Sharp EL-546W, EL-506W User Manual [pl]

KALKULATOR NAUKOWY

EL-506W EL-546W

INSTRUKCJA OBSŁUGI

Opisywane urządzenie jest zgodne z dyrektywą 89/336/EWG z uwzględnieniem poprawki 93/68/EWG.

Firma SHARP zdecydowanie zaleca wykonywanie na papierze osobnych kopii wszystkich ważnych danych.

W niektórych przypadkach dane przechowywane na nośnikach elektronicznych mogą zostać skasowane lub

zmodyfikowane. Z tego względu firma SHARP nie ponosi żadnej odpowiedzialności za utratę lub uszkodzenie

danych, niezależnie, czy było to skutkiem niewłaściwej obsługi, napraw, defektów fabrycznych, wymiany

lub rozładowania baterii, a także każdej innej przyczyny.

Firma SHARP nie ponosi żadnej odpowiedzialności za ewentualne straty finansowe spowodowane przez

nieprawidłową obsługę i/lub uszkodzenie opisywanego kalkulatora, o ile odpowiedzialność ta nie została

prawnie uregulowana.

WPROWADZENIE

Dziękujemy za zakup naukowego kalkulatora firmy SHARP model EL-506W/EL-546W. Po zapoznaniu się z niniejszą instrukcją należy ją przechowywać w pobliżu na wypadek późniejszych wątpliwości.

SPIS TREŚCI

Wskazówki dotyczące obsługi......................................................................................................................................... 2

Osłona klawiatury............................................................................................................................................................. 3

Wyświetlacz ...................................................................................................................................................................... 3

Przed przystąpieniem do korzystania z kalkulatora.......................................................................................................4

Ustawienia wstępne..........................................................................................................................................................8

Obliczenia naukowe ....................................................................................................................................................... 11

Oobliczanie symulacji.................................................................................................................................................... 24

Obliczenia statystyczne .................................................................................................................................................25

Działania na macierzach ................................................................................................................................................35

Działania na listach (wektorach).................................................................................................................................... 37

Błędy i zakresy obliczeń.................................................................................................................................................39

Wymiana baterii.............................................................................................................................................................. 44

Dodatkowe informacje na temat kalkulatora ................................................................................................................ 46

Dane techniczne ............................................................................................................................................................. 47

WSKAZÓWKI DOTYCZĄCE OBSŁUGI

 Nie należy nosić kalkulatora w tylnej kieszeni, ponieważ można by go złamać podczas siadania. Szczególnie delikatny jest

wyświetlacz, który jest wykonany ze szkła.

 Kalkulator należy chronić przed działaniem wysokiej temperatury (nie należy go między innymi kłaść w odkrytym miejscu

w samochodzie ani w pobliżu grzejników), wilgoci i kurzu.

 Kalkulator nie jest wodoszczelny i nie należy używać go w miejscach, w których byłby narażony na kontakt z cieczami (np.

z wodą). Krople deszczu, rozpylona woda, sok, kawa, para i pot również mogą spowodować nieprawidłowe działanie pilota.

 Kalkulator należy czyścić miękką i suchą ściereczką. Nie należy używać rozpuszczalnika ani mokrej ścierki.  Kalkulatorem nie wolno rzucać ani wywierać na niego nadmiernego nacisku.  Baterii w żadnym przypadku nie wolno wrzucać do ognia.  Baterie należy przechowywać w miejscu niedostępnym dla dzieci.  Producent zachowuje prawo do wprowadzania modyfikacji w konstrukcji opisywanego kalkulatora i jego akcesoriów

ze względu na ciągłe doskonalenie.



Przycisk RESET znajdujący się na spodzie kalkulatora należy naciskać (przy pomocy końcówki długopisu lub podobnego przedmiotu – nie wolno używać łatwo łamliwych przedmiotów) tylko w opisanych poniżej przypadkach. Należy również pamiętać, że naciśnięcie przycisku spowoduje skasowanie wszystkich danych w pamięci kalkulatora.

