tams elektronik
Handleiding
KSM-3
Artikel-Nr. 49-01135 | 49-01136
Keerlusmodule
voor digitale modelspoorbanen
tams elektronik
n n n
tams elektronik
Nederlands KSM-3
Inhoudsopgave
1. Starten.......................................................................................3
2. Veiligheidsvoorschriften...............................................................5
3. Goed en degelijk solderen............................................................7
4. Werking......................................................................................9
5. Technische gegevens.................................................................13
6. Het bouwen van de bouwset......................................................14
7. De KSM-3 aansluiten.................................................................24
8. Checklist voor storingen.............................................................28
9. Garantieverklaring.....................................................................30
10. EU-conformiteitsverklaring.........................................................31
11. Verklaringen bij AEEA-richtlijn....................................................31
© 10/2015 Tams Elektronik GmbH
Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze publicatie mag worden
vermenig-vuldigd opgeslagen of openbaar gemaakt, zonder
voorafgaande schriftelijke toestemming van Tams Elektronik GmbH.
Technische wijzigingen voorbehouden.
Pagina 2
tams elektronik
!
KSM-3 Nederlands
1. Starten
Hoe deze handleiding u verder helpt
Deze handleiding helpt u stap voor stap bij het veilig en doelgericht
bouwen van de bouwset en bij het inbouwen en het in bedrijf nemen
van de kant en klare schakeling. Voor u met de bouw van de bouwset
resp. het in bedrijf stellen begint, raden wij u aan deze handleiding
geheel te lezen, in het bijzonder de veiligheidsvoorschriften en het
hoofdstuk over mogelijke fouten en hun oplossingen. U weet dan, waar
u op moet letten om fouten, die vaak alleen met veel inspanning weer
te verhelpen zijn, te vermijden.
Bewaar deze handleiding zorgvuldig, opdat u later bij eventuele
storingen de werking weer kunt herstellen. Indien u de bouwset of de
schakeling aan een ander doorgeeft, geef dan ook de handleiding door.
Gebruiksvoorschriften
De keerlusmodule KSM-3 is geschikt om volgens deze voorschriften te
worden gebruikt in de modelbouw, in´t bijzonder in een
modelspoorweg. Ieder ander gebruik is niet toegestaan, hierdoor
verloopt de garantie overeenkomst.
De KSM-3 is niet geschikt om door kinderen onder de 14 jaar te worden
gebouwd en/of ingebouwd.
Bij de gebruiksvoorschriften behoort ook het lezen, begrijpen en volgen
van deze handleiding.
Let op:
De KSM-3 bevat onderdelen (b.v. geïntegreerde schakelingen) die
gevoelig zijn voor statische elektriciteit. Raak daarom de onderdelen
niet aan voordat u zichzelf heeft ontladen. Het is meestal voldoende
om b.v. de radiator even aan te raken.
Pagina 3
tams elektronik
Nederlands KSM-3
Inhoud controleren
Controleer na het uitpakken of alles compleet is:
een bouwset, bestaande uit de in de stuklijst ( pagina 19)
opgenomen onderdelen en een print of
een kant en klare schakeling of
een kant en klare schakeling in behuizing,
een CD (met handleiding en andere informatie).
Benodigde materialen
Voor het bouwen van de bouwset heeft u het volgende nodig:
een soldeerbout (hoogstens 30 Watt) met dunne stift en een
soldeerstandaard of een regeelaar soldeerstation,
een doekje, spons of siliconendoek,
een hittebestendige ondergrond,
een kleine zijkniptang en een isolatietang,
indien nodig, een pincet en een platte bektang,
elektronica-soldeertin (liefst 0,5 mm. doorsnede).
Voor het aansluiten van de schakeling heeft u een lintkabel nodig.
Aanbevolen doorsnede:
rail aansluiting:
spoor Z en N: > 0,75 mm²
overige sporen: > 0,1,5 mm²
wissel aansluiting: > 0,25 mm²
Als er een wissel gebruikt wordt welke d.m.v. een motor aangedreven
is dan is een adapter nodig: AMW-1 (Art.-Nr. 72-00076-01).
Pagina 4
tams elektronik
KSM-3 Nederlands
2. Veiligheidsvoorschriften
Mechanische gevaren
Afgeknipte draden en uiteinden kunnen scherpe punten hebben, die bij
onvoorzichtig vastpakken huidverwondingen kunnen opleveren. Pas
daarom op voor scherpe punten bij het vastpakken.
