Skrócona instrukcja obsługi
00825-0114-4421, Wersja DB
Zewnętrzny moduł antenowy firmy
Emerson 781™
Luty 2019
Skrócona instrukcja obsługi
OSTRZEŻENIE
Luty 2019
UWAGA
Niniejsza instrukcja zawiera opis podstawowych procedur obsługi zewnętrznego modułu antenowego.
Instrukcja nie zawiera informacji o diagnostyce, obsłudze, serwisie ani usuwaniu usterek opisywanego
urządzenia. Niniejsza instrukcja jest dostępna także w formie elektronicznej na stronie
www.emerson.com.
Nieprzestrzeganie poniższych wytycznych dotyczących montażu może spowodować śmierć lub
poważne obrażenia ciała.
Urządzenie mogą instalować wyłącznie wykwalifikowani pracownicy.
Wybuch może spowodować śmierć lub odniesienie poważnych obrażeń ciała.
Instalacja tego przetwornika w środowisku zagrożonym wybuchem musi odbywać się zgodnie
z
lokalnymi, krajowymi i międzynarodowymi normami i metodami postępowania. Przed instalacją
należy zapoznać się z rozdziałem dotyczącym atestów do pracy w obszarach zagrożonych
wybuchem, które mogą ograniczać możliwości bezpiecznej instalacji.
Porażenie prądem elektrycznym może spowodować śmierć lub poważne obrażenia ciała.
Należy unikać kontaktu z przewodami i zaciskami. W przewodach może pojawiać się wysokie
napięcie, grożące porażeniem elektrycznym.
Urządzenie spełnia wymagania części 15 norm FCC. Działanie tego urządzenia podlega
następującym wymaganiom:
Urządzenie nie może powodować groźnych zakłóceń.
Urządzenie musi akceptować wszystkie odbierane zakłócenia, łącznie z zakłóceniami powodującymi
niepożądane działanie.
Urządzenie musi być zainstalowane tak, aby zapewnić minimalną odległość 20 cm anteny
od pracowników.
Spis treści
Komunikacja bezprzewodowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .3
Instalacja mechaniczna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
Sprawdzenie poprawności działania
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
Dane techniczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
Specyfikacja zamówieniowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .10
Atesty urządzenia
2
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
Luty 2019
A
B
C
D
E
15 - 25 ft.
(4,6 - 7,6 m)
6 ft. (2 m)
2 m (6 ft.)
4,6–7,6 m
(15–25 ft.)
Skrócona instrukcja obsługi
Komunikacja bezprzewodowa
Kolejność włączania zasilania
Przed zainstalowaniem modułów zasilania w jakichkolwiek urządzeniach
obiektowych należy zainstalować zewnętrzny moduł antenowy i układy
bezprzewodowych WE/WY oraz sprawdzić poprawność ich działania.
Zasilanie bezprzewodowych urządzeń obiektowych należy włączać,
rozpoczynając od tego, które zostało zainstalowane najbliżej zewnętrznego
modułu antenowego. Umożliwia to łatwiejszą i szybszą instalację sieci.
Lokalizacja montażu
Zewnętrzny moduł antenowy należy zamontować w miejscu, które umożliwia
łatwe połączenie kablowe z systemem zarządzającym (układy
bezprzewodowych WE/WY), jak i z siecią bezprzewodowych urządzeń
obiektowych.
Wybrać lokalizację montażu, która zapewni optymalne działanie sieci
bezprzewodowej. Zaleca się montaż na wysokości 4,6–7,6 m nad
powierzchnią ziemi lub 2 m nad przeszkodami lub dużymi elementami
infrastruktury.
Ilustracja 1. Lokalizacja montażu
A. Sterownia
B. Uziemienie
nętrzny moduł antenowy
C. Zew
D. Wspornik lub rura
E. Infrastru
ktura
3
Skrócona instrukcja obsługi
A
A
Pozycja anteny
W celu uzyskania niezakłóconej komunikacji z innymi urządzeniami antena
powinna być ustawiona pionowo do góry lub do dołu i znajdować się
wodległości co najmniej 1 m od dużych obiektów, budynków lub
przewodzących powierzchni.