 Włączając kalkulator po raz pierwszy.  Po wymianie baterii.

 Jeśli wystąpi sytuacja nietypowa i wszystkie

przyciski będą zablokowane.

 W celu skasowania zawartości pamięci.

 W przypadku uszkodzenia opisywanego kalkulatora, należy go przekazać wyłącznie do autoryzowanego serwisu firmy

SHARP.

OSŁONA KLAWIATURY

WYŚWIETLACZ

Pole równania

 W rzeczywistości podczas pracy kalkulatora wszystkie symbole nie są widoczne jednocześnie.

Symbole

Wykładnik Mantysa

 Niektóre nieaktywne symbole mogą być widoczne przy obserwacji wyświetlacza pod dużym kątem.  W przykładach obliczeń znajdujących się w niniejszej instrukcji podane są symbole niezbędne do użycia danej instrukcji.

/ :

Pojawiają się, jeśli na wyświetlaczu nie można wyświetlić całego równania. Naciśnij przycisk wyświetlić pozostały fragment równania.

: Określają sposób reprezentacji wyników obliczeń na liczbach zespolonych.

xy/r

a/b : Sygnalizują, że dane mogą być widoczne powyżej lub poniżej wyświetlacza. Naciśnij przycisk

przewinąć zawartość wyświetlacza do góry lub do dołu.

2ndF : Pojawia się po naciśnięciu przycisku HYP : Oznacza, że naciśnięty został przycisk

, sygnalizując, że dostępne są funkcję oznaczone na pomarańczowo.

i dostępne są funkcje hiperboliczne. Jeśli naciśnięte zostaną przy-

ciski , pojawią się symbole „2ndF Hyp” sygnalizujące, że dostępne są odwrotne funkcje hiperboliczne.

ALPHA : Oznacza, że naciśnięty został przycisk

(STAT VAR), lub .

FIX/SCI/ENG : Oznaczają notacje użyte do wyświetlania wartości. DEG/RAD/GRAD : Oznaczają jednostki miary kąta.

: Pojawia się, gdy wybrany jest tryb obliczeń na macierzach. : Pojawia się, gdy wybrany jest tryb obliczeń na listach.

: Pojawia się, gdy wybrany jest tryb obliczeń statystycznych. M : Oznacza, że w niezależnej pamięci zapisana została wartość liczbowa. ? : Oznacza, że kalkulator czeka a wprowadzenie wartości liczbowej, np. podczas obliczania symulacji.

: Pojawia się, gdy na wyświetlaczu widoczna jest wartość kąta będącego wynikiem operacji w trybie obliczeń na

liczbach zespolonych.

: Sygnalizuje, że wyświetlana jest liczba urojona w trybie obliczań na liczbach zespolonych.

lub , żeby

lub ,

PRZED PRZYSTĄPIENIEM DO KORZYSTANIA Z KALKULATORA

Notacja oznaczenia przycisków użyte w niniejszej instrukcji

Do określenia ex: Żeby określić ln: Żeby określić F:

Funkcje, których nazwy są napisane kolorem pomarańczowym powyżej przycisków, są dostępne po wcześniejszym naciśnięciu przycisku

. Żeby wykonać odwołanie do pamięci, należy najpierw nacisnąć przycisk . Wartości

liczbowe przytaczane w instrukcji nie są podawane w postaci przycisków, a jako zwykłe liczby.

Włączanie i wyłączanie kalkulatora

Naciśnij przycisk , żeby włączyć kalkulator, lub przycisk

, żeby go wyłączyć.

Kasowanie wpisów i zawartości pamięci

Operacja

Wybór trybu

Przełącznik RESET

: kasuje × : zachowuje

Dane statystyczne (wprowadzone)

x¯, sx, σx, n, Σx, Σx2, y¯, sy, σy, Σy, Σy2, Σxy, r, a, b, c

Pamięć macierzy (matA, matB, matC i mat D)

Pamięć list (L1, L2, L3 i L4)

Kasowane są wszystkie zmienne.

