elementów, jednak został też dodatkowo przystosowany do
rozbudowy zgodnie z potrzebami użytkownika. Gdy użytkownik zechce
zastosować określony filtr, przejście, menu lub efekt, które nie wchodzą
w skład zestawu podstawowego, program oferuje mu łatwy w użyciu
mechanizm odnalezienia, zakupienia i zainstalowania tych materiałów bez
potrzeby wychodzenia z programu.

Niektóre elementy zawartości premiowej dostępnej dla
programu Studio nie wymagają nawet pobierania.
Dostarczany wraz z programem Studio dysk DVD Bonus
Content zawiera wiele elementów, takich jak menu
dysku, które początkowo pojawiają się w programie

Studio jako zawartość „zablokowana“ (można ją
rozpoznać po małym symbolu kłódki w lewym górnym rogu ikony).
Elementy takie można odblokować, nabywając kod odblokowujący zwany

kluczem aktywacji. Każdy klucz umożliwia odblokowanie małej grupy
pakietu kompozycji powiązanej zawartości.

Dodatkowe elementy zablokowanej zawartości będą sukcesywnie
udostępniane do pobrania. Elementy te można wypróbować i zakupić
z poziomu programu Studio, używając tej samej metody aktywacji jak
w przypadku zawartości premiowej dołączonej do instalacji programu.

Nowe narzędzia, nowe multimedia, nowe granice

Dodatkowe elementy multimedialne i filtry można zakupić z poziomu
programu Studio na trzy sposoby:

• Za pomocą polecenia menu Pomoc ¾ Kup klucze aktywacji

(lub przycisku odblokowania dostępnego w prawym górnym
rogu okna programu Studio).

Spowoduje to otwarcie okna specjalnej przeglądarki, w której można
uzyskać dostęp do strony katalogu dla dowolnego typu
zawartości premiowej.

Rozdział 1: Korzystanie z programu Studio 11

• Za pomocą poleceń albumu Więcej przejść, Więcej efektów dźwiękowych

oraz Więcej menu.
Polecenia te są dostępne na listach rozwijanych w odpowiednich

sekcjach albumu. Umożliwiają one pobranie, wypróbowanie i nabycie
dodatkowej zawartości premiowej, która nie była dołączona do instalacji
programu.

• Przez klikanie przycisków odblokowania pakietu kompozycji,

dostępnych w niektórych częściach programu Studio.

Przyciski te są dostępne w tych miejscach programu Studio, w których
znajduje się zawartość premiowa. Powyższy przycisk jest wyświetlany
w oknach narzędzi Efekty audio oraz Efekty wideo i umożliwia
odblokowanie pakietu filtrów audio lub wideo.

Na powyższej ilustracji w oknie narzędzia Efekty wideo jest otwarty
pakiet „Bravo Studio Pack 2“. Odblokowanie efektów z tego zestawu
umożliwia przycisk Odblokuj pakiet efektów.

Podobne przyciski w albumie umożliwiają zakup wszelkich elementów
multimedialnych albumu w postaci pakietów kompozycji.

12 Studio 9 i Studio 9 plus

Sekcja przejść albumu z otwartym pakietem kompozycji „HFX Family
Fun 1“ przejść Hollywood FX. Aby odblokować ten zestaw przejść,
należy kliknąć dowolne miejsce w panelu odblokowania (prawe
okienko).

Jak działa odblokowywanie

„Odblokowanie“ zawartości premiowej programu Studio oznacza nabycie
licencji umożliwiającej nieograniczone używanie tej zawartości na jednym
komputerze z zainstalowanym programem Studio. Mechanizm
licencjonowania wykorzystuje dwa odmienne, lecz wzajemnie zależne od
siebie kody:

• Klucz aktywacji dla każdego nabywanego elementu zawartości

premiowej.

• Paszport, który jest numerem generowanym przy pierwszym

zainstalowaniu programu Studio na danym komputerze. Aby wyświetlić
swój paszport, należy wybrać polecenie menu Pomoc ¾ Mój paszport.

Ponieważ paszport jest specyficzny dla jednego komputera, to w przypadku
zainstalowania programu Studio na innym komputerze konieczne jest
uzyskanie nowych kluczy aktywacji. Zostaną one dostarczone bezpłatnie,
jednak licencje użytkownika zarówno dla programu Studio, jak i nabytej
zawartości premiowej, będą od tej pory ważne tylko na nowym
komputerze.

Uwaga: Mimo że paszport jest numerem specyficznym dla danego
komputera, nie mają na niego wpływu zwykłe modyfikacje sprzętu, takie
jak dodawanie lub usuwanie kart, napędów czy pamięci.

Rozdział 1: Korzystanie z programu Studio 13

W razie braku połączenia z Internetem

Klucze aktywacji zawartości premiowej można nabyć i zastosować nawet
w przypadku gdy komputer, na którym jest zainstalowany program Studio,
nie ma połączenia z Internetem. Kliknięcie jednego z łączy odblokowania
w obrębie programu Studio spowoduje wyświetlenie okna dialogowego
z informacjami dotyczącymi zamawiania żądanej zawartości. Informacje
te obejmują:

• adres URL, pod którym można uaktywnić zawartość;

• identyfikatory numeryczne dla programu Studio i elementu, który ma

zostać uaktywniony;

• paszport i numer seryjny.

Można więc przejść pod podany adres URL na innym komputerze,
wprowadzić żądane informacje, a następnie zrealizować zakup zgodnie
z instrukcjami. Udostępniony wtedy zostanie klucz aktywacji, za pomocą
którego można odblokować zawartość na oryginalnym komputerze,
wybierając polecenie menu Pomoc ¾ Wprowadź klucze aktywacji.

14 Studio 9 i Studio 9 plus

ROZDZIAL 2:

Przechwytywanie wideo

Przechwytywanie jest procesem importowania materiału wideo ze źródła
wideo, na przykład z kamery, do pliku na dysku twardym komputera.
Klipów z pliku z przechwyconym materiałem wideo można używać
w programie Studio do tworzenia filmów. Pliki przechwytywania można
otwierać w albumie w trybie edycji programu Studio (więcej informacji
znajduje się w rozdziale 3, Album).

Przechwytywanie jest pierwszym krokiem umożliwiającym wykorzystanie

materiału wideo.

Program Studio umożliwia przechwytywanie z cyfrowych (DV, MicroMV)
i analogowych źródeł wideo. Szczegółowe informacje dotyczące
konfigurowania programu Studio do przechwytywania materiału
z określonego sprzętu znajdują się w części „Sprzęt do przechwytywania“
na stronie 21.

Dostępność: Przechwytywanie wideo z kamer MicroMV jest obsługiwane tylko
w systemie Windows XP.

Przechodzenie do trybu przechwytywania

Aby rozpocząć przechwytywanie, należy włączyć Tryb przechwytywania
programu Studio, klikając przycisk Przechwytywanie znajdujący się
w górnej części ekranu.

Rozdzial 2: Przechwytywanie wideo 15

Spowoduje to otwarcie interfejsu trybu przechwytywania umożliwiającego
skonfigurowanie i przeprowadzenie przechwytywania wideo. Wygląd
interfejsu różni się nieznacznie w zależności od tego, czy źródło materiału
wideo jest analogowe, czy cyfrowe.

Tematy w tym rozdziale

• “Interfejs trybu przechwytywania” (poniżej) zawiera opis elementów

sterujących oraz paneli do przechwytywania wideo cyfrowego
i analogowego.

• “Proces przechwytywania” (strona 20) opisuje konfigurowanie sprzętu,

zawiera szczegółowe instrukcje dotyczące przechwytywania oraz
omówienie funkcji automatycznego wykrywania scen.

• “Przechwytywanie ze źródła cyfrowego“ (strona 25)

i „Przechwytywanie ze źródła analogowego“ (strona 30) zawierają opis
zagadnień charakterystycznych dla poszczególnych typów źródła.

INTERFEJS TRYBU PRZECHWYTYWANIA



Narzędzia i elementy sterujące dostępne w trybie przechwytywania są
różne w zależności od tego, czy sprzęt do przechwytywania jest cyfrowy,
czy analogowy.

Przechwytywanie ze źródeł cyfrowych

Jeśli źródło materiału wideo jest cyfrowe, ekran trybu przechwytywania
będzie wyglądał następująco:

16 Studio 9 i Studio 9 plus

Album, znajdujący się lewej górnej części ekranu, zawiera ikony
odpowiadające scenom wideo, które zostały przechwycone. Odtwarzacz,
w prawej górnej części ekranu, umożliwia wyświetlanie wejściowego
materiału wideo kolejkowanego do przechwytywania i monitorowanie
samego przechwytywania. Dane wyświetlane w odtwarzaczu informują
o dokładnej długości przechwytywanego wideo i liczbie klatek utraconych
podczas przechwytywania (zazwyczaj ich liczba wynosi zero).

Panel kontrolera kamery, znajdujący się w lewej dolnej części ekranu,
zawiera licznik taśmy oraz zestaw regulatorów sterujących pracą
urządzenia odtwarzającego. Miernik dysku, w prawej dolnej części ekranu,
określa ilość pozostałego na dysku miejsca dostępnego dla plików
przechwytywania. Zawiera także przycisk Rozpocznij przechwytywanie
i przyciski umożliwiające ustawienie opcji przechwytywania.

Miernik dysku i kontroler kamery zostały opisane szczegółowo na
stronie 18.

Przechwytywanie ze źródeł analogowych

Zarówno album, jak i odtwarzacz służą do przechwytywania ze źródeł
analogowych i cyfrowych, dlatego podczas przechwytywania ze źródła
analogowego górna część ekranu wygląda tak samo jak w przypadku
przechwytywania ze źródła cyfrowego.

Rozdzial 2: Przechwytywanie wideo 17

Jednak dolna część ekranu wygląda inaczej. Jest w niej wyświetlana druga
wersja miernika dysku z dwoma panelami wysuwanymi umożliwiającymi
dopasowanie poziomów audio i wideo podczas przechwytywania. Panele
zostały opisane w temacie „Poziomy audio i wideo — źródło analogowe“
na stronie 31.

Źródła cyfrowe a analogowe

Podsumowując, wybór źródła cyfrowego lub analogowego wiąże się
z asadniczymi różnicami związanymi z ich obsługą:

• W przypadku źródła cyfrowego kontroler kamery umożliwia sterowanie

przewijaniem taśmy w kamerze lub w magnetowidzie.

• W przypadku źródła analogowego istnieje możliwość dynamicznego

zmieniania poziomów audio i wideo podczas przechwytywania.

Miernik dysku

Miernik dysku zawiera informacje dotyczące wolnego miejsca na dysku
używanym podczas przechwytywania (w postaci numerycznej i graficznej).
Podaje również przybliżony czas trwania materiału wideo, który zmieści się
na dysku; jego ilość zależy od ilości wolnego miejsca na dysku
i skonfigurowanej jakości przechwytywania. Jakość przechwytywania
można wybrać za pomocą przycisków ustawień wstępnych wyświetlanych
w mierniku dysku dla niektórych urządzeń przechwytywania; można też
ręcznie wprowadzić ustawienia niestandardowe. Informacje dotyczące
ustawień przechwytywania można znaleźć w częściach „Ustawienia źródła
przechwytywania“ (strona 220) i „Ustawienia formatu przechwytywania“
(strona 223).

18 Studio 9 i Studio 9 plus

Miernik dysku podczas przechwytywania ze źródła cyfrowego (po lewej)
i analogowego (po prawej). Klikając boczne karty w analogowej wersji
miernika, można otwierać panele dodatkowe umożliwiające ustawianie
poziomów wideo i audio podczas przechwytywania.

Kliknięcie przycisku Rozpocznij przechwytywanie na mierniku dysku
rozpoczyna i kończy proces przechwytywania. Podczas przechwytywania
opis przycisku zmienia się na Zatrzymaj przechwytywanie.

Domyślną lokalizacją zapisywania przechwyconego materiału wideo jest
katalog Wideo udostępnione systemu operacyjnego.

Ustawianie katalogu przechwytywania: Aby zapisać przechwycony
materiał wideo w innej lokalizacji, należy kliknąć przycisk folderu plików

. Spowoduje to wyświetlenie okna dialogowego Wybieranie folderu
i domyślnej nazwy dla przechwyconego wideo. Wybrany folder będzie
używany do przechowywania przechwyconego wideo podczas bieżącej
i przyszłych sesji. Wprowadzona nazwa pliku będzie sugerowana jako
domyślna podczas następnego przechwytywania.

Kontroler kamery

Poniższy panel z regulatorami jest wyświetlany w trybie przechwytywania,
jeśli materiał wideo jest przechwytywany ze źródła cyfrowego. Urządzenia
analogowe muszą być obsługiwane ręcznie.

Rozdzial 2: Przechwytywanie wideo 19

Kontroler kamery i powiększenie regulatorów. Licznik znajdujący się
nad przyciskami sterującymi określa bieżącą pozycję taśmy źródłowej
oraz bieżący tryb pracy kamery.

Regulatory od lewej do prawej: Zatrzymaj, Przewiń do tyłu/Przejrzyj,
Odtwórz, Szybko przewiń do przodu/Ustaw oraz Wstrzymaj.

Przyciski Przewiń o klatkę do tyłu i Przewiń o klatkę do przodu (drugi rząd)
umożliwiają odnalezienie odpowiedniej klatki. Obydwa przyciski są
dostępne tylko w przypadku, gdy urządzenie jest w trybie wstrzymania.

PROCES PRZECHWYTYWANIA



Program Studio umożliwia przechwytywanie materiału wideo
z różnorodnych urządzeń analogowych i cyfrowych. Używane urządzenie
należy wybrać w panelu opcji Źródło przechwytywania. Więcej informacji
znajduje się w części „Sprzęt do przechwytywania“ (poniżej).

Sam proces przechwytywania jest prostą procedurą krokową (zobacz:
strona 22). Podczas przechwytywania program Studio automatycznie
wykrywa normalne przerwy w materiale wideo i dzieli go na „sceny“. Po
wykryciu każda scena jest dodawana do albumu, w którym odpowiada jej
ikona pierwszej klatki. Opis automatycznego wykrywania scen rozpoczyna
się na stronie 24.

Niektóre opcje przechwytywania można stosować wyłącznie do
przechwytywania ze źródeł cyfrowych lub analogowych. Zostały one
opisane w odpowiednich częściach: „Przechwytywanie ze źródeł
cyfrowych“ (strona 25) lub „Przechwytywanie ze źródeł analogowych“
(strona 30).

20 Studio 9 i Studio 9 plus

Sprzęt do przechwytywania

W zależności od używanego sprzętu do przechwytywania, program Studio
może przechwytywać wideo cyfrowe i analogowe z następujących źródeł:

• Cyfrowe: Kamera wideo typu DV, MicroMV lub Digital8 podłączona

do portu IEEE-1394 (FireWire).

• Analogowe: Kamera wideo lub magnetowid z wyjściami analogowymi

podłączone do karty przechwytywania (lub urządzenia zewnętrznego)

zgodnej ze standardem DirectShow.

• Analogowe: Kamera wideo lub kamera internetowa USB.

Dostępność: Przechwytywanie wideo z kamer MicroMV jest obsługiwane tylko

w systemie Windows XP.