Zichtbare beschadigingen van onderdelen kunnen tot niet calculeerbare
gevaren leiden. Bouw beschadigde onderdelen niet in, maar verwijder
deze zoals voorgeschreven en vervang ze door nieuwe.
Elektrische gevaren
Aanraken van onder spanning staande delen,
aanraken van geleidende delen, die in geval van fouten onder
spanning staan,
kortsluitingen en aansluiten aan een niet geschikte spanning,
ontoelaatbaar hoge luchtvochtigheid en vorming van condenswater
kan tot gevaarlijke lichaamsstromen leiden en daardoor verwondingen
aanrichten. Voorkom dit gevaar door de volgende maatregelen te nemen:
Voer bedradingwerkzaamheden alleen uit in een spanningsloze toestand.
Het bouwen en inbouwen kan alleen gedaan worden in gesloten, schone
en droge ruimtes. Vermijd in de werkomgeving vocht en nattigheid.
Gebruik voor het apparaat alleen lage spanningen zoals aangegeven
in de technische gegevens. Gebruik daarvoor uitsluitend
goedgekeurde transformatoren.
Steek de netstekker van transformatoren en soldeerbouten /
soldeerstations alleen in goed geïnstalleerde wandcontactdozen.
Let bij het maken van elektrische verbindingen op de juiste
draaddoorsnede.
Na de vorming van condenswater dient u voor het werk tot 2 uur
acclimatiseringtijd in acht te nemen.
Gebruik bij reparatiewerkzaamheden uitsluiten originele reserve-
onderdelen.
Pagina 5
tams elektronik
Nederlands KSM-3
Brandgevaar
Wanneer de hete soldeerpunt met brandbaar materiaal in contact komt
ontstaat een brandhaard. Deze kan een brand veroorzaken en daardoor
levensgevaarlijke verwondingen veroorzaken door verbranding en
rookvergiftiging. Steek de netstekker van de soldeerbout of het
soldeerstation alleen in het stopcontact gedurende de tijd die u voor
het solderen nodig heeft. Houdt de soldeerpunt nooit in de buurt van
brandbare materialen. Gebruik een goede soldeerbouthouder. Laat de
hete soldeerbout nooit zonder toezicht liggen.
Thermische gevaren
Wanneer per ongeluk de hete soldeerpunt met uw huid in aanraking
komt, of wanneer vloeibare soldeertin op de huid springt, bestaat het
gevaar van huidverbranding. Voorkom dit gevaar door:
bij uw werkzaamheden een hittebestendige onderlegger te
gebruiken,
de soldeerbout altijd op een goede soldeerbouthouder weg te
leggen,
bij het solderen op een juiste behandeling van de soldeerstift te
letten,
vloeibare soldeertin met een dikke vochtige lap of spons van de
soldeerstift af te strijken.
Omgevingsgevaren
Een te klein, ongeschikt werkoppervlak en beperkte
ruimteverhoudingen kunnen per ongeluk huidverbrandingen of brand
teweegbrengen. Voorkom dit gevaar door een toereikend, schoon
werkoppervlak in te richten met voldoende bewegingsvrijheid.
Pagina 6
tams elektronik
!
!
KSM-3 Nederlands
Andere gevaren
Kinderen kunnen uit onachtzaamheid of door een gemis aan
verantwoordelijkheidsgevoel alle hiervoor beschreven gevaren
veroorzaken. Om gevaar voor lijf en leden te voorkomen mogen kinderen
onder de 14 jaar bouwsets niet bouwen en bouwstenen niet inbouwen.
Let op:
Kleine kinderen kunnen zeer kleine onderdelen met scherpe
draadeinden inslikken. LEVENSGEVAARLIJK! Zorg er daarom voor dat
onderdelen niet in handen van kleine kinderen komen.
In scholen, opleidingsinstituten, hobby- en sociale werkplaatsen dient
de bouw, het inbouwen en het gebruik van bouwgroepen door
geschoold personeel te worden begeleid.
In industriële instellingen zijn de voor die bedrijfstak geldende
voorschriften voor het gebruik van elektrische componenten van
toepassing (NEN 1010).
3. Goed en degelijk solderen
Let op:
Bij ondeskundig solderen kan er brandgevaar optreden. Vermijd dit
gevaar: lees hoofdstuk Veiligheidsmaatregelen goed door en volg
de aanwijzingen op.
