Opel ASTRA I, ASTRA CLASSIC User Manual

OPEL ASTRA I ASTRA CLASSIC

Sam naprawiam samochód

dr inż. Hans-Rudiger Etzold

OPEL ASTRA I ASTRA CLASSIC

od września 1991

Z języka niemieckiego tłumaczył

Krzysztof Trzeciak

Wydanie drugie uzupełnione

WARSZAWA

WYDAWNICTWA KOMUNIKACJI I ŁĄCZNOŚCI

Spis treści

Do Czytelnika ........................................................... 10

SILNIK ..................................................................... 11

Charakterystyka techniczna ................................. 11

Wymontowanie i zamontowanie silnika................... 14

Głowica i układ rozrządu........................................ 19

Wymontowanie i zamontowanie paska zębatego (silniki

8-zaworowe oprócz 1,7 TD) …………………..… 19

Wymontowanie i zamontowanie paska zębatego

(silniki 16-zaworowe 1,8 i 2,0) ......................... 22

Wymontowanie i zamontowanie paska zębatego

(silnik 1,7 TD) ......................................................... 24

Sprawdzanie i regulacja naciągu paska zębatego

(silniki 1,8; 2,0; 1,7 D do VIII 1992)..................... 26

Ustawianie napinacza paska zębatego

(silniki 8-zaworowe 1,4 i 1,6; 1,7 D; 1,8; 2,0

od IX 1992) ............................................................ 29

Wymontowanie i zamontowanie paska zębatego

(silniki 16-zaworowe 1,4 i 1,6) .............................. 31

Wymontowanie i zamontowanie głowicy

{silniki 16-zaworowe 1,4 i 1,6) .............................. 33

Wymontowanie i zamontowanie pompy podciśnienia

(silniki 1,7D i 1,7TD) .............................................. 38

Wymontowanie i zamontowanie głowicy

(silniki 8-zaworowe) .......................................... 39

Wymontowanie i zamontowanie głowicy

(silniki 16-zaworowe 1,8 i 2,0) .............................. 47

Sprawdzanie płaskości głowicy i kadłuba............... 51

Wymiana obudowy głowicy, wymontowanie

i zamontowanie wałka rozrządu (silniki 8-zaworo

we oprócz 1,7 TD) ............................................. 52

Wymontowanie i zamontowanie wałków rozrządu

(silniki 16-zaworowe) ............................................. 54

Sprawdzenie i regulacja ustawienia rozrządu

(silniki 1,7 D) ..................................................... 56

Czyszczenie sitka w pokrywie obudowy wałka

rozrządu ............................................................... 56

Złomowanie zaworu wylotowego

(silnik 2,0/150 KM) ......................................... 57

Wymontowanie i zamontowanie zaworów

(silniki 8-zaworowe oprócz 1,7 TD)..................... 57

Wymiana uszczelniaczy zaworów

(wszystkie silniki oprócz 1,7 TD) ...................... 59

Szlifowanie zaworów (silniki benzynowe)................ 60

Docieranie zaworu ................................................ 61

Sprawdzanie luzów zaworów w prowadnicach

(silniki 8-zaworowe oprócz 1,7 TD) ...................... 61

Sprawdzanie ciśnienia sprężania ..................... 62

Wymiana i naciąg pasków klinow ych ............. 63

Wymiana i regulacja naciągu pasków klinowych

alternatora, pompy wspomagania i sprężarki . 63

Wymiana i regulacja naciągu paska wieloklinowego 65

Typowe niesprawności silnika ........................ 67

Układ smarow ania .................................................... 68

Wiadomości wstępne................................................. 68

Obieg oleju w silniku ............................................. 70

Pomiar temperatury oleju .................................... 71

Sprawdzanie ciśnienia oleju ................................. 71

Wymontowanie i zamontowanie miski olejowej . 72 Wymontowanie i zamontowanie pompy oleju

(wszystkie silniki oprócz 1,7 TD) ...................... 74

Wymontowanie i zamontowanie zaworu

nadciśnieniowego .............................................. 75

Typowe niesprawności układu smarowania . . . 76

Układ chłodzenia ................................................ 76

Wiadomości wstępne ................................................. 76

Opróżnianie i napełnianie układu chłodzenia . . . 77 Wymontowanie i zamontowanie termostatu . . . 78

Sprawdzanie termostatu ...................................... 81

Sprawdzanie układu chłodzenia............................... 81

Wymontowanie i zamontowanie chłodnicy .... 81

Wymontowanie i zamontowanie pompy

cieczy chłodzącej.................................................... 82

Wymontowanie i zamontowanie wentylatora

chłodnicy ............................................................ 85

Ciecz chłodząca ......................................................... 86

Typowe niesprawności układu chłodzenia .... 86

OPEL ASTRA

Układ zapłonow y ............................................... 87

Zasada działania elektronicznego układu

zapłonowego ...................................................... 87

Zasady bezpiecznej pracy z elektronicznym

układem zapłonowym ...................................... 88

Sprawdzanie cewki zapłonowej .......................... 88

Sprawdzanie przewodów zapłonowych .............. 90

Wymontowanie i zamontowanie rozdzielacza

zapłonu ................................................................ 90

Sprawdzanie i regulacja wyprzedzenia zapłonu . 91 Wymontowanie i zamontowanie czujnika spalania

stukowego (silniki 16-zaworowe oraz X16SZ

i X 16SZR) .............................................................. 93

Dostosowanie zapłonu do liczby oktanowej paliwa 93

świece zapłonowe do silników Astry .................. 94

Typowe niesprawności układu zapłonowego ... 95

Obwody doprowadzenia paliwa i powietrza . . 96

Wiadomości wstępne ............................................. 96

Zalecenia zachowania czystości............................... 96

Sprawdzanie pompy paliwa i jej przekaźnika

(silniki benzynowe) .............................................. 96

Wymontowanie i zamontowanie pompy paliwa

(silniki benzynowe) ............................................. 97

Wymiana czujnika poziomu paliwa ..................... 98

Wymontowanie i zamontowanie filtra powietrza . 99

Układ wtrysku benzyny .......................................... 101

Wiadomości wstępne ............................................. 101

Zasady bezpiecznej obsługi układu wtryskowego 101

Zasada działania układu Motronic ........................... 102

Zasada działania układu Multec .............................. 104

Wywoływanie kodów usterek ............................. 107

Sprawdzanie prędkości obrotowej i stężenia CO

na biegu jałowym ................................................... 110

Wymontowanie i zamontowanie linki pedału

przyspieszenia ................................................... 111

Sprawdzanie czujnika temperatury cieczy

chłodzącej ............................................................... 112

Wymontowanie i zamontowanie czujnika położenia

wałka rozrządu (silnik 2,0 16V od IX 1992) . . 113

Wymontowanie i zamontowanie sondy lambda . 113

Typowe niesprawności układu wtrysku benzyny . 114

Układ wtryskowy silnika wysokoprężnego . . 116

Zasada działania silnika wysokoprężnego . . . . 116

Zasada działania turbosprężarki .............................. 116

Sprawdzanie układu podgrzewania silnika . . . . 117

Sprawdzanie świec żarowych .............................. 117

Odpowietrzanie obwodu zasilania paliwem .... 118

Sprawdzanie i regulacja biegu jałowego ........... 119

Wymontowanie i zamon towanie wt ryski waczy . . 120 Sprawdzanie i regulacja początku tłoczenia pompy

wtryskowej ........................................................ 121

Jazda zimą ........................................................... 125

Typowe niesprawności układu wtryskowego silnika

wysokoprężnego ............................................... 125

Układ wylotowy ................................................... 127

Wiadomości wstępne ............................................. 127

Wymontowanie i zamontowanie układu wylotowego 127 Wymiana uszczelki w złączu przegubowym . . . 129

Sprawdzanie szczelności układu wylotowego . . 130

Katalizator ................................................................ 130

Obwód recyrkulacji spalin .................................... 131

Obwó d n a d muchu d o d a t k oweg o p o w i etrza . . . . 131

Wymontowanie i zamontowanie pompy powietrza

dodatkowego (silniki X16XEL, X18XE, X20XEV) 132

SPRZĘGŁO ............................................................ 133

Wiadomości wstępne ................................................. 133

Wymontowanie i zamontowanie sprzęgła ............... 134

Wymontowanie i zamontowanie łożyska

wyciskowego ...................................................... 138

Wymiana linki sprzęgła ............................................. 139

Regulacja pedału sprzęgła ....................................... 140

Typowe niesprawności sprzęgła .............................. 141

SKRZYNKA PRZEKŁADNIOWA ....................... 142

Wymontowanie i zamontowanie skrzynki

przekładniowej ................................................... 142

Automatyczna skrzynka przekładniowa .................. 145

Regulacja mechanizmu zmiany biegów.................. 146

Możliwe przyczyny utrudnionego przełączania

biegów ..................................................................... 147

ZAWIESZENIE PRZEDNIE 1 PÓŁOSIE

NAPĘDOWE ........................................................ 148

Wiadomości wstępne ............................................. 148

Wymontowanie i zamontowanie kolumny

zawieszenia ......................................................... 149

Rozkładanie i składanie kolumny zawieszenia . . 151

Sprawdzanie amortyzatora ........................................ 152

Wymontowanie i zamontowanie półosi napędowej 153 Wymiana przegubu półosi lub osłony gumowej . 156 Wymontowanie i zamontowanie łożyska koła . . 158 Wymontowanie i zamontowanie ramy

pomocniczej zawieszenia .................................. 159

ZAWIESZENIE TYLNE ....................................... 161

Wiadomości wstępne ................................................. 161

Wymontowanie i zamon towanie amortyzat ora . . 162 Wymontowanie i zamontowanie sprężyny

zawieszenia .......................................................... 164

Wymontowanie i zamontowanie zespołu piasty koła 164 Wymontowanie i zamontowanie stabilizatora ... 166 Wymontowanie i zamontowanie stabilizatora

dodatkowego (wersja GSI 150 KM) ..................... 166

UKŁAD KIEROWNICZY ....................................... 168

Wiadomości wstępne ................................................. 168

Wymontowanie i zamontowanie zbiornika

wyrównawczego układu wspomagania ............... 168

Wymontowanie i zamontowanie koła kierownicy . 169 Wymontowanie i zamontowanie drążka

kierowniczego ......................................................... 172

Wymontowanie i zamontowanie przegubu kulowego

drążka kierowniczego ................................................ 172

Wymontowanie i zamontowanie pompy

wspomagania ....................................................... 173

Odpowietrzanie układu wspomagania..................... 175

SPIS TREŚCI

USTAWIENIE KÓŁ ................................................... 176

Wiadomości wstępne ............................................ 176

Ustawianie zbieżności kół .................................... 177

UKŁAD HAMULCOWY ....................................... 179

Wiadomości wstępne ............................................. 179

Wymiana wkładek ciernych hamulców przednich 180 Wymiana wkładek ciernych hamulców tylnych . . 182

