Kenwood TS-520S User guide

INSTRUKCJA POWSTAŁA W KLUBIE SP4PSU PRZY ZESPOLE
SZKÓŁ NR.5 W SUWAŁKACH.

Opiekun Klubu Rysiek SP4LXB

Spis treści

Parametry TS-520S 4
Rozdział 1. Wstęp

1.1. Kenwood TS-520S 6

1.2. Wymagania użytkowe 6
Rozdział 2. Instalacja

2.1. Rozpakowanie 9

2.2. Ustawienie do pracy 9

2.3. Okablowanie 9
Rozdział 3. Organy regulacyjne

3.1. Regulatory na ściance przedniej 15

3.2. Regulatory na ściance bocznej 19

3.3. Regulatory na ściance tylnej 21
Rozdział 4. Obsługa transiwera

4.1. Czynności wstępne 27

4.2. Strojenie odbiornika 27

4.3. Odczyt częstotliwości roboczej 28

4.4. Kalibracja 29

4.5. Odbiór stacji WWV 30

4.6. Wzmocnienie w. cz. 30

4.7. Ogranicznik trzasków 30

4.8. Automatyczna regulacja wzmocnienia 31

4.9. RIT 31

4.10. Tłumik w. cz. 31

4.11. Strojenie nadajnika 31

4.12. Praca SSB 34

4.13. Praca CW 35

4.14. Praca ze wzmacniaczem liniowym 36

4.15. Praca w kanałach ustalonych 36

4.16. Praca „cross – channel” 38

4.17. Praca przewoźna (ang. mobile) 38

4.18. Praca DX (za speech processor’em) 38

4.19. Praca SSTV 39

4.20. Praca z kanałem m. cz. 39
Rozdział 5. Opis układu transiwera 41

5.1. Układ transiwera 41

5.2. Płytka generatora nośnej 42

5.3. Płytka generatora 42

5.4. Płytka w. cz. 43

5.5. Płytka p. cz. 45

5.6. Płytka ogranicznika trzasków 47

5.7. Płytka m. cz. 47

5.8. Płytka VFO 48

5.9. Płytka kalibratora 49

6

9

14

27

2

5.10. Płytka VOX-a 49

5.11. Płytka kanałów ustalonych i stabilizatora 50

5.12. Płytka prostownika 51

5.13. Płytka wysokiego napięcia 52

5.14. Płytka wskaźnika 52

5.15. Płytka końcowego wzmacniacza mocy 53
Rozdział 6. Konserwacja i regulacja 54

6.1. Uwagi ogólne 54

6.2. Układy dodatkowe 55

6.3. Regulacja stopni w. cz. odbiornika 60

6.4. Regulacja ogranicznika trzasków 62

6.5. Regulacja bloku p. cz. 62

6.6. Regulacja bloku kanałów ustalonych 62

6.7. Regulacja obwodu wzmacniacza napędzającego 63

6.8. Regulacja zrównoważenia nośnej 63

6.9. Neutralizacja nadajnika 63

6.10. Kalibracja VFO 63

6.11. Regulacja kalibratora kwarcowego 64

6.12. Wymiana bezpiecznika 64

6.13. Czyszczenie transiwera 64

6.14. Części zmienne 64
Rozdział 7. Najczęstsze uszkodzenia i sposoby ich usunięcia 65

7.1. Uwagi wstępne 65

7.2. Układy wspólne nadajnika i odbiornika 65

7.3. Układy odbiornika 66

7.4. Układy nadajnika 67
Schematy elektryczne TS-520S
Widok TS-520S z góry
Widok TS-520S z dołu

3

Parametry TS-520S

Zakres częstotliwości. . . . . . . . . . . . . pasmo 160 m: 1,80 ¸ 2,00MHz

pasmo 80 m: 3,50 ¸ 4,00MHz
pasmo 40 m: 7,00 ¸ 7,30MHz
pasmo 20 m: 14,00 ¸14,35MHz
pasmo 15 m: 21,00 ¸21,45MHz
pasmo 10 m: 28,00 ¸28,50MHz (A)
28,50 ¸29,10MHz (B)
29,10 ¸29,70MHz (C)
pasmo WWV: '15,0 MHz (tylko odbiór)

Rodzaje modulacji. . . . . . . . . . . . . . . SSB (USB i LSB), CW

Impedancja anteny. . . . . . . . . . . . . . . 50 ¸ 75W

Stabilność częstotliwości. . . . . . . . . . < 100Hz w ciągu 30 min po nagrzaniu

< +/- kHz w ciągu 1 godz. po 1 min nagrzewania

Lampy półprzewodnikowe. . . . . . . . .lampy 3

tranzystory bipolarne 52
tranzystory FET 19
diody 100

Zużycie mocy

Zasilanie sieciowe Zasilanie 13,8V DC

Odbiór 45W (żarzenie włączone)

25W (żarzenie wyłączone)

Nadawanie 280W (maximum) 15A (maximum)

Wymiary. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .szerokość 333mm

wysokość 153mm

głębokość 335mm

Ciężar. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16kg.

PARAMETRY NADAJNIKA

Moc doprowadzona do stopnia końcowego

Zasilanie sieciowe Zasilanie 13,8V DC
Praca SSB 200W PEP 120W PEP
Praca CW 160W DC 90W DC

5A (żarzenie włączone)
0,6A (żarzenie wyłączone)

4

Tłumienie nośnej. . . . . . . . . . . . . . . . > 40dB

Tłumienie drugiej wstęgi bocznej. . . > 50dB

Promieniowanie na częstotliwo-

ściach pasożytniczych. . . . . . . . . . . . > 40dB

Mikrofon. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .wysokoimpedancyjny (50kW)

Pasmo m. cz. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 400 ¸ 2400Hz, - 6dB

PARAMETRY ODBIORNIKA

Czułość. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .0,25mV przy S+N/N > 10dB

Selektywność. . . . . . . . . . . . . . . . . . . SSB 2,4kHz ( -6dB)

4,4kHz (-60dB)

CW 0,5kHz ( -6dB)

1,5kHz (-60dB)

(CW z opcjonalnym filtrem)

Tłumienie częstotliwości lustrzanych > 50dB

Wzmocnienie p. cz. . . . . . . . . . . . . . .> 50dB

Moc wyjściowa m. cz. . . . . . . . . . . . 1W (na 8W, przy zniekszt. <10%)

Impedancja wyjściowa m. cz. . . . . . . 4 ¸ 16W

5

Rozdział 1. Wstęp

1.1. Kenwood TS-520S .

TS-520S jest nowoczesnym, wysokiej jakości transiwerem amatorskim, w

którego konstrukcji wykorzystano tylko 3 lampy.

W transiwerze, pracującym na wszystkich pasmach amatorskich od 1.8 MHz do

29.7 MHz zastosowano konstrukcję modułową. Wszystkie ważniejsze elementy elektroniczne
są zmontowane na łatwo wymienialnych (instalowanych) płytkach. TS-520S posiada szereg
układów, które normalnie (w innych transiwerach) wymagają dodatkowych modułów. Są
to: układ VOX - a (automatyczne przełączenie na nadawanie przy wypowiadaniu słów
do mikrofonu i powrót na odbiór po chwili ciszy — przyp. tłum.), kalibrator kwarcowy
25 kHz, układ RIT (precyzyjne dostrajanie odbiornika -przyp. tłum.), tłumik sygnału
wejściowego w. cz., wydajny ogranicznik trzasków. Ponadto TS—520S ma; automatyczną
regulacja wzmocnienia ARW (ang. AGC), automatyczną regulację poziomu wysterowania
stopnia mocy (ang. ALC) , możliwość ograniczenia pasma przy odbiorze CW, układ
kształtowania sygnału m. cz. (ang. speech processor) oraz wbudowany zasilacz.

Dodatkowo do TS-520S można podłączyć wyświetlacz cyfrowy, model DG-5

(opcja). DG-5 pokazuje częstotliwość pracy transiwera z dokładnością do 100 Hz.

TS-520S przeznaczony jest do pracy SSB lub CW i zapewnia ponad 200 W
mocy doprowadzonej w impulsie (PEP). Małe zużycie energii elektrycznej, uzyskane dzięki
wysokiej jakości konstrukcji powoduje, że transiwer nadaje się idealnie do pracy przenośnej i
przewoźnej (ang. portable i mobile). Każde skomplikowane urządzenie elektroniczne może
zostać zniszczone na skutek niewłaściwego użytkowania – transiwer nie jest tu wyjątkiem.
Przeczytaj więc całą instrukcje obsługi przed pierwszym wyjściem w eter.

1.2. Wymagania użytkowe

· Zasilanie sieciowe
TS-520S nie wymaga zewnętrznego zasilacza. Podczas pracy stacjonarnej TS­520S może być zasilany z sieci 120/220 V, 50/60 Hz, z której pobiera około 280 W.
Transiwer ma wbudowany głośnik o impedancji 8 W.

· Zasilanie bateryjne
TS-520S może być zasilany podczas pracy przewoźnej (ang. Mobile) przy
pomocy opcjonalnego adaptera DS-1A.

· Antena

Stacja stała – można stosować dowolną antenę na pasma amatorskie, taka
jednak, aby modulacja linii zasilającej mieściła się w granicach impedancji wyjściowego p­filtru. Zasilanie anteny powinno być poprowadzone kablem współosiowym
(koncentrycznym). System antenowy wykazujący współczynnik fali stojącej WFS (ang. Sh'R)
mniejszy niż 2:1 przy kablu 50 lub 75 Q lub system, którego impedancja widziana od strony
nadajnika jest czystą rezystancją i mieści się .w zakresie 154-200 Q bidzie przenosi}' moc do
anteny bez większych problemów. Jeśli stosuje się antenę wysokoomową typu "openwire"
(dosł. "drut"— przyp. tłum.) lub symetryczny kabel antenowy, należ zastosować

6

odpowiednie układy sprzęgające nadajnik z linią zasilającą. Sposoby wykonania, i strojenia
tego typu układów sprzęgających (zwanych popularnie "skrzynkami antenowymi" — przyp.
tłum.) opisane są w "Podręczniku antenowym ARRL" (ang. "ARRL Antenna Handbook") lub
innych podobnych publikacjach. Do pracy w pasmach 160, 75 i 40 metrów w zupełności
wystarczająca będzie prosta antena dipolowa, dobrana na najczęściej używany fragment
pasma. Podczas pracy w pasmach 10, 15 i 20 metrów efektywność pracy stacji znacznie
wzrośnie po zastosowaniu dobrej, obrotowej anteny kierunkowej. Pamiętaj, ze nawet
"najmocniejszy" nadajnik będzie bezużyteczny bez właściwej anteny.
Stacja przewoźna - Instalacje anten stacji przewoźnych są dosyć trudne do wykonania.
Konstrukcja każdej takiej anteny jest efektem szeregu kompromisów. Wielu amatorów nie
wykorzystuje w pełni właściwości swoich anten na skutek ich nieprawidłowego strojenia.
Pamiętaj o sprawach poruszonych poniżej podczas użytkowania TS-520S z anteną
przewoźną.
Dobroć Q cewki obciążającej antenę powinna być tak wysoka, jak to tylko możliwe. W
handlu znajduje się szereg anten, które, spełniają ten warunek. Cewka obciążająca antenę
musi być również przeznaczona do rozpraszania odpowiedniej mocy bez przegrzewania się.
Podczas pracy CW moc wyjściowa transiwera przekracza 80 W.
Mostek do pomiaru WFS (ang. SWR bridge, popul. SWR-meter – przyp. tłum.) jest bardzo
użytecznym przyrządem, ale często jego wskazania są źle rozumiane. Zasadniczo SWR—
meter pokazuje jak bliska jest impedancja wejściowa anteny i impedancja linii zasilającej.
Przy długiej linii, jaka występuje w większości stacji stałych pożądane jest utrzymywanie
tych impedancji na zbliżonym poziomie w celu zmniejszenia strat mocy. Jest to szczególnie
ważne na wyższych częstotliwościach. Im dłuższa linia i im wyższa częstotliwość, tym
ważniejszy staje się WFS. Tymczasem w instalacjach przewoźnych długość linii zasilającej
rzadko, kiedy przekracza 20 stóp (ok.. 6 m) i WFS nawet o wartości 4:1 powoduje- niewielką
stratę mocy. Tylko w przypadku, gdy impedancja wejściowa anteny jest bliska 50 W WFS
będzie miał małą wartość. Jednak większość anten samochodowych ma impedancję 15¸20W
na częstotliwości rezonansowej, co powoduje, że WFS wynosi 3¸4:1, ale nadal układ
promieniuje w sposób efektywny.
Ważnym parametrem anteny przewoźnej jest przede wszystkim jej precyzyjne dostrojenie
na żądanej częstotliwości. Niebezpieczeństwo użytkowania SWR-meter w tym przypadku
polega na tym, że czasami możliwe jest zmniejszenie WFS poprzez rozstrojenie anteny.
Natężenie pola elektromagnetycznego będzie się przy tym zmniejszać. Jako że duża moc
promieniowana jest naszym celem, lepiej do, strojenia anteny zastosować miernik natężenia
pola.

Podczas strojenia anteny należy pracować małą mocą nadajnika, z
przełącznikiem rodzaju pracy w położeniu TUN. Daje to zmniejszenie mocy rozpraszanej w
lampach podczas strojenia, a także redukcję interferencji częstotliwości (tzn. zmniejszenie
zakłóceń na paśmie – przyp. tł.). W żadnym przypadku nie należy przedłużać zanadto
włączenia nadajnika. Włączaj go tylko do dostrojenia i odczytania natężenia pola. Strojenie
zaczynaj z elementem regulacyjnym anteny (ang. antena whip) w środkowym położeniu (w
środku zakresu regulacji). Ustaw VFO na żądaną częstotliwość, następnie reguluj PLATE na
minimum prądu (ang. dip), a na koniec LOAD. Następnie odczytaj wartość natężenia pola.
Miernik natężenia pola powinien znajdować się na dachu, na masce albo w pewnym
oddaleniu od samochodu i nieco powyżej.

Zmień długość elementu regulacyjnego anteny o pół cala, albo o podobną
niewielką wartość, ponownie dostrój nadajnik i odczytaj wartość natężenia pola. Kontynuuj te
operacje aż do osiągnięcia punktu maksimum promieniowanej mocy. Dostrojenie anteny jest
najbardziej krytyczne w paśmie 75 metrów, mniej krytyczne na 40 metrów i praktyczne nie
istotne na 10 metrach. Po dostrojeniu można włączyć nadajnik na pełną moc.

7

· Mikrofon

Wejście mikrofonowe jest przeznaczone do podłączenia wyłącznie mikrofonów
o wysokiej impedancji (50 k W). Jest on ważny z punktu widzenia jakości modulacji i dlatego
powinien być przeprowadzony stabilnie. Drabinkowy filtr może być kwarcowy nadajnika
zapewnia odpowiednie ograniczenie pasma sygnału modulowanego i dlatego nie jest
wymagane ograniczenie tego pasma przez mikrofon. Ważniejsze jest zastosowanie mikrofonu
o odpowiednio gładkiej i równomiernej charakterystyce w całym paśmie przenoszenia.

Instrukcje dołączona do mikrofonu powinna pokazywać sposób jego podłączenia
do kabla. W wielu wykonaniach przycisk „nadawanie” (ang. push – to – talk button) musi być
wciśnięty aby mikrofon był podłączony do obwodu. Do pracy z układem VOX – a takie
połączenie jest niepotrzebne i powinno być zlikwidowane, nawet jeśli trzeba – poprzez
odpowiednią przeróbkę układu mikrofonu.

Standardowo czułość mikrofonu zawiera się w granicach 50-60 dB. Użycie
mikrofonów o większej czułości będzie powodował nieprawidłowe działanie układu ALC. W
takim przypadku należy zastosować tłumik według schematu pokazanego na rysunku, albo
dołączyć rezystor 10¸33 kW równolegle do kondensatora 100 pF (C13) w bloku generatora
(X52-1090-00) w transiwerze.

· Zewnętrzny głośnik i słuchawki

Wyjściowa moc odbiornika TS-520S wynosi 1 W na impedancji 4¸6 W.TS-520S
ma wbudowany głośnik jeśli jednak potrzebny jest dodatkowy zew. głośnik, można go
podłączyć poprzez gniazdo jack SPEAKER umieszczone na tylnej ściance transiwera. Może
to być dowolny, dobry głośnik o impedancji 8W i średnicy ponad 4 cale (około 10 cm). Po
podłączeniu zewnętrznego głośnika następuje automatyczne odłączenie wewnętrznego. Do
współpracy z TS-520S przewidziano głośnik SP-520. Słuchawki podłączone do gniazda
PHONES na czołowej ściance transiwera powinny mieć impedancje 8W. Również po ich
podłączeniu włączy się wewnętrzny głośnik.

8

Rozdział 2. Instalacja

2.1 Rozpakowanie

Wyjmij TS-520S z pudełka, w którym go dostarczono i obejrzyj, czy nie ma
widzialnych uszkodzeń. Jeśli są takowe, zachowaj pudło i niezwłocznie powiadom firmę,
która dostarczyła twój transiwer. W ogóle nie wyrzucanie pudełka jest dobrym zwyczajem,
gdyż przydaje się ono przy późniejszym ewentualnym transporcie transiwera.

