Sharp EL-531LH User Manual

SPIS TREŒCI

WPROWADZENIE ................................................................... 2

SPOSÓB POSTĘPOWANIA W PRZYPADKU WYSTĄPIENIA

NIENORMALNYCH WARUNKÓW ........................................... 3

WYŚWIETLACZ....................................................................... 3

PRZECZYTAĆ PRZED

ROZPOCZĘCIEM UŻYTKOWANIA KALKULATORA............... 4

USTAWIENIE POCZĄTKOWE................................................. 6

OBLICZENIA NAUKOWE ........................................................ 9

Działania arytmetyczne ....................................................... 9

Funkcje ............................................................................... 9

Liczby losowe.................................................................... 10

Przekształcenia jednostek miary kątów............................. 10

Obliczenia z użyciem pamięci ........................................... 10

Obliczenia z udziałem ułamków ........................................ 11

Obliczenia czasowe - system dziesiętny i system

sześćdziesiątkowy............................................................. 11

Przekształcenie współrzędnych......................................... 12

Funkcja modyfikacji........................................................... 12

OBLICZENIA STATYSTYCZNE............................................. 13

BŁĘDY I ZAKRES OBLICZEŃ ............................................... 14

FUNKCJE NAUKOWE I FUNKCJE KALKULATORA............. 16

WYMIANA BATERII ............................................................... 17

DANE TECHNICZNE ............................................................. 18

PRZYKŁADY OBLICZEŃ ....................................................... 19

Urządzenie to spełnia wymagania normy 89/336/EEC z uwzględnieniem poprawek 93/ 68/ EEC.

Kalkulator naukowy EL-531 LH str. 1

WPROWADZENIE

Miło nam, że wybraliście Państwo kalkulator naukowy SHARP EL-531LH. Niniejsza instrukcja ma za zadanie pomóc w zapoznaniu się z tym urządzeniem. Należy ją zachować do dalszego wykorzystania.

Zasady użytkowania W celu zapewnienia bezawaryjnego działania urządzenia, należy stosować się do poniższych zasad:

1. Nie należy nosić kalkulatora w tylnej kieszeni spodni.

2. Nie należy narażać urządzenia na działanie ekstremalnych

temperatur.

3. Należy chronić kalkulator przed upuszczeniem lub

nadmiernym uciskiem.

4. Obudowę urządzenia należy czyścić wyłącznie przy pomocy

suchej, miękkiej ściereczki.

Obudowa ochronna Kalkulator jest wyposażony w obudowę chroniącą przyciski oraz wyświetlacz, kiedy urządzenie nie jest używane.

1. Nacisnąć tylny koniec kalkulatora, a następnie przesunąć

urządzenie do przodu.

2. Przekręcić kalkulator w celu włożenia go do obudowy.

• Należy zawsze zamykać kalkulator w obudowie, kiedy nie

jest on używany. W tym celu należy wykonać opisane powyżej czynności w odwrotnej kolejności.

str. 2 Kalkulator naukowy EL-531 LH

SPOSÓB POSTĘPOWANIA W PRZYPADKU WYSTĄPIENIA NIENORMALNYCH WARUNKÓW

Jeżeli kalkulator podczas działania jest narażony na działanie silnego, zewnętrznego pola elektrycznego lub na silne uderzenie, może to spowodować przerwanie działania wszystkich przycisków, łącznie z przyciskiem [ON/C]. W takim przypadku należy nacisnąć przycisk RESET znajdujący się z tyłu urządzenia. Należy pamiętać, że po przeprowadzeniu tej operacji zawartość pamięci zostanie wykasowana.

! Przycisk RESET należy używać wyłącznie w następujących

sytuacjach:

• Po wymianie baterii;

• W celu wykasowania całej zawartości pamięci;

• W przypadku wystąpienia nienormalnych warunków lub

przerwania działania wszystkich przycisków.

