KALKULATOR NAUKOWY
EL-506W
EL-546W
INSTRUKCJA OBSŁUGI
Opisywane urządzenie jest zgodne z dyrektywą 89/336/EWG z uwzględnieniem poprawki 93/68/EWG.
Firma SHARP zdecydowanie zaleca wykonywanie na papierze osobnych kopii wszystkich ważnych danych.
W niektórych przypadkach dane przechowywane na nośnikach elektronicznych mogą zostać skasowane lub
zmodyfikowane. Z tego względu firma SHARP nie ponosi żadnej odpowiedzialności za utratę lub uszkodzenie
danych, niezależnie, czy było to skutkiem niewłaściwej obsługi, napraw, defektów fabrycznych, wymiany
lub rozładowania baterii, a także każdej innej przyczyny.
Firma SHARP nie ponosi żadnej odpowiedzialności za ewentualne straty finansowe spowodowane przez
nieprawidłową obsługę i/lub uszkodzenie opisywanego kalkulatora, o ile odpowiedzialność ta nie została
prawnie uregulowana.
WPROWADZENIE
Dziękujemy za zakup naukowego kalkulatora firmy SHARP model EL-506W/EL-546W.
Po zapoznaniu się z niniejszą instrukcją należy ją przechowywać w pobliżu na wypadek późniejszych wątpliwości.
SPIS TREŚCI
Wskazówki dotyczące obsługi......................................................................................................................................... 2
Osłona klawiatury............................................................................................................................................................. 3
Wyświetlacz ...................................................................................................................................................................... 3
Przed przystąpieniem do korzystania z kalkulatora.......................................................................................................4
Ustawienia wstępne..........................................................................................................................................................8
Obliczenia naukowe ....................................................................................................................................................... 11
Oobliczanie symulacji.................................................................................................................................................... 24
Obliczenia statystyczne .................................................................................................................................................25
Działania na macierzach ................................................................................................................................................35
Działania na listach (wektorach).................................................................................................................................... 37
Błędy i zakresy obliczeń.................................................................................................................................................39
Wymiana baterii.............................................................................................................................................................. 44
Dodatkowe informacje na temat kalkulatora ................................................................................................................ 46
Dane techniczne ............................................................................................................................................................. 47
1
WSKAZÓWKI DOTYCZĄCE OBSŁUGI
Nie należy nosić kalkulatora w tylnej kieszeni, ponieważ można by go złamać podczas siadania. Szczególnie delikatny jest
wyświetlacz, który jest wykonany ze szkła.
Kalkulator należy chronić przed działaniem wysokiej temperatury (nie należy go między innymi kłaść w odkrytym miejscu
w samochodzie ani w pobliżu grzejników), wilgoci i kurzu.
Kalkulator nie jest wodoszczelny i nie należy używać go w miejscach, w których byłby narażony na kontakt z cieczami (np.
z wodą). Krople deszczu, rozpylona woda, sok, kawa, para i pot również mogą spowodować nieprawidłowe działanie pilota.
Kalkulator należy czyścić miękką i suchą ściereczką. Nie należy używać rozpuszczalnika ani mokrej ścierki.
Kalkulatorem nie wolno rzucać ani wywierać na niego nadmiernego nacisku.
Baterii w żadnym przypadku nie wolno wrzucać do ognia.
Baterie należy przechowywać w miejscu niedostępnym dla dzieci.
Producent zachowuje prawo do wprowadzania modyfikacji w konstrukcji opisywanego kalkulatora i jego akcesoriów
ze względu na ciągłe doskonalenie.
Przycisk RESET znajdujący się na spodzie kalkulatora należy naciskać (przy pomocy końcówki długopisu lub
podobnego przedmiotu – nie wolno używać łatwo łamliwych przedmiotów) tylko w opisanych poniżej przypadkach.
Należy również pamiętać, że naciśnięcie przycisku spowoduje skasowanie wszystkich danych w pamięci kalkulatora.
Włączając kalkulator po raz pierwszy.
Po wymianie baterii.
Jeśli wystąpi sytuacja nietypowa i wszystkie
przyciski będą zablokowane.
W celu skasowania zawartości pamięci.
W przypadku uszkodzenia opisywanego kalkulatora, należy go przekazać wyłącznie do autoryzowanego serwisu firmy
SHARP.
2
OSŁONA KLAWIATURY
WYŚWIETLACZ
Pole równania
W rzeczywistości podczas pracy kalkulatora wszystkie symbole nie są widoczne jednocześnie.
Symbole
Wykładnik Mantysa
Niektóre nieaktywne symbole mogą być widoczne przy obserwacji wyświetlacza pod dużym kątem.
W przykładach obliczeń znajdujących się w niniejszej instrukcji podane są symbole niezbędne do użycia danej instrukcji.
3
/ :
Pojawiają się, jeśli na wyświetlaczu nie można wyświetlić całego równania. Naciśnij przycisk
wyświetlić pozostały fragment równania.
: Określają sposób reprezentacji wyników obliczeń na liczbach zespolonych.
xy/r
θ
a/b : Sygnalizują, że dane mogą być widoczne powyżej lub poniżej wyświetlacza. Naciśnij przycisk
przewinąć zawartość wyświetlacza do góry lub do dołu.
2ndF : Pojawia się po naciśnięciu przycisku
HYP : Oznacza, że naciśnięty został przycisk
, sygnalizując, że dostępne są funkcję oznaczone na pomarańczowo.
i dostępne są funkcje hiperboliczne. Jeśli naciśnięte zostaną przy-
ciski , pojawią się symbole „2ndF Hyp” sygnalizujące, że dostępne są odwrotne funkcje hiperboliczne.
ALPHA : Oznacza, że naciśnięty został przycisk
(STAT VAR), lub .
FIX/SCI/ENG : Oznaczają notacje użyte do wyświetlania wartości.
DEG/RAD/GRAD : Oznaczają jednostki miary kąta.
: Pojawia się, gdy wybrany jest tryb obliczeń na macierzach.
: Pojawia się, gdy wybrany jest tryb obliczeń na listach.
: Pojawia się, gdy wybrany jest tryb obliczeń statystycznych.
M : Oznacza, że w niezależnej pamięci zapisana została wartość liczbowa.
? : Oznacza, że kalkulator czeka a wprowadzenie wartości liczbowej, np. podczas obliczania symulacji.
: Pojawia się, gdy na wyświetlaczu widoczna jest wartość kąta będącego wynikiem operacji w trybie obliczeń na
liczbach zespolonych.
: Sygnalizuje, że wyświetlana jest liczba urojona w trybie obliczań na liczbach zespolonych.
i
4
lub , żeby
lub ,
PRZED PRZYSTĄPIENIEM DO KORZYSTANIA Z KALKULATORA
Notacja oznaczenia przycisków użyte w niniejszej instrukcji
Do określenia ex:
Żeby określić ln:
Żeby określić F:
Funkcje, których nazwy są napisane kolorem pomarańczowym powyżej przycisków, są dostępne po wcześniejszym
naciśnięciu przycisku
. Żeby wykonać odwołanie do pamięci, należy najpierw nacisnąć przycisk . Wartości
liczbowe przytaczane w instrukcji nie są podawane w postaci przycisków, a jako zwykłe liczby.
Włączanie i wyłączanie kalkulatora
Naciśnij przycisk , żeby włączyć kalkulator, lub przycisk
, żeby go wyłączyć.
5
Kasowanie wpisów i zawartości pamięci
Operacja
Wybór trybu
Przełącznik RESET
: kasuje × : zachowuje
*1
Dane statystyczne (wprowadzone)
*2
x¯, sx, σx, n, Σx, Σx2, y¯, sy, σy, Σy, Σy2, Σxy, r, a, b, c
*3
Pamięć macierzy (matA, matB, matC i mat D)
*4
Pamięć list (L1, L2, L3 i L4)
*5
Kasowane są wszystkie zmienne.