Gebruik een kleine soldeerbout van hoogstens 30 Watt of een
regeelaar soldeerstation.
Gebruik alleen elektronica-soldeertin met een vloeimiddel.
Gebruik bij het solderen van elektronische schakelingen nooit
soldeerwater of soldeervet. Deze bevatten zuren, die de onderdelen
en koperbanen kunnen beschadigen.
Pagina 7
tams elektronik
Nederlands KSM-3
Steek de aansluitdraden van de onderdelen zonder druk uit te
voeren in de gaten van de print. Het onderdeel moet zo dicht
mogelijk tegen de print liggen.
Let bij het solderen van de onderdelen op de juiste poling.
Soldeer snel: door te lang solderen worden onderdelen beschadigd.
Ook heeft dit het loslaten van de soldeerogen en koperbanen als
gevolg.
Houd de soldeerstift zodanig op de soldeerplek, dat gelijktijdig het
soldeeroog en het onderdeel verhit worden. Voer gelijktijdig (niet te
veel) soldeertin toe. Zodra de soldeertin begint te vloeien haalt u het
weg. Dan wacht u nog een moment, totdat het achtergebleven
soldeertin goed is doorgelopen alvorens de soldeerstift van de
soldeerplek weg te halen.
Beweeg het zojuist gesoldeerde onderdeel gedurende 5 seconden
niet.
Voorwaarde voor een correcte soldeerplek en goed solderen is een
schone en niet geoxideerde soldeerstift. Strijk daarom voor elke
soldering het overtollige soldeertin en het vuil weg met een vochtige
spons, een dikke vochtige doek of een siliconendoek.
Knip na het solderen de aansluitdraden direct boven de soldeerplek
af met een zijkniptang.
Na het plaatsen controleert u de hele schakeling grondig op een
goede plaatsing en een juiste poling van alle onderdelen. Controleer
ook of niet per ongeluk printbanen met tin zijn overbrugd. Dit kan
niet alleen leiden tot een verkeerde werking, maar ook tot
beschadiging van deze onderdelen. U kunt overvloedig soldeertin
met een schone soldeerstift opnieuw vloeibaar maken. De tin vloeit
dan van de print naar de soldeerstift.
Pagina 8
tams elektronik
KSM-3 Nederlands
4. Werking
Problematiek
In twee geleider systemen komen bij de wissel van een keerlus
tegengestelde polariteiten bij elkaar. Zodra een voertuig de verschillend
gepoolde stukken overbrugt, ontstaat des wegen bij de in- of uitgang
een kortsluiting.
Bij digitale modelbanen moet de keerlus besturing in principe de
polariteit van het digitale signaal binnen in de keerlus aan die van
buiten de keerlus aan gepast worden. Werd de polariteit buiten de
keerlus veranderd, zouden bij de overgang in het volgende booster
segment verschillende polariteiten naar elkaar komen, dat probleem
zou zo alleen verschoven zijn.
Afb. 1: Kortsluit probleem bij de wissel van een keerlus
Pagina 9
tams elektronik
Nederlands KSM-3
Werking van de KSM-3
Zodra een voertuig de isolatie tussen de verschillend polariteiten binnen
en buiten de keerlus overbrugt, wisselt de KSM-3 de polariteit binnen in
de keerlus. De KSM-3 herkent reeds de spanningsval aan de overgang
naar kortsluiting en kan binnen enkele milliseconden reageren, voor dat
de spanning veroorzaakt door kortsluiting samen valt.
De drempelwaarde voor de polariteit wissel is afhankelijk van de
gebruikte gelijkspanning en moet daarom individueel middels een trimpotmeter ingesteld worden. Om de juiste instelling te bereiken, gaat
een LED op de KSM-3 aan, zodra de drempelwaarde (voor de
desbetreffende modelbaan) optimaal ingesteld is. Daarmee wordt zeker
gesteld, dat beschadigingen aan de wielen, sleepcontacten en rails
doeltreffend voorkomen worden en het voertuig de isolaties schokloos
passeert.
