waarop deze verklaring betrekking heeft, voldoet aan de volgende normen resp. normatieve
documenten:
EN 55022 Class B
EN 55024
De volgende gebruiksvoorwaarden en toepassingsomgevingen zijn vereist:
woonbereik, winkel- en nijverheidsbereik alsmede kleine bedrijven
Aan deze verklaring ligt ten grondslag:
testrapport(en) van het EMC-onderzoekslaboratorium
De informatie in dit document kan op ieder moment zonder verdere vooraankondiging wijzigen en houdt op geen
enkele wijze een verplichting in van de zijde van de verkoper. Er wordt geen garantie of waarborg verleend, direct of
indirect, inzake kwaliteit, geschiktheid of waarde voor een bepaalde inzet van dit document. De fabrikant behoudt
zich het recht voor de inhoud van dit document of/en de daarbij behorende producten op elk gewenst moment te
wijzigen zonder enige verplichting om enig persoon of organisatie daarvan op de hoogte te stellen. In geen enkel
geval is de fabrikant aansprakelijk voor schade van welke aard dan ook die kan ontstaan door het gebruik of
gebrek aan gebruiksmogelijkheden van dit product of de documentatie zelfs als de mogelijkheid van zulke schade
bekend is. Dit document bevat informatie waarop het auteursrecht van toepassing is. Alle rechten voorbehouden.
Geen enkel deel of fragment uit dit handboek mag worden gekopieerd of verstuurd in enigerlei vorm of op enigerlei
aard of wijze of voor enigerlei doel worden gebruikt zonder uitdrukkelijke schriftelijke toestemming van de
rechthebbenden. Product- en merknamen die in dit document vermeld worden, zijn enkel bedoeld voor
identificatiedoeleinden. Alle geregistreerde logo's, product- of merknamen die in dit document worden vermeld zijn
het geregistreerde eigendom van de desbetreffende bezitter.
De Service bij TerraTec......................................................................................................... 55
SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands) 3
Page 4
Hallo geachte koper.
Het doet ons plezier dat ook u uw keuze op een SoundSystem van TerraTec heeft laten vallen
en wij feliciteren u met deze beslissing. U heeft met dit product een hoogwaardig stuk “Stateof-the-Art”-audiotechniek verworven en wij zijn ervan overtuigd dat ons product u in de
komende jaren veel nuttige diensten zal bewijzen en vooral een hele boel plezier zal
bezorgen.
Deze handleiding beschrijft uitvoerig het SoundSystem Aureon 7.1 Universe.
Maar allereerst een kort overzicht over hetgeen u nu allemaal voor zich heeft liggen:
Aureon 7.1 Universe – PCI-kaart met frontmodule en toebehoren
Veel aansluitmogelijkheden. Het SoundSystem Aureon 7.1 Universe is het resultaat van
jarenlange ervaring op het vlak van pc-audio en de consequente verdere ontwikkeling van
beproefde producten uit ons huis TerraTec. Het SoundSystem Aureon 7.1 Universe biedt u
verregaande mogelijkheden voor de aansluiting van audio-(hulp-)toestellen, zoals een
surround-hifi-installatie, grammofoonplatenspeler, minidisk- of cd-spelers met analoge of
digitale audioaansluitingen, alsook hoofdtelefoon en microfoon. Voor comfortabele toegang
– en natuurlijk als lust voor het oog – kunt u de meegeleverde frontmodule in de PC
inbouwen.
Hoogwaardige audio-eigenschappen. Het SoundSystem Aureon 7.1 Universe maakt de
analoge opname en weergave van audiomateriaal in heel hoge kwaliteit mogelijk. De kaart
biedt u moderne 24Bit-omzetterbouwstenen met een aftastfrequentie van max. 192 kHz.
4 SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands)
Page 5
Hiermee haalt de Aureon 7.1 Universe een signaalruisafstand van duidelijk meer dan -100
dB(A) aan de analoge in- en uitgangen!
Opname en weergave van audiomateriaal op zuiver digitaal niveau. Het SoundSystem Aureon
7.1 Universe stelt u een optisch en bijkomend een coaxiale stereo-in- en uitgang in het 24 BitS/PDIF-formaat ter beschikking. Hiermee heeft u o.a. de mogelijkheid reeds gedigitaliseerde
opnames van een cd-, DAT- of MiniDisk-speler (of recorder) zonder enig verlies met de pc uit
te wisselen. Daarnaast hebt u de keuze uit alle gangbare samplefrequenties alsook toegang
tot instellingen, zoals kopieerbeveiliging. De interface kan daarbij zelfs voor de overdracht
van raw-data worden gebruikt zoals die bijvoorbeeld voor Dolby AC3-signalen wordt gebruikt.
Van dicht en van ver.Om als een echte allrounder beschouwd te kunnen worden, is bij de
Aureon 7.1 Universe een afstandsbediening mat batterijen geleverd, waarmee u niet alleen de
functies van de soundkaart, maar ook willekeurige toepassingen kunt sturen en beheren.
Voor chips of nootjes dient u wel zelf te zorgen.
Software à la carte. Het ControlPanel – de besturingscentrale van uw Aureon 7.1 Universe –
zal u snel weten te waarderen. Een doordachte gebruikersinterface en intuïtieve bediening
van alle kaartinstellingen maken de dagelijkse gang van zaken met de SoundSystem tot een
opvallend onopvallende belevenis.
En ook het scala aan stuurprogramma's laat niets te wensen over. Een doordachte
driverarchitectuur op basis van Microsofts WDM-technologi garandeert een perfect gebruik
met de gangbare besturingssystemen van de Microsoft-Windows-familie. Muziekanten
verheugen zich daarnaast over de ondersteuning van de ASIO 2.0-interface van Steinberg
alsook de WDM-Kernel-streaming (b.v. Sonar™) zodat bij de juist uitgeruste programma's
extreem lage latenties (b.v.) voor het “live” spelen van software-instrumenten bereikt worden.
Last but not least hebben we nuttige softwaretitels bijgevoegd waarmee u de mogelijkheden
van het SoundSystem volledig kunt benutten en waaraan u veel plezier kunt beleven.
We wensen u bij het gebruik van het SoundSystem Aureon 7.1 Universe heel veel plezier en
verzoeken u om bij gelegenheid deze handleiding aandachtig te lezen. Naast de absoluut
noodzakelijke informatie inzake de techniek geven wij op de juiste plaatsen typische
gebruiksvoorbeelden. Wij zijn ervan overtuigd dat ook ervaren gebruikers hierdoor nog een
beetje slimmer worden. U moet bes list de tips en aanwijzingen in dit handboek lezen die
omkaderd zijn en van een uitroepteken voorzien. U vindt hier bijvoorbeeld een samenvatting
van de volgende paragraaf, aanwijzingen inzake belangrijke instellingen of trucjes die de
dagelijkse soundperikelen aanzienlijk kunnen verlichten.
Hartelijk dank, nog veel plezier en tot dan
... uw TerraTec-team!
SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands) 5
Page 6
Van uitpakken tot en met installatie.
Voordat u de soundkaart in uw computer monteert, a.u.b. goede nota nemen van de
specificaties van uw computerconfiguratie. Kijk ook voor informatie over de instellingen in de
handleidingen van uw computer en andere extra kaarten.
Wanneer u de volgende aanwijzingen in acht neemt, moet de montage zonder problemen
uitgevoerd kunnen worden.
Mocht u desondanks nog moeilijkheden ondervinden, lees dan eerst het desbetreffende
hoofdstuk in deze documentatie nog eens aandachtig door.
Mocht het dan nog steeds niet lukken dan is onze service-hotline graag tot assistentie bereid.
De telefoonnummers en de openingstijden van de hotline vindt u in bijgeleverde servicekaart.
Controleer eerst of het pakket compleet is.
De leveromvang van het SoundSystem Aureon 7.1 Universe omvat minstens:
1 platte verbindingskabel, PCI-kaart naar frontmodule
·
1 MIDI I/O slotplaatadapter
·
1 CD-ROM digitale audio-aansluitkabel
·
1 TOS link-kabel (1,0 m)
·
2 adapterstekkers 6,3 mm stereoplug naar 3,5 mm stekkerbus
·
1 infrarode afstandsbediening met batterijen
·
1 installatie en stuurprogramma-cd
·
1 handboek
·
1 serviceblad
·
1 TerraTec registratiekaart met serienummer
·
1 Algorithmix registratie- en updatekaart
Gelieve de registratiekaart zo snel mogelijk naar ons op te sturen of registreer via het Internet
via http://www.terratec.net/register.htm
. Dit is belangrijk voor de support en de hotline.
6 SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands)
Page 7
N.B.!
Ook als echte professional dient u minstens het hoofdstuk “De software.” vanaf pagina 24
kort te overlopen. De informatie over de stuurprogramma's en de eerste paragrafen over het
ControlPanel zijn belangrijk om het systeem te kunnen begrijpen. Hartelijk dank.
Kort en bondig voor de snelstartende profs.
Bij het SoundSystem Aureon 7.1 Universe gaat het om een busmastering-compatibele PCIinsteekkaart. Kies indien mogelijk een uitbreidingssleuf die ver uit de buurt van de grafische
kaart(en) of SCSI-/RAID-controller ligt – dus zo ver als mogelijk “onderaan”. Bovendien kunt u
er nu al aan denken dat er straks wel 6 audiokabels naar beneden kunnen hangen.
De frontmodule wordt met de bijgeleverde platte kabel aangesloten en hiermee ook van
stroom voorzien. Vanwege afhangende kabels kunt het beste een inbouwsleuf onder het cdstation, ZIP-drive of zo kiezen.
De driverinstallatie onder Windows 2000 en XP gebeurt conform de Microsoft-instructies, de
drivers vindt u op de bijgeleverde cd-rom.
Na de driverinstallatie moet het ControlPanel absoluut geïnstalleerd worden. Een volledige
bediening via de Windows-Mixer is niet mogelijk.
De WDM-audio-stuurprogramma's kunnen zoals u gewend bent in de applicaties geselecteerd
worden. Er kan uit ASIO-stuurprogramma's in compatibele programma's worden gekozen,
WDM-Kernel-Streaming is “niet zichtbaar” (dus indien voor programma's nodig altijd
inzetbaar en niet expliciet te selecteren). De configuratie van de betreffende buffergrootten
vindt in het Aureon-ControlPanel plaats (niet te verwarren met het Windows-Controlpanel =
het configuratiescherm).
Tot zover de beknopte introductie. Een uitvoerige beschrijving van de installatie met
illustraties vindt u in het navolgende.
SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands) 7
Page 8
De aansluitingen van de Aureon 7.1 Universe PCI-kaart.
CN20
CN22
Analoge stereo-ingang (3,5 mm miniplug)
Analoge stereo-uitgang 1 “front” (3,5 mm miniplug)
Analoge stereo-uitgang 2 “rear” (3,5 mm miniplug)
Analoge stereo-uitgang 3 “center/subwoofer (LFE)” (3,5 mm miniplug)
Analoge stereo-uitgang 4 “back surround (BS)” (3,5 mm miniplug)
Aan de achterzijde:Connector voor aansluiting van platte kabel op PCI-kaart
SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands) 9
Page 10
Inbouw en installatie – stap voor stap.
Veiligheidsinformatie.
Haal voor het openen van het apparaat de stekker uit de wandcontactdoos en de connector
uit de PC!
·
Schakel uw computer en alle aangesloten randapparatuur zoals printer en monitor uit.
Laat de netkabel nog aangesloten, zodat uw computer geaard is.
·
Raak de metalen plaat aan de achterkant van uw systeem aan, om uzelf te aarden en te
ontdoen van statische elektriciteit. Verwijder dan het netsnoer.
·
Verwijder nu de behuizing van uw PC.
Inbouw van de PCI-kaart.
·
Zoek nu naar een vrije PCI-uitbreidingssleuf, verwijder evt. de schroef waarmee de
sleufafdekking bevestigd is en verwijder de afdekking. Moet u een afdekplaatje eruit
drukken, ga dan daarbij a.u.b. bijzonder voorzichtig te werk (letselgevaar).