Firma Pinnacle Systems ma w swojej ofercie pełną gamę kart i urządzeń
przechwytujących zgodnych ze standardem DV, analogowych lub
działających w obydwu wymienionych trybach. Aby uzyskać więcej
informacji, należy skontaktować się ze sprzedawcą lub odwiedzić witrynę
sieci Web firmy Pinnacle:

www.pinnaclesys.com

Aby wybrać urządzenie przechwytywania:

1. Kliknij polecenie Ustawienia ¾ Źródło przechwytywania.

Zostanie wyświetlony panel opcji Źródło przechwytywania.

2. Z list rozwijanych Wideo i Audio w obszarze Urządzenia

przechwytywania wybierz urządzenia, których chcesz używać,
a następnie kliknij przycisk OK.

Szczegółowe informacje dotyczące panelu Źródło przechwytywania
znajdują się w części „Ustawienia źródła przechwytywania“ na
stronie 220).

Rozdzial 2: Przechwytywanie wideo 21

Przechwytywanie obrazu standardowego
i panoramicznego

W programie Studio można przechwytywać klatki o standardowym
współczynniku proporcji (4:3) i w formacie panoramicznym (16:9).
W przypadku sprzętu cyfrowego format klatki jest wykrywany
automatycznie. W przypadku sprzętu analogowego należy wybrać z listy
rozwijanej Współczynnik proporcji w panelu opcji Źródło przechwytywania
format odpowiadający materiałowi źródłowemu. Ustawienie to nie służy do
konwersji formatów. Jego funkcja polega na określaniu odpowiedniego
współczynnika proporcji, który należy zastosować do wyświetlanego wideo
na potrzeby programu Studio.

Przechwytywanie krok po kroku

Poniżej zamieszczono szczegółowy opis procesu przechwytywania.
Instrukcje dotyczą przechwytywania materiałów analogowych i cyfrowych,
a ewentualne różnice są dokładnie omówione.

Dalsze informacje dotyczące niektórych czynności można znaleźć w innych
częściach tego rozdziału. Szczegółowe opisy paneli opcji Źródło
przechwytywania i Format przechwytywania można też znaleźć
w dodatku A: Opcje ustawień (strona 219).

Aby przechwycić materiał wideo:

1. Sprawdź, czy urządzenia są poprawnie podłączone.

W przypadku przechwytywania materiału cyfrowego (DV lub
MicroMV) kamera lub magnetowid muszą być podłączone do portu
1394 komputera.

W przypadku przechwytywania materiału analogowego podłącz źródło
wideo do gniazda wejściowego (zespolonego sygnału wizyjnego lub
S-Video) sprzętu przechwytywania. W razie potrzeby podłącz źródł
audio do gniazda wejścia audio sprzętu przechwytywania; jeśli gniazdo
nie istnieje, podłącz źródło audio do gniazda wejściowego karty
dźwiękowej komputera.

2. Kliknij przycisk Przechwytywanie znajdujący się w górnej części

ekranu, jeśli tryb przechwytywania nie jest jeszcze włączony. Zostanie
wyświetlony interfejs trybu przechwytywania (zobacz: strona 16).

22 Studio 9 i Studio 9 plus

o

3. Kliknij odpowiednie ustawienie przechwytywania na mierniku dysku.

Aby wprowadzić szczegółowe ustawienia, kliknij przycisk Ustawienia
na mierniku dysku. Spowoduje to otwarcie panelu opcji Format
przechwytywania (strona 223). Aby wprowadzić szczegółowe
ustawienia, kliknij przycisk Ustawienia na mierniku dysku. Spowoduje
to otwarcie panelu opcji Format przechwytywania.

W przypadku przechwytywania ze źródła cyfrowego należy pamiętać,
że przechwytywanie z pełną jakością wymaga dużo większej ilości
miejsca na dysku niż przechwytywanie z jakością podglądu. Jeśli
zamierzasz wyprowadzić utworzony film na dysk (VCD, S-VCD lub
DVD), wybierz przechwytywanie z pełną jakością w formacie MPEG.

W przypadku przechwytywania ze źródła analogowego należy
pamiętać, że wraz ze wzrostem jakości przechwytywania rośnie
rozmiar przechwyconego pliku wideo. Dalsze objaśnienie tych opcji
można znaleźć

w częściach „Przechwytywanie ze źródła cyfrowego“

(strona 25) i „Przechwytywanie ze źródła analogowego“ (strona 30).

4. Kliknij przycisk Rozpocznij przechwytywanie na mierniku dysku.

Zostanie wyświetlone okno dialogowe Przechwytywanie
obrazu wideo.

5. Wpisz nazwę pliku przechwytywania, który zostanie utworzony, lub

zaakceptuj nazwę domyślną. Możesz również wprowadzić limit czasu
trwania przechwytywania.

W przypadku przechwytywania kilku materiałów wideo w formacie
DV z tej samej taśmy z jakością podglądu należy zastosować
konwencję nazewnictwa plików opisaną na stronie 27. Przyspieszy to
i ułatwi później proces tworzenia filmu.

Uwaga: W przypadku systemów Windows 98 i Millennium istnieją
ograniczenia rozmiaru plików. Na dyskach FAT16 rozmiar pliku nie
może przekraczać 2 GB. Na dyskach FAT32 rozmiar pliku nie może
przekraczać 4 GB. Program Studio szacuje, ile materiału wideo
o wymaganej jakości zmieści się w pliku o największym dozwolonym
rozmiarze i wyświetla wynik w postaci maksymalnego czasu trwania
przechwytywania.

6. Je

śli materiał wideo ma być przechwytywany z kamery analogowej lub
magnetowidu, uruchom odtwarzanie. Ta czynność jest zbędna
w przypadku przechwytywania ze źródła cyfrowego, ponieważ w razie
potrzeby program Studio steruje urządzeniami odtwarzającymi
materiał wideo.

Rozdzial 2: Przechwytywanie wideo 23

7. Kliknij przycisk Rozpocznij przechwytywanie w oknie dialogowym
Przechwytywanie obrazu wideo. Tekst przycisku zmieni się na
Zatrzymaj przechwytywanie.

Rozpocznie się przechwytywanie. W oknie odtwarzacza będzie
wyświetlany przechwycony materiał wideo zapisywany na dysku
twardym (chyba że zostało usunięte zaznaczenie pola wyboru Podgląd
przechwytywania w panelu opcji Źródło przechwytywania).

Podczas przechwytywania program Studio automatycznie wykrywa

sceny, korzystając z bieżących ustawień w panelu opcji Źródło
przechwytywania.

8. Kliknij przycisk Zatrzymaj przechwytywanie, aby zakończyć
przechwytywanie w dowolnym momencie.

Program Studio automatycznie przerwie przechwytywanie, jeśli na
dysku twardym zabraknie miejsca lub zostanie osiągnięty
wprowadzony maksymalny czas trwania przechwytywania.

Wykrywanie scen

Automatyczne wykrywanie scen jest jedną z ważniejszych funkcji
programu Studio. Podczas przechwytywania program Studio automatycznie
wykrywa przerwy w materiale wideo i dzieli go na sceny. Dla każdej
wykrytej sceny w sekcji scen wideo albumu tworzona jest
odpowiednia ikona.

W zależności od używanego urządzenia przechwytywania automatyczne
wykrywanie scen jest przeprowadzane w czasie rzeczywistym podczas
przechwytywania lub bezpośrednio po zakończeniu przechwytywania (jako
oddzielny proces).

Wykrywanie scen można skonfigurować, korzystając z opcji w obszarze

Wykrywanie scen podczas przechwytywania wideo w panelu opcji Źródło
przechwytywania (polecenia Ustawienia ¾ Źródło przechwytywania).

Liczba dostępnych opcji wykrywania scen zależy od typu źródła materiału
wideo. Opcje, których nie można zastosować, są w tym oknie dialogowym
wyłączone.

24 Studio 9 i Studio 9 plus

Cztery dostępne opcje to:

• Automatyczne w oparciu o datę i godzinę nakręcenia: Ta opcja jest

dostępna jedynie podczas przechwytywania ze źródła DV. Podczas
przechwytywania program Studio monitoruje dane sygnatur czasowych
na taśmie i rozpoczyna nową scenę po każdej znalezionej przerwie.

• Automatyczne w oparciu o zawartość wideo: Program Studio

wykrywa zmiany w zawartości wideo i tworzy nową scenę po każdej
poważnej zmianie obrazu. Ta funkcja może działać nieprawidłowo, jeśli
oświetlenie jest niestabilne. W skrajnym przypadku wideo nakręcone
w dyskotece z włączonym stroboskopem składałoby się ze scen
tworzonych za każdym razem, kiedy zapalała się lampa stroboskopowa.

• Utwórz nową scenę co X sekund: Program Studio tworzy nowe sceny

w określonych odstępach czasowych. Ta funkcja może być przydatna
w przypadku dzielenia na sceny materiału zawierającego długie ujęcia.

• Bez automatycznego wykrywania scen: Opcję tę należy wybrać, jeśli

cały proces przechwytywania ma być monitorowany i użytkownik chce
ręcznie wskazywać miejsca podziału na sceny. Aby podczas
przechwytywania wstawić przerwę między scenami, należy nacisnąć
klawisz spacji

.

PRZECHWYTYWANIE ZE ŹRÓDEŁ



CYFROWYCH

W tej części opisano przechwytywanie ze źródeł DV (kamery wideo lub
magnetowidu) i portu 1394. Informacje o przechwytywaniu ze źródeł
analogowych można znaleźć w części „Przechwytywanie ze źródeł
analogowych“ na stronie 30.

Jakość podglądu i pełna jakość

Podczas przechwytywania w formacie DV z urządzenia DV program
Studio umożliwia wybranie jakości podglądu (SmartCapture) lub pełnej
jakości. W przypadku pełnej jakości można wybrać jeden z dwóch
formatów kodowania: DV lub MPEG.

Rozdzial 2: Przechwytywanie wideo 25

Obie opcje jakości przechwytywania ze źródła DV są szczegółowo opisane
na kolejnych stronach. Ta część kończy się informacją dotyczącą
dopasowywania poziomów audio i wideo podczas przechwytywania ze
źródeł cyfrowych (strona 29).

Uwaga: W przypadku używania kamery wideo MicroMV podłączonej
do portu 1394 interfejs użytkownika w trybie przechwytywania jest
prawie identyczny jak w przypadku używania sprzętu DV. Jednak
podczas przechwytywania ze źródła MicroMV większość opcji i funkcji
przechwytywania ze źródła DV jest niedostępna, łącznie
z przechwytywaniem z jakością podglądu i kodowaniem DV. Materiał
przechwytywany ze źródła MicroMV jest zawsze kodowany w formacie
MPEG-2. Format MicroMV jest obsługiwany tylko w systemie
Windows XP.

SmartCapture: Przechwytywanie

z jakością podglądu

Funkcja SmartCapture jest unikatowym rozwiązaniem programu Studio.
Umożliwia ona przechwytywanie materiału z taśmy wideo DV do pliku ze
zmniejszoną jakością obrazu, dzięki czemu plik przechwytywania zajmuje
minimalną ilość miejsca na dysku. Funkcja SmartCapture umożliwia
przechwycenie na dysk twardy zawartości całej taśmy, eliminując w ten
sposób konieczność wybierania przez użytkowników fragmentów
materiału, który ma zostać przechwycony. Podczas edycji filmu można
pracować z materiałem przechwyconym z wykorzystaniem „jakości
podglądu“.

Gdy film jest ukończony i gotowy do wyprowadzenia, program Studio
przechwytuje ponownie z pełną jakością wszystkie klipy przechwycone
wcześniej w jakości podglądu, sterując automatycznie urządzeniem
źródłowym w celu odnalezienia i przechwycenia odpowiedniego materiału.

26 Studio 9 i Studio 9 plus

Dlatego obniżona jakość materiału podglądu wideo nie ma żadnego
wpływu na końcową jakość obrazu w ukończonym filmie. Sceny
przechwycone w jakości podglądu są oznaczone w albumie kropkowanym
obramowaniem.

Ciągły kod czasowy

Ciągły kod czasowy na taśmie DV znacznie podnosi komfort pracy
z narzędziem SmartCapture. W programie Studio nie można
przechwytywać w jakości podglądu materiału zawierającego przerwy
w kodzie czasowym. Jeśli używana kamera obsługuje funkcję oznaczania
kodem czasowym, przed rozpoczęciem kręcenia filmu należy oznaczyć
taśmę kodem czasowym. Jeśli kamera nie obsługuje funkcji oznaczania
kodem czasowym, a podczas kręcenia musi być zatrzymywana
i uruchamiana ponownie, najprostszym sposobem uniknięcia przerw
w kodzie czasowym jest nakładanie na siebie fragmentów kręconych ujęć.
Przed rozpoczęciem kręcenia nowego ujęcia należy przewinąć materiał
o kilka klatek do tyłu, tak aby na taśmie nie powstała przerwa
bez materiału.

Narzędzie SmartCapture może obsługiwać taśmy z przerwanym kodem
czasowym, ale dla każ
plik przechwytywania. Narzędzie SmartCapture przerywa
przechwytywanie po wykryciu przerwy w kodzie czasowym. Aby
kontynuować przechwytywanie, należy ustawić taśmę na początku
kolejnego segmentu wideo, a następnie ponownie kliknąć przycisk
Rozpocznij przechwytywanie.

dego segmentu taśmy zostanie utworzony oddzielny

Konwencja nazewnictwa

Jeśli z tej samej taśmy przechwytywanych jest wiele segmentów materiału,
zdecydowanie zaleca się zastosowanie następującej konwencji
nazewnictwa: nazwa każdego pliku zawierającego materiał przechwycony
z tej samej taśmy powinna rozpoczynać się od tego samego wyrazu.

Jeśli na przykład na taśmie nagrane są trzy różne materiały z wakacji, pliki
z przechwyconym materiałem można nazwać: „wakacje — piknik“,
„wakacje — żagle“ i „wakacje — mecz“. Ponieważ podczas ponownego
przechwytywania program Studio przetwarza pliki w kolejności
alfabetycznej, zastosowanie tej konwencji nazewnictwa znacznie zmniejszy
częstotliwość wymiany taśm z materiałem wideo podczas procesu
tworzenia taśmy.

Rozdzial 2: Przechwytywanie wideo 27

Taśmy analogowe i kamery Digital8

Narzędzie SmartCapture wymaga istnienia kodu czasowego DV. Taśmy
analogowe (Hi8 i 8 mm) nie mają kodu czasowego DV, nawet jeśli są
odtwarzane w kamerze cyfrowej Digital8. Dlatego narzędzia SmartCapture
nie można używać z taśmami analogowymi odtwarzanymi w kamerze
Digital8. Aby podczas pracy z programem Studio korzystać z taśm
analogowych, należy przechwycić nagrany na nich materiał z pełną
jakością lub skopiować go na taśmę DV.

Przechwytywanie z pełną jakością

Podczas przechwytywania z pełną jakością można wybrać jedną z dwóch
opcji kodowania i kompresowania danych wideo. W większości
przypadków oczywisty jest wybór formatu DV, ale jeśli planowane jest
wyprowadzenie ukończonego filmu na dysk (VCD, S-VCD lub DVD),
korzystniejsze będzie wybranie formatu MPEG-1 lub MPEG-2.