Geïntegreerde wissel schakeling
De KSM-3 heeft een extra uitgang voor het aansluiten van een wissel
met dubbele elektromagnetische aandrijving. Om wissels met motor
aandrijving aan te kunnen sluiten, is een extra adapter voor motor
De wissel wordt automatisch geschakeld, zodra de locomotief één van
beiden isolaties bereikt heeft (gelijktijdig met het omschakelen van de
polariteit). Voor de beide isolatiepunten is de juiste wissel positie vast
toegewezen, zo dat het verzetten van de wissel van buitenaf de zekere
werking niet kan beïnvloeden.
Werking
Fase 1: Overeenkomstig de actuele wissel positie rijdt de locomotief
links of rechts om in de keerlus. Als de locomotief in een bepaalde
richting door de keerlus moet rijden, kan de wissel van buitenaf zo
worden ingesteld.
Pagina 10
aangedreven wissels AMW-1 (Art.-Nr. 72-00076) nodig.
tams elektronik
KSM-3 Nederlands
Fase 2: Bij de ingang van de keerlus wordt na het bereiken van de
isolatie na de wissel de polariteit binnen in de keerlus gewisseld (indien
nodig).
Fase 3: Bij de uitgang van de keerlus wordt na het bereiken van de
isolatie voor de wissel de polariteit binnen in de keerlus gewisseld en
gelijktijdig de wissel voor de uitgang van de trein uit de keerlus in de
juiste positie geschakeld.
Afb. 2: Werking
Pagina 11
tams elektronik
Nederlands KSM-3
Concept voor een modelbaan met de KSM-3
Het binnenste deel van de keerlus tussen de beide isolaties moet
minstens zo lang zijn als de langste trein, welke door de keerlus rijden
moet.
De schakeling functioneert ook dan, wanneer er gelijktijdig meerdere
treinen binnen in de keerlus zij. De voorwaarde is, dat de beiden
isolatie punten niet tegelijkertijd bereden mogen worden. Daarmee zijn
b.v. aftakkingen binnen de keerlus mogelijk.
De maximale stroom van alle voertuigen binnen in de keerlus bedraagt
8 A (motorstroom van de locomotief, wagon binnen verlichting, overige
verbruikers).
Gebruik met een draaischijf
Bij draaischijven kunnen na het draaien van de brug aan de overgangen
tussen de brug en de overige rails verschillende polariteiten tegen
elkaar komen. De KSM-3 kan hier een oplossing bieden. Daarbij wordt
de brug zoals het binnenste gedeelte van de keerlus aangesloten.
Pagina 12
tams elektronik
KSM-3 Nederlands
5. Technische gegevens
Digitaal formaat alle
Spanningstoevoer
via de rails
Stroomopname
(zonder verbruikers)
ca. 20 mA
Max. stroom van alle rijtuigen
in de keerlus
8 A
Extra uitgangen 1 (voor een wissel met dubbele
elektromagnetische aandrijving)
Max. stroom: 1 A
Beschermwijze
IP 00
Omgevingstemperatuur in bedrijf
0 ... +60 °C
Omgevingstemperatuur in opslag
-10 ... +80 °C
Toegestane relatieve
luchtvochtigheid
max. 85 %
Afmetingen van de print
Afmetingen incl. behuizing
ca. 48 x 52 mm
ca. 70 x 60 x 25 mm
Gewicht van de schakeling
Gewicht incl. behuizing
ca. 37 g
ca. 54 g
Pagina 13
tams elektronik
Nederlands KSM-3
6. Het bouwen van de bouwset
Dit gedeelte kunt u overslaan indien u een kant en klare bouwsteen
heeft aangeschaft.
Voorbereiding
Leg de onderdelen gesorteerd voor u op de werkplek. De afzonderlijke
elektronische onderdelen hebben de volgende bijzonderheden, waar u
op moet letten om fouten bij het bouwen te voorkomen:
Weerstanden
Weerstanden "remmen" de stroom.
De waarde van weerstanden voor kleine vermogens wordt
door kleurringen weergegeven. Iedere kleur staat voor een
ander cijfer. Koolweerstanden hebben 4 kleurringen. De 4e
ring (hier tussen haakjes) geeft de tolerantie aan (goud =
5%).
Waarde: Kleurringen:
150 bruin - groen - bruin (goud)
4,7 k geel - violet - rood (goud)
22 k rood - rood - oranje (goud)
Regeelare weerstanden (potentiometers)
Potentiometers (kortweg "Trimpot") zijn weerstanden waarbij
de weerstandswaarde veranderd kan worden en daardoor aan
de omstandigheden kan worden aangepast. In het midden
hebben ze een inkeping waar met een schroevendraaier de
weerstandswaarde kan worden veranderd. De maximale
weerstandswaarde is op de behuizing afgedrukt.