Ilustracja 2. Pozycja anteny
Luty 2019
Zaślepki rurowe
Pomarańczowe tymczasowe zaślepki rurowe należy wymienić na dostarczone
zaślepki, stosując atestowany smar uszczelniający.
Ilustracja 3. Zaślepki rurowe
A. Zaślepka rurowa
4
A
B
C
D
E
F
Luty 2019
Skrócona instrukcja obsługi
Zastosowanie
Zewnętrzny moduł antenowy musi współpracować z menedżerem sieci lub
bramą sieci. Wówczas moduł spełnia rolę urządzenia zapewniającego
komunikację między siecią kablową a bezprzewodową siecią obiektową.
Ilustracja 4. Przykład architektury systemu
A. System zarządzający
B. Sieć sterująca
C. Menedżer sieci
D. Zewnętrzny moduł antenowy
E. Bezprzewodowa sieć obiektowa
F. Bezprzewodowe urządzenie obiektowe
Krok 1: Instalacja mechaniczna
Montaż na wsporniku
1. Większą ze śrub typu U przełożyć wokół 2-calowego wspornika/rury, przez
obejmę w kształcie L oraz przez podkładkę płaską.
2. Przy użyciu klucza 1/2 cala z łbem gniazdowym dokręcić nakrętki do śruby
typu U.
3. Mniejszą ze śrub typu U przełożyć wokół modułu antenowego i przez
obejmę w kształcie L.
4. Przy użyciu klucza
typu U.
1
/2 cala z łbem gniazdowym dokręcić nakrętki do śruby
5
Skrócona instrukcja obsługi
A
B
C
D
Ilustracja 5. Montaż
Okablowanie zasilania i danych
1. Zdjąć pokrywę obudowy od strony oznaczonej „Field Terminals”.
2. Przewód biegnący od dodatniego bieguna zasilacza podłączyć do zacisku
„+”, a od ujemnego bieguna zasilacza do zacisku „–”.
3. Przewód biegnący od zacisku Data + podłączyć do zacisku „A (+)”,
a od zacisku Data – do zacisku „B (–)”.
4. Niewykorzystane przepusty kablowe należy uszczelnić i zaślepić.
5. Założyć pokrywę obudowy.
Luty 2019
Ilustracja 6. Schemat listwy zaciskowej zewnętrznego modułu
antenowego
A. Data A (+)
B. Da
Uziemienie
ta B (
–)
Obudowę zewnętrznego modułu antenowego należy uziemić zgodnie
C. +10,5 do 30 V DC
D. Powr
ót
z krajowymi i miejscowymi przepisami elektrycznymi. Najefektywniejszą
metodą uziemienia jest jej bezpośrednie podłączenie do instalacji uziomowej
przy użyciu przewodu o minimalnej impedancji. Uziemić moduł antenowy,
podłączając zewnętrzny zacisk uziemienia do instalacji uziomowej.
Rezystancja przewodu uziemiającego musi wynosić 1 lub mniej.
6
Luty 2019
Skrócona instrukcja obsługi
Krok 2: Sprawdzenie poprawności działania
Kolejność włączania zasilania
Po włączeniu zasilania zewnętrznego modułu antenowego następuje
włączenie wyświetlacza ciekłokrystalicznego i wyświetlenie serii ekranów
startowych. Podczas uruchamiania wyświetlane są poniższe ekrany.
1. Ekran startowy 1 — zaświecenie wszystkich segmentów
2. Ekran startowy 2 — identyfikacja urządzenia
3. Ekran startowy 3 — oznaczenie technologiczne
4. Ekran startowy 4 — stan
Prawidłowa praca
Po zakończeniu wyświetlania ekranów startowych zewnętrzny moduł
antenowy będzie cyklicznie wyświetlał kilka ekranów.
1. Ekran temperatury układów elektronicznych
2. Ekran procentu zakresu pomiarowego
3. Wykorzystanie interfejsu przewodowego
4. Wykorzystanie interfejsu bezprzewodowego
W trakcie normalnego działania zewnętrzny moduł antenowy będzie wyświetlał
naprzemiennie wszystkie ekrany. Jeśli pojawią się warunki diagnostyczne lub
warunki błędu, to zostanie wyświetlony właściwy ekran diagnostyczny.