Jeżeli kalkulator wymaga naprawy, należy dokonać jej wyłącznie u przedstawiciela firmy SHARP, w serwisie SHARP lub w serwisie autoryzowanym przez SHARP.

WYŚWIETLACZ

Podczas normalnego działania nie wszystkie komunikaty i symbole są wyświetlane.

Symbol

Równanie Mantysa Wykładnik

Jeżeli wyświetlana wartość zawiera się w przedziale ±0.000000001 - ± 9999999999, na wyświetlaczu widnieje tylko mantysa. W innych przypadkach następuje automatyczne przełączenie na system notacji naukowej. Istnieje możliwość wyboru systemu notacji w zależności od rodzaju przeprowadzanych obliczeń.

Kalkulator naukowy EL-531 LH str. 3

Wprowadzone równanie jest wyświetlane w środkowej części wyświetlacza.

Poniżej przedstawiono znaczenie symboli i komunikatów pojawiających się w górnej części wyświetlacza.

2ndF

HYP

ALPHA

FIX SCI ENG DEG RAD

GRAD STAT

Pojawia się na wyświetlaczu, jeżeli całe równanie lub wynik nie mogą zostać wyświetlone. Komunikat ten pojawia się na wyświetlaczu po naciśnięciu przycisku drugiej funkcji [2ndF]. Oznacza on, że uaktywniona jest druga funkcja przycisku przedstawiona na klawiaturze w kolorze. Komunikat funkcji hiperbolicznych, pojawia się na wyświetlaczu po naciśnięciu przycisku [hyp]. Po naciśnięciu przycisków [2ndF][hyp] na wyświetlaczu pojawi się komunikat 2ndF HYP oznaczający, że aktywne są funkcje odwrotne hiperboliczne. Komunikat oznaczający, że może zostać przeprowadzona operacja wprowadzenia i wyświetlania zawartości pamięci lub operacja wyświetlania danych statystycznych. Komunikaty systemów notacji.

Komunikaty jednostek miary kąta.

Komunikat trybu obliczeń statystycznych. Komunikat oznaczający, że w pamięci niezależnej jest przechowywana wartość liczbowa.

PRZECZYTAĆ PRZED ROZPOCZĘCIEM UŻYTKOWANIA KALKULATORA

Obliczenia w kalkulatorze są wykonywane w oparciu o logikę algebraiczną. System logiki algebraicznej pozwala na łatwe wprowadzanie równań tzn. tak, jak one wyglądają w rzeczywistości. Np. w celu wykonania działania sin 30 + cos 45 należy nacisnąć kolejno przyciski [sin]30[+][cos]45[=]. Obliczenia - od najprostszych do najbardziej skomplikowanych równań - mogą być przeprowadzane w łatwy do zrozumienia sposób.

• Podczas używania kalkulatora po raz pierwszy należy

nacisnąć przycisk RESET znajdujący się z tyłu urządzenia.

str. 4 Kalkulator naukowy EL-531 LH Notacja przycisków użyta w instrukcji W niniejszej instrukcji użyta została następująca notacja przycisków.

e ln x

π Exp [Exp]

Jak przedstawiono powyżej, w przypadku użycia drugiej funkcji,

[ln] [2ndF][e [X]

[2ndF][π]

Przycisk logarytmu

]

Przycisk funkcji ex Przycisk obliczeń z użyciem pamięci

Przycisk wykładnika Przycisk liczby π

w niniejszej instrukcji po przycisku [2ndF] przedstawiona zostanie tylko druga funkcja. Zostanie to zapisane jako „naciśnięcie przycisków [2ndF][druga funkcja], co oznacza, że najpierw należy nacisnąć przycisk [2ndF], a następnie przycisk wybranej drugiej funkcji. Pierwsza funkcja (lub cyfra), która widnieje na przycisku, nie zostanie w takim wypadku przedstawiona. Wprowadzane cyfry nie są przedstawiane w instrukcji jako przyciski, lecz jako cyfry.