Al naar gelang de inbouwsituatie kan een trimpot met liggende of
staande behuizing worden gebruikt.
Pagina 14
tams elektronik
KSM-3 Nederlands
Keramische Condensatoren
Keramische condensatoren worden o.a. gebruikt voor het
afvoeren van stoorspanningen of als frequentie bepalend
onderdeel. Keramische condensatoren zijn niet gepoold.
Ze zijn normaal gesproken van een driecijferig getal
voorzien dat de waarde van de condensator versleuteld
weergeeft.
Het getal 224 komt overeen met de waarde 220 nF.
Elektrolytische condensatoren
Elektrolytische condensatoren (kortweg "Elco’s") worden
vaak voor de opslag van energie gebruikt. In tegenstelling
tot keramische condensatoren zijn ze gepoold. De waarde
is op de behuizing gedrukt.
Elco’s zijn voor verschillende spanningswaarden
verkrijgbaar. Elco’s met een hogere spanningswaarde dan
aangegeven zijn zonder problemen te gebruiken.
Diode’s en Zenerdiode’s
Diode’s laten de stroom in slechts één richting door
(doorlaatrichting). Tegelijkertijd wordt de spanning met 0,3
t/m 0,8 V verlaagd. In de andere richting (sperrichting)
laat de diode geen stroom door, behalve als de
sperspanning wordt overschreden. Een overschrijding van
de sperspanning leidt nagenoeg altijd tot vernietiging van
de diode.
Zenerdiode’s worden voor de begrenzing van spanningen gebruikt. In
tegenstelling tot "normale" diode’s worden ze bij het overschrijden van
de sperspanning niet beschadigd.
De kenmerken van de diode zijn op de behuizing afgedrukt.
Pagina 15
tams elektronik
Nederlands KSM-3
Lichtdiode’s (LEDs)
Wanneer lichtdiode’s in doorlaatrichting worden gebruikt
lichten ze op. Ze zijn er in vele uitvoeringen (met
betrekking tot de kleur, grootte, vorm, lichtsterkte, max.
stroom, en lichtspanning) verkrijgbaar. Lichtdiode’s moeten
altijd via een voorschakelweerstand worden gebruikt, daar
ze bij een hoge stroom vrij snel stuk gaan.
Bij schakelingen waaraan lichtdiodes worden aangesloten zijn de
voorschakelweerstanden meestal geïntegreerd op de print.
Gelijkrichters
Gelijkrichters vormen wisselspanning om in gelijkspanning.
Ze hebben vier aansluitingen: twee voor de
ingangsspanning (wisselspanning) en twee voor de
uitgangsspanning (gelijkspanning). De aansluitingen van
de uitgang zijn gepoold.
Transistors
Transistors zijn stroomversterkers, die zwakke signalen in sterkere
omzetten. Er zijn diverse typen met verschillende behuizingen. Het type
van de transistoren is op de behuizing afgedrukt.
De kleine transistoren (b.v. BC-typen) hebben een half
cilindrische behuizing (SOT behuizing). De zwaardere
transistoren (b.v. BD-typen) hebben een platte behuizing
(TO behuizing), dat in verschillende uitvoeringen en
afmetingen gebruikelijk is.
De drie aansluitingen van de bi-polaire transistoren (b.v.
BC en BT typen) hebben een basis, emitter en collector (in
schema’s afgekort met de letters B, E, C).
Pagina 16
tams elektronik
KSM-3 Nederlands
IC´s
IC's vervullen al naar gelang het type verschillende taken.
De meest gebruikte behuizing is de zogenaamde "DIL"behuizing waar aan de zijkanten 4, 6, 8, 14, 16 of 18
pootjes steken.
IC's zijn zeer gevoelig voor beschadigingen bij het solderen
(hitte, elektrostatische lading). Daarom wordt op de plaats
van het IC eerst een IC voet gesoldeerd waar later het IC
in wordt gestoken.
Micro-Controlers
Micro-Controlers zijn IC’s die voor iedere toepassing individueel worden
geprogrammeerd. De geprogrammeerde Micro-Controlers zijn
uitsluitend te verkrijgen via de fabrikant van de schakeling.