7
Skrócona instrukcja obsługi
A
B
C
D
A
B
C
D
90°
5.51
(140)
4.20
(107)
3.55
(90.17)
10.91
(277)
12.43
(316)
3.55
(90.17)
5.51
(140)
5.21
(132)
277
(10.91)
90,17
(3.55)
107
(4.20)
140
(5.51)
316
(12.43)
90,17
(3.55)
140
(5.51)
132
(5.21)
90°
Luty 2019
Dane techniczne
Ilustracja 7. Schemat listwy zaciskowej zewnętrznego modułu antenowego
A. Data A (+)
B. Da
ta B (
–)
C. +10,5 do 30 V DC
D. Powr
ót
Uwaga
Zewnętrzny moduł antenowy wymaga zastosowania oddzielnych skrętek ekranowanych
(cztery żyły) do zasilania i danych.
Ilustracja 8. Rysunek wymiarowy zewnętrznego modułu antenowego
A. Zaślepka rurowa × 2
B. Możli
we położenia anteny
C. Antena o zwiększonym zasięgu
D. Antena do łącz
ności WirelessHART
®
8
Luty 2019
Skrócona instrukcja obsługi
Tabela 1. Dane techniczne zewnętrznego modułu antenowego
Pozycja Dane techniczne
Zasilanie 10,5–30 V DC
Temperatura pracy –40 °C do 85 °C
Kabel zasilający 24–14 AWG, dwużyłowa skrętka ekranowana
Kabel komunikacji RS-485
Długość kabla 200 m
Protokół komunikacji
bezprzewodowej
Moc wyjściowa łączności
bezprzewodowej, EIRP
Osprzęt montażowy
Wilgotność 0%–90% wilgotności względnej
1. W temperaturach otoczenia powyżej 60 °C konieczne jest zastosowanie kabli o temperaturze
dopuszczalnej większej o co najmniej 5 °C od maksymalnej temperatury otoczenia.
24–14 AWG, dwużyłowa skrętka ekranowana
Pojemność mniejsza od 50 pF/m.
WirelessHART, 2,4–2,5 GHz DSSS
10 dBm z anteną WK i 12,5 dBm z anteną WM
Wszystkie elementy ze stali nierdzewnej, obejma do montażu
panelowego i na wsporniku 2-calowym
(1)
(1)
9
Skrócona instrukcja obsługi
Specyfikacja zamówieniowa
Tabela 2. Zewnętrzny moduł antenowy
★ Oferta standardowa przedstawia najczęściej zamawiane opcje. Wybór opcji oznaczonych gwiazdką (★) gwarantuje
najkrótszy czas dostawy.
Wybór oferty rozszerzonej powoduje wydłużenie czasu realizacji zamówienia.
Model Opis produktu
781 Zewnętrzny moduł antenowy
Połączenie kablowe
A1 RS485
Obudowa
D Obudowa dwukomorowa — aluminium
E Obudowa dwukomorowa — stal nierdzewna
Gwinty przepustów
1
2 M20
Atesty urządzenia do pracy w obszarach zagrożonych wybuchem
I5 Iskrobezpieczeństwo i niepalność FM
I6 Iskrobezpieczeństwo CSA
I1 Iskrobezpieczeństwo ATEX
I7 Iskrobezpieczeństwo IECEx
KL
NA Bez atestów
Częstotliwość komunikacji bezprzewodowej, częstotliwość robocza i protokół
WA3
Dookólna antena łączności bezprzewodowej i zasilanie SmartPower™
WK3 Antena zewnętrzna, zasilanie 10–30 V DC
WM3 Antena zewnętrzna o zwiększonym zasięgu, zasilanie 10–30 V DC
1
/2 – 14 NPT
Atesty iskrobezpieczeństwa amerykańskie i CSA do klasy I strefa 1 oraz atest ATEX
strefa 0
Częstotliwość komunikacji bezprzewodowej wybierana przez użytkownika,
2,4 GHz DSSS, WirelessHART
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
Opcje (z wybranym numerem modelu)
Wskaźnik
M5 Wyświetlacz LCD
Opcje dławików kablowych i przyłącza
G2 Dławik kablowy (7,5–11,9 mm)
G4 Dławik kablowy do cienkich kabli (3–8 mm)
Typowy numer modelu: 781 A1 D 1 KL WA3 WK3 M5
10
★
Luty 2019
Skrócona instrukcja obsługi
Atesty urządzenia
Wersja 1.1
Informacje o dyrektywach europejskich
Kopia Deklaracji zgodności WE znajduje się na końcu niniejszej skróconej
instrukcji obsługi. Najnowszą wersję Deklaracji zgodności WE można znaleźć
na stronie www.emerson.com.