*6
Ta kombinacja przycisków działa tak samo jak przełącznik RESET.
*5
*6
Wpis
(wyświetlacz)
1
M*
F1-F4
× × × ×
×
×
A-F, X, Y
ANS
STAT*1
STAT VAR*
2
matA-D*
L1-L4*4
3
6
[Przycisk kasowania pamięci]
Naciśnij przycisk
Żeby skasować wszystkie zmienne (M, A-F, X, Y, ANS, F1-F4, STAT VAR, matA-D, L1-4), naciśnij przyciski
Żeby skasować CAŁĄ zawartość pamięci, naciśnij przyciski
.
skasowanie całej zawartości pamięci i przywróci standardowe ustawienia kalkulatora.
, żeby wyświetlić menu.
lub
lub
. Taka operacja (RESET) spowoduje
Wprowadzanie i korekcja równań
[Przyciski kursora]
lub
Użyj przycisku
równania po uzyskaniu wyniku. Opis posługiwania się przyciskami i znajduje się w następnym podrozdziale.
W menu SET UP i podczas innych ustawień należy użyć przycisku
a następnie należy nacisnąć przycisk ( ). Do przewinięcia zawartości wyświetlacza w górę lub w dół należy użyć
przycisków
[Tryby wstawiania i zastępowania podczas edycji równań]
i .
Naciśnięcie przycisków
(standardowym) i zastępowania. Trójkątny kursor sygnalizuje, że wpis zostanie wprowadzony w miejscu, w którym znajduje
do przesuwania kursora. Przy pomocy przycisku lub
powoduje przełączenie pomiędzy dwoma trybami edycji: trybem wstawiania
lub
można również powrócić do
do przesuwania pulsującego kursora,
się kursor, natomiast kursor prostokątny – że poszczególne elementy równania będą sukcesywnie zastępowana podczas
wprowadzania nowych danych.
Żeby wprowadzić liczbę w trybie wstawiania, należy ustawić kursor bezpośrednio po prawej stronie punktu, w którym liczba
ma zostać wstawiona, a następnie wprowadzić odpowiednie dane. W trybie zastępowania, dane pod kursorem zostaną
zastąpione wprowadzoną cyfrą.
7
Ustawiony tryb wprowadzania danych będzie obowiązywał do momentu kolejnego przeprowadzenia procedury RESET.
b
b
[Przycisk usuwania]
Żeby usunąć liczbę lub funkcję, należy ustawić kursor na tej liczbie lub funkcji, a następnie nacisnąć przycisk . Jeśli
kursor będzie się znajdował na końcu równania, przycisk będzie się zachowywał jak przycisk BACKSPACE
w komputerze (będzie powodował cofanie kursora przy jednoczesnym kasowaniu kolejnych elementów równania).
Funkcja wyświetlania wielu linii [1]
Poprzednie równania można przywoływać w trybie
normalnym. W skład równania wchodzą również instrukcje
kończące obliczenia, np. znak „=”. Długość równania
przechowywanego w pamięci nie może przekroczyć 142
znaków. Gdy pamięć zostanie zapełniona. Przechowywane
równania będą kolejno usuwane, zaczynając od
najstarszego. Naciśnięcie przycisku
spowoduje
wyświetlenie poprzedniego równania i jego wyniku. Kolejne
naciśnięcie przycisku
kolejnych równań (po powrocie do poprzednich równań
spowoduje wyświetlenie
można używać przycisku do wyświetlenia równań
późniejszych). Dodatkowo, naciśnięcie kolejno przycisków
umożliwi przejście do najstarszego równania.
Żeby przeprowadzić edycję przywołanego równania,
8
naciśnij przycisk
lub
.
Wieloliniowa pamięć zostanie skasowana w następujących
przypadkach: po naciśnięciu przycisków
(również po automatycznym wyłączeniu
kalkulatora), po zmianie trybu, po skasowaniu pamięci
(
różniczkowania lub całkowania, wykonaniu obliczeń
), wywołaniu RESET, naciśnięciu
, wykonaniu obliczenia na stałej, wykonaniu
łańcuchowych, konwersji jednostek miar kąta, konwersji
współrzędnych, konwersji w bazie N-wymiarowej,
zapisaniu liczby w pamięciach tymczasowych
i niezależnych, użyciu solvera funkcji lub obliczeń
symulacyjnych.
lu
lu
Kolejność wykonywania działań
Opisywany kalkulator przeprowadza obliczenia w
następującej kolejności:
ułamki (1 4 itp.), , prefiksy inżynierskie, funkcje
poprzedzane przez swój własny argument (x
x
Yx, ,
itp.),
cos itp.)
Pr, ×, ÷ +, −, AND
n
M−, ⇒M, XDEG, XRAD, XGRAD, DATA, CD, Jrθ, Jxy
domyślne mnożenie wartości w pamięci (2Y
funkcje, których symbol poprzedza argument (sin,
domyślne mnożenie funkcji (2sin30 itp.), nC
OR, XOR, XNOR =, M+,
-1
, x2, n! itp.),
r
i inne instrukcje kończące obliczenia.
Jeśli użyte zostaną nawiasy, wyrażenia w nawiasach
będą miały pierwszeństwo przed innymi operacjami.
USTAWIENIA WSTĘPNE
Wybór trybu pracy
: tryb normalny (NORMAL)
: tryb obliczeń statystycznych (STAT)
: tryb równań (EQN)
: tryb obliczeń na liczbach zespolonych (CPLX)
: tryb obliczeń na macierzach (MAT)
: tryb list (LIST)
Menu SETUP [2]
Naciśnij przycisk , żeby wyświetlić
menu SET UP.
Element w menu można wybrać:
przesuwając pulsujący kursor przyciskami
a następnie naciskając przycisk ( ) lub
lub
naciskając przycisk cyfrowy odpowiadający żądanemu
elementowi w menu
,
9
a
o
Jeśli na wyświetlaczu jest widoczny symbol a lub b,
naciśnij przycisk
lub , żeby wyświetlić
poprzedni lub następny ekran menu.
Naciśnij przycisk
, żeby zamknąć menu SET UP.
[Ustawienie jednostek miary kąta]
W opisywanym kalkulatorze można ustawić następujące
jednostki miary kąta (stopnie, radiany i gradusy):
DEG (°): Naciśnij
RAD (rad): Naciśnij
GRAD (g): Naciśnij
.
.
.
[Wybór notacji i liczby miejsc po kropce dziesiętnej]
Wyniki obliczeń mogą być wyświetlane w jednej z czterech notacji: z ruchomą kropką dziesiętną, ze ustalonym
położeniem kropki dziesiętnej oraz w notacji naukowej
lub inżynierskiej.
Jeśli widoczny jest symbol FIX, SCI lub ENG, można
podać liczbę całkowitą od 0 do 9 określającą stałą liczbę
cyfr wyświetlanych po kropce dziesiętnej (TAB). Wyświetlane wartości będą ograniczane do tej liczby cyfr.
[Ustawienie systemu ruchomej kropki dziesiętnej
w notacji naukowej]
W notacji z ruchomą kropką dziesiętną dostępne są dw
ustawienia: NORM1 i NORM2. Liczba spoza ustawioneg
przedziału jest automatycznie wyświetlana w notacji naukowej:
NORM1: 0.000000001 ≤ x ≤ 9999999999
NORM2: 0.01 ≤ x ≤ 9999999999
10
k
t
a
ę
OBLICZENIA NAUKOWE
Naciśnij przyciski
Na początku każdego przykładu należy nacisnąć przycisk
, żeby wybrać tryb normalny.
, żeby skasować wskazanie wyświetlacza. Jeśli
widoczny jest symbol FIX, SCI lub ENG, należy go wyłą-
czyć, wybierając ustawienie „NORM1” z menu SET UP.