·
Opdat uw SoundSystem zo optimaal mogelijk werkt, kiest u bij voorkeur een insteeksleuf
die zich niet onmiddellijk naast een reeds geïnstalleerde kaart bevindt aangezien enkele
componenten zoals bijv. grafische kaarten of SCSI-/RAID-adapters signalen kunnen
afgeven die een storende uitwerking kunnen hebben op het gebruik van de audiokaart.
·
Bovendien adviseren we u een uitbreidingssleuf zo dicht mogelijk bij de bodem van de PC
te kiezen aangezien u eventueel 6 audiokabels rechtstreeks op de kaart kunt aansluiten.
Deze zullen – op grond van natuurkundige wetmatigheden op onze planeet – met een aan
zekerheid grenzende waarschijnlijkheid naar beneden hangen. ;-)
·
Neem eerst de platte kabel en vervolgens de PCI-kaart voorzichtig uit de verpakking: pak
de kaart met een hand aan de randen vast, terwijl de ander hand op het metalen
oppervlak van de pc rust.
·
Hiermee wordt ervoor gezorgd dat de elektrostatische lading van uw lichaam (dit is geen
grap) via de pc wordt afgevoerd en de kaart niet belast. Raak de onderdelen van de kaart
nooit aan.
·
Sluit nu de platte kabel aan op de (enige) passende aansluiting van de kaart. Sluit evt.
bijkomende interne kabels (b.v. van het cd-station) op de kaart aan. Meer informatie over
de betreffende aansluitingen vindt u op pagina 8 (De aansluitingen van de Aureon 7.1
Universe PCI-kaart.).
·
Richt de audiokaart zodanig uit dat connectorstrip zich met de goudkleurige
aansluitpinnen precies boven de sokkel van de PCI-uitbreidingssleuf bevindt.
·
Steek nu de kaart in de uitbreidingssleuf. Soms moet u de kaart krachtig in het slot
drukken, zodat een correcte verbinding tot stand komt. Doe dit echter behoedzaam en let
er vooral op dat de contacten precies t.o.v. elkaar zijn uitgericht aangezien anders het
moederbord of uw audiokaart kan worden beschadigd.
·
Bevestig de kaart met de vrij geworden schroef van de sleufafdekking (ligt in de regel bij
de pc-behuizing).
10 SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands)
Page 11
Inbouw van de frontmodule.
Selecteer een vrije 5¼" inbouwsleuf aan de voorzijde van uw PC. Vanwege de afhangende
·
kabels kunt het beste een inbouwsleuf onder het cd-station, ZIP-drive of dergelijke
kiezen. Eventueel moet u een afdekplaatje er uit breken. Ga a.u.b. zeer voorzichtig te werk
(letselgevaar).
·
Voer nu de van te voren op de PCI-kaart aangesloten platte kabel door de PC naar boven
en van binnen uit door het vrije vak naar buiten. Verbind de stekker met de connecterstrip
aan de achterzijde van de module.
·
Schuif de module in de schacht en bevestig die met de meegeleverde schroeven. Zorg
voor een werkelijk stevige bevestiging aangezien door het voortdurend uittrekken en
insteken van kabels andere krachten werkzaam zijn dan bij het gebruik van een CDstation.
Tot slot.
·
Monteer daarna weer de behuizing.
·
Sluit nu uw audio-periferie (hifi-versterker, actieve luidspreker, mengpaneel, etc.) op de
Aureon 7.1 Universe aan. (Lees hiervoor ook het hoofdstuk “De aansluitingen en hun
toepassingen.” vanaf pagina 20.)
·
Sluit de netkabel alsmede alle andere kabels weer aan op uw pc. Overtuig u ervan, dat uw
luidsprekers of uw stereo-installatie op een laag volume ingesteld zijn.
·
Schakel uw computer nu weer in. Nu volgt de installatie van de stuurprogrammasoftware.
SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands) 11
Page 12
De installatie van de stuurprogrammasoftware.
Het SoundSystem Aureon 7.1 Universe wordt met drivers voor de besturingssystemen
Windows 2000 en Windows XP geleverd. Het gebruik van de kaart onder Windows 95, 98, ME
en Windows NT 4 is niet mogelijk. Voordat u aan de installatie begint, dient u dus eerst vast te
stellen welk besturingssysteem u gebruikt.
Over het besturingssysteem en versienummer verschaft het Configuratiescherm onder
“Systeem” informatie.
Zo herkent men bijvoorbeeld het Windows XP service pack 1.
In de volgende beschrijvingen voor de driverinstallatie staat <CD> voor de stationletter die aan
het cd-rom-station toegewezen is, waarin zich de driver-cd van het SoundSystem Aureon 7.1
Universe bevindt.
12 SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands)
Page 13
Installatie onder Windows 2000.
Nadat de PC opnieuw is opgestart en de nieuwe hardware door de Hardwareassistent van
Windows is gevonden, ziet u het volgende venster.
Klik op “Volgende”.
Kies: “Zoeken naar een geschikt stuurprogramma voor dit apparaat (aanbevolen)” en klik op
“Volgende”.
SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands) 13
Page 14
Activeer de optie “CD-ROM-stations” en klik op “Volgende”.
Ook dit beeldscherm kunt u met “Volgende” bevestigen.
14 SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands)
Page 15
Ga door met de installatie door op “Ja” te klikken.
Het kan zijn dat in het verloop van de installatie opnieuw een dergelijke dialoog verschijnt,
blijf rustig en handel bedachtzaam en weloverwogen door op “JA” te klikken.
Windows voert nu de installatie van het stuurprogramma voor u uit en geeft d.m.v. een aantal
vensters meldingen met betrekking tot de voortgang van het proces. Meer gebeurt er hier niet.
Heeft u het gevoel dat u iets moet doen en u weet niet zeker hoe of wat, dan krijgt u
doorgaans door op de Enter-toets te drukken een succesvol resultaat.
Als Windows nog eens naar een driverbestand vraagt, verwijs dan opnieuw naar de hierboven
genoemde directory van de Aureon 7.1 Universe cd-rom.
Nadat de installatie van de stuurprogramma's met goed resultaat is uitgevoerd, kunt u via
Autostarter de overige bundelsoftware comfortabel toevoegen.
<CD>:\autorun.exe
Volg de aanwijzingen op het beeldscherm, dan kan er in principe niets mis gaan. De
desbetreffende softwarebundel kan net zo eenvoudig weer uit uw systeem verdwijnen Ga
hiervoor naar Deze Computer, kies daar “Software” en zoek het programma dat u wilt wissen.
Maak de nodige selecties en klik telkens op “Toevoegen/verwijderen...”.
SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands) 15
Page 16
Installatie onder Windows XP.
Nadat de PC opnieuw is opgestart en de nieuwe hardware door de Hardwareassistent van
Windows is gevonden, ziet u het volgende venster.
Klik op “Volgende”.
Kies “Op de onderstaande locaties naar het beste stuurprogramma zoeken” en klik op “Volgende”.
16 SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands)
Page 17
Kies “Toch doorgaan”.
Het kan zijn dat in het verloop van de installatie opnieuw een dergelijke dialoog verschijnt,
blijf rustig en handel bedachtzaam en weloverwogen door op “Toch doorgaan” te klikken.
Nadat de installatie van de stuurprogramma's met goed resultaat is uitgevoerd, kunt u via
Autostarter de overige bundelsoftware comfortabel toevoegen.
<CD>:\autorun.exe
Volg de aanwijzingen op het beeldscherm, dan kan er in principe niets mis gaan. De
desbetreffende softwarebundel kan net zo eenvoudig weer uit uw systeem verdwijnen Ga
SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands) 17
Page 18
hiervoor naar Deze Computer, kies daar “Software” en zoek het programma dat u wilt wissen.
Maak de nodige selecties en klik telkens op “Toevoegen/verwijderen...”.
Stuurprogramma geïnstalleerd – zo ziet het eruit.
Na de succesvolle installatie van het stuurprogramma dient u zicht te overtuigen dat uw
Windows systeem correct functioneert. Het Configuratiescherm verschaft u een overzicht van
de geïnstalleerde en herkende hardwarecomponenten in uw PC. U vindt de Apparaatbeheer in
de Systeembesturing onder “Systeem” > “Hardware”. Klik dan op de optie “Apparaatbeheer”.
Zo dient het venster eruit te zien, indien alles correct is geïnstalleerd. Op het scherm is de inhoud van
“Besturing voor geluid, video en spelletjes” zichtbaar. Dat kunt u ook doen, door op het kleine “+”-
symbool aan de linkerzijde te klikken.
18 SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands)
Page 19
De Multimedia-instellingen.
Tot slot dient u de “Multimedia”-instellingen van uw systeem te controleren en de weergave
van audiobestanden via Windows Wave-Mapper correct in te stellen.
Roep de “Eigenschappen van Multimedia” op (“Systeembesturing” > “Multimedia”) en
selecteer “AUDIO”.
Aan uitvoer via de Wave-Mapper wordt door veel programma's of voor Windowssysteemklanken de voorkeur gegeven.
Ook voor de weergave van MIDI-muziekbestanden kan een toestel gekozen worden.
Standaard is hier de Microsoft-Wavetable-Synthesizer ingesteld. Heeft u een andere DirectXSoftware-Synthesizer of een MIDI-interface geïnstalleerd, dan kunt u het desbetreffende
apparaat hier uitkiezen. Wenst u de uitvoer via de MIDI-interfaces van de Aureon 7.1 Universe,
kies dan de driver “Aureon MIDI”.
De instellingen in de bovengenoemde dialoog gelden bijv. voor vele spelletjes, Windowssysteemklanken, de Microsoft MediaPlayer, toepassingen in Internet Explorer (Flash, etc.),
enzovoorts. N.B.: de stuurprogramma-instellingen in enkele programma's dienen separaat
uitgevoerd te worden. Daarbij worden bovenstaande instellingen door de desbetreffende
toepassing omzeild. Meer informatie over de verschillende drivers vindt u vanaf pagina 24
(Het stuurprogramma.).
SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands) 19
Page 20
De aansluitingen en hun toepassingen.
Na de succesvolle installatie van uw nieuwe geluidskaart komen we nu bij het belangrijkste
deel – de aansluiting van externe apparaten en de daarbij passende software-instellingen.
Veiligheidsinformatie.
Gelieve alle (analoge) apparaten altijd alleen in uitgeschakelde toestand aan te sluiten om de
luidsprekermembranen en uw gehoor tegen plotselinge optredende piekbelastingen te
beschermen. Bij digitale apparaten dient u op zijn minst het volume van uw weergavesysteem
laag te zetten.
Overzicht.
Het SoundSystem Aureon 7.1 Universe is aan en op de PCI-kaart en natuurlijk aan de
uitbreidingsmodules met talrijke aansluitmogelijkheden uitgerust. Wij willen deze graag in
het kort aan u voorstellen:
Van binnen – CD-audio, AUX en TTL.
Op de printplaat van de Aureon 7.1 Universe bevinden zich drie steekaansluitingen voor de
analoge verbinding van cd-rom-stations (cd1 en cd2) of andere insteekkaarten, zoals tv- of
video-uitbreidingen (AUX). De hierbij passende kabels met stekkers zijn genormeerd en zijn
bij merkproducten in de regel bijgeleverd.
Ook een digitale ingang treft u hier aan. Aan de stekkers met het opschrift “CD Digital” kan
een extern S/PDIF-signaal met zogenaamd TTL-niveau (+5 volt) gecreëerd worden, zoals het
door de meeste cd-rom-stations verzonden wordt.
De analoge cd-rom-aansluitingen zijn elektrisch van elkaar onafhankelijk (ontkoppeld) en
kunnen gelijktijdig worden gebruikt. In het Aureon ControlPanel worden echter de beide cdsignalen als een (1) bron samengevat weergegeven.
Aan de achterzijde – 8 d'r in, 2 d'r uit.
De gulden slotplaat van uw SoundSystem herbergt vijf bussen, die op de aansluiting van (3,5
mm-) stereo-minipluggen wachten.
Als eerste de blauwe bus (IN) aan de slotplaat – een van de eveneens talrijke audio-ingangen
van de kaart. Het inputsignaal hier kan ook later in het Aureon-ControlPanel voor opname
worden geselecteerd.
De vier (groen, zwart, oranje en geel) volgende leiden acht van elkaar onafhankelijke
audiokanalen uit de kaart en zijn voor de verbinding met een passend uitgeruste (surround)versterker of een actief luidsprekersysteem bestemd. In een opnamestudio kan hier
natuurlijk ook een mengpaneel op worden aangesloten.