W komplecie z transirwerem powinny być następujące elementy:

- podręcznik użytkowania 1 szt.

- wtyk mikrofonowy 1 szt.

- 9-cio nóżkowy wtyk ze zwieraczami 1 szt.

- wtyczka typu RCA Phono 3 szt.

- przyrząd dostrojczy 1 szt.

- plastikowy uchwyt ze śrubami 2 szt.

- kabel sieciowy 1 szt.

- wtyk głośnikowy 1 szt.

- wtyczka typu 8P US 1 szt.

- wkładki bezpiecznikowe (6Ax 2, 4Ax 2, 2Ax 1) 5 szt.

2.2. Ustawienie do pracy

Jak każde urządzenie elektroniczne, TS-520S powinien być chroniony przed
zbyt wysoką temperaturą i wilgotnością. Podczas pracy transiwer powinien stać w miejscu
suchym i chłodnym, osłoniętym od bezpośredniego światła słonecznego. Należy również
pozostawić przynajmniej 3 cale (ok. 8 cm) wolnego miejsca z tyłu za transiwerem. Umożliwi
to swobodny przepływ powietrza chłodzącego transiwer.

2.3. Okablowanie

· Uziemienie

Dla uniknięcia porażenia elektrycznego oraz TVI i BCI (zakłóceń telewizyjnych
i radiowych – przyp. tłum.) wybierz dobry, skuteczny punkt uziemiający dla transiwera i
podłącz go przewodem uziemiającym do zacisku GND na tylnej ściance. Weź najgrubszy
możliwy przewód, gdyż niska rezystancja uziemienia w dużym stopniu poprawia efektywność
pracy stacji.

· Antena

Podłącz kabel koncentryczny o impedancji 50 Ω do gniazda współosiowego na
tylnej ściance.

· Klucz

9

Jeśli chcesz pracować na telegrafii, podłącz klucz telegraficzny do gniazdka jack
oznaczonego KEY.

· Zasilanie

Sprawdź, czy wyłącznik zasilania POWER jest w pozycji „wyłączony” (ang.
OFF), czy przełącznik gotowości (ang. Stand-by switch) jest w pozycji REC oraz czy
przełącznik ustalający wartość napięcia zasilającego na tylnej ściance jest ustawiony w
odpowiednim położeniu (120 lub 220 V). Następnie podłączyć kabel zasilający do gniazda.

· Głośnik

Jeśli wymagany jest zewnętrzny głośnik, podłącz odpowiedni kabel do gniazda
jack SPEAKER na tylnej ściance TEZ-520S i tylnej ściance SP-520S (lub innego
zewnętrznego głośnika 8 Ω).

· Mikrofon

Zamontuj wtyk mikrofonowy do odpowiedniego mikrofonu zgodnie z rys. 2.
Upewnij się, czy przycisk „nadawanie” ( ang. PTT switch) jest w innym obwodzie niż
mikrofon, tak jak to pokazano na rys.3. Warto zauważyć, że mikrofon z 3-nóżkową wtyczką
(ze wspólna masą dla mikrofonu i przełącznika PTT) nie może być tu zastosowany.

10

Rys. 1A Okablowanie

External VFO – zewnętrzne VFO

Rys.

1B Podłączenie wtyczki zasilającej

fuse- bezpiecznik

Headphone – słuchawki
Phone patch – kanał foniczny
Spesker – głośnik

Ważne – podczas podłączania nowej wtyczki,
upewnij się czy numery kontaktów są takie
same jak w gniazdku POWER. Transiwer może
zostać uszkodzony na skutek niewłaściwego
montażu wtyczki.
AC operation – zasilanie prądem zmiennym
(sieciowe)
DC operiation – zasilanie prądem stałym
(bateryjne)
Użycie adaptera DS.-1A

11

Rys. 2 Podłączenie wtyczki mikrofonowej
Seen from the cord – widok od strony kabla

Rys. 3 Odpowiednie podłączenie przełącznika N/O i mikrofonu
microphone – mikrofon
matching transformer – transformator sprzęgający
switch – przełącznik
unsuitable – niewłaściwe
suitable – właściwe

12

Rys. 4 Gniazdo na tylnej ściance do podłączenia zewnętrznego VFO ze zwieraczem
9-pin jumpered plug – 9-cio nóżkowa wtyczka ze zworą
Koniec opisu rysunków.

13

Rozdział 3. Organy regulacyjne

Rys. 5 Regulatory na ściance przedniej

14

1 – miernik
2 – przełącznik miernika
3 – przełącznik kanałów ustalonych
4 – lampka wskaźnikowa
5 – lampka wskaźnikowa FIX
6 – wyłącznik RIT – a
7 – lampka wskaźnikowa RIT – a
8 – regulacja RIT – a
9 – przełącznik gotowości
10 – wyłącznik żarzenia
11 – wyłącznik VOX – a
12 – wyłącznik ogranicznika trzasków
13 – przełącznik ARW
14 – wyłącznik tłumika w. cz.
15 – przełącznik rodzaju emisji
16 – przełącznik pasm
17 – przełącznik rodzaju VFO
18 – główne pokrętło strojenia
19 – skala dokładna
20 – skala zgrubna
21 – regulacja wzmocnienia sygnału z mikrofonu
22 – regulacja nośnej
23 – regulacja wzmocnienia m. cz. odbiornika
24 – regulacja wzmocnienia w. cz. odbiornika
25 – regulacja stopnia sterującego (ang. driver)
26 – regulacja prądu anodowego
28 – gniazdo mikrofonowe
29 – gniazdo słuchawkowe
30 – wyłącznik zasilania
Koniec opisu rysunku

3.1. Regulatory na ściance przedniej (patrz rys. 5)

· Miernik (1 na rys. 5)

Miernik spełnia pięć różnych funkcji, w zależności od położenia przełącznika 2.
Podczas odbioru miernik jest automatycznie s-metrem. S-meter wskazuje natężenie
odbieranego sygnału w zakresie od 0 do S9 + 40dB. Podczas nadawania funkcja miernika
zależy od położenia przełącznika, jak to opisano poniżej.

· Przełącznik miernika (2 na rys. 5)

Pozycja przełącznika określa sposób pracy miernika. Może to być jedna z
czterech możliwości (patrz tabela 4 – nominalne wskazania miernika) :

ALC (automatyczna regulacja poziomu)

W tym położeniu miernik pokazuje napięcie ALC z wewnętrznego układu regulacji
poziomu, albo napięcie sprzężenia zwrotnego. ALC ze wzmacniacza mocy,
współpracuje z TS – 520S. Przy pracy SSB amplituda impulsów tego napięcia nie
powinna przekraczać zakresu wyznaczonego na skali miernika. Regulacja tego napięcia
odbywa się pokrętłem CAR przy pracy CW.

IP (prąd anodowy)

W tym położeniu miernik pokazuje prąd anodowy lamp stopnia wyjściowego. Zakres
pomiarowy wynosi 0¸300mA.

RF (moc wyjściowa)

W tym położeniu miernik pokazuje w sposób orientacyjny moc wyjściową nadajnika.
Do tego rodzaju pracy nie ma skali. Normalnie podczas pracy wskazania powinny
oscylować wokół 2/3 pełnego zakresu, co może być regulowane potencjometrem RF
VOLT (nr 1 na bocznej ściance).

HV (wysokie napięcie)
W tym położeniu miernik pokazuje wartość wysokiego napięcia otrzymanego z

zasilacza. Skala ma zakres 6 do 10 co oznacza 600 do 1000 V.

15

· Przełącznik kanałów ustalonych (3 na rys. 5)
Tym czteropozycyjnym przełącznikiem obrotowym wybieramy jeden z czterech
ustalonych kanałów, odpowiednio zainstalowanych z transiwerze. Jest to użyteczna metoda
przy częstym korzystaniu z tych częstotliwości. Oscylator kanałów ustalonych zastępują
VFO, jeśli przełącznik rodzaju VFO jest ustawiony w pozycji FIX.

· Lampka wskaźnikowa VFO (4 na rys. 5)
Lampka ta świeci, jeśli TS-520S jest starowany z wewnętrznego VFO. Podczas
pracy w kanałach ustalonych lub z zewnętrznym VFO lampka nie świeci.

· Lampka wskaźnikowa FIX (5 na rys. 5)
Lampka świeci, jeżeli TS-520S pracuje na jednym z zainstalowanych kanałów
ustalonych.

· Włącznik RIT-a (6 na rys. 5)
Tym przełącznikiem włączamy i wyłączamy obwód RIT-a (ang. Receiver

Incremental Tuning - dosł. przyrostowe strojenie odbiornika). Wciśnięcie przycisku powoduje
włączenie tego układu, co sygnalizowane jest zapaleniem się lampki RIT (7). Regulator RIT-a

umożliwia teraz zmianę częstotliwości odbieranej przez zmiany częstotliwości odbieranej
przez zmiany częstotliwości pracy VFO.

· Lampka wskaźnikowa RIT-a (7 na rys. 5)
Włączenie tej lampki świadczy o pracy układu RIT, co może powodować, że
częstotliwość nadawania i odbioru są różne.

· Regulacja RIT-a (8 na rys. 5)
Jeżeli wciśnięty jest włącznik RIT-a, to potencjometrem tym możemy zmieniać
częstotliwość pracy odbiornika. Układ RIT-a umożliwia zmianę odbieranej częstotliwości w
zakresie ponad +\- 2kHz bez zmiany częstotliwości nadawania.
W położeniu zero (środkowe położenie) częstotliwość odbierana jest taka sama,
jak przy włączonym układzie RIT-a.

· Przełącznik gotowości (9 na rys. 5)
Ten przełącznik daje możliwość wyboru dwóch funkcji:

REC. . . . . Transiwer pozostaje na odbiorze, aż do chwili naciśnięcia przycisku PTT na

mikrofonie, albo zadziałania układu VOX-a.

SEND. . . . . TS-520S jest włączony na stałe na nadawanie.

· Wyłącznik żarzenia (10 na rys. 5)
Powoduje odłączenie obwodu żarzenia lamp stopnia końcowego. Podczas
odbioru przy pracy przewoźnej i przenośnej powinien pozostawać w pozycji "wyłączone"
(ang. OFF) w celu zmniejszenia zużycia energii elektrycznej.

· Włącznik VOX-a (11 na rys. 5)
Tym włącznikiem wybieramy jedną z dwóch funkcji:

MAN. . . . . W tym położeniu transiwer jest przełączany na nadawanie przełącznikiem

gotowości lub przyciskiem PTT na mikrofonie.

16

VOX. . . . . . W tym położeniu układ VOX-a jest załączony, co powoduje półautomatyczne

przechodzenie z nadawania na odbiór i odwrotnie zarówno przy pracy SSB,
jak i CW.

· Wyłącznik ogranicznika trzasków (12 na rys. 5)
W górnym położeniu tego wyłącznika następuje włączenie wbudowanego
układu ogranicznika trzasków, który przeznaczony jest do tłumienia zakłóceń typu
impulsowego (iskrowego).

· Przełącznik ARW (13 na rys. 5)
Tym przełącznikiem operator może wybrać jeden z trzech rodzajów pracy
układu automatycznej regulacji wzmocnienia:

OFF. . . . . Jeżeli jest to pożądane (np. przy odbiorze bardzo słabego sygnału) układ ARW

może pozostawać włączony.

FAST. . . . Szybka ARW przeznaczona jest do pracy CW.

SLOW. . . Wolna ARW jest przeznaczona do pracy SSB.

· Włącznik tłumienia w. cz. (14 na rys. 5)
Po wciśnięciu tego włącznika w obwód anteny (przy odbiorze) włączony jest
tłumik o wartości około 20dB, zabezpieczający wzmacniacz w. cz. i mieszacz przed zbyt
silnym sygnałem wejściowym.

· Przełącznik rodzaju emisji (15 na rys. 5)
Przełącznikiem tym możemy wybrać jeden z następujących rodzajów emisji:

TUN. . . . Ustawienie przełącznika w tym położeniu powoduje generowanie sygnału nośnej

o małej mocy, wykorzystywanego do strojenia stopnia wyjściowego. Jest to

również wykorzystywane do ustawiania częstotliwości pracy i kalibracji przy

CW. Moc podana do stopnia wyjściowego jest zmniejszona w celu uniknięcia

możliwości zniszczenia lamp końcowych podczas strojenia. Normalna praca nie

jest możliwa w tym położeniu.

CW. . . . . . . Ta pozycja jest wykorzystywana do pracy CW

USB. . . . . . W tym położeniu transiwer pracuje na górnej wstędze bocznej. Międzynarodowa

praktyka amatorska mówi, że górną wstęgę boczną stosuje się na pasmach 14, 21

i 28MHz.

LSB. . . . . . W tym powożeniu wykorzystywana jest dolna wstęga boczna, której używa się

na pasmach 1.8, 3.5 i 7MHz.

· Przełącznik pasm (16 na rys. 5)

Ten 10-cio pozycyjny przełącznik umożliwia ustawienie wszystkich

obwodów transiwera na żądane pasmo częstotliwości.

· Przełącznik rodzaju VFO (17 na rys. 5)

Tym 7-mio pozycyjnym przełącznikiem obrotowym wybiera się jeden z
poniższych rodzajów pracy transiwera:

CAL-FIX Ta pozycja umożliwia kalibrację wewnętrznego VFO TS-520S poprzez

porównania z częstotliwością jednego z kanałów ustalonych (o ile takowy jest

zainstalowany). Generowany jest sygnał wybranego kanału ustalonego i

17

poprzez obracanie głównego pokrętła strojenia możemy zestroić się na "zero

różnicy częstotliwości" sygnałów.
CAL-KMT W tej pozycji możemy zestroić VFO-520S (zewnętrzne VFO) na częstotliwość

roboczą transiwera. Transiwer generuje sygnał do kalibracji, co umożliwia

strojenie VFO-520S na "zero różnicy częstotliwości".
CAL-25kHz W tym położeniu wbudowany kalibrator generuje znaczniki co każde 25kHz na

wszystkich pasmach, co umożliwia normalną kalibrację wewnętrznego VFO.
VFO W tym położeniu przełącznik pozostaje normalnie podczas pracy transiwera.
VFO-R W tej pozycji częstotliwość odbierana jest regulowana za pomocą wewnętrznego

VFO, zaś częstotliwość nadawania przez jeden z generatorów kanałów

ustalonych (o ile są zainstalowane). .
FIX-R W tej pozycji sytuacja jest odwrotna niż w poprzedniej. Wewnętrzne VFO ustala

częstotliwość nadawania, a jeden z generatorów kanałów ustalonych – często-

tliwość odbioru. Oba te położenia przełącznika umożliwiają pracę "cross -

channel" bez zewnętrznego VFO.
FIN W tym położeniu zarówno nadawanie, jak i odbiór odbywają się na

częstotliwości wyznaczonej przez jeden z generatorów kanałów ustalonych.

· Główne pokrętło strojenia (18 na rys. 5)
Pokrętło to zmienia częstotliwość pracy VFO i obraca skalę dokładną, co

umożliwia obliczenie częstotliwości pracy transiwera (poprzez dodanie wartości odczytanej
ze skali zgrubnej, skali dokładnej i przełącznika pasm).
TS-520S ma również możliwość szybkiego strojenia (ang. Fast Forward

Tuning).

· Skala dokładna (19 na rys. 5)
Skala dokładna umożliwia bezpośredni odczyt częstotliwości z dokładnością
1kHz w zakresie od 0 do 100kHz. Skala zgrubna posiada znacznik co 25kHz. Częstotliwość
odczytana za skali dokładnej, dodana do częstotliwości początkowej wybranego pasma i do
częstotliwości wskazanej na skali zgrubnej daje nam dokładną częstotliwość pracy transiwera.
Jeden pełny obrót skali dokładnej daje zmianę tej częstotliwości o 100kHz.

· Skal zgrubna (20 na rys. 5)
Również skala zgrubna jest obracana podczas kręcenia głównym pokrętłem
strojenia. Posiada ona znacznik co 25kHz w zakresie 0 ¸ 600kHz. Częstotliwość pracy TS­520S otrzymuje się poprzez dodanie wskazań skali dokładnej, zgrubnej i wskazania na
przełączniku pasm.

· Regulacja wzmocnienia sygnału z mikrofonu (21 na rys. 5)
Potencjometr ten służy do regulacji wzmocnienia sygnału mikrofonowego
podczas pracy SSB oraz do załączenia układu formowania sygnału m. cz. podczas pracy DX.
Normalnie gałka ta powinna być wciśnięta. Regulację wzmocnienia przeprowadza się wtedy
obserwując wskazania miernika ALC podczas impulsów sygnału mocy. W ten sposób
transiwer emituje naturalnie modulowany sygnał.
Podczas pracy z dalekim DX-em włącz układ formowania sygnału m. cz. (ang.
speech processor) poprzez wyciągnięcie gałki i ponownie wyreguluj poziom wysterowania
według wskazań miernika ALC. Wyłącz układ formowania do normalnej pracy.