Działania arytmetyczne [3]
Nawias zamykający bezpośrednio przed
można pominąć.
lub
Operacje na stałych [4]
Podczas wykonywania operacji na stałych drugi składni
sumy, odjemna, dzielnik oraz pierwszy czynnik są stałe.
Podczas wykonywania operacji na stałych, stała jes
oznaczona jako K.
Funkcje [5]
Postępuj zgodnie z poszczególnymi przykładami dl
każdej z funkcji.
Przed rozpoczęciem obliczeń należy ustawić jednostk
miary kąta.
11
12
ć
)
e
ą
-
y
h
-
t
Poniżej podane są zbiory wartości odwrotnych funkcji
trygonometrycznych:
Obliczanie pochodnych i całek funkcji [6]
Obliczanie pochodnych i całek jest możliwe tylko w trybie normalnym.
W przypadku warunków obliczeń, takich jak wartość x przy
obliczeniach pochodnej lub granica przedziału przy całkowaniu,
można wprowadzać tylko wartości liczbowe. Wyrażenia postaci 2
niedopuszczalne. Możliwe jest wielokrotne używanie tego samego
równania przy zmianie warunków obliczeń bez konieczności
wprowadzania równania za każdym razem od początku.
Wykonanie obliczenia spowoduje skasowanie wartości
w pamięci X.
Podczas obliczania pochodnej należy najpierw wprowadzić
wyrażenie, a następnie wartość x i przyrost (dx). Jeśli
przyrost nie zostanie określony, jako x≠0 zostanie przyjęte
-5
|x| x 10
, a jako x=0 będzie ustawione 10-5 wartości z
pochodnej numerycznej.
Podczas obliczania całki należy najpierw wprowadzi
wyrażenie, a następnie przedział całkowania (a, b
i podprzedziały (n). Jeśli liczba podprzedziałów nie zostani
określona, obliczenia będą przeprowadzone dla n=100.
Ponieważ obliczenia pochodnych i całek przeprowadzane s
w oparciu o podane niżej wzory, otrzymanie prawidłowych wy
ników może być niemożliwe w pewnych rzadkich przypadkach,
gdy obliczenia rozciągnięte są na przedział zawierający punkt
nieciągłości.
Obliczanie całek (wzór Simpsona):
2
są
Obliczanie pochodnych:
[Podczas obliczania całek]
Obliczenia całek, w zależności od funkcji podcałkowyc
i ustawionych przedziałów, mogą wymagać więcej czasu. Pod
czas obliczeń na wyświetlaczu będzie widoczny komunika
„Calculating!”. Żeby anulować obliczenia, naciśnij przycisk .
13
e
a
y
t
t
o
a
0
Należy pamiętać, że przy całkowaniu
mogą wystąpić większe błędy, jeśli
wartości całek będą podlegały silnym
zmianom przy znikomych przesunię-
ciach zakresu całkowania albo całko-
wana będzie funkcja okresowa itp.
o wartościach ujemnych i dodatnich
w przedziale całkowania. W pierwszym przypadku należy podzielić
przedział całkowania na jak najmniejsze podprzedziały. W drugim przypadku – osobno przeprowadzić obliczenia dla przedziałów o ujemnych
i dodatnich wartościach.
14
Generacja liczb losowych
Generator liczb losowych ma cztery ustawienia dostępn
w trybach normalnym i statystycznym. (Opisywana funkcj
nie może zostać wybrana podczas korzystania z funkcji
bazy N). W celu wygenerowania kolejnych liczb losowych,
naciśnij przycisk
. Naciśnij przycisk , żeb
zakończyć.
Szereg wygenerowanych liczb pseudolosowych jes
przechowywany w pamięci Y. Każda liczba losowa jes
tworzona na bazie szeregu liczbowego.
[Liczby losowe]
Liczbę pseudolosową z przedziału od 0 do 0.999 o trzech
cyfrach znaczących można wygenerować naciskając kolejn
przyciski
[Rzut kostką]
.
Żeby zasymulować rzut sześcienną kostką do gry, możn
wygenerować liczbę całkowitą z przedziału od 1 do 6,
naciskając kolejno przyciski
[Rzut monetą]
.
Żeby zasymulować rzut monetą, można wygenerować
(orzeł) lub 1 (reszka), naciskając kolejno przyciski
.
ć
ć
o
ć
[Generacja całkowitych liczb losowych]
Całkowitą liczbę losową z przedziału od 0 do 999 o trzech
można wygenerować naciskając kolejno przyciski
.
Konwersja jednostek miar kąta [7]
Każde naciśnięcie sekwencji przycisków
spowoduje cykliczną konwersję jednostek miar kąta.
Obliczenia w pamięci [8]
Tryb ANS M, F1-F4 A-F, X, Y
NORMAL
STAT
EQN
CPLX
: dostępne, ×: niedostępne
[Pamięci tymczasowe (A-F, X i Y)]
Naciśnij przycisk
wartość w pamięci.
Naciśnij przycisk
wartość z pamięci.
× ×
× × ×
i przycisk zmiennej, żeby zapisa
i przycisk zmiennej, żeby przywoła
×
Żeby umieścić zmienną w równaniu, naciśnij przycisk
i przycisk zmiennej.
[Pamięć niezależna (M)]
Oprócz wszystkich właściwości pamięci tymczasowych, d
zmiennej w pamięci niezależnej można również dodawa
i odejmować wartości. Naciśnij przyciski
żeby skasować zawartość pamięci niezależnej (M).
,
15
[Pamięć ostatniego wyniku (ANS)]
W pamięci ostatniego wyniku przechowywany jest rezultat
obliczeń uzyskany poprzez naciśnięcie przycisku
lub
wprowadzenie dowolnej innej instrukcji kończącej
obliczenia.
[Pamięć wyrażeń (F1-F4)]
W pamięciach od F1 do F4 można przechowywać
wyrażenia o łącznej długości 256 znaków. (Funkcje takie jak
sin itp. są liczone jako jeden znak.) Zachowanie nowego
wyrażenia w pamięci spowoduje automatyczne usunięcie
poprzedniego wyrażenia.
Uwaga:
Wyniki obliczeń wymienionych niżej funkcji są
zapisywane automatycznie w pamięciach X lub Y przy
jednoczesnym zastąpieniu istniejących wartości:
Funkcje losowe: pamięć Y
Jrθ, Jxy: pamięć X (r lub x), pamięć Y (θ lub y)
Użycie przycisku
lub
wartości z pamięci przy wykorzystaniu maksymalnie 14
spowoduje przywołanie
cyfr.
16
Obliczenia łańcuchowe [9]
Opisywany kalkulator umożliwia wykorzystanie poprzed-
niego wyniku w kolejnych obliczeniach. Wynik poprzednich obliczeń nie zostanie przywołany po
wprowadzeniu kolejnych instrukcji.
Podczas korzystania z funkcji, których argument wpro-
wadzany jest po symbolu funkcji (pierwiastek, sinus itp.),
obliczenie łańcuchowe jest możliwe również po
naciśnięciu przycisku
lub .
Jeśli liczba cyfr do wyświetlenia przekracza dziesięć,
przed wyświetleniem wartość jest zamieniana do postaci
dziesiętnej.
Działania na ułamkach [10]
Na ułamkach można przeprowadzać działania arytmetyczne
i operacje w pamięci. Można również zamieniać ułamki
zwykłe na dziesiętne i na odwrót.
17
y
ę
ę
ę
a
e
y
e
Operacje w systemie dwójkowym, piątkowym
ósemkowym, dziesiętnym i szesnastkowym [11]
Opisywany kalkulator umożliwia przeprowadzanie
konwersji, czterech podstawowych działań arytmetycznych, obliczeń w nawiasach oraz obliczeń w
pamięci, a także operacji logicznych AND, OR, NOT,
NEG, XOR i XNOR na liczbach w systemie dwójkowym,
piątkowym, ósemkowym, dziesiętnym i szesnastkowym.