Atesty do pracy w obszarach bezpiecznych
Przetworniki są standardowo badane i testowane w celu sprawdzenia ich
zgodności z podstawowymi wymaganiami elektrycznymi, mechanicznymi
ipożarowymi. Badania prowadzone są w laboratorium akredytowanym przez
amerykańską agencję Occupational Safety and Health Administration (OSHA).
Instalacja w Ameryce Północnej
Amerykańskie normy elektryczne (National Electrical Code — NEC) i kanadyjskie
(Canadian Electrical Code — CEC) zezwalają na użycie urządzeń z oznaczeniem
europejskim stref w strefach amerykańskich i na odwrót. Oznaczenia muszą być
właściwe do klasyfikacji obszaru, rodzaju gazu i klasy temperaturowej. Informacje
te są jasno określone we właściwych normach.
USA
I5 Amerykańskie atesty iskrobezpieczeństwa (IS), niezapalności (NI) i niezapalności
pyłów (DIP)
Certyfikat: FM 3040398
Normy: klasa FM 3600 — 1998, klasa FM 3610 — 2010,
klasa FM 3611 — 2004, klasa FM 3810 — 2005,
ANSI/NEMA 250 — 2003, ANSI/IEC 60529 — 2004;
Oznaczenia: Iskrobezpieczeństwo w klasie I, strefa 1, grupy A, B, C i D; w klasie II,
strefa 1, grupy E, F i G; w klasie III T4; w klasie I, strefa 0 AEx ia IIC T4;
Niezapalność w klasie I, strefa 2, grupy A, B, C i D T4;
Niezapalność pyłów w klasie II, strefa 1, grupy E, F, G; w klasie III T4;
jeśli zainstalowano zgodnie ze schematem instalacyjnym 00781-1010
T4 (–40 °C ≤ T
Parametry wejściowe
(zaciski zasilania)
V
I
MAKS./Ii
Specjalne warunki bezpiecznego stosowania (X):
1. Obudowa przetwornika 781 zawiera aluminium i może stanowić potencjalne źródło
zapłonu w przypadku uderzenia lub tarcia. Podczas instalacji i użytkowania należy
zachować szczególną ostrożność, aby chronić go przed uderzeniem i tarciem.
2. Rezystywność powierzchniowa jednostki ma wartość powyżej 1 GΩ. Dlatego nie
= 30 V V
MAKS./Ui
= 200 mA I
P
= 1 W P
MAKS./Pi
Ci = 10 nF Ci = 5 nF Ca/Co = 10 nF
Li = 3,3 H Li = 2,2 H La/Lo = 3,3 H
≤ +70 °C)
otoczenia
Parametry wejściowe
(zaciski czujników)
MAKS./Ui
= 300 mA Isc/Io = 112 mA
MAKS./Ii
MAKS./Pi
Parametry wyjściowe
(zaciski czujników)
= 11 V Voc/Uo = 7,14 V
= 1 W P
MAKS./Po
= 640 mW
11
Skrócona instrukcja obsługi
wolno jej wycierać ani czyścić przy użyciu rozpuszczalników ani suchą ścierką, aby
nie dopuścić do gromadzenia się ładunków elektrostatycznych.