20 SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands)
Page 21
De indeling komt overeen met het formaat dat u zeker al uit het 5.1 / 7.1 – hifi-bereik kent:
F voor de beide frontluidsprekers (front, links en rechts)
R voor de beide achterste luidsprekers (achter, links en rechts)
C/W voor de centrale (center-)luidspreker (mono) en het subwoofersignaal, het zogenaamde
LFE-kanaal (eveneens mono). Het linker kanaal voert hierbij het centersignaal (meestal
een witte of zwarte stekker aan de kabel).
BS voor de achteraan geplaatste effectluidsprekers van uw 7.1-boxsysteem.
Nog een aanwijzing: de uitgang voor de voorste luidsprekers (F) is met de analoge en (zoals
gebruikelijk ook) digitale stereouitgangsparen, alsmede de hoofdtelefoonuitgang aan de
frontmodule parallel geschakeld. Hierover later meer.
De optische digitale uitgang (TOS-link) is parallel met de digitale uitgang aan de frontmodule
geschakeld en leidt een permanent aangesloten kabel tegen de achterkant van de computer.
Van voren – de Aureon 7.1 Universe frontmodule – absolute veelzijdigheid.
De frontmodule verduidelijkt de flexibiliteit van het SoundSystem waarmee u in de toekomst
alle uitdagingen voor de opname en weergave van audio en muziek aankan. Eén voor één,
van links naar rechts:
De frontmodule en zijn talrijke aansluitingen.
Line In / Tape
De linker (boven) en rechter ingang is voor de opname van bronnen met normaal, zogenaamd
Line-niveau bedoeld. De gevoeligheid komt overeen met die van de ingang op de afdekplaat
van de PCI-kaart. Hier kunt u dus apparaten zoals cassettedeck, taperecorder, mengpaneel,
memocorder, studio-effektengenerator, recorduitgang van de hifi-installatie etc. op
aansluiten. De kleine LED geeft aan of deze ingang in het Aureon-ControlPanel geactiveerd
werd.
SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands) 21
Page 22
Phono
De linker (boven) en rechter ingang is voor de opname vanaf een grammofoonplatenspeler
zonder een tussengeschakelde versterker en zonder twijfel een van de highlights van het
SoundSystem. De vinyl-player kan dankzij de ingebouwde phono-voorversterker rechtstreeks
via de frontmodule worden gebruikt, en ook de vereiste vervormingsreductie vindt plaats in
het systeem. Bovendien levert de bijgeleverde software talrijke functies voor de optimalisatie
van oud geluidsmateriaal. Ga na of uw platenspeler over een zogenaamd “Moving-Magnet”
(MM, MD) naaldsysteem beschikt. Voor het aansluiten van een zelden voorkomend, “MovingCoil” (MC) systeem is de Aureon 7.1 Universe hardware niet geoptimaliseerd. Indien u toch
een MC-systeem wilt gebruiken dan moet dit op zijn minst een uitgangsspanning van 2-3
mVolt afgeven (uitkomst bieden eventueel de specificaties van het naaldsysteem).
Een Tip: om een eventueel voorkomend netgebrom te elimineren dient de aardekabel van uw
grammofoonplatenspeler met de PC-behuizing te zijn verbonden. In de praktijk kunt u
hiervoor een bevestigingsschroef voor de kast van de PC-behuizing gebruiken
Line Out
Hier gaat het vanuit de kaart via de snoeren over op twee kanalen (stereo, boven = links). Ook
hier wordt weer een normaal Line-niveau afgegeven dat overigens overeenkomt met het
signaal van Bus F (Front) van het afdekplaatje.
Mic In met Gain
Dit is de microfooningang van het SoundSystem Aureon 7.1 Universe. Sluit hier een
condensatormicrofoon met “grote plug” (6,3 mm) aan. De Gain-Poti via de bus regelt de
gevoeligheid van de ingebouwde microfoonvoorversterker. Gebruik een van de beide
meegeleverde adapterstekkers als u een microfoon met 3,5 mm plug (bijv. hoofdtelefoon) op
deze bus wenst aan te sluiten.
Headphone met volume-instelling
Dit is de hoofdtelefoonuitgang van het systeem. Hier wordt een stereosignaal aangeleverd dat
ook wordt aangeleverd bij de hier boven beschreven Line Out of Frontbus. Het volume kan
aan uw voorkeuren worden aangepast middels de met Level gemarkeerde regelaars.
Digitaal coaxiaal
De beide zich naast elkaar bevindende cinch-bussen zijn de digitale in- en uitgang (Digital In
en Digital Out) van het systeem. De output geschiedt volgens de S/PDIF-standaard, er kan
echter ook een AC3- of DTS-signaal worden overgedragen. Bij de opname (c.q. bij het door het
systeem “heensluizen”) kan diverse informatie worden toegevoegd, c.q. worden uitgefilterd.
Op deze interface dienen dubbel afgeschermde koperleidingen, zoals bij een antenne- of
netwerkkabel, ook wel “coaxiaal” genaamd te worden aangesloten.
22 SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands)
Page 23
Digitaal optisch
Als aanvulling op de elektrische (coaxiale) variant is er nog een digitale interface ter
beschikking. De beide naast elkaar gelegen bussen (TOS-Link) zijn qua functie gelijk aan de
coaxiale uitvoering. Voor de verbinding met digitale apparatuur (veel MiniDisk-spelers werken
met deze vorm van aansluiting) wordt hier een optische kabel (lichtgeleider) ingezet.
De Wavetable-aansluiting.
Aan de frontmodule vindt u eveneens een uitbreidingssleuf: de connector met 26 kleine pins
is bedoeld voor een Wavetable-module die u misschien “van vroeger” kent. TerraTec had
midden 90-er jaren verschillende aanvullende modules onder de naam “WaveSystem” in het
leverprogramma. Traditie schept verplichtingen, en dus kunt u een dergelijk module (en ook
modules van andere fabrikanten zoals Roland, Korg, Yamaha of CreativeLabs) aansluiten en
gebruiken.
Uiteraard staat – zoals altijd – een eigen MIDI-stuurprogrmma voor de externe Wavetable ter
beschikking. De driver kan onder de naam “WaveTable” gekozen en met alle 16 MIDI-kanalen
gebruikt worden. Pagina 29 (Het venster “Ingang).
De Aureon 7.1 Universe MIDI adapter.
De Aureon 7.1 Universe MIDI multi-connector met slotplaatadapter
MIDI In en Out.
Last but not least: ook MIDI-apparatuur kan zonder adapterkabel rechtstreeks op de beide 5polige DIN-connectoren worden aangesloten. Een tip voor beginners: MIDI's worden altijd
“gekruist” verkabeld – Out gaat naar In en In naar Out.
SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands) 23
Page 24
De software.
Het stuurprogramma.
Het SoundSystem Aureon 7.1 Universe stelt verschillende drivers voor verschillende
toepassingsbereiken te uwer beschikking. Alle drivers ondersteunen alle bitsnelheden tussen
8 en 32 bit met alle gangbare samplefrequenties tussen 8 en 192 kHz. De samplefrequenties
worden in de regel niet “geïnterpoleerd”, dat betekent dat de Aureon 7.1 Universe zich altijd
zelf automatisch op de samplefrequentie instelt, waarmee hij momenteel een toepassing
weergeeft (of opneemt). Daarmee wordt kwaliteitsverlies door interne samplefrequentieconvertering vermeden. Er zijn echter ook uitzonderingen waarop wij verderop nog zullen
ingaan. Nu over tot de afzonderlijke stuurprogramma's.
De Aureon Wave-driver.
In de meeste Windows-programma's zult u voor de opname en weergave de drivers met de
benaming “Aureon Wave” tegenkomen. Signalen die via deze driver uitgegeven worden, zijn
in de regel aan de analoge uitgangen van het systeem te horen, resp. analoge signalen (van
line-microfoon-, tape- of phono-ingang, alsook de interne analoge aansluitingen) kunnen
opgenomen worden.
Het ASIO-stuurprogramma.
Programma's die over Steinbergs ASIO (resp. ASIO 2.0) interface beschikken, geven in de
betreffende dialogen de ASIO-driver van het SoundSystem Aureon 7.1 Universe weer. Via ASIO
bereiken programma's extreem lage vertragingen bij audio opname/weergave (latentie). Met
Cubase VST bijvoorbeeld zou een latentie van gemiddeld 7-20ms haalbaar moeten zijn. Op
snelle en correct geconfigureerde systemen is zelfs tot 1,5 ms mogelijk bij een
samplefrequentie van 96kHz!
Het MIDI-stuurprogramma.
Voor de overdracht van MIDI-informatie via de MIDI IN- en OUT-bussen van de MIDI multiconnector van de Aureon 7.1 Universe staat een eigen driver ter beschikking. Deze in het
systeem als “Aureon MIDI” omschreven driver kunt u overal kiezen waar het gebruik zinvol is.
Dienen MIDI-bestanden via de mediaweergave van Windows te worden afgespeeld en tevens
aan extern aangesloten apparaten te worden doorgegeven, dan dient u in de Windows
Systeembesturing het dialoogvenster “Eigenschapen van Sounds en Multimedia” te open en
de MIDI-uitvoer op het bovengenoemde stuurprogramma in te stellen (zie daarvoor ook het
hoofdstuk “De Multimedia-instellingen.” op pagina 19).
24 SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands)
Page 25
In detail – bijzondere eigenschappen van de Aureon-drivers.
Mindere bedreven gebruikers kunnen de volgende paragrafen zonder gevaar doorlezen, hier
vindt u enkele aanwijzingen voor kennisvergaarders.
32 bit data-overdracht.
De stuurprogramma's ondersteunen een speciaal data-transportformaat, “32 Bit unpacked”
genaamd. Audiodatastromen worden via de PCI-bus van de PC naar het werkgeheugen
getransporteerd. De PCI-bus werkt met 32 “geleidingen” (32 Bit). Een dergelijke PC let in de
regel er heel goed op dat zijn geleiders altijd goed benut worden. Daardoor worden bij het
transport van 8-Bit audiodata steeds vier (4 x 8 = 32), bij 16 Bit data twee (2 x 16 = 32)
pakketjes gebundeld om ze op reis te sturen (afbeelding boven).
Bij 24-bit audiodata ziet de zaak er zuiver rekenkundig een beetje gecompliceerder uit:
plotseling zijn er “slechts” 24 goedklinkende bits, dus “ontbreken” er in totaal 8. Het “24 Bit
packed”-procédé lost dit op de volgende manier op: die PC-CPU (dus bijvoorbeeld uw
Pentium) deelt de 24 Bit-data in veelvouden van 32 (afbeelding midden). Dat kost power en
zou niet moeten.
Bij het “32 Bit unpacked”-procédé wordt de rest van de 24 databits door de hardware met
nullen opgevuld en door het stuurprogramma in passende 32-bit-pakketjes op reis gestuurd.
De meeste van de momenteel gangbare applicaties ondersteunen intussen deze
krachtbesparende procedure (afbeelding beneden).
SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands) 25
Page 26
DirectSound & WDM.
Natuurlijk ondersteunen de drivers van de Aureon 7.1 Universe ook de DirectSound- resp. de
DirectSound 3D-interface van Microsoft. Bovendien volgt de software strikt de parameters
voor Microsofts WDM-specificaties. WDM (Windows Driver Model) is een nog jong
stuurprogrammaconcept van de geliefde softwareproducent uit Redmond en brengt ook voor
het audiogebeuren enige vernieuwingen met zich mee. Zo zijn de stuurprogramma's
bijvoorbeeld in staat audio-datastromen van verschillende toepassingen (MME en/of
DirectSound) parallel weer te geven (Multi-Client, een “luxe” die trouwe TerraTec-klanten
reeds sedert anno 1997 weten te waarderen).
WDM-samplefrequentie(SR)-interpolatie.
Dankzij de multi-clientfaciliteit van de WDM-architectuur kan ook gelijktijdig de afgifte van
verschillende audio-datastromen met verschillende samplefrequenties worden gerealiseerd.
De voor alle stromen gebruikte samplefrequentie oriënteert zich daarbij op het bestand met
de hoogste samplefrequentie. Alle overige – nog vanaf de looptijd van het eerste bestand –
afgespeelde datastromen worden passend geïnterpoleerd en hun toonhoogte wordt niet
beïnvloed.