Relais
Relais zijn elektrische omschakelaars, dat wil zeggen dat al naar gelang
de stand de ene of de andere (interne) verbinding wordt gesloten. De
werking van een mono stabiel relais is te vergelijken met een drukknop,
dat wil zeggen dat de verbinding net zolang gesloten blijft als de
spanning aanwezig is. Bistabile relais blijven – vergelijkbaar met
kiepschakelaars – na het omschakelen in deze stand staan.
Relais met in hetzelfde huis twee omschakelaars komen het meeste
voor (kortweg 2xom). Het omschakelen tussen de twee verbindingen is
door het klikkende geluid duidelijk hoorbaar.
Pagina 17
tams elektronik
Nederlands KSM-3
Aansluitklemmen
Aansluitklemmen maken het mogelijk om zonder te solderen, zekere en
makkelijk los te maken aansluitingen van de aansluitkabel aan de
schakeling.
Deze zijn in verschillende uitvoeringen beschikbaar:
Schroefklemmen worden enkele of dubbele rijen met 2 of 3 polen (resp.
2 x 2 of 2 x 3 polen) uitgevoerd. Door het aan elkaar schuiven kunnen
aansluitingen met willekeurig veel polen samengesteld worden. De
aansluitkabel wordt in de klemmen gestoken en vast geschroefd (zoals
bij kroonstenen).
Steekbare schroefklemmen bestaan uit een 2-, 3-, 4- of meer polige
terminal blok, welke op de print gesoldeerd wordt, en een bijpassende
stekker, waarin de aansluitkabel gestoken en vast geschroefd wordt.
Pagina 18
tams elektronik
KSM-3 Nederlands
Stuklijst
Weerstanden R5 150
R2, R3, R4, R6, R7, R9 4,7 k
R1 22 k
Trimmpotmeter R8 10 k (staand)
Diodes D1, D2, D3, D6, D7 1N400x, x=2...7
Zenerdiodes D4 5V6
LEDs D5 3 mm groen
Gelijkrichters D1-4 B80C1500
(of vergelijkbaar)
Condensatoren 220 nF C3
Elco´s C5 2,2 µF / 25 V
C1, C2 100 µF / 25 V
C4 220 µF / 25 V
Transistors Q2 BC337
Q1 BC547B
T1, T2 BD679
Micro-Controlers IC1 PIC12F1571-I/P
IC-voetjes IC1 8-polig
Relais K1 2xUm, 8 A, 5V
monostabiel
Schroefklemmen X1, X2 1x2-polig
Steekbare
schroefklemmen
S2 terminal block, 3-polig
stekker, 3-polig
Pagina 19
tams elektronik
Nederlands KSM-3
Afb. 3: Print opstelling
Pagina 20
tams elektronik
!
KSM-3 Nederlands
Bouwen
Ga volgens de navolgende lijst te werk. Soldeer eerst de onderdelen
aan de soldeerzijde en knip dan met een zijkniptang de uitstekende
draadeinden krap boven de soldering af. Let op de aanwijzingen voor
het solderen in hoofdstuk 3.
Let op:
Diverse onderdelen moeten overeenkomstig hun poling worden
ingebouwd! Wanneer u deze onderdelen verkeerd om soldeert,
kunnen zij bij het in werking stellen beschadigd worden. In het ergste
geval kan de gehele schakeling stuk gaan. In elk geval is het
onderdeel zonder functie.
Pagina 21
tams elektronik
Nederlands KSM-3
1. Weerstanden Inbouwrichting willekeurig.
2. Diode´s,
Zenerdiode´s
Let op de poling!
De doorlaatrichting wordt met een ring
aangegeven. Op de printopdruk is dit
weergegeven.
Soldeer de diode´s D6 en D7 zodanig, dat zij
loodrecht op de print staan.
3. Keramische
Condensatoren
Inbouwrichting willekeurig.
4. IC voetjes Bouw de voetjes dusdanig in, dat de
markering van de voet in dezelfde richting
wijst als de markering op de print!
5. Transistors Let op de poling!
De doorsnede van de kleine transistoren (b.v.
BC typen) in een SOT behuizing worden op de
printplaat afgedrukt. Bij grote transistoren
(b.v. BD en BT typen) in een TO behuizing is
deze op de onbedrukte achterzijde van de
printplaat door een dikkere lijn weergegeven.