Ta kombinacja przycisków działa tak samo jak przełącznik RESET.

Wpis

(wyświetlacz)



    

F1-F4

× × × ×

A-F, X, Y

ANS

STAT*1

STAT VAR*

  

matA-D*

L1-L4*4

[Przycisk kasowania pamięci]

Naciśnij przycisk

 Żeby skasować wszystkie zmienne (M, A-F, X, Y, ANS, F1-F4, STAT VAR, matA-D, L1-4), naciśnij przyciski

 Żeby skasować CAŁĄ zawartość pamięci, naciśnij przyciski

skasowanie całej zawartości pamięci i przywróci standardowe ustawienia kalkulatora.

, żeby wyświetlić menu.

lub

. Taka operacja (RESET) spowoduje

Wprowadzanie i korekcja równań

[Przyciski kursora]

lub

 Użyj przycisku

równania po uzyskaniu wyniku. Opis posługiwania się przyciskami i znajduje się w następnym podrozdziale.

 W menu SET UP i podczas innych ustawień należy użyć przycisku

a następnie należy nacisnąć przycisk ( ). Do przewinięcia zawartości wyświetlacza w górę lub w dół należy użyć przycisków

[Tryby wstawiania i zastępowania podczas edycji równań]

i .

 Naciśnięcie przycisków

(standardowym) i zastępowania. Trójkątny kursor sygnalizuje, że wpis zostanie wprowadzony w miejscu, w którym znajduje

do przesuwania kursora. Przy pomocy przycisku lub

powoduje przełączenie pomiędzy dwoma trybami edycji: trybem wstawiania

lub

można również powrócić do

do przesuwania pulsującego kursora,

się kursor, natomiast kursor prostokątny – że poszczególne elementy równania będą sukcesywnie zastępowana podczas wprowadzania nowych danych.

 Żeby wprowadzić liczbę w trybie wstawiania, należy ustawić kursor bezpośrednio po prawej stronie punktu, w którym liczba

ma zostać wstawiona, a następnie wprowadzić odpowiednie dane. W trybie zastępowania, dane pod kursorem zostaną zastąpione wprowadzoną cyfrą.

 Ustawiony tryb wprowadzania danych będzie obowiązywał do momentu kolejnego przeprowadzenia procedury RESET.

[Przycisk usuwania]

 Żeby usunąć liczbę lub funkcję, należy ustawić kursor na tej liczbie lub funkcji, a następnie nacisnąć przycisk . Jeśli

kursor będzie się znajdował na końcu równania, przycisk będzie się zachowywał jak przycisk BACKSPACE w komputerze (będzie powodował cofanie kursora przy jednoczesnym kasowaniu kolejnych elementów równania).

Funkcja wyświetlania wielu linii [1]

Poprzednie równania można przywoływać w trybie normalnym. W skład równania wchodzą również instrukcje kończące obliczenia, np. znak „=”. Długość równania przechowywanego w pamięci nie może przekroczyć 142 znaków. Gdy pamięć zostanie zapełniona. Przechowywane równania będą kolejno usuwane, zaczynając od najstarszego. Naciśnięcie przycisku

spowoduje

wyświetlenie poprzedniego równania i jego wyniku. Kolejne naciśnięcie przycisku kolejnych równań (po powrocie do poprzednich równań

spowoduje wyświetlenie

można używać przycisku do wyświetlenia równań późniejszych). Dodatkowo, naciśnięcie kolejno przycisków

umożliwi przejście do najstarszego równania.

 Żeby przeprowadzić edycję przywołanego równania,

naciśnij przycisk

lub

 Wieloliniowa pamięć zostanie skasowana w następujących

przypadkach: po naciśnięciu przycisków

(również po automatycznym wyłączeniu

kalkulatora), po zmianie trybu, po skasowaniu pamięci (

różniczkowania lub całkowania, wykonaniu obliczeń

), wywołaniu RESET, naciśnięciu , wykonaniu obliczenia na stałej, wykonaniu

łańcuchowych, konwersji jednostek miar kąta, konwersji współrzędnych, konwersji w bazie N-wymiarowej, zapisaniu liczby w pamięciach tymczasowych i niezależnych, użyciu solvera funkcji lub obliczeń symulacyjnych.