Ponieważ podczas kodowania MPEG-2 muszą być prowadzone intensywne
obliczenia, starsze komputery mogą nie być wystarczająco szybkie do
osiągnięcia zadowalających wyników przechwytywania MPEG-2. Typ
posiadanego sprzętu do przechwytywania oraz wybrana jakość
przechwytywania pomagają w określeniu minimalnej wymaganej szybkości
procesora. W przypadkach, w których program Studio zdoła oszacować, że
komputer nie jest wystarczająco szybki do obsługi określonego
przechwytywania, użytkownik zostanie powiadomiony o problemie
i będzie mieć możliwość anulowania operacji.

Film MPEG zajmuje dużo mniej miejsca na dysku niż jego odpowiednik
w formacie DV, jednak dzięki narzędziu SmartCapture najczęś
to znaczenia.

ciej nie ma

DV

DV jest formatem wysokiej rozdzielczości, a pliki w tym formacie zajmują
dużo miejsca na dysku.

Kamera wideo kompresuje i zapisuje materiał wideo na taśmie z szybkością
3,6 MB/s z jakością zbliżoną do emitowanych materiałów wideo. Podczas
przechwytywania z pełną jakością dane wideo są przenoszone bezpośrednio
z taśmy w kamerze na dysk twardy komputera bez wprowadzania
jakichkolwiek zmian ani dodatkowej kompresji. Materiał wideo
przechwytywany z pełną jakością zajmuje bardzo dużo miejsca na dysku,
dlatego lepiej przechwytywać małe fragmenty nagrania niż całą taśmę.

28 Studio 9 i Studio 9 plus

Ilość wymaganego miejsca na dysku można obliczyć, mnożąc długość
materiału wideo w sekundach przez 3,6. Wynikiem jest ilość wymaganego
miejsca w megabajtach. Na przykład:

1 godzina materiału wideo = 3 600 sekund (60 x 60)
3 600 sekund x 3,6 MB/s = 12 960 MB (12,7 GB)
Czyli 1 godzina materiału wideo zajmuje 12,7 GB miejsca.

Aby przechwytywać z pełną jakością, dysk twardy musi mieć możliwość
stałego odczytu i zapisu z szybkością 4 MB/s. Warunek ten spełniają
wszystkie dyski twarde SCSI i większość dysków UDMA. Przy pierwszej
próbie przechwycenia obrazu z pełną jakością program Studio przetestuje
dysk twardy w celu sprawdzenia, czy jest on dostatecznie szybki.

MPEG

Na dyskach DVD i S-VCD umieszczane są pliki w formacie MPEG-2,
który jest rozszerzeniem formatu MPEG-1 stosowanym na dyskach VCD.
Pliki MPEG przeznaczone do publikowania w Internecie będą miały niską
rozdzielczość i format MPEG-1.

Panel opcji Format przechwytywania (Ustawienia ¾ Format
przechwytywania) zawiera opcje pozwalające na kontrolowanie jakości
materiału przechwytywanego do pliku w formacie MPEG. Szczegółowe
informacje dotyczące opcji jakości MPEG można znaleźć w części
„Ustawienia formatu przechwytywania“ na stronie 223.

Poziomy audio i wideo — źródło cyfrowe

Podczas przechwytywania ze źródeł DV i MicroMV stosowany jest
materiał audio i wideo, który został zakodowany cyfrowo bezpośrednio
w kamerze podczas nagrywania. Podczas przesyłania materiału wideo
przez port 1394 do komputera dane zachowują skompresowany format
cyfrowy, dlatego nie można zmieniać poziomów audio i wideo podczas
przechwytywania. Poziom audio i wideo można natomiast dopasowywać
podczas przechwytywania ze źródeł analogowych.

W przypadku przechwytywania ze źródeł cyfrowych dopasowywanie
poziomów audio i wideo należy przeprowadzić w trybie edycji, w którym
program Studio udostępnia dodatki plug-in efektów wideo, umożliwiające
dostosowanie balansu optycznego klipu, i efektów audio, pozwalających

Rozdzial 2: Przechwytywanie wideo 29

ulepszyć jakość dźwięku. Efekty umożliwiają dopasowywanie
pojedynczych klipów i nie można ich używać do wprowadzania zmian
globalnych mających wpływ na cały materiał wideo w pliku
przechwytywania.

Więcej informacji można znaleźć w częściach „Przechwytywanie ze źródeł
analogowych“ (poniżej), „Używanie efektów wideo (strona 85) i „Efekty
audio“ (strona 195).

PRZECHWYTYWANIE ZE ŹRÓDEŁ



ANALOGOWYCH

Tematy w tej części dotyczą przechwytywania materiału ze sprzętu
analogowego. Mogą to być na przykład następujące urządzenia:

• Kamera wideo lub magnetowid z wyjściami analogowymi podłączone

do karty przechwytującej (lub urządzenia zewnętrznego) zgodnej ze
standardem DirectShow.

• Kamera wideo podłączona do złącza USB lub kamery internetowej.

Jeśli używana jest kamera DV lub MicroMV podłączona do komputera
poprzez port 1394, należy zapoznać się z informacjami w części
„Przechwytywanie ze źródła DV“ na stronie 25.

Opcje jakości przechwytywania

W przypadku większości analogowego sprzętu do przechwytywania
program Studio udostępnia trzy wstępne ustawienia jakości — Dobra,
Lepsza i Najlepsza — oraz opcję Niestandardowa. Sposób przekładania się
tych ustawień wstępnych na konkretne ustawienia rozmiaru obrazu,
szybkości ramek czy jakości i charakterystyki kompresji zależy od
możliwości używanego sprzętu. Należy pamiętać, że wraz ze wzrostem
jakości przechwytywania wzrasta ilość wymaganego miejsca na dysku.
Aby skonfigurować własne ustawienia przechwytywania wideo, należy
wybrać opcję Niestandardowa. Więcej informacji dotyczących ustawień
przechwytywania wideo można znaleźć w dodatku A, Opcje ustawień
(strona 219).

30 Studio 9 i Studio 9 plus

Poziomy audio i wideo — źródło analogowe

Program Studio udostępnia panele wysuwane umożliwiające sterowanie
poziomami audio i wideo podczas przechwytywania. Ta funkcja jest
szczególnie użyteczna, jeśli materiały wideo pochodzą z wielu źródeł
i konieczne jest ujednolicenie ich jakości.

Panele wideo (po lewej) i audio (po prawej) umożliwiające ustawianie

poziomów podczas przechwytywania ze źródeł analogowych.

Poziomy audio i wideo można wprawdzie dopasowywać, korzystając
z odpowiednich efektów wideo dostępnych w trybie edycji,. jednak
odpowiednie ustawienie poziomów już podczas przechwytywania likwiduje
późniejsze problemy z korekcją kolorów.

Natomiast poprawne ustawienie opcji audio zapewni jednakowy poziom
głośności i odpowiednią jakość dźwięku w przechwytywanym materiale.

W przypadku niektórych urządzeń przechwytywania dostępnych jest mniej
opcji niż omówiono i przedstawiono na ilustracjach w tej części.
Na przykład jeśli sprzęt do przechwytywania nie obsługuje
przechwytywania stereofonicznego audio, element sterujący ustawieniem
balansu nie zostanie wyświetlony na panelu audio.

Wideo

Klikając odpowiedni przycisk źródła (Zespolony sygnał wizyjny lub
S-Video), można wybrać typ materiału wideo, który będzie przetwarzany

do postaci cyfrowej. Pięć suwaków umożliwia ustawienie jasności
(rozjaśnienia), kontrastu (poziomu czerni), ostrości, odcienia i nasycenia
kolorów w przechwytywanym materiale wideo.

Rozdzial 2: Przechwytywanie wideo 31

Uwaga: Suwak Odcień nie jest wyświetlany w przypadku
przechwytywania z urządzeń działających w systemie PAL.

Audio

Za pomocą przycisków Przechwytywanie audio można określić, czy
program Studio ma przechwytywać audio razem z materiałem wideo. Jeśli
źródło dostarcza jedynie sygnał wideo, należy kliknąć przycisk Wyłącz.
Suwaki umożliwiają ustawianie poziomu wejściowego i balansu stereo
w przechwytywanym audio.

32 Studio 9 i Studio 9 plus

ROZDZIAŁ 3:

Album

Sekcja scen wideo albumu. Klikając karty z lewej strony albumu, można
przejrzeć materiały dostępne w innych sekcjach.

Materiały źródłowe używane do tworzenia filmu są przechowywane
w różnych sekcjach albumu, do których dostęp uzyskuje się za
pośrednictwem następujących kart:

Sceny wideo: Ta sekcja zawiera fragmenty przechwyconego
nagrania wideo. Przechwycone pliki można otwierać i przeglądać
bezpośrednio lub ładować je do albumu, gdzie ich sceny są prezentowane w
postaci ikon miniatur. Aby użyć określonej sceny w tworzonym filmie,
wystarczy przeciągnąć jej ikonę do okna filmu. Zobacz część „Sekcja scen
wideo“ na stronie 35.

Przejścia: Ta sekcja albumu zawiera efekty zanikania, pojawiania
się, rozpraszania, wysunięcia oraz inne typy przejść, w tym
również specjalnie opracowane przejścia Hollywood FX. Aby użyć
przejścia, należy umieś
w oknie filmu. Zobacz część „Sekcja przejść“ na stronie 46.

Rozdział 3: Album 33

cić je przy lub między klipami wideo i grafiką

Tytuły: Ta sekcja zawiera udostępnione do edycji tytuły, których
można używać w charakterze nakładek lub grafiki pełnoekranowej.
Tytuły można tworzyć samodzielnie od podstaw. Można też
używać dostarczonych gotowych tytułów i dostosowywać je do własnych
potrzeb. Program Studio obsługuje efekty opadania, przesuwania i wiele
efektów typograficznych. Zobacz część „Sekcja tytułów“ na stronie 48.

Obrazy nieruchome: Jest to sekcja zawierająca zdjęcia, mapy
bitowe oraz pobrane klatki wideo. Można ich używać w trybie
pełnoekranowym lub też w charakterze nakładek na główne
nagranie wideo. Obsługiwana jest większość standardowych formatów
plików obrazów. Zobacz część „Sekcja obrazów nieruchomych“ na stronie

48.

Efekty dźwiękowe: Program Studio jest dostarczany z szeroką
gamą efektów dźwiękowych o wysokiej jakości. Można równie

ż
używać plików wav, mp3 i avi nagranych samodzielnie lub
uzyskanych z innych źródeł. Zobacz część „Sekcja efektów dźwiękowych“
na stronie 49.

Menu dysku: Program Studio zawiera obszerny zbiór menu
rozdziałów używanych przy tworzeniu dysków DVD, VCD oraz
S-VCD. Można ich używać bez zmian, modyfikować je lub też
tworzyć własne. Zobacz część „Sekcja menu dysku“ na stronie 51.

Korzystanie z albumu

Każda z sekcji albumu zawiera tyle stron, ile jest potrzebnych do
pomieszczenia ikon reprezentujących elementy zawarte w tej sekcji.
W prawej górnej części każdej strony albumu program Studio wyświetla
bieżący numer strony oraz całkowitą liczbę stron w danej sekcji. Klikając
strzałki, można przechodzić między stronami do przodu lub wstecz.

Zawartość albumu każdego typu można łatwo przeglądać, klikając
odpowiednie ikony.

W tym rozdziale omówione zostały kolejno wszystkie sekcje albumu,
począwszy od szczegółowego opisu najważniejszej z nich: sekcji scen
wideo. Korzystanie z zawartości albumu przy tworzeniu filmu jest tematem
rozdziałów od 4 do 11.

34 Studio 9 i Studio 9 plus

Foldery źródłowe zawartości albumu

Ikony scen w sekcji scen wideo pochodzą z przechwyconego pliku wideo,
natomiast sekcja przejść zawiera pozycje z plików zasobów skojarzonych
z programem Studio.

Ikony w pozostałych czterech sekcjach albumu różnią się pod tym
względem: reprezentują bowiem pliki zapisane w określonym folderze na
dysku. Każda z tych sekcji — tytułów, obrazów, efektów dźwiękowych
i menu dysku — ma przypisany folder domyślny, przy czym w razie
potrzeby możliwe jest wybranie innego folderu.

Ikony zawarte w sekcji tytułów reprezentują pliki przechowywane
w wybranym folderze źródłowym na dysku twardym. Lista rozwijana
u góry sekcji albumu umożliwia wybranie opcji Tytuły standardowe lub
Moje tytuły z zainstalowanego folderu Titles. Przycisk folderu obok listy
umożliwia wyszukanie plików tytułów w innym miejscu na dysku
twardym. Sekcja menu dysku działa podobnie.

Folder źródłowy zawartości sekcji jest wymieniony w lewej górnej części
sekcji albumu, obok małego przycisku folderu
źródłową bieżącej sekcji, należy wybrać folder z listy rozwijanej lub
kliknąć przycisk, odszukać w systemie inny folder i wybrać dowolny plik.
Wybrany plik zostanie wyróżniony w ponownie wypełnionej
sekcji albumu.

. Aby zmienić lokalizację

W niektórych sekcjach albumu jest też dostępny przycisk folderu
nadrzędnego

, umożliwiający przechodzenie w obrębie grupy folderów

zawierających odpowiednie pliki.

Rozdział 3: Album 35

SEKCJA SCEN WIDEO



W tym miejscu, czyli w sekcji scen wideo albumu zawierającej

nieprzetworzony materiał wideo, rozpoczyna się właściwy proces
edycji. Pierwszą czynnością podczas tworzenia filmu jest zwykle
przeciągnięcie scen wideo z albumu do okna filmu poniżej
(zobacz rozdział 5, Klipy wideo).

Sceny w albumie są wyświetlane w takiej kolejności, w jakiej zostały
przechwycone. Kolejności tej nie można zmienić, ponieważ zależy ona od
pliku przechwytywania. Sceny mogą być jednakże dodawane do filmu
w dowolnej wybranej kolejności. Podobnie nie można przycinać
(edytować) scen w albumie, ale można używać dowolnych fragmentów
sceny po dodaniu jej do filmu w postaci klipu.

Elementy interfejsu

Sekcja scen wideo oferuje kilka specjalnych funkcji interfejsu:

• Ikony scen przechwyconych z jakością podglądu są wyświetlane

w albumie z kropkowanym obramowaniem. Sceny przechwycone
z pełną jakością nie mają takiego obramowania.

• Sceny, które zostały dodane do okna filmu, są wyróżnione w albumie

zielonym znacznikiem wyboru. Znacznik wyboru jest widoczny tak
długo jak jakikolwiek klip w oknie filmu pochodzi z danej sceny.

• Aby sprawdzić, w którym miejscu bieżącego projektu została użyta

określona scena albumu, można skorzystać z polecenia menu Album ¾
Znajdź scenę w projekcie. Program Studio wyróżni w oknie filmu
wszystkie klipy pochodzące z wybranych scen. Można też wykonać
operację odwrotną, korzystając z polecenia Znajdź scenę w albumie,
dostępnego w menu podręcznym klipu w oknie filmu.