18

· Regulacja nośnej (22 na rys. 5)
Tym pokrętłem reguluje się poziom wyjściowego sygnału nośnej podczas pracy
CW. Do poprawnej pracy należy go ustawić na 200mA prądu anodowego lamp stopnia
końcowego.

· Regulacja wzmocnienia m. cz. odbiornika (23 na rys. 5)
Tym potencjometrem regulujemy poziom sygnału na wyjściu wzmacniacza m.
cz. odbiornika. Obrót w prawo powoduje zwiększenie głośności.

· Regulacja wzmocnienia w. cz. odbiornika (24 na rys. 5)
Tym potencjometr służy do regulacji wzmocnienia wzmacniacza w. cz.
odbiornika. W celu uzyskania poprawnego odczytu S-metra przekręć go maksymalnie w
prawo. Następnie możesz obrócić go w lewo w celu redukcji wzmocnienia.

· Regulacja stopnia sterującego (ang. driver) (15 na rys. 5)
Pokrętło DRIVE służy do strojenia obwodów wejściowych wzmacniacza mocy
oraz obwodu antenowego odbiornika i obwodu mieszacza. Przy odbiorze należy stroić na
maksymalną czułość (maksymalne wychylenie S-metra). Przy nadawaniu - na maksymalne
wychylenie miernika ALC. Jeśli obwód jest dobrze zestrojony przy nadawaniu, będzie
również dobrze zestrojony do odbioru.

· Regulacja prądu anodowego (26 na rys. 5)

Ten regulator służy do ustawiania prądu anodowego obu lamp wzmacniacza
końcowego.

· Regulacja obciążenia (27 na rys. 5 )

Tym regulatorem stroimy obwód wyjściowy p - filtra, sprzęgającego
wzmacniacz końcowy z anteną. Szczegóły strojenia opisane są w rozdziale 4.

· Gniazdo mikrofonowe (28 na rys. 5)

Gniazdo mi mikrofonowe posiada cztery styki, co pozwala na użycie mikrofonu
z przelicznikiem PTT. Rysunek 2 pokazuje, jak połączyć prawidłowo wtyczkę przewodu
mikrofonowego.

· Gniazdo słuchawkowe (29 na rys. 5)

Gniazdo słuchawkowe umożliwia podłączenie słuchawek 4¸16W, wyposażonych we
wtyk typu jack 1/4 ". Po włożeniu wtyku słuchawkowego automatycznie odłącza się
wewnętrzny głośnik.

· Wyłącznik zasilania (30 na rys. 5)

Wyłącznik zasilania (ang. POWER) odłącza zasilanie od całego transiwera.

3.2. Regulatory na ściance bocznej.

Na lewej ściance bocznej transiwera umieszczono regulatorów ,
zasłoniętych płytką ochraniającą. Aby zdjąć osłonę, po prostu wyciągnij dwa czarne,
mocujące ją uchwyty.

19

Rys. 6 Regulatory na ściance bocznej
1 — regulacja czułości woltomierza w. cz.
2 — regulacja prądu polaryzacji
3 — regulacja opóźnienia
4 — regulacja tła
5 — regulacja wzmocnienia VOX-a
Koniec opisu rysunku

· Regulacja czułości woltomierza w. cz. (1 na rys. 6)

Wykorzystywana do ustawiania czułości miernika mocy sygnału wyjściowego
w. cz. Ustaw na 2/3 skali miernika podczas nadawania C W.

· Regulacja prądu polaryzacji (2 na rys. 6)

Regulator prądu polaryzacji (ang. BIAS) służy do ustawiania wartości prądu
spoczynkowego lamp S2001A (6146B) wzmacniacza końcowego. Obrót w prawo powoduje
zwiększenie się wartości tego prądu. Szczegóły regulacji opisane są w rozdziale 4.

· Regulacja opóźnienia (3 na rys. 6)

Regulacja opóźnienia służy do ustawienia czasu podtrzymania pracy układu
VOX-a (i układu BK przy pracy CW) po zaprzestaniu mówienia do mikrofonu (kluczowania).
Powinno być ustawione według odczucia operatora.

· Regulacja tła (4 na rys. 6)

Regulacja tła (ang. ANTI VOX Centrol) służy do ustawiania poziomu sygnału
ujemnego sprzężenia zwrotnego zapobiegającego uruchamianiu układu VOX-a przez dźwięki
z głośnika. Powinna być ustawiona tak, aby nie występowało zjawisko „trzepotania"
przekaźnika VOX-a przy odbiorze na głośnik.

· Regulacja wzmocnienia VOX-a (5 na rys. 6)

Tym potencjometrem ustawia się czułość układu VOX-a, tak aby on

uruchamiany podczas normalnego mówienia do mikrofonu.

20

3.3. Regulatory na ściance tylnej (patrz rys. 7)

Rys. 7 Regulatory na ściance tylnej:

21

1 - wentylator chłodzący
2 - gniazdo wyjściowe transwertera
3 - gniazdo wejściowe transwertera
4 - gniazdo sterujące transwertera
5 - przełącznik transwertera
6 - gniazdo anteny
7 - gniazdo zasilania
8 - bezpiecznik prądu zmiennego
9 - bezpiecznik prądu stałego
10 - gniazdo klucza
11 - gniazdo głośnika
12 - gniazdo zasilania napięciem stałym l 3,8V
13 - gniazdo wyjściowe VF0
14 - gniazdo wyjściowe heterodyny
15 - gniazdo wyjściowe nośnej
16 - gniazdo wejściowe terminala m. cz.
17 - gniazdo wyjściowe terminala m. cz.
18 - gniazdo sterowania zdalnego
19 - gniazdo zewnętrznego VFO
20 - wyłącznik napięcia siatek ekranujących
21 - zacisk uziemienia
22 - przełącznik napięcia zasilania
23 - gniazdo anteny odbiornika zewnętrznego
24 - przełącznik anteny odbiornika
Koniec opisu rysunku

· Wentylator chłodzący (l na rys. 7)

Wentylator chłodzi stopień końcowy wzmacniacza w. cz. TS—520S, aby

zapobiec jego przegrzaniu podczas pracy.

· Gniazdo wyjściowe transwertera (2 na rys. 7)

Jest to wyjście sygnału w. cz. o małym poziomie do transwertera UKF.

· Gniazdo wejściowe transwertera (3 na rys. 7)

Wejście sygnału z transwertera UKF.

· Gniazdo sterujące transwertera (4 na rys. 7)

Tym 12-to zaciskowym gniazdem wyprowadzane są sygnały sterujące

transwerterem. Ich opis przedstawia poniższa tabelka.

Nóżka Funkcja Nóżka Funkcja

1 ALC 7 Transwerter włączony
2 Nie podłączone 8 Normalnie zwarty styk

przekaźnika
3 + 210V = 9 Ziemia
4 Nie podłączone 10 + 210V =
5 - 100V 11 Nie podłączone

6 Transwerter włączony 12 Ziemia

· Przełącznik transwertera (5 na rys. 7)
Jeśli podłączony jest transwerter ( TV–502S), ustawienie tego przełącznika
decyduje o wyborze rodzaju pracy ( KF lub UKF ). W pozycji ON transwerter jest włączony.

22

· Gniazdo anteny (6 na rys. 7)
Gniazdo koncentryczne S0–239 jest wykorzystywane do podłączenia
odpowiedniego rodzaju kabla antenowego. Patrz rozdział 1.2. – dyskusja o właściwej
instalacji antenowej.

· Gniazdo zasilania (7 na rys. 7)
To 12-to zaciskowe gniazdo wykorzystywane jest do podłączenia zasilania
transiwera napięciem stałym lub zmiennym.

n. Funkcja Podłączenie do

zasilania prądem

przemiennym (AC)
1 Ziemia Nie podłączone ”-” 13,8V DC
2 Zasilanie bezpośrednie ( podłączyć do

nóżki 3 do zdalnego włączania zasilania

AC )
3 Zacisk wspólny AC 120/220V AC Nie podłączone
4 +13,8V DC do sterownika zasilacza

prądu stałego
5 Nie podłączone Nie podłączone Nie podłączone
6 Wyłączanie zasilania 120/220V AC ”+” 13,8V DC
7 12,6V AC (lub 13,8V DC) na żarzenie Zwora do 10 Zwora do 2, 4, 9, 11

8 13,8V AC do nóżki 9 przy zasilaniu AC Zwora do 9 Nie podłączony
9 13,8V DC do zasilania wzmacniaczy

operacyjnych

10 12,6V AC do nóżki 7 przy zasilaniu AC Zwora do 7 Nie podłączone
11 +13,8V DC do zasilacza prądu stałego Nie podłączone Zwora do 2, 4, 7, 9 i

12 +13,8V DC do zasilacza prądu stałego Nie podłączone Zwora do 2, 4, 7, 9 i

Nie podłączone Zwora do 4, 7, 9, 11

Nie podłączone Zwora do 2, 7, 9, 11

Zwora do 8 Zwora do 2, 4, 7, 11

Podłączenie do

zasilania prądem

stałym (DC)

i 12

i 12

i 12

i 12

12

11

Sposób podłączenia wtyczki jest pokazany na rys. 1C.

· Bezpiecznik prądu zmiennego (8 na rys. 7)
Jest to bezpiecznik typu 3AG, 4A, który zabezpiecza zasilacz transiwera przed

skutkami zwarć. Nie używaj nigdy bezpiecznika o większym prądzie zadziałania niż 4A.
Niewłaściwy bezpiecznik może stać się przyczyną poważnego uszkodzenia transiwera. Po
przepaleniu się bezpiecznika spróbuj przed wymiana ustalić przyczynę zwarcia.

Jeśli zmieniane jest położenie przełącznika napięcia zasilania, należy

równocześnie zmienić bezpiecznik. Przy zasilaniu 120V wymagany jest bezpiecznik 6A, przy
220V- 4A.

· Bezpiecznik prądu stałego (9 na rys. 7)
Jest to gniazdo bezpiecznika 2A, umieszczone w zasilaczu prądu stałego 13,8V.

23

· Gniazdo klucza (10 na rys. 7)
Służy do podłączenia klucza telegraficznego za pomocą wtyku jack ¼”.

· Gniazdo głośnika (11 na rys. 7)
Wyjście wzmacniacza m. cz. odbiornika może być podłączone poprzez to

gniazdo do zewnętrznego głośnika SP-520, lub innego o impedancji 4¸16 W. Wewnętrzny
głośnik jest przy tym odłączony.

· Gniazdo zasilania napięciem stałym 13,8V (12 na rys. 7)
To gniazdo przeznaczone jest do współpracy jedynie ze wskaźnikiem cyfrowym

DG-5 (zasilanie wskaźnika 13,8V). Można je obciążyć prądem około 1A.

UWAGA:

Napięcie zasilające w tym gniazdku ma duży poziom zakłóceń i nie powinno być używane do
zasilania modułów innych niż DG-5, o ile nie jest to absolutnie konieczne.

· Gniazdo wyjściowe VFO (13 na rys. 7)

· Gniazdo wyjściowe heterodyny (14 na rys. 7)

· Gniazdo wyjściowe nośnej (15 na rys. 7)

Gniazda te służą do dostarczenia sygnałów z generatorów do wskaźnika DG-5.

· Gniazdo wejściowe terminala m. cz. (16 na rys. 7)
Jest to gniazdo, do którego można dołączyć zewnętrzne urządzenia dostarczające

sygnał m. cz., jak np. nadajnik SSTV.

· Gniado wyjściowe terminala m. cz. (17 na rys. 7)

Jest to gniazdo, z którego można podłączyć sygnał m. cz. np. do demodulatora
FSK lub SSTV.

· Gniazdo sterowania zdalnego (18 na rys. 7)

To 8–mio nóżkowe gniazdo może być wykorzystywane do podłączenia różnych
urządzeń zewnętrznych, np. wzmacniacza liniowego, zewnętrznego głośnika i in.

Nóżka Funkcja Nóżka Funkcja

1 Ziemia 5 Normalnie otwarty styk

przekaźnika

2 Nie podłączony 6 Napięcie sprzężenia zwrotnego

ALC. Poziom zadziałania ALC
wynosi około 6V

3 Normalnie zwarty styk

przekaźnika

4 Ziemia 8

7 Nie podłączony

Zewnętrzny głośnik 4¸16W

24

· Gniazdo zewnętrzne VFO (19 na rys. 7)

Poprzez to 9-cio nóżkowe gniazdo można podłączyć zewnętrzne VFO
KENWOOD VFO – 520S lub inne. Kabel podłączeniowy jest dostarczany w zestawie z VFO.
Jeśli nie używamy zewnętrznego VFO, w gniazdku tym w celu zapewnienia normalnej pracy
układu musi tkwić wtyczka ze zwieraczem (dostarczona z transiwerem).

Nóżka Funkcja Nóżka Funkcja

1 Sygnał VFO 6 Sygnał kalibratora 2 Ekran sygnału VFO 7 Nie podłączony 3 Ziemia 8 9V DC na wewnętrzne VFO

(nóżka 9 )
4 12,6V AC 9 9V DC na zewnętrzne VFO
5 Napięcie przekaźnika ( + przy

nadawaniu)

· Wyłącznik napięcia siatek ekranowych (20 na rys. 7)
Wyłącznik SG odłącza napięcie od siatek ekranujących lamp stopnia
końcowego. Do strojenia i neutralizacji TS – 520S napięcie to może być odłączone, natomiast
do normalnej pracy powinno być załączone. Napięcie jest włączone, gdy jest w położeniu
dolnym.

· Zacisk uziemienia (21 na rys. 7)
Dla zabezpieczenia przed porażeniem, a także dla uniknięcia zakłóceń
radioelektrycznych zacisk ten powinien być podłączony do „dobrej” ziemi.

· Przełącznik napięcia zasilania (22 na rys. 7)
Przełącznikiem tym dokonujemy wyboru napięcia pierwotnego transformatora
zasilacza sieciowego na 120 lub 220V.

· Gniazdo anteny odbiornika zewnętrznego (23 na rys. 7)
Do tego gniazda można podłączyć wejście antenowe drugiego odbiornika
( używanego np. jako pomocniczy).

· Przełącznik anteny odbiornika (24 na rys.7)
W pozycji NORMAL tego przełącznika antena jest podłączana przy odbiorze do
wewnętrznego odbiornika TS – 520S, zaś w pozycji REC ANT – do odbiornika
zewnętrznego.

25

Rys. 8 Zmiana napięcia zasilania

Przykład: zmiana napięcia z 220 na 120V
Odkręć wkręt i zdejmij płytkę blokującą
Stopper plate – płytka blikująca
Przełącz układ w przeciwne położenie
Zabezpiecz przełącznik przekręcając płytkę blokującą z drugiej strony
Koniec opisu rysunku

26

ROZDZIAŁ 4. OBSŁUGA TRANSIWERA

na środku zakresu przestrajania

Musi być włożona wtyczka ze

4. 1. Czynności wstępne

Ustaw pokrętła MIC i CAR na zero, zaś przełącznik TUN na LSB,USB lub CW,
w zależności od żądanego rodzaju pracy. TS-520S powinien być dołączony do anteny o
impedancji 50 Ω lub sztucznego obciążenia (anteny sztucznej), tak aby WFS był mniejszy niż
2 : 1. Przypadkowej długości druty (pracujące jako anteny typu „wire”) i prowizoryczne
anteny sztucznie zrobione z żarówek nie powinny być stosowane. Klasyczne dipole półfalowe
oraz anteny kierunkowe powinny być wykorzystywane tylko w okolicach swoich
częstotliwości rezonansowych. Przekroczenie WFS 2:1 może spowodować zniszczenie
elementów stopnia końcowego transiwera.
Porównaj rozdział 1. 2.

Upewnij się też, że do transiwera dołączone są wszystkie konieczne kable, tak
jak to było opisane w rozdziale 2.3.

Po dołączeniu właściwej anteny oraz mikrofonu (lub klucza) do transiwera,
ustaw wszystkie regulatory zgodnie z tablicą 1.

Tablica 1. Wyjściowe położenie regulatorów przy odbiorze

regulator ustawienie
przednia
ścianka

tylna
ścianka

BAND żądane pasmo

POWER wył. (ang. OFF)

H. SW wył. (ang.OFF)

przeł. gotowości REC

NB wył. (ang. OFF)

przeł. RIT wył. (ang. OFF)

FUNCION VFO

AGC SLOW lub FAST

MODE LSB, USB lub CW

RF ATT wył. (ang. OFF)

PLATE

dla danego pasma
DRIVE na środku
pokrętło RIT na środku
AF GAIN do oporu w lewo
RF GAIN do oporu w prawo
EXT VFO

zworą
SG wł. (ang. ON – górne położenie)
X VERTER wył. (ang. OFF)
REC ANT NORMAL

4. 2. Strojenie odbiornika

Sprawdź, czy wszystkie regulatory są ustawione zgodnie z tablicą 1, a następnie

zastosuj opisaną poniżej procedurę.