Een SR-convertering / interpolatie brengt echter ook altijd een zekere mate aan
kwaliteitsverlies met zich mee. Derhalve dient u bij toepassingen waarbij voor u de hoogst
mogelijke audiokwaliteit van belang is, er op toe te zien dat niet meer programma's
gelijktijdig verschillende samplefrequenties gebruiken. Bij het overspelen van een
muziekstuk met 44.1 kHz op een DAT-recorder bijvoorbeeld, is het het beste om alleen de
afspeelsoftware geopend te hebben. In het Aureon-ControlPanel ontwijkt u bovendien
eventuele volume-instellingen (= veranderingen van de datastroom!) door op de settingspagina de optie “Wave Playback” te activeren. Deze instelling is vooral belangrijk als u AC3of DTS-signalen via de digitale interface, bijv. naar een externe Dolby-Digital-Decoder wilt
overbrengen.
WDM Kernel Streaming.
Ook achter WDM Kernel Streaming gaat een voor Microsoft nieuwe functionaliteit schuil. Net
zoals de traditionele modellen, zoals Steinbergs ASIO-interface, maakt Kernel-streaming o.a.
een extreem snelle toegang tot de audiohardware mogelijk. De daarvoor ingezette software
(bijv. Audio-/MIDI-sequencers of software-synthesizer) moet de WDM-functie uiteraard
rechtstreeks ondersteunen. Een ons bekend en getest programma is de Recording-software
“Sonar™” van de firma Cakewalk.
26 SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands)
Page 27
Het Aureon-ControlPanel.
Het Aureon-ControlPanel is – naast de drivers – de met voorsprong belangrijkste software van
het pakket. Hier kunt u, naargelang de situatie het vereist, op uw Aureon 7.1 Universe
schakelen en beheren, gevoeligheden regelen, volumes reduceren en veel meer.
Op de mixer-pagina regelt u de volumes van alle bronnen. Het rechterdeel van het Aureon-ControlPanel
blijft altijd gelijk en stuurt het totale volume van het systeem.
Hoe functioneert het ControlPanel?
Het Aureon-ControlPanel resp. de routing (signaalstroom binnen de kaart) van uw Aureon 7.1
Universe is, ondanks omvangrijke mogelijkheden, heel makkelijk te verstaan. Het AureonControlPanel is in verschillende pagina's onderverdeeld, waarop u instellingen kunt uitvoeren
of aflezen: Mixer, Surround, Ingang, Configurate en Info. Beginnen we met die:
Het venster “Mixer”.
Laten we eens de zes kanaaldelen bekijken. Van links naar rechts ziet u hier eerst de tekst
CD, Line In Voor, Analog In, Mik, Phono en Wave – tot hier zeker nog duidelijk. Helemaal
rechts bevindt zich het master-bereik, dat op ieder werkblad altijd gelijk blijft. Hierover later
meer.
De vijf “analoge” kanaaldelen (CD, Line In Voor, Analog, Mik en Phono) en het “digitale”
Wave-signaal (b.v. uw systeemgeluiden of muziekweergave in uw mediaplayer) beschikken
over telkens een afzonderlijke schuifknop voor de volumeregeling.
De Mute-schakelaar schakelt het voorhanden signaal volledig stom.
Met de Stereo Link-functie (standaardmatig geactiveerd) kan simultaan de linker en rechter
zijde van een signaal worden geregeld.
De instellingen op de mixer-pagina mogen niet verward worden met de instellingen van de
ontvangstgevoeligheden op de “Ingang”-pagina, hierover later meer. Hier regelt u slechts het
volumeaandeel van het signaal dat u op uw boxen hoort.
SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands) 27
Page 28
In het masterbereik rechts vindt u op alle pagina's van het Aureon-ControlPanel op dezelfde
plaats een regelaar voor het totale volume van het systeem. Zo hebt u altijd directe toegang
als er eens iets snel moet gaan.
Het venster “Surround”.
Het surround-werkblad regelt het volume van maximaal 8 audiokanalen voor de
multikanaalweergave, zoals die bijvoorbeeld bij DVD-audio kan worden gebruikt.
De surround-configuratie van de Aureon 7.1 Universe – hier regelt u de verhoudingen van de surround-
kanalen t.o.v. elkaar.
In het rechterdeel – onder Luidsprekerconfiguratie – legt u eerst vast welke beluistersituatie u
ter beschikking wilt hebben of wilt gebruiken. Dit kunnen 2, 4, 6 of 8 luidsprekers zijn. Als u
op een luidsprekersymbool klikt, dan kleurt de weergave en u moet een testsignaal op het
betreffende kanaal horen.
De functie “Sensaura activ.” schakelt een algoritme bij, dat een ruimtelijker, driedimensioneel geluidsbeeld bij slechts twee luidsprekers mogelijk maakt.
De volumeregelaars beïnvloeden de verhouding van de kanalen ten opzichte van elkaar.
Aangezien hier signalen slechts kunnen worden gereduceerd, moet u – om bijvoorbeeld het
centrale kanaal in verhouding luider te laten klinken – de andere kanalen naar beneden
bijstellen.
28 SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands)
Page 29
Het venster “Ingang”
De bedieningseenheid van uw Aureon 7.1 Universe, in dit venster kunt u de gevoeligheden
van de verschillende ingangen instellen en de ingang kiezen van waarop opgenomen moet
worden.
De knoppen boven de verschillende regelaars leggen vast welke ingang voor de opname
gebruikt moet worden. Als een beslissing voor een bepaalde ingang moeilijk valt, is er de
“Stereomix”-functie, waarmee de signalen van alle ingangen tot een signaal gemengd
worden.
Bij de Aureon 7.1 Universe beschikt elke ingang over een afzonderlijke gevoeligheidsregelaar,
in het nieuw Duits “Gain”. Op de kaart bevinden zich meerdere, hier regelbare
voorversterkers, om de sterkte van een voorhanden ingangssignaal te versterken of te
verzwakken. Ervaren gebruikers zijn blij te horen dat deze versterking (maximaal +19db)
professioneel door de eigenlijke A/D-omzetten plaatsvindt. Zo wordt ervoor gezorgd dat de
hoogwaardige AD-converter altijd met de beste performance kan werken.
De bonte lichtorgels in het paneel brengen niet alleen vrolijke kleuren ten tonele, maar dienen
op de eerste plaats voor het zuiver uitsturen van de signalen. Het display erboven toont de
verlaging of verhoging van een signaal in het bereik van –13dB tot +19dB.
De instelling -13dB activeert een gatefunctie aan de hardwarezijde, die met de functie van een
mute-schakelaar overeenkomt.
Houdt de muis langer op een van de kleurrijke VU-meters, dan wordt het actuele
piekniveausignaal (in dB) getoond.
Met de Stereo Link-functie (standaardmatig geactiveerd) kan simultaan de linker en rechter
zijde van een signaal worden geregeld.
De balk “SPDIF” blijft in het grijs en kan niet geselecteerd worden zolang er geen bruikbaar
signaal aan de digitale ingang voorhanden is. Als er daar een signaal voorhanden is of als de
synchronisatiebron op “extern” (Venster “Configuratie”) ingesteld is, kunt u hier tussen de
beide digitale ingangen wisselen.
Een gevoeligheid kan niet ingesteld worden, omdat het een digitaal signaal is.
SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands) 29
Page 30
De knop “Monitor” activeert het Direct Monitoring van de digitale ingang, hierbij hoort u op de
line-uitgang 1 (vooraan) of aan de hoofdtelefoonuitgang direct en onvervalst uw digitaal
signaal.
Het venster “Configuratie”.
Hier komen wij bij het ingeblikte. Nauwkeuriger gezegd, bij enkele technische
geraffineerdheden, die echter – maakt u zich geen zorgen – zo moeilijk niet te begrijpen zijn.
In detail:
De settings-pagina met instellingen voor drivers, digitale interface en filters en de toegang tot de
kleurinstellingen van het ControlPanels.
De Master Clock.
Op deze plaats gaat het om de zogenaamde samplesnelheid waarmee u uw SoundSystem
Aureon 7.1 Universe gebruikt. Dit is – al naar gelang de toepassing – een zeer belangrijk punt,
want de kaart kan (en moet indien nodig) door een extern signaal (bijv. een MiniDiskrecorder) gesynchroniseerd worden of hij kan zich zelf (intern) een snelheid toekennen en
deze via de digitale interface ook aan andere apparaten doorgeven als met die snelheid een
opname gemaakt moet worden.
Wordt er een correct S/PDIF-signaal naar de digitale ingang aangevoerd, dan wordt de
samplefrequentie ervan in het Aureon-ControlPanel weergegeven en de SoundSystem kan en
zou op de externe samplefrequentie (Extern) moeten worden omgezet. Vergeet u deze stap,
dan zijn er eventueel hoorbare fouten (drop-outs, geknetter) bij de audio-opname (en reeds
bij het beluisteren) het gevolg.
En ook in het omgekeerde geval (een extern toestel moet samen met de Aureon 7.1 Universe
lopen) moet natuurlijk op de instellingen van uw bijkomende periferie gelet worden. Het
Aureon-ControlPanel moet dan (zoals ook tijdens het gebruik zonder extern aangesloten
digitale toestellen) op “Internal” gezet worden. Dienen de apparaten permanent in beide
richtingen met elkaar verbonden te worden, dan moet er een synchronisator worden
geplaatst.
30 SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands)
Page 31
De digitale interfaces van de Aureon 7.1 Universe brengen alle bit-resoluties tussen 8 en 24
bit alsook alle samplefrequenties tussen 8 en 96 kHz over. Gelieve er nota van te nemen dat
niet alle apparaten samplefrequenties van meer dan 48 kHz kunnen verwerken. Wilt u een
met 96 kHz opgenomen signaal op een MiniDisk-recorder overdragen, dan moet u het (de)
bestand(en) eerst op 44.1 kHz of 48 kHz laten omberekenen.
De functie “Samplerate locked” legt de samplefrequentie op een gedefinieerde waarde vast.
Deze functie wordt hoofdzakelijk in combinatie met spelletjes of programma's die “Voice over
IP” gebruiken, ingezet en zorgt ervoor dat de spraak juist en onvervormd weergegeven wordt.
De taal.
Hier kunt u het Aureon 7.1 Universe Control-Panel op uw landstaal instellen.
Taskbar activeren
Deze knop voegt aan uw Windows – taakbalk een ControlPanel-icoon toe en start het AureonControlPanel automatisch telkens de computer opgestart wordt.
Digital Out.
Het Aureon-ControlPanel biedt u op de configuratie-pagina de mogelijkheid om verschillende
bronnen voor de digitale audioweergave te kiezen. In het veld “Digital Out” vindt u hiervoor
de volgende “bron”-instellingen.
Met een muisklik: signaalbronnen en S/PDIF-filters.
SPDIF leidt een aan de digitale ingang voorhanden signaal direct en zonder verlies naar de
digitale uitgang door. Let echter wel op de juiste synchronisatie!
Analog In geeft het signaal van de in de “Ingang”-pagina gekozen ingang direct op de digitale
uitgang weer. Deze functie maakt het u dus mogelijk om een analoge opname direct digitaal
te “monitoren”.
Wave levert het signaal van een audio-software direct aan de digitale uitgang. Deze instelling
moet gekozen worden zodat naast de audiodata ook stuurinformatie kan worden
overgedragen zoals bijv. in AC3 en DTS-transfers voorkomen. Het audiosignaal is “Bit-True”.
Bij alle drie instellingen kunnen bovendien de volgende parameters worden geselecteerd:
Copyright voegt aan het signaal een kopieerbeschermingsignaal toe c.q. filtert dit (bij
deactiveren) eruit. Daarbij wordt het zogenaamde “Copy-Protection-Bit” ingezet die (op
consumentenapparatuur) geen digitale kopie van het signaal meer toestaat.
SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands) 31
Page 32
Non Audio voegt aan de datastroom informatie toe die mededeelt dat er naast de
audioinformatie ook stuurinformatie wordt overgedragen (bijv. de toekenning van kanalen).
Activeer de Non Audio Modus als u AC3-of DTS-audiosignalen van een software DVD-player
naar een externe decoder overzet.