• Prawie wszystkie polecenia menu odnoszące się do scen są dostępne

zarówno w menu głównym Album, jak i w menu podręcznym,
wyświetlanym po kliknięciu wybranej sceny prawym przyciskiem
myszy. Gdy w niniejszej dokumentacji pojawi się odwołanie do
polecenia menu, np. Album ¾ Połącz sceny, należy pamiętać, że
odpowiadające mu polecenie jest zwykle dostępne też w menu
podręcznym (kontekstowym).

36 Studio 9 i Studio 9 plus

Zestawienie dostępnych operacji

W związku z kluczową rolą, jaką odgrywa sekcja scen wideo albumu,
udostępnia ona bogaty zestaw operacji. Omówiono je poniżej
w następujących tematach:

• Otwieranie przechwyconego pliku wideo

• Przeglądanie przechwyconego materiału wideo

• Zaznaczanie scen i plików

• Wyświetlanie informacji o scenie i pliku

• Widok komentarzy

• Łączenie i dzielenie scen na kawałki

• Ponowne wykrywanie scen

Otwieranie przechwyconego pliku wideo

Domyślnymi lokalizacjami plików wideo użytkownika są folder Moje
wideo oraz domyślny folder przechwytywania w systemie Windows.

Podczas przeglądania strony zawartości folderu w sekcji scen wideo obie
lokalizacje zawsze pojawiają się na liście rozwijanej w górnej
części albumu.

Można również wybrać inne foldery na dysku twardym do
przechowywania plików wideo. Lista zawiera zarówno foldery bieżące, jak
i poprzednie (jeśli różnią się od dwóch standardowych lokalizacji), więc
mogą pojawić się jednocześnie cztery różne foldery.

W systemie Windows XP folder przechwytywania znajduje się w folderze
dokumentów „All Users“ systemu. Rzeczywista nazwa folderu
przechwytywania to My videos (Moje wideo), ale w Eksploratorze
Windows i w programie Studio jest on widoczny pod nazwą Udostępnione
wideo. Odróżnia go to od folderu Moje wideo znajdującym się w osobistym
folderze dokumentów użytkownika.

W wersjach systemu Windows bez osobnego folderu udostępnionego
wideo domyślny folder przechwytywania ma nazwę

C:\Moje dokumenty\Pinnacle Studio\Przechwycone obrazy wideo

:

W systemie Windows 98 pełna ścieżka folderu Moje wideo to:

C:\Moje dokumenty\Moje wideo

Rozdział 3: Album 37

Otwieranie folderu

Strona zawartości folderu jest wyświetlana za każdym razem po wybraniu
nowego folderu. Zawiera zarówno podfoldery, jak i cyfrowe pliki wideo
w wybranym folderze:

Trzy sposoby otwierania folderu

• Wybierz nazwę folderu na liście rozwijanej na stronie

zawartości folderu.

• Wybierz folder wymieniony na stronie zawartości folderu.

• Kliknij przycisk folderu nadrzędnego .

Otwieranie pliku

Po wybraniu pliku wideo wyświetlana jest strona zawartości pliku
z widocznymi ikonami reprezentującymi zawarte w pliku sceny:

Trzy sposoby otwierania pliku wideo cyfrowego

• Wybierz nazwę pliku na liście rozwijanej na stronie zawartości pliku.

• Kliknij dwukrotnie plik wymieniony na stronie zawartości folderu.

38 Studio 9 i Studio 9 plus

• Kliknij przycisk przeglądania w poszukiwaniu plików i za pomocą

okna dialogowego Otwieranie odszukaj na dysku twardym plik avi, mpg
lub mp2.

Wykrywanie scen i miniatury

Album zostanie wypełniony wykrytymi scenami z przechwyconego
materiału wideo (zobacz „Wykrywanie scen“ na stronie 24). Każda scena
jest widoczna jako miniatura — ikona pierwszej klatki danej sceny. Jeśli
pierwsza klatka nie jest dobrą ikoną sceny, program Studio umożliwia
wybór innej.

Aby zmienić miniatury w albumie:

1. Wybierz scenę do zmiany.

2. Za pomocą odtwarzacza odszukaj klatkę, która ma być widoczna

w miniaturze.

3. Kliknij polecenie menu Album ¾ Ustaw miniaturę.

Współczynniki proporcji wideo

Większość plików wideo cyfrowego zawiera informacje umożliwiające
programowi Studio automatyczne wykrycie współczynnika proporcji klatek
4:3 lub 16:9. Jeśli plik nie zawiera informacji o współczynniku proporcji,
w programie Studio domyślnie przyjmowany jest standardowy format 4:3.

Polecenia Współczynnik proporcji 4:3 oraz Współczynnik proporcji 16:9
w menu Album umożliwiają ręczne ustawienie wymaganego
współczynnika. Polecenia te dostępne są również w menu podręcznym scen
wideo w albumie (wywoływanym prawym przyciskiem myszy).

W programie Studio nie jest możliwe łączenie w jednym filmie materiałów
o różnych współczynnikach proporcji. W celu dodania materiału
o współczynniku 16:9 do filmu o współczynniku 4:3 lub odwrotnie należy
najpierw użyć odpowiedniego polecenia Współczynnik proporcji, aby
dostosować format scen albumu do formatu filmu. Nowe klipy zostaną
odpowiednio zwężone lub rozciągnięte, tak aby pasowały do formatu filmu.

Rozdział 3: Album 39

Przeglądanie przechwyconego

materiału wideo

Sceny otwartego pliku przechwyconego materiału wideo mogą być
przeglądane w dowolnym momencie pojedynczo lub po kilka jednocześnie.

Aby przejrzeć przechwycony materiał wideo od wybranej sceny:

1. Kliknij w albumie ikonę żądanej sceny.

W odtwarzaczu zostanie wyświetlona pierwsza klatka wybranej sceny.

2. Kliknij w odtwarzaczu przycisk Odtwórz.

Odtworzone zostaną wybrane sceny oraz sceny po nich następujące.
Postęp odtwarzania jest wskazywany na trzy sposoby.

• W miarę odtwarzania wyróżniane są kolejne sceny.

• Suwak odtwarzacza wskazuje bieżącą pozycję w obrębie

całego filmu.

• Podczas odtwarzania przy miniaturach scen wyświetlany jest pasek

postępu. W miarę kontynuowania przeglądania przechwyconego
materiału wideo pasek postępu przesuwa się od jednej miniatury
do kolejnej.

40 Studio 9 i Studio 9 plus

Przeglądanie plików wideo cyfrowego

Gdy w albumie otwarty jest folder, a nazwa pliku wideo cyfrowego jest
zaznaczona, można przejrzeć materiał wideo przy użyciu odtwarzacza bez
konieczności otwierania tego pliku w albumie.

Do odtworzenia można wybrać nawet większą liczbę plików, używając
standardowych technik zaznaczania.

Zaznaczanie scen i plików

Program Studio oferuje szereg sposobów zaznaczania scen i innych
elementów znajdujących się w sekcji scen wideo albumu. Zaznaczone
sceny wideo oznaczane są wyróżnionym obramowaniem. Zaznaczone
foldery i pliki wideo mają wyróżnione nazwy.

Zaznaczone sceny mają wyróżnione obramowanie (scena w środku).

Techniki zaznaczania odpowiadają konwencjom systemu Windows.
Z następujących technik można korzystać osobno lub łącząc je:

• Wybierz polecenie menu Edycja ¾ Zaznacz wszystko lub naciśnij

kombinację klawiszy Ctrl+A, aby zaznaczyć wszystkie sceny (lub pliki
i foldery) wyświetlane aktualnie w albumie, również te znajdujące się na
innych stronach.

• Klikanie elementów przy naciśniętym klawiszu Shift pozwala zaznaczyć

określony zakres sąsiadujących elementów.

• Klikanie elementów przy naciśniętym klawiszu Ctrl pozwala dodać do

zaznaczenia lub usunąć z niego pojedyncze elementy.

Rozdział 3: Album 41

• Ustaw wskaźnik myszy w pustym miejscu strony albumu, kliknij

i przeciągnij zaznaczenie, zaznaczając wszystkie pozycje znajdujące się
w jego obrębie.

• Klawisze strzałek umożliwiają poruszanie się po polach albumu.

Klawisze strzałek w połączeniu z klawiszem Shift umożliwiają
przechodzenie po elementach i jednoczesne zaznaczanie ich.

Zaznaczone foldery i pliki wideo mają wyróżnione nazwy.

Wyświetlanie informacji o scenie i pliku

Przy przesuwaniu wskaźnika myszy nad scenami wideo
wskaźnik zastępowany jest symbolem pobierania.
Chwilowe wstrzymanie wskaźnika nad sceną powoduje
wyświetlenie etykietki z jej czasem rozpoczęcia
i długością. Po wstrzymaniu symbolu pobierania nad

sceną okno to jest wyświetlane przez kilka sekund.
Wyświetlany czas rozpoczęcia jest kodem czasowym pochodzącym
z oryginalnego źródłowego materiału wideo, wyrażonym w minutach,
sekundach i klatkach.

Aby uzyskać informacje o plikach wideo,
gdy sekcja scen wideo jest w trybie widoku

folderu, należy wybrać polecenie Widok
szczegółów z menu kontekstowego albumu.

Informacje te obejmują nazwę pliku, rozdzielczość, współczynnik
proporcji, czas trwania oraz szybkość klatek. Bardziej zwarty widok listy
można przywrócić poleceniem Widok ikon.

42 Studio 9 i Studio 9 plus

Widok komentarzy

W domyślnym widoku sekcji scen wideo, o nazwie Widok scen, każda
scena reprezentowana jest przez ikonę miniatury. Aby wyświetlić więcej
informacji na temat każdej sceny, należy użyć polecenia menu Album ¾
Widok komentarzy.

W widoku komentarzy przy scenach albumu wyświetlane są dostępne do
edycji podpisy. Wykorzystanie tych podpisów zależy od użytkownika:
mogą to być słowa kluczowe wyszukiwania, nazwy scen lub komentarze
opisujące zawartość scen. Domyślny podpis generowany jest na podstawie
kolejnego numeru sceny i jej czasu trwania (np. „Scena 3, 7:21“).

Po kliknięciu sceny wideo wyświetlane jest obok pole tekstowe
umożliwiające wprowadzenie własnej nazwy lub komentarza.

Wybieranie scen według nazwy

Opcja o takiej nazwie umożliwia wybieranie scen wideo przez
wyszukiwanie słów kluczowych w komentarzach. Aby otworzyć poniższe
okno dialogowe, należy wybrać polecenie Album ¾ Wybierz sceny
według nazwy.

Rozdział 3: Album 43

W polu tekstowym należy wprowadzić słowo kluczowe i kliknąć przycisk
OK, aby wyróżnić wszystkie sceny albumu, których podpis zawiera dane
słowo kluczowe. Domyślne podpisy nie są przeszukiwane, jedynie podpisy
zmodyfikowane przez użytkownika.

Łączenie scen i dzielenie ich na kawałki

Po przejrzeniu scen może zajść konieczność ich połączenia w większe lub
podzielenia na mniejsze części. Takie manipulacje wykonuje się
bardzo prosto.

Aby połączyć sceny w albumie:

1. Zaznacz sceny przeznaczone do połączenia.

2. Wybierz polecenie Album ¾ Połącz sceny.

Zaznaczone sceny zostaną połączone w jedną.

Łączone mogą być jedynie zaznaczone, sąsiadujące sceny. Sceny są
łączone w kolejności, w jakiej występują w albumie, bez względu na

to, w jakiej kolejności zostały zaznaczone (kolejność w albumie
przebiega wzdłuż wierszy, a następnie w dół strony). Aby cofnąć
operację, należy nacisnąć kombinację klawiszy Ctrl+Z
przycisk Cofnij.

Jeżeli nie wszystkie zaznaczone sceny sąsiadowały ze sobą, łączone są
wszystkie zestawy sąsiadujących stron, ale poszczególne zestawy nie
są ze sobą łączone.

lub kliknąć

44 Studio 9 i Studio 9 plus

Łączenie kilku zaznaczonych scen (czarne) w dwie dłuższe sceny.
Niesąsiadująca z żadną inną scena 4 pozostała niezmieniona, mimo iż
była częścią zaznaczenia.

Aby podzielić sceny w albumie na kawałki:

1. Zaznacz sceny przeznaczone do podzielenia.

2. Wybierz polecenie Album ¾ Podziel sceny na kawałki.

Wyświetlone zostanie okno dialogowe Dzielenie zaznaczonych scen
na kawałki.

3. Wybierz długość podziału scen, wpisując odpowiednią wartość.

Najmniejszy dozwolony podział to jedna sekunda. Wszelki materiał
wideo pozostały po podziale jest dodawany do ostatniej sceny.

4. Kliknij przycisk OK.

Wyświetlony zostanie pasek postępu, scena zostanie podzielona,
a nowe sceny — dodane do albumu. Aby cofnąć operację, należy
nacisnąć kombinację klawiszy Ctrl+Z lub kliknąć przycisk Cofnij.

W razie konieczności powstałe sceny można dzielić dalej, aż do
osiągnięcia minimalnego czasu trwania (jednej sekundy).

Rozdział 3: Album 45

Trzy zaznaczone sceny są podzielone na kawałki o czasie trwania
równym pięć sekund. Pionowe paski oznaczają pięciosekundowe
podziały w obrębie każdej sceny. Z prawej strony wystąpiły
nieregularne czasy trwania klipów, ponieważ czas pozostały po
podziale jest dodawany do ostatniej podzielonej sceny. Dlatego też
scena 2 pozostała niezmieniona po operacji podziału na kawałki.

Ponowne wykrywanie scen

Jeśli po połączeniu lub podzieleniu scen zajdzie w późniejszym czasie
potrzeba przywrócenia ich do stanu pierwotnego, można przeprowadzić
ponowne wykrywanie dowolnej sceny lub zaznaczonych scen. Wyniki
wykrywania są identyczne, jak te uzyskane po przechwytywaniu pod
warunkiem, że używana jest ta sama technika wykrywania scen.

Jeśli sceny zostały podzielone, należy je najpierw ponownie połączyć.
Pierwotna kolejność scen zostanie przywrócona w procesie wykrywania,
nawet jeśli nie pamięta się dokładnie początkowego stanu i ponownie
połączy się zbyt wiele scen niż to konieczne.

Aby wykryć sceny ponownie:

Jeśli konieczne jest ponowne połączenie scen, najpierw zaznacz podzielone
sceny, a następnie wybierz polecenie menu Album ¾ Połącz sceny.

1. Zaznacz sceny, które mają zostać ponownie wykryte.

2. Z menu Album wybierz polecenie Wykryj sceny według zawartości

wideo lub Wykryj sceny według daty i godziny nakręcenia.
W trakcie wykrywania scen i wypełniania albumu przez program

Studio wyświetlane jest okno postępu.

46 Studio 9 i Studio 9 plus

SEKCJA PRZEJŚĆ



Sekcja przejść albumu udostępnia bogaty zestaw przejść zawartych
w klipach gotowych do przeciągnięcia i upuszczenia. Dla wygody

użytkownika przejścia są podzielone na grupy. Grupę przejść, która
ma zostać wyświetlona, wybiera się przy użyciu listy rozwijanej. Wszystkie
przejścia w danej grupie są wyświetlane na odpowiedniej liczbie stron
albumu.