Sprawdzanie grubości tarczy hamulca ............... 185

Wymontowanie i zamontowanie tarczy

hamulca przedniego ........................................... 186

Wymontowanie i zamontowanie tarczy

hamulca tylnego ................................................ 187

Wymontowanie i zamontowanie zacisku hamulca 188 Wymontowanie i zamontowanie bębna

hamulca tylnego ................................................ 189

Wymiana szczęk hamulca ....................................... 190

Wymiana okładzin szczęk hamulca ........................ 192

Wymontowanie i zamontowanie cylinderka hamulca 193

Płyn hamulcowy ......................................................... 194

Odpowietrzanie układu hamulcowego ..................... 194

Wymiana przewodu hamulcowego ...................... 195

Sprawdzanie urządzenia wspomagającego .... 196

Korektor siły hamowania (limuzyny do 90 KM) . . 197 Korektor siły hamowania (limuzyny od 90 KM

i wszystkie kombi) ............................................ 197

Wymontowanie i zamontowanie włącznika

świateł hamowania ................................................ 199

Wymontowanie i zamontowanie dźwigni hamulca

awaryjnego .......................................................... 199

Wymontowanie i zamontowanie linki hamulca

awaryjnego ......................................................... 200

Wymontowanie i zamontowanie szczęk hamulca

awaryjnego ......................................................... 201

Regulacja hamulca awaryjnego ............................ 202

Urządzenie A BS ................................................... 204

Typowe niesprawności układu hamulcowego . . 206

KOŁA I OGUMIENIE ............................................. 209

Wiadomości wstępne ............................................. 209

Oznaczenie obręczy i opon ................................ 210

Wymiary obręczy i opon ....................................... 210

Wymiana kół............................................................... 211

Docieranie opon ......................................................... 212

Przechowywanie opon ......................................... 212

Wyrównoważanie kół ................................................ 212

Łańcuchy przeciwślizgowe .................................... 212

Nieprawidłowe zużycie opon .................................... 212

Usuwanie drgań kół przednich ................................. 213

Przyczyny przyspieszonego zużycia opon . . . . 215

NADWOZIE ............................................................ 216

Wiadomości wstępne ................................................ 216

Wymontowanie i zamontowanie zderzaka przedniego 216 Wymontowanie i zamontowanie kraty wlotu

powietrza ............................................................ 217

Wymontowanie i zamontowanie osłony wnęki koła 218 Wymontowanie i zamontowanie pokrywy podokiennej 218 Wymontowanie i zamontowanie pokrywy

przedziału silnika ................................................ 218

Wymontowanie i zamontowanie zawiasów pokrywy

przedziału silnika ................................................ 220

Wymontowanie i zamontowanie błotnika przedniego 221 Wymontowanie i zamontowanie listwy ochronnej 222 Wymontowanie i zamontowanie pokrycia drzwi . 222 Wymontowanie i zamontowanie szyby drzwi

przednich ............................................................. 224

Wymontowanie i zamontowanie szyby drzwi tylnych 225 Wymontowanie i zamontowanie mechanizmu

podnoszenia szyby ................................................ 226

Wymontowanie i zamontowanie klamki drzwi . . 227 Wymontowanie i zamontowanie bębenka zamka

drzwi przednich ................................................... 227

Wymontowanie i zamontowanie zamka drzwi . . 228 Zabezpieczenie zamków i uszczelek na zimę . . 229 Wymontowanie i zamontowanie szkła lusterka . . 229 Wymontowanie i zamontowanie lusterka

zewnętrznego .......................................................... 229

Wymontowanie i zamontowanie siłownika lusterka 230 Wymontowanie i zamontowanie zderzaka tylnego 231 Wymonto wani e i zam onto wani e spoi lera tyln ego 231 Wymontowanie i zamontowanie drzwi

tyłu nadwozia ....................................................... 232

Wymontowanie i zamontowanie zamka drzwi

tyłu nadwozia ....................................................... 233

Wymontowanie i zamontowanie pokrywy bagażnika

nadwozia sedan ................................................ 234

Naprawa bębenka zamka drzwi tyłu nadwozia . . 234 Wymontowanie i zamontowanie klamki drzwi

tyłu nadwozia ....................................................... 235

Wymontowanie i zamontowanie uchwytu drzwi

tyłu nadwozia kombi .......................................... 236

Wymontowanie i zamontowanie listwy ozdobnej

tylnej (samochody od IX 1994) ........................ 236

Mechaniczny napinacz pasów bezpieczeństwa . 236 Wymontowanie i zamontowanie fotela przedniego 237 Wymontowanie i zamontowanie siedzenia tylnego 238 Wymontowanie i zamontowanie konsoli środkowej 239 Wymontowanie i zamontowanie prawej przedniej

nakładki progu ................................................... 239

Wymontowanie i zamontowanie pokrycia ściany

czołowej .............................................................. 240

Wymontowanie i zamontowanie zamka schowka 240

Wymontowanie i zamontowanie lusterka

wewnętrznego

.............................................

Wymontowanie i zamontowanie podsufitki . . . . 242

Regulacja mechanizmu otwierania dachu . . . . 242

Regulacja cięg ł a otwierania dachu

OGRZEWANIE I PRZEWIETRZANIE ............. 245

Wiadomości wstępne ............................................. 245

Wymontowanie i zamontowanie filtra pyłków . . . 246 Wymontowanie i zamontowanie wyłącznika

recyrkulacji powietrza ....................................... 246

Wymontowanie i zamontowanie wyłącznika

dmuchawy ............................................................... 247

Wymontowanie i zamontowanie zespołu sterowania

ogrzewania i przewietrzania ................................. 247

Wymontowanie i zamontowanie dysz nawiewu . 248 Wymontowanie i zamontowanie cięgien sterowania 249

Wmontowanie i zamontowanie dmuchawy . . . . 251

...................

241

244

Wymontowanie i zamontowanie rezystora

OPEL ASTRA

dmuchawy....................................................... 251

Typowe niesprawności układu ogrzewania

i przewietrzania................................................ 252

WYPOSAŻENIE ELEKTRYCZNE........................ 253

Zamontowanie dodatkowych odbiorników . . . . 253

Wykrywanie usterek w instalacji elektrycznej . . . 254

Sprawdzanie wyłączników ................................ 255

Sprawdzanie przekaźników ............................. 256

Sprawdzanie silnika wycieraczki .......................... 257

Sprawdzanie kierunkowskazów ........................ 257

Sprawdzanie świateł hamowania ..................... 258

Sprawdzanie ogrzewania szyby tylnej .............. 258

Bezpieczniki i przekaźniki ............................. 253

Wymiana bezpieczników..................................... 258

Wykaz bezpieczników ..................................... 259

Rozmieszczenie przekaźników i urządzeń

sterujących ................................................... 261

Centralna blokada drzwi ................................ 263

Wymontowanie i zamontowanie siłownika centralnej

blokady drzwi ................................................ 263

Ustawianie siłownika centralnej blokady drzwi . . 264

Blokada odjazdu i autoalarm ........................ 264

Blokada odjazdu montowana do około XII 1994 . 264

Blokada odjazdu montowana od około IX 1994 . 264

Autoalarm ........................................................ 266

Korektor ustawienia reflektorów ................... 266

Wymontowanie i zamontowanie siłownika korektora 266 Wymontowanie i zamontowanie pokrętła korektora 268

Sygnał dźwiękowy............................................. 268

Akumulator ..................................................... 268

Wymontowanie i zamontowanie akumulatora . . 268

Akumulator bezobsługowy ................................ 269

Ładowanie akumulatora .................................. 270

Usuwanie samoczynnego rozładowywania się

akumulatora .................................................... 271

Obsługa akumulatora.......................................... 271

Sprawdzanie akumulatora ............................... 272

Typowe niesprawności akumulatora ............... 272

Alternator ....................................................... 273

Wskazówki prawidłowej obsługi alternatora . . . 274

Sprawdzanie napięcia alternatora........................ 274

Wymontowanie i zamontowanie alternatora . . . 275

Wymiana szczotek i regulatora napięcia............. 276

Typowe niesprawności alternatora ................... 277

Rozrusznik ..................................................... 277

Wymontowanie i zamontowanie rozrusznika . . . 278

Typowe niesprawności rozrusznika ................... 280

Oświetlenie i sygnalizacja ............................. 281

Wymiana żarówek .......................................... 281

Wymontowanie i zamontowanie reflektora .... 285

Ustawianie świateł ......................................... 286

Wymontowanie i zamontowanie kierunkowskazów 287 Wymontowanie i zamontowanie reflektora

przeciwmgłowego ......................................... 287

Zamontowanie reflektorów przeciwmgłowych jako

wyposażenia dodatkowego ........................... 288

Wymontowanie i zamontowanie lampy tylnej . . . 288

Wskaźniki, wyłączniki i radioodbiornik .... 288

Wymontowanie i zamontowanie zestawu

wskaźników ................................................... 288

Wymontowanie i zamontowanie wskaźników . . . 290 Wymontowanie i zamontowanie lampek

kontrolnych ................................................... 291

Wymontowanie i zamontowanie wyłącznika

pod kierownicą .............................................. 292

Wymontowanie i zamontowanie wyłącznika

w tablicy rozdzielczej........................................ 292

Wymontowanie i zamontowanie wyłącznika świateł 293 Wymontowanie i zamontowanie wyłącznika