Kolejność wykonywania działań

Opisywany kalkulator przeprowadza obliczenia w następującej kolejności:

ułamki (1 4 itp.), , prefiksy inżynierskie, funkcje

poprzedzane przez swój własny argument (x

Yx, ,

itp.), cos itp.)

Pr, ×, ÷ +, −, AND

M−, ⇒M, XDEG, XRAD, XGRAD, DATA, CD, Jrθ, Jxy

domyślne mnożenie wartości w pamięci (2Y

funkcje, których symbol poprzedza argument (sin,

domyślne mnożenie funkcji (2sin30 itp.), nC

OR, XOR, XNOR =, M+,

-1

, x2, n! itp.),

i inne instrukcje kończące obliczenia.  Jeśli użyte zostaną nawiasy, wyrażenia w nawiasach

będą miały pierwszeństwo przed innymi operacjami.

USTAWIENIA WSTĘPNE

Wybór trybu pracy

: tryb normalny (NORMAL) : tryb obliczeń statystycznych (STAT) : tryb równań (EQN) : tryb obliczeń na liczbach zespolonych (CPLX) : tryb obliczeń na macierzach (MAT) : tryb list (LIST)

Menu SETUP [2]

Naciśnij przycisk , żeby wyświetlić menu SET UP.

 Element w menu można wybrać:  przesuwając pulsujący kursor przyciskami

a następnie naciskając przycisk ( ) lub

lub

 naciskając przycisk cyfrowy odpowiadający żądanemu

elementowi w menu

 Jeśli na wyświetlaczu jest widoczny symbol a lub b,

naciśnij przycisk

lub , żeby wyświetlić

poprzedni lub następny ekran menu.

 Naciśnij przycisk

, żeby zamknąć menu SET UP.

[Ustawienie jednostek miary kąta]

W opisywanym kalkulatorze można ustawić następujące jednostki miary kąta (stopnie, radiany i gradusy):

 DEG (°): Naciśnij  RAD (rad): Naciśnij  GRAD (g): Naciśnij

. . .

[Wybór notacji i liczby miejsc po kropce dziesiętnej]

Wyniki obliczeń mogą być wyświetlane w jednej z czterech notacji: z ruchomą kropką dziesiętną, ze ustalonym położeniem kropki dziesiętnej oraz w notacji naukowej lub inżynierskiej.  Jeśli widoczny jest symbol FIX, SCI lub ENG, można

podać liczbę całkowitą od 0 do 9 określającą stałą liczbę cyfr wyświetlanych po kropce dziesiętnej (TAB). Wyświetlane wartości będą ograniczane do tej liczby cyfr.

[Ustawienie systemu ruchomej kropki dziesiętnej w notacji naukowej]

W notacji z ruchomą kropką dziesiętną dostępne są dw ustawienia: NORM1 i NORM2. Liczba spoza ustawioneg przedziału jest automatycznie wyświetlana w notacji naukowej:

 NORM1: 0.000000001 ≤ x ≤ 9999999999  NORM2: 0.01 ≤ x ≤ 9999999999

OBLICZENIA NAUKOWE

 Naciśnij przyciski  Na początku każdego przykładu należy nacisnąć przycisk

, żeby wybrać tryb normalny.

, żeby skasować wskazanie wyświetlacza. Jeśli widoczny jest symbol FIX, SCI lub ENG, należy go wyłą- czyć, wybierając ustawienie „NORM1” z menu SET UP.

Działania arytmetyczne [3]

 Nawias zamykający bezpośrednio przed

można pominąć.

lub

Operacje na stałych [4]

 Podczas wykonywania operacji na stałych drugi składni

sumy, odjemna, dzielnik oraz pierwszy czynnik są stałe.