Informacje na temat przejść oraz sposobów ich używania w filmach można
znaleźć w rozdziale 7, Przejścia.

Kolekcja przejść programu Studio obejmuje 74 przejścia standardowe,
52 przejścia Alpha Magic, ponad 16 niepodlegających ograniczeniom
przejść 3-W Hollywood FX oraz mnóstwo „zablokowanych“ przejść
Hollywood FX (oznaczonych symbolem kłódki w lewym górnym rogu
ikony przejścia).

Używanie zablokowanych przejść

Przejścia demonstracyjne można dowolnie wypróbowywać,
jednak na fragment klatki wideo, w której zastosowano takie
przejście, jest nakładany znak wodny Studio 9. Aby
wykorzystać te przejścia w rzeczywistym projekcie, wystarczy

otworzyć w albumie żądane przejście, a następnie kliknąć panel
odblokowania na tej samej stronie albumu. W ciągu kilku minut można
nabyć klucz aktywacji, nie wychodząc nawet z programu Studio.

Rozdział 3: Album 47

Sekcja przejść albumu z otwartym pakietem kompozycji „HFX Family
Fun 1“ przejść Hollywood FX. Aby odblokować ten zestaw przejść,
należy kliknąć dowolne miejsce w panelu odblokowania
(prawe okienko).

Więcej informacji o nabywaniu zawartości premiowej dla programu
Studio można znaleźć w części „Rozszerzanie programu Studio“ na
stronie 11.

Wyświetlanie nazwy przejścia

Przy przesuwaniu wskaźnika myszy na ikonami przejść w albumie
wskaźnik przybiera postać symbolu pobierania (wskazując możliwość
przeciągnięcia przejścia z albumu do okna filmu). Po chwilowym
wstrzymaniu wskaźnika na ikonie wyświetlana jest nazwa przejścia.
Informacja wyświetlana jest przez kilka sekund lub do czasu przesunięcia
wskaźnika myszy poza dane przejście.

Przeglądanie efektów przejść

Kliknięcie ikony przejścia powoduje zademonstrowanie przejścia
w odtwarzaczu. Literą „A“ oznaczany jest klip poprzedni, a literą „B“ —
następny. Demonstracja trwa tak długo, jak długo ikona pozostaje
zaznaczona.

Aby dokładnie zobaczyć przejście, można zatrzymać odtwarzanie,
a następnie za pomocą przycisków przewijania (Przewiń o klatkę do tyłu
i Przewiń o klatkę do przodu) obejrzeć je klatka po klatce.

48 Studio 9 i Studio 9 plus

SEKCJA TYTUŁÓW



Ta sekcja albumu zawiera kolekcję tekstów tytułów
w różnorodnych stylach. Można ich używać w swoich filmach jako
tytułów pełnoekranowych lub nakładanych. Różnica między nimi

polega na tym, iż w przypadku tytułów nakładanych przezroczyste tło jest
zastępowane innym materiałem (zwykle klipem wideo), natomiast
w przypadku tytułów pełnoekranowych tło jest zastępowane czarnym
kolorem.

W widoku albumu ta część tytułu, która w przypadku tytułów
nakładanych będzie traktowana jako przezroczysta, jest
oznaczona szarą szachownicą. Tak jak w przypadku scen
wideo, wszystkie tytuły, które zostały dodane do bieżącego

projektu, są oznaczone w albumie zielonym znacznikiem wyboru.
Dzięki wszechstronnemu, wbudowanemu Edytorowi tytułów programu

Studio można w razie potrzeby z łatwością tworzyć własne tytuły. Czę
wygodniej jest jednak rozpocząć pracę od jednego z dostarczonych tytułów,
a następnie dostosować go w Edytorze tytułów.

Folder tytułów: Ikony w sekcji tytułów reprezentują pliki z folderu,
którego nazwa widoczna jest w górnej części każdej lewej strony tej sekcji.
Utworzone lub zmodyfikowane tytuły można dodać do sekcji, zapisując je
w Edytorze tytułów w tym właśnie folderze. Jako lokalizację źródłową tej
sekcji można wybrać również inny folder (zobacz „Foldery źródłowe
zawartości albumu” na stronie 34).

sto

Informacje na temat używania tytułów w filmach można znaleźć
w rozdziale 8, Obrazy nieruchome.

SEKCJA OBRAZÓW NIERUCHOMYCH



W tej sekcji albumu są wyświetlane ikony miniatur plików
obrazów, które mogą obejmować pobrane klatki wideo, fotografie
i rysunki zapisane w mapach bitowych. Obsługiwana jest większość

standardowych formatów plików obrazów.

Rozdział 3: Album 49

Tak jak w przypadku scen wideo, wszystkie obrazy, które są używane
w bieżącym filmie, są oznaczone zielonym znacznikiem wyboru.

Folder obrazów nieruchomych: Ikony w sekcji obrazów nieruchomych
reprezentują pliki z folderu, którego nazwa widoczna jest w górnej części
każdej lewej strony tej sekcji. Obrazy można dodawać do sekcji, zapisując
je w tym właśnie folderze. W tym folderze można zapisać na przykład
klatki wideo pobrane przy użyciu narzędzia pobierania klatek lub tytuł
z Edytora tytułów. Jako lokalizację źródłową tej sekcji można wybrać
również inny folder (zobacz „Foldery źródłowe zawartości albumu“ na
stronie 34).

Informacje na temat używania obrazów nieruchomych w filmach można
znaleźć w rozdziale 7, Obrazy nieruchome.

SEKCJA EFEKTÓW DŹWIĘKOWYCH



Program Studio dostarczany jest wraz z całą gamą gotowych do
użycia efektów dźwiękowych. Pliki wav rozmieszczone są w wielu
folderach o nazwach odpowiadających różnym kategoriom, np.

Zwierzęta, Dzwonki, Filmy rysunkowe.
Folder efektów dźwiękowych: W tej sekcji albumu wyświetlane są pliki

dźwiękowe zapisane w jednym folderze na dysku, którego nazwa widoczna
jest w górnej części każdej lewej strony tej sekcji. Możliwe jest
wyświetlenie dźwięków z innego folderu (niekoniecznie z folderu
zainstalowanego z programem Studio) przez wybranie innego folderu
źródłowego sekcji (zobacz „Foldery źródłowe zawartości albumu“ na
stronie 34).

Oprócz plików wav („wave“) w tej sekcji albumu wyświetlane są również
pliki muzyczne w formacie mp3 oraz pliki animacji avi, które można
przeciągnąć do produkcji jako uzupełniające ścieżki audio.

Dowolny klip dźwiękowy moż
ikonę.

Informacje na temat używania dźwięków w filmach można znaleźć
w rozdziale 11, Efekty dźwiękowe i muzyka.

50 Studio 9 i Studio 9 plus

na przesłuchać, klikając jego nazwę lub

Oprócz wielu niepodlegających ograniczeniom efektów dźwiękowych
dostarczanych wraz z programem Studio, dostępnych jest też kilka
folderów efektów z serii UFX (Ultimate FX). Efekty te są „zablokowane“
(można je rozpoznać po symbolu kłódki umieszczonym obok nazwy efektu
w albumie).

Używanie zablokowanych efektów dźwiękowych

Te efekty demonstracyjne można dowolnie wypróbowywać, jednak po ich
zastosowaniu na fragment klatki wideo, w którym jest odtwarzany dźwięk,
jest nakładany znak wodny Studio 9, a do ścieżki dźwiękowej jest
dodawane przerywane buczenie. Aby wykorzystać te efekty
w rzeczywistym projekcie, wystarczy otworzyć w albumie żądany efekt,
a następnie kliknąć panel odblokowania na tej samej stronie albumu.
W ciągu kilku minut można nabyć klucz aktywacji, nie wychodząc nawet
z programu Studio.

Sekcja efektów dźwiękowych albumu z otwartym pakietem kompozycji
„UFX House 2“ efektów dźwiękowych Ultimate FX. Aby odblokować ten
zestaw efektów, należy kliknąć dowolne miejsce w panelu odblokowania
(prawe okienko).

Więcej informacji o nabywaniu zawartości premiowej dla programu
Studio można znaleźć w części „Rozszerzanie programu Studio“ na
stronie 11.

Rozdział 3: Album 51

SEKCJA MENU DYSKU



Ta sekcja albumu zawiera kolekcję specjalnie zaprojektowanych
menu do tworzenia dysków VCD, S-VCD oraz DVD. Menu

w programie Studio to w rzeczywistości tytuły specjalnego typu:
mogą być tworzone i edytowane w Edytorze tytułów oraz zapisywane przy
użyciu edytora w folderze na dysku lub włączane bezpośrednio do filmu.

Tak jak w przypadku scen wideo i innych zasobów wizualnych, menu
dysku, które są używane w bieżącym filmie, są wyróżnione w albumie
zielonym znacznikiem wyboru.

Informacje na temat używania menu dysku w filmach można znaleźć
w rozdziale 9, Menu dysku.

Folder menu dysku: Ikony w sekcji menu dysku reprezentują pliki
z folderu, którego nazwa widoczna jest w górnej części każdej lewej strony
tej sekcji. Menu można dodawać do sekcji, zapisując je w tym właśnie
folderze. Jako lokalizację źródłową tej sekcji można wybrać również inny
folder (zobacz „Foldery źródłowe zawartości albumu“ na stronie 34).

Symbol ruchomego tła: Niektóre menu dostarczane z programem Studio
zawierają tło w postaci ruchomego materiał
obrazu. Tego rodzaju menu można również tworzyć samodzielnie. Stosując
„ruchome tło“, można nadać gotowemu dyskowi bardziej profesjonalny
wygląd.

u wideo, a nie statycznego

Menu z ruchomym tłem oznaczone są niewielkim symbolem
w prawym dolnym rogu ikony albumu.

Dostępność: Menu z ruchomym tłem nie są obsługiwane w wersjach SE
i QuickStart programu Studio.

Oprócz wielu menu standardowych i menu ruchomych dostarczanych wraz
z programem Studio, dostępnych jest też kilka folderów menu z serii
Pinnacle Premium DVD Menus. Menu te są „zablokowane“ (można je
rozpoznać po symbolu kłódki umieszczonym w lewym górnym rogu ikony
menu). Wiele z tych profesjonalnych menu DVD zawiera zapętlone ścieżki
dźwiękowe.

52 Studio 9 i Studio 9 plus

Używanie zablokowanych menu

Te menu demonstracyjne można dowolnie wypróbowywać, jednak po ich
zastosowaniu na fragment klatki wideo, w którym jest odtwarzane menu,
jest nakładany znak wodny Studio 9. Aby wykorzystać te menu
w rzeczywistym projekcie, wystarczy otworzyć w albumie żądane menu,
a następnie kliknąć panel odblokowania na tej samej stronie albumu.
W ciągu kilku minut można nabyć klucz aktywacji, nie wychodząc nawet
z programu Studio.

Sekcja menu dysku albumu z otwartym pakietem kompozycji „Holiday“
menu Pinnacle Premium DVD Menus. Aby odblokować ten zestaw menu,
należy kliknąć dowolne miejsce w panelu odblokowania
(prawe okienko).

Więcej informacji o nabywaniu zawartości premiowej dla programu
Studio można znaleźć w części „Rozszerzanie programu Studio“ na
stronie 11.

Rozdział 3: Album 53

ROZDZIAŁ 4:

Okno filmu

Okno filmu, które służy do tworzenia filmów z materiałów umieszczonych
w albumie, znajduje się w dolnej części ekranu w trybie edycji programu
Studio. Aby uzyskać dostęp do okna filmu, należy włączyć tryb edycji, jeśli
jeszcze nie jest włączony:

Na pasku tytułu okna filmu znajdują się przydatne elementy sterujące
i ważne informacje. Przyciski przybornika z lewej strony paska tytułu
powodują otwarcie przybornika wideo i przybornika audio, które zostały
omówione na stronie 60.

Z prawej strony przycisków przybornika znajduje się obszar tekstowy,
w którym wyświetlana jest nazwa pliku projektu. W obszarze tym w razie
potrzeby wyświetlane są także komunikaty o stanie i komunikaty
ostrzegawcze. Dalej w prawo znajdują się przyciski Podziel klip i Usuń
klip, a za nimi umieszczone są trzy przyciski wyboru widoku (zobacz część
„Widoki okna filmu“ na stronie 56).

Przycisk Podziel klip/scenę — żyletka

Kliknięcie tego przycisku powoduje podzielenie aktualnie
zaznaczonego klipu w oknie filmu lub aktualnie zaznaczonej sceny

w albumie.

Rozdział 4: Okno filmu 55

Żadne informacje nie zostaną utracone. Jeśli element jest sceną z albumu,
zostanie podzielony we wskazanym punkcie na dwie krótsze sceny. Jeśli
jest to klip w oknie filmu, zostanie on zduplikowany i automatycznie
przycięty do punktu podziału.

Przycisku żyletki można używać w połączeniu z przyciskami blokady
ścieżki w widoku osi czasu okna filmu do wykonywania operacji
specjalnych, jak edycja ze wstawianiem, oraz do realizowania edycji,
w której audio jest przyspieszone lub opóźnione w stosunku do wideo.
Zobacz „Zaawansowana edycja na osi czasu“ na stronie 77.

Dzielenie klipu: Punkt podziału klipu wyznacza linia edycji
w oryginalnym klipie. Po zastosowaniu żyletki program Studio
zduplikuje klip i w pierwszej kopii odetnie jego fragment znajdujący się
za punktem podziału, a w drugiej kopii odetnie fragment przed punktem
podziału.

Przycisk Usuń klip — kosz na śmieci

Ten przycisk powoduje usunięcie aktualnie zaznaczonej zawartości
w dowolnym widoku okna filmu. Domyślnie usunięcie klipów wideo
z głównej ścieżki wideo projektu w dowolnym widoku powoduje
automatyczne zamknięcie luki, która powstałaby w wyniku usunięcia,
a klipy na innych ścieżkach są usuwane bądź skracane według potrzeb, tak
aby zachowana została synchronizacja wszystkich elementów.

Usuwanie klipów z innych ścieżek domyślnie nie powoduje
automatycznego likwidowania luk powstających między nimi, zatem nie
ma wpływu na koordynację innych klipów.

Jeżeli w momencie kliknięcia przycisku usuwania (bądź naciśnięcia
klawisza Delete

) będzie naciśnięty klawisz Ctrl, domyślne działanie dla
bieżącej ścieżki będzie odwrotne. Oznacza to, że naciśnięcie kombinacji
klawiszy Ctrl+Delete

na głównej ścieżce wideo spowoduje pozostawienie
luki po usunięciu klipu, natomiast naciśnięcie jej na innych ścieżkach —
zamknięcie tej luki. W obu przypadkach nie ma to wpływu na
pozostałe ścieżki.

56 Studio 9 i Studio 9 plus

Dostęp do operacji usuwania można też uzyskać za pomocą menu
kontekstowego, otwieranego przez kliknięcie klipu prawym przyciskiem
myszy w widoku osi czasu.