SPDIF activeren schakelt, zoals de naam het laat vermoeden, de digitale uitgangen van de 7.1
Universe in of uit.
ASIO.
Achter de ASIO-knop gaat de instelling van de zgn. ASIO-Buffer Size schuil. Deze is voor de
“Snelheid” van het ASIO-stuurprogramma verantwoordelijk. Hoe lager het aantal samples per
buffer des te geringer is de tijd die verloopt totdat een software-applicatie met ASIOondersteuning audiosignalen afgeeft. Deze instelling is systeemafhankelijk. In het gunstigste
geval bedraagt de latentie van de software circa 1,5 ms. Op gemiddelde systemen met een
processorbelasting zoals bij muziek-pc's gebruikelijk is, zult u met een vertraging van 7 – 30
ms werken. Houd er rekening mee dat u de ASIO-toepassing evt. moet herstarten om met
gewijzigde instellingen te kunnen werken.
De ASIO-instellingen.
32 SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands)
Page 33
Kleuren.
De wellicht belangrijkste instelling binnen het ControlPanel gaan we nu hier behandelen.
Kleuren bepalen ons leven, waarheen onze aandacht ook moge afdwalen.
De knop “Reflections off” schakelt de mooie reflecties van de elementen uit en opnieuw in.
Dit kan bij langzamere systemen behulpzaam zijn.
Bovendien kunt u via popup tussen verschillende vooraf ingestelde designs selecteren.
“Default” zet de weergave weer terug naar de basisinstellingen.
Degene die zulke kleurrijke werkbladen haten en performance-fetisjisten kunnen er echter op
het volgende rekenen: bij uitgeschakelde reflecties komt de systeemlast van de weergave
overeen met “normale” (grijze) Windows-elementen.
Het venster “Info”.
…geeft u informatie over de audiostuurprogramma's en systeeminstellingen. Deze gegevens
kunnen bij eventueel contact met de TerraTec-klantendienst van nut zijn.
SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands) 33
Page 34
De afstandsbediening
De Remote Control editor.
Om de nodige toepassing voor het gebruik van de afstandsbediening te installeren, gelieve
de betreffende softwaresetup via autostart op te roepen of via Windows Explorer manueel het
bestand “Setup.exe” uit de directory <CD>:\Software\TerraTec\Remote
Control\Setup.exe. Kies eerst de gewenste taal en volg daarna de instructies op het
beeldscherm.
Werd de setuproutine volledig uitgevoerd, dan moet u in uw taakbalk links naast de klok een
klein symbool voor een afstandsbediening vinden. Nu al is uw afstandsbediening in staat om
enkele basisfuncties uit te voeren, zo kunt u via Vol – op en Vol neer het weergavevolume van
uw systeem verhogen en verlagen. Om de besturing via afstandsbediening zo doeltreffend
mogelijk te laten gebeuren, is de besturingssoftware, de TerraTec Remote Control Editor, in
staat om bevelen aan alle Windowstoepassingen door te geven. Zo is het voor uw comfort van
doorslaggevend belang dat u de door u meest gebruikte toepassingen vanop afstand
bestuurbaar maakt.
Het menu
Hebt u nog geen veranderingen uitgevoerd,
dan verschijnt het hiernaast afgebeelde
venster met gelijkaardige inhoud. Dit
overzicht toont u de momenteel geladen
instellingen voor verschillende
toepassingen. Sommige van de vermelde
toepassingen zullen zeker niet op uw
systeem ingesteld zijn. Om in de plaats
van deze opdrachtsets andere te kiezen of
om deze uit te schakelen, klikt u gewoon in
het betreffende veld en er verschijnt een
keuzeveld met alle opdrachtsets, alsook
“---”. Het laatste kiest u om deze optie te
deactiveren. Dit menu is in de
standaardinstellingen via de APP-toets van
de afstandsbediening als OSD-menu (On
Screen Display-menu) te bereiken.
34 SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands)
Page 35
Automatisch kiezen. Via de
knop automatische keuze ruimt
u uw menu met één knopdruk
op. Zo wordt gecontroleerd of
het met de opdrachtset
verbonden programmabestand
ook werkelijk op uw harde schijf
te vinden is of worden
uitgeschakelde opties tussen
twee opdrachtsets verborgen en
menupunten worden
samengebracht.
Ter hoogte van de tabbladen kunt u naast de optie “Menu” naar “Opdracht sets” gaan om zelf
enkele op te stellen, voorhanden sets te bewerken of ook te wissen.
De opdrachtsets
Bij de ontwikkeling van de software-interface tussen het besturingssysteem aan de ene en de
TerraTec-hardware aan de andere zijde, ging het er in de eerste plaats om de gebruiker de
grootste mogelijke flexibiliteit te bieden en de afstandsbedieningsmogelijkheden niet tot
eigen TerraTec-toepassingen te beperken. Zo maakt het de comfortabele
gebruikersbegeleiding mogelijk om eigen opdrachtsets aan te maken, voorhanden sets aan
de eigen wensen aan te passen of sets te verwijderen. Gaat u naar het venster “Opdracht
sets”, dan verschijnt eerst een lijst van alle momenteel beschikbare sets.
Waar is het programma? Aan de hand van
het waarschuwingssymbool kunt u
herkennen of deze opdrachtset momenteel
inzetbaar is. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren
als u een toepassing verwijdert of een
voorgeïnstalleerde opdrachtset in de
standaarddirectory het uitvoerbare bestand
niet kan vinden. Zijn de instellingen echter
correct, dan wordt het betreffende
programmasymbool weergegeven.
Informatie. In het onderste bereik bevindt
zich een informatievenster waar u de
belangrijkste gegevens van de gekozen
opdrachtset kunt aflezen. In dit geval lijkt
reeds het pad bij het programma
(programmamap) niet voorhanden te zijn.
SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands) 35
Page 36
Aan het originele voorbeeld van de Windows-zakcomputer – een vaak onderschatte
toepassing – willen we u bij wijze van voorbeeld voorstellen hoe u een eigen voorinstelling
voor een gewenste toepassing kunt uitvoeren. Klik hiervoor een keer op het hierboven
beschreven symbool in de taakbalk.
1. Toepassing kiezen
Om nu de zakcomputer door Windows met afstandsbediening stuurbaar te maken, moeten
we eerst een nieuwe opdrachtset maken. Klik hiervoor op het
–symbool in het bovenste
deel of op de rechter muisknop via een voorhanden lijstitem om het contextmenu te openen
en kies hier de optie “Nieuw”.
Contextmenu Symbool Betekenis
- Nieuw
- Kopiëren
- Bewerken
- Verwijderen
- Beginwaarden
- Informatie
Nieuwe opdrachtset
Opdrachtset kopiëren
Opdrachtset bewerken
(of dubbelklik op een opdrachtset)
Opdrachtset wissen
Opdrachtset op oorspronkelijke setup resetten
Als HTML-bestand weergeven.
In het venster dat nu verschijnt geeft u
eerst preciezere informatie over de
toepassing die vanop afstand gestuurd
moet worden. Nadat u een naam en een
beschrijving van uw keuze hebt
ingevoerd, kunt u via de [>>]-knop het
pad van het uit te voeren bestand
opgeven. De bestandsnaam zal
hoogstwaarschijnlijk verschillend zijn
van de programmabeschrijving in het
startmenu of de naam van het symbool.
Dat gaat, wat de bestandsnaam betreft,
terug tot oude MS-DOS-beperkingen.
Want toen mocht de naam van uit te
voeren bestanden niet meer dan 8
tekens bevatten.
Om de oriëntering aan de hand van de programmasymbolen te
vergemakkelijken, kunt u de weergave zodanig veranderen dat,
indien niet standaard zo ingesteld, de symbolen in het groot
weergegeven worden. Kies dus in de “Openen”-dialoog als
menuweergave het best “Tegels”. Kies nu een toepassing voor de
besturing.
36 SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands)
Page 37
Via de optionele opgave van commandoregelparameters kunt u bijvoorbeeld de parameter
C:\My Music\Hits.m3u aan WinAmp als gekozen toepassing doorgeven om een
afspeellijst bij het starten van het programma op te roepen. Als u onder de
vensteridentificatie een naam opgeeft, gebeurt de identificatie van de toepassing gedeeltelijk
sneller en wordt op die manier een snellere besturing mogelijk gemaakt. Gelieve er rekening
mee te houden dat vele toepassingen deze titel wijzigen en bijvoorbeeld de documentnaam
van het momenteel geladen bestand in de titel integreren. Klik a.u.b. op “Volgende >”.
2. Afstandsbediening programmeren
Zo gaat u naar het venster voor het vastleggen van de verschillende toetsen met bepaalde
functies. Omdat deze software ook met andere producten geleverd wordt, kunt u via de
dialoog Afstandsbediening kiezen welke TerraTec product u wilt gebruiken. Daaronder ziet u
de naam van de momenteel gekozen toets, in dit geval “Programma +”. Dit kunt u ook op de
afbeelding van de afstandsbediening aan de hand van de rode omranding zien. De
verschillende kleuren van de omrandingen hebben de volgende betekenis:
SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands) 37
Page 38
Groen – Standaard indeling
Oranje – Door gebruiker gedefinieerd, dus door u veranderd resp. opgesteld
Blauw – Vooraf instelling.
Het wordt nu jammer genoeg een beetje onoverzichtelijk. Door de vele mogelijkheden van de
opdrachttoewijzingen, willen we hierna niet uitvoering op elke parameter ingaan, maar u een
tabellarisch overzicht geven. De mogelijke opdrachten kunnen aan de hand van het
keuzemenu “Commando type parameter” in 5 bereiken onderverdeeld worden:
Beeldschermmenu (OSD)
·
… Functies van het “On Screen Display” zoals klok etc.
·
Systeemcommando
… Basisfuncties van het besturingssysteem activeren resp. programmeren
·
Toetscombinaties
… alles wat mogelijk is met het toetsenbord kan geprogrammeerd worden
·
Vensters
… Functies die u uit de gebruikelijke venstermenu's kent maximaliseren etc.
·
Besturingselement
… enkel voor freaks. Onder Windows hebben alle knoppen, menu's van de programma's
duidelijke benamingen ter identificatie, die kan men via commando's gericht selecteren
en zo met de afstandsbediening gebruiken... in de regel zijn echter de hierboven
genoemde functiebereiken voldoende voor het huishoudelijke gebruik.
38 SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands)
Page 39
Een gedetailleerd overzicht van de verschillende functies, ingedeeld volgens het
commandotype parameter...
Beeldschermmenu (OSD)
Parameterindicaties Functie
Hoofdmenu Met deze toets roept u het hoofdmenu op, in de standaardprogrammering wordt het
menu via de toets APP opgeroepen. (meer zie hoofdstuk Het menu)
Software-info Geeft de momenteel geladen opdrachtset
Tijd Geeft de actuele systeemtijd weer
Systeemcommando
Parametertype Parameter commando Functie
In-/uitschakelen Screensaver Activeert en deactiveert de screensaver
Stand-by Schakelt de computer in de energiebesparende
modus “stand-by”
Rusttoestand Brengt de computer in de rusttoestand
Uitschakelen Beëindigt Windows – opslaan niet vergeten
Volume Volume veranderen met
XX%
Geluid uit In-/uitschakelen / geluid uit
/ geluid aan
Muisklik Links / midden / rechts Een gewone klik met de opgegeven muisknop
Dubbelklik Activeert een dubbelklik met de linker muisknop
Muis bewegen Naar links / rechts
Naar boven / onderen
Boven links / rechts
Onder links / rechts
Cursor Verbergen / weergeven /
weergeven / verbergen
Toetscombinatie
Klik op de knop Volgende invoer en voer de gewenste informatie met het toetsenbord in, bijvoorbeeld
“A” (CTRL + A) voor “Alles markeren”. Daarna verschijnt ter bevestiging een “A” onder toetscombinatie
en een haakje voor Ctrl. Zo hebt u deze combinatie op de gekozen toets geprogrammeerd.
Beweeg de muiscursor in de opgegeven richting. Start
de beweging met de eerste druk en stop met de
tweede of verwissel van richting met een andere knop.