18
Konwersja na każdy z systemów przeprowadzana jest prz
pomocy następujących przycisków:
: Konwersja na system dwójkowy. Pojawia si
symbol „ ”.
: Konwersja na system piątkowy. Pojawia si
symbol „ ”.
: Konwersja na system ósemkowy. Pojawia si
symbol „ ”.
: Konwersja na system szesnastkowy. Pojawi
się symbol „ ”.
Konwersja na system dziesiętny. Symbole „ ”,
:
„ ”, „ ” i „ ” znikają.
Naciśnięcie tych przycisków spowoduje konwersję wartości
widocznej na wyświetlaczu.
Uwaga: W opisywanym kalkulatorze cyfry A – F w systemi
szesnastkowym można wprowadzać przy pomoc
przycisków , , , ,
Na wyświetlaczu są one reprezentowan
w następujący sposób:
i
.
W systemie dwójkowym, piątkowym, ósemkowym i szesnastkowym nie można wprowadzić części ułamkowej.
Jeśli liczba w systemie dziesiętnym posiadająca część
ułamkową zostanie przekształcona do postaci dwójkowej,
ósemkowej lub szesnastkowej, jej cześć ułamkowa
zostanie pominięta. Podobnie, jeśli wynik obliczeń w systemie dwójkowym, ósemkowym lub szesnastkowym
będzie zawierał część ułamkową, zostanie ona pominięta.
W systemie dwójkowym, piątkowym ósemkowym lub
szesnastkowym zamiast liczby ujemnej wyświetlana jest
liczba do niej przeciwna.
19
ę
-
Czas, system dziesiętny i sześćdziesiętny [12]
Opisywany kalkulator umożliwia konwersję pomiędzy sys-
temem dziesiętnym a sześćdziesiętnym i na odwrót.
Dodatkowo, w systemie sześćdziesiętnym można wykonywać
cztery działania arytmetyczne i obliczenia w pamięci.
Notacja w systemie sześćdziesiętnym ma następującą postać:
Konwersja współrzędnych [13]
Przed przystąpieniem do obliczeń należy wybrać jednostk
miary kąta.
Prostokątny układ wsp. Biegunowy układ wsp.
Wynik obliczeń jest automatycznie zachowywany w pa
mięciach X i Y.
Wartość r lub x: pamięć X
Wartość θ lub y: pamięć Y
20
Obliczenia z wykorzystaniem stałych fizycznych [14]
Żądaną stałą można przywołać naciskając przycisk
i podając dwucyfrowy numer odpowiadający tej stałej –
patrz tabela poniżej.
Przywołana stała pojawi się na wyświetlaczu zgodnie
z wybraną notacją i ustawioną liczbą miejsc po kropce
dziesiętnej.
Stałe fizyczne można przywoływać w trybie normalnym
(w dziesiętnym systemie liczenia), w trybie edycji równań
lub w trybie statystycznym.
Uwaga: wartości stałych fizycznych zapisane w pamięci
opisywanego kalkulatora są zgodne z zaleceniami
CODATA 2002, „Guide for the Use of the
International System of Units (SI)”, wydanym
przez NIST w 1995 roku lub specyfikacjami ISO.
Nr Stała
01 Prędkość świat ła w pr óżni
02 Stała grawitacyjna
03 Standardowe przyspieszenie
spadku swobodnego
04 Masa elektronu
05 Masa protonu
06 Masa neutronu
07 Masa mionu
08 Jednostka masy atomowej
09 Ładunek elementarny
10 Stała Planck a
11 Stała Boltzmanna
12 Stała m agnetyczna
13 Stała elek tryczna
14 Klasyczny promień elektronu
15 Stała str uktury subtelnej
16 Promień Bohra
17 Stała Rydberga
18 Kwant strumienia
magnetycznego
19 Magneton Bohra
20 Moment magnetyczny elektronu
21 Magneton jądrowy
22 Moment magnetyczny protonu
23 Moment magnetyczny neutronu
24 Moment magnetyczny mionu
25 Komptonowska długość fali
26 Komptonowska długość fali
dla protonu
27 Stała Stefana- Boltzmanna
28 Stała Avogadro
Nr Stała
29 Objętość molowa gazu
doskonałego (273,15 K, 101,325
kPa)
30 Uniwersalna stała gazowa
31 Stała Faradaya
32 Stała Von Klitzinga
33 Ładunek właściwy elektronu
34 Kwant cyrkulacji
35 Stosunek żyromagnetyczny
dla protonu
36 Stała Jos ephsona
37 Electronowolt
38 Temperatura Celsjusza
39 Jednostka astronomiczna
40 Parsek
41 Masa molowa węgla 12
42 Stała Planck a dzielona przez 2 pi
43 Energia Hartree’ego
44 Kwant przewodności
45 Odwrotna stała struktury subtelnej
46 Stosunek mas protonu i elektronu
47 Stała masy molowej
48 Komptonowska długość fali
dla Neutronu
49 Pierwsza stała r adiacyjna
50 Druga stała radiacyjna
51 Charakterystyczna impedancja
próżni
52 Standardowa atmos fera
21
Przeliczanie jednostek miar [15]
Jednostki miar można przeliczać w trybie normalnym
(w dziesiętnym systemie liczenia), w trybie edycji równań
lub w trybie statystycznym.
Nr
1 ” : cal
2 cm : centymetr
3 stopa : stopa
4 m : metr
5 yd : jard
6 m : metr
7 mila : m ila
8 km : kilom etr
9 n mile : mila morska
10 m : metr
11 akr : akr
12 m2 : metr kwadratowy
13 oz : uncja
14 g : gram
15 lb : f unt
16 kg : kilogram
17 °F : stopień Fahrenheita
18 °C : stopień Celsjusza
19 gal (US) : galon (US)
20 l : litr
21 gal (UK) : galon (UK)
22 l : litr
Uwaga
Nr
23 fl oz(US) : uncja płynu (US)
24 ml : mililitr
25 fl oz(UK) : uncja płynu (UK)
26 ml : mililitr
27 J : dżul
28 cal : kaloria
29 J : dżul
30 cal15 : kaloria (15n°C)
31 J : dżul
32 cal IT : kaloria I.T.
33 hp : koń parowy
34 W : wat
35 KM : koń mechaniczny
36 W : wat
37
38 Pa : pask al
39 atm : atmosfera
40 Pa : pask al
41 (1 m mHg = 1 Torr)
42 Pa : paskal
43
44 J : dżul
Uwaga
22
Obliczenia z wykorzystaniem przedrostków
inżynierskich [16]
Obliczenia z użyciem dziewięciu podanych niżej
przedrostków można wykonywać w trybie normalnym
(w dziesiętnym systemie liczenia).
Przedrostek Operacja Jednostka
k (kilo)
M (Mega)
G (Giga)
T (Tera)
m (mili)
µ (mikro)
n (nano)
p (piko)
f (femto)
3
10
6
10
9
10
12
10
–3
10
–6
10
–9
10
–12
10
–15
10
)
a
y
”
)
o
Funkcja modyfikacji [17]
Wyniki obliczeń są przechowywane w wewnętrznej
pamięci kalkulatora w notacji naukowej z 14-cyfrową
mantysą. Ponieważ jednak wyniki obliczeń są wyświetlane
w określonej przez użytkownika notacji z wybraną liczbą
cyfr po kropce dziesiętnej, wynik obliczeń może się różnić
od wartości pokazanej na wyświetlaczu. Dzięki użyciu
funkcji modyfikacji, wewnętrzna wartość może zostać
przekształcona tak, by odpowiadała wartości na wyś-
wietlaczu, co pozwala na użycie wartości z wyświetlacza
w dalszych operacjach bez zmiany.
Solver [18]
Istnieje możliwość znalezienia wartości x minimalizującej
wprowadzone wyrażenie do 0.
Procedura aproksymacja wykorzystuje algorytm Newtona.
