Gebruikershandleiding (Nederlands)
18.05.00
1 m3po
CE – Conformiteitsverklaring
Het product voldoet aan de basiseisen van de desbetreffende EG-richtlijnen. Een in de richtlijnen
bepaalde controleprocedure t.a.v. de conformiteit is uitgevoerd.
Bedrijf: TerraTec Electronic GmbH · Herrenpfad 38 · D-41334 Nettetal ·
Duitsland
Benaming apparaat: MP3-CD-Player m3po
De controle of aan de desbetreffende laagspanningsrichtlijn 73/23/EEG is voldaan, is uitgevoerd op
basis van de volgende norm: EN 60 065: 1993
De controle op electromagnetische verdraagbaarheid uitgevoerd in overeenstemming met EG-richtlijn
89/336/EWG naar de volgende normen: EN 55 013: 1990 · EN 55 020-1: 1995
(met inachtneming van EN 55 013: 1991 + 1995)
Het hierboven vermelde bedrijf stelt op aanvraag de volgende documentatie voor inzage te beschikking:
• Bedieningshandleiding
• Testrapporten
• Overige technische documentatie
Nettelal, 26.04.2000
TerraTec
EWS
(r)
ProMedia, SoundSystem Gold, SoundSystem Maestro, SoundSystem Base1, AudioSystem
(r)
64, SoundSystem DMX, phono PreAMp, XLerate, Base2PCI, TerraTec 128iPCI, TerraTV+, m3po,
WaveSystem, MIDI Smart en MIDI Master Pro zijn geregistreerde handelsmerken van de Firma TerraTec
Electronic GmbH Nettetal.
De in deze documentatie vermelde soft- en hardwareverwijzingen zijn in de meeste gevallen ook
geregistreerde handelsmerken en vallen derhalve onder de desbetreffende wettelijke bepalingen.
(r)
(c)TerraTec
Electronic GmbH, 1994- 2000. Alle rechten voorbehouden (18.05.00).
Alle teksten en afbeeldingen zijn met de grootst mogelijke zorgvuldigheid samengesteld. TerraTec
Electronic GmbH en hun auteurs zijn echter juridisch of anderszins niet aansprakelijk voor eventuele
aanwezige foutieve opgaven of de gevolgen daarvan. Technische wijzigingen voorbehouden.
Op alle teksten van de onderhavige documentatie is het auteursrecht van toepassing. Alle rechten
voorbehouden. Niets uit deze documentatie mag zonder schriftelijke toestemming van de auteurs
middels fotokopie, microfilm of enigerlei overige wijze worden verveelvuldigd of openbaar gemaakt of in
een voor computer verwerkbare taal/vorm worden overgedragen. Ook de rechten voor weergave middels
voordracht, radio en televisie zijn voorbehouden.
(r)
2 m3po
Inhoud
Inhoud van de verpakking. ..................................................................................................... 5
Opstellings-, Onderhoud- en Veiligheidsinstructies............................................................... 6
Hartelijk welkom. ...................................................................................................................8
Uitpakken & erop los! Rondleiding voor snelle beginners...................................................... 9
Opstelling en aansluiting. .....................................................................................................11
Wat is en wat kan de m3po? ..................................................................................................13
De bediening van de m3po.....................................................................................................16
Het LCD-scherm. ......................................................................................................................16
Das SELECT-wiel / De invoer-knop. ........................................................................................ 18
De UP-knop............................................................................................................................. 18
De display-knop (Soft-Button). .............................................................................................. 18
De MENU-knop. .......................................................................................................................19
De STOP-knop. ........................................................................................................................19
Der EJECT-knop. .......................................................................................................................19
POWER.....................................................................................................................................19
De menufuncties................................................................................................................... 20
De Playmodus......................................................................................................................... 20
Repeat & Shuffle. ................................................................................................................... 22
De jogdailmodus..................................................................................................................... 23
Playlists. .................................................................................................................................24
HDD Functions / Vaste schijf-functies. ................................................................................... 27
Search file............................................................................................................................... 28
Sound. ....................................................................................................................................28
Het "More"-menu................................................................................................................... 29
Mute. .......................................................................................................................................31
Volume (Phones). ....................................................................................................................31
De afstandsbediening........................................................................................................... 33
m3po 3
Inbouw van een vaste schijf.+............................................................................................... 36
De inbouw stap voor stap. ...................................................................................................... 37
Hoe gaat het verder? .............................................................................................................. 40
Bestanden kopiëren................................................................................................................ 41
Software-Updates................................................................................................................. 42
Het uitvoeren van de update. ................................................................................................. 42
Playlists................................................................................................................................46
Wat zijn ID-Tags?.................................................................................................................. 47
Wetenswaardigheden over het onderwerp MP3....................................................................48
Wat is MP3? ............................................................................................................................48
Index..................................................................................................................................... 52
4 m3po
Inhoud van de verpakking.
Controleer eerst de inhoud van de verpakking. De volgende zaken dienen bij het uitpakken van
de doos door uw vingers te gaan:
• De speler,
• een afstandsbediening met batterijen,
• een stroomkabel,
• een Cinch-kabel,
• een MP3 Demo-CD,
• Schroeven voor de bevestiging van een optioneel verkrijgbare harde schijf,
• deze gebruikershandleiding,
• een menu-overzicht
• en een registratiekaart.
Indien er iets ontbreekt gelieve u met ons contact op te nemen. Voor de benodigde instructies
raadplege men het hoofdstuk "Fehler! Verweisquelle konnte nicht gefunden werden.
bladzijde Fehler! Textmarke nicht definiert.
Fehler! Textmarke nicht definiert..
Fehler! Textmarke nicht definiert.Fehler! Textmarke nicht definiert.
Fehler! Verweisquelle konnte nicht gefunden werden." op
Fehler! Verweisquelle konnte nicht gefunden werden.Fehler! Verweisquelle konnte nicht gefunden werden.
m3po 5
Opstellings-, Onderhoud- en Veiligheidsinstructies.
• Ter vermijding van brand, elektrische schokken of schade aan het apparaat dient de speler
op een vlakke en droge ondergrond geplaatst te worden.
• Niet in de buurt van warmtebronnen plaatsen en voldoende afstand tot overige (HiFi-
)apparaten in acht nemen ter vermijding van overmatige warmteontwikkeling. Bovendien
dient u geen (HiFi-)apparaten zonder voetjes en vooral geen met vloeistof gevulde
voorwerpen, zoals vazen en flessen, op uw m3po plaatsen.
• Let op dat bij de aansluiting van de stroomvoorziening het voltage van het apparaat
overeenkomt met dat van het stroomnet.
• Indien het apparaat gedurende langere tijd niet gebruikt wordt, dient u de stekker uit het
stopcontact te trekken. Nooit aan de kabel trekken. Hierdoor ontstaat gevaar voor
kortsluiting. Bij naderend onweer dient de stekker van de m3po-Player uit het stopcontact
te worden getrokken.
• Bij opening van het apparaat voor inbouw van een harde schijf dient vooraf de stekker van
de speler uit het stopcontact te worden getrokken! Neem vooral de inbouwinstructies uit
de handleiding in acht.
• Indien het apparaat aan sterke temperatuurwisselingen blootstaat, dient u het minimaal
een uur te laten staan zonder
condenswater hebben gevormd die het functioneren van het apparaat negatief kan
beïnvloeden
Tip: In de m3po wordt gebruik gemaakt van een CD-drive dat met
onzichtbare Klasse 1 laserstralen werkt.
zonder het aan te sluiten. Er kan zich namelijk in het apparaat
zonder zonder
!
• Reinig de m3po-Player uitsluitend met een droge of hooguit een licht vochtige, pluisvrije
doek. Reinigingsmiddelen kunnen het oppervlak aantasten en dienen derhalve niet te
worden gebruikt.
Tip! Let op de aanwezigheid van kleine huisdieren (muizen, vogels,
knaagdieren) in de m3po nadat de inbouw van een vaste schijf is
voltooid.
!
6 m3po
Batterij.
Op het moederbord binnenin de m3po bevindt zich een knoopcel van het volgende type:
Aanduiding: CR2032
Type: Litium
Primair: Ja
Aantal: 1
Gewicht: 3g
Vervanging van de batterij gelieve u uitsluitend in overleg met onze technici uit te voeren. (zie
pagina Fehler! Textmarke nicht definiert.
Fehler! Textmarke nicht definiert.) en let op dat u die beslist op de juiste wijze ('+'
Fehler! Textmarke nicht definiert.Fehler! Textmarke nicht definiert.
naar boven) plaatst.
Batterijen nooit in open vuur gooien of aan hoge hitte blootstellen. Hierdoor ontstaat
explosiegevaar of ze kunnen gaan lekken. Indien u de batterijen weggooit gelieve u dat
uitsluitend op de daarvoor geschikte wijze te doen.
De voedingseenheid.
De gebruikte voedingseenheid heeft een opgenomen vermogen van 40W bij een
ingangspanning van 110 tot 230 Volt bij 50 tot 60 Hertz.
De voedingseenheid is intern beveiligd met een 250 V/3,15A zekering. De zekering mag onder
geen beding door uzelf worden vervangen. U dient met een van onze technici in overleg te
treden (zie pagina Fehler! Textmarke nicht definiert.
Samenvattend:
Samenvattend: gaat u alstublieft "verstandig" met de voedingseenheid om Schade aan het
Samenvattend: Samenvattend:
Fehler! Textmarke nicht definiert.).
Fehler! Textmarke nicht definiert.Fehler! Textmarke nicht definiert.
apparaat veroorzaakt door opzet wordt niet door de garantie gedekt. Hartelijk dank.
m3po 7
Hartelijk welkom.
Hartelijk dank dat uw keuze op de TerraTec m3po gevallen is. Het apparaat dat zich nu voor u
bevindt maakt deel uit van een geheel nieuwe generatie HiFi-componenten. Waarschijnlijk
heeft u reeds met een CD-speler gewerkt zodat u met de basisfuncties vertrouwd bent. De
TerraTec m3po gaat echter een stap verder en combineert de mogelijkheden van moderne
computer- en internettechnologiën met de eisen en wensen die men aan een typisch
"woonkamerapparaat" verbindt..
In deze handleiding willen wij u graag het apparaat op een informatieve en onderhoudende
wijze demonstreren. Zoals gezegd, zullen de vele functies u reeds bekend voorkomen. De
grondbeginselen van het concept en daarmee de echte bijzonderheden van de m3po moet u
echter door ons laten beschrijven. Bovendien komt u wetenswaardigheden te weten over het
onderwerp MP3 en Internet alsmede tips en aanwijzingen over hoe zelf muziek in MP3-Format
kunt archiveren.
Wij wensen u bij het lezen veel plezier
... Uw TerraTec-team!
Conventies in deze gebruikershandleiding.
Voor een betere overzichtelijkheid hebben wij bepaalde tekstgedeelten extra geaccentueerd.
Een korte samenvatting van verscheidene delen of bijzonder
belangrijke zaken zijn omkaderd.
!
• Teksten die in de display van de m3po-Player opduiken, zijn met vaste
letterafstand afgedrukt.
• Bestandsnamen, die (bijv.) in de display van de m3po-Player opduiken, zijn met vaste
letterafstand afgedrukt.
• Internet-Links zijn met vaste letterafstand afgedrukt.
• " ;-)" markeert een grapje.
8 m3po
Uitpakken & erop los! Rondleiding voor snelle beginners.