Geef de cursor weer of verberg hem – nuttig bij
filmweergave en dergelijke
Openen / sluiten Opent en sluit een venster
Maximaliseert aan/uit Schakelt het venster tussen gemaximaliseerd en vorig formaat om
Geminimaliseerd aan/uit Schakelt het venster tussen geminimaliseerd en vorig formaat om
Besturingselement
Wie met het begrip Ressource Workshop iets kan aanvangen, voelt zich hier thuis. Zo kunt u expliciet
bepaalde programmafuncties selecteren, die anders niet via een toetscommando en slechts heel
omslachtig via muisbewegingen te bereiken zouden zijn. U vraagt hier beter om advies aan iemand die
hierin thuis is.
SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands) 39
Page 40
Tot zover de informatie over de eigenlijke indeling van de functies. Voor ons voorbeeld van de
zakcomputer betekent dat in eerste instantie programmeringen van toetscombinaties met het
cijferblok van 0 tot 9, de toets AV van de afstandsbediening kan met de toets plus, de “-/--”
knop met min en de mute-knop met de toetscode van de entertoets enzovoort
geprogrammeerd worden. En u kunt reeds een simpele berekening via de afstandsbediening
uitvoeren. Toegegeven, zo erg nuttig is het niet, maar het maakt hopelijk wel duidelijk hoe het
functioneert.
In het veld beschrijving kunt u ten slotte zelf een benaming invoeren, bijvoorbeeld
“Charmante rekenliniaal” en via de knop uitvoeren kunt u de toepassing, dus de computer
starten om met een druk op test de gekozen programmering te controleren.Verder gaat het
dan met “Volgende >”.
3. Programmering controleren
Het volgende venster geeft u nu nog de mogelijkheid om de gemaakte instellingen te
controleren. Klik hiervoor op de [ >> ]-knop. Nu moet uw vertrouwde browser verschijnen om u
in de vorm van een HTML-pagina een overzicht van de complete programmering van de
afstandsbediening voor deze toepassing te geven. Via de browser kan alles indien nodig eerst
ook in gedrukte vorm beschikbaar gemaakt worden …
4. Klaar
Als u dus via de mogelijke functietoewijzingen
een opdrachtset verenigd, gecontroleerd en
opgeslagen hebt, kunt u deze toepassing voor
het menu kiezen en zo via het
toepassingmenu ook makkelijk via de
afstandsbediening oproepen.
De opties
Nu nog iets over de opties: Daar kunt u het beeldschermmenu (OSD) compleet in- en
uitschakelen en de weergaveopties ervan wijzigen.
Als u meerdere TerraTec-producten met infraroodontvangers geïnstalleerd hebt, kunt u hier
instellen welke nu op scherp geschakeld wordt. Via de optie “Met Windows starten” zorgt u
ervoor dat de Remote Control Editor voor het beheren van de opdrachtsets telkens bij het
starten van het systeem automatisch geladen wordt.
40 SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands)
Page 41
Sound Rescue TerraTec Edition 2.0
1. Overzicht
Sound Rescue TerraTec Edition 2.0 is een krachtige tool waarmee u problematische, bijv.
oudere opnames rechtstreeks op de pc kunt oppoetsen. Het is bedoeld om ongewenste ruis
te verwijderen c.q. duidelijk te reduceren met behoud van de authentieke sound zonder
merkbaar verlies van de originele kwaliteit.
Sound RescueTerraTec Edition 2.0 is een ideale uitbreiding op opname en cd-programma's
vooral als u al uw kostbare opnames op cassette en vinyl of zelfs schellak op cd wilt
vereeuwigen. Sound RescueTerraTec Edition 2.0 biedt een scala aan functionaliteit en is
speciaal voor de multimediagebruiker ontwikkeld die niet urenlang gecompliceerde
bewerkingsprocedures noch de betekenis en het gebruik van eindeloze parameterinstellingen
wil leren die bij andere professionele software vereist zijn. Bij de twee bewerkingsmodulen
Descratcher en Denoiser hoeven voor het bereiken van een optimale sound slechts twee
parameters te worden ingesteld, hetgeen normaliter slechts enkele seconden in beslag
neemt. U kunt deze instellingen probleemloos tijdens een real-time playback doorvoeren.
Bovendien kunt u voor het opfrissen van “stoffige” opnames volume en klankkleur (bass,
treble) van het opgepoetste uitgangssignaal instellen.
SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands) 41
Page 42
Kenmerken:
· Real-time-gebruik vanaf 233 MHz MMX Pentium onder Windows® 95/98/Me/NT/2000/XP
· Hoge mate van stabiliteit vanwege zelfstandige besturing
· Opname met 44,1 kHz/16 bit ”Red Book” WAV-format
· Wereldwijd de snelste offline-bewerking
· Snelle, intuïtieve gebruikerbegeleiding
· Verwijdert storende geluiden zoals tikken, knisperen, statische ontladingen, krassen en
oppervlakteruis
· Reduceert constante achtergrondruis zoals bandruis, netgebrom, en thyristorschakelaar-
gezoem
· Zwakt digitale vervorming af en vult signaaluitval aan
· Real-time gebruik tijdens de fijninstelling van de parameters
· Bijzondere functie Difference voor het afluisteren van de verwijderde ruis
· Alle metingen tot en met 80-bit drijvende komma nauwkeurigheid
Typische toepassingen:
· Archiveren en herstellen van ouder audiomateriaal
· Remasteren van oude opnames op cd: van schellak, vinyl en band
· Verwijderen van storend geruis op cassettenopnames
· Uitfilteren en verwijderen van storend geruis bij dialogen met veel ruis of bij
telefoonfragmenten
· Reduceren van storend geruis in radio-uitzendingen op middengolf, korte golf en FM.
42 SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands)
Page 43
2. De eerste stappen
Sound Rescue TerraTec Edition 2.0 bevindt zich op de meegeleverde product-cd die voor een
automatische installatie geconfigureerd is. Mocht de Autostarter toepassing op de cd niet
automatisch openen, dan start u de toepassing handmatig door dubbelklikken op
“autorun.exe” in de root van de cd Start vervolgens de installatie van Sound RescueTerraTec Edition 2.0 en volg de instructies op het beeldscherm op.
Bij de eerste keer opstarten controleert Sound RescueTerraTec Edition 2.0 of op uw systeem
een cd-brander en de daarbij behorende brandersoftware aanwezig zijn. Getest werd Sound RescueTerraTec Edition 2.0 met WinOnCD™ 3.6 tot 5.0, EasyCDCreator™ 5.0, Nero 4.0 tot 5.0
en Feurio 1.63. Een dialoogvenster vraagt welk brandprogramma u direct vanuit Sound RescueTerraTec Edition 2.0 kunt starten.
Het dialoog-venster voor de selectie van de brandersoftware.
Selecteer de software waarmee u het liefste uw audio-cd's brandt. Raadpleeg hiervoor ook
het hoofdstuk “8. CD branden”.
Om een snelle controle uit te voeren op de correcte installatie van Sound Rescue TerraTec
Edition 2.0 klikt u gewoon op
en selecteer het bestand democlic.wav voor bewerking.
Sound Rescue TerraTec Edition 2.0 ondersteunt WAV-bestanden volgens de Red Book-norm:
16-bit/44,1 kHz.
Gebruikersinterface
Sound Rescue TerraTec Edition 2.0 beschikt over een intuïtieve gebruikersbegeleiding.
Bovendien is het bewust eenvoudig en overzichtelijk te bedienen en biedt tegelijkertijd
krachtige functionaliteit. In de bovenste helft bevinden zich de functies DeScratcher, Analyzer
en DeNoiser, daaronder een regel met verdere instelmogelijkheden voor toonoptimalisatie.
Daaronder ligt de Playback-functie met de presentatie van het op dat moment aanwezige
audiomateriaal in het Waveform-venster en bedieningsknoppen voor andere
programmafuncties.
In het kort
Voer de volgende stappen uit en u kunt binnen zeer korte tijd kwalitatief hoogwaardige
resultaten bij het reinigen van bijv. bekraste grammofoonplaten bereiken. Gedetailleerde
informatie vindt u in de volgende hoofdstukken.
SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands) 43
Page 44
1. Klik op de knop , voer een bestandsnaam in en start de opname van uw nieuw
audiomateriaal.
2. Open door op de knop
te klikken het menu “Select Input File”. Kies het WAVbestand dat bewerkt moet worden. Het gewenste bestand wordt geladen en de golfvorm
wordt in het Waveform-venster weergegeven.
3. Start de weergave met de knop . Nu zou u het audiomateriaal moeten kunnen horen
en de uitstuurindicator moeten kunnen zien. In het venster van de Analyzer wordt nu het
frequentieprofiel van het input- en outputsignaal alsmede het ruisprofiel (Noise-Print)
dynamisch weergegeven. U kunt de weergave met de knop
begin met de knop
“terugspoelen”. Tijdens het afspelen kunt u vanuit iedere
stoppen en naar het
gewenste positie opnieuw starten door met de muisaanwijzer in het Waveform-venster op
de gewenste positie te klikken.
4. Als zich in uw opname luide, plotseling manifesterende knetterende ruis voordoet, dan
probeert u deze met de Declick-regelaar eruit te filteren.
5. Als uw geluidsmateriaal brom- of zoemgeluiden bevat of, in het geval van een
grammofoonplaatopname, voortdurend zachte sisgeluiden zijn te horen, dan kunt u
proberen deze storingen met de Decrackle-regelaar uit te filteren.
6. Als u ruis zoals bandruis of blijvende oppervlakteruis van grammofoonplaten wilt
verwijderen gebruikt u de Denoiser en stelt u de regelaars threshold en reductie op de
juiste wijze in.
7. Om de originele sound met het bewerkte signaal te vergelijken klikt u op de
knop.
8. Met de functie kan het uitgefilterde gedeelte van de opname hoorbaar worden
gemaakt.
9. Stel de volumeregelaar zo in dat de volumepiek net nooit in het rode gebied komt.
10. Knip het overtollige audiomateriaal links van de actuele marker-positie met
11. Klik op
, om het audio-eindproduct in onder een nieuwe naam op te slaan. De
weg.
bestanden zijn dan aansluitend beschikbaar in 16-bit/44,1kHz-formaat.
12. Klik op
13. Als u op de knop
om het volumeniveau van het audiomateriaal te optimaliseren.
klikt, wordt het aanwezige audiomateriaal als nieuwe track naar de
gekoppelde brandersoftware overgeheveld. Herhaal deze stappen en stel op deze manier
een audio-cd samen die u dan kunt branden.
14. De functie van de parameters van de Descratcher en de Denoiser wordt in de hoofdtukken
Descratcher, Denoiser en Gebruiksaanwijzingen beschreven.
44 SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands)
Page 45
3. Gebruikersinterface
Werkgebied
Het werkgebied van de Sound Rescue TerraTec Edition 2.0 bestaat uit vier hoofdonderdelen.
Descratcher (links), Denoiser (rechts), Analyzer (in het midden) alsmede de regelaars
Bass/Treble/Volume (beneden). Twee ruisniveaumeters maken het mogelijk de
uitgangniveaus te controleren terwijl u gelijktijdig met de genoemde regelaars het volume
alsmede bass en treble kunt instellen.
Aangezien de belasting van de processor door de Sound RescueTerraTec Edition 2.0 zeer
gering is (ongeveer 30 % bij een 300 MHz Pentium II voor een WAV-bestand met 16 bit, stereo
en 44,1 kHz), kunt u alle parameters optimaal instellen waarbij u het resultaat tegelijkertijd
tijdens de bewerking in real-time kunt beluisteren.
Het werkgebied van de Sound Rescue TerraTec Edition 2.0.
stelt u in staat de verwijderde ruis bij de bewerking afzonderlijk real-
time te beluisteren.
stelt u in staat de inputsignalen te beluisteren met omzeiling van de
DeScratcher en de DeNoiser.
toont de systeembelasting van de computer en geeft dus aan hoeveel
procent aan rekentijd er met de Sound RescueTerraTec Edition 2.0
wordt verbruikt.
Analyzertoont grafisch volume en frequentiecurves en is zeer geschikt voor
optische controle van de filterinstellingen
DeScratcher verwijdert effectief krassen en knetteren uit het audiomateriaal
DeNoiser verwijdert ruis en storende geluiden uit het audiomateriaal
SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands) 45
Page 46
Playbackfunctie
De Playbackfunctie bevindt zich in het onderste deel van het Sound Rescue TerraTec Edition
2.0 programmawerkblad. U kunt een WAV-bestand opnemen, voor bewerking laden, playback
starten en stoppen alsmede naar een gewenste positie in het WAV-bestand springen door de
pijl te bewegen in de Waveform-display.