świateł awaryjnych ........................................ 293

Wymontowanie i zamontowanie radioodbiornika . 294

Kodowanie radioodbiornika ............................. 295

Zamontowanie radioodbiornika jako wyposażenia

dodatkowego ................................................. 295

Wymontowanie i zamontowanie głośnika ............. 296

Zamontowanie anteny jako wyposażenia

dodatkowego ................................................ 298

Wycieraczki ........................................................ 299

Wymiana gumowego pióra wycieraka................... 299

Sprawdzanie i wymiana pompki spryskiwacza . . 300 Wymontowanie i zamontowanie ramienia wycieraka 300 Wymontowanie i zamontowanie mechanizmu

" wycieraczki .................................................... 301

Wymontowanie i zamontowanie silnika wycieraczki

przedniej ...................................................... 301

Wymontowanie i zamontowanie silnika

wycieraczki tylnej ........................................... 302

Typowe niesprawności wycieraczki ................... 303

Schematy instalacji elektrycznej .................... 303

Posługiwanie się schematami elektrycznymi . . . 303

Objaśnienia skrótów użytych na schematach . . 305 Objaśnienie oznaczeń użytych na schematach . 305 Wykaz ważniejszych zespołów wyposażenia

elektrycznego ................................................ 305

ZABIEGI KONSERWACYJNE I POMOCNICZE . 308

Mycie samochodu................................................ 308

Pielęgnacja lakieru .......................................... 308

Konserwacja podwozia ........................................ 310

Pielęgnacja tapicerki ........................................ 310

Uruchamianie silnika za pomocą akumulatora

pomocniczego .............................................. 310

Uruchamianie silnika przez holowanie .............. 311

Podnoszenie samochodu ..................................... 312

Narzędzia ........................................................ 314

OBSŁUGA SAMOCHODU................................... 317

Plan obsługi ..................................................... 317

SPIS TREŚCI

Czynności obsługowe .................................. 318

Silnik ............................................................... 318

Wymiana oleju w silniku ..................................... 319

Kontrola wzrokowa wycieków oleju ..................... 321

Sprawdzanie poziomu oleju w silniku .................. 321

Sprawdzanie poziomu cieczy chłodzącej............. 321

Sprawdzanie temperatury zamarzania cieczy

chłodzącej ....................................................... 322

Wzrokowa kontrola szczelności układu chłodzenia 322

Wymiana świec zapłonowych i sprawdzenie

złączy elektrycznych ..................................... 323

Wymiana wkładu filtra powietrza ...................... 324

Usuwanie wody z filtra i wymiana filtra paliwa

(silniki wysokoprężne) .................................. 324

Wymiana filtra paliwa (silniki benzynowe) .... 325

Sprawdzanie i regulacja luzów zaworów

(tylko silnik 1,7 TD) .......................................... 326

Sprawdzanie, naciąganie oraz wymiana pasków

klinowego i zębatego........................................ 326

Kontrola wzrokowa układu wylotowego................ 327

Sprawdzanie obwodu recyrkulacji spalin.............. 327

Skrzynka przekładniowa i półosie napędowe . . . 327

Kontrola wzrokowa szczelności .......................... 327

Sprawdzanie poziomu oleju w skrzynce

przekładniowej ............................................. 327

Sprawdzanie osłon gumowych półosi

napędowych ................................................. 328

Sprawdzanie poziomu oleju w automatycznej

skrzynce przekładniowej................................... 328

Hamulce, opony i koła ...................................... 329

Sprawdzanie poziomu płynu hamulcowego

i lampki kontrolnej ........................................... 329

Sprawdzanie grubości okładzin ciernych.............. 330

Ocena wzrokowa przewodów hamulcowych . . . 331

Wymiana płynu hamulcowego.............................. 331

Sprawdzanie ciśnienia powietrza w oponach , . . 332

Sprawdzanie bieżnika opon .............................. 332

Sprawdzanie zaworu powietrza ......................... 332

Układ kierowniczy................................................ 333

Sprawdzanie gumowych osłon przegubów

kulowych ...................................................... 333

Sprawdzanie poziomu oleju w układzie

wspomagania ................................................. 333

Sprawdzanie luzu koła kierownicy........................ 333

Wyposażenie elektryczne ................................ 334

Nadwozie i wyposażenie wnętrza ........................ 334

Sprawdzanie powłoki lakierowej i zabezpieczenia

podwozia ..................................................... 334

Smarowanie zamków........................................... 334

Sprawdzanie pasów bezpieczeństwa................... 334

Do Czytelnika

Ponieważ samochód jest coraz bardziej skomplikowany pod względem technicznym i wymaga większego nakładu pracy, z roku na rok coraz więcej użytkowników samochodów sięga po ten poradnik. Rozwiązania techniczne w samochodzie są bardziej skomplikowane i nie można już poradzić sobie bez specjalnych instrukcji. Amator powinien zdawać sobie sprawę z tego, że korzystając z poradnika nie można stać się od razu mechanikiem samochodowym. Należy wykonywać tylko prace nie przerastające własnych możliwości. Dotyczy to szczególnie prac mających wpływ na bezpieczeństwo ruchu. Dzięki dokładnemu opisowi czynności i niezbędnym ostrzeżeniom, amator wykonujący naprawy otrzymuje praktyczne wskazówki dotyczące bezpieczeńs- twa jazdy. Otrzymuje również informację, że w razie wątpliwości powinien zlecić pracę fachowcom.

W książce są podane momenty dokręcania większości połączeń gwintowych. Jeżeli wartość momentu została podana drukiem tłus- tym, oznacza to, że dokręcenie połączenia wymaga użycia klucza dynamometrycznego, np. śruby głowicy, nakrętki czopów piasty. W miarę możliwości powinno się jednak każ- dą śrubę lub nakrętkę dokręcać kluczem dynamometrycznym. Do wielu z nich niezbędne są nowe klucze do łbów lub gniazd typu Torx.

Każdy mechanik amator, który sam obsługuje i naprawia swój samochód, powinien pamiętać, że fachowiec ma duże doświadczenie i przez dokształcanie dysponuje wiedzą o najnowszym stanie techniki. Należy, więc regularnie odwiedzać stacje obsługi w celu prowadzenia nadzoru nad utrzymaniem niezawodności eksploatacyjnej i dla zachowania bezpieczeństwa jazdy własnym samochodem.

Oczywiście nie można w takiej książce opisać wszystkich aktualnych zagadnień technicznych. Jednak mam nadzieję, że dokonany wybór porad naprawczych, konserwacyjnych i obsługowych w większości przypadków pomoże rozwiązać występujące problemy.

Hans-Rudiger Etzold

Silnik

CHARAKTERYSTYKA TECHNICZNA

Samochody Opel Astra są wyposażone w silniki o różnej konstrukcji: silnik typu OHC z jednym wałkiem rozrządu lub silnik typu DOHC z dwoma wałkami rozrządu i czterema zaworami na cylinder. Silnik jest chłodzony cieczą i ustawiony poprzecznie do kierunku jazdy.

Cylindry są wykonane bezpośrednio w żeliwnym kadłubie. W przypadku zużycia lub porysowania gładzi można cylindry szlifować na wymiar naprawczy i zamontować tłoki nadwymiarowe. W silniku wysokoprężnym 1,7 wolnossącym (57 i 60 KM) można montować suche tuleje cylindrów, co umożliwia stosowanie tych samych tłoków lub nowych nominalnych. W dolnej części kadłuba znajduje się wał korbowy podparty na pięciu łożyskach. Obracające się na panewkach korbowody łączą wał korbowy z tłokami. Spód silnika stanowi miska olejowa, w której zbiera się olej potrzebny do smarowania i chłodzenia. Od góry do kadłuba jest przykręcona głowica odlana ze stopu lekkiego, mająca wciśnięte gniazda zaworów i stalowe prowadnice. Użyty na głowicę stop aluminium odznacza się lepszą niż żeliwo zdolnością odprowadzania ciepła i niższym ciężarem właściwym. W konstrukcji komory spalania zastosowano tzw. poprzeczny przepływ gazów. Oznacza to, że z jednej strony głowicy napływa świeża mieszanka paliwowo-powietrzna, natomiast spaliny są wypychane na przeciwległą stronę głowicy. Poprzeczny przepływ zapewnia szybszą wymianę gazów.

W głowicy znajduje się jeden lub dwa wałki rozrządu. Wałek rozrządu jest napędzany wałem korbowym poprzez pasek zębaty. Silnik typu OHC (OHC = Over head camshaft): wałek rozrządu znajduje się w głowicy i uruchamia pionowo ustawione zawory poprzez dźwignie zaworów. Hydrauliczne kompensatory luzów samoczynnie kasują jakikolwiek luz między dźwigniami a trzonkami zaworów. Tylko w silniku wysokoprężnym 60 kW / 82 KM zastosowano tradycyjne popychacze zaworów. W silnikach tych na-leży w ramach przeglądów okresowych sprawdzać i w razie potrzeby regulować luz za-worów.

Silnik typu DOHC (Double over head camshaft): silnik szesnastozaworowy ma dwa wałki rozrządu w głowicy, z których jeden steruje zaworami dolotowymi, a drugi zaworami wylotowymi. Oba wałki są napędzane wspólnym paskiem zębatym. Krzywki wałków wywierają naciski na skośnie ustawione zawory poprzez popychacze hydrauliczne. Smarowanie silnika zapewnia pompa oleju, umieszczona z przodu kadłuba i napędzana od wału korbowego. Zasysany z miski olej jest dostarczany otworami i kanałami do łożysk wału korbowego i wałka rozrządu oraz na ścianki cylindrów. Pompa cieczy chłodzącej znajduje się z przodu w kadłubie silnika i jest napędzana paskiem zębatym. Przygotowaniem zdolnej do zapłonu mieszanki paliwowo-powietrznej zajmuje się bezobsługowy układ wtryskowy.

SILNIK

Iskra na świecach zapłonowych powstaje w bezobsługowym, elektronicznym układzie zapłonowym, pracującym według zaprogramo- wanej wcześniej charakterystyki. Nie jest już wymagane regulowanie wyprzedzenia zapłonu w ramach okresowej obsługi silnika. Numer identyfikacyjny samochodu jest wybity na podłodze, między prawymi przednimi drzwiami a prawym fotelem (rys. T 3940) oraz powtórzony na tabliczce znamionowej w przedziale silnika (na poprzeczce powyżej reflektora).