Hierna volgt een beknopte beschrijving voor de ervaren gebruiker die
vroeger al eens een cd-speler heeft aangesloten en direct wil
doorstarten. Aangezien o.a. aan de SELECT-jogdial verschillende
functies kunnen worden toegekend, volgt in de rondleiding hierna de
uitleg over de standaard instellingen (zie pagina 29).
Na het uitpakken en aansluiten is uw nieuwe m3po direct klaar voor gebruik. Stroom- en cinchkabels kunt u op de gangbare manier aansluiten. Bij de HiFi-versterker kunt u, indien u uw
normale cd-speler verder wilt blijven gebruiken, ook een ingang met de aanduiding AUX- of
TAPE gebruiken.
Schakel de m3po-speler in en bewonder het display. Het apparaat zoekt enkele seconden naar
intern aangeschloten drives (daarover straks meer).
De mededeling "No CD in drive" zou u nu moeten uitnodigen op de EJECT-knop te drukken en
op de gangbare wijze met de bedrukte zijde boven een CD (gelieve de voor deze rondleiding
meegeleverde Demo-CD) erin te leggen. Sluit de lade door opnieuw op EJECT te drukken. Even
terzijde hier: is uw m3po reeds met een harde schijf uitgerust, dan toont de display
automatisch het zgn. hoofdpad van de HD. Hierdoor moet u zich niet laten weerhouden toch
op de EJECT-knop te drukken.
"Scanning for files" wordt nu in de display weergegeven, het apparaat zoekt nu naar
"zinvolle" data en moet die ook aantreffen. Draai nu aan de SELECT-jogdial naar rechts tot in
de display de mededeling "Welcome m3po" getoond wordt.
Druk op de SELECT-knop, klaar. Uw m3po speelt nu het gekozen nummer.
m3po 9
Hoe gaat het verder?
Terwijl de m3po speelt en u zich door de warme tonen laat onderhouden, zullen wij maar eens
gaan bekijken wat er nog allemaal op de CD aanwezig is. Drukt u nu nog maar eens op de
SELECT-jogdial en draait u vervolgens verder - u zult drie verschillende symbolen in de display
aantreffen:
• Noot – De noot geeft een MP3-titel aan. Door op de SELECT-jogdial te drukken kunt u de
titel direct starten (of wel in de zgn. "DJ-modus" een titel vooraf selecteren, daarover later
meer).
• Tabel – De kleine tabel (horizontale lijnen) staat voor een zogenaamde "Playlist", in het
Nederlands: "Afspeellijst". Een Playlist is een voorgeprogrammeerde volgorde van titels.
Meer hierover vindt u op pagina 46.
• Pijl – De pijl naar beneden staat voor een "map" (ofwel: register) waarin zich ook weer
mappen, titels of playlists kunnen bevinden.
Kies nu de map "
www.callasong.de" en vervolgens weer een map (titels en playlists zijn
hier niet te vinden), die u interessant lijkt: net zoals tot dusver, gewoon kiezen en drukken.
Nu ziet u in de display een reeks titels (Uitzondering: u heeft zich in de map "Intro" vergist ...
daar zult u uitsluitend een titel aantreffen). Speel nu een van de nummers door opnieuw op
Select te drukken. U hoort: "Welcome m3po" wordt gestopt, het nieuwe nummer wordt
gedraaid. Gaat gesmeerd, vindt u niet?
Rechts onder in de display leest u de letters NXT. Deze afkorting staat voor "next" hetgeen
hier in het Nederlands zoveel wil zeggen als "volgende titel". Druk nu op de direkt bij de
display behorende knop ("soft-button", links onder de jogdial). De volgende titel die de m3po
vindt, wordt gespeeld. De soft-button voert dus altijd de functies uit die in de display rechts
onder aangegeven worden.
Nu kunt u de weergave stoppen. Druk hiervoor op de knop met het opschrift "STOP" ... wie
had dat gedacht?
Tot slot klauteren wij de trap (mappen) weer op naar het hoogste niveau van de CD. Daarvoor
drukt u tweemaal op de knop "UP". Als alles gelukt is, toont de display nu weer dezelfde data
zoals na het plaatsen vande de CD.
Probeer nu enige andere functies van de m3po op eigen houtje uit, de basis van de bediening
moet hier nu duidelijk zijn. Gedetailleerde informatie vindt u in de volgende hoofdstukken.
Veel plezier.
10 m3po
Opstelling en aansluiting.
Dit hoofdstuk beschrijft de voorbereidingen die voor het gebruik van
de m3po-Player nodig zijn.
!
• Haal de m3po-Player voorzichtig uit de verpakking en plaats hem op een droge plaats op
een vlakke ondergrond - het beste in een HiFi-meubel.
• Sluit de meegeleverde Cinch-kabel aan op de AUDIO-OUT-bus van de m3po-Player en aan
het andere eind op een vrije ingang van uw HiFi-versterkers. Gebruik daarvoor het beste de
CD- of AUX-ingang. De Phono-ingang (indien aanwezig) is absoluut taboe, aangezien deze
met een andere ingangsspanning werkt. Let goed op de kleurcodering van de stekkers en
de bussen: Rood hoort in de regel bij rechts, wit (of zwart) geeft links aan.
Raadpleeg in voorkomend geval de handleiding van uw versterker voor alternatieve
aansluitmogelijkheden.
Waar kan men de m3po nog meer op aansluiten?
Uw m3po kan ook direkt op een actieve luidspreker (met geïntegreerde voorversterker)
worden aangesloten. Ook kan men het aansluiten op de Line-In-ingang van een in uw PC
aanwezige geluidskaart overwegen hoewel dit niet direct zinvol is (bij de ontwikkeling van de
speler gingen onze gedachten veeleer uit naar locaties ver weg van een thuiscomputer).
Let op: De m3po-Player kan niet digitaal op andere apparaten worden aangesloten.
• Sluit nu de stroomkabel met het apparaat aan op een vrije contactdoos.
• Plaats de meegeleverde batterijen in de afstandsbediening.
m3po 11
Uiteraard is er ook een hoofdtelefoonaansluiting aanwezig. Deze vindt u onder de POWERknop aan de voorzijde. De geluidssterkte kunt u met behulp van het m3po-menu "Volume
(Phones)." (zie pagina 31) instellen.
Uw m3po is nu gereed. Lees in het hierna volgende waarvoor de afzonderlijke
bedieningselementen er zijn en welke functies "achter de display" schuilgaan. U kunt ook
meteen de rondleiding aan het begin van deze handleiding (zie pagina 9) doorlopen voor zover
dit nog niet is gebeurd en u nog niet bekend bent met de basisfuncties van het apparaat.
De m3po past ook mooi in een 19"-rek. De optioneel
verkrijgbare speciale accessoire "rackit!" kan via Internet worden
besteld.
!
12 m3po
Wat is en wat kan de m3po?
Uw nieuwe m3po-Player lijkt in principe gewoon op een standaard CD-speler. Toch zijn er
enige verschillen, want een m3po levert per slot van rekening in vele opzichten betere
prestaties. Maakt u zich geen zorgen, hij wordt daardoor niet gecompliceerder.
De m3po is in staat gewone muziek- -(Audio-)CD´s af te spelen. De bediening gebeurt zoals bij
een CD-speler: CD plaatsen, titel kiezen, spelen. Bovendien kunnen met de m3po ook
bestanden in .MP3-formaat worden gelezen en afgespeeld. Deze kunnen zich op een CD-ROM
of op een (optioneel verkrijgbare) HD bevinden. Opnamen kunnen met de m3po niet worden
gemaakt.
Waarom .MP3?
.MP3 is vandaag de dag het meest wijdverbreide formaat voor muziekbestanden op Internet.
Het voordeel ligt hierin dat de bestanden relatief klein zijn, zoals door het volgende voorbeeld
duidelijke zal worden: Zet men de inhoud van een audio-CD over op de PC, dan neemt dat
ongeveer 650 Megabyte (MB)op de HD in beslag. Zet men de gekopieerde bestanden om in
.MP3-formaat dan kan de hoeveelheid gegegevens tot ongeveer 1/11 van de oorspronkelijke
omvang, dus ongeveer 60MB worden teruggebracht. Gaat het daarbij uitsluitend om spraak
(bijv. taalcursussen), dan kan de benodigde ruimte zelfs met de factor 25:1 teruggebracht
worden - de toonkwaliteit blijft daarbij ongeveer gelijk. Dat is heel mooi zoals men op de
volgenden grafiek kan zien:
11:11:1 25:1
CD-Audio MP3 128kBit/s
Uitgebreide informatie over .MP3 vindt u in hoofdstuk
"Wetenswaardigheden over het onderwerp MP3." vanaf pagina 48.
MP3 56kBit/s
!
De in de PC aanwezige .MP3-bestanden kunnen met behulp van een CD-brander op een
recordable CD worden gebrand en precies hier blijkt de m3po in tegenstelling tot veel
gebruikelijke MP3-spelers die met geheugenchips, de zgn. Flash-ROM's, werken duidelijk
voordelen te bieden: de CD is momenteel voor elektronische gegevens opslagmedium No. 1.
En bovendien gunstig geprijsd.
m3po 13
Orde moet er zijn.
Terug naar het apparaat zelf: Uw nieuwe m3po speelt dus naast Audio-CD's ook CD's met data
af. Aangezien, zoals beschreven, op een CD-ROM ongeveer 11 keer zoveel muziek in .MP3formaat past als normale Audio-CD-data, kan een beetje orde geen kwaad om de juiste weg in
de geluidsjungle te kunnen vinden. Bezit u een PC dan weet u hoe een "mappen"-structuur er
op de vaste schijf uitziet op een HD: Uw programma's bevinden zich in eigen mappen,
documenten zoals brieven etc. bevinden zich in andere mappen. Zo heeft het ook zin om
muziekstukken op overeenkomstige wijze te sorteren, bijvoorbeeld naar uitvoerend artiest of
muziekstijl(Klassik, Hardcore Gabba of Zappa).
Mappen die u op een CD-ROM aanlegt, worden ook in de m3po als dergelijke aangeduid: een
kleine pijl wijst ze in de display aan. En hiermee zijn wij bij het belangrijkste verschil
aangeland tussen m3po en CD-speler: U scrollt door het register en kiest de gewenste titels op
naam, niet de cijfers – daarvoor dient het de jogdial en de "UP"- (terug)knop.
14 m3po
En wat nog meer?
Een dergelijke m3po kan echter nog meer. Zo kunt u bijvoorbeeld naar titels zoeken,
individuele afspeellijsten (Playlists) aanleggen, informatie over titels laten weergeven
(snelheid van gegegevensverwerking of de zgn. ID-Tags), tijdens het spelen van andere
nummers titels uitzoeken de weergave varieren zonder – zoals bij een platenspeler* de
toonhoogte te wijzigen. Al deze functies kunnen via de display worden opgeroepen en met de
bedieningsknoppen aan de voorzijde of de afstandsbediening worden ingesteld.
Lees in het volgende waarvoor de individuele knoppen er zijn en welke functies "achter de
display" schuil gaan. U kunt ook de rondleiding aan het begin van deze handleiding (zie
pagina 9) doornemen voor zover dit nog niet is gebeurd.