Włączanie i wyłączanie zasilania W celu włączenia zasilania należy nacisnąć przycisk [ON/C]. W celu wyłączenia zasilania należy nacisnąć przycisk [2ndF][OFF]

Sposoby kasowania liczb lub działań Istnieją trzy metody kasowania liczb lub działań:

[ON/C] Naciśnięcie tego przycisku powoduje

wykasowanie wszystkich wartości oraz funkcji i wzorów obliczeń. Nie dotyczy to danych statystycznych oraz zawartości pamięci w normalnym trybie pracy.

[2ndF][CA]

Naciśnięcie tych przycisków powoduje wykasowanie wszystkich wartości z wyjątkiem zawartości pamięci niezależnej „M” w normalnym trybie pracy. Powoduje też skasowanie zawartości pamięci statystycznych.

[DEL]

Naciśnięcie tego przycisku podczas wprowadzania liczby powoduje wykasowanie ostatniej wyświetlanej cyfry. Naciśnięcie tego przycisku, w trybie edycji powoduje wykasowanie jednej cyfry, funkcji itp., na miejscu której znajduje się kursor.

Kalkulator naukowy EL-531 LH str. 5

Priorytety operacji Obliczenia są przeprowadzane w następującej kolejności:

1. Funkcje poprzedzone argumentem (x

, Y

2. Y

-1 2

, x , n!, itp.)

3. Mnożenie wartości przechowywanej w pamięci (2Y itp.)

4. Funkcje po których następuje argument (sin, cos itp.)

5. Mnożenie funkcji (2sin30 itp.)

6. nCr, nPr

7. ×, ÷

8. +, -

9. =, M+, M-, ⇒M, DEG, RAD, GRAD, DATA, CD, →rθ,

→xy oraz inne operacje kończące obliczenia

• W przypadku użycia nawiasów, wyrażenia zamknięte

nawiasami mają pierwszeństwo przed innymi obliczeniami.

Operacja zawieszania Operacje, które nie mogą zostać przeprowadzone natychmiast z powodu kolejności działań lub z powodu zastosowania nawiasów muszą być czasowo zawieszone (operacja zawieszania). Kalkulator umożliwia wprowadzenie i przechowanie do 16 działań oraz do 8 wartości numerycznych (8 wartości w normalnym trybie pracy oraz 4 wartości w trybie obliczeń statystycznych).

USTAWIENIE POCZĄTKOWE

Wybór trybu pracy

Kalkulator może pracować w 3 trybach pracy opisanych poniżej. W celu wyboru trybu pracy należy nacisnąć przycisk [MODE], a następnie podać numer odpowiadający wybranemu trybowi pracy.

[0] Normalny tryb pracy.

Tryb ten jest używany podczas wykonywania operacji arytmetycznych, podstawiania arytmetycznego, oraz obliczeń z udziałem funkcji.

[1] Tryb obliczeń statystycznych

Tryb ten jest używany do przeprowadzania obliczeń statystycznych. Po wejściu do tego trybu pracy w prawym górnym rogu wyświetlacza pojawia się napis STAT

str. 6

Kalkulator naukowy EL-531 LH

Wybór systemu notacji Kalkulator umożliwia wybór jednego z czterech systemów notacji wyświetlanych wartości.

FIX System ustalonej liczby miejsc po przecinku dziesiętnym.

Wyświetlana liczba posiada ustaloną przez użytkownika liczbę miejsc po przecinku dziesiętnym. Jeżeli wybrany jest ten sposób prezentacji liczb, na wyświetlaczu widnieje komunikat FIX

SCI System notacji naukowej

Liczba jest wyświetlana w notacji naukowej. Jeżeli wybrany jest ten sposób prezentacji liczb, na wyświetlaczu widnieje komunikat SCI. Mantysa wartości jest wyświetlana z określoną liczbą miejsc po przecinku dziesiętnym.