Opcje usuwania w menu kontekstowym klipów na osi czasu są różne dla
klipów na głównej ścieżce wideo (lewa ilustracja) i dla klipów na
pozostałych ścieżkach (prawa ilustracja). Działanie skrótu
klawiaturowego jest zależne od kontekstu.

Pozycjonowanie: linia edycji, suwaki

Bieżąca pozycja to klatka widoczna w oknie odtwarzacza podczas pracy
z klipem w oknie filmu. W widoku osi czasu jest ona wskazywana przez
linię edycji. Bieżącą pozycję można zmieniać, przesuwając suwak osi czasu
(do którego dołączona jest linia edycji) lub suwak odtwarzacza.

Po otwarciu narzędzia Właściwości klipu zostanie udostępniony trzeci
suwak — suwak przycinania umożliwiający zmianę pozycji bieżącej
w klipie podczas przycinania.

Rozdział 4: Okno filmu 57

WIDOKI OKNA FILMU



Okno filmu oferuje trzy różne widoki projektu: Oś czasu, Seria ujęć i Tekst.
Aby wybrać żądany widok, należy kliknąć jeden z przycisków wyboru
widoku w prawym górnym rogu okna filmu.

Widok serii ujęć

Widok serii ujęć odzwierciedla kolejność scen
wideo i przejść. Struktura filmu jest dobrze
widoczna dzięki zastosowaniu ikon-miniatur. Panel opcji Edycja umożliwia
wybranie dużych lub małych miniatur.

Widok osi czasu

Widok osi czasu przedstawia pozycje i czasy
trwania klipów względem skali czasu. Widok ten
zawiera też do ośmiu ścieżek, na których można umieszczać klipy różnego
typu:

• Wideo, pełnoekranowe menu dysku, tytuły i grafika: Ścieżka

wideo zawiera główny materiał wizualny w produkcji. Więcej
informacji można znaleźć w rozdziale 5, Klipy wideo,
rozdziale 9,Menu dysku, oraz rozdziale 8, Obrazy nieruchome.

58 Studio 9 i Studio 9 plus

• Oryginalne (albo „synchroniczne“) audio: Ścieżka

orygin1alne audio zawiera dźwięk przechwycony wraz
z obrazem wideo z kamery. Klipy audio na tej ścieżce można
dowolnie przetwarzać, osiągając różne efekty za pomocą edycji ze
wstawianiem lub z dzieleniem. Więcej informacji można znaleźć
w częściach „Edycja ze wstawianiem“ (strona 79) i „Edycja
z dzieleniem“ (strona 81).

• Audio i wideo nakładek: W programie Studio Plus wideo

i obrazy umieszczone na ścieżce nakładek mogą być używane
z narzędziami Obraz w obrazie oraz Kluczowanie kolorem, co
pozwala nadać produkcjom wideo profesjonalny wygląd.
Funkcje te są zablokowane w innych wersjach programu Studio,
gdzie ich użycie spowoduje powstanie materiału wyjściowego
oznaczonego „znakiem wodnym”. W dowolnym momencie, gdy
potrzebne będą te zawansowane funkcje, można uaktualnić program do
wersji Studio Plus. Oryginalne audio dla wideo nakładki jest
przechowywane na połączonej ścieżce audio. Szczegóły dotyczące

ścieżki nakładek można znaleźć w rozdziale 6, Edycja dwuścieżkowa
w programie Studio Plus.

• Nakładki tytułów i grafiki: Obrazy umieszczone na ścieżce

tytułu zostaną zrenderowane jako nakładki na głównym obrazie
wideo z przezroczystym tłem. Więcej informacji można znaleźć
w rozdziale 8, Obrazy nieruchome, i rozdziale 9, Menu dysku.

• Efekty dźwiękowe i narracja: Klipy audio na tej ścieżce są

miksowane ze ścieżką oryginalnego audio i ścieżką muzyki w tle
w celu utworzenia ostatecznej ścieżki dźwiękowej filmu. Więcej
informacji można znaleźć w rozdziale 11, Efekty dźwiękowe i muzyka.

• Muzyka w tle: Muzykę do tła filmów o dowolnej długości

można tworzyć za pomocą narzędzia SmartSound (strona 180).
Można też ją importować, korzystając z narzędzia Audio z CD
(strona 179). Ścieżka dźwiękowa może także zawierać pliki mp3 i inne
pliki muzyczne (zobacz: strona 175).

• Menu dysku, znaczniki rozdziałów i łącza powrotu do menu:

Jest to dodatkowa ścieżka wyświetlana nad ścieżką wideo
w przypadku filmów z co najmniej jednym menu dysku. Więcej
informacji można znaleźć w rozdziale 9, Menu dysku.

Rozdział 4: Okno filmu 59

Ponieważ wiele operacji edycji można przeprowadzać wyłącznie w widoku
osi czasu, widok ten należy wybrać, jeśli wymagane jest przeprowadzenie
edycji szczegółowej lub zaawansowanej.

Blokowanie ścieżki

W przypadku operacji przycinania lub usuwania ścieżka wideo jest
zazwyczaj ścieżką nadrzędną w stosunku do innych ścieżek. Pociąga to za
sobą pewne konsekwencje:

• Podczas przycinania klipu wideo klipy odtwarzane jednocześnie na

innych ścieżkach są także przycinane.

• Po usunięciu klipu wideo zajmowany przez niego segment czasu jest

usuwany ze wszystkich klipów równoległych.

• Klipy, które całkowicie mieszczą się w czasie trwania usuwanego klipu

wideo, są także usuwane.

W razie potrzeby można ten efekt wyeliminować, stosując funkcję
umożliwiającą niezależne „zablokowanie“
dowolnej ścieżki, co spowoduje wykluczenie
ścieżki z operacji edycji i odtwarzania.

Przyciski z obrazem kłódki umieszczone
wzdłuż prawej krawędzi okna Film
umożliwiają blokowanie lub odblokowywanie
danej ścieżki. Blokowanie ścieżki w programie
Studio umożliwia edycję klipów w trybie
edycji ze wstawianiem i edycji z dzieleniem
(zobacz rozdział 5, Klipy wideo).

60 Studio 9 i Studio 9 plus

Wyciszanie ścieżki

Każdą ze ścieżek audio można wyciszać
niezależnie za pomocą przycisków wyciszania
znajdujących się przy prawej krawędzi okna
filmu. Przyciski te pełnią takie same funkcje
jak przyciski wyciszania narzędzia Głośność
i balans. Więcej informacji można znaleźć na
stronie 190.

Informacje o położeniu

Program Studio udostępnia kilka typów informacji dotyczących działań
wykonywanych podczas umieszczania klipów w widoku osi czasu.

Linia stanu: W obszarze linii stanu znajdującym się po lewej stronie okna
filmu wyświetlane są komunikaty dotyczące umieszczania klipów
i wykonywanych działań.

Symbole położenia: Podczas przeciągania klipu w odpowiednie położenie
na osi czasu program Studio wyświetla informacje pozwalające stwierdzić,
czy bieżące położenie klipu jest poprawne. Kształt wskaźnika myszy
i kolory pionowych linii położenia informują, jakie działania można
wykonywać.

Jeśli na przykład użytkownik spróbuje przeciągnąć dźwięk na ścieżkę
wideo, kolor linii położenia zmieni się z zielonego na czerwony, symbol
wskaźnika myszy zmieni się ze stanu „kopiowanie” na „niedostępny“,
a w linii stanu zostanie wyświetlony komunikat „Tylko sceny, tytuły,
fotografie, menu i przejścia na ścieżkę wideo“.

Zielone linie położenia z symbolem wskaźnika „kopiowanie“
że wykonywane działanie jest prawidłowe. Czerwone linie położenia
i symbol wskaźnika „niedostępny“ ; informują, że wykonywane działanie
jest nieprawidłowe.

Rozdział 4: Okno filmu 61

oznaczają,

Widok tekstowy

Widok tekstowy okna filmu jest listą zawierającą
czas rozpoczęcia, zakończenia oraz czas trwania
klipów. Ponadto w widoku tym widoczne są nazwy klipów nadane przez
użytkownika.

PRZYBORNIKI



Dzięki wygodnemu interfejsowi typu „wskaż i kliknij“ przyborniki
ułatwiają dodawanie klipów do filmu oraz umożliwiają modyfikowanie
istniejących klipów i dodawanie do nich efektów specjalnych. Program
Studio udostępnia oddzielne przyborniki do wykonywania operacji na
materiałach wideo i audio.

Przyborniki są dostępne jedynie w trybie edycji. Można je otwierać
i zamykać, klikając przyciski znajdujące się w lewej górnej części
okna Film.

62 Studio 9 i Studio 9 plus

Przesuwając wskaźnik myszy na ikony, można wskazać przybornik, który
ma zostać otwarty. Po kliknięciu zostanie otwarty przybornik, którego
przycisk jest wyróżniony. Widok albumu zostanie zastąpiony widokiem
przybornika zawierającym dwa główne obszary:

• Przyciski wyboru narzędzia w panelu po lewej stronie: kliknięcie

jednego z tych przycisków spowoduje otwarcie odpowiedniego
narzędzia.

• Aktualnie wybrane narzędzie po prawej stronie. Dwukrotne kliknięcie

klipu w oknie filmu również powoduje wyświetlenie odpowiedniego
narzędzia (oprócz klipów tytułu, które są otwierane bezpośrednio
w Edytorze tytułów).

Wszystkie przyciski wyboru narzędzi, oprócz przycisku znajdującego się
na samej górze każdego zestawu przycisków, otwierają wyspecjalizowane
narzędzia. W obu przybornikach pierwszy przycisk od góry otwiera
narzędzie Właściwości klipu. Jego kliknięcie spowoduje wyświetlenie
odpowiedniego narzędzia do przycinania i edycji typu klipu aktualnie
wybranego w oknie filmu.

Edytor tytułów

Przydatne narzędzie, które nie jest bezpośrednio dostępne w przybornikach,
to Edytor tytułów. Umożliwia on łączenie tekstu, obrazów i innych
zasobów graficznych w celu tworzenia tytułów i menu dysku dla
materiałów opracowywanych za pomocą programu Studio. Edytor tytułów
można otworzyć, korzystając z narzędzi Tytuł i Menu dysku lub klikając
polecenie Przejdź do Edytora tytułów/menu w menu kontekstowym okna
Film. Więcej informacji można znaleźć w rozdziale 10, Edytor tytułów.

Rozdział 4: Okno filmu 63

Przybornik wideo

W przyborniku tym dostępnych jest sześć narzędzi służących do
modyfikowania lub tworzenia klipów wizualnych, w tym klipów wideo,
tytułów, obrazów nieruchomych i menu dysku.

Właściwości klipu: Narzędzie Właściwości klipu umożliwia
dostosowanie czasu rozpoczęcia i zakończenia klipów dowolnego
typu. Operacja ta nazywana jest „przycinaniem“. Narzędzie
pozwala także podać nazwę opisową klipu. Udostępnia ono również
dodatkowe składniki interfejsu odpowiadające typowi edytowanego klipu.

Tytuły: To narzędzie umożliwia edycję nazw i długości tytułów.
Przycisk Edytuj tytuł zapewnia dostęp do Edytora tytułów, w
którym można zmieniać tekst i wygląd tytułu.

Menu dysku: Narzędzie Menu dysku zawiera wiele elementów
sterujących umożliwiających edytowanie łączy między
przyciskami w menu dysku a znacznikami rozdział
widocznymi na ścieżce menu w oknie filmu. Kliknięcie przycisku Edytuj
menu powoduje otwarcie Edytora tytułów, w którym można zmieniać
wygląd menu.

Narzędzie pobierania klatek: Narzędzie to umożliwia pobieranie
pojedynczych klatek z filmu lub aktualnie używanego źródła
wideo. Można ich użyć w tworzonym filmie lub zapisać w celu
użycia w innych aplikacjach. Podobnie jak w trybie przechwytywania,
wygląd interfejsu narzędzia pobierania klatek zależy od tego, czy bieżącym
źródłem wideo jest DV, czy też używane jest inne źródło.

64 Studio 9 i Studio 9 plus

ów filmu

Narzędzie SmartMovie: Narzędzie to automatycznie łączy
materiał ze źródła z dowolnym plikiem utworu w formacie
cyfrowym w celu utworzenia wideo z muzyką w wybranym stylu.

Efekty wideo: To narzędzie programu Studio umożliwia
zastosowanie różnorodnych efektów wideo dostępnych w formie
dodatków plug-in. Efekty wideo i ich kombinacje można
stosować do wszystkich klipów wideo lub obrazów nieruchomych
w projekcie.

Wraz z podstawową biblioteką przydatnych efektów, program Studio
oferuje zestaw „zablokowanych“ efektów premiowych, które można
wypróbować. Informacje o nabywaniu zawartości premiowej dla programu
Studio można znaleźć w części „Rozszerzanie programu Studio“ na
stronie 11.

Przybornik audio

W przyborniku audio znajduje się sześć narzędzi służących do
modyfikowania lub tworzenia klipów audio, takich jak oryginalne audio,
narracja, efekty dźwiękowe i inne pliki audio, ścieżki CD oraz muzyka
w tle w standardzie SmartSound.

Właściwości klipu: Narzędzie Właściwości klipu umożliwia
dostosowywanie („przycinanie“) czasu rozpoczęcia i zakończenia
klipów dowolnego typu. Pozwala także w razie potrzeby wpisać
nazwę opisową klipu zastępującą nazwę domyślną. Nazwy klipów są
wyświetlane, kiedy w oknie filmu włączony jest Widok tekstowy.
Dostępność innych elementów sterujących tego narzędzia uzależniona jest
od typu klipu.

Rozdział 4: Okno filmu 65

Głośność i balans: To narzędzie udostępnia regulatory głośności
dla każdej z trzech ścieżek audio: oryginalne audio (audio
przechwycone wraz z obrazem wideo), efekty dźwiękowe

i narracja oraz muzyka w tle. Umożliwia ono też wyciszenie dowolnej
ścieżki i dodanie stopniowej zmiany głośności w czasie rzeczywistym.

Regulator balans i dźwięk przestrzenny służy do niezależnego
rozmieszczenia każdej ze ścieżek w jednowymiarowej przestrzeni stereo
lub dwuwymiarowej przestrzeni dźwięku przestrzennego. Gdy otwarta jest
ścieżka nakładek, narzędzie udostępnia czwarty zestaw elementów
sterujących, mających wpływ na ście

Dostępność: Dźwięk przestrzenny nie jest obsługiwany w wersjach SE
i QuickStart programu Studio.

żkę audio nakładki.

Nagraj narrację: Aby nagrać narrację, wystarczy kliknąć
przycisk Nagraj i zacząć mówić do mikrofonu.

Dodaj audio z CD: To narzędzie służy do dodawania ścieżek
(całych lub ich fragmentów) z dysku audio CD.

Muzyka w tle: To narzędzie umożliwia dodawanie muzyki w tle
za pomocą narzędzia SmartSound — zaawansowanej funkcji
generowania muzyki programu Studio. Należy wybrać styl, utwór
i jego wersję. Program Studio utworzy ścieżkę muzyczną odpowiadającą
czasowi trwania filmu.