Oznaczenie modelu 1,4 i 1,4 i 1,4 i 1,4 i - 16V 1,6 i 1,6 Si

Typ silnika C14NZ C14SE X14NZ X14XE C16NZ C16SE

Rodzaj rozrządu

Okres produkcji

Liczba cylindrów

Pojemność (cm3) 1388 1388 1388 1388 1598 1598

Moc (kW/KM) przy prędkości obrotowej (obr/min)

Moment (N-m) przy prędkości obrotowej (obr/min)

Średnica cylindra (mm) 77,6 77,6 77,6 77,6 79,0 79,0

Skok tłoka (mm) 73,4 73,4 73,4 73,4 81,5 81,5

Stopień sprężania

Układ wtryskowy Multec Multec-M Multec Multec-S(F) Multec Multec-M

Rodzaj paliwa min. LO 95 bezoł. 95 bezoł. 95 bezoł. 95 bezoł. 95 bezoł. 95 bezoł.

Układ zapłonowy

EZF-h MHSV Iub DIS Multec Multec-S EZF-i DIS

OHC OHC OHC

od IX 1991

do VIII 1996

4 4 4 4 4 4

44/60 przy

5200

103 przy

2800

9,4 9,8 9,4 9,4 9,2 9,8

od III 1992 do III 1996

60/82 przy

5600

113 przy

3400

od II 1994

44/60 przy

5200

103 przy

2800

DOHC

od IV 1996

do III 1998

66/90 przy

6000

125 przy

4000

OHC OHC

od IX 1991

do VIII 1994

55/75 przy

5200

125 przy

2800

od li 1993 do

VIII 1994

74/100 przy

5800

135 przy

3400

Kolejność zapłonu 1-3-4-2 1 -3-4-2 1-3-4-2 1-3-4-2 1-3-4-2 1-3-4-2

Katalizator

X X X X X

CHARAKTERYSTYKA TECHNICZNA

Numer fabryczny silnika i oznaczenie typu są wybite z przodu kadłuba. Oznaczenie typu silnika zawiera następujące informacje:

X 16 X E L

1) 2) 3) 4) 5)

1) Spełnienie norm czystości: C — katalizator z sondą lambda; E — norma europejska; X — spełnia wartości graniczne normy EG'96.

2) Pojemność silnika: 16-1,6 dm3.

3) Stopień sprężania: G - poniżej 8,5; L - 8,5...9,0; N - 9,0.-9,5; S - 9,5...10,0; X-10,0...11,5; Y - powyżej 11,5.

4) Układ zasilania: D - diesel; E - wtrysk benzyny wielopunktowy; V-gaźnik; Z-wtrysk benzyny jednopunktowy.

5) Wykonanie specjalne: A - Egipt; H - duża moc lub doładowanie; J - moc dławiona; K - ze sprężarką Comprex; L - moc obniżona; R - moc podwyższona; T - turbo; 2 - silnik rodziny II.

Oznaczenie modelu 1,6 i 1,6 i 1,6 i - 16V 1,8 i

Typ silnika X16SZ X16SZR X16XEL C18NZ C18XE C18XEL X18XE

Rodzaj rozrządu

Okres produkcji

Liczba cylindrów

Pojemność (cm3) 1598 1598 1598 1796 1799 1799 1799

Moc (kW/KM) przy prędkości obrotowej (obr/min)

Moment (N-m) przy prędkości obrotowej (obr/min)

Średnica cylindra (mm) 79,0 79,0 79,0 84,8 81,6 81,6 81,6

Skok tłoka (mm) 81,5 81,5 81,5 79,5

Stopień sprężania

Układ wtryskowy Multec Multec (F) Multec-S Multec Simtec Simtec Simtec

OHC OHC

od II 1994 do I 1996

4 4 4 4 4 4 4

52/71 przy

5000

128 przy

2800

10 9,6

od II 1996 Od IX 1994

55/75 przy

5200

128 przy

2600

DOHC

74/100 przy

6200

150 przy

3200

10,5

OHC

od IX 1991

do VIII

1994

66/90 przy

5400

145 przy

3000

9,2

1,8 i - 16V

DOHC DOHC DOHC

Od II 1994

do VIII

1994

92/125

przy 5600

168 przy

4800

86 86 86

10,8 10,8 10,8

1,8 i - 16V 1,8 i - 16V

od IX 1994

do I 1996

85/115 przy

5400

168 przy

4000

Od II 1996

do III 1998

85/115 przy

5400

170 przy

3600

Rodzaj paliwa min. LO 95 bezoł. 95 bezoł. 95 bezoł. 95 bezoł. 95 bezoł. 95 bezoł. 95 bezoł.

Układ zapłonowy1)

Kolejność zapłonu 1-3-4-2 1 -3-4-2 1 -3-4-2 1-3-4-2 1 -3-4-2 1-3-4-2 1-3-4-2

Katalizator

DIS

X X X X X

Multec

DIS

EZF-i DIS

DIS DIS

SILNIK

Oznaczenie modelu 2,0 i 2,0 i-16V 2,0 i-16V 1,7 D 1,7 D

Typ silnika C20NE X20XEV C20XE 17YD 17DR

Rodzaj rozrządu OHC DOHC DOHC OHC OHC OHC OHC

Okres produkcji

Liczba cylindrów 4 4 4 4 4 4 4

Pojemność (cm3) 1998 1998 1998 1699 1699

Moc (kW/KM) przy prędkości obrotowej (obr/min)

Moment (N-m) przy prędkości obrotowej (obr/min)

Średnica cylindra (mm) 86,0 86,0 86,0 82,5

Skok tłoka (mm) 86,0 86,0 86,0 79,5

Stopień sprężania 9,2 10,8 10,5 23,0

Układ wtryskowy

od IX 1991

do VlIl 1994

85/115

przy

5200

170

przy

2600

Motronic

M1.5

od III 1995 do III 1998

100/136

przy 5600

188

przy

3200

Simtec

od IX 1991

do VII 1996

110/150

przy 6000

196 przy

4800

Motronic

M2.8

od XII 1991

do VIII 1992

42/57

przy

4600

105

przy

2400

VE 4

od IX 1992

do VIII

1994

44/60

przy

4600

105

przy

2400

82,5

79,5

23,0

VE 4

1,7D

X17DTL TC4EE1

od IX

1994 do II

1998

1699

50/68

przy

4500

132

przy

2400

82,5

79,5

22,0

VE 4

1,7 TD

od XII 1991 do III 1998

1686

60/82

przy

4400

168

przy

2400

22,0

VE 4

Rodzaj paliwa min LO 95 bezoł. 95 bezoł. 95 bezoł. olej nap.

Układ zapłonowy'

Kolejność zapłonu 1-3-4-2 1-3-4-2 1 -3-4-2 1-3-4-2

Katalizator X X X X X

Objaśnienia do tablic:

DIS -zapłon bezrozdzielaczowy; EZF-i -zapłon elektroniczny z czujnikiem indukcyjnym; EZF-h -zapłon elektroniczny z czujnikiem Halla; MHSV -zapłon bezstykowy z rozdzielaczem zapłonu i czujnikiem położenia ZZ. 2) Od IX 1992-196 N-m przy 4600 obr/min. 3) VE -pompa wtryskowa rozdzielaczowa. 4) Z katalizatorem utleniającym. 5) Do VII 1992 - Motronic M2.5. 6) Oznaczenie od IX 1995-X17DT.

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIE SILNIKA

Silnik wyjmuje się bez skrzynki przekładniowej do góry. Przy silniku mogą pozostać kolektory dolotowy i wylotowy, zespół wtrysku paliwa oraz alternator. Do wyjęcia silnika jest potrzebna wciągarka lub żurawik. Nie wolno w żadnym przypadku opuszczać zespołu napędowego do dołu za pomocą podnośnika

EZF-i DIS DIS Diesel

typu „żaba", ponieważ może to spowodować uszkodzenie silnika. Kilka czynności demontażowych będzie wyko- nywanych od spodu samochodu, dlatego trzeba również dysponować urządzeniem do pod- noszenia samochodu, np. podnośnikiem typu „żaba", oraz czterema podstawkami. Przed przystąpieniem do wkładania silnika do nadwozia należy przykryć błotniki ochraniaczami.

olej nap. olej nap.

Diesel

1-3-4-2 1-3-4-2

' X4'

olej nap.

Diesel

1-3-4-2

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIE SILNIKA

Rozmieszczenie przewodów elektrycznych, podciśnieniowych i układu chłodzenia w prze- dziale silnika może być różne, zależnie od roku budowy i wyposażenia samochodu. Trudno było więc wymienić w opisach wszystkie spotykane warianty operacji. Dlatego zaleca się każdy przewód przed odłączeniem oznaczyć taśmą samoprzylepną.

Wymontowanie

• Wymontować akumulator. Uwaga. Odłączanie akumulatora powoduje kasowanie zapisów w pamięciach elektronicznych, np. kodu usterek silnika lub kodu radio-odbiornika. Akumulator odłączać tylko przy wyłączonym zapłonie, ponieważ inaczej może dojść do uszkodzenia urządzenia sterującego wtryskiem paliwa. Przed odłączeniem akumulatora powinno się przeczytać rozdział „Wy-montowanie i zamontowanie radioodbiornika" lub „Wymontowanie i zamontowanie akumulatora".

• Wymontować pokrywę przedziału silnika, patrz rozdział „Wymontowanie i zamontowanie pokrywy przedziału silnika".

• Odłączyć od chłodnicy dolny przewód gumowy. Wcześniej otworzyć i przesunąć opaskę zaciskową (patrz rys. D 5879). Wypływającą ciecz zebrać do czystego naczynia.

• Odłączyć od chłodnicy górny przewód gumowy. Wcześniej otworzyć i przesunąć opaskę zaciskową.

• Wymontować filtr powietrza, patrz rozdział „Wymontowanie i zamontowanie filtra powietrza".

• Wymontować przewód dolotowy powietrza i chwyt powietrza. W tym celu wykręcić wkręty pokazane strzałkami na rysunku O-1004, który dotyczy silnika 1,8. Otwór wlotowy przykryć szmatką.

• Odłączyć od silnika wszystkie przewody elektryczne, elastyczne i cięgna, wcześniej oznaczając je taśmą samoprzylepną. Na przy- kład: przewody elektryczne od alternatora i rozrusznika, od czujnika temperatury, czujnika ciśnienia oleju, od wtryskiwaczy, przewód wysokiego napięcia od cewki zapłonowej.