27

Włącz zasilanie wyłącznikiem POWER. Zapaliło się podświetlenie miernika i
skali zgrubnej oraz lampka wskaźnikowa VFO, co oznacz, że transiwer pracuje. Układy
odbiorcze są zbudowane z elementów półprzewodnikowych, dzięki czemu możliwy jest
odbiór przy wyłączeniu żarzenia (H,SW) w pozycji „wyłączone” (ang. OFF). Przekręć
pokrętło wzmocnienia m. cz. (ang. AF GAIN) w prawo, tak aby w głośniku był słyszalny
szum. Następnie obracając główne pokrętło strojenia znajdź jakąś stację pracującą w paśmie
amatorskim i dostrój się do niej, tak aby uzyskać jak najwyraźniejszy odbiór. Na koniec ustaw
pokrętło DRIVE na maksymalne wychylenie S-metra.

Potencjometr wzmocnienia w. cz. (ang. RF GAIN) zmienia napięcie sprzężenia
zwrotnego ARW, które jest mierzone przez S-metr. Po ustawieniu tego potencjometra w
skrajne prawe położenie s-meter wskazuje rzeczywistą siłę odbieranego sygnału. Obrót
potencjometru w lewo powoduje zmniejszenie wzmocnienia, co daje zmianę wychylenia
miernika i spadek szumów.

4. 3. Odczyt częstotliwości roboczej (patrz rys. 9)

Rys 9. Odczyt częstotliwości roboczej (por. rozdz. 4.3)

Odczyt skali dokładnej przy LSB –180 kHz
Odczyt skali dokładnej przy USB – 177 kHz
Odczyt skali dokładnej przy CW – 178.5 kHz
Częstotliwość robocza transiwera jest sumą częstotliwości pasma (1.8, s.5, 7.0, 14.0, 21.0, 28.0, 28.5 lub

29.11), odczytu ze skali zgrubnej (0, 100, 200, ...) i odczytu ze skali dokładnej.

PRZYKŁAD:
Przełącznik pasm 14.0 MHz
Skala zgrubna 100 kHz
Skala dokładna 77 kHz
Częstotliowść robocza = 14.1777 MHz (przy pracy US3)
Koniec opisu rysunku

28

Częstotliwość robocza TS-520S jest obliczana jako suma trzech różnych

składników – bazowej częstotliwości pasma (1.8,7.0, .....), odczytu ze skali zgrubnej (0, 100,

200, ...) i odczytu ze skali dokładnej (0, 10, 20, ...)

Skala zgrubna jest oznakowana co 25 kHz w zakresie 0 ÷ 600. Skala dokładna
jest oznakowana co 1 kHz w zakresie 0 ÷ 100. Cztery obroty głównego pokrętła strojenia
powodują jeden obrót skali dokładnej, co daje przestrojenie o 100 kHz. Sześć obrotów skali
dokładnej pokrywa całe pasmo od 0 do 600 kHz.

PRZYKŁAD: Przełącznik pasm (ang. BAND) – 14.0
Skala zgrubna – między 200 a 300
Skala dokładna – 80
Częstotliwość robocza –

14.0 MHz + 200 kHz + 80 kHz = 14.280 MHz

Jeżeli TS-520S jest prawidłowo skalibrowany, tak jak to opisano poniżej, to
środkowy znacznik wskazuje częstotliwość roboczą przy pracy CW. Znacznik lewy wskazuje
częstotliwość przy pracy na dolnej wstędze bocznej (ang. LSB), zaś prawy – na górnej (ang.
USB).

Podczas pracy CW środkowy znacznik daje dwa różne odczyty, jeden przy
nadawaniu i drugi przy odbiorze.

W czasie nadawania środkowy znacznik wskazuje częstotliwość nadawania.
Jednakże przy odbiorze przełącznik rodzaju pracy powinien być ustawiony w położeniu TUN
i VFO ustawione na „zero sygnału” na żądanej częstotliwości roboczej. Środkowy wskaźnik
pokazuje teraz częstotliwość odbieraną.

Przy takim zestrojeniu, odbierany sygnał będzie słyszany jako ton o
częstotliwości 700 Hz po przestawieniu przełącznika rodzaju pracy na CW. Częstotliwości
nadawania/odbioru transiwera będą teraz ustawione na częstotliwości roboczej innej stacji.

Jeżeli dokonano zmian w konstrukcji bloku nośnej, żaden ton nie będzie
słyszalny przy strojeniu w pozycji TUN. W takim przypadku odczyt częstotliwości pomiędzy
znacznikiem LSB i środkowym (co daje odstrojenie o około 800 HZ) będzie wskazywał
częstotliwość nadawania/odbioru.

Dla dokonania tych zmian a konstrukcji, odłącz brązowy przewód od złącz CWR
i dołącz go do złącza LSB oraz odłącz szary przewód od złącza CWT i dołącz go do złącza
CWR.

4. 4. Kalibracja

· Normalna kalibracja transiwera

Ustaw przełącznik FUNKCTION w położeniu CAL- 25kHz w celu włączenia
kalibratora kwarcowego. Upewnij się, że RIT jest wyłączony (ang. OFF). Głównym
pokrętłem strojenia dostrój się do jednego ze znaczników, słyszalnych co każde 25 kHz. Dla
większej dokładności kalibracji wybierz znacznik w pobliżu częstotliwości roboczej.
LSB . . . Ustaw przełącznik MODE w położenie LSB i ustaw VFO na „zero sygnału” na
najbliższym znaczniku. Jeżeli lewy znacznik skali dokładnej (LSB) nie pokazuje
dokładnie na wielokrotności 25 kHz, przytrzymaj mocno główne pokrętło
strojenia i przesuń skalę dokładną tak, aby uzyskać właściwe wskazanie.
USB . . . Ustaw przełącznik MODE na USB i wykonaj analogiczną procedurę jak dla LSB,
z tym że teraz dokonuj odczytu pod znacznikiem USB (prawym).
CW . . . Ustaw przełącznik MODE w pozycji TUN i dokonaj kalibracji, tym razem
Odczytując częstotliwość pod środkowym znacznikiem skali dokładnej.

29

· Kalibracja TS-520S na częstotliwości kanałów ustalonych

W celu kalibracji transiwera na częstotliwości kanałów ustalonych ustaw
przełącznik FUNCTION w położenie CAL-FIX i reguluj VFO na „zero sygnału” na
częstotliwości danego kanału. Następnie dokonaj regulacji skali dokładnej w opisany powyżej
sposób. Po takiej kalibracji częstotliwość VFO jest równa częstotliwości kanału ustalonego.

Po skalibrowaniu VFO tak, jak to było opisane w poprzednim punkcie, może
ono służyć za wzorzec częstotliwości przy dołączaniu rezonatorów na kanały ustalone.

· Kalibracja TS-520S z VFO-520S

W celu skalibrowania transiwera z VFO-520S lub innym zewnętrznym VFO
ustaw przełącznik FUNKCTION w położenie CAL-RMT. Następnie ustaw zewnętrzne VFO
na częstotliwość wskazywaną przez TS-520S (metodą na „zero sygnału”). Po takim
nastawieniu Częstotliwości TS-520S i zewnętrznego VFO są równe.

Po skalibrowaniu VFO w zwykły sposób, jak to było opisane powyżej, może
ono służyć jako wzorzec częstotliwości do kalibracji zewnętrznego VFO.

· Kalibracja TS-520S sygnałem stacji WWV

W celu sprawdzenia poprawności działania kalibratora kwarcowego dokonuje
się kalibracji na częstotliwości stacji wzorcowej WWV 15 MHz. Włącz odbiór stacji WWV,
jak to opisano w rozdziale 4. 5. Ustaw przełącznik FUNCTION w położenie CAT 25 kHz, zaś
przełącznik rodzaju pracy MODE na TUN. Sygnały kalibratora i stacji WWV powinny
dokładnie pokrywać się, a ponadto powinny pokrywać się z zerem skali dokładnej. Jeżeli
sygnały nie pokrywają się, wyreguluj kalibrator na „zero sygnału”, pokręcając trymerem TC1
na płycie kalibratora (ang. Marker Board, X52-0005-01).

4. 5. Odbiór stacji WWV

TS-520S będzie odbierał stację wzorcową WWV, jeżeli przełącznik pasm
BAND jest w położeniu WWV i skala dokładna jest ustawiona na zero. Pokrętło DRIVE nie
stroi traniswera przy odbiorze stacji WWV.

4. 6. Wzmocnienie w. cz.

Wzmocnienie w. cz. (ang. RF GAIN) jest regulowane poprzez zmianę napięcia
w obwodzie ARW. Ustaw pokrętło RF GAIN tak, aby S-meter nie wychylał się zanadto.
Spowoduje to zmniejszenie szumów podczas odbioru i umożliwi prawidłowe wskazania S­metra. Podczas normalnej pracy, pokrętło to powinno być ustawione w skrajnym prawym
położeniu w celu uzyskania maksymalnej czułości.

4. 7. Ogranicznik trzasków

TS-520S posiada wydajny ogranicznik trzasków typu iskrowego, przydatny
szczególnie podczas pracy przewoźnej(ang. mobile). Jeśli to konieczne, włącz ogranicznik
poprzez przestawienie jego włącznika w górne położenie.

30

4. 8. Automatyczna regulacja wzmocnienia

Ustaw przełącznik ARW (ang. AGC) w położenie właściwe dla odbieranego
sygnału. Generalnie do odbioru SSB stosuje się wolną ARW (ang. SLOW), zaś do odbioru
CW szybką (ang. FAST). Przy odbiorze bardzo słabych sygnałów ARW może być wyłączona
(ang.OFF).

4. 9. RIT

Jeśli układ RIT jest wyłączony, TS-520S nadaje i odbiera na tej samej
częstotliwości. Zdarza się czasem podczas pracy, że sygnał korespondenta lekko „dryfuje”
(zmienia częstotliwość) i staje się przez to mniej zrozumiały. W takiej sytuacji włącz układ
RIT-a i przy jego pomocy przestrój odbiornik tak, aby ponownie uzyskać zrozumiały odbiór .
Układ RIT-a pozwala na przestrojenie w granicach około ± 3 kHz. Częstotliwość pracy
nadajnika pozostaje niezmieniona. Po włączeniu układu, zapala się lampka kontrolna RIT na
płycie czołowej. Przed powrotem do normalnej pracy upewnij się, czy układ RIT-a jest
wyłączony, aby uniknąć niezamierzonej pracy na różnych częstotliwościach nadawania i
odbioru.

Potencjometrem VR2 na płycie FIXED CHANNEL-AVR można ustawić punkt

zerowy układu RIT (patrz rozdział 6.6).

4.10. Tłumik w. cz.

Jeżeli wykorzystujemy transiwer do łączności na krótki dystans (kilkaset
metrów), a równocześnie obok naszej częstotliwości pracują jakieś silne stacje, sygnał
naszego korespondenta jest blokowany. Oprócz tego, jeśli odbierany sygnał jest bardzo silny,
S-meter wychyla się poza koniec skali. W takim przypadku należy włączyć tłumik w. cz.
(wciskając przycisk RF ATT- przyp. tłum.). Tym sposobem do odbiornika dochodzi sygnał
stłumiony o około 20 dB, co zapewnia niezniekształcony odbiór.

4.11. Strojenie nadajnika

Przed wykonywaniem jakichkolwiek czynności regulacyjnych w torze
nadawczym podłącz TS-520S do 50 Ώ sztucznej anteny lub do anteny o impedancji 50 Ώ i
WFS mniejszym niż 2:1. Żywotność lamp wzmacniacza końcowego zależy ściśle od WFS
anteny i od czasu prowadzenia strojenia.

Ustaw wszystkie regulatory zgodnie z tablicą 2 w wyjściowe położenie przy
nadawaniu. Następnie obracając główne pokrętło strojenia ustaw się na żądaną częstotliwość
pracy.

31

Tablica 2. Wyjściowe położenie regulatorów przy nadawaniu (ustawienie regulatorów nie

na środku zakresu przestrajania

a wtyczka ze

ujętych w tej tablicy powinno być takie, jak w tab.1)

regulator ustawienie przednia ścianka

BAND żądane pasmo

POWER zał. (ang. ON)

H. SW zał. (ang. ON)

przeł. gotowość REC

MODE USB lub LSB zależnie od pasma

VOX MAN

MIC skrajne lewe położenie

CAR środkowe położenie

METER IP

PLATE

dla danego pasma
DRIVE na środku
FUNKCION VFO
przeł. RIT wył. (ang. OFF)
SG wł. (ang. ON – górne położenie)tylna

ścianka

EXT VFO musi być włożon

zworą

Rys. 10 Regulacja prądu spoczynkowego anod lamp końcowych

Front panel – ścianka przednia
Side panel – ścianka boczna
Koniec opisu rysunku

32

· Prąd spoczynkowy lamp końcowych (patrz rys. 10)
Obracając głównym pokrętłem strojenia ustaw żądaną częstotliwość w ramach

wybranego pasma amatorskiego. Następnie ustaw przełącznik gotowości w położenie SEND i
sprawdź, czy prąd anodowy (IP) wynosi 60 mA. Jeżeli ma inną wartość, ureguluj go na
60 mA pokręcając potencjometrem BIAS, umieszczonym na lewej ściance bocznej i z
powrotem przełącz się na REC.

UWAGA:
Jeśli prąd anodowy jest znacznie większy niż 60 mA, nie zostawiaj przełącznika gotowości na

więcej niż kilka sekund. Duży prąd anodowy skraca czas życia lamp stopnia końcowego.

Rys. 11 Strojenie obwodu anody i stopnia napędzającego
PLATE. . . – zmiana prądu anodowego z obrotem pokrętła PLATE
DRIVE. . . – zmiana poziomu ALC z obrotem pokrętła DRIVE
Koniec opisu rysunku

· Strojenie stopnia napędzającego (patrz rys. 11)
Ustaw przełącznik METER w pozycji ALC, przełącznik MODE w pozycji TUN

i pokrętłem DRIVE ustaw miernik na maksymalną wartość ALC (maksymalne wychylenie
miernika). Przełącznik gotowości podczas tej regulacji powinien pozostać w pozycji SEND.

UWAGA:
Jeśli miernik nie wskazuje żądanej wartości ALC, obracaj w prawo pokrętło CAR, tak aby

uzyskać wyraźne wskazania ALC.

· Strojenie obwodu anodowego (patrz rys. 11)
Przełącz miernik z powrotem na IP, zostaw MODE w położeniu TUN i ustaw na

moment przełącznik gotowości na SEND. Szybko reguluj pokrętłem PLATE na minimum
prądu anodowego (minimalne wskazania miernika). Przełącz z powrotem na REC.

UWAGA:
Pozycja TUN pozwala na strojenie stopnia końcowego przy zmniejszonej mocy w celu

zabezpieczenia lamp końcowych. Jeżeli przełącznik MODE jest w tym położeniu napięcie
siatek ekranujących jest zmniejszone o 50% i zwarty jest obwód kluczowania.

33

· Strojenie obwodu anodowego i obciążenia

OSTRZEŻENIE:
Jeśli przełącznik MODE jest w położeniu CW, to podczas nadawania przez lampy końcowe

przepływa maksymalny prąd anodowy. Długość „życia” lamp zależy bezpośrednio od czasu
strojenia na pełnej mocy. Nie nadawaj bez zestrojenia wyjścia wzmacniacza dłużej niż 10
sekund na raz.

Ustaw przełącznik MODE w pozycji CW, przełącznik miernika na RF i na

chwilę przestaw przełącznik gotowości w położenie SEND. Reguluj szybko na przemian
PLATE i LOAD na maksimum promieniowanej mocy (maksymalne wychylenie miernika).
Jeśli to konieczne, potencjometrem RF VOLT na bocznej ściance transiwera ureguluj
wskazania tak, aby po zestrojeniu wychylał się on do 2/3 skali.

Tablica 3. Zestawienie procedur strojenia nadajnika

przeł. MODE METER p. got. procedura
USB lub LSB IP SEND regulacja BIAS na 60 mA
TUN ALC SEND regulacja DRIVE na maksimum ALC
TUN IP SEND regulacja PLATE na minimum prądu
CW RF SEND Regulacja PLATE i LOAD na

maksimum natężenia pola

4. 12. Praca SSB

· Praca PTT
Zestrój TS-520S tak jak to było opisane w rozdziałach 4. 1 do 4. 11. Następnie

ustaw przełącznik MODE na USB lub LSB i podłącz mikrofon do gniazda MIC.

UWAGA:
Międzynarodowa praktyka amatorska zaleca następujące użycie wstęg bocznych na pasmach

amatorskich:

pasmo wstęga pasmo wstęga

1.8 MHz

3.5 MHz

7.0 MHz

Włącz nadajnik i mów do mikrofonu normalnym głosem. Reguluj

potencjometrem MIC tak długo, aż miernik będzie się wychylał do górnej granicy poziomu
sygnału ALC, oznaczonej na skali miernika. Przełącznik miernika powinien być w pozycji
ALC. Jeżeli tor nadajnika będzie sterowany silniejszym sygnałem, w promieniowanym
sygnale pojawią się zakłócenia, pogarszające jakość modulacji.

CW
LSB
LSB

14.0 MHz

21.0 MHz

28.0 MHz

USB
USB
USB

34

· Praca z układem VOX
Ustaw transiwer tak, jak to było opisane w poprzednim punkcie. Następnie

włącz układ VOX-a i załóż osłonę na mikrofon (ang. close-talk). Zwiększaj czułość układu
VOX-a (potencjometrem VOX GAIN na bocznej ściance TS-520S), aż do zadziałania układu
VOX-a. Do pracy z tym układem zalecane jest stosowanie osłony na mikrofon w celu
uniknięcia przypadkowych włączeń nadajnika przez hałasy w pomieszczeniu.