Efekty audio: To narzędzie umożliwia zastosowanie efektów
w formie dodatków plug-in do dowolnego klipu audio.
Obsługiwany popularny standard dodatków plug-in audio (VST)
umożliwia powiększenie biblioteki o efekty dostarczane przez inne firmy.
Efekty dostarczane standardowo to między innymi konfigurowalny filtr
redukcji szumów, korektor graficzny i pogłos.

Można również wypróbować klika „zablokowanych“ efektów premiowych.
Informacje o nabywaniu zawartości premiowej dla programu Studio można
znaleźć

w części „Rozszerzanie programu Studio“ na stronie 11.

66 Studio 9 i Studio 9 plus

ROZDZIAŁ 5:

Klipy wideo

Za punkt wyjścia dla większości projektów tworzonych w programie
Studio służy sekcja Album, zawierająca przechwycone sceny wideo.
Tworzenie filmu polega na przeciąganiu

scen z albumu do okna filmu, w którym można je poddawać edycji jako
klipy wideo.

W tym rozdziale opisano sposób określania punktu początkowego
i końcowego każdego klipu. Okno filmu udostępnia interfejs edycyjny
umożliwiający łatwe, szybkie i precyzyjne przycinanie. Większość metod
przycinania klipów wideo omówionych w tym rozdziale („Przycinanie
klipów wideo“, strona 69) można także stosować do innych rodzajów
klipów (na przykład napisów i efektów dźwiękowych), które omówiono
w kolejnych rozdziałach.

W dalszej części tego rozdziału opisano bardziej zaawansowane techniki
montażu, takie jak edycja ze wstawianiem i edycja z dzieleniem, które
nadają filmowi profesjonalny charakter. Więcej informacji można znaleźć
w części „Zaawansowana edycja na osi czasu“ na stronie 77.

Na koniec przedstawiono sposób użycia efektów wizualnych w programie
Studio, a także efekty, które można wykorzystać w filmach, aby usunąć
wad

ę ujęcia, przekazać jakąś myśl, albo po prostu dla zabawy. Zobacz

„Efekty wideo“ na stronie 85.

Rozdział 5: Klipy wideo 67

KLIPY WIDEO — INFORMACJE



PODSTAWOWE

Pierwszym krokiem na drodze do utworzenia filmu jest wprowadzenie scen
wideo z albumu do okna filmu, w którym można je edytować jako klipy.
Nieco później dodaje się przejścia, napisy, audio i inne dodatkowe
elementy, ale niemal każdy film trzeba rozpocząć od przygotowania
zestawu scen wideo.

W tej części opisano sposób dodawania scen do filmu, a także metody
pracy ze scenami pochodzącymi z różnych plików przechwytywania.
Omówiono także niektóre elementy interfejsu, które udostępniają przydatne
informacje podczas pracy.

Dodawanie klipów wideo do filmu

Dostępne są dwa sposoby dodawania klipów wideo do filmu:
Przeciąganie i upuszczanie: Należy przeciągnąć scenę z sekcji Sceny

wideo w albumie do okna filmu. Jest to zwykle najłatwiejszy i najszybszy
sposób przygotowania wstępnej wersji filmu. Można przeciągać wiele scen
jednocześnie.

Schowek: Do edycji klipów w oknie filmu można używać standardowych
operacji schowka (wycinanie, kopiowanie i wklejanie). Polecenie Kopiuj
można także stosować do scen w albumie.

Sceny lub klipy wklejane w oknie filmu są wstawiane na granicy
pierwszego klipu w bieżącym położeniu na linii edycji. Operacje z użyciem
schowka można wykonywać za pomocą standardowych skrótów
klawiaturowych (Ctrl+X
wklejanie); można także wybrać odpowiednią operację z menu
podręcznego.

Gdy w oknie filmu jest aktywny widok osi czasu, można upuścić scenę lub
klip wideo na dowolną z następujących ścieżek:

68 Studio 9 i Studio 9 plus

— wycinanie, Ctrl+C — kopiowanie, Ctrl+V —

• Główna ścieżka wideo. Jeżeli z klipem jest skojarzone audio, jest ono

dodawane do ścieżki oryginalnego audio. To wideo będzie pełnić
funkcję tła dla wideo lub tytułów nakładanych umieszczonych na
dolnych ścieżkach osi czasu.

• Ścieżka nakładek. Wideo umieszczone na tej ścieżce jest nakładane na

zawartość ścieżki wideo. Za pomocą efektów Obraz w obrazie
i Kluczowanie kolorem można ustawić przezroczystość fragmentu klatki
nakładki, tak aby widoczna była część znajdującego się pod spodem
głównego wideo. Za wyjątkiem programu Studio Plus, wszelkie klipy
znajdujące się na ścieżce nakładek są wyświetlane z nałożonym
„znakiem wodnym“. Aby używać ścieżki nakładek w tworzonych
filmach, należy uaktualnić program do wersji Studio Plus.

• Ścieżka tytułu. W programie Studio Plus, przy ukrytej ścieżce nakładek,

upuszczenie klipu wideo na ścieżkę tytułu powoduje otwarcie ścieżki
nakładek i umieszczenie na niej klipu. W innych wersjach programu
Studio (lub przy już otwartej ścieżce nakładek) ścieżka tytułu nie
akceptuje klipów wideo.

• Ścieżka efektów dźwiękowych lub ścieżka muzyki w tle. Próba

upuszczenia klipu wideo na jedną z tych ścieżek powoduje upuszczenie
oryginalnego audio skojarzonego z klipem wideo.

Praca z wieloma plikami przechwytywania

W zależności od bieżącego projektu, można włączyć do filmu sceny
z wielu taśm źródłowych albo z kilku plików przechwytywania
utworzonych z jednej taśmy. W tym celu należy otworzyć kolejno
poszczególne pliki i przeciągnąć odpowiednie sceny z plików do filmu.

Aby użyć więcej niż jednego pliku przechwytywania:

1. Przeciągnij sceny z pierwszego pliku przechwytywania do okna filmu.

2. Otwórz drugi plik przechwytywania za pomocą listy rozwijanej lub

przycisku folderu w sekcji Sceny wideo w albumie. Program Studio
wyświetla w albumie tylko sceny znajdujące się w bieżącym pliku.
Szczegółowe informacje na temat tego etapu można znaleźć w części
„Otwieranie przechwyconego pliku wideo“ na stronie 37.

3. Przeciągnij sceny z drugiego pliku przechwytywania do okna filmu.

Powtórz te czynności, aby dodać sceny ze wszystkich plików.

Rozdział 5: Klipy wideo 69

Ponieważ film może mieć tylko jeden z dwóch dostępnych formatów
(standardowy format 4:3 lub szerokoekranowy format 16:9), program
Studio nie zezwala na łączenie klatek o różnych formatach w oknie filmu.
Pierwszy dodany klip wideo określa format całego filmu, a format
kolejnych klipów musi być z nim zgodny. Aby dokonać konwersji scen
z jednego formatu na drugi, należy użyć poleceń Współczynnik proporcji
w menu Album. Więcej informacji można znaleźć w części „Współczynniki
proporcji wideo“ na stronie 39.

Elementy interfejsu

Program Studio udostępnia różnorodne elementy interfejsu ułatwiające
pracę z klipami wideo w oknie filmu:

• Klipy wideo przechwycone z jakością podglądu są otoczone białą

kropkowaną linią. Klipy takie zostaną automatycznie przechwycone
ponownie z pełną jakością podczas tworzenia filmu.

• Po dodaniu klipu do okna filmu, na ikonie odpowiadającej danej scenie

w albumie jest wyświetlany zielony znacznik wyboru. Znacznik wyboru
jest widoczny tak długo jak jakikolwiek klip w oknie filmu pochodzi
z danej sceny.

• Aby odszukać klip w źródłowym materiale wideo, należy użyć

polecenia Znajdź scenę w albumie, dostępnego w menu podręcznym
klipu w oknie filmu. Program Studio wyróżni w albumie scenę, z której
pochodzi zaznaczony klip. Można też wykonać operację odwrotną,
korzystając z polecenia menu Album ¾ Znajdź scenę w projekcie, aby
sprawdzić, w którym miejscu bieżącego projektu została użyta określona
scena albumu.

• Kiedy dwie sceny z albumu są umieszczone obok siebie w oknie filmu,

pomiędzy klipami jest wyświetlana kropkowana linia. Linia ta ułatwia
śledzenie wykorzystanych klipów, ale nie wpływa na ich obróbkę

w oknie Film.

• W widoku Oś czasu wszystkie efekty specjalne zastosowane do klipu są

oznaczone niewielkimi ikonami wyświetlonymi przy dolnej krawędzi
klipu. Ikony te odpowiadają grupom efektów wyświetlonym
w przeglądarce narzędzi Efekty wideo. Aby otworzyć narzędzie
i zmodyfikować jego parametry, wystarczy kliknąć dwukrotnie jedną
z ikon.

70 Studio 9 i Studio 9 plus

Ikona gwiazdki wyświetlona poniżej klipu wideo wskazuje,
że zastosowano co najmniej jeden efekt z grupy „Efekty zabawne“.

PRZYCINANIE KLIPÓW WIDEO



Przechwycone sceny wideo zawierają zwykle więcej materiału, niż zostanie
wykorzystane w filmie. „Przycinanie” — polegające na dostosowaniu
początkowego i końcowego punktu klipu w celu usunięcia niepotrzebnego
materiału — jest jedną z podstawowych operacji edycyjnych.

Przycinanie nie powoduje utraty danych. Program Studio wstawia do klipu
w oknie filmu nowy punkt początkowy i końcowy, ale klip źródłowy —
oryginalna scena w albumie — pozostaje nienaruszony. Oznacza to, że
w każdej chwili można przywrócić pierwotny stan klipu albo wybrać inne
punkty przycięcia.

Program Studio udostępnia dwa sposoby przycinania klipów (scen wideo,
przejść, napisów, obrazów nieruchomych, klipów audio i menu dysku):

• Bezpośrednio na osi czasu (zobacz „Przycinanie na osi czasu za pomocą

uchwytów“ poniżej).

• Za pomocą narzędzia Właściwości klipu (zobacz „Przycinanie za

pomocą narzędzia Właściwości klipu“ na stronie 73).

Punkty początkowy i końcowy można wstawić w dowolnych miejscach
klipu wideo — ograniczeniem jest tylko długość oryginalnej sceny.

Rozdział 5: Klipy wideo 71

Przycinanie na osi czasu za

pomocą uchwytów

Najszybszym sposobem przycięcia klipu jest przeciągnięcie jego krawędzi
bezpośrednio na osi czasu. Przycinając klip, można oglądać
go w odtwarzaczu, aby odszukać klatkę, która ma rozpoczynać lub
kończyć klip.

Rozważmy najpierw najprostszy przypadek: film zawierający tylko jeden
klip. Następnie weźmiemy pod uwagę bardziej typowe sytuacje, w których
przycinany klip jest otoczony innymi.

Aby przyciąć jedyny klip na osi czasu:

1. Usuń z osi czasu wszystkie klipy oprócz jednego. Jeżeli oś czasu jest

pusta, przeciągnij scenę z albumu.

2. Rozciągnij oś czasu, aby ułatwić sobie precyzyjne przycięcie klipu.

Umieść wskaźnik myszy w dowolnym miejscu na osi czasu, ale nie
bezpośrednio na linii edycji. Wskaźnik myszy zostanie wyświetlony
jako symbol zegara. Kliknij oś czasu i przeciągnij w prawo, aby ją
rozciągnąć.

Ilustracja poniż
Każdy znacznik wskazuje jedną klatkę:

ej przedstawia maksymalnie rozciągniętą oś czasu.

3. Umieść wskaźnik myszy na jednej z krawędzi klipu. Wskaźnik

zostanie wyświetlony jako strzałka w lewo.

72 Studio 9 i Studio 9 plus

4. Kliknij krawędź klipu i przeciągnij w lewo, obserwując jednocześnie

odtwarzacz, w którym jest wyświetlona ostatnia klatka
przycinanego klipu.

Podczas skracania klipu wskaźnik myszy jest wyświetlany jako
strzałka dwukierunkowa, co wskazuje, że krawędź klipu można
przeciągnąć w lewo lub w prawo. Klip można skrócić nawet do jednej
klatki albo rozciągnąć tak, aby obejmował całą scenę źródłową.

5. Zwolnij przycisk myszy. Klip zostanie przycięty.

Wiele klipów

Jeżeli na osi czasu znajduje się więcej niż jeden klip, należy najpierw
kliknąć klip, który ma zostać przycięty, aby go zaznaczyć.

Aby przyciąć jeden z wielu klipów na osi czasu:

1. Przygotuj oś czasu zawierającą dwa krótkie klipy.

2. Rozciągnij oś czasu, klikając prawym przyciskiem myszy linijkę.

Wybierz polecenie 30 sekund z menu podręcznego.

3. Kliknij drugi klip. Ścieżka wideo będzie wyglądać podobnie do ścieżki

na ilustracji:

Możesz przyciąć prawą krawędź klipu, postępując tak samo jak
w opisanym powyżej przykładzie przycinania jedynego klipu na osi
czasu. Podczas przycinania ostatnia klatka klipu jest wyświetlana
w odtwarzaczu. Dopóki drugi klip pozostaje zaznaczony, można
kontynuować przycinanie wideo, przeciągając krawędź w lewo, albo
przywrócić usunięty materiał, przeciągając krawędź klipu w prawo.

Rozdział 5: Klipy wideo 73

4. Nie usuwając zaznaczenia drugiego klipu, umieść wskaźnik myszy na

jego lewej krawędzi. Wskaźnik zostanie wyświetlony jako strzałka
w prawo.

5. Przeciągnij lewą krawędź drugiego klipu w prawo.

Podczas przeciągania krawędzi w odtwarzaczu jest wyświetlana
pierwsza klatka klipu. Dopóki drugi klip pozostaje zaznaczony, można
kontynuować przycinanie wideo, przeciągając krawędź w prawo, albo
przywrócić usunięty materiał, przeciągając krawędź klipu w lewo.

6. Zwolnij przycisk myszy. Przycięty klip zostanie dosunięty do prawej

krawędzi pierwszego klipu.

Luki i wypełnienia: przycinanie za pomocą
klawisza Ctrl

Jak przedstawiono w powyższym przykładzie, skrócenie klipu na ścieżce
wideo powoduje przesunięcie tego klipu i klipów znajdujących się po jego
prawej stronie w lewo w celu wypełnienia powstałej luki. Jednocześnie
skracane są klipy na pozostałych ścieżkach, dzięki czemu zostaje
zachowana synchronizacja osi czasu. Natomiast przycięcie klipu na
dowolnej ścieżce innej niż ścieżka wideo nie powoduje automatycznego
zamknięcia luki i nie ma wpływu na pozostałe ścieżki.

Ten domyślny sposób działania funkcji przycinania w większości
przypadków upraszcza edycję, ale program Studio umożliwia też w razie
potrzeby odwrócenie go. Jeżeli przed rozpoczęciem przycinania klipu na
ścieżce wideo zostanie naciśnięty klawisz Ctrl,
położenie ani tego, ani innych klipów i luki nie zostaną zamknięte. Nie
będzie to też wpływać na pozostałe ścieżki.