ENG System notacji inżynierskiej

Liczba jest wyświetlana w notacji inżynierskiej. Jeżeli wybrany jest ten sposób prezentacji liczb, na wyświetlaczu widnieje komunikat ENG. Mantysa wartości jest wyświetlana z określoną liczbą miejsc po przecinku dziesiętnym. Oprócz mantysy wyświetlany jest wykładnik będący wielokrotnością 3.

System zmiennoprzecinkowy

Liczba jest wyświetlana ze zmienną ilością miejsc po przecinku dziesiętnym. Jeżeli wybrany jest ten sposób prezentacji danych, na wyświetlaczu nie widnieje żaden komunikat. Wartości w zakresie 0.000000001 ≤ x ≤ 9999999999 wyświetlane są w notacji naukowej.

W celu zmiany systemu notacji należy w momencie, kiedy wyświetlany jest wynik obliczeń lub po wykasowaniu wyświetlanych wartości przy pomocy przycisku [ON/C], nacisnąć przyciski [2ndF][FSE]. Każde naciśnięcie przycisków [2ndF][FSE] powoduje wybór jednego z systemów notacji w sekwencji FIX → SCI → ENG → System zmiennoprzecinkowy → FIX itd.

Określanie liczby miejsc po przecinku dziesiętnym Jeżeli wybrany jest system ustalonej liczby miejsc po przecinku dziesiętnym; system notacji naukowej lub system notacji inżynierskiej (na wyświetlaczu widnieje jeden z komunikatów FIX, SCI lub ENG), możliwe jest ustawienie stałej liczby miejsc po przecinku dziesiętnym w zakresie od 0 do 9. Po ustawieniu liczby miejsc po przecinku dziesiętnym wyświetlana wartość będzie zaokrąglana zgodnie z ustawieniem.

Kalkulator naukowy EL-531 LH str. 7

W celu określenia ilości miejsc po przecinku dziesiętnym należy w momencie, kiedy wyświetlany jest wynik obliczeń lub po wykasowaniu wyświetlanych wartości przy pomocy przycisku [ON/C], nacisnąć przyciski [2ndF][TAB], a następnie nacisnąć przycisk numeryczny odpowiadający wybranej ilości miejsc po przecinku dziesiętnym.

Określenie jednostek miary kąta Kalkulator umożliwia ustawienie jednej z trzech jednostek miary kąta:

Stopnie (°) Radiany (rad) Na wyświetlaczu pojawia się komunikat RAD Grady (g) Na wyświetlaczu pojawia się komunikat GRAD

W celu określenia jednostek miary kąta należy nacisnąć przycisk [DRG]. Każde naciśnięcie przycisku [DRG] powoduje wybór jednostek miary kąta w sekwencji DEG → RAD → GRAD → DEG itd.

Uwaga: Dla przykładów znajdujących się w dalszej części instrukcji należy upewnić się, czy na wyświetlaczu nie widnieje żaden z poniższych komunikatów.

FIX, SCI, ENG - patrz punkt „Wybór systemu notacji” str. 7

Edycja równania Kalkulator umożliwia edycję równania nie tylko podczas jego wprowadzania, ale również po wyznaczeniu wyniku.

[Edycja równania podczas wprowadzania równania]

• Nacisnąć przycisk [

kursora;

• Jeżeli zachodzi potrzeba usunięcia cyfry, przesunąć kursor

tak, aby znalazł się pod cyfrą, która ma zostać usunięta, a następnie nacisnąć przycisk [DEL]; Wykonanie tej operacji

Na wyświetlaczu pojawia się komunikat DEG

] lub przycisk [ ] w celu przesunięcia

powoduje usunięcie cyfry, na miejscu której ma być ustawiony

kursor.

• Jeżeli zachodzi potrzeba wstawienia cyfry między cyfry

istniejące, należy przesunąć kursor tak, aby znalazł się na następnym polu za cyfrą, przed którą ma zostać wstawiona nowa cyfra, a następnie wprowadzić cyfrę.