Na het laden van een WAV-bestand wordt de naam en formaat in het statusvenster onder de Analyzer aangegeven en de golfvorm in geel in normale presentatie weergegeven, d.w.z. hij
wordt op de breedte van het Waveform-veld ingepast.
De playback-functie van Sound Rescue TerraTec Edition 2.0.
Het bewerkte audiomateriaal kan door het openen van het bestandsdialoogveld met de knop
worden opgeslagen. De samplefrequentie van het opgeslagen bestand is identiek aan
de frequentie van het uit te sturen bestand (44,1 kHz). Is het uit te sturen bestand niet in het
16Bit/44,1kHz-formaat beschikbaar, als het ingangsbestandsformaat een
Lijst van knoppen en schakelaars in het playback-veld
Bestandsfuncties
opent het bestandsdialoogveld “Laden”
opent het bestandsdialoogveld “Opslaan”
Audio-functies
normaliseert het audiomateriaal naar maximaal volume
deelt het audiomateriaal op de plek van de marker
zet de marker op een positie in het audiomateriaal waar waarschijnlijk een
nieuw muziekstuk begint
zet de marker op de positie met maximaal volume
start de gekoppelde cd-brandersoftware
opent het Helpbestand
Controlefuncties
vraagt naar een bestandsnaam en opent het opnamevenster
start de weergave
46 SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands)
Page 47
stopt de weergave
zet de weergave-cursor terug naar het begin
Displayfuncties
toont het volledige audiomateriaal van het bestand
zoomt in op een ca. 20 seconden lang bereik van het audiomateriaal
4. Let op: opname
Met Sound Rescue TerraTec Edition 2.0 kunt u uiteraard ook opnames maken. Daarvoor klikt u op de
knop
en voert u in het dialoogvenster de locatie en de naam van de nieuw te maken
WAV-bestand in. Nu ziet u het venster AlgoRec dat u het input-niveau toont van het standaard
opnameapparaat van Windows. D
Het opnamevenster AlgoRec van Sound Rescue TerraTec Edition 2.0.
e opname is nog in pauze .
Stuur de niveaumeter dusdanig uit dat die nooit de 0 dB bereikt, dus in het rode gebied komt.
Er wordt dan door digitale oversturing geknetter veroorzaakt die de software ook niet meer
goed eruit filteren kan. Als u op de knop
klikt, opent zich automatisch de Windows
opnamemixer.
Als u klaar bent de opname te gaan maken, klikt u op
de opname ook weer door
stoppen en door opnieuw te klikken weer laten doorgaan.
en u neemt het signaal op. U kunt
Als u op
met een klik op
klikt, beëindigt u de opname van het vooraf geselecteerde bestand. Nu kunt u
een nieuw bestand aanduiden en nog een opname maken.
5. Audiomateriaal redden
In het volgenden verneemt u enigszins gedetailleerder meer hoe u opnames kunt
nabewerken.
Restauratie
Nadat u bijvoorbeeld een hele kant van een grammofoonplaat heeft opgenomen wilt u
eventueel het audiomateriaal met Sound RescueTerraTec Edition 2.0 redden en restaureren.
Start de weergave met
. Als de schakelaar ingeschakeld is, worden de
DeScratcher en DeNoiser omzeild en u hoort het originele materiaal. Schakelt u de Bypass
SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands) 47
Page 48
weer uit en u hoort in real-time wat de restauratie teweegbrengt. U kunt tijdens het afspelen
de instellingen van de DeScratcher en DeNoiser veranderen en het verschil in de Analyzer
zien en via uw oren horen. Klik als test op
om alleen het ruisen en knetteren te
horen wat eruit wordt gefilterd. Stel de regelaars naar eigen goeddunken in raadpleeg
daarvoor ook het desbetreffende hoofdstuk DeScratcher en DeNoiser. Stel de volumeregelaar
zo in dat de uitslag net nooit in het rode gebied komt. Als u tevreden bent over het resultaat
stopt u de weergave met
en bewaart u het resultaat met een klik op . Het nieuwe
audiomateriaal wordt automatisch geladen en getoond. Opdat een dubbele filtering
vermeden wordt, is de Bypass geactiveerd.
Optimalisatie
Zoek met
naar de posities met de hoogste piekuitslagen en controleer of ze niet door
knetters maar door het normale audiomateriaal worden veroorzaakt. Bent u helemaal van de
kwaliteit overtuigd, dan kunt met een klik op
het volume verhogen zonder oversturing
van uw audiomateriaal. Sla het resultaat opnieuw op.
Tracks maken
Na de succesvolle restauratie wilt u beslist de lange opname in aparte stukken opdelen. Als u
op klikt, zoekt Sound RescueTerraTec Edition 2.0 voor u een positie op die
waarschijnlijk een pauze tussen twee muziekstukken is. U kunt ook zulke pauzes zelf zoeken
door gewoon het audiomateriaal
Nu kunt u bovendien met
mee te beluisteren en met de marker te stoppen.
de weergave vergroten en de marker met de muis precies
positioneren.
Met
kunt u het audiomateriaal links van de marker in een nieuw bestand wegschrijven
of eventueel wissen.
Het Split-venster van Sound Rescue TerraTec Edition 2.0.
Markeer de optie die u wilt uitvoeren, geef het nieuwe bestand een naam en klik op OK. Sla
de afzonderlijke stukken zo op en brand ze op een cd.
48 SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands)
Page 49
6. Descratcher
De Descratcher verwijdert effectief tikken en knetteren van oude vinyl- of
schellakgrammofoonplaten alsmede audiobestanden waarvan de geluidskwaliteit bij het
opnemen door klikgeluiden, digitale galm of thyristorgezoem negatief werd beïnvloed.
De Descratching-algorithme bestaat uit twee delen: het Declicking-filter en het Decrackling-filter. Terwijl het Declicking-filter normaliter voor het verwijderen van zware tikken op
vinylgrammofoonplaten of schakelgeluiden van digitale c.q. analoge audio-apparaten wordt
gebruikt, verwijdert het Decrackling-filter het continue, vaak zachtjes maar bestendig
knetteren.
Hoe hoger de Declick-parameter wordt ingesteld, des te meer tikken worden er verwijderd. Bij
een instelling van 0 passeren vrijwel alle tikken het filter. Voor het verwijderen van tikken op
vervuilde vinyl grammofoonplaten is een Declick-waarde van ongeveer 50 in de meeste
gevallen zeer geschikt.
Typische tikken in een signaal van een vinylgrammofoonplaat (links) en het herstelde signaal (rechts).
Hoe hoger de Decrackle-parameter wordt ingesteld, des te meer geknetter wordt uit het
originele signaal verwijderd. De hoogste instelling, bijna 100, levert een afvlakking van het
inputsignaal op. Deze parameter kan in het algemeen zonder problemen op 80 worden
ingesteld zonder hoorbare artefacten (storend geruis). In enkele gevallen kan zelfs een
extreem hoge instelling tot 100 de kwaliteit van het audiomateriaal nog verbeteren.
Om het optreden van bijgeluiden in de Descratching-procedure te miniseren dient de
uiteindelijke instelling van de Declick- en Decrackle-parameters bij kritisch beluisteren van de
verschillende delen van een te reinigen audiobestand te worden uitgevoerd. Daartoe willen
wij u graag het gebruik van de functie Difference in Playback-modus nader uitleggen die een
optimale parameterinstelling op een zeer intuïtieve manier en wijze mogelijk maakt. U kunt
schakelen tussen het originele ingangssignaal en het ingangs-/uitgangssignaalverschil,
d.w.z. het deel dat door de Descratching-algorithme is verwijderd. Dit signaalverschil mag
normaliter geen delen van het originele signaal bevatten die behouden moeten worden.
Verdere opmerkingen over de optimale instelling van de Declick- en Decrackle-parameters
vindt u in de toepassingsinstructies
.
Let u er a.u.b. op dat de functie Difference voor de Descratcher en Denoiser tegelijkertijd kan
worden gebruikt. Als u slechts de Descratcher wilt laten werken, dan moet u de regelaar
(threshold en reduction) van de Denoiser op 0 instellen.
SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands) 49
Page 50
7. Denoiser
De Denoiser behoort tot de zogenaamde ruisonderdrukkingssystemen, d.w.z. er is daarbij
geen speciale coderingsprocedure voor de opname nodig, zoals bijv. bij het zeer bekende
bandruisonderdrukkingssysteem van DOLBY™ Lab. De Denoiser verwijdert daarbij efficiënt
iedere vorm breedbandruis op opgenomen audiotracks. De Algorithmix
®
Denoiser bestrijdt
bandruis, storingsruis bij telefoonfragmenten en restruis op oude grammofoonplaten, nadat
ze met de Descratcher zijn bewerkt.
In deze versie van de Denoiser wordt een typisch breedband-ruisprofiel (Noise-Print) gebruikt
dat voor de reductie van oppervlakteruis op vinylgrammofoonplaten en bandruis is
geoptimaliseerd.
De ruisonderdrukkingsprocedure in de Denoiser hoeft slechts met twee parameters te worden
geregeld hetgeen het probleemloos zoeken naar optimale resultaten al naar gelang het
aanwezige uitgangsmateriaal mogelijk maakt.
Het frequentiebereik van het ingangssignaal (rood), het voor de bewerking van het
geluidsmateriaal gebruikte ruisprofiel (wit) alsmede het frequentiebereik van het
uitgangssignaal na de bewerking (groen) kunnen in het venster Analyzer gevolgd worden.
Het ruisprofiel (wit) geeft de drempelwaarde aan, daarboven vindt er geen ruisonderdrukking
meer plaats. Door de parameter threshold wordt dit ruisprofiel naar boven of beneden
bewogen. U kunt met deze parameter ook het profiel zo instellen dat het nauwelijks boven
het achtergrondruisniveau ligt. Bij een gegeven drempelwaarde bepaalt de tweede parameter
reduction de omvang van de verwijderde ruis onder het geselecteerde ruisprofiel.
Een goede startwaarde voor de drempelwaarde zou een instelling van het ruisprofiel
nauwelijks boven het achtergrondruisniveau (ongeveer 10 dB) zijn. Een verder verhogen van
de parameters reduction zou de achtergrondruis aanzienlijk moeten terugbrengen. Als
bijgeluiden in de vorm van zogenaamde fluittonen, c.q. robotachtige geluiden duidelijk zijn te
horen (Fenomenen time aliasing) biedt een neerwaarts bijstellen van de parameter reduction
en een verhoging van de drempelwaarde (tot ca. 30 dB boven het achtergrondruisniveau)
normaliter uitkomst.
50 SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands)
Page 51
8. CD branden
Bij de eerste keer opstarten controleert Sound RescueTerraTec Edition 2.0 of op uw systeem
een cd-brander en de daarbij behorende brandersoftware aanwezig zijn. Getest werd Sound RescueTerraTec Edition 2.0 met WinOnCD™ 3.6 tot 5.0, EasyCDCreator™ 5.0, Nero 4.0 tot 5.0
en Feurio 1.63. Een dialoogvenster vraagt welk brandprogramma u direct vanuit Sound RescueTerraTec Edition 2.0 kunt starten.
Het dialoog-venster voor de selectie van de brandersoftware.
Selecteer de software waarmee u het liefste uw audio-cd's brandt. Als u dit programma op
een later tijdstip wilt wijzigen, klikt u gewoon op het kleine symbool in de linker bovenhoek
van het Sound RescueTerraTec Edition 2.0 vensters en selecteert u de optie CD-Recording.
De geselecteerde brandersoftware is nu aan de keuzeknop gekoppeld. U kunt nu met
een klik de op dat moment gerestaureerde track vanuit Sound RescueTerraTec Edition 2.0
aan de brandersoftware overhevelen. Dan verschijnt een vraagdialoog of dit audiobestand
aan de cd-lijst van het branderprogramma moet worden toegevoegd.
Een audiotrack toevoegen vanuit Sound RescueTerraTec Edition 2.0.