• Oznaczyć przewody paliwowe: zasilający i powrotny, aby podczas montażu nie zamienić ich miejscami. Poluzować opaski zaciskowe i ściągnąć przewody paliwowe z korpusu ukła-

du wtryskowego. Podłożyć szmatkę, ponieważ wycieknie paliwo.

• Odłączyć linkę pedału przyspieszenia, patrz rozdział „Wymontowanie i zamontowanie linki pedału przyspieszenia".

• Wymontować pasek klinowy alternatora, patrz rozdział „Wymiana i regulacja naciągu pasków klinowych alternatora, pompy wspomagania i sprężarki".

• Silnik 1,6 dm3 wersji ze wspomaganiem kierownicy: w silniku zastosowano pasek wieloklinowy (podłużnie żebrowany). Odkręcić koło pasowe od pompy wspomagania. Odkręcić pompę od kadłuba silnika i odłożyć na bok z przyłączonymi przewodami (patrz rys. D 0904).

• Wykręcić śruby mocujące u góry skrzynkę przekładniową do silnika (patrz rys. B 5543).

SILNIK

Uwaga. Pozostawić jedną śrubę poluzowaną jako zabezpieczenie.

• Podczepić silnik do belki poprzecznej KM-263 (patrz rys. D 5881). Uwaga. Jeżeli nie dysponuje się taką belką, to można użyć odpowiedniej rury, którą ustawia się nad silnikiem, opierając końcami na rynien- ce błotników (podłożyć klocki drewniane). Po- łączyć ucha silnika z rurą odpowiednim drutem lub linką z hakami i napiąć.

• Unieść samochód i ustawić na podstawkach.

• Wymontować przednią rurę wylotową, patrz rozdział „Układ wylotowy".

• Wymontować pasek klinowy układu wspomagania kierownicy lub sprężarki, jeżeli występują.

• Odkręcić dolne śruby wspornika pompy lub sprężarki (patrz. rys. D 0913).

Uwaga. Pompę lub sprężarkę odłożyć na bok lub podwiesić drutem pozostawiając podłączo- ne przewody. Jeżeli przewody hydrauliczne pompy wspomagania zostaną odłączone, układ po zamontowaniu będzie wymagał odpowietrzenia. Nie wolno otwierać układu klimatyzacji, ponieważ środek chłodzący zawiera freon, który powoduje odmrożenia skóry.

• Odkręcić pokrywę skrzynki przekładniowej.

• Silniki 1,8 oraz 2,0 dm3: wymontować koło pasowe wału korbowego. Spuścić olej z silnika i wymontować filtr oleju, patrz rozdział „Obsługa samochodu".

• Wymontować sprzęgło, patrz rozdział „Wy- montowanie i zamontowanie sprzęgła".

WYMONTOWANIE I ZAMONTOWANIE SILNIKA

• Odkręcić od podłużnicy prawe zawieszenie silnika (patrz rys. D 0909).

• Odkręcić od silnika wspornik zawieszenia.

• Wykręcić dolne śruby łączące skrzynkę prze kładniową z silnikiem (patrz rys. D 0914).

• Opuścić samochód na koła.

• Podstawić pod skrzynkę przekładniową pod nośnik przejezdny i podeprzeć ją, podkładając klocek drewniany.

• Usunąć belkę poprzeczną KM-263.

• Podczepić do silnika linę z hakami (patrz rys. D 5884).

• Wykręcić całkowicie górną śrubę połączenia silnik-skrzynka przekładniowa, która stanowiła tymczasowe zabezpieczenie.

• Odsunąć silnik od skrzynki przekładniowej, podważywszy łyżką monterską, aż zostanie uwolniony koniec wałka sprzęgłowego.

• Sprawdzić, czy zostały odłączone wszystkie przewody dochodzące z nadwozia do silnika.

• Wyjąć silnik z przedziału silnika. W samo chodzie z paskami wieloklinowymi wyjąć jednocześnie pompę wspomagania. W trakcie podnoszenia silnika trzeba uważać, aby nie uszkodzić nadwozia.

Zamontowanie

• Sprawdzić stan wszystkich przewodów elas tycznych; popękane lub porowate wymienić.

• Sprawdzić stan tarczy sprzęgła. W przy padku zużytych okładzin ciernych wymienić tarczę, a w przypadku dużego przebiegu wy mienić kompletne sprzęgło. Jeżeli wyłączaniu sprzęgła towarzyszył hałas, wymienić łożysko wyciskowe.

• Oczyścić łożysko wyciskowe i wielowypust wałka sprzęgłowego, a następnie elementy te powlec cienko smarem z dwusiarczkiem molibdenu.

• Zamontować sprzęgło, patrz rozdział „Wy montowanie i zamontowanie sprzęgła".

• Wprowadzić silnik ostrożnie do przedziału silnika. Podczas opuszczania silnika uważać, aby nie uszkodzić wałka sprzęgłowego, sprzę gła, ani nadwozia.

• Umieścić w odpowiednich otworach skrzynki przekładniowej tuleje prowadzące kadłub si lnika.

2 — Opel Astra

• Przykręcić śruby mocujące obudowę sprzęg ła do silnika momentem 75 N-m.

• Podwiesić silnik do belki poprzecznej KM-

-263. Usunąć podnośnik.

• Unieść i podeprzeć samochód.

• Przykręcić dolne śruby łączące skrzynkę przekładniową z silnikiem momentem: 45 N-m (śruby M10), 75 N-m (śruby M12).

• Przykręcić wspornik zawieszenia do kadłuba silnika momentem 60 N-m.

• Umocować do podłużnicy prawe zawiesze nie silnika, dokręcając momentem 65 N-m. Wcześniej gwint obu śrub oczyścić szczotką drucianą i powlec środkiem zabezpieczającym przed poluzowaniem Opel 15 10 177 (90 167 347).

• Przykręcić pokrywę do skrzynki przekład niowej.

• W silnikach 1,8 i 2,0 dm3: zamontować filtr oleju.

• Zamontować przednią rurę wydechową, patrz rozdział „Układ wylotowy". Przykręcić koło pasowe wału korbowego, jeżeli zostało poprzednio wymontowane, patrz rozdział „Wy montowanie i zamontowanie paska zębatego".

• Przykręcić momentem 40 N-m sprężarkę układu klimatyzacji i pompę wspomagania układu kierowniczego, jeżeli występują w sa mochodzie.

• Założyć i napiąć pasek klinowy, patrz roz dział „Wymiana i regulacja naciągu pasków klinowych alternatora, pompy wspomagania i sprężarki".

SILNIK

• W samochodzie z paskiem wieloklinowym przykręcić pompę do kadłuba silnika (momen tem 30 N-m) i koło pasowe (momentem 25 N-m) - patrz rysunek D 0904. Założyć i napiąć pasek klinowy, patrz rozdział „Wymia na i regulacja naciągu paska wieloklinowego".

• Opuścić samochód na koła.

• Podłączyć zgodnie z oznaczeniami wszyst kie przewody elektryczne, elastyczne i cięgna, które prowadzą do silnika.

• Przewody elastyczne zabezpieczyć opas kami. Przewody elektryczne umocować uchwytami.

• W silnikach 1,8 i 2,0 dm3: wlać olej sil nikowy.

• Sprawdzić poziom oleju w silniku i w skrzyn ce przekładniowej; w razie potrzeby uzupełnić.

• Sprawdzić przydatność cieczy chłodzącej i wlać, patrz rozdział „Obsługa samochodu".

• Oczyścić wkład i obudowę filtra powietrza, w razie potrzeby wymienić wkład, patrz rozdział „Obsługa samochodu".

• Zamontować filtr powietrza oraz przewód dolotowy i chwyt powietrza nad zespołem wtrysku paliwa, patrz rozdział „Wymontowanie i zamontowanie filtra powietrza".

• Zamontować pokrywę przedziału silnika, patrz rozdział „Nadwozie".

• Zamontować i podłączyć akumulator. Aku mulator odłączać tylko przy wyłączonym za płonie, ponieważ inaczej może dojść do uszkodzenia urządzenia sterującego wtrys kiem paliwa.

• Ustawić zegar.

• Zakodować radioodbiornik, patrz rozdział „Kodowanie radioodbiornika".

• Sprawdzić prędkość obrotową biegu jałowe go i stężenie CO, patrz „Sprawdzanie prędko ści obrotowej i stężenia CO na biegu jałowym".

• Wykonać jazdę próbną. Po osiągnięciu przez ciecz chłodzącą temperatury nagrzania prze jechać jeszcze 5 km, aby temperatura oleju silnikowego wzrosła do co najmniej 70°C

• Sprawdzić poziom cieczy chłodzącej oraz szczelność wszystkich połączeń przewodów gumowych.

GŁOWICA I UKŁAD ROZRZĄDU

Wymontowanie i zamontowanie paska zębatego (silniki 8-zaworowe, oprócz 1,7 TD)

Uwaga. Szczegółowe wskazówki dotyczące silnika wysokoprężnego 1,7 TD znajdują się na końcu książki.

Wymontowanie

•

Odłączyć przewód masowy akumulatora.

Uwaga. Odłączanie akumulatora powoduje kasowanie zapisów w pamięciach elektronicz nych, np. kodu usterek silnika lub kodu radio odbiornika. Akumulator odłączać tylko przy wyłączonym zapłonie, ponieważ inaczej może dojść do uszkodzenia urządzenia sterującego wtryskiem paliwa. Przed odłączeniem akumu latora powinno się przeczytać rozdział „Wy montowanie i zamontowanie radioodbiornika" lub „Wymontowanie i zamontowanie akumula tora".

• Wymontować filtr powietrza i, jeżeli wystę puje, przewód dolotowy powietrza.

• Wymontować pasek klinowy alternatora, po mpy wspomagania i/lub sprężarki, patrz roz dział „Wymiana i regulacja naciągu pasków klinowych alternatora, pompy wspomagania i sprężarki".

• Silnik 1,6 dm3 wersji ze wspomaganiem kierownicy: w tym silniku zastosowano pasek wieloklinowy. Odkręcić koło pasowe od pompy wspomagania. Odkręcić pompę od kadłuba silnika i odłożyć na bok z przyłączonymi prze wodami (patrz dolna część rysunku D 0904).

• Otworzyć klamry mocujące górną osłonę paska zębatego. W tym celu naciskać na koniec każdej klamry (patrz strzałka na rysunku 0-1003). Zdjąć osłonę.