 Podczas wykonywania operacji na stałych, stała jes

oznaczona jako K.

Funkcje [5]

 Postępuj zgodnie z poszczególnymi przykładami dl

każdej z funkcji.

 Przed rozpoczęciem obliczeń należy ustawić jednostk

miary kąta.

)

 Poniżej podane są zbiory wartości odwrotnych funkcji

trygonometrycznych:

Obliczanie pochodnych i całek funkcji [6]

Obliczanie pochodnych i całek jest możliwe tylko w trybie normalnym. W przypadku warunków obliczeń, takich jak wartość x przy obliczeniach pochodnej lub granica przedziału przy całkowaniu, można wprowadzać tylko wartości liczbowe. Wyrażenia postaci 2 niedopuszczalne. Możliwe jest wielokrotne używanie tego samego równania przy zmianie warunków obliczeń bez konieczności wprowadzania równania za każdym razem od początku.  Wykonanie obliczenia spowoduje skasowanie wartości

w pamięci X.

 Podczas obliczania pochodnej należy najpierw wprowadzić

wyrażenie, a następnie wartość x i przyrost (dx). Jeśli przyrost nie zostanie określony, jako x≠0 zostanie przyjęte

-5

|x| x 10

, a jako x=0 będzie ustawione 10-5 wartości z

pochodnej numerycznej.

 Podczas obliczania całki należy najpierw wprowadzi

wyrażenie, a następnie przedział całkowania (a, b i podprzedziały (n). Jeśli liczba podprzedziałów nie zostani określona, obliczenia będą przeprowadzone dla n=100.

Ponieważ obliczenia pochodnych i całek przeprowadzane s w oparciu o podane niżej wzory, otrzymanie prawidłowych wy ników może być niemożliwe w pewnych rzadkich przypadkach, gdy obliczenia rozciągnięte są na przedział zawierający punkt nieciągłości.

Obliczanie całek (wzór Simpsona):

są

Obliczanie pochodnych:

[Podczas obliczania całek]

Obliczenia całek, w zależności od funkcji podcałkowyc i ustawionych przedziałów, mogą wymagać więcej czasu. Pod czas obliczeń na wyświetlaczu będzie widoczny komunika „Calculating!”. Żeby anulować obliczenia, naciśnij przycisk .

Należy pamiętać, że przy całkowaniu mogą wystąpić większe błędy, jeśli wartości całek będą podlegały silnym zmianom przy znikomych przesunię- ciach zakresu całkowania albo całko- wana będzie funkcja okresowa itp. o wartościach ujemnych i dodatnich w przedziale całkowania. W pierwszym przypadku należy podzielić przedział całkowania na jak najmniejsze podprzedziały. W drugim przypadku – osobno przeprowadzić obliczenia dla przedziałów o ujemnych i dodatnich wartościach.

Generacja liczb losowych

Generator liczb losowych ma cztery ustawienia dostępn w trybach normalnym i statystycznym. (Opisywana funkcj nie może zostać wybrana podczas korzystania z funkcji bazy N). W celu wygenerowania kolejnych liczb losowych, naciśnij przycisk

. Naciśnij przycisk , żeb

zakończyć.  Szereg wygenerowanych liczb pseudolosowych jes

przechowywany w pamięci Y. Każda liczba losowa jes tworzona na bazie szeregu liczbowego.

[Liczby losowe]

Liczbę pseudolosową z przedziału od 0 do 0.999 o trzech cyfrach znaczących można wygenerować naciskając kolejn przyciski

[Rzut kostką]

Żeby zasymulować rzut sześcienną kostką do gry, możn wygenerować liczbę całkowitą z przedziału od 1 do 6, naciskając kolejno przyciski

[Rzut monetą]

Żeby zasymulować rzut monetą, można wygenerować (orzeł) lub 1 (reszka), naciskając kolejno przyciski

+ 36 hidden pages