[Edycja równania po obliczeniu wyniku]

• Nacisnąć przyciski [2ndF][

] w celu powrotu do równania;

• Przeprowadzić edycję w taki sam sposób, jak to opisano

powyżej.

str. 8 Kalkulator naukowy EL-531 LH Podstawienie arytmetyczne Jeżeli istnieje wzór, i należy tylko podstawić liczby, kalkulator bardzo ułatwia wykonanie tego zadania. Wprowadzony wzór zostaje zapisany w pamięci jako formuła. Po obliczeniu pierwszego wyniku, naciśnięcie przycisków [2ndF][?] powoduje automatyczne przesunięcie kursora na miejsce pierwszej liczby będącej składnikiem wzoru. Możliwa jest wtedy jej zmiana. Po wykonaniu zmiany ponowne naciśnięcie przycisków [2ndF][?] powoduje automatyczne przesunięcie kursora na miejsce następnej liczby będącej składnikiem formuły. W ten sposób można zmienić wszystkie liczby będące składnikiem wzoru. Naciśnięcie przycisku [=] w dowolnym momencie powoduje obliczenie wyniku nowego równania.

Przykład:

2 2

A + B = % A = 2.5, B = 4.5

Naciśnięte przyciski Wyświetlacz Oznaczenie 1 2.5 [x ][+] 3.5 [x ] [=]

2 [2ndF][?] 2.5 + 3.5 3 [2ndF][?] 2.5 + 3.5 4 [DEL]4[=] 2.5 + 4.5

$ A = 2.5, B = 3.5

2 2

2.5 + 3.5 = 18.5

2 2

= 26.5

OBLICZENIA NAUKOWE

• Jeżeli na wyświetlaczu widnieje jeden z komunikatów FIX,

SCI lub ENG, należy usunąć ten komunikat przez naciśnięcie przycisków [2ndF][FSE] (patrz punkt „Wybór systemu notacji).

Obliczenia arytmetyczne (patrz tabela na str. 19)

Funkcje (patrz tabela na str. 20)

Przed wykonaniem obliczeń z udziałem funkcji należy nacisnąć przycisk [ON/C].

• Przed rozpoczęciem obliczeń należy wybrać jednostkę miary

kątów (patrz punkt „Wybór jednostek miary kątów”).

• Obliczenia łańcuchowe (wynik ostatnich obliczeń jest użyty

do następnych obliczeń).

Kalkulator naukowy EL-531 LH str. 9

Liczby losowe

Naciśnięcie przycisków [2ndF][RANDOM][=] powoduje wygenerowanie trzycyfrowej liczby pseudo-losowej. W celu generacji następnej liczby losowej należy nacisnąć przycisk [=]. Operację tą można przeprowadzić zarówno w normalnym trybie pracy jak i w trybie obliczeń statystycznych.

• Liczby losowe wykorzystują pamięć Y. Każda liczba losowa

jest generowana na bazie wartości przechowywanej w pamięci Y (seria liczb pseudo-losowych).

Zmiana jednostek miary kątów (patrz tabela na str. 21) Jednostki miary kątów mogą być zmieniane w następującej sekwencji: stopnie → radiany → grady → stopnie itd.

Obliczenia z wykorzystywaniem pamięci (patrz tabela na str. 22) Kalkulator posiada jedną pamięć niezależną (M), jedną pamięć ostatniego wyniku oraz dwie pamięci tymczasowe (X, Y).

Pamięć niezależna (M) Pamięć niezależna jest dostępna w normalnym trybie pracy. [STO][M]

Wykasowanie zawartości pamięci niezależnej oraz wprowadzenie do niej wyświetlanej wartości.

[RCL][M] lub [2ndF][ALPHA][M][=]

Wyświetlanie wartości przechowywanej w pamięci niezależnej.

[M+]

Dodanie wyświetlanej wartości do wartości przechowywanej w pamięci niezależnej.

[2ndF][M-]

Odjęcie wyświetlanej wartości od wartości przechowywanej w pamięci niezależnej.