Upewnij się, że wskazania miernika ALC nadal pozostają w oznaczonym

zakresie. Jeśli trzeba, podreguluj wzmocnienie pokrętłem MIC.

Jeśli układ VOX-a jest uruchamiany sygnałami z głośnika, ureguluj poziom tła

(potencjometr ANTI-VOX na bocznej ściance transiwera), zwiększając poziom ujemnego
sprzężenia zwrotnego w celu zapobieżenia temu zjawisku.

Nie ustawiaj zbyt dużego poziomu wzmocnienia VOX-a, ani zbyt głębokiego

poziomu, sygnału tła. Jeśli VOX przełącza się między słowami, lub za długo pozostawia
transiwer na nadawaniu, ureguluj czas jego działania według własnego uznania za pomocą
potencjometru DELAY na bocznej ściance.

4. 13. Praca CW

Zestrój TS-520S tak, jak to było opisane w rozdziałach 4.1 do 4.11. Podłącz

klucz telegraficzny do gniazda KEY na tylnej ściance, przestaw przełącznik MODE w
położenie CW i ustaw przełącznik gotowości w pozycję SEND do nadawania.

UWAGA;
Informacje na temat kalibracji skali przy pracy CW znajdziesz w rozdziale 4.4.

Transmisja sygnału CW jest automatycznie monitorowana tonem pomocniczego

generatora przez głośnik transiwera. Głośność tego sygnału może być regulowana
potencjometrem VR2 na płycie m. cz. ( X50-0009-01).

W celu uzyskania możliwości pracy z półautomatycznym przełączanie z

nadawania na odbiór włącz układ VOX-a i po naciśnięciu klucza zwiększaj wzmocnienie
VOX-a (VOX GAIN na lewej ściance transiwera) aż do zadziałania przekaźnika. Pożądane
jest również ponowne ustawienie czasu zadziałania układu VOX-a potencjometrem DELAY,
który również znajduje się na lewej ściance TS-520S.

Prąd anodowy podczas pracy CW powinien wynosić około 200mA.

Potencjometrem CAR można ustawić prawidłową wartość tego prądu. Przy 200mA prądu
anodowego sygnał ALC może być już niemierzalny.

35

Tablica 4. Pozycje przełącznika miernika dla różnych rodzajów pracy. Znakiem • oznaczono
pozycje zalecane podczas pracy.

MODE METER przybliżony odczyt
TUN • ALC lub

• IP lub

• RF lub
HV

CW ALC lub

• IP lub
RF lub
HV

USB lub
LSB

• ALC lub
IP lub
RF lub
HV

skoki (impulsy)
75 mA
1/3 skali
800 V
brak wskazań lub
w oznaczonym zakresie
200 mA
2/3 skali
750 V
W oznaczonym zakresie
podczas skoków sygnału
60 ÷ 250 mA
0 do 2/3 skali
800 V

4. 14. Praca ze wzmacniaczem liniowym (patrz rys. 32)

Zestrój TS-520S tak, jak to było opisane w rozdziałach 4.1 do 4.11 i ustaw na

żądany rodzaj pracy.

Gniazdo REMOTE na tylnej ściance transiwera jest przewidziane do

podłączenia zewnętrznego wzmacniacza. Sprawdź w instrukcji obsługi wzmacniacza, czy
podczas odbioru wymaga on podłączenia do normalnie zwartego, czy normalnie otwartego
styku przekaźnika. Podłącz albo nóżkę 3 (normalnie zwarta do masy podczas odbioru) albo
nóżkę 5 (normalnie nie zwarta do masy podczas odbioru) gniazda REMOTE do gniazda
sterującego wzmacniacz.

Podłącz napięcie sprzężenia zwrotnego ALC ze wzmacniaczem do nóżki 6

gniazda REMOTE. Sygnał wyjściowy TS-520S jest wystarczający w większości przypadków
do pełnego wysterowania zewnętrznego wzmacniacza liniowego.

4. 15. Praca w kanałach ustalonych

TS-520S ma wbudowany generator sterowany rezonatorami kwarcowymi do

pracy na ustalonych częstotliwościach roboczych. Jest to wygodny sposób pracy na często
wykorzystywanych częstotliwościach, w sieciach lub innych sytuacjach, gdzie wymagane jest
stosowanie generatora kwarcowego. Dla włączenia generatora kanałowego ustaw przełącznik
FUNCTION w pozycji FIX. Wybierz jeden z czterech dostępnych kanałów i zesrtój transiwer
tak, jak to było opisane w rozdziałach 4.1 do 4.11. Możesz teraz pracować dokładnie tak
samo, jak to było opisane w rozdziałach 4.12 i 4.13.

Rozdział 6.2 opisuje sposób zainstalowania i uruchomienia rezonatorów na

kanały ustalone. Poniższe wyrażenia określają wymagane częstotliwości tych rezonatorów.

36

· Praca LSB

Częstotliwość rezonatora (MHz) = 5.5015 MHz + X – częstotliwość robocza
(MHz)

· Praca USB

Częstotliwość rezonatora (MHz) = 5.4985 MHz + X – częstotliwość robocza
(MHz)

· Praca CW

Częstotliwość rezonatora (MHz) = 5.5 MHZ + X - częstotliwość robocza (MHz)

X = 1.8 dla pasma 160 m
X = 3.5 dla pasma 80 m
X = 7.0 dla pasma 40 m
X = 14.0 dla pasma 20 m
X = 21.0 dla pasma 15 m
X = 28.0 dla pasma 10 m (A) lub
X = 28.5 dla pasma 10 m (B) lub
X = 29.1 dla pasma 10 m (C)

Charakterystyka rezonatorów : obudowa HC-25/U, częstotliwość robocza 4.9 do

5.5 MHz, rysunek 12 pokazuje schemat generatora kanałowego.

PRZYKŁAD:
Żądana częstotliwość robocza = 7.255 MHz
Częstotliwość rezonatora (praca CW) = 5.5 MHz + 7.0 MHz – 7.255 MHz = 5.245 MHz
Ten sam rezonator pracujący na innych pasmach:
Częstotliwość robocza (CW) = 5.5 MHz + X ( MHz) – częstotliwość rezonatora (MHz)
Częstotliwość rezonatora = 5.245 MHz
Przy pracy w paśmie 14 MHz z tym rezonatorem będziemy mieli:
Częstotliwość robocza (CW) = 5.5 MHz + 14.0 MHz – 5.245 MHz = 14.255 MHz

Rys. 12 Schemat generatora kanałowego

37

4. 16. Praca „cross – channel”

TS-520S dzięki specjalnej konstrukcji posiada unikalną możliwość pracy „cross

– channel” bez drugiego, zewnętrznego VFO. Do tego celu wykorzystywane są równocześnie
VFO transiwera i generatora kanałów ustalonych. Oczywiście musi być zainstalowany
przynajmniej jeden rezonator kanałowy.

FUNCTION sterowanie nadajnika sterowanie odbiornika
VFO VFO VFO
VFO. R rezonator kanałowy VFO
FIX. R VFO rezonator kanałowy
FIX rezonator kanałowy rezonator kanałowy

4. 17. Praca przewoźna (ang. mobile)

Zwarta budowa i zastosowanie elementów półprzewodnikowych czynią z TS-

520S idealny transiwer do pracy przewoźnej, przy wykorzystaniu opcjonalnego adapteru
DS.-1A.

Upewnij się, że antena samochodowa, której używasz spełnia wymagania

opisane w rozdziale 1.

Sposób obsługi transiwera podczas pracy przewoźnej jest taki sam, jak podczas

pracy stacjonarnej. Zaleca się używanie ograniczników trzasków w celu zmniejszenia
poziomu zakłóceń iskrowych od silnika i polepszenia odbioru. Pamiętaj, że przy nadawaniu
transiwer pobiera około 15 A prądu, tak więc nie rozładuj doszczętnie akumulatora.

4. 18. Praca DX (ze speech processor ` em)

Procesor sygnału m. cz. Jest wykorzystywany do utrzymania optymalnego

poziomu sygnału modulującego podczas pracy SSB. Procesor jest załączony przez
wyciągnięcie pokrętła MIC.

· Jak wykorzystywać procesor sygnału.
Procesor sygnału m. cz. Wbudowany do TS-520S składa się z kompresora

sygnału i układu automatycznej regulacji poziomu (ang. ALC Automatic Level Control),
zaprojektowanych specjalnie dla naszego standardowego mikrofonu MC-50 (patrz uwaga
poniżej). Jest on fabrycznie uregulowany tak, że wskazania miernika ALC nie zależą od tego,
czy procesor jest włączony, czy nie.

Zdarza się jednakże, że poziom sygnału ALC zależy od rodzaju mikrofonu lub

głośności mowy. Jeżeli wskazania miernika ALC różnią się znacznie przy włączonym i
wyłączonym procesorze, wyreguluj odpowiednio potencjometr PROCESSOR LEVEL na
dolnej ściance bloku tak, aby różnica ta była jak najmniejsza. Szczegóły regulacji
przedstawione są na nalepce na dnie transiwera. Regulacja powinna być przeprowadzona
podczas normalnego mówienia do mikrofonu.

Należy zauważyć, że użycie mikrofonu o dużym poziomie sygnału wyjściowego

może powodować zniekształcenia sygnału modulującego i pogorszenie jego jakości. W takim
przypadku do toru mikrofonowego należy wstawić tłumik, lub dołączyć rezystor o wartości
10 ÷ 33 kΩ (w zależności od typu użytego mikrofonu) równolegle do kondensatora C13
(100pF) na płytce generatora (X52-1090-00), jak to pokazano na stronie

38

UWAGA:
MC-50: Czułość – 55 dB ±3 dB w odległości około 5 cm od mikrofonu, wejście MIC: 10mV,

1 kHz.

4. 19. Praca SSTV

TS-520S można w prosty sposób przystosować do pracy SSTV. Jedyne

połączenie, jakich należy dokonać to połączenie gniazda wejściowego m. cz. (ang. PHONE
PATCH IN, można też wykorzystać gniazdo MIC) z wyjściem konsoli telewizyjnej, zaś
gniazdo wyjściowe m. cz. (ang. PHONE PATCH OUT albo też gniazdo głośnika SPEAKER)
z wejściem konsoli.

Pamiętaj tylko o ustawieniu prawidłowego poziomu sygnału modulującego

nadajnik (pokrętło MIC). Przekroczenie maksymalnej mocy rozpraszanej przez lampy
końcowe może doprowadzić do ich zniszczenia.

4.20. Praca z kanałem m. cz.

TS-520S posiada na tylnej ściance dwa gniazda typu jack, które ułatwiają

współpracę z innymi urządzeniami m. cz. niż głośnik i mikrofon (np. demodulator FSK lub
SSTV). Gniazdo wyjściowe m. cz. (ang. PHONE PATCH OUT) ma impedancję 8 Ω, zaś
gniazdo wejściowe (ang. PHONE PATCH IN) wymaga źródła sygnału o wysokiej
impedancji. Szczegóły podłączenia dodatkowych urządzeń są zawarte w ich instrukcji
obsługi.

39

Rys. 13 Schemat blokowy TS-520S

40

Rozdział 5. Opis układu transiwera

5.1 Układ transiwera

Rysunek 13 przedstawia schemat blokowy IS 52OS. W celu lepszego
zrozumienia opisów poszczególnych układów możesz odwoływać się do tego schematu.
Transiwer jest konstrukcją prawie całkowicie półprzewodnikową, za wyjątkiem dwóch lamp
stopnia końcowego i lampy stopnia napędzającego. W jego budowie użyto 19 tranzystorów
FET, 52 tranzystorów bipolarnych i 101 diod.

Modułowa konstrukcja transiwera polega na umieszczeniu elementów
każdego bloku na osobnej płytce drukowanej , co znakomicie ułatwia lokalizację uszkodzeń
i ich naprawę.

Odbiornik transiwera jest zaprojektowany jako podwójna superheterodyna.
Tranzystorowa część nadajnika pracuje jako wzbudnica filtrowa z podwójną przemianą
częstotliwości. W całej części nadawczo—odbiorczej za wyjątkiem lampowego
wzmacniacza końcowego i wzmacniacza m. cz. zastosowano tranzystory MOSFET z
podwójnymi bramkami. Ich użycie zapewniło znakomitą charakterystykę (badaną
metodą dwusygnałową) układu, oraz bardzo dobre charakterystyki działania
automatycznej regulacji wzmocnienia (ang. AGC) i poziomu (ang. ALC).

· Układ nadajnika

Sygnał z mikrofonu jest wzmacniany przez wzmacniacz mikrofonowy,
znajdujący się na płycie generatora. Po wzmocnieniu jest on doprowadzony równocześnie
z sygnałem nośnej o częstotliwości 3.395MHz do czterodiodowego modulatora
zrównoważonego. Wytwarzany przez modulator DSB po wzmocnieniu przez pierwszy
wzmacniacz p. cz. dochodzi do filtru kwarcowego (na płycie p. cz.), na wyjściu którego
otrzymujemy sygnał SSB. Sygnał SSB o częstotliwości 3.395MHz jest mieszany w
pierwszym mieszaczu nadajnika z sygnałem VFO (4.9 ¸ 5.5MHz), co daje sygnał o drugiej
częstotliwości pośredniej (8.295 - 8.895MHz). Ten z kolei sygnał, zmieszany w drugim
mieszaczu nadajnika z sygnałem wyjściowym heterodyny kwarcowej daje w rezultacie
sygnał: SSB o żądanej częstotliwości w paśmie amatorskim.

Uformowany sygnał SSB jest wzmacniany w stopniu napędzającym z lampą
12BY7A i następnie wysterowuje dwulampowy wzmacniacz końcowy, wykonany na
lampach S2001A (6146B). Wzmacniacz końcowy pracuje w klasie A1. Sygnał wyjściowy jest
przenoszony do anteny poprzez p-filtr o impedancji 50W.

· Układ odbiornika (patrz rys. 13)

Sygnał z anteny jest doprowadzany poprzez obwody wejściowe odbiornika do
jednostopniowego wzmacniacza w. cz. Wzmocniony sygnał jest doprowadzony do
pierwszego mieszacza odbiornika, który wytwarza sygnał: pierwszej pośredniej częstotliwości
(8.295 do 8.895MHz). Ten pierwszy sygnał p. cz. w drugim mieszaczu odbiornika jest
mieszany z sygnałem VFO, co tworzy sygnał o drugiej częstotliwości pośredniej. Na wyjściu
drugiego mieszacza jest ponadto umieszczony układ formowania sygnału ARW. Następnie
sygnał odbierany dochodzi do płytki ogranicznika trzasków (ang. NB Board), gdzie jest
wzmacniany i przepuszczany przez bramkę odcinającą. Bramka ta jest włączona (otwarta)
gdy ogranicznik trzasków jest wyłączony (w pozycji OFF). Po włączeniu ogranicznika
bramka jest włączana i wyłączana w takt impulsów zakłócających, wydzielanych z sygnału
wejściowego przez filtr układu ogranicznika trzasków.

Następnie odbierany sygnał poprzez filtr kwarcowy dochodzi do
dwustopniowego wzmacniacza na płytce p. cz., po czym podlega detekcji w detektorze
umieszczonym na płycie generatora. W ten sposób sygnał w. cz. jest zmieniany na sygnał
m. cz., który jest dalej wzmacniany przez komplementarny wzmacniacz o impedancji 4¸16W.

41

5.2. Płytka generatora nośnej (X50-0009-01)

Płytka generatora nośnej (ang. Carrier Board) wytwarza sygnał nośnej podczas
nadawania, zaś podczas odbioru służy jako BFO dla detektora kołowego. Tranzystor Q1
stanowi generator Pierce’a w układzie B-E. Wzmacniacz separujący Q2 zapewnia stałą
wartość sygnału wyjściowego. Przełączania częstotliwości dla żądanego rodzaju pracy

dokonuje się przełącznikami diodowymi D1¸D4. Każda dioda dołącza właściwy obwód
rezonansowy generatora po spolaryzowaniu jej w kierunku przewodzenia (maleje wtedy jej
rezystancja wewnętrzna). Jeżeli dioda nie jest spolaryzowana, jej wielka rezystancja
powoduje odcięcie danego obwodu rezonansowego i przerwanie oscylacji.

Generowane częstotliwości wynoszą: 3396.5kHz do nadawania i odbioru USB,

3395.0kHz do nadawania i odbioru LSB, 3394.3 do odbioru CW i 3395.0 do nadawania CW.

Rys. 14 Generator nośnej

5.3. Płytka generatora (X52-1090-00)

Płytka generatora (ang. Generator Board), stanowiąca „serce” transiwera
wytwarza sygnał DSB. Pracuje ona według poniższych zasad.