* Voor de jongeren onder ons: Een "grammofoonplaat" is een zwarte, rondraaiende schijf
van kunststof (Vinyl), die aan het einde van de 20ste eeuw uitsluitend nog in discotheken
door zgn. "DJ´s" werden gebruikt ... ;-)
Als u over dit bijna in vergetelheid geraakte cultuurgoed meer zou willen weten, kunt u de
volgende internet-site bekijken:
http://fabdp.fh-potsdam.de/lehre/studpro/steffen/record/head/head.htm
Gelieve niet te vergeten dat de inhoud van deze pagina's onafhankelijk van ons is
samengesteld en dat wij op generlei wijze ervoor aansprakelijk kunnen aanvaarden. Hartelijk
dank.
m3po 15
De bediening van de m3po.
De m3po-speler laat zich eenvoudig en intuitief via de enkele bedieningstoetsen aan de
voorzijde of met de afstandsbediening aansturen. Het belangrijkste element naast de display
hierbij is de jogdial met het opschrift SELECT dat ook ingedrukt kan worden. De "UP"-toets
leidt u naar een hoger gelegen niveau, "MENU" roept het menu op voor diverse instellingen
op en "STOP" is op dit punt nog niet aan de orde, u zou zich namelijk intelectueel tekort
gedaan kunnen voelen ;-) . Hetzelfde geldt voor de "EJECT"-knop en de schakelaar met het
opschrift "POWER".
Het LCD-scherm.
De display van de m3po is het communicatieve hart van de Player. Hier vindt u alle informatie
om met het apparaat om te gaan, alsmede informatie over gekozen titels (ID-Tags). In de
display duiken naast de bestandsnaam van de titel ook mappen op die zich op de CD bevinden
(meer over mappen kunt u lezen in de inleiding "Wat is en wat kan de m3po?" op pagina 13).
Terwijl u op de CD of HD navigeert of dat er een nummer wordt gespeeld, biedt de display
inlichtingen over de op dat moment gekozen weergavemodus. De verderop beschreven
functies onder "Playmode" en "Repeat & Shuffle" kunnen vrijelijk met elkaar gecombineerd
worden. Daarbij hebben de steno-afkortingen de volgende betekenis:
1. Letter ... voor de Playmode 2. Letter ... voor Shuffle&Repeat
A_ Alle titels _N Normaal
F_ Alle titels in een maap _R Repeat
O_ Er wordt slechts 1 titel
gespeeld
P_ Er wordt een playlist
gespeeld
I_ Introscan
D_ DJ*
Voorbeeld: zo staat de lettercombinatie "AN" voor weergave van alle titels in normale
volgorde. Toont de display "PS" dan wordt de gekozen playlist geshuffeld, m.a.w. de
titelinhoud wordt in willekeurige volgorde weergegeven.
_S Shuffle
* in de DJ-modus wordt in principe "Normal" gespeeld, "Repeat" en "Shuffle" zijn hier zeer
toepasselijk niet mogelijk.
16 m3po
Ook zult u in de display drie verschillende symbolen aantreffen:
• Noot – De noot duidt op MP3-titel. Door op de SELECT-jogdial te drukken kunt u de titel
direct starten (dan wel in de zgn. "DJ-modus" een titel vooraf te selecteren, daarover later
meer).
• tabel – De kleine tabel staat voor een zgn. "Playlist", in het Nederlands: "Afspeellijst".
Een playlist is een voorgeprogrammeerde volgorde van titels. Meer daarover vindt u in het
hoofdstuk "Playlists.." vanaf pagina 46.
• pijl – De pijl naar beneden staat voor een "Map" (bij een PC spreekt men ook van
"directory") waarin zich ook weer mappen, titels of playlists kunnen bevinden.
Last but not least wordt in de display uiteraard ook het functiemenu getoont dat middels een
druk op de MENU-knop opgeroepen kan worden. Alle menufuncties worden in het
desbetreffende hoofdstuk vanaf pagina 20 uitvoerig beschreven.
m3po 17
Das SELECT-wiel / De invoer-knop.
Hier kunt u nu eens fijn aan de jogdial draaien, want met de SELECT-jogdial navigeert u in de
m3po. Met de wijzers van de klok mee gaat u naar beneden (vooruit) in de display invoer,
omgekeerd naar boven (terug). Drukt u lichtjes op de jogdial dan wordt de in de display
beschreven functie uitgevoerd, wordt er iets gekozen, wordt er van map gewisseld of wordt
een vooraf gekozen (voorgeprogrammeerde) titel gespeeld. In het laatste geval wijzigt de
display in de weergave-modus en toont u de zgn. ID-Tags (Titelinformatie), voor zover die
aanwezig is. Om verder te navigeren, moet u nog een keer op de SELECT-jogdial drukken.
De UP-knop.
Bent u in een map terechtgekomen (bijvoorbeeld Bach in de map Klassiek), dan komt u
met de UP-knop in een bovenliggende map. Voorbeeld hier: een keer drukken om naar
Klassiek terug te keren, twee keer drukken om weer op het beginniveau uit te komen.
Bevindt u zich in een hoofdpad en drukt u nog een keer op de UP-knop, dan komt u in de optie
voor CD of HD, indien u een HD heeft toegevoegd.
De display-knop (Soft-Button).
Links onder de jogdial bevindt zich een knop waarvan de functie zich naar de instellingen in
het apparaat richt. Op veel plaatsen worden aan u de opties rechts onder in de display
getoond die de knop u op dat moment heeft te bieden. Dit kan bijvoorbeeld het kiezen van een
volgende titel zijn (NXT) of de mogelijkheid een menu te verlaten (ESC).
Afkorting
Afkorting Functie
AfkortingAfkorting
ADD
BCK
DEL
Enter
Enter Password
Functie
FunctieFunctie
Titel aan eigen playlist toevoegen ("My Playlist").
Terug naar menu-item "Edit Playlist".
In de DJ-modus vooraf gekozen invoer wissen.
Enter (Invoer bevestigen, bijvoorbeeld om een mapnaam aan te geven).
Invoer van een wachtwoord voor het opheffen van de "Party-Lock"functie.
ESC
NXT
OPT
Escape (Menu verlaten of een functie afbreken).
Next (volgende titel afspelen).
Meer opties voor de functie "Edit Playlist".
Search
XXX%
Activeren van de zoekfunctie resp. verder zoeken.
Weergave van de snelheidswijziging (wordt middels de jogdial
aangestuurd). De functie van de soft-buttons komt echter overeen met
de NXT-functie.
18 m3po
De MENU-knop.
m3po biedt een groot aantal instellingen in het menu. U komt in het menu door op de
respectievelijke knop te drukken. Voert u aansluitend enkele seconden geen functie uit, dan
geeft de display weer titels weer. Alle menufuncties worden in het hoofdstuk De menufuncties
vanaf pagina 20 uitvoerig beschreven.
De STOP-knop.
OK, hier voor de volledigheid: door op STOP te drukken onderbreekt u een eventueel lopende
weergave. De STOP-functie dient men in de overige gevallen als zodanig expliciet op te vatten.
– De PAUSE-functie (het tijdelijk onderbreken van een titel)is uitsluitend via de
afstandsbediening mogelijk.
Der EJECT-knop.
Zoals bij gewone CD-spelers opent en sluit deze knop de CD-lade. Na enige tijd sluit de lade
weer vanzelf, om niet onnodig als stofvanger of blikjeshouder te fungeren. Het onbevoegd
openen van de lade kan overigens middels de Party-Lock-functie (zie pagina 30) effectief
worden geblokkeerd.
Emergency-Exit.
Zijn er fouten in de CD en blijft de m3po bij het scannen van de CD "hangen", schakel dan de
Player uit. Hou nu de EJECT-knop ingedrukt en schakel het apparaat weer in . De schuiflade
opent vanzelf en de CD kan verwisseld worden.
N.B.: over deze functie kunt u ook bij geactiveerde "Party Lock"
beschikken (zie pagina 30).
!
POWER.
Schakelt het apparaat in of zelfs uit. Met behulp van de functie "Autoplay..." in het More-menu
kan de weergave direkt na het inschakelen van het apparaat (of na een stroomuitval)worden
gestart. Meer hierover vindt u vanaf pagina 29ff.
m3po 19
De menufuncties
.Nu zetten wij ons aan het ingemaakte: met een druk op de MENU-toets komt u in de
menufuncties. In het volgende leest u meer over de andere functies van uw m3po.
Let op dat enkele functies uitsluitend worden weergegeven als in de m3po-Player een vaste
schijf wordt aangetroffen.
De Playmodus.
In de Playmodus bepaalt u welke titels moeten worden weergegeven. Ook beschikt u hier over
een Introscan. de volgende mogelijkheden staan tot uw beschikking:
All songs
All in folder
One song only
My Playlist
Introscan
DJ
Met ..back komt u weer terug in het hoofdmenu .
De DJ-modus.
Speelt alle beschikbare titels in volgorde af.
Speelt alle beschikbare titels in een map op volgorde af.
Speelt slechts een titel.
Speelt slechts 1 keer de titel uit de zelf samengesteld playlist.
Zoals bij "All Songs", worden de titels echter slechts gedurende
enkele seconden afgespeeld. De intro kan in het MORE-menu worden
vastgelegd (s. pagina 29ff).
Zoals bij "All Songs", u kunt echter een of verschillende titels met de
jogdial selecteren die na het einde van het lopende nummer zal
worden weergegeven. Meer informatie leest u verder beneden.
De DJ-modus is, zoals de naam al doet vermoeden, een van DE Partyfuncties waarover u in de
m3po kunt beschikken. In de DJ-modus kunt u titels "voorselecteren", die dan automatisch in
die volgorde worden afgespeeld – in principe een soort mini-playlist (tot 10 titels), bijv. voor
het geval dat u de drankvoorraad moet aanvullen of als u met iemand in een geanimeerd
gesprek bent geraakt.
De bediening is snel en eenvoudig:
• Schakel playmodus naar DJ en de jogdialmodus op Select (belangrijk, u wilt toch titels
voorselecteren).
• Kies met de jogdial een titel. Als er nog geen nummer wordt afgespeeld, wordt die nu (als
eerste) afgespeeld.
20 m3po
• Iedere volgende titel die u vanaf nu kiest, wordt nu voor het afspelen "gemarkeerd" en
van een "+" voorzien. De weergave van het aldus gemarkeerde nummer begint
automatisch an het einde van het lopende nummer.
• De display geeft u op de onderste regel informatie over het aantal titels dat nog
geprogrammeerd staat. Voor iedere toe te voegen ziet u een vertikale balk precies tussen
de beide tijdsaanduidingen. Bij meer dan 5 titels worden 3 punten weergegeven.
• Er staat u nu niets meer in de weg om wat langer aan de bar te blijven – vergeet de Party-
Lock niet(zie pagina 30) in te schakelen. ;-)
Ook in de DJ-modus kan telkens de volgende titel door een druk op de softkey NXT worden
gekozen. Draait u daarvoor echter eerst aan de jogdail (bijv. om een titel aan de lijst achteraan
toe te voegen), dan staat een andere functie (DEL) ter beschikking: alle volgende titels worden
gewist waarbij de weergave van het lopende nummer niet wordt onderbroken.
Tip: Om direct naar de weergave-stand terug te keren hoeft u slechts
twee keer op MENU drukken.
!
Weergave-modi gezamenlijk gebruiken.
Zoals u reeds voorafgaand in het hoofdstuk "De bediening van de m3po." heeft kunnen lezen,
kunnen de "Playmode" en de "Repeat & Shuffle"-functies vrijelijk met elkaar worden
gecombineerd. Zo is het mogelijk om steeds alleen titels uit een bepaalde map te laten
herhalen of de titels van een Playlist in willekeurige volgorde af te spelen. Om u niet het
overzicht te laten kwijtraken welke modi op het moment actief zijn, wordt in de display een
eenvoudige lettercombinatie gebruikt die u in een oogopslag toont wat er aan de hand is.