Voeg gewoon na de succesvolle restauratie de afzonderlijke audiodelen toe aan de cd-lijst in
het branderprogramma. Als u daarmee klaar bent, start u gewoon de brandprocedure.
Hartelijk gefeliciteerd met uw gerestaureerde, digitale “grammofoonplaat” !
SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands) 51
Page 52
9. Gebruiksaanwijzingen
De Descratcher en de Denoiser zijn gebruiksvriendelijke audiorestauratie-tools gebaseerd op
een extreem efficiënte signaalbewerkingsalgorithme. In de meeste gevallen kunnen daarmee
automatisch goede resultaten worden bereikt. Om het maximale uit de tool te halen, vooral
bij het werken met zwaar beschadigd audiomateriaal, vindt u hieronder enkele praktische
regels vermeld.
· Vervaardig uw opnamen direct in een WAV- bestandsformaat en gebruikt voor de
Descratching-procedure geen bewerkingsapparaten zoals bijv. een Limiter of Compressor.
· Bevat het te herstellen audiomateriaal harde tikken, dan kunt u deze bij het digitaal
opnemen enigszins begrenzen. Het valt aan te bevelen, als u verschillende versies
vervaardigt die met verschillende ingangsversterking zijn opgenomen, om de resultaten
aansluitend aan de Descratching-procedure met elkaar te vergelijken.
· Om bijgeluiden te vermijden stelt u de Declick- en Decrackle-parameters niet te hoog in.
Bij het werken met zwaar beschadigd materiaal is het raadzaam een goed akoestisch
compromis tussen het overblijvend storingsniveau en de in het signaal ontstane
bijgeluiden te vinden. U dient wel enigszins begrip te tonen als u hopeloos beschadigd
uitgangsmateriaal wilt bewerken, want uit niets kan geen enkel goed programma de
originele data herstellen.
· Wijzigt binnen een opname het ruisniveau en/of de ruiskarakteristiek veelvuldig, dan kunt
u proberen het origineel in delen te knippen en deze vervolgens afzonderlijk met de
verschillende Denoising-instellingen te bewerken.
· Om bijgeluiden in de vorm van fluittonen c.q. robotachtige geluiden (time aliasing) te
vermijden kunt u de parameters threshold en reduction niet te hoog instellen. Begin met
een matige instelling waarbij u het ruisprofiel nauwelijks boven het
achtergrondruisniveau instelt (ca. 10 dB) en verhoog geleidelijk de parameter reduction.
Probeer tenslotte de optimale relatie tussen deze beide parameters te vinden.
· Een grote hulp voor een optimale instelling van de -parameter is de Analyzer. Tijdens de
Denoising-procedure visualiseert deze in het bijzonder de invloed van het ruisprofiel en
van de parameterinstelling op het audiosignaal.
· Als u van mening bent dat het outputsignaal niet luid genoeg is, dan verhoogt u het
volume en houdt u daarbij de linker en rechter piekmeter in het oog. Als de bovenste rode
LED's oplichten, is het volume reeds te hoog ingesteld en heeft u het zogenaamde
grensgebied bereikt, hetgeen tot hoorbare vervormingen kan leiden.
· Met de regelaar bass en treble kunt u de waarden van de hoge- en lage frequenties al
gelang naar de klankkleur verhogen (+) of verlagen (-). Het is mogelijk dat door een te
hoge instelling van de regelaar bass c.q. treble het volume van het uitgangssignaal tot
aan het grensgebied wordt verhoogd. In een dergelijk geval dient u de regelaar volume
lager in te stellen totdat u niet meer in het grensgebied zit (de rode LED's bovenaan
lichten niet meer op).
52 SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands)
Page 53
· Als u uw audiobestanden met een aftastfrequentie die van de 44,1 kHz afwijkt, bijv. 48
kHz, vervaardigt, dan dient er aansluitend een samplesnelheidsconvertering naar 44,1kHz
plaats te vinden. Voor een dergelijke convertering dient evenwel een passend
hoogwaardig softwareprogramma te worden gebruikt.
· Optimaal resultaat bereikt u door uw gehoor in combinatie met de functie Difference
tijdens de weergave. Indien geactiveerd wordt alleen het met de Descratching- en
Denoising-algorithmen uitgefilterte bestanddeel ten gehore gebracht. In het beste geval
zou hier dus ruis te horen zijn. Mocht in het Difference-signaal nog het originele signaal te
horen zijn, dan dient de mate van filtering teruggedraaid te worden.
Belangrijke opmerking:
Sound RescueTerraTec Edition 2.0 is een zeer snelle, effectieve tool. U zal verbaasd staan in
welke hoge mate de toonkwaliteit van oude grammofoonplaten en problematische
audiobestanden kan worden verbeterd. Verwacht echter geen wonderen als u bijv. materiaal
met grote gaten of sprongen bewerkt. Als de informatie eenmaal verloren is gegaan en er niet
voldoende redundantie in het resterende materiaal beschikbaar is, dan is een herstel van het
originele materiaal onmogelijk. In zulke hopeloze gevallen proberen ervaren geluidstechnici
met behulp van zeer complexe audio-editors gelijksoortig klinkende, reeds opgenomen
passages in de gaten te kopiëren. Evenzo levert een poging om materiaal te bewerken dat
zoveel storende ruis bevat dat het originele signaal niet meer kan worden waargenomen,
problemen op. Als de informatie vrijwel uitsluitend uit storingsruis bestaat (zeer slechte
signaal/ruisverhouding) en niet voldoende informatie t.a.v. van de eigenschappen van het
originele signaal beschikbaar is, of nog erger als er ook nog niet-lineaire vervormingen in het
spel komen, dan kunnen ook de resultaten van de Denoising- procedures slechts van
beperkte kwaliteit zijn.
SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands) 53
Page 54
10. Contact opnemen
Overige informatie over uitbreidingen, updates en nieuwe producten van de firma Algo-
rithmix
â
vindt u op het Internet onder:
http:// www.algorithmix.com
of stuur een E-Mail:
naar support@algorithmix.com
als u informatie over installatie en prestaties van dit product nodig heeft,
of aan info@algorithmix.com
als u algemene suggesties en vragen over het Algorithmix
®
Algorithmix
en Sound Rescue zijn handelsmerken van Algorithmix GmbH. Alle overige
â
productassortiment heeft.
hierboven vermelde product- en firmanamen zijn ™ of ® handelsmerken van hun
respectievelijke eigenaars.
Wij behouden het recht voor de informatie in dit document zonder voorafgaande
aankondiging te wijzigen. Het is niet toegestaan zonder voorafgaande toestemming van
Algorithmix GmbH delen uit deze publicatie te kopiëren, reproduceren, over te dragen of op te
nemen.
Intervideo WinDVD 5.0 - 8-kanaal
Deze software is een andere highlight in het pakket. Samen met uw DVD CD-speler kunnen
DVD-films worden afgespeeld en de 8 (7.1) analoge uitgangen van de Aureon 7.1 Universe
rechtstreeks worden aangesproken. Pure surround-sound...
Een uitvoerige beschrijving van de software vindt u bij de software als online-help.
54 SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands)
Page 55
De Service bij TerraTec.
“Rien ne va plus – Hij doet het niet meer” is niet leuk, maar kan ook bij de beste systemen
een keer voorkomen. In een dergelijk geval staat u het TerraTecTeam graag met raad en daad
bij.
Hotline, Mailbox, Internet.
In geval van serieuze problemen - waarbij u alleen of met de vakkundige assistentie van deze
handleiding, uw buurman of leverancier niet meer verder komt - neemt u terstond contact met
ons op.
De eerste weg leidt daarbij mogelijkerwijs naar het Internet: op de pagina's van
http://www.terratec.com/
vragen (FAQ) en de nieuwste stuurprogramma's.
Bieden de hierboven genoemde mogelijkheden geen soelaas, wendt u zich dan tot onze
telefonische Hotline. Bovendien kunt u zich on line met ons in verbinding stellen. Roep
daarvoor pagina http://supporten.terratec.net/
vindt u steeds actuele antwoorden op frequent gestelde
op. Houd in beide gevallen a.u.b.
de volgende informatie in ieder geval bij de hand:
Uw registratienummer ·
·
deze documentatie
·
een afdruk van uw configuratiebestanden,
·
het handboek van uw moederbord,
·
een beeldschermafdruk van uw BIOS-configuratie.
Bovendien is het voor onze technici van voordeel als u tijdens het telefoongesprek aan uw pc
zit om enkele trucks en handigheidjes meteen te kunnen uitproberen. Noteer ook a.u.b. bij
contact met ons support-team in ieder geval de naam van de desbetreffende
medewerker. Deze heeft u nodig als het een defect betreft en u uw kaart aan ons moet
opsturen.
SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands) 55
Page 56
Kapot?!
Voor uw apparaat weer bij ons belandt gelieve u in ieder geval met ons contact op te nemen,
noteer beslist de naam van de supportmedewerker en neem de volgende punten in acht::
Vul het bij uw kaart bijgeleverde servicebegeleidingsformulier volledig en duidelijk in.
·
Hoe gedetailleerder en scherper geformuleerd u het mankement beschrijft des te sneller
kan de verwerking plaatsvinden. Zendingen zonder beschrijving van het mankement
kunnen niet worden verwerkt en worden per omgaande op uw kosten geretourneerd.
·
Voeg beslist een kopie van uw aankooprekening (niet het origineel) bij het pakket.
Ontbreekt een dergelijke kopie dan gaan wij er vanuit dat het product buiten de
garantieperiode valt en brengen wij u de reparatie in rekening.
·
Gelieve een vorm van verpakking te gebruiken die voldoende bescherming biedt. Onze
ervaringen bewijzen dat de originele verpakking het beste daarvoor geschikt is. Vergeet
niet dat het hier kwetsbare elektronische onderdelen betreft.
·
Frankeer het pakket voldoende – wij doen dat met de retourzending eveneens.
Alles komt goed. ;-)
56 SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands)
Page 57
Algemene servicevoorwaarden
1. Algemeen
Met de aanschaf en ontvangst van de koopwaar gaat u akkoord met onze algemene
servicevoorwaarden.
2. Garantiebewijs
Ter controle van uw garantie-aanspraken is de kopie van de
aankooprekening/afgiftebewijs nodig. Levert u dit garantiebewijs niet, dan worden voor
de reparatie de werkelijke kosten in rekening gebracht.
3. Beschrijving van het mankement
Zendingen waarbij geen of slechts een ontoereikende beschrijving van het mankement is
meegestuurd ('defect' of 'ter reparatie' is niet voldoende), worden tegen een
verwerkingstarief geretourneerd aangezien de extra reparatie-inspanning daardoor
onnodig wordt gecompliceerd.
4. Onterechte reclames
Bij een eventuele onterechte reclame (geen mankement vastgesteld, waarschijnlijk een
bedieningsfout) retourneren wij de goederen tegen een verwerkingstarief
5. Verpakking
Gelieve indien mogelijk bij een retourzending de originele verpakking te gebruiken. Bij
ondeskundige verpakking komen de garantieaanspraken in gevaar. Bij eventuele schade
ontstaan door het transport vervallen de garantieaanspraken.
6. Producten van andere merken
Apparaten die door TerraTec Electronic GmbH niet worden gefabriceerd of verhandeld,
worden tegen een verwerkingstarief geretourneerd.
7. Reparaties tegen betaling
Reparaties die buiten de garantieperiode vallen worden tegen betaling uitgevoerd.
8. Transportkosten
De kosten voor transport en verzekering van de goederen ter reparatie naar TerraTec
Electronic GmbH zijn voor rekening van de afzender. TerraTec Electronic GmbH draagt in
geval van garantie de transportkosten voor de retournering van de ter reparatie
aangeboden goederen. Bij ongefrankeerde leveringen wordt de acceptatie uit
organisatorische gronden principieel geweigerd.
9. Slotbepaling
TerraTec Electronic GmbH behoudt zich het recht voor, te allen tijde deze algemene
servicevoorwaarden te wijzigen of aan te vullen.
Voor het overige geldt dat u zich akkoord verklaart met de algemene voorwaarden van de
Firma TerraTec Electronic GmbH.
SoundSystem Aureon 7.1 Universe (Nederlands) 57
Loading...
+ hidden pages
You need points to download manuals.
1 point = 1 manual.
You can buy points or you can get point for every manual you upload.