Sygnał m. cz. z mikrofonu jest wzmacniany przez Q3, Q6 i Q5. Wzmocniony
sygnał steruje modulatorem kołowym, złożonym z czterech diod, który wytwarza sygnał
dwuwstęgowy (DSB) z wytłumioną częstotliwością nośną. Sygnał DSB po wzmocnieniu we
wzmacniaczu separującym z tranzystorem Q1 (FET) jest doprowadzony do płyty p. cz., na
której znajduje się filtr kwarcowy, formujący z sygnału DSB pożądany przez nas kompletny
sygnał SSB.

Podczas pracy CW do modulatora kołowego jest doprowadzone napięcie stałe,
które powoduje jego rozrównoważenie, dzięki czemu sygnał o częstotliwości nośnej
przedostaje się na wyjście układu.

Płyta generatora zawiera również układ kompresora sygnału mikrofonowego,
który jest włączany przełącznikiem PROCESSOR na przedniej ściance transiwera. Sygnał
m. cz. z wyjścia Q3 jest dodatkowo wzmacniany przez Q4, Q8, Q9 i Q10. Następnie
wzmocniony sygnał jest doprowadzony do Q6 poprzez przełącznik diodowy, sterowany
przełącznikiem PROCESSOR. Regulacja wzmocnienia jest realizowana w ten sposób, że

42

sygnał z Q10 jest odwracany przez Q11, prostowany przez czterodiodowy mostek i następnie
po wzmocnieniu w stałoprądowym wzmacniaczu z Q12 służy do sterowania tłumikiem na
tranzystorze Q7 (FET). Pożądana stała czasowa jest uzyskiwana na wyjściu Q12. Kompresja
sygnału mikrofonowego wynosi około 20dB przy 10mV sygnale wyjściowym z mikrofonu .
Wzmocnienie sygnału mikrofonowego może być regulowane niezależnie od ustawienia
przełącznika PROCESSOR, gdyż potencjometr MIC GAIN jest umieszczony w obwodzie
wejściowym Q6.

Dodatkowo płytka ta zawiera przełącznik tranzystorowy, który zabezpiecza
przed dostawaniem się sygnału nośnej do detektora kołowego i modulatora kołowego
odpowiednio przy nadawaniu i odbiorze.

Rys. 15 Płytka generatora DSB

5.4. Płytka w. cz. (X44-1200-00)

Płytka w. cz. (ang. RF Board) spełnia szereg funkcji, znacznie więcej niż
większość pozostałych płytek. Zasadniczo w jej skład wchodzą układ nadajnika, układy
odbiornika, układ automatycznej regulacji poziomu (ang. ALC) i układ oscylatora lokalnego.

43

· Układ nadajnika

Sygnał o drugiej częstotliwości pośredniej z płyty p. cz. przechodzi przez filtr
pasmowy, a następnie jest przekształcany na sygnał o pożądanej częstotliwości z zakresu
pasm amatorskich w drugim mieszaczu nadajnika, Q1. Po zmieszaniu sygnał w. cz. jest
wzmacniany w stopniu napędzającym z lampą V1 do poziomu wystarczającego do
wysterowania lamp stopnia końcowego.

UWAGA:

Do anody lampy V1 podłączona jest płytka obwodu wyjściowego (cewki
wyjściowej, ang. Drive Coil Board, X44-1200-00).

· Układ odbiornika

Sygnał o częstotliwości z pasm amatorskich przechodzący do złącza ANT jest
doprowadzony do płytki wejściowego obwodu antenowego (ang. ANT Coil Board,
X44-1220-00) przez obwód zaporowy (pułapkę) na częstotliwości 8MHz. Następnie sygnał,
uformowany przez filtr pasmowy jest doprowadzony do drugiej bramki, G2 pierwszego
mieszacza odbiornika na tranzystorze Q2, gdzie jest zmieniany na sygnał o pierwszej
częstotliwości pośredniej. Dalej sygnał p. cz. poprzez filtr pasmowoprzepustowy jest
doprowadzony do płytki p. cz.

UWAGA:

Płytka obwodu mieszaczu (ang. MIX Coil Board, X44-1180-00) podłączona do
drenu tranzystora Q3 jest wykorzystywana również przez układu nadajnika.

· Obwód odbioru WWV

TS-520S posiada specjalny układ konwertera do odbioru stacji WWV. Sygnał o
standardowej częstotliwości 15MHz przychodzący z anteny jest dołączony poprzez
przełącznik diodowy, uruchamiany przełącznikiem BAND do obwodu rezonansowego T5.
Następnie jest wzmacniany we wzmacniaczu w. cz. Q5 i przekształcany na sygnał o pierwszej
częstotliwości pośredniej w mieszaczu Q4. Dalej dochodzi on do płyty p. cz. poprzez ten sam
filtr pasmowy, który jest wykorzystywany przy odbiorze zwykłych sygnałów.

· Układ ALC

Układ automatycznej regulacji poziomu wykonany na tranzystorze Q10 o bardzo
dużym napięciu przebicia wytwarza napięcie ALC, jeżeli przez siatki lamp końcowych

przepływa prąd około 30mA. Stała czasowa układu ALC jest ustawiana jako „wolna” do pracy
SSB i jako „szybka” do pracy CW i przy włączonym kompresorze (przełącznik PROCESSOR
w pozycji ON).

· Układy sterujące

Płytka w. cz. zawiera układy regulujące prądy polaryzacji przy odbiorze i

nadawaniu. Tranzystor Q11 odcina drugi mieszacz nadajnika, Q1 wtedy, gdy TS-520S jest
zasilany prądem stałym (z baterii lub akumulatorów).

44

· Układy oscylatora lokalnego

Oscylator lokalny jest generatorem kwarcowym, sterowanym oddzielnymi
rezonatorami na każde pasmo amatorskie. Podczas nadawania służy on jako druga
heterodyna, zaś przy odbiorze – jako pierwsza. Rezonatory i obwody rezonansowe
umieszczone są na płytce obwodów oscylatora (ang. OSC Coil Board, X44-1160-00).
Tranzystor Q6 pracuje jako generator, zaś Q7 jako wzmacniacz separujący. Przy odbiorze
WWV jako niestrojony generator wykorzystywany jest Q8. Jego sygnał wyjściowy jest
doprowadzany do Q4. Sygnały z oscylatora lokalnego są doprowadzone, poprzez wzmacniacz
separujący na tranzystorze Q9 do cyfrowego wskaźnika częstotliwości DG-5 (opcjonalnego).

Rys. 16 Wzmacniacz odbiornika w. cz.

5.5. Płytka p. cz. (X48-1060-01)

Płytka p. cz. (ang. IF Board) jest wykorzystywany zarówno przy odbiorze, jak i
przy nadawaniu. Podczas nadawania filtr kwarcowy SSB – XF1 tłumi niepożądaną wstęgę
boczną i resztki częstotliwości nośnej w sygnale DSB, przychodzącym z płytki generatora,
wytwarzając kompletny sygnał SSB. Sygnał ten następnie dostaje się do bramki G1
tranzystora Q1, który służy jako wzmacniacz p. cz. również przy odbiorze, a dalej do
mieszacza nadajnika, Q2. Do drugiej bramki, G2 tego tranzystora, poprzez filtr
dolnoprzepustowy o częstotliwości odcięcia około 7MHz założony z obwodów T10, T11 i
T12 jest doprowadzony sygnał oscylatora lokalnego z płyty VFO. Oba te sygnały po
zmieszaniu poprzez Q2 dają sygnał SSB o drugiej częstotliwości pośredniej, który jest
doprowadzony przez filtr pasmowoprzepstowy do płyty w. cz.

45

UWAGA:

Podczas nadawania odbiorczy wzmacniacz p. cz. Q3, Q4 i odbiorczy mieszacz
Q9 są odcięte przez podanie ujemnego napięcia do końcówki RB.

Przy odbiorze sygnał o pierwszej pośredniej częstotliwości, przychodzący z
płyty w. cz. poprzez filtr pasmowoprzepustowy dochodzi do mieszacza VFO – Q9, gdzie jest
przekształcony na sygnał o drugiej częstotliwości pośredniej. Ten sygnał jest doprowadzony
do płyty ogranicznika trzasków, którego sygnał wyjściowy z kolei jest doprowadzony do
przez filtr kwarcowy XF1 do wzmacniacza p. cz., Q1, wykorzystywanego także podczas
nadawania. Po wzmocnieniu w tym stopniu i dwóch następnych z tranzystorami Q3 i Q4
sygnał jest podawany do układu detektora kołowego na płycie generatora.

UWAGA:

Przy odbiorze mieszacz VFO nadajnika, Q2 jest odcinany przez ujemne napięcie
pojawiające się na zacisku TBL. Tranzystory Q5 i Q6 tworzą układ wzmacniacza ARW. Q6
przełącza ARW na „szybką”, „wolną” lub wyłącza ją oraz służy do regulacji wzmocnienia
w. cz.

Filtr kwarcowy SSB na wejściu i wyjściu posiada przełączniki diodowe. Jeśli
jest zainstalowany filtr kwarcowy CW (YG-3395C, opcjonalny) przełączniki te, sterowane
przez przełącznik MODE pozwalają na wybór filtru kwarcowego odpowiedniego do rodzaju
pracy.

Tranzystory Q7 i Q8 tworzą przy nadawaniu układ miernika ALC, zaś przy
odbiorze układ S-metra.

Rys. 17 Płytka p. cz.

46

5.6. Płytka ogranicznika trzasków (X54-1080-10)

Płytka ogranicznika trzasków (ang. Noise Blanker Board) może być
zaklasyfikowana do dwóch grup układów: jako układ formowania sygnału m. cz. lub jako
układ ogranicznika szumów. W układzie tym sygnał przychodzący z mieszacza VFO z płyty
p. cz. przechodzi przez trójstopniowy filtr pasmowy i jest wzmacniany przez tranzystor Q1.
Dalej przechodzi przez zrównoważoną bramkę odcinającą i doprowadzony jest do zacisku
NBO.

Z drugiej strony, zakłócony sygnał jest wzmacniany przez Q2, Q3, Q4 i Q7.
Wzmocniony sygnał jest prostowany przez układ diod D5 i D6 i doprowadzony do bazy Q6.
Stała czasowa układu ARW tranzystora Q6 jest ustawiona tak, że nie reaguje on na zakłócenia
impulsowe, ale na krótkookresowe, ciągłe sygnały, takie jak SSB. W ten sposób Q3, Q4 i Q7
pracują prawie na maksymalnym wzmocnieniu gdy przychodzi impuls zakłócający, zaś przy
ciągłym sygnale wzmocnienia jest redukowany przez układ ARW.

Jeśli ogranicznik jest włączony, emiter Q5 zostaje uziemiony. Zakłócenie
impulsowe przychodzące na wejście układu powoduje załączenie tranzystora Q5 i uziemienie
jego kolektora. Bramka odcinająca, podłączona do kolektora Q5 jest polaryzowana przez w
kierunku zaporowym na okres określony przez stałą czasową R3 i C7. Powoduje to
przerwanie obwodu i eliminację zakłócenia. Odbierany sygnał, z którego wycięto zakłócenia.
Odbierany sygnał, z którego wycięto zakłócenia impulsowe podlega dalszemu przetwarzaniu
tak, jak zwykły sygnał.

Rys. 18 Wycinacz zakłóceń

5.7. Płytka m. cz. (X49-0008-01)

Płytka m. cz. (ang. AF Board) zawiera komplementarny wzmacniacz w. cz.,
układ półautomatycznego przechodzenia z nadawania na odbiór przy pracy CW (ang. CW
semi-break- in circuit), generator pomocniczy do monitorowania nadawania CW i detektor do
kalibracji. Q5 służy jako przedwzmacniacz sygnału otrzymanego z detektora kołowego. C15 i
C18 w tym układzie służą do odcinania wyższych częstotliwości. Wzmocniony sygnał
przechodzi przez regulator wzmocnienia m. cz. (ang. AF GAIN) do stopnia z tranzystorami
Q1 i Q2, a następnie jest wzmacniany w stopniu mocy z tranzystorami Q3 i Q4.

47

UWAGA:

Podczas nadawania Q5 jest odcięty prze dodatnie napięcie pojawiające się na
końcówce RL.

Generator pomocniczy, wykonany jako układ z przesuwnikiem fazowym pracuje
na częstotliwości około 750kHz. Ton generowany jest tylko wówczas, gdy przełącznik
rodzaju pracy MODE jest w pozycji CW i przyciśnięty jest klucz, dołączony do gniazda
KEY.

UWAGA:

1. Jeżeli zainstalowano moduł DS-1A do zasilania bateryjnego (prądem stałym) i
przełącznik H.SW jest w pozycji „wyłączone” (ang. OFF), to ton pomocniczy nie jest
generowany. Spowodowane jest to tym, że takie ustawienie przełącznika H.SW
powoduje zatrzymanie oscylacji w module DS-1A, przez co nie pojawia się napięcie
polaryzujące tranzystor Q6 i napięcie sterujące załączanie diody D3.

2. Potencjometr VR2 służy do regulacji głośności tonu pomocniczego.

Rys. 19 Płytka m. cz.

5.8. Płytka VFO (X40-1070-01)

Płytka VFO (ang. VFO Board) służy do wytwarzania sygnału o zmiennej
częstotliwości z zakresu 5.5MHz (działka „0” na skali zgrubnej) do 4.9MHz (działka „600”).
Generator pracuje w zmodyfikowanym układzie Clappa z tranzystorem FET. Wzmacniacz
separujący również wykorzystuje tranzystor FET, co zapewnia bardzo dużą stabilność
częstotliwości. Za tym wzmacniaczem znajduje się filtr harmoniczny i wzmacniacz
wyjściowy w układzie Darlingtona z tranzystorami Q3 i Q4, który również zapewnia
stabilność pracy niezależnie od obciążenia generatora.

48

OSTRZEŻENIE:

Nie zmieniaj układu elektrycznego ani mechanicznego VFO. Jakiekolwiek
naprawy dokonywane przez nieuprawnione osoby powodują utratę gwarancji od producenta.

Rys. 20 Generator VCO

5.9. Płytka kalibratora (ang. Marker Board, X52-0005-01)

Generator sterowany rezonatorem kwarcowym, Q1 wytwarza sygnał o
częstotliwości 100kHz. Ceramiczny trymer TC1, dołączony do kolektora Q1 umożliwia
precyzyjne ustawienie generowanej częstotliwości. Sygnał ten, po obcięciu do kształtu prawie
prostokątnego przez diodę D1 precyzyjnie synchronizuje multiwibrator 25kHz, utworzony z
tranzystorów Q2 i Q3. Sygnał 25kHz jest odwracany fazowo przez Q4 i może być dalej
wykorzystywany do sterowania innych układów.

Rys. 21 Generator znaczników

5.10. Płytka VOX-a (X54-0001-00)

Podczas pracy SSB sygnał mowy przychodzący ze wzmacniacza
mikrofonowego (albo sygnał z generatora pomocniczego przy pracy CW) dochodzi do
zacisku MV. Po wzmocnieniu przez tranzystor Q3 jest on prostowany przez D6 na napięcie
stałe, proporcjonalne do poziomu sygnału wejściowego. Napięcie stałe doprowadzone do
bazy Q4 powoduje, że przechodzi on w stan nasycenia i obniża potencjał bazy tranzystora Q5.

49

Jeżeli Q4 jest odcięty przy braku sygnału wejściowego, baza i emiter Q5
pozostają na tym samym potencjale, co powoduje jego wyłączenie. W tej sytuacji
kondensator C10 ładuje się przez diodę D7 do napięcia ustawionego potencjometrem
regulacji czasu podtrzymania (opóźnienia) VOX-a. Jeśli Q4 jest załączony sygnałem m. cz.
pojawiającym się na złączu MV powoduje on równocześnie załączenie Q5, przez który
rozładowuje się C10.

UWAGA:

Układ VOX-a pozostaje tak długo załączony, jak długo na wejściu MV jest
sygnał m. cz.

Tranzystory Q6 i Q7 tworzą układ przerzutnika Schmitta. Jeśli Q4 jest
„wyłączony”, Q6 jest „włączony”, zaś Q7 „wyłączony”. Jeśli Q4 „włączony” sytuacja jest
odwrotna: Q6 „wyłączony”, zaś Q7 „włączony”. Dodatkowo włącza się również Q8, który
uruchamia przekaźnik gotowości (ang. stand-by relay).

Sygnał tła (ang. Anti-Vox Signal) doprowadzony jest z płytki m. cz. do złącza
AV, następnie transformowany na wyższe napięcie przez transformator T1 i prostowany w

pełnookresowym prostowniku D1¸D4. Wyprostowane napięcie odcina tranzystor Q1, co
powoduje ładowanie kondensatora C5 przez rezystor R4. Jednocześnie włączany jest
tranzystor Q2, który powoduje uziemienie bazy Q4, co w efekcie powoduje przerwanie
działania układu VOX-a.

Rys. 22 Układ VOX

5.11. Płytka kanałów ustalonych i stabilizatora (X43-1100-00)

Płytka ta zawiera sterowany rezonatorami kwarcowymi generator częstotliwości
dla kanałów ustalonych, stabilizator napięcia 9V (ang. AVR – Automatic Voltage Regulator) i
przekształtnik napięcia stałego –6V. Generator na tranzystorze Q1 zbudowany jest jako układ
Pierce’a typu C-B, Q2 i Q3 tworzą wzmacniacz separujący w układzie Darlingtona, który
podaje sygnał do złącza wyjściowego. Trymery TC1¸TC4 służą do precyzyjnego dostrojenia
częstotliwości poszczególnych kanałów.