Gelieve hiervoor te raadplegen de paragraaf "Het LCD-scherm." op pagina 16.
m3po 21
Repeat & Shuffle.
In dit menu legt u als volgt vast hoe nummers en playlists moeten worden gespeeld:
Normal
Repeat
Shuffle
Speelt het gewenste nummer in de opgegeven volgorde.
Herhaalt alle nummers die gespeeld moeten worden.
Speelt alle nummers die gespeeld moeten worden in willekeurige
volgorde.
Weergave-modi gezamelijk gebruiken.
Zoals u reeds hiervoor in het hoofdstuk "De bediening van de m3po." heeft kunnen lezen,
kunnen de "Playmode" en de "Repeat & Shuffle"-functies vrijelijk met elkaar worden
gecombineerd. Zo is het mogelijk slechts titels uit een bepaalde map steeds weer te laten
herhalen of de titels in een Playlist in willekeurige volgorde af te spelen. Om u niet het
overzicht te laten kwijtraken welke modi op het moment actief zijn, wordt in de display een
eenvoudige lettercombinatie gebruikt die u in een oogopslag toont wat er aan de hand is.
Gelieve hiervoor te raadplegen de paragraaf "Het LCD-scherm." op pagina 16.
22 m3po
De jogdailmodus.
De jogdial kan voor meer dingen dan alleen het navigeren in mappen worden gebruikt. Terwijl
een nummer wordt gespeeld, kunnen de volgende functies door draaien worden geactiveerd:
Skip
Search
Select
Speed
Draai naar rechts: de volgende titel wordt direct gekozen.
Draai naar links: de vorige titel wordt direct gekozen.
Druck: Wisselt in de Select Modus.
N.B.: Bij het wisselen van een titel kan een kort klik-geruis voorkomen.
Draai naar rechts: Vooruitspoelen van het nummer.
Draai naar links: Terugspoelen van het nummer.
Druk: Wisselt in de Select Mode.
Aanwijzing: Bij .MP3-bestanden kan niet voor het begin worden gespoeld.
Draai naar rechts: toont het volgende nummer.
Draai naar links: toont het vorige nummer.
Druk: het weergegeven nummer wordt gespeeld resp. geselecteerd.
Draai naar rechts: de weergavesnelheid wordt in % verhoogd.
Draai naar links: de weergavesnelheid wordt in % verminderd.
Druk: zet de snelheid weer op normaal (100%) terug.
N.B.: Bij wisselingen in de Speed-modus kunnen er korte ruisklikken
ontstaan. Dit is normaal.
Met ..back komt u weer terug in het hoofdmenu .
m3po 23
Playlists.
De m3po biedt omvangrijke mogelijkheden voor het samenstellen, opslaan en afspelen van
playlists. Playlists (in het Nederlands: Afspeellijsten) zijn vooraf geprogrammeerde (gekozen)
titels die vervolgens automatisch door de Player worden gespeeld. In de playlist-modus kunt u
beschikken over alle functies voor bewerking en beheer van playlists.
Als u het menu-item "Playlist.." oproept, heeft u de volgende submenu's ter beschikking:
Edit Playlist
Start Playlist
Clear Playlist
Save my playlist
Add to my Playlist
Playlists on CD
Toont alle titels in de actuele playlist. Scrollen (bladeren) kan men
met de SELECT-jogdial. Eenmaal drukken op de dial markeert een
opgave. Al naar gelang er geen, een of verschillende titels zijn
geselecteerd, biedt de Soft-Button nu toegang tot een passend
Optie-menu (OPT), dat hierna wordt verklaard.
Speelt de zojuist samengestelde, bewerkte of gekozen playlist.
Wist de actuele playlist.
Slaat het actuele programma op als M3U Playlist op de vaste schijf.
Dit punt verschijnt alleen als er een vaste schijf is aangesloten.
Verandert in het weergavevenster en voegt een daar een gekozen
nummer toe aan de eigen Playlist.
Toont een overzicht van alle op CD of vaste schijf aanwezige
playlists.
Options-menu (als geen titel aanwezig is)
Options-menu (als geen titel aanwezig is)
Options-menu (als geen titel aanwezig is)Options-menu (als geen titel aanwezig is)
Add entry
Verandert in het weergavevenster en voegt door een druk op de
Soft-Button (ADD) daar een gekozen titel aan de eigen playlist toe.
De jogdial functioneert zoals in de frequent gebruikte SelectModus: met draaien kiest u een titel, met drukken speelt u hem.
Load Playlist
Verandert in de Select-Modus, toont echter uitsluitend playlists.
Een druk op de jogdail laadt de inhoud van de gekozen lijst in het
"Edit Playlist-menu.
24 m3po
Options-menu (geen of een titel gemarkeerd)
Options-menu (geen of een titel gemarkeerd)
Options-menu (geen of een titel gemarkeerd)Options-menu (geen of een titel gemarkeerd)
Play entry
Add entry
Delete entry
Move entry
New Playlist
Load Playlist
Save Playlist
Speelt de zojuist gekozen titel en verandert in het weergavevenster. Met de soft-button (BCK) keert u terug in het "Edit
Playlist"-menu.
Verandert in het weergavevenster en voegt door een druk op de
soft-button (ADD) daar een gekozen titel aan de eigen playlist toe.
De jogdial functioneert zoals in de frequrent gebruikte selectmodus: met draaien kiest u een titel, met drukken speelt u hem af.
Wist een titel in de playlist zonder controle navraag.
Verplaats een titel met behulp van de jogdial binnen de playlist
naar boven of onder. Drukt men op de SELECT-jogdial, dan wordt
de titel op de gekozen positie genoteerd.
Wist alle titels in de playlist zonder controle navraag.
Wijzigt in de select-modus, toont echter uitsluitend playlists. Een
druk op de dial laadt inhoudt van de gekozen lijst in het "Edit
Playlist"-menu.
Hiermee kan een bestandsnaam ingevoerd worden en wordt de
bewerkte playlist opgeslagen.
Options-menu (verschillende titels gemarkeerd)
Options-menu (verschillende titels gemarkeerd)
Options-menu (verschillende titels gemarkeerd)Options-menu (verschillende titels gemarkeerd)
Unmark entries
Delete entries
Save entries as
Met ..back keert u weer terug in het hoofdmenu .
N.B.: Een door u opgestelde en niet op de vaste schijf opgeslagen
playlist wordt na het uitschakelen van het apparaat weer
gewist.
Heft de markering op.
Wist alle gemarkeerde titels in de playlist zonder controlenavraag.
Hiermee kan een bestandsnaam ingevoerd worden, de
gemarkeerde titels worden als nieuwe playlist opgeslagen.
!
m3po 25
Zoals hierboven reeds is vermeld, heeft u ook de mogelijkheid uw eigen playliste op de vaste
schijf op te slaan, voor zover een HD in de m3po is ingebouwd. De invoer van een
bestandsnaam en opslag in de van te voren bepaalde map gebeurt als volgt:
• Draaien aan de jogdial wijzigt de tekens, erop drukken accepteert een teken en voert een
stap verder. Heeft u te ver gedraaid, dan kunt u met de "STOP"-toets telkens het laatste
teken wissen.
• Met de "UP"-toets kunt u een teken eenvoudig tussen hoofd- en kleine letter afwisselen.
• Is de invoer eenmaal voltooid, dan neemt u de naam met een druk op de Soft-Button
over(Enter).
• Met een druk op de jogdial slaat u de playlist op (in .M3U-formaat, zie pagina 46) in de
map die u daarvoor met behulp van de menu-functie Select Destination im HDD
Functions –menu heeft gekozen. Heeft u geen map uitgekozen, dan wordt uw playlist
automatisch in het hoofdpad van de vaste schijf opgeslagen. Met een druk op de softbutton (ESC) wordt de procedure afgebroken.
Meer over het onderwerp "Playlists" vindt u in het gelijknamige hoofdstuk vanaf pagina 46.
26 m3po
HDD Functions / Vaste schijf-functies.
Heeft u een vaste schijf (HDD) in het apparaat geïnstalleerd, dan kunt u hier alle functies voor
het beheer en organisatie van de schijf oproepen. Meer informatie over de installatie van een
optioneel verkrijgbare vaste schijf vindt u vanaf pagina 36.
Make Directory
Deze optie biedt de mogelijkheid op de vaste schijf een map aan te
maken – uitgaande van een actuele map.
Remove File/Dir
Wist het zojuist geselecteerde bestand (titel of playlist) of de
geselecteerde map van de vaste schijf.
Select Destination
Hier kiest u de bestemming op de vaste schijf voor de te kopiëren
map en bestanden (titels of playlists).
Freespace on HDD
Format HDD
Toont de aanwezige vrije ruimte op de vaste schijf.
Formateert de vaste schijf. Direct na inbouw van een schijf nodig.
Met ..back komt u weer terug in het hoofdmenu .
Met behulp van de functie
Make Directory kunt u zelf een eigen map op de vaste schijf
aanmaken, om daar aansluitend afzonderlijke titels naar te kopiëren.
• Met het draaien aan de jogdial veranderen de tekens, door erop te drukken accepteert u
een teken en brengt u en stap verder. Als u zich vergist heeft, kunt u met de "STOP"-toets
telkens het laatste teken wissen.
• Met de "UP"-toets kunt u eenvoudig tussen hoofd- en kleine letter afwisselen wisselen.
• Is de invoer voltooid, dan maakt u de map met een druk op de soft-button (ENTER).
• Invoer van tekens uitsluitend met behulp van de afstandsbediening is eveneens mogelijk.
Gelieve daarvoor het hoofdstuk vanaf pagina 34 te raadplegen.
De Select Destination heeft u nodig voor alle procedures die iets met het aanmaken
of opslaan van bestanden hebben te maken. Kies eerst een map (of het hoofdpad) en roep
aansluitend de functie met een druk op de SELECT-jogdial op. De map wordt u ter bevestiging
nogmaals getoond. In deze map kunt u nu .MP3-bestanden of playlists kopiëren (resp.
opslaan).
m3po 27
Search file.
Hierachter gaat een zoekfunctie schuil. Met behulp van de SELECT-dial kunt u een
bestandsnaam (of een deel daarvan) invoeren.
• Met het draaien aan de dial veranderen de tekens, door erop te drukken accepteert u een
teken en brengt u en stap verder. Heeft u verkeerd gedraaid, dan kunt u met de "STOP"toets telkens het laatste teken wissen .
• Is de invoer eenmaal voltooid, start dan het zoeken met een druk op de soft-button
(Enter).
• Bij de zoekfunctie worden CD en een eventueel ingebouwde vaste schijf – vanuit het
actuele register - doorzocht. Let op: uitsluitend .MP3-bestandsnamen kunnen worden
gevonden – het doorzoeken van ID-Tags of playlists zou teveel tijd in beslag nemen.
• Het zoeken uitsluitend met behulp van der afstandsbediening is eveneens mogelijk. Zie
daarvoor het hoofdstuk vanaf pagina 34.
Tip: u kunt ook tijdens de weergave van een nummer naar een
bestand zoeken. Hier kan de procedure wel wat langer duren, hetgeen
normaal is.
!
Sound.
Met dit menu kunt u eenvoudig de klankregeling van .MP3-bestanden regelen. Bass en treble
kunnen naar believen worden geregeld. N.B.: de soundregeling functioneert alleen bij .MP3bestanden, muziek van audio-CD´s ondergaat geen verandering.