74 Studio 9 i Studio 9 plus

to nie zostanie zmienione

Naciśnięcie klawisza Ctrl podczas przycinania klipów na innych ścieżkach
również spowoduje odwrócenie normalnego działania. Klipy na ścieżce
zostaną skrócone w celu wypełnienia luki powstałej w wyniku przycięcia.
Natomiast klipy na pozostałych ścieżkach nie zostaną naruszone.

Uwaga: Na stronie 54 znajduje się opis analogicznego działania klawisza
Ctrl podczas usuwania klipów.

Porady dotyczące przycinania klipów

W razie trudności z przeciąganiem krawędzi klipu podczas jego
przycinania, skorzystaj z następujących wskazówek:

• Upewnij się, że klip, który chcesz przyciąć, jest zaznaczony oraz że nie

jest zaznaczony żaden inny klip.

• Rozciągnij oś czasu, aby ułatwić sobie precyzyjne dostosowanie klipu.

• Unikaj zbytniego rozciągania osi czasu, aby klipy nie stały się zbyt

długie. Jeżeli tak się stanie, cofnij operację, aby wyświetlić oś czasu
w odpowiedniej skali, zmniejsz skalę, przeciągając oś czasu w lewo,
albo wybierz odpowiednią wartość z menu kontekstowego osi czasu.

Przycinanie za pomocą narzędzia

Właściwości klipu

Chociaż klipy wideo można przycinać z dokładnością do jednej
klatki bezpośrednio na osi czasu, najszybszą i najbardziej
precyzyjną metodą przycinania jest użycie narzędzia Właściwości

klipu. Aby uzyskać dostęp do tego narzędzia, należy zaznaczyć klip, który
ma zostać zmodyfikowany, a następnie wybrać polecenie menu Przybornik
¾ Modyfikuj właściwości klipu albo kliknąć jeden z przycisków
przybornika wyświetlonych z lewej strony okna filmu. (Powtórne
kliknięcie tego samego przycisku spowoduje zamknięcie narzędzia).

W przypadku klipów wideo — czyli dowolnych klipów innych niż tytuły
— narzędzie Właściwości klipu można też otwierać
dwukrotnie klip w dowolnym widoku okna filmu.

Rozdział 5: Klipy wideo 75

i zamykać, klikając

Za pomocą narzędzia Właściwości klipu można modyfikować klipy
dowolnego typu. Narzędzie zawiera odpowiedni zestaw elementów
sterujących dla każdego typu klipu.

Pole tekstowe Nazwa: Większość właściwości dostępnych dla klipów
wideo dotyczy ich przycinania. Wyjątkiem jest tylko pole tekstowe Nazwa,
umożliwiające przypisanie do klipu niestandardowej nazwy, która zastępuje
domyślną nazwę przypisaną przez program Studio.

Pole Nazwa jest udostępnione w narzędziu Właściwości klipu dla
wszystkich rodzajów klipów. Nazwy klipów są używane w widoku
tekstowym okna filmu, a także mogą być etykietkami wyświetlanymi
podczas przesuwania wskaźnika myszy nad klipami w widoku serii ujęć.

Obszary podglądu: Początkowa i końcowa klatka przycinanego klipu są
wyświetlane w osobnych obszarach podglądu. Wyświetlany jest także
licznik i przyciski przewijania. Układ obu obszarów podglądu jest podobny
do okna odtwarzacza wyświetlanego podczas zwykłej edycji.

Określanie pozycji odtwarzania: Suwak znajdujący się na dole narzędzia
umożliwia odtworzenie klipu od dowolnego miejsca. Pozycję odtwarzania
można także określić za pomocą licznika i przycisków przewijania
znajdujących się między dwoma obszarami podglądu.

Używanie liczników: Wszystkie trzy liczniki wskazują pozycje względne
w stosunku do początku klipu, czyli pozycji 0:00:00.0. Podobnie jak licznik
odtwarzacza, liczniki narzędzia Właściwości klipu można dostosować,
zaznaczając kliknięciem jedno z czterech pól (godziny, minuty, sekundy,
klatki), a nast

ępnie zmieniając wartość za pomocą przycisków przewijania.
Jeśli żadne z pół nie jest jawnie zaznaczone, przyciski przewijania
modyfikują wartość w polu klatki.

76 Studio 9 i Studio 9 plus

Elementy sterujące odtwarzaniem: Kiedy narzędzie Właściwości klipu
jest aktywne, elementy sterujące odtwarzaniem wyświetlone na środku
ekranu zastępują przyciski wyświetlane zwykle w odtwarzaczu. Jednym
dostępnych z elementów sterujących odtwarzania jest przycisk Odtwórz
ciągle/Wstrzymaj

, za pomocą którego można cyklicznie odtwarzać
przycięty fragment klipu podczas dostosowywania jego punktów
przycięcia.

Określanie punktów przycięcia: Przycisk lewego nawiasu kwadratowego

, wyświetlony obok licznika w lewym obszarze podglądu, i przycisk

prawego nawiasu kwadratowego

, wyświetlony obok licznika
w prawym obszarze podglądu, umożliwiają wskazanie odpowiednio
początkowego i końcowego punktu przycięcia.

Aby dostosować jeden z punktów przycięcia, można także:

• wprowadzić wartość bezpośrednio w liczniku,

• dostosować pole licznika za pomocą przycisków przewijania,

• przeciągnąć odpowiedni suwak przycinania.

Pole tekstowe Czas trwania: W tym polu jest wyświetlana długość
przycinanego klipu w godzinach, minutach, sekundach i klatkach.
Zmodyfikowanie tej wartości (przez bezpośrednią zmianę pól lub przez
klikanie odpowiednich przycisków przewijania) powoduje zmianę
położenia końcowego punktu klipu. Czas trwania klipu nie może
oczywiście być krótszy od jednej klatki ani dłuższy od czasu trwania
oryginalnej sceny wideo.

Praktyczna porada: Aby zakończyć przycinanie jednego klipu na
ścieżce wideo i rozpocząć przycinanie następnego, należy kliknąć nowy

klip, nie zamykając narzędzia Właściwości klipu, albo przeciągnąć suwak
osi czasu do nowego klipu.

Rozdział 5: Klipy wideo 77

Resetowanie przyciętych klipów

Jeżeli po wykonaniu jednej lub kilku operacji przycinania i wyświetleniu
podglądu klipu użytkownik zmieni zdanie, może użyć przycisku Cofnij (lub
nacisnąć kombinację klawiszy Ctrl+Z
klip, wykonując jedną z następujących czynności:

• Przeciągając jak najdalej prawą krawędź klipu bezpośrednio na

osi czasu.

• Przeciągając suwaki na przeciwległe końce klipu w narzędziu

Właściwości klipu.

), albo ręcznie zresetować przycięty

DZIELENIE I ŁĄCZENIE KLIPÓW



Aby wstawić jeden klip znajdujący się na ścieżce wideo na środek innego
klipu, należy podzielić drugi klip na dwie części, a następnie wstawić nowy
klip pomiędzy nie. „Dzielenie“ klipu powoduje w rzeczywistości
powielenie go. Oba powstałe w ten sposób klipy są automatycznie
przycinane, tak aby pierwszy kończył się, a drugi zaczynał
w punkcie podziału.

Aby podzielić klip w widoku Oś czasu:

1. Wybierz punkt podziału.

Użyj w tym celu dowolnej metody dostosowywania bieżącej pozycji,
takiej jak przenoszenie suwaka na osi czasu, kliknięcie przycisku
Odtwórz, a następnie przycisku Wstrzymaj, albo zmodyfikowanie
wartości licznika odtwarzacza.

2. Kliknij prawym przyciskiem myszy klip, który chcesz podzielić,

a następnie wybierz polecenie Podziel klip z menu kontekstowego.
Możesz także upewnić się, że linia edycji znajduje się w miejscu,
w którym chcesz podzieli

klip/scenę (przycisk żyletki, zobacz: strona 53)
Klip zostanie podzielony w bieżącym położeniu.

78 Studio 9 i Studio 9 plus

ć klip, a następnie kliknąć przycisk Podziel

.

Aby przywrócić podzielony klip:

• Kliknij przycisk Cofnij (albo naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+Z).

Nawet jeżeli po podzieleniu klipu wykonano inne operacje,
wielopoziomowa funkcja cofania umożliwi wycofanie tylu działań, ile
będzie konieczne. ALBO

• Jeżeli cofanie operacji jest niewskazane, ponieważ po podzieleniu klipu

wykonano inne działania, których rezultat powinien zostać zachowany,
można zastąpić podzielone części klipu oryginalnym klipem
znajdującym się w albumie. ALBO

• Usuń jedną część podzielonego klipu, a drugą część rozciągnij.

Aby połączyć klipy w oknie filmu:

Zaznacz klipy, które chcesz połączyć, a następnie kliknij je prawym
przyciskiem myszy i wybierz polecenie Połącz klipy.

Wykonanie tej operacji jest możliwe tylko pod warunkiem, że w rezultacie
połączenia klipów powstanie prawidłowy klip — to znaczy, ciągły
fragment źródłowego materiału wideo. Między klipami na osi czasu, które
mogą zostać połączone ze sobą, wyświetlana jest kropkowana linia.

ZAAWANSOWANA EDYCJA



OSI CZASU

NA

Dostępność: Omówione poniżej techniki zaawansowanej edycji nie są

obsługiwane w wersjach SE i QuickStart programu Studio. Dodatkowe
zaawansowane funkcje programu Studio Plus, korzystające ze ścieżki

nakładek, zostały opisane w rozdziale 6, Edycja dwuścieżkowa w programie
Studio Plus.

Podczas wykonywania większości operacji edycyjnych program Studio
automatycznie synchronizuje klipy znajdujące się na różnych ścieżkach na
osi czasu. Jeżeli na przykład wstawiana jest scena z albumu na ścieżkę
wideo, względne położenie klipów po prawej stronie punktu wstawiania
pozostaje niezmienione.

Czasem jednak domyślną synchronizację trzeba pominąć. Może na
przykład istnieć konieczność wstawienia nowego klipu wideo do projektu
bez naruszania położenia klipów innych typów. Możne też zajść potrzeba

Rozdział 5: Klipy wideo 79

osobnej edycji wideo i audio — jest to przydatna technika, której kilka
odmian omówiono niżej.

Wykonywanie tych specjalnych funkcji umożliwiają przyciski blokady
ścieżki, wyświetlone przy prawej krawędzi okna filmu w widoku osi czasu.
Przycisk blokady jest dostępny dla każdej ze ścieżek standardowych (dla
wszystkich z wyjątkiem ścieżki menu). Więcej informacji o blokowaniu
ścieżek można znaleźć w części „Blokowanie ścieżek“ na stronie 58.

Zablokowana ścieżka jest oznaczona szarym kolorem w widoku osi czasu.
Wskazuje to, że klipy znajdujące się na zablokowanej ścieżce nie mogą być
zaznaczane ani edytowane w żadnym z trzech dostępnych widoków, a na
klipy te nie mają wpływu żadne operacje edycyjne wykonywane na
ścieżkach niezablokowanych.

Można blokować dowolne kombinacje ścieżek oprócz ścieżki

menu,.

Przykładowo zablokowanie ścieżki tytułu zapobiega zmianie czasu trwania
tytułu, nawet w przypadku przycięcia klipów znajdujących się na głównej
ścieżce wideo w tym samym indeksie czasu.

Gdy ścieżka tytułu jest odblokowana, przycięcie głównego klipu wideo
znajdującego się nad nią powoduje też przycięcie tytułu.

80 Studio 9 i Studio 9 plus

Edycja ze wstawianiem

Podczas edytowania klipów na osi czasu klip wideo i oryginalne audio
przechwycone razem z nim są zwykle traktowane jako jedna całość. Ten
związek między wideo i audio jest sygnalizowany w oknie filmu
kropkowaną linią łączącą wskaźnik ścieżki wideo ze wskaźnikiem ścieżki

oryginalne audio, która oznacza, że ścieżka audio jest zależna od
ścieżki wideo.

Przyciski blokowania ścieżek umożliwiają edytowanie ścieżek niezależnie
od siebie podczas wykonywania takich operacji jak edycja ze wstawianiem.
Oznacza to najczęściej, że fragment klipu na ścieżce wideo zostaje
zastąpiony innym fragmentem, a ścieżka oryginalne audio pozostaje
nienaruszona.

Dostępność: Edycja ze wstawianiem nie jest obsługiwana w wersjach SE
i QuickStart programu Studio. W programie Studio Plus edycja ze wstawianiem
może też być wykonywana na ścieżkach wideo i audio nakładki, przy użyciu
metod analogicznych do tych opisanych dutaj.

Pracując na przykład z sekwencją, w której jeden z bohaterów opowiada
jakąś historię, można wstawić ujęcie roześmianego (albo przysypiającego!)
widza, nie przerywając odtwarzania podstawowej ścieżki audio.

Aby wykonać edycję ze wstawianiem na ścieżce wideo:

1. W widoku Oś czasu w oknie filmu kliknij przycisk kłódki ścieżki

oryginalne audio, aby zablokować ścieżkę.

Przycisk kłódki zostanie wyróżniony czerwonym kolorem,
a ścieżka zostanie wyświetlona kolorem szarym. Sygnalizuje
to, że zawartość ścieżki pozostanie niezmieniona podczas
wykonywania operacji edycyjnych.

2. Utwórz na ścieżce wideo puste miejsce dla klipu wideo, który chcesz

wstawić. Umieść suwak osi czasu w miejscu, w którym ma się
rozpoczynać

wstawiany klip, a następnie kliknij przycisk Podziel

klip/scenę. Przejdź do miejsca, w którym wstawiany klip ma się
kończyć, a następnie ponownie podziel klip. Usuń fragment materiału
wideo, który zostanie zastąpiony wstawianym klipem.

Ponieważ ścieżka audio jest zablokowana i pozostała nienaruszona,
obraz wideo na prawo od punktu wstawienia klipu nie jest przesuwany
w lewą stronę i nie wypełnia powstałej na osi czasu luki.

Rozdział 5: Klipy wideo 81

Wideo i audio nie są już zsynchronizowane. Jeżeli odtworzysz teraz
film, w miejscu luki w obrazie zostanie wyświetlony czarny ekran, ale
ścieżka audio będzie odtwarzana normalnie.

3. Teraz pozostaje tylko wstawić nowy klip. Przeciągnij klip (z albumu

lub z innego miejsca na osi czasu) do utworzonej przed chwilą luki na
ścieżce wideo.

Jeżeli wstawiany klip jest dłuższy niż istniejąca luka, zostanie
automatycznie przycięty. Sposób przycięcia klipu można dostosować
za pomocą narzędzia Właściwości klipu.

Edycja ze wstawianiem na ścieżce oryginalne audio

Operacja odwrotna, polegająca na wstawieniu klipu audio na ścieżce
oryginalne audio przy zachowaniu nienaruszonego wideo, jest stosowana
rzadziej, ale również można ją wykonać w programie Studio.

Procedura jest analogiczna do procedury wstawiania klipu wideo:
wystarczy tylko zamienić rolami ścieżkę wideo i ścieżkę audio, wykonując
opisane wyżej czynności.

82 Studio 9 i Studio 9 plus