W zależności od funkcji (np. okresowej) lub wartości
początkowej („Start”), może wystąpić błąd (Error 2
spowodowany brakiem zbieżnego rozwiązania.
Uzyskana w tej procedurze wartość może być obarczon
błędem. Jeśli błąd ma niedopuszczalną wielkość, należ
powtórzyć obliczenia ze zmienionymi wartościami „Start
i dx.
Należy zmienić wartość „Start” (np. na wartość ujemną
lub wartość dx (np. na wartość mniejszą), jeśli:
Nie można znaleźć rozwiązania (Error 2).
Prawdopodobne jest istnienie więcej niż jedneg
rozwiązania (np. równanie sześcienne).
Konieczne jest zwiększenie dokładności.
Wynik obliczeń jest automatycznie zapisywany w pamięci
X.
23
e
t
e
e
ć
[Wykonywanie obliczeń z użyciem Solvera]
Naciśnij kolejno przyciski
Wprowadź wyrażenie z wartością x.
Naciśnij przyciski
Wprowadź wartość „Start” i naciśnij przycisk .
Wartość domyślna to „0”.
Wprowadź wartość dx (przyrost).
Naciśnij przycisk
.
.
.
OBLICZANIE SYMULACJI (ALGB) [19]
W celu znalezienia odpowiednich wartości, wielokrotnie
wykorzystując to samo wyrażenie, np. wykonując wykres
2
2x
+ 1 lub szukając zmiennych spełniających równanie
2x + 2y = 14, wystarczy wprowadzić wartości zmiennych
w wyrażeniu.
Dostępne zmienne: A-F, M, X i Y.
Niedostępne zmienne: funkcja losowa.
24
Obliczanie symulacji jest możliwe tylko w trybi
normalnym.
Jedyną dopuszczalną instrukcją kończącą obliczenia jes
.
Przeprowadzanie obliczeń
Naciśnij kolejno przyciski
Wprowadź wyrażenie z co najmniej jedną zmienną.
Naciśnij przyciski
Pojawi się ekran do wprowadzania zmiennych.
.
.
Wprowadź wartość pulsującej zmiennej, a następni
naciśnij przycisk . Wynik obliczeń zostani
wyświetlony po wprowadzeniu wartości dla wszystkich
używanych zmiennych.
Zmienne mogą przyjmować wyłącznie wartości
liczbowe. Wprowadzanie wyrażeń jest niedozwolone.
Po wykonaniu obliczenia naciśnij przyciski
żeby powtórzyć obliczenia z tym samym wyrażeniem.
Na wyświetlaczu pojawią się zmienne i ich wartości
liczbowe zapisane w pamięci. Żeby zmienić wartoś
liczbową, wprowadź odpowiednią liczbę i naciśnij
przycisk .
,
ą
a
o
x
Obliczenie symulacji spowoduje przyporządkowanie
zmiennym w pamięci nowych wartości.
OBLICZENIA STATYSTYCZNE [20]
Naciśnij kolejno przyciski
obliczeń statystycznych. Dostępnych jest siedem
, żeby włączyć tryb
wymienionych niżej typów operacji statystycznych. Po
wybraniu trybu obliczeń statystycznych należy wybrać
żądany typ operacji. Żeby zmienić typ operacji, włącz
ponownie tryb obliczeń statystycznych (naciśnij
) i wybierz żądany typ operacji.
(SD): statystyka jednej zmiennej
(LINE): obliczenie regresji liniowej
(QUAD): obliczenie regresji kwadratowej
(EXP): obliczenie regresji wykładniczej
(LOG): obliczenie regresji logarytmicznej
(PWR): obliczenie regresji potęgowej
(INV): obliczenie regresji odwrotnej
Dla poszczególnych grup obliczeń dostępne s
następujące operacje statystyczne (patrz również tabel
na stronie następnej):
Obliczenia statystyczne dla jednej zmiennej
Statystyka (patrz strona następna) i wartości funkcji
normalnego rozkładu prawdopodobieństwa.
Obliczenie regresji liniowej
Statystyki i (patrz strona następna), dodatkow
estymacja y dla danego x (estymacja y’) oraz estymacja
dla danego y (estymacja x’).
25
x
∑
∑
∑
∑
∑
a
Obliczenie regresji wykładniczej, regresji
logarytmicznej, regresji potęgowej i regresji odwrotnej
Statystyki i , dodatkowo estymacja y dla danego x
(estymacja y’) oraz estymacja x dla danego y (estymacja
x’). (Ponieważ przed przeprowadzeniem obliczeń
kalkulator przekształca każde wyrażenie do postaci
umożliwiającej przeprowadzenie regresji liniowej,
wszystkie wartości statystyczne, oprócz a i b, są
uzyskiwane z danych przekształconych a nie
wprowadzonych.)
Obliczenie regresji kwadratowej
Statystyki i oraz współczynniki a, b i c we wzorze
regresji kwadratowej (y = a + bx + cx
obliczeń regresji kwadratowej, nie ma możliwości
uzyskania współczynnika korelacji (r).) Jeśli dostępne są
2
). (W przypadku
dwie wartości x’, należy nacisnąć przycisk
żeby je przełączyć.
Podczas wykonywania obliczeń wykorzystujących a, b i c
można przechowywać tylko jedną wartość.
26
Średnia próbek (dane x)
Odchylenie standardowe próbki (dane x)
sx
Odchylenie standardowe populacji (dane x)
σ
y
,
Użyj przycisków
zmiennych STAT.
Liczba próbek
n
x
Suma próbek (dane x)
2
x
Suma kwadratów próbek (dane x)
Średnia próbek (dane x)
y
Odchylenie standardowe próbki (dane y)
sy
Odchylenie standardowe populacji (dane y)
σ
y
y
Suma próbek (dane y)
2
y
Suma kwadratów próbek (dane y)
xy
Suma iloczynów próbek (x, y)
Współczynnik korelacji
r
Współczynnik równania regresji
a
Współczynnik równania regresji
b
Współczynnik równania regresji kwadratowej
c
, żeby wykonać obliczenia n
i
27
z
y
y
Wprowadzanie i korekcja danych [21]
Wprowadzone dane będą przechowywane w pamięci,
dopóki nie zostanie naciśnięty przycisk
zostanie zmieniony tryb pracy. Przed wprowadzeniem
nowych danych należy skasować zawartość pamięci.
lub nie
[Wprowadzanie danych]
Dane z jedną zmienną
Dane
Dane częstotliwość (wprowadzenie kilku takich
samych wartości)
Dane z dwiema zmiennymi
Dane x
Dane x
(wprowadzenie kilku takich samych par wartości)
dane y
dane y
częstotliwość
Można wprowadzić maksymalnie 100 elementów danych.
W przypadku danych jednej zmiennej, wartość be
częstotliwości jest liczona jako jeden element danych,
a wartość z częstotliwością są liczone jako dwa element
danych. W przypadku danych dwóch zmiennych, wartości
bez częstotliwości są liczona jako dwa elementy danych,
a wartości z częstotliwością są liczone jako trzy element
danych.
[Korekcja danych]
Korekcja przed naciśnięciem przycisku :
Skasuj błędne dane przyciskiem
i wprowadź nowe.
28
Korekcja po naciśnięciu przycisku :
Użyj przycisku lub , do wyświetlenia
poprzednio wprowadzonych danych. Naciśnij przycisk
, żeby wyświetlić dane od pierwszej wprowadzonej
do ostatniej. Żeby wyświetlać dane w kolejności
odwrotnej, naciśnij przycisk
Każdy element jest wyświetlany z etykietą „Xn=”, „Yn=”
.
lub „Nn=” (n jest numerem w sekwencji danych).
Wyświetl element do zmodyfikowania, wprowadź
prawidłową wartość, a następnie naciśnij przycisk
Przy pomocy przycisku można skorygować
wszystkie ustawione wartości.