Met ..back komt u weer terug in het hoofdmenu .
28 m3po
Het "More"-menu.
Middels dit menu beschikt u over diverse instellingsmogelijkheden van het apparaat. In detail
zijn dit:
Sleeptimer..
Autoplay..
Party Lock..
De Sleeptimer beëindigt na een bepaalde tijd (10-120 minuten)
automatisch de muziekweergave en schakelt de drives (CD en
HD) in een vrijwel geruisloze rusttoestand. Om plotseling
uitschakelen van de loopwerken te verhinderen terwijl u met het
apparaat werkt (bijv. een playlist programmeren), wordt de timer
bij het indrukken van een willekeurige toets met een minuut
verlengd.
Start weergave automatisch direkt na het inschakelen of
stroomuitval. U kunt kiezen
First Song – de eerste titel op CD of vaste schijf
Shuffle Song – een willekeurig nummer op CD of vaste schijf
Beveiligt de m3po tegen onbevoegde gebruik.
Lock CD Eject – verhindert het openen van de CD-lade.
Lock HD – verhindert het schrijven naar de vaste schijf.
Lock CD & HD – verhindert het openen van de CD-lade en het
schrijven naar de vaste schijf.
Lock complete – blokkeert de toegang tot de m3po volledig.
Splitmode..
Sort HD Directories
Create HD index
IDE Speed
Endless Select
Unlock complete – geeft alle functies weer vrij.
Set Password – met deze functie kunt u een wachtwoord kiezen.
Meer over de Party Lock vindt u verderop.
Stelt u in staat overzichtelijker zeer lange bestandsnamen of IDTags te maken. Meer over Scrolling vindt u verderop.
SorteertAlfabetisch mappen, titels en playlists sorteren. Dit kan
echter al naar gelang de hoeveelheid invoer langer duren.
Produceert een index-bestand van alle titels, om toegang tot titel
en playlists te versnellen.
Beïnvloedt de snelheid van de IDE-Interfaces (voor CD en HD) en
derhalve ook kopieer- en leesprocess etc. U heeft als keuze ter
beschikking:
Slow – Langzame gegegevensoverdracht, de veiligste modus
Normal – veilige modus
Fast – snelle gegevensoverdracht, al naar gelang het medium
kunnen zich eventueel leesfouten manifesteren.
Bij het doorzoeken van de laatste mappen met de SELECT-dial
wordt na weergave van het laatste bestand weer met het eerste
begonnen, zodat niet hoeft te worden teruggescrolld.
m3po 29
Show ID Tags
Schakelt de weergave van ID-Tags (s. Pagina 47) aan en uit.
Introscan Time
Reset m3po
Scrolling
Time and Date
Set Time and Date
MPEG Info
About m3po
Met ..back komt u weer terug in het hoofdmenu .
De Party Lock.
Wijzigt de aanspeeltijd van de Introscan-Functie (s. Pagina 20ff).
Zorgt voor een reset van de Player. Alle instellingen in de menu's
werden weer op standaardwaarden teruggezet.
Schakelt de scrollfunctie bij titels (en bestands-/mapnamen, zie
ook pagina 31) met extra lengte in resp. uit. (Scrolling: 2s pauze,
van rechts naar links, 2s pauze en terug).
Toont de tijd, datum en apparaatnummer (ID).
Instellen van de tijd en datums.
Toont de oplossing en bitsnelheid van het zojuist gespeelde
.MP3-bestand.
Toont fabrieksinformatie over de m3po.
De Party Lock-functie beveiligt de m3po tegen ongewenst gerommel, bijvoorbeeld: als u op uw
party in een interessante gesprek verwikkeld bent. Zoals hierboven beschreven, staan u meer
blokkeer-functies ter beschikking. Ongehinderde bediening van de Player is dan pas mogelijk
na invoer van een door u gedefinieerd wachtwoord.
Om een wachtwoord in te voeren gelieve u het punt "Set Password" te kiezen.
• Door draaien aan de jogdial wijzigen de tekens, door erop drukken accepteert u het
teken en voert u een stap verder. Heeft u te ver gedraaid, dan kunt u met de "STOP"toets telkens het laatste teken wissen.
• Is de invoer voltooid, dan accepteert u vervolgens het wachtwoord met een druk op de
soft- button (Enter) en bevestigt dit nogmaals met de SELECT-dial.
Het wachtwoord kan alleen gewijzigd worden als alle functies in de m3po weer vrijgegeven
worden. Belangrijk: zorg dat u het wachtwoord nooit en te nimmer vergeet! Is uw m3po
eenmaal geblokkerd, dan blijft die geblokkeerd - ook na uit- en inschakelen. Mocht u toch
een keer uw wachtwoord vergeten (bijvoorbeeld na een zwaar geheugenverlies) dan dient u
contact op te nemen met de Technische Support van TerraTec (z. pagina Fehler! Textmarke
nicht definiert.
nicht definiert.ff). Houd u alstublieft uw seriennummer en de gemiddelde som van uw
nicht definiert.nicht definiert.
huisnummer bij de hand ;-) .
Fehler! Textmarke
Fehler! TextmarkeFehler! Textmarke
INFO: Over Emergency-Exit-functie (s. Pagina 19) kunt u ook in Party
Lock-stand beschikken.
!
30 m3po
De Splitmode.
Vaak zijn bestandsnamen en / of mapnamen zeer lang. Om deze toch overzichtelijk te kunnen
weergeven, beschikt de m3po over de zgn. Splitmode. Die zorgt voor een automatische
regelafbreking in de display als bepaalde, vaakvoorkomende tekens in de namen voorkomen.
Zoals daar zijn:
• ´-´(verbindingsstreepje)
• ´ - ´ (spatie, verbindingsstreepje, spatie)
• ´_´ (onderstreping)
• ´ --- ´ (spatie, 3 verbindingsstreepjes, spatie)
• ´(´ (gesloten haakjes)
• ´[´ (gesloten vierkante haakjes)
Last but not least kan ook telkens na 20 tekens (>20 Chars) op een nieuwe regel worden
begonnen. Is de Scroll-functie geactiveerd, dan worden de namen niet afgebroken, maar in
doorlopende tekst weergegeven.
Het aangehaalde scrollen wordt niet uitgevoerd als de scroll-funtie in het "MORE"-menu wordt
uitgeschakeld.
Mute.
De Mute-functie schakelt de weergave van de m3po naar geluidloos. De gekozen titels worden
echter (onhoorbaar, men zou het ook ... virtueel kunnen noemen ;-) ) verder gedraaid.
Volume (Phones).
Hier stelt u de geluidssterkte van de hoofdtelefoonversterker in . Let op: hogere waarden dan
10 kunnen bij veel nummers tot vervorming leiden. Voor het overige heeft deze geluidssterkteinstelling geen invloed op "normale" uitgangsgeluidssterkte.
Met ..back komt u op deze plek weer terug in het weergavevenster.
N.B.: Alle instellingen – behalve de eigen playlist - , die u in de menu's
uitvoert, blijven na het uitschakelen van de m3po-speler behouden.
Zo hoeft u bijvoorbeeld de DJ-modus niet steeds opnieuw te activeren
als u die graag vaak gebruikt.
m3po 31
De standaard-instellingen krijgt u door de funktie Reset m3po in het "More" –Menu
terug.
32 m3po
De afstandsbediening.
Veel belangrijke functies van de m3po kunt u ook comfortabel vanuit uw fauteuil bedienen. Let
daarbij op dat er zich tussen u (met de afstandsbediening in de hand) en de m3po geen
voorwerpen bevinden – Infraroodstralen zijn lichtgolven en kunnen naar de huidige kennis der
wetenschap niet zomaar door lichamen bestaande uit vaste stoffen heen. ;-)
De volgende grafiek beschrijft de functies in detail.
mute
MPEG info
vorige titel
terug
langzamer
pijl omhoog
enter
pijl links
volgende titel
vooruit
sneller
normale snelheid (100%)
play
pause
stop
menu
pijl rechts
pijl beneden
m3po 33
Invoer van tekens met de afstandsbediening.
De invoer van tekens voor het zoeken naar bestanden of het creëren van mappen is eveneens
via de afstandsbediening mogelijk – maar is een beetje "tricky". Ga daarbij als volgt aan het
werk:
• Met de toets
• Met de toets
heeft u uitsluitend de beschikking bij het creëren van mappen. De zoek-functie (
pijl links en pijl rechts kiest u een teken.
pijl omhoog wisselt u af tussen hoofd- en kleine letters. Over deze functie
Search)
behoeft een dergelijk onderscheid niet.
•
Enter accepteert een teken en voert u een stap verder.
• De toets
• Heeft u de gewenste tekenreeks ingevoerd, dan bevestigt u dat met een druk op de
pijl omlaag wist een teken en gaat vervolgens een positie terug.
Play-
toets (!).
• De daarop volgende controlevraag bij het creëren van een map bevestigt u nog een keer
met
Play. Iedere andere toets breekt de procedure af. Deze controlevraag verschijnt niet
bij het zoeken naar titels.
34 m3po
Cijfer-codes.
Voorstanders van alternatieve (programmeerbare) afstandsbedieningen vinden hier de cijfercodes om de eigen handset te configureren. Techniek-freaks opgepast: voor handheldapparaten met Palm OS en IR-interface bestaat er passende software voor de
afstandsbediening van willekeurige IR-ontvangers die kan worden gedownload:
PalmRemote:
http://hp.vector.co.jp/authors/VA005810/remocon/premocce.htm
OmniRemote:
http://www.pacificneotek.com
Gelieve te bedenken dat de inhoud van deze pagina's onafhankelijk van ons is samengesteld
en dat wij daarvoor op generlei wijze aansprakelijkheid voor kunnen aanvaarden. Hartelijk
dank.
cijf
code element signature function
112 Info info Show MP3 Info on display
111 Mute mute mutes the complete playback volume
(headphones, lineout, CD and MP3 playback)
82 Previous symbol Skip to previous track
113 Play symbol Start playback of track(s)
83 Next symbol Skip to next track
97 Rewind symbol Search in playing track (rewind)
79 Pause symbol Pause playback
106 Forward symbol Search in playing track (forward)
80 Speed - Speed - decreases playback speed of MP3 Playback
86 Speed normal normal resets the speed of MP3 Playback to 100%
107 Speed + Speed + increases playback speed of MP3 Playback
108 Stop symbol Stop playback
109 Up symbol same function like ‚up' button, see (2.)
110 Menu menu same function like ‚menu' button, see (2.)
81 Left symbol same functie like turning the wheel left, see (1.)
85 Enter enter same function like ‚enter' button, see (2.)
70 Right symbol same functie like turning the wheel left, see (1.)
87 Down down down for navigation in menu, or enter in related
wheelmode
m3po 35
Inbouw van een vaste schijf.+
Uw m3po kan met een optioneel verkrijgbare vaste schijf uitgerust worden. De inbouw ziet er
relatief ongecompliceerd uit, gebruikers met PC-ervaring zullen waarschijnlijk niet eens naar
deze regels hebben gezocht. Neem de veiligheidsvoorschriften in ieder geval in acht.
N.B.:
N.B.: trek voor het openen van het apparaat beslist de stekker uit het
N.B.: N.B.:
stopcontact en maak de verbinding naar de HiFi-installatie los!
Beknopte installatie voor PC-freaks.
• Neem een normale (liefst stille!) IDE-vaste schijf, SCSI gaat niet.