Stabilizator napięcia stałego 9V zasila układ głównego generatora i obwody
sterujące TS-520S. Tranzystor Q4 reguluje wartość prądu, Q5 i Q6 służą do wzmocnienia

50

napięcia błędu, zaś Q7 kompensuje temperaturowe zmiany charakterystyki Q6. Dioda Zenera
D3 dostarcza napięcia odniesienia.

W przekształtniku napięcia stałego –6V Q8 i T1 tworzą generator
samowzbudny, pracujący na częstotliwości około 400Hz. Sygnał ten jest prostowany przez
diody D4¸D7 i stabilizowany na poziomie –6V przez diodę Zenera D8.

Rys. 23 Generator częstotliwości kanałowych

5.12. Płytka prostownika (X43-1090-02)

Na tej płytce umieszczona wszystkie prostowniki napięcia stałego
wykorzystywane w TS-520S. Wysokie napięcie 800V otrzymywane jest z diodowego
podwajacza napięcia, napięcia 300V, 210V i napięcie C (100V) z prostowników
półokresowych, zaś napięcie 14V z prostownika mostowego.

51

Rys. 24 Prostownik

5.13. Płytka wysokiego napięcia (X43-1110-00)

Płytka wysokiego napięcia (ang. High Voltage Board) zawiera dzielnik napięcia
wykorzystywany do pomiaru napięcia anodowego lamp stopnia końcowego oraz dzielnik
napięcia dostarczający napięcia polaryzacji siatek podczas strojenia stopnia końcowego
TS-520S.

Rys. 25 Płytka wysokiego napięcia

5.14. Płytka wskaźnika (X54-1120-00)

Na tej płytce umieszczono diody LED, widoczne ponad skalą zgrubną na
przedniej ściance transiwera, oznaczone „VFO”, „FIX” i „RIT”. Świecenie każdej z nich
sygnalizuje działanie tych układów.

Rys. 26 Płytka wskaźnika

52

5.15. Płytka końcowego wzmacniacza mocy (X56 – 1200 – 00)

Ta płytka zawiera układ końcowego wzmacniacza mocy za wyjątkiem układu
p-filtra, który jest umieszczony przy wyjściu sygnału w. cz.

Rys. 27 Płytka końcowa wzmacniacza mocy

53

ROZDZIAŁ 6 . KONSERWACJA I REGULACJA

OSTRZEŻENIE:
Wewnątrz transiwera włączonego do sieci występują wysokie napięcia, niebezpieczne dla

życia. Zachowaj maksymalną ostrożność dla uniknięcia porażenia.

6. 1. Uwagi ogólne

Każdy egzemplarz TS-520S przed dostarczeniem do klienta jest odpowiednio
strojony i testowany na zgodność z wymaganymi parametrami. W normalnych warunkach
transiwer obsługiwany zgodnie z niniejszą instrukcją nie będzie wymagał dodatkowego
strojenia. Wprost przeciwnie – wszelkie strojenie i regulacja bez zgody wytwórcy jest
równoznaczne z utratą gwarancji.

Prawidłowo obsługiwany TS-520S będzie służył przez lata nie wymagając
ponownej regulacji. Informacje zawarte w tym rozdziale dotyczą głównych procedur
serwisowych, możliwych do wykonania bez wyszukanej aparatury pomiarowej.

· Rozbieranie obudowy (patrz rys. 28)

Rys. 28

Rysunek 28 pokazuje sposób demontażu obudowy TS-520S. Odkręć osiem śrub
na górnej pokrywie i dziewięć w pokrywie dolnej, a następnie zdejmij obie pokrywy. Przy
zdejmowaniu górnej uważaj na kabel głośnikowy, który jest dołączony do chassis. Jeżeli to
konieczne, kabel ten można odłączyć, wyciągając wtyczkę z gniazdka na górnej pokrywie.

· Ustawienie do regulacji

Przed przystąpieniem do regulacji, TS-520S powinien zostać ułożony na boku,
stopniem końcowym do góry. Pozycja ta zapewnia wystarczające chłodzenie lamp stopnia
końcowego, jak też łatwy dostęp do wszystkich modułów. Większości opisanych regulacji
można dokonać nie wyjmując płytek z transiwera.

54

6. 2. Układy dodatkowe

OSTRZEŻENIE:
Upewnij się przed zdjęciem obudowy, ze transiwer jest odłączony od sieci.

· Instalowanie filtru CW (patrz rys.29)

Zdejmij dolną pokrywę transiwera (uważając przy tym na kabel głośnikowy).
Zorientuj się, gdzie jest płyta p. cz. (znajduje się na niej filtr kwarcowy SSB) i przełóż
brązowy kabelek ze złącza SSB do złącza CW tak, jak to pokazano na rys. 30.

Odkręć trzy śruby mocujące zespół potencjometrów na bocznej ściance
transiwera i odchyl płytkę o około 90˚ od jej normalnej pozycji. Zamocuj filtr do płyty za
pomocą dostarczonej nakrętki i przylutuj jego wprowadzenie. Używaj przy tym lutownicy
małej mocy i to przez jak najkrótszy czas. Zbyt wysoka temperatura może doprowadzić do
zniszczenia filtru kwarcowego! Ponownie przykręć płytkę z potencjometrami i zmontuj
obudowę. Pamiętaj przy tym o podłączeniu głośnika.

Rys. 29 Instalowanie dodatkowego filtru CW

Move. – przełóż brązowy kabelek ze złącza SSB do złącza CW
Install . . . – tutaj zamontuj filtr
Koniec opisu rysunku

· Instalowanie adaptera do zasilania prądem stałym (DS.-1A)

1. Zdejmij blaszaną osłonę z tylnej ścianki TS-520S.

2. Zamocuj adapter do tylnej ścianki przy użyciu czterech dostarczonych wkrętów.

3. Dobierz odpowiednio wprowadzenia adaptera, oznakowane kodem kolorowym, do
oznaczeń na płytce połączeniowej, która znajduje się tuż obok transformatora sieciowego
i przylutuj je do tej płytki.

55

Rys. 30 Montaż adaptera do zasilania prądem stałym

Rear panel – tylna ścianka
Patch plate – blaszana osłona
Final box – stopień końcowy nadajnika
Terminal board – płytka połączeniowa adaptera
Power transformer – transformator sieciowy
White – biały
Yellow – żółty
Red – czerwony
Black – czarny
Orange –pomarańczowy
Green – zielony
Brown – brązowy
Blue – niebieski
Purple – fioletowy
Koniec opisu rysunku

· Podłączenie zdalnego sterowania
Rysunek 31 pokazuje gniazdo zdalnego sterowania. To 8-mio nóżkowe gniazdo

może być wykorzystane do połączenia wzmacniacza liniowego lub innych zewnętrznych
urządzeń do transiwera.

56

Rys. 31 Gniazdo sterowania zdalnego

REMOTE – zdalne sterowanie
ALC input – wejście sygnału ALC
To an external speaker – do zewnętrznego głośnika
Stand-by input – wejście sygnału gotowości
The view. . . – widok od strony ścianki tylnej
Koniec opisu rysunku

· Nóżki podwyższające
TS-520S jest dostarczany z dwiema podwyższającymi nóżkami, które po

zamontowaniu podnoszą nieco przednią ściankę transiwera. W niektórych przypadkach takie
ustawienie umożliwia lepszy odczyt skali i miernika. Rysunek 32 pokazuje sposób montażu
tych nóżek.

Rys. 32 Montaż nóżek podwyższających

· Transwerter (TV-502S)
W celu podłączenia transwertera do TS-520S dokonaj następujących czynności:

1. Sprawdź, czy transwerter i TS-520 S są odłączone od sieci.

2. Dołącz kabel dostarczony z transwerterem do gniazda X VERTER na tylnej ściance TS-

520S i do gniazda CONTROL w transwerterze (gniazdo 2 m CONTROL w TV-502S).

57

3. Dołącz odpowiedni kabel do gniazda typu jack X VERTER OUT na tylnej ściance TS-

520S i do gniazda jack TX IN w transwerterze (gniazdo 2m TX IN w TV-502S).

4. Połącz odpowiednim kablem zaciski uziemiające (GND) transiwera i transwertera. Takie

połączenie zabezpiecza przed porażeniem elektrycznym oraz zapewnia niezakłóconą
pracę zestawu.

5. Załącz wyłącznik transwertera na tylnej płycie TS-520S. Przełącznik SG może pozostać w

pozycji ON (włączone). Zmiana zakresu częstotliwości między KF i UKF dokonuje się
automatycznie, zgodnie z ustawieniem wyłącznika zasilania (POWER) transwetora.
Upewnij się zawsze, że transwerter jest wyłączony z sieci, jeśli chcesz go odłączyć od
transiwera TS-520S nie wymaga żadnych przeróbek do pracy z transwerterem.

6. Podłącz antenę do gniazda ANT na tylnej ściance transwerterw (gniazdo 144 MHz w TV-

502S).

7. Sprawdź, czy wyłączniki zasilania (POWER) w transiwerze i transwerterze są w pozycji

OFF (wyłączone) i czy przełącznik gotowości w transiwerze jest w pozycji REC. Jeśli tak,
możesz podłączyć kable zasilające do gniazda sieciowego (lub do źródła prądu stałego
przy zasilaniu DC).

Rys. 33

· Podłączenie VFO-520S
VFO-520S zostało zaprojektowane w celu rozszerzenia możliwości TS-520S.

Rysunek 34 pokazuje sposób połączenia VFO-520S i TS-520S. Zachowaj oczywiście
wtyczkę ze zwieraczem, która znajdowała się w gnieździe EXT VFO na tylnej ściance
transiwera, gdyż po odłączeniu VFO będziesz musiał jej ponownie użyć. Kabel do połączenia
VFO z transiwerem jest dostarczany razem z VFO.

Używając tylko przełącznika FUNCTION na przedniej ściance VFO-520S

będziesz mógł wykorzystać pełne możliwości zestawu, tak jakbyś dysponował dwoma

niezależnymi nadajnikami i odbiornikami.

W celu skalibrowania częstotliwości VFO transiwera z zewnętrznym VFO

wykonaj następujące czynności:

1. Przełącznik FUNCTION w TS520S może być w dolnym położeniu

2. Ustaw TS-520S na odbiór.

3. Ustaw przełącznik FUNCTION w pozycję CAL-RMT.

4. Przestrajaj VFO TS520S i VFO-520S tak, aby uzyskać „zero sygnału” interferencyjnego,

w chwili gdy częstotliwości obu generatorów pokryją się.

58

Więcej szczegółów na temat VFO-

520S uzyskasz z podręcznika obsługi tego urządzenia

(ang.Operating Manual for VFO-520S).

Rys. 34 Sposób połączenia VFO-520S i TS-520S

· Podłączenie wskaźnika cyfrowego DG-5
Twój TS-520S może wykorzystywać DG-5 tylko po odpowiednim połączeniu,

jak to pokazano na rys.35. Zauważ, że kolejność gniazd w obu urządzeniach nie jest
jednakowa. Uważaj na to, aby połączyć dostarczonymi kablami koncentrycznymi
odpowiadające sobie, tzn. tak samo oznakowane gniazda. Po podłączeniu możesz włączyć
zasilanie TS-520S, co spowoduje automatyczne włączenie DG-5. Wskaźnik cyfrowy
umożliwia odczyt częstotliwości TS-520S z dokładnością do 100 Hz. Więcej szczegółów
znajdziesz w podręczniku obsługi wskaźnika (ang. Operating Manual for DG-5 Digit
Display).

Rys. 35 Połączenie wskaźnika cyfrowego DG-5

59

· Instalowanie rezonatorów kwarcowych dla kanałów ustalonych
W rozdziale 4. 15 opisano sposób pracy TS-520S w kanałach ustalonych. W celu

zainstalowania rezonatorów kanałowych zdejmij górną pokrywę transiwera i zlokalizuj płytkę
kanałów ustalonych i stabilizatora napięcia. Znajduje się ona zaraz za płytką VFO.

Włóż rezonator do odpowiedniej podstawki (podstawki są opisane na wierzchu

obudowy VFO), a następnie używając właściwego trymera (TC1 ÷ TC4) dostrój go
precyzyjnie do żądanej częstotliwości. Dostrojenie to może odbywać się w trybie pracy
CAL-FIX transiwera tak, jak to opisano w rozdziale 4.4.

6.3. Regulacja stopni w. cz. odbiornika

Przełącznik gotowości powinien pozostawać w położeniu REC (odbiór) przez

cały czas regulacji obwodów odbiornika. Podłącz do transiwera sztuczną antenę o impedancji
50 Ω.

Ustaw przełącznik FUNCTION w położeniu CAL-25kHz i wykorzystaj sygnał z

kalibratora do strojenia obwodów. Ustaw pokrętło DRIVE w położenie „na godzinę 12” (biała
linia wskazuje w górę transiwera). Obwody do strojenia są dostępne od dołu transiwera bez
wyjmowania płytek.

Przełącznikiem BAND wybierz właściwe pasmo i ustaw VFO na częstotliwości

podane w tabelce poniżej, tak aby było słychać sygnał z kalibratora. Wykorzystując pręcik
strojenia dostarczony w zestawie z transiwerem możesz zestroić obwody antenowe i
mieszacza na maksymalne wychylenie S-metra. Rysunek 73 pokazuje umiejscowienie
poszczególnych obwodów. Zestrój obwody na wszystkie pasma, tak jak to opisano poniżej.
Po zakończeniu strojenia wyłącz kalibrator. Opisaną metodą reguluje się tylko obwody
antenowe i mieszacza. Strojenie obwodów heterodyny jest opisane w następnym punkcie, zaś
strojenie obwodów stopnia napędzającego w rozdziale 6.7.

OSTRZERZENIE:
Obwody antenowe są bardzo kruche. Uważaj przy strojeniu, aby ich nie połamać

Rys. 36 Ustawienie obwodów w. cz.

60

OSC COIL UNIT – zespół obwodów heterodyny
MIX COIL UNIT – zespół obwodów mieszacza
ANT COIL UNIT – zespół obwodów antenowych
DRIVE COIL UNIT – zespół obwodów stopnia napędzającego
Koniec opisu rysunku

Strojenie obwodów : antenowego, mieszacza i stopnia napędzającego

Kolejność
strojenia
1
2
3
4
5
6

Pasmo Częstotliwość

Strojenia

1.8 MHz

28.5 MHz

21.0 MHz

14.0 MHz

7.0 MHz

3.5 MHz

1.900 MHz

28.800 MHz

21.225 MHz

14.175 MHz

7.150 MHz

3.750 MHz

· Heterodyna kwarcowa
Zestrój obwody heterodyny ustawiając przełącznik BAND na każde pasmo i

regulując właściwe cewki (patrz rys. 37) tak, jak to opisano poniżej.

Obracaj rdzeniem cewki w prawo tak długo, aż oscylator przestanie pracować.

Możesz uchwycić „na słuch” chwilę, w której się to stanie. Od tego punktu obróć rdzeń około
jeden obrót z powrotem, tak aby generator ponownie zapracował. Jeśli rdzeń będzie
ustawiony zbyt blisko punktu zatrzymania, generacja może przebiegać niestabilnie. Powtórz
te czynności na każdym paśmie, rozpoczynając od 1.8 MHz w kolejności podanej w tabelce.
W paśmie 28 MHz tylko podzakres 28.5 MHz wymaga strojenia.

Pasmo Generowana

częstotliwość

WWV

1.8 MHz

3.5 MHz

7.0 MHz

14.0 MHz

21.0 MHz

28.0 MHz

28.5 MHz

29.1 MHz

23.895 MHz

10.695 MHz

12.395 MHz

15.895 MHz

22.895 MHz

29.895 MHz

36.895 MHz

37.395 MHz

37.995 MHz

· Regulacja WWV
Ustaw przełącznik BAND w położenie WWV i skalę zgrubna na działkę zerową,

tak aby był słyszalny sygnał kalibrujący. Reguluj obwody T4 i T5 na płycie w. cz. na
maksymalne wychylenie S-metra. T3 jest obwodem generatora do odbioru WWV. Ustaw go
na maksimum wychylenia S-metra, a następnie przekręć w lewo o ¼ obrotu. Częstotliwość
oscylatora wynosi 23.895 MHz.

61

OSTRZEŻENIE:
Nie próbuj regulować obwodów T1 i T2.

6.4. Regulacja ogranicznika trzasków.

Dostrój się do sygnału kalibratora na dowolnym paśmie, a następnie pokrętłem

DRIVE reguluj na maksymalne wychylenie S-metra. Reguluj cewki T1 ÷ T5 (na płycie X54­1080-10) na maksymalny odczyt S-metra.

Podłącz woltomierz prądu stałego z zakresem 10 V między kolektor tranzystora

06 (2SC733) i masę, a następnie reguluj cewki T6 i T7 na minimum wskazywanego napięcia.