Żeby usunąć zbiór danych, wyświetl element zbioru
danych do usunięcia, a następnie naciśnij kolejno
przyciski
. Zbiór danych zostanie usunięty.
Żeby dodać nowy zbiór danych, naciśnij przycisk
i wprowadź wartości, a następnie naciśnij przycisk
.
.
29
y
Wzory stosowane w obliczeniach statystycznych [22]
Typ Wzór regresji
Liniowa
Wykładnicza
Logarytmiczna
Potęgowa
Odwrotna
Kwadratowa
y = a + bx
bx
y = a • e
y = a + b • ln x
b
y = a • x
y = a + b
y = a + bx + cx
2
W obliczeniach statystycznych wystąpi błąd, jeśli:
Bezwzględna wartość wyniku pośredniego lub wyniku
obliczeń będzie równa lub większa niż 1 x 10
100
.
Mianownik będzie równy zero.
Podjęta zostanie próba wyciągnięcia pierwiastka z liczb
ujemnej.
Równanie regresji kwadratowej nie ma rozwiązania.
30
w
)
-
e
-
e
-
-
ć
Obliczenia dla normalnego
rozkładu prawdopodobieństwa [20] [23]
Funkcje P(t), Q(t) i R(t) przyjmują zawsze wartości
dodatnie, nawet dla t < 0, ponieważ przy ich wyznaczaniu
stosowane są takie same reguły jak podczas obliczania
powierzchni.
Wartości P(t), Q(t) i R(t) są wyznaczane z dokładnością do
sześciu miejsc po kropce dziesiętnej.
- wzór normalizacyjny
ROZWIĄZYWANIE UKŁADÓW RÓWNAŃ [24] [25]
Opisywana funkcja umożliwia rozwiązywanie układó
równań liniowych z dwiema (2-VLE) lub trzema (3-VLE
niewiadomymi.
2-VLE:
3-VLE:
Jeśli wyznacznik układu D będzie równy 0, wystąpi błąd.
Jeśli bezwzględna wartość wyniku pośredniego lub wyniku
obliczeń będzie równa lub większa niż 1 x 10
100
, wystąpi
błąd.
Współczynniki (a
dardowych operacji arytmetycznych.
itp.) można podawać przy pomocy stan
1
Żeby skasować wprowadzone współczynniki, naciśnij
kolejno przyciski
.
Naciśnięcie przycisku , gdy na wyświetlaczu będzi
widoczny wyznacznik D, spowoduje wyświetlenie współ
czynników. Każde naciśnięcie przycisku
wyświetlenie współczynnika w kolejności wprowadzenia,
umożliwiając jego weryfikację (naciśnięcie
woduje wyświetlenie w odwrotnej kolejności). Żeby sko
rygować wyświetlany współczynnik, należy wprowadzi
nową wartość i nacisnąć przycisk .
spowoduj
po
31
y
ą
e
ć
ROZWIĄZYWANIE RÓWNAŃ KWADRATOWYCH
I SZEŚCIENNYCH [26]
Opisywana funkcja umożliwia rozwiązywanie kwadratowych
2
(ax
+ bx + c = 0) i sześciennych (ax3 + bx2 + cx + d = 0).
Rozwiązywanie równań kwadratowych:
Rozwiązywanie równań sześciennych:
Po wprowadzeniu każdego ze współczynników należ
nacisnąć przycisk .
Wynik zostanie wyświetlony po naciśnięciu przycisku
po wprowadzeniu wszystkich współczynników. Jeśli będ
istniały więcej niż dwa rozwiązania, wyświetlone zostani
następne rozwiązanie.
Jeśli wynik jest liczbą zespoloną, pojawi się symbol „xy”.
Wartości części rzeczywistej i urojonej można przełącza
na wyświetlaczu naciskając kolejno przyciski
.
32
y
e
j
-
ą
ć
DZIAŁANIA NA LICZBACH ZESPOLONYCH [27]
Żeby dodawać, odejmować, mnożyć i dzielić liczby
zespolone, naciśnij kolejno przyciski
Wyniki działań na liczbach zespolonych mogą być
.
reprezentowane na dwa sposoby:
(widoczny jest symbol xy)
(widoczny jest symbol r
: w prostokątnym układzie współrzędnych
: w biegunowym układzie współrzędnych
θ
)
Wprowadzanie liczb zespolonych
Współrzędne w układzie prostokątnym
współrzędna x
lub współrzędna x
Współrzędne w układzie biegunowym
r
θ
r : moduł
współrzędna y
θ
: argument
współrzędna y
Przy wybraniu innego trybu pracy część urojona liczb
zespolonej zapisanej w pamięci niezależnej (M) zostani
skasowana.
Liczby zespolone, których współrzędna y w reprezentac
w układzie prostokątnym lub współrzędna
θ
w repre
zentacji w układzie biegunowym jest równa zeru, s
traktowane jako liczby rzeczywiste.
Naciśnij kolejno przyciski
sprzężenie zespolone podanej liczby zespolonej.
, żeby uzyska
i
33
34
y
i
e
ą
o
j
ą
a
DZIAŁANIA NA MACIERZACH [27]
Opisywana funkcja umożliwia zapisanie w pamięci do
czterech macierzy (4 wiersze x 4 kolumny), na których
będą wykonywanie działania. Naciśnij kolejno przyciski
, żeby przejść do trybu operacji na macierzach.
Macierze należy wprowadzić przed przeprowadzeniem
obliczeń. Naciśnięcie przycisku
lub ,
spowoduje wyświetlenie bufora edycji macierzy z kursorami a/b. Wprowadź wymiary macierzy („ROW” –
wiersze, „COLUMN” – kolumny), a następnie wartość
poszczególnych elementów (np. „MAT1,1”). Wprowadzenie każdej wartości należy zatwierdzić przyciskiem
. Po wprowadzeniu wszystkich elementów naciśnij
przycisk , a następnie naciśnij kolejno przyciski
i wskaż pamięć (zmienną) macierzową matA-D,
żeby zachować dane.
Żeby zmodyfikować uprzednio zapisaną macierz, naciśnij
kolejno przyciski
i wskaż zmienną macierzową
matA-D, której wartość chcesz zmienić. Po zakończeniu
edycji naciśnij przycisk
przyciski
matA-D.
, a następnie naciśnij kolejno
i wskaż zmienną macierzową
Przed przystąpieniem do wykonywania działań należ
nacisnąć przycisk , żeby zamknąć bufor edycji macierzy.
Jeśli wynik obliczeń będzie miał postać macierzy,
wyświetlony zostanie bufor edycji z odpowiednim
wartościami. (W tym momencie nie ma możliwości powrotu
do równania.) Żeby zachować wynik w zmiennej
macierzowej matA-D, naciśnij przycisk
naciśnij kolejno przyciski
zmienną macierzową matA-D.
, a następni
i wskaż żądan
Ponieważ opisywany kalkulator wyposażony jest w tylk
eden bufor edycji macierzy, wcześniejsze dane s
kasowane przez wynik kolejnych obliczeń.
Oprócz czterech podstawowych działań arytmetycznych n
macierzach (włączając w to dzielenie macierzy), operacji x3,
2
x
i x-1 dostępne są następujące polecenia:
dim (nazwa macierzy,
wiersz, kolumna)
fill (wartość, wiersz,
kolumna)
cumul nazwa macierzy
aug (nazwa macierzy,
nazwa macierzy)
Zwraca macierz o wymiarach zmienionych
zgodnie z parametrami.
Wypełnia wszystkie elementy macierzy
określoną wartością.
Zwraca macierz skumulowaną.
Dostawia drugą macierz do pierwszej
macierzy jako dodatkowe kolumny. Obydwie
macierze muszą mieć tyle samo wierszy.
35
identity wartość
rnd_mat (wiersz,
kolumna)
det nazwa macierzy
trans nazwa macierzy
mat→list
(
)
matA→list
)
(
Zwraca macierz identycznościową o
określonej liczbie wierszy i kolumn.