• Het formaat is niet van belang.
• De HD moet in de regel als SLAVE gejumperd worden, AUTO of CABLE SELECT is niet
mogelijk. Veel vaste schijven kunnen echter "achter" een CD-drive problemen
veroorzaken. In dit geval moet de HD als MASTER, en de interne CD-ROM als SLAVE
gejumperd worden.
!
• De HD kan m3po of PC geformateerd worden. Het bestandsformaat is compatibel met
FAT16/32.
• Veel plezier.
Welke vaste schijf neem ik?
In de m3po kan een standaard 3,5" ATAPI-IDE-vaste schijf ingebouwd worden. Een dergelijke
schijf is o.a. verkrijgbaar in computer speciaalzaken. Momenteel zijn er geen beperkingen ten
aanzien van het formaat , maar tot op het moment van het ter perse gaan van deze
gebruikershandleiding is het slechts mogelijk geweest om vaste schijven tot 35GB
opslagcapaciteit te testen.
Vaste schijven met SCSI-interface kunnen niet met de Player worden verbonden.
Bij de aanschaf dient uw voorkeur, indien mogelijk, naar een geluidsarme schijf uit te gaan. Ter
orientatie kunnen daarbij naast de fabrieksspecificaties ook resultaten uit testberichten in
computertijdschriften geraadpleegd worden. Een goed bedoelde raad: besteed hier gerust wat
meer geld aan – uw zenuwen zullen u hiervoor dankbaar zijn.
36 m3po
De inbouw stap voor stap.
• Houd een hand op het oppervlak van de m3po en trek met de andere hand de stekker uit
het stopcontact, om uzelf te aarden. U vermijdt hiermee beschadiging aan de
componenten door – ook zelfs zwakke – electrische spanning.
• Open met behulp van een kruiskopschroevendraaier de bovenzijde van de behuizing.
• Neem de vaste schijf uit zijn verpakking en bestudeer vervolgens de pagina met de
aansluitingen zeer nauwkeurig. Een vaste schijf kan in twee modi worden gebruikt,
MASTER (eerste apparaat) en SLAVE (tweede apparaat). Deze instelling komt uit de
computerwereld aangezien in een PC verschillende HD's aan een streng kunnen worden
gebruikt. Aangezien er in de m3po reeds een CD-drive aanwezig is (eerste apparaat), moet
de vaste schijf nu in de regel dienovereenkomstig worden ingesteld:
Op de aansluitpagina ziet u een sector met zgn. "Jumpers". In de buurt moet zich een
kleine afbeelding bevinden (eventueel op de bovenkant van de schijf), die de benodigde
SLAVE-instelling beschrijft. In de regel hoeft slechts een van de kleine plastic pins
verplaatst te worden, dat was alles.
Stel de vaste schijf middels Jumpers in de SLAVE- of MASTER-modus.
Wees echter voorzichtig: er zijn vaste schijven die bij gebruik "achter" een CD-ROM-drive
(zoals die zich ook in de m3po bevinden) problemen veroorzaken. Deze vaste schijven moeten
als MASTER fungeren. D.w.z., u stelt de vaste schijf in als MASTER, de CD-ROM-drive in de
m3po daarentegen als SLAVE. Doe daarbij hetzelfde als bij het "Jumperen" van de vaste schijf
– verplaats de plastic pin van de CD-ROM-drive naar de positie SLAVE.
m3po 37
Komt u er niet uit met deze aanwijzingen, raadpleeg dan de
handleiding bij de vaste schijf of vraag uw computerdeskundige (bij
wie u de schijf heeft aangeschaft) om hulp. Aanwijzingen voor ervaren
gebruikers: AUTO, resp. Cable-Select worden niet ondersteund.
• Sluit nu de brede datakabel aan op de vaste schijf. Let op: de buitenste rode ader van de
kabels moet op de met een kleine "1" gewaarmerkte zijde gestoken worden. In de regel is
er in het midden van de aansluiting ook een stekkergeleiding om een foutief insteken te
vermijden.
• Sluit nu de veelkleurige stroomkabel aan op de vaste schijf. De gele ader van de kabel
moet daarbij aan de buitenzijde zitten. Ook hier is er een stekkergeleiding die slechts met
brute kracht op foutieve wijze kan worden aangesloten.
• Plaats vervolgens de vaste schijf in de daarvoor bestemde houder en schroef hem aan de
vrije zijde met de beide meegeleverde schroeven vast.
Bevestig met schroeven de vaste schijf aan beide zijden.
38 m3po
De correct ingebouwde vaste schijf in de m3po.
• Sluit vervolgens weer de behuizing van uw m3po. Let daarbij op dat in het binnenste niets
achterblijft wat er eigenlijk niet thuis hoort.
• Sluit tot slot de audio- en stroomkabel weer aan zoals bekend en schakel het apparaat
aan.
• Lees nu de volgende pagina.
m3po 39
Hoe gaat het verder?
Om van de vaste schijf in de Player gebruik te kunnen maken, moet die eerst voor gebruik
worden voorbereid. Bij PC´s spreekt men hier ook van "Formateren van de vaste schijf".
Na het inschakelen van de m3po gelieve u via de MENU-knop het menu op te roepen en HDD
Functions.. te kiezen.
Kies vervolgens de functie Format HDD en bevestig de aansluitende controlevraag. De vaste
schijf wordt nu geformateerd. Daarbij worden alle gegevens, die eventueel op de schijf
aanwezig waren onherroepelijk gewist.
Na de formatering (die beslist snel doorlopen zou moeten zijn) heeft u nu naast de CD-drive
ook toegang tot de vaste schijf, in de display Harddisk of kortweg HDD genoemd. De vaste
schijf bevindt zich met de CD-drive op het bovenste niveau van een eventueel aanwezige
mapstruktuur en kan met de SELECT-dial alsmede de "UP"-toets gekozen worden.
In het hierboven beschreven HDD-functies -menu bevinden zich nog meer functies. Zo
heeft u hier bijvoorbeeld de mogelijkheid eigen mappen te creëren of te wissen en – heel
belangrijk – bestanden van CD naar de schijf te kopiëren. De functie Freespace on HDD
toont u de vrije ruimte in Megabyte (MB). Bij een gebruikelijke data-overdrachtsnelheid van
128kBit/s passen op een 20 Gigabyte vaste schijf ongeveer 14 dagen muziek non-stop.
N.B.: bij alle HDD-functies wordt de weergave automatisch gestopt.
!
Tip: Het bestandssysteem op een in m3po formateerde vaste schijf is compatibel met FAT32.
Dit biedt u de mogelijkheid om op PC's met de desbetreffende ondersteuning (Windows en
Linux; Macintosh met additionele software) .MP3-bestanden (mappen, playlists) naar de vaste
schijf te schrijven en - weer ingebouwd – in de m3po te lezen.
40 m3po
Bestanden kopiëren.
Om afzonderlijke titels van CD-ROM op de vaste schijf te kopiëren kiest u zoals gebruikelijk de
titel en houdt u ongeveer 2 seconden de SELECT-dial ingedrukt. Het bestand wordt dan in het
hoofdpad van de vaste schijf gekopieerd.
Hetzelfde geldt voor complete mappen die u wenst te kopiëren. Wijzig echter niet in de map
van positie (druk dus niet op de jogdial als u in de map bent aangekomen, zodat de evtl.
aanwezige titels getoond worden).
Het is ook mogelijk, een bestand (of een map) naar een bepaalde map op de vaste schijf te
kopiëren.
• Navigeer daarvoor vervolgens met de jogdial zoals u dat gewend tot in de display de "te
vullen" map verschijnt. Wijzig echter niet in de map van positie (zie boven).
• Kies nu in het menu de functie Select Destination.. en voer die met een druk op
de SELECT-dial uit.
• Kies nu de titels op de CD die u wilt kopiëren en houdt de SELECT-dial ongeveer 2
seconden ingedrukt. De titel wordt nu in de geselecteerde map gekopieerd.
Het is niet mogelijk een afzonderlijke Playlist te kopiëren. Aangezien er niet is vastgesteld of
de af te spelen titels zich daadwerkelijk (en vooral waar) op de vaste schijf bevinden. Is een
Playlist samen met titels in een map gearchiveerd en wordt de gehele map op vaste schijf
gekopieerd, dan wordt ook een daarin opgeslagen playlist (of verschillende) mee
overgebracht.
m3po 41
Software-Updates.
De functies van uw m3po-Player kunnen naar behoeven gemakkelijk middels software worden
geactualiseerd. Zoals ook bij andere Hard- en Softwareproducten stell TerraTec Electronic
GmbH dergelijke updates (Actualiseringen) om te downloaden op het internet ter beschiking –
in de regel gratis. Wenst u de updates op CD-ROM per post te ontvangen dan kunt u die zich
tegen kostprijs laten toesturen.
Het Website-adres luidt: http://www.m3po.net .
Het uitvoeren van de update.
Een software-update van uw m3po-Player laat zich, niet in de laatste plaats op grond van een
overzichtelijke monitor-functie, (vanaf Versie 2.0) zeer comfortabel realiseren. Als u de update
vanaf het internet heeft betrokken, dan bevindt zich op de HDD van uw PC een bestand met de
naam
M3POOSxxx.EXE (waarbij x voor het versienummer staat) , die u onder het Windows
besturingssysteem kunt uitvoeren. Na het uitvoeren van het programma vindt u op uw PCvaste schijf een of meer bestanden met de extensie .BIN. Schrijf deze bestand(en) op een CD
en let daarbij op dat zich het bestand (de bestanden) in het hoofdpad van de CD bevindt
(bevinden) en niet in een directory! Het is mogelijk ook andere bestanden op de CD te branden
(bijv. .MP3-bestanden) en de CD als "Multisession", dus als re-writable te branden.
Aanwijzing voor gebruikers van andere besturingssystemen (bijv.: Linux): het beschreven
.EXE-bestand moet in der regel ook probleemloos met ZIP-compatibele software kunnen
worden bekeken en handmatig geëxpandeerd kunnen worden.
Al naar gelang de m3po-OS-versie waarvan u de update uitvoert, volgt u nu de beschreven
stappen:
Update van het besturingssysteem (OS) vanaf Versie 1.xx .
• Plaats de CD in de m3po.
• Na het automatisch scannen drukt u op de MENU-knop en
• kiest u het 'More..' menu.
• Kies vervolgens 'Update with CD..' .
• De display moet u nu melden dat er een update is gevonden (Update was found). Wenst u
op dit punt de update toch niet uit te voeren, verlaat dan het menu door op de soft-button
(ESC) te drukkken. Zo niet ...
• ... druk dan op de jogdial.
• Na een paar seconden moet de mededeling 'Update finished' ("Ik ben klaar.") verschijnen.
• Schakel de m3po uit en wacht gedurende 2-3 seconden.
• Houd nu de STOP-knop ingedrukt, terwijl u het apparaat weer inschakelt.
42 m3po
• Na de initialiserung dient nu de nieuwe 'M3PO Advanced Monitor' te verschijnen.
• Druk nu op de MENU-knop en
• kies 'Update from CD'.
• De display dient nu te melden, dat er een update is gevonden (Update was found).
• Druk nu op de jogdial.
• Na een paar seconden dient de meldung 'Update finished' ("Ik ben klaar.") verschijnen.
Nu dient uw m3po zich in de normale inschakeltoestand terug te zetten. De update is met
succes uitgevoerd – u ben klaar. ;-)
N.B.: Instellingen die u in de menu's heeft doorgevoerd, gaan na de automatische reset
verloren (zie ook pagina 29, "Het "More"-menu.")