3. Zewnętrzny moduł antenowy 781 nie przechodzi testu wytrzymałoś
apięcia 500 Vrms i fakt ten należy uwzględnić podczas instalacji.
dla n
ci elektrycznej
Kanada
I6 Atest iskrobezpieczeństwa wydawany w Kanadzie
Certyfikat: CSA 2330424
Normy: CSA C22.2 No. 0-10, CSA C22.2 No. 94-M91,
CSA Std. C22.2 No. 142-1987, CSA C22.2 No. 157-92,
CSA Std. C22.2 No. 60529 — 2005
Oznaczenia: Iskrobezpieczeństwo w klasie I, strefa 1, grupy A, B, C i D T3C
(T
jeśli zainstalowano zgodnie ze schematem instalacyjnym 00781-1011
≤ +60 °C) Obudowa typu 4X; IP66/67;
otoczenia
Europa
I1 Atest iskrobezpieczeństwa ATEX
Certyfikat: Baseefa11ATEX0059X
Normy: EN 60079-0:2009, EN 60079-11:2007
Oznaczenia: II 1 G Ex ia IIC T4 Ga, T4(–40 °C ≤ T
Parametry wejściowe
(zaciski zasilania)
Ui = 30 V Ui = 11 V Uo = 7,14 V
Ii = 200 mA Ii = 300 mA Io = 112 mA
Pi = 1 W Pi = 1 W Po = 1 W
Ci = 0 F Ci = 5,1 nF Co = 13,9 F
Li = 0 mH Li = 0 mH Lo = 1000 H
Parametry wejściowe
(RS485)
Specjalne warunki bezpiecznego stosowania (X):
1. Plastikowa antena może stanowić potencjalne źródło zapłonu wskutek gromadzenia
się ładunków elektrostatycznych i dlatego nie może być czyszczona lub wycierana
zy użyciu suchej ścierki.
pr
2. Obudowa zewnętrznego modułu antenowego 781 jest wy
aluminium i p
okryta farbą zabezpieczającą. Jednakże należy zachować ostrożność
i zabezpieczyć przed uderzeniami lub ścieraniem, jeśli jest on zainstalow
w
strefie 0.
3. Urządzenie nie przechodzi testu izolacji dla 500 V wymaganego przez artykuł 6.3.
n
ormy EN 60079-11:2007. Fakt ten należy uwzględnić podczas instalacji urządzenia.
≤ +70 °C)
otoczenia
Parametry wyjściowe
konana ze stopu
(RS485)
Luty 2019
any
12
Atesty międzynarodowe
I7 Atest iskrobezpieczeństwa IECEx
Certyfikat: IECEx BAS 11.0026X
Normy: IEC 60079-0:2004, IEC 60079-0:2007-10, IEC 60079-11:2006
Oznaczenia: Ex ia IIC T4 Ga, T4(–40 °C ≤ T
Parametry wejściowe
(zaciski zasilania)
Ui = 30 V Ui = 11 V Uo = 7,14 V
Ii = 200 mA Ii = 300 mA Io = 112 mA
Pi = 1 W Pi = 1 W Po = 1 W
Ci = 0 F Ci = 5,1 nF Co = 13,9 F
Li = 0 mH Li = 0 mH Lo = 1000 H
12
otoczenia
Parametry wejściowe
(RS485)
≤ +70 °C)
Parametry wyjściowe
(RS485)
Luty 2019
Specjalne warunki bezpiecznego stosowania (X):
1. Plastikowa antena może stanowić potencjalne źródło zapłonu wskutek gromadzenia
ładun
się
przy użyciu suchej ścierki.
2. Obudowa zewnętrznego modułu antenowego 781 jest wykonana ze stopu
aluminium i pokryta farbą zabezpieczającą. Jednakże należy zachować ostrożność
i zabezpieczyć przed uderzeniami lub ścieraniem, jeś
w strefie 0.
3. Urządzenie nie przechodzi testu izolacji dla 500 V wymaganego przez artykuł 6.3.12
normy EN 60079-11:2007. Fakt ten należy uwzględnić podczas instalacji
dzenia.