• Ustawić tłok 1. cylindra w położeniu ZZ (zwrotu zewnętrznego). Przed tą czynnością ustawić dźwignię zmiany biegów w położenie neutralne i zaciągnąć hamulec awaryjny. Wał korbowy można obracać kluczem nasadowym założonym na śrubę centralną koła pasowego. Innym sposobem jest uniesienie boku samo chodu, włączenie 5. biegu i obracanie ręką koła przedniego. Wał obracać zgodnie z ru chem wskazówek zegara, aż znak na kole zębatym wałka rozrządu pokryje się ze zna-

kiem na osłonie (patrz górna część rysunku C 4459)

• Silniki 1,8 i 2,0 dm3: przy prawidłowo usta wionym kole zębatym wałka rozrządu nacięcie na kole pasowym wału korbowego powinno się znaleźć na wysokości znaku odniesienia

- ostrza umocowanego na pokrywie przedniej (patrz dolna część rysunku C 4459).

• Silniki 1,4 i 1,6 dm3: znak na kole zębatym wałka rozrządu musi się pokrywać ze znakiem na tylnej osłonie paska zębatego (strzałka na rysunku górnym D 5444), natomiast znak wybity na kole zębatym wału korbowego (1) powinien się pokryć z wcięciem na silniku (2). Tłok 1. cylindra jest wtedy w położeniu ZZ. Uwaga. Nie obracać wałka rozrządu chwytając za śrubę mocującą, ponieważ grozi to przecią żeniem paska zębatego.

SILNIK

• Silniki 1,4 i 1,6 dm3: rolkę napinacza prze sunąć na bok zgodnie z ruchem wskazówek zegara, aż otwory w rolce i w osłonie paska znajdą się w osi. Przez otwory przełożyć trzpień (wiertło) o średnicy 3 mm (patrz rys. D 0896). W tym położeniu napinacz paska jest unieruchomiony.

• Silniki 1,7 D i 1,7 TD oraz 1,8 i 2,0 do VIII 1992: poluzować śruby mocujące pompę cie czy chłodzącej (strzałki na rysunku P 0510). Tak obrócić pompę cieczy chłodzącej, aby nastąpiło poluzowanie paska zębatego. Pompa jest zaopatrzona w szesciokąt, za który należy chwytać w celu obrócenia. Z uwagi na szczup łość miejsca zaleca się obracanie szesciokąta kluczem specjalnym firmy Opel: KM-421A dla silników 1,4 i 1,6 dm3, KM-637 dla silników 1,8 i 2,0 dm3. Jeżeli nie dysponuje się takim kluczem, to można stosować klucz płaski: 42,5 mm zamiast KM-421A lub 47 mm zamiast KM-637. Przedtem trzeba wymontować alter nator.

• Silniki wysokoprężne 1,8 i 2,0 od IX 1992 oraz silnik C16NZ: odciągnąć rolkę na bok i zdjąć pasek, patrz także rozdział „Ustawianie napinacza paska zębatego".

• Zdjąć pasek zębaty z koła zębatego wałka rozrządu.

Uwaga. Po zdjęciu paska nie zmieniać poło- żenia wału korbowego i wałka rozrządu.

• Wymontować koło pasowe wału korbowego. W tym celu włączyć 5. bieg i poprosić drugą osobę o wciśnięcie pedału hamulca. W ten sposób wał korbowy zostaje unieruchomiony

GŁOWICA I UKŁAD ROZRZĄDU

i można poluzować śruby(-ę) mocującą. Wykręcić śruby(-ę) i zdjąć koło pasowe (rysunek D-0929 A - silniki 1,4 i 1,6 dm3; rysunek B

- silniki 1,8 i 2,0 dm3).

Zamontowanie

Uwaga. Przed zamontowaniem sprawdzić, czy pokrywają się znaki ustawcze rozrządu u góry i u dołu silnika. Na czas kontroli przystawić do wału koło pasowe.

• Założyć pasek zębaty na koła zębate, nie powodując ich obrócenia.

• Silniki 1,7 D i 1,7 TD; 1,8 i 2,0 od IX 1992

oraz 1,4 i 1,6 (wszystkie z napinaczem automatycznym): ustawić wstępnie rolkę na-

pinacza, patrz rozdział „Ustawianie napinacza paska zębatego".

• Silniki 1,7 D i 1,7 TD oraz 1,8 i 2,0 do VII 1992: napiąć pasek zębaty, patrz rozdział „Sprawdzanie i regulowanie naciągu paska zębatego".

• Nasadzić na wał korbowy koło pasowe i przykręcić je. W przypadku silników 1,8/2,0 cztery śruby dokręcić momentem 25 N-m. W przypadku silników 1,4/1,6 śrubę centralną (o długości gwintu 23 mm) dokręcić momentem 55 N-m. Jeżeli śruba ma gwint M10 x 30 mm, to śrubę trzeba wymienić i dokręcać momen tem 55 N-m, a następnie jeszcze o kąt 45...60°. śruby M12 dokręca się momentem 90 N-m oraz dodatkowo o kąt 45...60°. Na czas dokrę cania włączyć 5. bieg i poprosić drugą osobę

o wciśnięcie pedału hamulca. Aby zachować kąt 45...60°, dobrze jest wyciąć z tekturki taki kąt. Przystawić klucz nasadowy do śruby i ob- rócić jego rączkę zgodnie z szablonem.

• Przykręcić śruby pompy cieczy chłodzącej.

• Obrócić wał korbowy o 360°, chwyciwszy kluczem nasadowym za łeb śruby centralnej lub ręką za koło przednie. Jeszcze raz spraw dzić naciąg paska zębatego.

• Dokręcić śruby pompy cieczy chłodzącej: momentem 8 N-m (silniki 1,4/1,6 oprócz 16LZ2) lub 25 N-m (silniki 1,8/2,0 i 16LZ2).

• Założyć przednią osłonę paska zębatego i zapiąć klamry.

• W samochodzie z paskiem wieloklinowym

przykręcić pompę wspomagania do silnika momentem 30 N-m oraz koło pasowe momen-

tem 25 N-m. Zamontować pasek wieloklinowy i naciągnąć, patrz rozdział „Wymiana i regulacja naciągu paska wieloklinowego".

• Zamontować pasek klinowy i naciągnąć, patrz rozdział „Wymiana i regulacja naciągu pasków klinowych alternatora, pompy wspo magania i sprężarki".

• Zamontować filtr powietrza i, jeżeli występu je, przewód dolotowy powietrza.

• Podłączyć przewód masowy (-) akumu latora.

Uwaga. Akumulator podłączać tylko przy wy- łączonym zapłonie, inaczej może dojść do

uszkodzenia elektronicznego urządzenia sterującego wtryskiem.

• Ustawić zegar.

• Wprowadzić kod do radioodbiornika, patrz rozdział „Kodowanie radioodbiornika".

• Sprawdzić poziom cieczy chłodzącej i ewen tualnie uzupełnić.

Silnik wysokoprężny

Poniżej zostaną podane te czynności, które są specyficzne dla silnika wysokoprężnego i róż- nią się od opisanych dla silników benzynowych.

• Wymontować górną i dolną osłonę paska zębatego.

nasadowy z grzechotką. Innym sposobem obracania wału jest uniesienie boku samochodu, włączenie 5. biegu i obracanie ręką koła przedniego. Wał obracać zgodnie z ruchem wskazówek zegara, aż znak na kole zamachowym (rysunek B 4785 prawy) i znak na kole zębatym pompy wtryskowej (rysunek lewy) ustawią się na przeciwko swoich znaków odniesienia.

• Odkręcić pokrywę obudowy wałka rozrządu.

• Wymontować pompę podciśnieniową, która jest umocowana z lewej strony obudowy wałka rozrządu.

• Odkręcić koło zębate wałka rozrządu. Pod czas odkręcania śruby mocującej unieruchomić wałek kluczem płaskim, który wkłada się mię-

SILNIK

dzy krzywkę zaworu ssącego 3. cylindra a ło- żysko (patrz rys. D0964). Zdjąć koło zębate.

• Poluzować śruby mocujące pompę cieczy chłodzącej i odchylić pompę kluczem KM-509 (47,7 mm), aby zwolnić naciąg paska zę batego.

• Odkręcić podporę silnika przednią prawą od podłużnicy (patrz rys. C 0061).

• Odciągnąć silnik od podłużnicy. Zdjąć pasek zębaty z kół rozrządu i przesunąć między podłużnicą a podporą silnika.

• Sprawdzić koła zębate rozrządu, uszkodzo ne lub zużyte wymienić.

• Sprawdzić, czy pokrywają się znaki ustawcze rozrządu, jak pokazano na rysunku B 4785, w przeciwnym razie obrócić koła.

• Założyć nowy pasek na koła zębate.

• Przykręcić podporę silnika do podłużnicy momentem 40 N-m.

• Naciągnąć pasek zębaty, patrz rozdział „Sprawdzanie i regulacja naciągu paska zęba tego".

• Przykręcić pompę cieczy chłodzącej momen tem 25 N-m.

• Wkręcić śrubę mocującą koło zębate na wałku rozrządu, jeszcze jej nie dokręcając.

• Sprawdzić i wyregulować ustawienie roz rządu.

• Przykręcić koło zębate wałka rozrządu. Przy trzymać wałek kluczem płaskim. Śrubę do kręcać momentem 75 N-m, oraz dodatkowo o kąt 60...65°.

• Przykręcić przemiennie śruby mocujące po krywę obudowy wałka rozrządu z nową uszczelką. Śruby dokręcać momentem 8 N-m, a więc niezbyt mocno.

• Przykręcić górną i dolną osłonę paska zę batego.

Wymontowanie i zamontowanie paska zębatego (silniki 16-zaworowe 1,8 i 2,0)

Uwaga. Raz poluzowany lub wymontowany pasek zębaty w samochodach wyprodukowanych do VIII 1992 musi zostać wymieniony. Samochody wyprodukowane od IX 1992 mają napinacz automatyczny i paska zębatego już nie trzeba wymieniać za każdym razem po poluzowaniu.

Wymontowanie

• Odłączyć przewód masowy akumulatora.