• Naciśnięcie przycisków 0 [STO][M] powoduje wykasowanie

zawartości pamięci niezależnej (wprowadzenie do niej wartości zerowej).

Pamięci tymczasowe (X, Y) Pamięci tymczasowe X oraz Y są dostępne w normalnym trybie pracy. [STO] [X], [Y]:

Wprowadzenie wyświetlanej wartości do określonej pamięci tymczasowej (X, Y).

[RCL] [X], [Y] lub [2ndF][ALPHA] [X], [Y] [=]:

Wyświetlanie wartości przechowywanej w pamięci tymczasowej (określonej przez naciśnięcie odpowiedniego przycisku literowego).

str. 10

Kalkulator naukowy EL-531 LH

• Zawartość pamięci tymczasowej zostaje skasowana

w momencie zmiany trybu pracy lub w momencie wprowadzenia do niej wartości zerowej.

Pamięć ostatniego wyniku Pamięć ostatniego wyniku jest dostępna w normalnym trybie pracy oraz w trybie obliczeń statystycznych. Wynik obliczeń otrzymany po naciśnięciu przycisku [=] lub innego przycisku kończącego obliczenia zostaje automatycznie wprowadzony do pamięci ostatniego wyniku. [2ndF][ANS]:

Wyświetlanie zawartości pamięci ostatniego wyniku.

• Zawartość pamięci ostatniego wyniku zostaje wykasowana w

momencie zmiany trybu pracy.

Uwaga: Wyniki obliczeń z udziałem podanych poniżej funkcji zostają automatycznie wprowadzone do pamięci X lub pamięci Y. Z tego powodu, podczas używania tych funkcji należy zwrócić uwagę na pamięć X i pamięć Y.

• Liczby losowe Pamięć Y

• →rθ, →xy Pamięć X, pamięć Y

Obliczenia na ułamkach (patrz tabela na str.22) [ab/c]: Przycisk ten jest używany do wprowadzania ułamków lub do przekształcania liczb. [2ndF][d/c]: Naciśnięcie tych przycisków umożliwia przekształcenie liczb.

• Liczby z ułamkiem dziesiętnym lub zapisywane w postaci

wykładniczej nie mogą być wprowadzone jako ułamek. We wszystkich przypadkach w części całkowitej, liczniku i mianowniku wprowadzonych może zostać łącznie do 10 cyfr (uwzględniając symbol ( )).

• Jeżeli liczba cyfr, która ma zostać wyświetlona, jest większa od

10, liczba zostaje przekształcona i wyświetlona w postaci dziesiętnej.

Obliczenia czasowe - system dziesiętny i system sześćdziesiętny (patrz tabela na str. 23)

Kalkulator posiada możliwość dokonywanie przekształceń liczby z systemu dziesiętnego na system sześćdziesiętny i odwrotnie.

Kalkulator naukowy EL-531 LH str. 11

Dodatkowo w systemie sześćdziesiętnym możliwe jest przeprowadzenie czterech podstawowych działań arytmetycznych oraz obliczeń z udziałem pamięci. (Operacje te, oprócz obliczeń z udziałem pamięci, są dostępne również w trybie obliczeń statystycznych).

Konwersja współrzędnych (patrz tabela na str.23) Przekształcenie współrzędnych może zostać przeprowadzone w normalnym trybie pracy oraz w trybie obliczeń statystycznych. Przed rozpoczęciem obliczeń należy wybrać jednostkę miary kątów (patrz punkt „Określanie jednostek miary kąta" str.8). [2ndF][→rθ]: Przekształcenie współrzędnych prostokątnych (x, y) na współrzędne biegunowe (r, θ). [2ndF][→xy]: Przekształcenie współrzędnych biegunowych (r, θ) na współrzędne prostokątne (x, y).

Y Y

P ( ×, y )

P ( r

, θ)

0 0

(współrzędne prostokątne i współrzędne biegunowe)

+ 4 hidden pages