Update van het besturingssysteem (OS) vanaf versie 2.xx .
• Plaats de CD in de m3po.
• Schakel de m3po uit en wacht gedurende 2-3 seconden.
• Houd de STOP-knop ingedrukt terwijl u het apparaat weer inschakelt.
• Na de initialisering dient de 'M3PO Advanced Monitor' te verschijnen.
• Druk nu op de MENU-knop en
• kies 'Update from CD'.
• De display dient u nu te melden, dat er een update is gevonden (Update was found).
Wenst u op dit punt de update toch niet uit te voeren, verlaat dan het menu door op de
soft-button (ESC) te drukkken. Zo niet ...
• ... druk dan op de jogdial.
• Na een paar seconden dient de mededeling 'Update finished' ("Ik ben klaar.") te
verschijnen.
Nu dient uw m3po zich in de normale inschakeltoestand terug te zetten. De update is met
succes uitgevoerd – u bent klaar. ;-)
N.B.: Instellingen die u in de menu's heeft doorgevoerd, gaan na de automatische reset
verloren (zie ook pagina 29, "Het "More"-menu.")
Tip voor profs: Vanaf software-versie 2.0 kunt u ook een update vanaf
de vaste schijf uitvoeren (´Update from HD´).
!
m3po 43
Downgrade een actueel besturingssysteem (OS) naar versie 1.xx .
Voor het geval dat u toch liever een vroegere versie van het m3po-OS wenst te gebruiken, kunt
u een zgn. downgrade uitvoeren. Daarvoor moeten de oude bestanden
M3PO_MON.BIN hernoemd worden. Brand een CD met het bestand zoals hierboven beschreven
M3PO.BIN in
en ...
• ... plaats de CD in de m3po.
• Schakel de m3po uit en wacht gedurende 2-3 seconden.
• Houd de STOP-knop ingedrukt terwijl u het apparaat weer inschakelt.
• Na de initialisering dient de 'M3PO Advanced Monitor' te verschijnen.
• Druk nu op de MENU-knop en
• kies 'Up. Monitor from CD'.
• De display dient u nu te melden dat er een update is gevonden(Update was found). Wenst
u op dit punt toch geen Update (resp. Downgrade) uit te voeren, verlaat dan het menu door
op de soft-buttons (ESC) te drukken. Zo niet ...
• druk dan op de jogdial.
• Na een paar seconden dient de mededeling 'Update finished' ("Ik ben klaar.") te
verschijnen.
Nu dient uw m3po in de normale inschakeltoestand terug te gaan. De update is met succes
uitgevoerd – u ben klaar. ;-)
N.B.: Instellingen die u in de menu's heeft doorgevoerd, gaan na de automatische reset
verloren (zie ook pagina 29, "Het "More"-menu.")
44 m3po
Update van "M3PO-Advanced Monitor" vanaf versie 2.xx .
• Plaats de CD in de m3po.
• Schakel de m3po uit en wacht gedurende 2-3 seconden.
• Houd de STOP-knop ingedrukt terwijl u het apparaat weer inschakelt.
• Na de initialisering dient de 'M3PO Advanced Monitor' te verschijnen.
• Druk nu op de MENU-knop en
• kies 'Up. Monitor from CD'.
• De display dient u nu te melden dat er een update is gevonden (Update was found). Wenst
u op dit punt toch geen update uit te voeren, verlaat dan het menu door op de soft-buttons
(ESC) te drukken. Zo niet ...
• ... druk dan op de jogdial.
• Na een paar seconden dient de mededeling 'Update finished' ("Ik ben klaar.") te
verschijnen.
Nu dient uw m3po in de normalen inschakeltoestand terug te gaan. De update is met succes
uitgevoerd – u ben klaar. ;-)
N.B.: Instellingen die u in de menu's heeft doorgevoerd, gaan na de automatische reset
verloren (zie ook pagina 29, "Het "More"-menu.")
Let op: Een stroomuitval tijdens de update kan onder bepaalde
omstandigheden tot beschadiging van het software-geheugen
(EPROM) leiden. Voer daarom nooit een software-update uit (en
überhaupt zowiezo niet!) bij naderend onweer of in de buurt van
plotseling optredende spanningspieken.
m3po 45
Playlists.
De m3po biedt omvangrijke mogelijkheden tot het samenstellen, opslaan en afspelen van zgn.
playlists. Playlists (in het Nederlands: Afspeellijsten) zijn vooraf geprogrammeerde
(geselecteerde) titels, die aansluitend automatisch door de Player worden afgespeeld. Meer
hierover vindt u in het hoofdstuk De menufuncties vanaf pagina 20. Heeft u een vaste schijf in
de m3po geïnstalleerd, dan kunnen deze lijsten zelfs opgeslagen worden en –als u die vaste
schijf weer in uw PC inbouwt – kan die ook daar worden gelezen.
De playlists waar de m3po gebruik van maakt, zijn compatibel met het gangbare .M3U-Format,
die door de bekende Winamp-Player (Software-Player onder Windows) is gestandardiseerd. U
beschikt dus naast het maken van playlists in de m3po over de mogelijkheid omgekeerd lijsten
op de PC samen te stellen en samen met de .MP3-titels op CD te branden.
Bij het kopiëren van playlists ...
Bij het kopiëren van playlists van CD naar vaste schijf dient u te onthouden, dat het niet
mogelijk is, een afzonderlijke playlist te kopiëren. Er is niet gecontroleerd of de nummers die u
wilt afspelen zich ook daadwerkelijk (en vooral waar) op de vaste schijf bevinden. Is een
playlist samen met titels in een map gearchiveerd, dan wordt de gehel map naar de vaste
schijf gekopieerd en wordt ook een (of meer) daarin aanwezige playlist mee overgenomen.
Raadpleeg over het kopiëren van bestanden ook het desbetreffende hoofdstuk op pagina 41.
46 m3po
Wat zijn ID-Tags?
Een ID-Tag is additionele informatie die in het .MP3-bestand gearchiveerd kan zijn. Een kleine
sector in de zgn. Header van het .MP3-bestand bevat informatie zoals titelnaam (deze hoeft
niet met de bestandsnaam overeen te stemmen), uitvoerend artist en album. Bovendien kan
informatie over het jaar van verschijnen of een stijlrichting aangegeven worden. Deze
gegevens worden echter door de Player wegens plaatsruimte niet in de afspeelmodus
weergegeven, maar staan alleen na een druk op de Info-knop van de afstandsbediening (of na
bediening van de functie ´MPEG-Info´ in het MORE-menu) ter inzage.
ID-Tag in de Winamp-Player.
De weergave van ID-Tags kan in het MORE-menu worden verborgen. Zie daarvoor pagina 29.
m3po 47
Wetenswaardigheden over het onderwerp MP3.
In het volgende vindt u een overzicht over het onderwerp MP3. Hier komt u meer te weten over
de bestandsopmaak en zijn oorsprong, software, om muziek zelf om te zetten, en vooral: wat
mag men en wat niet?
Wat is MP3?
MP3 is de afkorting voor MPEG-Layer 3, waar weer een afkorting in zit: MPEG = Motion Picture
Experts Group, waarachter een organisatie van specialisten uit de filmproduktie-branche
schuilgaat. MPEG is, eenvoudig weg, een procedure voor de opslag van video- en geluiddata
die al sedert enige jaren steeds verder is ontwikkeld. De basis voor de huidige zo populair
geworden "derde laag" (Layer 3) van de MPEG2.5-Audio-specificatie is reeds eind jaren
tachtig door het Fraunhofer Institut für integrierte Schaltungen (in het kort Fraunhofer IIS)
ontwikkeld.
Het voordeel van MP3-gecodeerde bestanden is hun relatief geringe omvang, zoals het
volgende voorbeeld duidelijk maakt: Speelt men de inhoud van een Audio-CD over op de
home-computer, dan heeft men daar ongeveer 650 Megabyte (MB) aan ruimte op de vaste
schijf voor nodig. Zet men de gekopieerde data om in .MP3-formaat, dan wordt de hoeveelheid
gegevens zodanig gereduceerd dat zij nog maar ongeveer 1/11 van de oorspronkelijk omvang,
dus rond 60MB is. Gaat het hier uitsluitend om spraak (bijv. taalcursussen) dan kan de
benodigde ruimte zelfs tot een factor 25:1 ingekrompen worden - de toonkwaliteit blijft daarbij
vrijwel gelijk. Dat is heel mooi, zoals de volgende grafiek laat zien:
11:11:1 25:1
CD-Audio MP3 128kBit/s
48 m3po
MP3 56kBit/s
Hoe komt het?
"Layer 3" is een handige combinatie van datacompressie en -reductie. Dat betekent zoveel
als: de digitale data worden gekomprimeerd (op de PC kent men deze procedure ook van het
"inpakken" van bestanden, bijvoorbeeld bij het omzetten in .ZIP-formaat). Bij het
comprimeren worden de data op tekenreeksen (of beter gezegd: regelmatigheden) onderzocht
die zich in het bestand herhalen. Om nu plaats te besparen, worden deze reeksen in de
gecomprimeerde bestanden slechts een keer opgeslagen en van een soort plaatsverwijzing
voorzien in welke positie de reeks opnieuw opduikt. Dat levert een behoorlijke
ruimtebesparing op en heeft het voordeel dat het bestand na het "uitpakken" (het decomprimeren) weer precies hetzelfde is als vroeger.
Om echter op een factor van 1:11 of zelfs hoger te komen, is er nog een extra "inkrimpproces"
nodig – de datareductie. Zoals de naam reeds doet vermoeden, worden hier de data werkelijk
gereduceerd, er komt dus aan de 'achter zijde iets anders uit dan wat er voorin in ging"
Overeenkomstig het motto van een bekende politicus "Bepalend is, wat achter d'ruit komt",
gaan wij eens wat dieper in op de procedure:
De in de genoemde MPEG-specificatie gebruikte datareductiemethode is gebaseerd op
algorithmen die het voor de mens slechts moeilijk hoorbare audiosignal uitfiltert. Zo heeft men
bijvoorbeeld ontdekt, dat het gehoor (Oor en hersenen) zeer zachte tonen die onmiddellijk
(enkele miliseconden) na een luid signal optreden, niet of slechts zeer moeilijk waarneemt.
Liggen deze tonen bovendien ook nog buiten het frequentiespectrum waarbinnen normaliter
de menselijke spraak te horen is, dan is het nog moeilijker deze te registreren – want mensen
reageren eerder op geluiden van hun soortgenoten dan op andere tonen.
Door het uitfilteren en weglaten van deze signalen bij het coderen van het bestand kan op
deze wijze de omvang nog eens aanzienlijk verder worden gereduceerd. De aanvankelijk
"overbodige" signalen zijn nu evenwel werkelijk verdwenen. Dat is klaarblijkelijk niet zo erg –
anders had u waarschijnlijk niet besloten de m3po aan te schaffen. Bij de hierboven gangbare
verkleining naar een-elfde van de oorspronkelijke omvang (128kBit/s), is een "verschil met de
CD" bij enkele muziekpassages voor de leek welliswaar hoorbaar – de vraag ten aanzien van
kwaliteit is voor hen evenwel niet bepalend. Uiteindelijk is .MP3 niet ontwikkeld met de AudioCD te concurreren, maar om een alternatieve opslagmogelijkheid te bieden. En dat dat heeft
het werkelijk weldegelijk te bieden, zodat het nut hier de doorslaggevende factor is.
m3po 49
Mag dat?