Zwraca macierz losową o określonej liczbie
wierszy i kolumn.
Zwraca wyznacznik macierzy kwadratowej.
Zwraca macierz tansponowaną (kolumny
zamienione na wiersze, a wiersze na
kolumny).
Tworzy listy z elementami z lewych kolumn
poszczególnych m acierzy. (mat A→L1,
matB→L2, matC→L3, matD→L4)
Zmieniony zostaje tryb pracy z trybu
macierzy na tryb list.
Tworzy listy z elementami z poszczególnych kolum n macierzy. (m atA→L1, L2,
L3, L4) Zmieniony zostaje tryb pracy
z trybu macierzy na tryb list.
36
y
m
y
ż
o
j
ą
a
DZIAŁANIA NA LISTACH (WEKTORACH) [29]
Opisywana funkcja umożliwia zapisanie w pamięci do
czterech list składających się z 16 elementów, na których
można wykonywać działania.
Listy należy wprowadzić przed przeprowadzeniem
obliczeń. Naciśnięcie przycisku
lub ,
spowoduje wyświetlenie bufora edycji listy z kursorami
a/b. Określ rozmiar listy („SIZE”), a następnie wartości
poszczególnych elementów (np. „LIST1”). Wprowadzenie
każdej wartości należy zatwierdzić przyciskiem
. Po
wprowadzeniu wszystkich elementów naciśnij przycisk
, a następnie naciśnij kolejno przyciski
i wskaż odpowiednią pamięć (zmienną) list L1-4, żeby
zachować dane.
Żeby zmodyfikować uprzednio zapisaną listę, naciśnij
kolejno przyciski
i wskaż pamięć listy L1-4,
której wartość chcesz zmienić. Po zakończeniu edycji
naciśnij przycisk
przyciski
Przed przystąpieniem do wykonywania działań należy
nacisnąć przycisk , żeby zamknąć bufor edycji listy.
, a następnie naciśnij kolejno
i wskaż zmienną listy L1-4.
Jeśli wyniki obliczeń będzie miał postać listy, wyświetlon
zostanie bufor edycji z odpowiednimi wartościami. (W ty
momencie nie ma możliwości powrotu do równania.) Żeb
zachować wynik w pamięci list L1-4, naciśnij przycisk ,
a następnie naciśnij kolejno przyciski
żądaną pamięć listy L1-4.
i wska
Ponieważ opisywany kalkulator wyposażony jest w tylk
eden bufor edycji macierzy, wcześniejsze dane s
kasowane przez wynik kolejnych obliczeń.
Oprócz czterech podstawowych działań arytmetycznych n
macierzach (włączając w to dzielenie macierzy), operacji x3,
2
i x-1 dostępne są następujące polecenia:
x
sortA nazwa listy
sortD nazwa listy
dim(nazwa listy,rozmiar)
fill(wartość, rozmiar)
Sortuje listę w kolejn ości rosnącej.
Sortuje listę w kolejn ości malejącej.
Zwraca listę o zmienionym rozmiarze
zgodnie z wartością parametru.
Nadaje wszystkim elementom listy podaną
wartość.
37
cumul nazwa listy
df_list nazwa listy
aug(nazwa listy, nazwa
listy)
min nazwa listy
max nazwa listy
mean nazwa listy
med nazwa listy
sum nazwa listy
prod nazwa listy
stdDv nazwa listy
vari nazwa listy
o_prod(nazwa listy,
nazwa listy)
i_prod(nazwa listy,
nazwa listy)
abs nazwa listy
list→mat
)
(
list→matA
)
(
38
Sekwencyjnie kumuluje poszczególne
elementy z listy.
Zwraca listę z różnicami pomiędzy
kolejnymi elementami listy wejściowej.
Zwraca nową listę łącząc listy wejściowe.
Zwraca minimalną wartość z listy.
Zwraca maksymalną wartość z listy.
Zwraca wartość średnią elementów listy.
Zwraca medianę elementów listy.
Zwraca sumę elementów listy.
Zwraca iloczyn elementów listy.
Zwraca odchylenie standardowe
elementów listy.
Zwraca wariancję elementów listy.
Zwraca iloczyn wektorowy dwóch list
(wektorów).
Zwraca iloczyn skalarny dwóch list
(wektorów).
Zwraca moduł listy (wektora).
Tworzy macierze o danych w lewej kolumnie
z poszczególnych li st. (L1→matA, L2→matB,
L3→matC, L4→matD) Zmieniany jest tryb
pracy z trybu list na tryb macierzy.
Tworzy macierz z kolumnami z danych z
poszczególnych list. (L1, L2, L3, L4→matA)
Zmieniany jest tryb pracy z trybu list na tryb
macierzy.
a
a
-
e
w
b
k
ł
BŁĘDY I ZAKRESY OBLICZEŃ
Błędy
Błąd wystąpi, jeśli wynik obliczenia wykroczy poz
dopuszczalny zakres obliczeń lub podjęta zostanie prób
przeprowadzenia niedopuszczalnej operacji mate
matycznej. W przypadku wystąpienia błędu, naciśnięci
przycisku
miejscu wystąpienia błędu. Zmodyfikuj równanie lu
naciśnij przycisk , żeby skasować błąd.
Kody i typy błędów
Błąd składni (Error 1):
Podjęto próbę wykonania nieprawidłowej operacji.
Na przykład: 2
Błąd obliczeń (Error 2):
Bezwzględna wartość pośredniego lub końcowego
wyniku obliczeń jest równa lub większa niż 10
lub
spowoduje ustawienia kursora
100
.
Podjęto próbę wykonania dzielenia przez 0 (lub wyni
pośredni był równy 0).
Podczas wykonywania obliczeń przekroczony zosta
dopuszczalny zakres.
39
y
y
-
s
ę
u
e
ł
-
Błąd zagłębienia (Error 3):
Przekroczona została liczba dopuszczalnych buforów.
(Dostępnych jest 10 buforów* przeznaczonych na
wartości liczbowe i 24 bufory na instrukcje obliczeniowe.)
* 5 buforów w trybie STAT i w trybie obliczeń na liczbach
zespolonych.
W trybie obliczeń statystycznych wprowadzono ponad
100 elementów danych.
Błąd długości równania (Error 4):
Równanie wykroczyło poza bufor (142 znaki).
Błąd przywołania równania (Error 5):
Zapisane w pamięci równanie zawiera funkcję
niedostępną w bieżącym trybie obliczeń. Na przykład:
wartość liczbowa zawierająca w zapisie dziesiętnym cyfr
inne niż 0 i 1 nie może zostać przywołana podczas
obliczeń w trybie dwójkowym.
Błąd przepełnienia pamięci (Error 6):
Równanie wykroczyło poza bufor pamięci wyrażenia
(w sumie 256 znaków dla pamięci F1 – F4).
Błąd niewłaściwej operacji (Error 7):
Błąd wynikający z definicji algebry macierzy lub wprowa-
dzenia niewłaściwej wartości.
Błąd wymiaru (Error 8):
Wymiary macierzy lub list uniemożliwiają przepro-
wadzenie żądanej operacji.
Zbyt duże wymiary (Error 9):
Wymiary macierzy lub listy przekraczają dopuszczaln
zakres.
Błąd definicji (Error 10):
W obliczeniach użyto niezdefiniowanej macierzy lub listy.
Zakresy obliczeń [30]
W określonych przedziałach kalkulator wykonuje ob
liczenia z dokładnością do ± 1 najmniej znaczącej
cyfry mantysy. Błąd obliczeń jednak wzrasta podcza
wykonywania ciągłych obliczeń z powodu akumulacji
poszczególnych błędów. (Tak samo dzieje si
w przypadku funkcji yx, , ex, ln itp., w przypadk
których obliczenia ciągłe są przeprowadzan
wewnętrznie.)