GŁOWICA I UKŁAD ROZRZĄDU

Uwaga. Odłączanie akumulatora powoduje kasowanie zapisów w pamięciach elektronicznych, np. kodu usterek silnika lub kodu radioodbiornika. Akumulator odłączać tylko przy wyłączonym zapłonie, ponieważ inaczej może dojść do uszkodzenia urządzenia sterującego wtryskiem paliwa. Przed odłączeniem akumulatora powinno się przeczytać rozdział „Wymontowanie i zamontowanie radioodbiornika" lub „Wymontowanie i zamontowanie akumulatora".

• Wymontować filtr powietrza i przewód dolo towy powietrza.

• Wymontować pasek klinowy alternatora, po mpy wspomagania i (lub) sprężarki klimatyza cji, patrz rozdział „Wymiana i regulacja naciągu pasków klinowych alternatora, pompy wspo magania i sprężarki".

• Odkręcić osłonę paska zębatego (patrz rys. C 8373).

-MKM-604-21 lub Hazet 900M-E20). Innym sposobem obracania wału jest uniesienie boku samochodu, włączenie 5. biegu i obracanie ręką koła przedniego. Wał obracać zgodnie z ruchem wskazówek zegara, aż znaki na kołach zębatych wałków rozrządu ustawią się na przeciw znaków wykonanych na pokrywie głowicy (rysunek D 2083 górny).

Uwaga. Nie obracać za śruby w kołach zęba- tych na wałkach rozrządu, ponieważ może to spowodować przeciążenie paska zębatego.

• Jednocześnie nacięcie na kole pasowym wału korbowego musi się znaleźć naprzeciw ostrza umocowanego do pokrywy (rysunek D 2083 dolny).

• Odkręcić koło pasowe wału korbowego klu czem trzpieniowym wieloząbkowym (inbusowym) o wielkości 8 mm. W tym celu włączyć

5. bieg i poprosić drugą osobę o wciśnięcie pedału hamulca. W ten sposób wał korbowy zostaje unieruchomiony i można poluzować śruby mocujące.

Uwaga. Przed zdjęciem paska jeszcze raz sprawdzić pokrycie się znaków ustawczych.

• Poluzować rolkę napinacza (patrz rys. D 2085) i zdjąć pasek zębaty.

Uwaga. Po zluzowaniu rolki nie obracać wału

korbowego ani wałka rozrządu, ponieważ grozi to przeskoczeniem paska zębatego.

Zamontowanie

Uwaga. Przed zamontowaniem sprawdzić, czy pokrywają się znaki ustawcze rozrządu u góry i u dołu silnika. Na czas kontroli przystawić koło pasowe do wału.

• Założyć nowy pasek zębaty.

• Przykręcić koło pasowe wału korbowego momentem 20 N-m.

• Silniki do VIII 1992: naciągnąć pasek zęba ty, patrz rozdział „Sprawdzanie i regulacja naciągu paska zębatego".

• Silniki od IX 1992: ustawić napinacz paska zębatego w położenie podstawowe, patrz roz dział „Ustawianie napinacza paska zębatego". Uwaga. Po napięciu paska jeszcze raz spraw dzić położenie znaków ustawczych rozrządu. W razie potrzeby poluzować pasek i odpowied nio skorygować ustawienie kół zębatych.

• Wykonać pełen obrót wałem korbowym i je szcze raz sprawdzić naciąg paska zębatego.

• Przykręcić osłonę paska zębatego momen tem 8 N-m. Zwrócić przy tym uwagę na mocne osadzenie tulejek gumowych na sworzniach.

• Założyć pasek klinowy i naciągnąć, patrz rozdział „Wymiana i regulacja naciągu pasków klinowych alternatora, pompy wspomagania i sprężarki".

• Zamontować filtr powietrza i przewód dolo towy powietrza. Podłączyć przewód masowy (-) akumulatora.

Uwaga. Akumulator podłączać tylko przy wy- łączonym zapłonie, inaczej może dojść do

uszkodzenia elektronicznego urządzenia sterującego wtryskiem.

• Ustawić zegar.

• Wprowadzić kod do radioodbiornika, patrz rozdział „Kodowanie radioodbiornika".

SILNIK

• Odkręcić wspornik przewodu podciśnienio wego.

• Odkręcić górną osłonę paska zębatego.

• Przy prawidłowym ustawieniu rozrządu, w ot wory kół zębatych wałka rozrządu i pompy

Wymontowanie i zamontowanie paska zębatego (silnik 1,7 TD)

Wymontowanie

• Odłączyć przewód masowy (-) akumulatora.

• Wymontować filtr powietrza.

• Zdjąć pasek klinowy, patrz rozdział „Wymia na i regulacja naciągu pasków klinowych alter natora, pompy wspomagania i sprężarki".

GŁOWICA I UKŁAD ROZRZĄDU

• Odkręcić całkowicie prawą podporę silnika.

• Poluzować mocowanie napinacza rolkowego (strzałki na rysunku D 5906) i odczepić sprę żynę napinającą.

• Odkręcić koło pasowe wału korbowego. W tym celu przytrzymać wygiętym kluczem oczkowym śrubę centralną i wykręcić cztery śruby mocujące. Zdjąć koło pasowe.

• Odkręcić dolną osłonę paska zębatego.

• Wykręcić śruby mocujące koło zębate wałka rozrządu wraz ze śrubą ustalającą.

• Zdjąć koło zębate razem z paskiem zębatym.

Zamontowanie

Uwaga. Przed zamontowanie paska zębatego sprawdzić ustawienie rozrządu, wkładając tym- czasowo koło zębate wałka rozrządu i koło pasowe.

wtryskowej muszą dać się włożyć śruby usta- lające (patrz strzałki na rysunku D 5905). Jeżeli tak nie jest, to należy obrócić wał korbowy o 360°. Jako śrub ustalających można użyć zwykłych śrub z gwintem metrycznym M6 x 1,0 (dla wałka rozrządu) i M8 x 1,25 (dla pompy wtryskowej). Uwaga. Po zdjęciu paska zębatego nie zmieniać położenia wałów silnika.

• Podwiesić silnik do belki poprzecznej KM-

-263-B (patrz rys. D 5943) i lekko naciągnąć łańcuch.

• Jeżeli nie dysponuje się taką belką, to można użyć odpowiedniej rury, którą ustawia się nad silnikiem, opierając końcami na rynience błot ników (podłożyć klocki drewniane). Połączyć ucha silnika z rurą odpowiednim drutem lub linką z hakami i napiąć.

• Nasadzić koło zębate na wałek rozrządu z założonym paskiem zębatym.

• Włożyć w koło zębate wałka rozrządu śruby mocujące i ustalającą; śruby dokręcić momen tem 10 N-m.

• Zaczepić sprężynę napinającą rolkę i wkręcić śruby mocujące momentem 20 N-m.

• Przykręcić dolną osłonę paska zębatego.

• Założyć na wał korbowy koło pasowe i przy kręcić momentem 20 N-m.

• Przykręcić prawą podporę silnika momentem 45 N-m.

• Opuścić silnik i zdjąć belkę poprzeczną.

• Wykręcić śruby ustalające.

Uwaga. Przy naciągniętym pasku zębatym

jeszcze raz sprawdzić położenie znaków usta- wczych. W razie potrzeby poluzować pasek i odpowiednio przestawić kota.

• Sprawdzić początek tłoczenia pompy wtrys kowe], patrz rozdział „Sprawdzanie i regulacja początku tłoczenia pompy wtryskowej".

• Zamontować górną osłonę paska zębatego.

• Założyć pasek klinowy, patrz rozdział „Wy miana i regulacja naciągu pasków klinowych alternatora, pompy wspomagania i sprężarki".

• Podłączyć przewód masowy (-) akumu latora.

Sprawdzanie i regulacja naciągu paska zębatego (silniki 1,8; 2,0; 1,7 D do VIII

1992)

Uwaga. Silniki 1,4 i 1,6 oraz wszystkie silniki wyprodukowane od IX 1992 (oprócz silnika 1,7 TD) są wyposażone w automatyczny napinacz paska zębatego, który jest bezobsługowy.

Sprawdzanie

Do sprawdzania naciągu paska zębatego jest potrzebny specjalny przyrząd Opel KM-510-A. Natomiast naciąganie paska ułatwi stosowanie

SILNIK

specjalnego klucza Opel KM-637 (silniki 1,8 i 2,0) lub Opel KM-509 (silnik 1,7 D), którym obraca się pompę cieczy chłodzącej. Klucz specjalny można również zastąpić zwykłym kluczem płaskim, jednak konieczne jest wtedy wymontowanie alternatora. Zasadniczy wpływ na trwałość paska zębatego mają staranny montaż i prawidłowe jego naciągnięcie. Operację naciągania paska już używanego powinno się wykonywać na silniku ciepłym, a więc po wykonanej jeździe, kiedy temperatura oleju silnikowego osiągnęła przynajmniej 70°C. Nowy pasek powinno się w zasadzie zakładać i naciągać na zimnym silniku, przy temperaturze silnika poniżej +25°C. Uwaga. Nie załamywać ani nie skręcać paska zębatego ręką. Nieprawidłowe naciągnięcie paska spowoduje jego głośny bieg.

• Naciąg paska zębatego sprawdzić po stronie nie napiętej, w miejscu (B) na rysunku A 7872. Przyrząd kontrolny przystawić po zewnętrznej stronie paska.

• Poluzować listwę mocowania alternatora i zdjąć pasek klinowy. Odchylić alternator do dołu.

• Zdjąć przednią osłonę paska zębatego.

• Sprawdzić stan paska zębatego; popękany lub z ubytkami zębów wymienić.

• Obrócić wał korbowy o przynajmniej 90° (1/4 obrotu), aby pasek zębaty został napięty. Tłok 1. cylindra powinien się znaleźć w poło żeniu ZZ, patrz rozdział „Wymontowanie i za montowanie paska zębatego".

GŁOWICA I UKŁAD ROZRZĄDU

• Założyć przyrząd KM-510A (rys. B 5504) na pasek zębaty w miejscu (B), pokazanym na rysunku A 7872. Powoli odblokować przyrząd, lekko naciskając końcami palców.

• Umieścić pasek zębaty między punktami (A, B i C), pokazanym na rysunku C0077. W punkcie (C) przyrząd musi wejść we wrąb między- zębny.