6.5. Regulacja bloku p. cz.

Dostrój się do sygnału kalibratora na dowolnym paśmie i pokrętłem DRIVE

reguluj na maksymalne wychylenie S-metra. Strój cewki T2, T5, T6 i T9 (na płycie X48­1060-01) na maksymalne wychylenie S-metra.

OSTRZEŻENIE:
Nie reguluj T1, T3, T4, T8, T10, T12 i T13.

· Zero S-metra
Jeżeli S-meter wymaga podregulowania, ustaw przełącznik BAND na pasmo 14

MHz, wyłącz ogranicznik trzasków i przekręć pokrętło RF GAIN (wzmocnienie w. cz.) do
oporu w prawo. Po odłączeniu anteny ustaw S-meter na zero za pomocą potencjometru VR1
na płycie p. cz.

· Regulacja czułości S-metra
Do gniazdo antenowego doprowadź z generatora sygnał o częstotliwości 14.175

MHz i napięciu 50 μV. Ustaw S-meter na maksymalny odczyt, regulując pokrętłem strojenia i
pokrętłem DRIVE. Następnie wykorzystując potencjometr VR2 ustaw wskazanie S-metra na
S9 (pamiętaj o ustawieniu maksymalnego wzmocnienia w. cz. – przyp. tłum.).

6. 6 Regulacja bloku kanałów ustalonych

· Układ stabilizatora napięcia
Podłącz woltomierz prądu stałego na zakresie 15V między końcówkę 9 (na

płycie X43-1100-00) i masę. Reguluj potencjometrem VR1 do uzyskania napięcia 9V.

· Zero RIT-a
Jeśli układ RIT-a jest włączony i pokrętło RIT stoi w położeniu zerowym,

częstotliwości nadawania i odbioru powinny być dokładnie takie same. Jeżeli nie są, można
uregulować zero RIT-a potencjometrem VR2.

W celu wyzerowania RIT-a włącz kalibrator i dostrój VFO tak, aby był słyszalny

ton o częstotliwości około 1000 Hz. Następnie włącz układ RIT i reguluj VR2, aby usłyszeć
ton o tej samej częstotliwości. Włączaj i wyłączaj RIT-a parokrotnie, aby być pewnym, że
częstotliwości rzeczywiste są jednakowe.

62

· Prąd spoczynkowy ARW
Podłącz woltomierz prądu stałego z zakresem 5V między złącze RF1 i masę.

Ureguluj potencjometrem VR3 napięcie do wartości 3.3 V. Ta regulacja może wpłynąć na
odczyt S-metra, tak więc będzie on wymagał ponownej regulacji.

6.7. Regulacja obwodu wzmacniacza napędzającego

Przesuń wyłącznik SG na tylnej ściance w dolne położenie (wyłączone), ustaw

pokrętło DRIVE w środkowym położeniu, przełącz METER na ALC i podłącz sztuczną
antenę o impedancji 50 Ω. Ustaw przełącznik MODE w położeniu TUN lub CW i przerzuć
przełącznik gotowości na SEND. Strój cewki wzmacniacza napędzającego (na płytce X44­1190-00) na częstotliwościach i w kolejności podanej w rozdziale 6.3 na maksymalną wartość
ALC. Przesuń z powrotem wyłącznik SG na „włączone”.

6. 8. Regulacja zrównoważenia nośnej

Ustaw TS-520S do pracy ze sztuczną anteną na częstotliwości 14.175 MHz.

Przestaw przełącznik MODE na LSB, przełącznik METER na RF i potencjometr RF VOLT
na maksymalny poziom. Jeśli modulator jest rozrównoważony, miernik będzie się wychylał
po ustawieniu przełącznika gotowości w położenie SEND.

W celu zrównoważenia reguluj na przemian TC1 i VR2 na płycie generatora na

minimalne wskazania miernika RF. Przełączaj się też między LSB i USB, aby
zminimalizować wskazania na obu wstęgach.

6. 9. Neutralizacja nadajnika

TS-520S wymaga neutralizacji za każdym razem, gdy zmieniana jest

przynajmniej jedna lampa stopnia końcowego.

Ustaw transiwer do pracy CW ze sztuczną anteną 50 Ω na częstotliwości 28.5

MHz tak, jak to było opisane w rozdziale 4. Wyłącz wyłącznik SG (dolne położenie) i do
sztucznej anteny dołącz czuły woltomierz w. cz. Przerzuć przełącznik gotowości w położenie
SEND i reguluj TC1 (dostępny przez otwór regulacyjny w górnej pokrywie obudowy stopnia
końcowego) na minimalne wskazania woltomierza. Po dokonaniu neutralizacji przestaw
przełącznik MODE na REC i włącz SG.

Dobry odbiornik pracujący na częstotliwości 28.5 MHz może posłużyć podczas

neutralizacji zamiast niedostępnego woltomierza w. cz. Należy wtedy stroić TC1 na
minimalne wskazania S-metra.

OSTRZEŻENIE:
Neutralizacja stopnia końcowego powinna być przeprowadzona bez zdejmowania osłony z

tego stopnia. Podczas nadawania występują tu wysokie napięcia, które mogą być
niebezpieczne dla życia. Do regulacji używaj izolowanych narzędzi.

6.10. Kalibracja VFO

VFO powinno być kalibrowane w zasadzie przez ustawienie skali dokładnej

(patrz rozdz. 4. 4 – przyp. tłum.), jakkolwiek może się zdarzyć, że skala jest już zbyt daleko
przesunięta i VFO wymaga wewnętrznej kalibracji.

63

Zdejmij obudowę TS-520S i zlokalizuj TC1 na płycie VFO. Ustaw przełącznik

FUNCTION w położenie CAL-25kHz i ustaw główne pokrętło strojenia na parzystą
wielokrotność 25 kHz. Reguluj TC1 na „zero sygnału”, jak przy zwykłej kalibracji.

6. 11. Regulacja kalibratora kwarcowego

Kalibrator kwarcowy jest fabrycznie uregulowany i zasadniczo nie wymaga

późniejszego strojenia. Gdyby jednak uległ on rozstrojeniu, można go wyregulować trymerem
TC1 na płycie kalibratora. Ustaw odbiornik na odbiór WWV i włącz kalibrator przez
ustawienie przełącznika FUNCTION w położenie CAL-25 kHz. Reguluj TC1 tak, aby
uzyskać zero sygnału przy interferencji ze stacji WWV.

6. 12. Wymiana bezpiecznika

Każde przepalenia się bezpiecznika ma jakąś przyczynę. Upewnij się co do tej

przyczyny przed przystąpieniem do wymiany. Przy zasilaniu z sieci 120V wykorzystywany
jest bezpiecznik 6A, zaś z sieci 220V – 4 A. W żadnym wypadku nie używaj bezpiecznika o
wyższym prądzie znamionowym. Może to spowodować poważne uszkodzenie transiwera, a
poza tym powoduje utratę ważności gwarancji.

6. 13. Czyszczenie transiwera

Gałki, ścianka przednia i obudowa mogą się zabrudzić na skutek intensywnego

użytkowania. Gałki mogą być zdjęte z transiwera i umyte zwykłym mydłem i ciepłą wodą.
Podobnie zwykłym mydłem (nie używaj agresywnych czyściw) i wilgotną szmatką można
umyć obudowę i ściankę przednią.

Do oczyszczenia wnętrza transiwera z kurzu można wykorzystać suszarkę do

włosów (oczywiście z zimnym strumieniem powietrza) albo miękką szczotkę.

6. 14. Części zamienne

· Lampy i tranzystory
Używanie TS-520S bez właściwego strojenia, lub wysokie napięcie dochodzące

do 1000V w znaczący sposób zmniejsza żywotność lamp wzmacniacza końcowego.
Uszkodzona lampa (lub lampy) mogą być zastąpione przez lampy S2001A (6146B). Inne
typy lamp nie wchodzą w rachubę. Po wymianie lamp należy przeprowadzić neutralizację
nadajnika. Wzmacniacz napędzający wykorzystuje lampę 12BY7a.

Tranzystory wchodzące w skład TS-520S mogą łatwo ulec uszkodzeniu po

zwarciu ich do wysokich napięć przez metalowe narzędzia. Przy prowadzeniu wszelkich prac
należy więc bardzo uważać, a najlepiej wykorzystywać narzędzia izolowane.

· Elementy do wymiany
Podczas wymiany elementów transiwera wykorzystuj zawsze części o takich

samych lub lepszych parametrach jak części użyte przy konstrukcji.

Przy zamawianiu części zamiennych do twojego sprzętu pamiętaj zawsze o

podaniu następujących danych:

- oznaczenie typu i numer seryjny urządzenia,

- oznaczenie elementu na schemacie i symbol płytki, na której jest on umieszczony.
Jeżeli będzie konieczne wysłanie sprzętu do naprawy, zapakuj go bardzo

starannie i nie zapomnij dołączyć wyczerpującego opisu problemów, które wystąpiły.

64

ROZDZIAŁ 7.

NAJCZĘSTSZE USZKODZEBNIA I SPOSOBY ICH USUNIĘCIA

7. 1. Uwagi wstępne

Opisane poniżej problemy dotyczące pracy TS-520S wynikają w większości z

niewłaściwej obsługi lub błędnego przyłączenia urządzeń zewnętrznych. Do lokalizacji i
wymiany niewłaściwie działających elementów transiwera należy wykorzystać instrukcję
serwisową TS-520S (ang. Service Manual for TS-520S).

7. 2. Układy wspólne nadajnika i odbiornika

Objawy Przyczyny Sposób usunięcia
Nie świecą się lampki i
nie słychać szumu w
głośniku po włączeniu
zasilania

Różnica częstotliwości
nadawania i odbioru.
Modulacja
częstotliwości przy
odbiorze SSB

Nie świeci lampka VFO
(lub FIX)

Przekaźnik pracuje przy
położeniu przełącznika
gotowości REC
(odbiór)
Raporty o pracy poza
częstotliwością pasma
pomimo skalibrowania
skali transiwera

1. Uszkodzony kabel
zasilający lub złe jego
podłączenie

2. Przepalony bezpiecznik
zasilacza

3. Zamienione bieguny
akumulatora przy zasilaniu
DC

1. Nie regulowany zasilacz
9V DC

2. Zwarcie w układzie
zasilacz 9V lub w liniach
zasilających

3. Niewłaściwe napięcie
baterii przy pracy
przenośnej lub przewoźnej

1. Nie włożona wtyczka ze
zwieraczem do gniazda
VFO
na tylnej ściance

1. Niewłaściwe przyłączenie
mikrofonu

1. Kalibrator wymaga

dostrojenia

1. Sprawdź kabel i
podłączenie

2. Wymienić bezpiecznik

3. Sprawdzić biegunowość
zasilania

1. Patrz rozdz. 6.6

2. Sprawdź zasilacz

3. Sprawdź napięcie baterii lub
alternatora w samochodzie

1. Włożyć wtyczkę ze

zwieraczem

1. Podłączyć mikrofon zgodnie
z

instrukcją

1. Patrz rozdz. 6. 11

65

7. 3. Układy odbiornika

Objawy Przyczyny Sposób usunięcia Zamontowany dodatkowy filtr kwarcowy CW, ale selektywność i stromość mizerna Podłączona antena, ale nie słychać żadnych sygnałów

Podłączona antena,
słychać sygnał z
kalibratora, ale nie
słychać sygnałów
odbieranych
Transiwer pracuje
tylko na niektórych
pasmach

S-meter wychyla się
przy braku sygnału

S-meter wychyla się
za dużo lub za mało

Mała czułość na
jednym lub kilku
pasmach
Pokrętło RIT stoi na
zerze, ale po
włączeniu RIT-a
częstotliwości
nadawania i odbioru
różnią się
Nie działa RIT 1. RIT nie włączony 1. Wcisnąć przycisk RIT

1. Przewód na płycie p. cz. nie
przełączony na CW

2. Zły filtr CW

1. Nie pracuje VFO lub generator
kanałów ustalonych

2. Przycisk PTT na mikrofonie jest
wciśnięty, albo przełącznik
gotowości w położeniu SEND (nad.)

1. Uszkodzony przekaźnik

nadawanie/odbiór

1. Heterodyna nie pracuje na
wszystkich
pasmach

2. Obwody antenowe tych pasm
wymagają

strojenia

1. Źle wyregulowany detektor kołowy

2. Nie zestrojona płyta p. cz.

3. Za niskie napięcie zasilania AC

1. Nie strojona płyta p. cz.

2. Skręcone pokrętło wzmocnienia w.
cz.

1. Obwody odbiornika wymagają

zestrojenia

1. Nie ustawione pokrętło RIT-a 1. Patrz rozdz. 6.6

1. Patrz rozdz. 6.2

2. Wymienić filtr CW

1. Włóż wtyczkę ze zwieraczem
do gniazdka VFO na tylnej
ściance

2. Zwolnić przycisk PTT albo
ustawić
przełącznik gotowości w
położenie
REC

1. Wymienić przekaźnik

1. Patrz rozdz. 6.3

2. Patrz rozdz. 6.3

1. Patrz rozdz. 6.8

2. Patrz rozdz. 6.5

3. Użyj stabilizatora napięcia
sieci

1. Patrz rozdz. 6.5

2. Uregulować wzmocnienie RF
GAIN

1. Patrz rozdz. 6.3

Niezrozumiały sygnał
SSB

1. Przełącznik MODE ustawiony na
niewłaściwa wstęgę

66

1. Ustaw przełącznik MODE na
odbiór wstęgi właściwej dla
odbieranego pasma

7. 4. Układy nadajnika

Objawy Przyczyny Sposób usunięcia Miernik ACL wychyla się bez sygnału (bez prądu anodowego)

Miernik ALC nie wychyla
się pomimo obecności
sygnału wyjściowego
TS-520S nie pracuje
emisją SSB

Jest sygnał wyjściowy, ale
RF-meter go nie mierzy

RF-meter wychyla się zbyt
daleko
VOX nie pracuje 1. Skręcony VOX GAIN

VOX włącza się przy
sygnałach z głośnika
VOX wyłącza się podczas
mówienia lub trzyma zbyt
długo
Zbyt duży prąd anodowy 1. Rozstrojony obwód

Prąd anodowy zbyt duży
lub zbyt mały dla CW
Słabe wysterowanie na
jednym lub kilku pasmach,
ale nie na wszystkich.
Skrajne ustawienia DRIVE
na jednym lub kilku
pasmach
Wysterowanie przerywane
lub jego brak na jednym
lub kilku pasmach

1. Brak napięcia 800V na anodach
lamp stopnia końcowego

2. Uszkodzenie lampy stopnia
końcowego

3. Wyłącznik SG w położeniu OFF

1. Zbyt małe wzmocnienie sygnału

mikrofonowego

1. Przerwa w wtyku mikrofonu lub
zły mikrofon

2. Zbyt małe wzmocnienie sygnału
mikrofonowego

3. Uszkodzony wzmacniacz
mikrofonowy na płycie
generatora

1. Źle ustawiony potencjometr RF

VOLT

1. Źle ustawiony potencjometr RF

VOLT

2. VOX nie włączony

1. Zła regulacja tła (Anti- VOX) 1. Patrz rozdz. 4.12

1. Czas trzymania VOX-a wymaga

regulacji

2. Za małe ujemne napięcie z
zasilacza

3. Prą spoczynkowy wymaga
regulacji

1. Poziom nośnej wymaga

regulacji

1. Obwody nadajnika wymagają

strojenia

1. Obwody heterodyny wymagają

strojenia

1. Sprawdź zasilacz wysokiego
napięcia

2. Wymienić lamy

3. Wyłączyć wyłącznik SG

1. Zwiększyć wzmocnienie przez
obrót MIC GAIN

1. Sprawdź mikrofon

2. Zwiększyć wzmocnienie przez
obrót MIC GAIN

3. Zreperować układ

1. Ustawić potencjometr RF
VOLT
wychylenia 2/3 skali przy
pełnym
sygnale wyjścia

1. Ustawić RF VOLT na 2/3 skali
przy pełnym sygnale wyjścia

1. Patrz rozdz. 4.12

2. Włączyć VOX-a

1. Patrz rozdz. 4.12

1. Patrz rozdz. 6.9

2. Sprawdź napięcie na wyjściu
zasilacza

3. Patrz rozdz. 4.11

1. Wyregulować poziom nośnej
pokrętłem CAR

1. Patrz rozdz. 6.7

1. Patrz rozdz. 6.3

67

Słabe wysterowanie lub
skrajne ustawienie DRIVE
na wszystkich pasmach
Raporty o nośnej w
sygnale wyjściowym
Raporty o
zniekształceniach
nadawanego sygnału
Prąd anodowy zbyt mały.
Strojenie na skrajnych
położeniach regulatorów.
Wzrasta prąd
spoczynkowy lamp
Po każdorazowej
wymianie lamp stopnia
końcowego należy
przeprowadzić
neutralizację transiwera

1. Uszkodzona lampa stopnia
napędzającego

1. Niezrównoważony modulator 1. Patrz rozdz. 6.8

1. Zbyt duże wzmocnienie sygnału
mikrofonowego

1. Uszkodzenie lampy stopnia
końcowego

1. Wymienić lampę

1. Zmniejszyć wzmocnienie MIC

1. Wymienić lampy

1. Patrz rozdz. 6.9

68