Dodatkowo, błąd obliczeń będzie się akumulowa
i zwiększał w pobliżu punktów przegięcia i poje
dynczych punktów funkcji.
40
Zakresy obliczeń:
Jeśli bezwzględna wartość wpisu albo ostatecznego lub
-99
±10
~ ±9.999999999 × 1099 i 0.
pośredniego wyniku jest mniejsza niż 10
-99
, wartość ta
będzie traktowana jako zero w obliczeniach i na
wyświetlaczu.
41
42
*n – liczby całkowite
STAŁE FIZYCZNE
PRZELICZANIE JEDNOSTEK MIAR
W tabelach podane są jednostki stałych fizycznych i jednostki miar przeliczane przez kalkulator.
43
WYMIANA BATERII
Uwagi dotyczące wymiany baterii
Nieodpowiednie postępowanie z bateriami może spowodować wyciek elektrolitu lub wybuch. Należy pamiętać o
przestrzeganiu następujących zasad postępowania z bateriami:
Zawsze należy wymieniać obydwie baterie jednocześnie.
Nie wolno instalować nowej baterii ze starą.
Instalując baterie należy się upewnić, że są one odpowiedniego typu.
Instalując baterie należy je włożyć zgodnie z oznaczeniami w kalkulatorze.
W nowym kalkulatorze baterie są instalowane w fabryce i mogą być rozładowane zależnie od czasu przechowywania
kalkulatora w magazynie.
Kiedy wymienić baterie
Baterie należy wymienić, jeśli obraz na wyświetlaczu ma słaby kontrast lub kalkulator w ogóle się nie włącza po
naciśnięciu przycisku .
Uwagi dotyczące skasowania zawartości pamięci
Podczas wymiany baterii cała zawartość pamięci jest kasowana.
Zawartość pamięci może również ulec skasowaniu przy uszkodzeniu kalkulatora lub podczas jego naprawy.
Żeby uniknąć utraty ważnych danych, wszelkie ważne informacje znajdujące się w pamięci kalkulatora należy
przepisywać na papier.
44
Ostrzeżenia
Jeśli płyn, który może wyciec z baterii, dostanie się do oczu, może spowodować poważne obrażenia. W takim przypadku
należy przemyć oko czystą wodą i niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.
Jeśli płyn z nieszczelnej baterii zabrudzi skórę lub ubranie, należy go niezwłocznie spłukać czystą wodą.
Jeśli kalkulator ma pozostawać przez dłuższy czas nieużywany, należy wyjąć z niego baterie, żeby zabezpieczyć go przed
uszkodzeniem, które mógłby spowodować wyciek z baterii. Baterie należy przechowywać w bezpiecznym miejscu.
Rozładowanych baterii nie należy przechowywać w kalkulatorze.
Nie należy instalować w kalkulatorze częściowo rozładowanych baterii i używać równocześnie baterii różnych typów.
Baterie należy przechowywać w miejscu niedostępnym dla dzieci.
Rozładowane baterie pozostawione w kalkulatorze mogą wycieknąć i uszkodzić kalkulator.
Niewłaściwe postępowanie z bateriami może spowodować wybuch.
Baterii nie wolno wrzucać do ognia, ponieważ mogłyby wybuchnąć.
Funkcja automatycznie wyłączająca kalkulator
Żeby zmniejszyć zużycie baterii, kalkulator wyłączy się automatycznie, jeśli w ciągu 10 minut nie zostanie naciśnięty żaden
przycisk.
45
Procedura wymiany baterii
1. Wyłącz zasilanie naciskając przycisk
2. Wykręć dwa wkręty. (Rys. 1)
3. Zsuń i unieś osłonę baterii.
4. Wyjmij zużyte baterie podważając je długopisem lub innym podobnym przedmiotem. (Rys. 2)
5. Włóż dwie nowe baterie, biegunem dodatnim (+) skierowane do góry.
6. Załóż z powrotem osłonę baterii i wkręć wkręty.
7. Naciśnij przycisk RESET z tyłu kalkulatora.
Upewnij się, że na wyświetlaczu pojawią się informacje pokazane poniżej. Jeśli zawartość wyświetlacza jest inna,
zainstaluj ponownie baterie i jeszcze raz sprawdź informacje widoczne na wyświetlaczu.
.
DODATKOWE INFORMACJE NA TEMAT KALKULATORA
Zapraszamy do odwiedzenia naszej strony www: http://sharp-world.com/calculator/
46
DANE TECHNICZNE
Obliczenia: Obliczenia naukowe, obliczenia na liczbach zespolonych, rozwiązywanie
równań, obliczenia statystyczne itp.
Obliczenia wewnętrzne: Mantysy o wielkości do 14 cyfr
Operacje oczekujące: 24 obliczenia, 10 wartości liczbowych (5 wartości liczbowych w trybie STAT
i w trybie obliczeń na liczbach zespolonych, 1 wartość liczbowa dla macierzy
i list)
Źródło zasilania: Wbudowane baterie słoneczne
3V (napięcie stałe):
Baterie alkaliczne (LR44) x 2
Temperatura otoczenia podczas pracy: 0°C – 40°C
Wymiary zewnętrzne: 79,6 mm (szer.) x 154,5 mm (gł.) x 13,2 mm (wys.)
Ciężar: Ok. 97 g (razem z bateriami)
Akcesoria: 2 baterie (zainstalowane), instrukcja obsługi, skrócony opis obsługi, osłona
klawiatury
47
Na opisywanym
urządzeniu znajduje
się powyższy
symbol.
Oznacza on, że
zużytego urządzenia
nie można łączyć ze
zwykłymi odpadami
z gospodarstw
domowych.
A. Informacje dla użytkowników (prywatne gospodarstwa domowe) dotyczące usuwania odpadów
Uwaga: Jeśli chcą Państwo usunąć to urządzenie, prosimy nie używać zwykłych pojemników na śmieci!
Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny należy usuwać oddzielnie, zgodnie z wymogami prawa dotyczącymi
odpowiedniego przetwarzania, odzysku i recyklingu zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Po
wdrożeniu przepisów unijnych w Państwach Członkowskich prywatne gospodarstwa domowe na terenie krajów
UE mogą bezpłatnie* zwracać zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny do wyznaczonych punktów zbiórki
odpadów. W niektórych krajach* można bezpłatnie zwrócić stary produkt do lokalnych punktów sprzedaży
detalicznej pod warunkiem, że zakupią Państwo podobny nowy produkt.
*) W celu uzyskania dalszych informacji na ten temat należy skontaktować się z lokalnymi władzami.
Jeśli zużyty sprzęt elektr yczny i elektro niczny jest wyposażony w baterie lub akumulatory, należy je usunąć
oddzielnie, zgodnie z wymogami lokalnych przepisów. Jeśli ten produkt zostanie usunięty we właściwy sposób,
pomogą Państwo zapewnić, że odpady zostaną poddane przetworzeniu, odzyskowi i recyklingowi, a tym samym
zapobiec potencjalnym negatywnym skutkom dla środowiska naturalnego i zdrowia ludzkiego, które w
przeciwnym razi e mogłyby mieć miejsce na skutek niewłaściwej obróbki odpadów.
B. Informacje dla użytkowników biznesowych dotyczące usuwania odpadów.
W przypadku gdy produkt używany jest do celów biznesowych i zamierzają go Państwo usunąć:
Należy skontaktować się z dealerem firmy SHARP, który poinformuje o możliwości zwrotu wyrobu. Być może
będą Państwo musieli ponieść koszty zwrotu i recyklingu produktu. Produkty niewielkich rozmiarów (i w małych
ilościach) można zwrócić do lokalnych punktów zbiórki odpadów.
SHARP ELECTRONICS (EUROPE) G.M.B.H. Sp. z o.o.
ODDZIAŁ W POLSCE
02-844 Warszawa, ul. Puławska 469
tel. +48 22 545 81 00
Loading...