Bij velen roept het onderwerp .MP3 vragen ten aanzien van de legaliteit op . Wat mag men, wat
niet? Veel stof tot discussie en dat niet alleen voor aan de stamtafel.
Bekijkt men de kwestie eens wat afstandelijk dan blijft een rechtvaardig bezwaar tegen de
technologie die vooral van de zijde van de muziekindustrie wordt ingebracht overeind: het
internet wordt gebruikt om auteursrechtelijk beschermd werk (muziek) vrij-toegankelijk te
verspreiden. Daar is helaas niets tegen in te brengen, want op het web kan – na enig
speurwerk - werkelijk veel opgespoord worden wat daar eigenlijk niet thuishoort.
Op deze plek willen wij u dan ook dringend verzoeken met dit onderwerp op een verantwoorde
wijze om te gaan, want hier worden niet alleen bedrijfstakken schade toegebracht, maar ook
kunstenaars die althans tot dusverre nog geen alternatieve marketing-mogelijkheden voor hun
muziek ontsloten hebben.
Het gebruik van de technologie voor privé-gebruik van legaal aangeschaft material is echter
tot op heden geen problem – voor ons reden genoeg om aan u apparaten ter beschikking te
stellen waarmee u de voordelen van dit nieuwe medium volledig kunt benutten. Hoe gebruikt
u dan uw Player dusdanig dat iedereen er wat aan heeft? Het attractiefste is het uiteraard om
over de talrijke albums van uw favoriete artisten op de vaste schijf van uw m3po-Player of uw
PC thuis te kunnen beschikken. Daarvoor moet u wel de muziek legaal hebben aangeschaft,
hetgeen zoals reeds gezegd met het kopen van CD's ook mogelijk is. Deze CD's kunt u
onbekommerd in uw computer opslaan, met geschikte software in .MP3-formaat omzetten en
tot slot in uw Player gebruiken – zoals u het tot nu toe ook met "normale" CD´s gedaan heeft,
in de privé-omgeving (waarbij zich tot nu toe ook bij een geanimeerde barbeque met buren
zich niemand heeft beklaagd). Hier is het wellicht van belang te verwijzen naar het kopiëren
van cassettes (voor de autoradio) of het overspelen naar MiniDisk (voor het joggen) – alles OK.
In principe is het daarentegen niet toegestaan CD's, behalve voor eigen gebruik, te kopiëren.
Het Internet mag echter in deze context niet veroordeeld worden tot het enige bolwerk waar
illegale praktijken plaatsvinden. Het Web is nu al het informatiemedium No. 1 en daarmee ook
voor u het eerste toevluchtsoord als u .MP3-Software nodig heeft of gewoon meer wilt weten
En er duiken ook steeds meer "Online"-labels in het World-wide Web op en bieden u naast
honderdduizenden nummers van veelal onbekende nieuwkomers ook nummers van bekende
artiesten die het beluisteren waard zijn zoals: Alanis Morissette, Tori Amos, David Bowie,
Beastie Boys, Billy Idol, Peter Townshend, Dionne Warwick, George Clinton, den Toten Hosen de lijst kan vast en zeker in korte tijd oneindig uitgebreid worden. Want dit is pas het begin
van een enorm fenomeen waarnaar tot voor enige jaren nog door veel kunstenaars werd
verlangd (en door weinigen in deze vorm is voorspeld) en nu zijn loop neemt.
50 m3po
Hoe kan dat?
Hoe ontstaat zo'n .MP3-bestand dan, hoe krijgt men zijn muziek nu in de Player? Een
belangrijke vraag waarvoor wij op deze plek een paar antwoorden willen geven.
Zoals reeds hierboven beschreven is er een duidelijk verschil tussen het .MP3-formaat en de
digitale gegevens zoals wij die op een audio-CD aantreffen. .MP3-bestanden bestaan uit
gereduceerde data, dus op een bepaalde manier met behulp van de computer bewerkt. De
procedure van het "inkrimpen" noemt men Encoding, in het Nederlands coderen. Deze
procedure is zeer tijdrovend aangezien het originele signal eerst wordt geanalyseerd,
vervolgens worden de gegevens die niet nodig zijn eruit gefilterd. Het coderen van
audiosignalen kan men met passende software zelf uitvoeren – het enige wat me bovendien
nodig heeft, is of een snelle computer of veel tijd.
Het inlezen van audio-CD's en aansluitende omzetten in .MP3-formaat is vandaag de dag zeer
populair. Daarbij wordt de inhoud van een CD eerst naar de vaste schijf van de computer
gekopieerd – deze procedure voor het uitlezen van CD's noemt men ook wel "rippen"".
Uitgaande van een goede CD-drive, komt de kopie van de muziek overeen met die van het
origineel – kleine leesfouten kunnen er altijd insluipen, maar die zijn echter in de regel niet
hoorbaar.
Staan de data aansluitend eenmaal "op de schijf", dan kan men zich aan het coderen zetten.
Daarbij wordt meestal de keuze geboden hoe sterk de muziek gekomprimeerd moet worden.
Deze compressie (naast gegevensreductie) wordt in Kilobit per seconde (kBit/s) aangeduid,
bijvoorbeeld 96kBit/s. hoe lager dit getal hoe kleiner later het .MP3-bestand. Echter ook hoe
slechter het luistergenot. Bij muziek in Stereo-"CD-kwaliteit" is 112-128kBit/s voldoende
gebleken. Spraak (Mono) wordt in de regel sterker gecomprimeerd en heeft genoeg aan 3256kBit/s. In de volgende tabel worden u enige toepassingsgebieden getoond:
Geluidskwaliteit
Geluidskwaliteit kBit/s
GeluidskwaliteitGeluidskwaliteit
kBit/s Verkleining
kBit/skBit/s
Verkleining
VerkleiningVerkleining
Telefoonkwaliteit 8 96:1
Beter dan korte golf 16 48:1
Spraak nog goed verstaanbare
32
24:1
Radiokwaliteit (stereo) 56...64 26...24:1
Fast CD-kwaliteit (stereo) 96 16:1
CD-kwlaiteit (stereo) 112..160 14..8:1
Uw m3po verwerkt bovendien nog een hoge bitoverdrachtsnelheid tot 320kBit per seconde.
De na het coderen beschikbare bestanden kunnen aansluitend op een recordable CD worden
gebrand, en ze door de m3po laten weergegeven. Zo eenvoudig kan dat gaan.
m3po 51
Index
A
aansluiting, Opstelling en · 11
About m3po ("More"-menu) · 30
ADD · 18
Add to my Playlist (Playlist-modus) · 24
Afspeellijst · 17
Afspeellijsten (playlists) · 24
Afspeellijsten (Playlists) · 45
Afstandsbediening · 32
Autoplay · 29
B
Battarijen · 11
bediening · 16, 21, 22
bedieningstoetsen · 16
Bestanden kopiëren · 40
Bestandsformaat · 47
Bestandsnaam · 28
Bitraten · 50
C
Cijfer-codes, afstandsbediening · 34
Clear Playlist (Playlist-modus) · 24
Continous (Playmode) · 20
Create HD index · 29
D
Datacompressie · 48
Datareductie · 48
Datum en tijd instellen · 30
Digitale, aansluiting · 11
display · 16
display-knop · 18
DJ (Playmodus) · 20
DJ-modus · 17
Freespace on HDD (HDD-Functions) · 27
G
Gehoor · 48
Geluidsterkte van de hoofdtelefoonversterker · 31
Grammofoonplaat · 15
H
HD index · 29
HDD Functions · 27
Het sorteren van bestanden, automatisch · 29
HiFi-versterker, aansluiten op · 11
Hoofd- en kleine letters · 27
Hoofd-letters en kleine letters · 26
Hoofdtelefoonaansluiting · 12
I
IDE Speed · 29
ID-Tags · 18, 46
Inhoud van de verpakking · 5
Instellingen, automatische opslag · 31
Introscan (Playmodus) · 20
Introscan Time, vastleggen van de · 30
Invoer-knop · 18
J
Jogdialmodus · 23
K
Kopiëren, bestanden · 40
L
LCD-scherm · 16, 21, 22
Legaal, wat is · 49
Linux (bestandssysteem) · 39
E
EJECT-knop · 19
Encoding · 50
Endless Select · 29
Enter · 18
ESC · 18
F
Format HDD (HDD-Functions) · 27
Formateren van de vaste schijf · 39
Freespace on HDD · 39
M
M3PO.BIN · 41
M3PO-Advanced Monitor · 44
M3U-Format · 45
Macintosh (bestandssysteem) · 39
Make Directory (HDD-Functions) · 27
Map · 17
Mappen · 14
Menufuncties · 20
MENU-knop · 19
Monitor-functie · 41
52 m3po
More-menu · 29, 42, 43, 44
MP3, Wetenswaardigheden over · 13, 47
MPEG Info ("More"-menu) · 30
Multisession-CD · 41
Mute-functie · 31
Muziek-CD's, weergave van · 13
My Playlist (Playmodus) · 20
O
Onderhoud · 6
Opnemen met de m3po · 13
Opstelling van de speler · 6
Sleeptimer · 29
Soft-Button · 18
Software-Updates · 41
Software-updates uitvoeren · 41
Sort HD Directories ("More"-menu) · 29
Sound, Instellingen · 28
Speed (Jogdialmodus) · 23
Splitmode · 29, 31
Standaardwaarden, Resetten op · 30
STOP-knop · 19
Stroomuitval · 44
Symbolen · 17
Symbolen in de display · 17
P
Palm OS · 34
Party Lock · 29, 30
Playlist · 17
Playlist kopiëren · 40, 45
Playlist opslaan · 26
Playlist-modus · 24
Playlists · 17, 45
Playlists on CD (Playlist-modus) · 24
Playmodus · 20
POWER-schakelaar · 19
R
Remove File/Dir (HDD-Functions) · 27
Reset m3po ("More"-menu) · 30
rippen · 50
Rossi, Herr · 14
S
Save my playlist (Playlist-modus) · 24
Scrolling ("More"-menu) · 30
SEA, Search · 18
Search (Jogdailmode) · 23
Search file, zoekfunctie · 28
Select (Jogdialmodus) · 23
Select Destination · 26, 27
Select Destination (HDD-Functions) · 27
SELECT-dial (Kopiëren door ingedrukt houden) · 40
SELECT-wiel · 18
Set Time and Date ("More"-menu) · 30
Show ID Tags · 30
Shuffle (Playmode) · 22
Single (Playmode) · 20
Skip (Jogdialmodus) · 23
T
Tijd en datum instellen · 30
Time and Date ("More"-menu) · 30
Titelinformatie · 18
U
Uitgangsgeluidssterkte · 31
UP-knop · 18
V
vaste schijf, formaatbeperkingen · 35
Vaste schijf, formateren · 39
Vaste schijf, inbouw van een · 35
Vaste schijf, SCSI · 35
Vaste schijf, welke · 35
Vaste schijf-functies · 27
Veiligheidsinstructies · 6
Vervorming · 31
View Playlist (Playlist-modus) · 24
Volume (Phones) · 31
W
Wachtwoord, invoer in Party Lock · 30
weergave stoppen · 19
weergavesnelheid, Timestretching · 15
Winamp · 45
Windows (bestandssysteem) · 39
wissen, teken bij invoer wissen · 28
Z
Zappa, Frank · 14
m3po 53
Loading...