urzą
elektrostatycznych i dlatego nie może być czyszczona lub wycier
ków
Skrócona instrukcja obsługi
li jest on zainstalowany
Chiny
I3 Atest iskrobezpieczeństwa wydawany w Chinach
Certyfikat: GYJ13.1444X
Normy: GB3836.1-2010, GB3836.4-2010, GB3836.20-2010
Oznaczenia: Ex ia IIC T4 Ga, –40 °C ~ +70 °C
Specjalne warunki bezpiecznego stosowania (X):
1. Informacje na temat warunków specjalnych zawiera certyfikat.
EAC — Białoruś, Kazachstan, Rosja
IM Atest iskrobezpieczeństwa obowiązujący na terenie Euroazjatyckiej Unii
Gospodarczej (EAC)
Certyfikat: RU C-US.Gb05.B.00643
Oznaczenia: 0Ex ia IIC T4 Ga X
Parametry wejściowe
(zaciski zasilania)
Ui = 30 B Ui = 11 B Uo = 7,14 B
Ii = 200 MA Ii = 300 MA Io = 112 MA
Pi = 1 BT Pi = 1 BT Po = 1 BT
Ci = 0 мкΦ Ci = 5,1 HΦ Co = 13,9 мкΦ
Li = 0 MГH Li = 0 MГH Lo = 0 MГH
Parametry wejściowe
(RS485)
Parametry wyjściowe
(RS485)
ana
Specjalne warunki bezpiecznego stosowania (X):
1. Informacje na temat warunków specjalnych zawiera certyfikat.
Atesty łączone
KD Połączenie atestów I1, I5 i I6
KL Połączenie atestów I1, I5, I6 i I7
13
Skrócona instrukcja obsługi
Ilustracja 9. Deklaracja zgodności dotycząca zewnętrznego modułu
antenowego
Luty 2019
14
Luty 2019
Skrócona instrukcja obsługi
15
Skrócona instrukcja obsługi
Luty 2019
16
Luty 2019
Skrócona instrukcja obsługi
17
Skrócona instrukcja obsługi
Luty 2019
18
Luty 2019
Skrócona instrukcja obsługi
19
Centrala światowa
Emerson Automation Solutions
6021 Innovation Blvd.
Shakopee, MN 55379, USA
+1.800.999 9307 lub +1.952.906 8888
+1 952 949 7001
RFQ.RMD-RCC@Emerson.com
North America Regional Office
Emerson Automation Solutions
8200 Market Blvd.
Chanhassen, MN 55317, USA
+1.800.999 9307 lub +1.952.906 8888
+1 952 949 7001
RMT-NA.RCCRFQ@Emerson.com
Latin America Regional Office
Emerson Automation Solutions
1300 Concord Terrace, Suite 400
Sunrise, Florida, 33323, USA
+1 954 846 5030
+1 954 846 5121
RFQ.RMD-RCC@Emerson.com
Europe Regional Office
Emerson Automation Solutions Europe GmbH
Neuhofstrasse 19a P.O. Box 1046
CH 6340 Baar
Szwajcaria
+41 (0) 41 768 6111
+41 (0) 41 768 6300
RFQ.RMD-RCC@Emerson.com
Asia Pacific Regional Office
Emerson Automation Solutions
1 Pandan Crescent
Singapur 128461
+65 6777 8211
+65 6777 0947
Enquiries@AP.Emerson.com
Middle East and Africa Regional Office
Emerson Automation Solutions
Emerson FZE P.O. Box 17033,
Jebel Ali Free Zone - South 2
Dubaj, Zjednoczone Emiraty Arabskie
+971 4 8118100
+971 4 8865465
RFQ.RMTMEA@Emerson.com
*00825-0106-4421*
Skrócona instrukcja obsługi
00825-0114-4421, Wersja DB
Emerson Automation Solutions Sp. z o.o.
ul. Szturmowa 2a
02-678 Warszawa
Polska
+48 22 45 89 200
+48 22 45 89 231
info.pl@emerson.com
www.emerson.com
Warunki sprzedaży można znaleźć na tej stronie:
www.rosemount.com\terms_of_sale.
Logo Emerson jest znakiem towarowym i serwisowym firmy
Emerson Electric Co.
Nazwa i logo Rosemount są zastrzeżonymi znakami towarowymi
firmy Emerson.
SmartPower jest znakiem towarowym firmy Emerson.
WirelessHART jest zastrzeżonym znakiem towarowym firmy
FieldComm Group.
Pozostałe znaki są własnością ich prawnych właścicieli.
© 2019 Emerson. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Luty 2015
Loading...