WARTOŚCI NACIĄGU PASKA ZĘBATEGO

Silnik 1,8 i 2,0

silnik ciepły 7,5 Pasek zębaty nowy

silnik zimny '4,5

silnik ciepły 7 Pasek zębaty używany

silnik zimny 2,5

Regulacja

• Poluzować śruby mocujące pompę cieczy chłodzącej.

• Obrócić pompę kluczem specjalnym lub kluczem płaskim 47 mm (wtedy wymontować alternator). Obracając ramię klucza do góry (patrz strzałka na rysunku B 5565) zmniejsza się naciąg paska, do dołu - zwiększa.

• Dokręcić lekko śruby pompy cieczy chło dzącej.

• Zdjąć przyrząd kontrolny. Wykonać pełen obrót wału korbowego i ponownie sprawdzić naciąg paska. Uwaga. Tak długo sprawdzać naciąg paska zębatego, aż uzyska się stabilną wartość pomiarową.

• Dokręcić śruby mocujące pompę cieczy chło dzącej momentem 25 N-m.

• Sprawdzić poziom cieczy chłodzącej i ewen tualnie uzupełnić.

• Zamontować przednią osłonę paska zę batego.

• Dosunąć, względnie zamontować alternator, założyć pasek klinowy.

• Naciągnąć pasek klinowy, patrz rozdział „Wy miana i regulacja naciągu pasków klinowych alternatora, pompy wspomagania i sprężarki". Uwaga. Jeżeli nie dysponuje się przyrządem kontrolnym, to można doraźnie użyć metody zastępczej kontroli naciągu paska. Pasek prawi dłowo naciągnięty powinien dać się ugiąć w miejscu (B) pokazanym na rysunku A 7872 o około 10 mm. Przy najbliższej okazji należy jednak sprawdzić naciąg paska przyrządem kontrolnym. Do tego czasu powinno się unikać pracy silnika z dużymi prędkościami obrotowymi.

Regulacja w silniku 16-zaworowym wyprodukowanym do VIII 1992

Do regulacji naciągu paska zębatego będzie potrzebny przyrząd specjalny Opel KM-666. Operację wykonuje się na silniku ostudzonym. Używanego paska zębatego nie wolno już

regulować. Jeżeli pasek został poluzowany, to trzeba go wymienić na nowy.

• Założyć nowy pasek zębaty, patrz rozdział „Wymontowanie i zamontowanie paska zęba tego (silniki 16-zaworowe)"

• Włożyć przyrząd specjalny, pokazany na rysunku C 8382.

• Wykonać flamastrem znak pomocniczy na kole zębatym wałka rozrządu, przy siódmym zębie licząc od góry przeciwnie do ruchu wskazówek (odpowiada to kątowi 120° na kole pasowym wału korbowego (patrz rys. C 8379).

• Obrócić wał korbowy pokręcając kołem przednim lub kołem pasowym zgodnie z ru chem wskazówek, aż naniesiony znak pomoc niczy na kole zębatym wałka rozrządu pokryje się ze znakiem na pokrywie głowicy.

SILNIK

Uwaga. Wał korbowy obracać równomiernie i bez szarpnięć, aby uniknąć przeskoczenia paska zębatego.

• Dokręcić śrubę mocującą napinacz rolkowy (zawsze nową) w trzech fazach:

1. faza — momentem 25 N-m, 2. faza — o kąt 45°, 3. faza - o kąt 15°. Uwaga. Do dokręcania kątowego jest potrzebna tarcza z podziałką kątową, na przykład HAZET 6690. Jeżeli nie dysponujemy taką tarczą, to nasadzić klucz i zaznaczyć farbą położenie jego rączki w stosunku do osłony paska zębatego. Odmierzyć kąt dokręcania 40°/15° i nanieść farbą drugi znak. Wykonać ruch kluczem od znaku do znaku.

• Zdjąć przyrząd specjalny.

• Dalej obrócić wał korbowy, aż tłok 1 cylindra znajdzie się w położeniu ZZ. Nacięcie na kole pasowym wału korbowego musi się ustawić na wprost ostrza umocowanego do tylnej osło ny paska zębatego, natomiast znaki na kołach zębatych wałków rozrządu muszą się znaleźć pionowo u góry i pokrywać się ze znakami na pokrywie głowicy.

Regulacja w silniku 1,7 D

• Poluzować pompę cieczy chłodzącej i obró cić kluczem specjalnym Opel KM-509 (rozwartość 47,7 m). W ten sposób pasek zębaty zostanie poluzowany.

WARTOŚCI NACIĄGU PASKA ZĘBATEGO

Silnik 1,7 D

Pasek zębaty nowy

silnik ciepły

9,5

silnik zimny

Pasek zębaty używany

silnik ciepły

silnik zimny

• Sprawdzić i wyregulować ustawienie roz rządu, patrz rozdział „Sprawdzanie i regulacja ustawienia rozrządu (silniki 1,7 D)".

• Sprawdzić początek tłoczenia pompy wtrys kowej, patrz rozdział „Sprawdzanie i regulacja początku tłoczenia pompy wtryskowej".

• Sprawdzić poziom cieczy chłodzącej, ewen- tualnie uzupełnić.

7,5

GŁOWICA I UKŁAD ROZRZĄDU

Ustawianie napinacza paska zębatego (silniki 8-zaworowe 1,4 i 1,6; 1,7 D; 1,8; 2,0 od IX 1992)

Silniki te są wyposażone w automatyczny napinacz paska zębatego. Jest to urządzenie bezobsługowe, które samoczynnie naciąga pasek. Jedynie po naprawach wymagających zdjęcia paska zębatego jest konieczne podczas montażu ustawienie napinacza w położe- nie wyjściowe.

Napinacz ustawia się przy zimnym silniku (temperatura otoczenia). Osłona paska zębatego jest zdjęta (w silnikach 1,4 i 1,6 również koło pasowe wału korbowego).

• Ustawić tłok 1. cylindra w położenie ZZ. W celu obrócenia wału korbowego ustawić dźwignię zmiany biegów w położenie neutralne i zaciągnąć hamulec awaryjny. Założyć na śrubę centralną koła pasowego wału klucz nasadowy z grzechotką. Innym sposobem obracania wału jest uniesienie boku samochodu, włączenie 5. biegu i obracanie ręką koła przedniego. Wał obracać zgodnie z ruchem wskazówek zegara, aż znak na kole zębatym wałka rozrządu pokryje się ze zna- kiem na tylnej osłonie paska zębatego (strzałka na rysunku D 5444 u góry). W silnikach 1,4 i 1,6 znak wybity na kole zębatym wału korbowego (1) musi się pokryć z nacięciem na silniku (2), pokazanymi na rysunku D 5444 u dołu. Opis znaków ustawczych dla silników: 1,7 D; 1,8 i 2,0 zamieszczono w rozdziale

„Wymontowanie i zamontowanie paska zę- batego"

• Założyć pasek zębaty kolejno na koło zębate wału korbowego, koło zębate wałka rozrządu, koło pompy cieczy chłodzącej (przeciwnie do ruchu wskazówek zegara).

Silniki C14NZ, X14NZ, X16SZ, X16SZR, C16SE

• Poluzować śruby pompy cieczy chłodzącej, nie wykręcając ich (rys. P 0510).

• Naciągnąć pasek zębaty obróciwszy pompę cieczy chłodzącej za pomocą klucza KM-421-

-A. Ruchoma część (1, rys. D 5445) rolki napinacza (2) musi teraz zetknąć się z prawym ogranicznikiem.

• Obrócić wał korbowy o 360° (pokręcając kołem przednim), aż tłok 1. cylindra ponownie ustawi się w ZZ.

Uwaga. Wał korbowy obracać równomiernie i bez szarpnięć, aby pasek zębaty nie przeskoczył. W trakcie obracania wału pompa nie może zmienić położenia.

• Napiąć nieco pasek zębaty obróciwszy po mpę w kierunku strzałki pokazanej na rysunku D 5446 u góry, aż wskaźnik (1) ustawi się w osi stałego znaku „V" (2).

• W tym położeniu dokręcić śruby pompy cieczy chłodzącej momentem 8 N-m.

• Pasek zębaty jest wtedy naciągnięty prawid łowo, kiedy wskaźnik ruchomej części rolki pokrywa się z wycięciem w płytce podstawy napinacza.

Uwaga. Jeżeli w trakcie naprawy pasek zę- baty ma być poluzowany, odchylić palcami napinacz tak, aby pokryły się otwory (3). W tym położeniu wcisnąć w otwory odpowiedni trzpień, co unieruchomi napinacz i pozwoli zdjąć pasek.

SILNIK

nięty. W tym położeniu dokręcić śrubę napina- cza paska.

• Obrócić wał korbowy dwukrotnie, aż tłok 1. cylindra zajmie z powrotem położenie ZZ.

• Wyregulować naciąg paska zębatego. W tym celu przytrzymać rolkę napinacza kluczem trzpieniowym sześciokątnym i poluzować śrubę zaciskową. Obracać powoli rolkę na mimośrodzie zgodnie z ruchem wskazówek zegara (w prawo), jak pokazano na rysunku D7081. Nowy pasek zębaty: obracać rolkę, aż wskaź nik pokryje się z wycięciem (rys. I - O-1096). Używany pasek zębaty: jeśli jest zakładany poprzednio używany pasek (niezależnie od czasu eksploatacji), to należy wskaźnik ustawić około 4 mm na lewo od środka wycięcia, tzn. w przybliżeniu na lewym narożu wycięcia (rys. II -O-1096). W tym położeniu dokręcić rolkę napinacza momentem 20 N-m.

• Silnik 1,7 D: Wyregulować początek tłocze nia pompy wtryskowej, patrz rozdział „Spraw-

Silniki: C16NZ; 1,8; 2,0 oraz 1,7D

• Warunkiem prawidłowej regulacji paska jest właściwe zamontowanie pompy cieczy chło dzącej, to znaczy znaki ustawcze (A, rys. D 7081) muszą się pokrywać.

• Lekko przykręcić śrubę mocującą napinacz; rolka musi dać się jeszcze obrócić ręką.

• Obrócić rolkę napinacza w kierunku odwrot nym do ruchu wskazówek (1), aż wskaźnik (B) zajmie prawe prawe krańcowe położenie. Pa sek zębaty jest wtedy maksymalnie naciąg-

+ 303 hidden pages