6. Gelijkrichters Let op de poling!
De aansluitingen zijn aangegeven op de
behuizing. De langste aansluitdraad is de
pluspool.
7. Elektrolytische
condensatoren
("Elco’s")
Let op de poling!
Eén van de beide aansluitingen (de korter) is
voorzien van een min-teken.
Pagina 22
tams elektronik
KSM-3 Nederlands
8.
Relais De inbouwrichting wordt bepaald door de
plaatsing van de aansluitpennen.
9. Lichtdiode’s
(LEDs)
Let op de poling! Bij LEDs met draden is de
langste draad altijd de anode (pluspool).
10. Aansluitklemmen Schroefklemmen en terminal block voor de
steekbare schroefklemme.
11. Regelbare
weerstanden
(potentiometers)
De inbouwrichting wordt door de plaats van
de drie aansluitingen bepaald.
12. IC´s in "DIL"behuizing
Steekt u de IC´s in de ingesoldeerde IC
voetjes.
Raak de IC´s niet eerder aan voordat u
ontladen bent, b.v. door even de centrale
verwarming vast te pakken. Zorg er voor dat
de pootjes niet ombuigen als u ze in het
voetje steekt. Let erop dat de markeringen op
de print, het voetje en het IC in dezelfde
richting liggen.
Een optische controle uitvoeren
Voer na het bouwen een optische controle uit en verwijder eventueel
aanwezige gebreken:
Verwijder alle losse delen zoals draadresten of tindruppels van de
print. Verwijder scherpe kanten of puntige draadeinden.
Controleer of dicht naast elkaar liggende soldeerplekken per ongeluk
met elkaar verbonden zijn. Kortsluitgevaar!
Controleer of alle delen juist gepoold zijn.
Wanneer alle problemen opgelost zijn gaat u verder met het volgende
punt.
Pagina 23
tams elektronik
Nederlands KSM-3
7. De KSM-3 aansluiten
De keerlus van de modelbaan ontkoppelen
Ontkoppel als eerste de keerlus kompleet van de overige rails. De beide
isolatie punten moeten zo dicht mogelijk bij de wissel aangebracht
worden.
Afb. 4: Stukken van de keerlus
Aansluitingen
Aan de aansluitingen van de print zijn schroefklemmen voor de rail
aansluiting en een steekbare schroefklem voor de wissel aansluiting
(bestaande uit een terminal blok en een bijpassende stekker), waarin
de aansluitkabels gestoken en vast geschroefd kunnen worden.
Pagina 24
tams elektronik
KSM-3 Nederlands
Afb. 5: Aansluitingen
X1 Het binnenste van de keerlus
1 binnenste railstaaf →
2 buitenste railstaaf→
X2 Het bereik buiten de keerlus
1 binnenste railstaaf →
2 buitenste railstaaf→
X3 Optioneel: wissel met dubbele elektromagnetische aandrijving
1 wissel positie 1 →
2 spanningstoevoer→
3 wissel positie 2→
Pagina 25
(of motor aangedreven wissel met AMW-1)
tams elektronik
Nederlands KSM-3
Aansluiten van de wissel
De aansluiting van een wissel aan de KSM-3 is optioneel. Op deze
aansluiting kan worden afgezien, als de wissel niet (automatisch)
geschakeld moet worden.
Beide isolatie punten is een vaste wissel positie toegewezen. Of het nu
om de positie "afbuigen" of "rechtdoor" gaat, is van de reële wissel
inbouw situatie afhankelijk.
Vandaar moet na het aansluiten nagegaan worden, of de wissel "juist"
schakelt, wanneer de locomotief bij het verlaten van de keerlus de
isolatie punten bereikt heeft. Als dit niet het geval is, moeten beide
wissel aansluitingen (X3-1 en X3-3) met elkaar verwisselt worden.
Instellen van de drempelwaarde voor de polariteit wissel
Neem de instelling van de drempelwaarde voor de polariteit wissel
zorgvuldig voor, zodat de KSM-3 reeds bij beginnende spanningsval
reageert en de polariteit binnen in de keerlus wisselen kan. Duurt de
(onvermijdelijk optredende) kortsluiting te lang, kunnen wielen, rails en
sleepcontacten corroderen of het voertuig schommelt waaneer het
passeert de isolaties. In ongunstige gevallen kunnen kort zulke hoge
stromen lopen, dat de kortsluit afschakeling van de boosters
aanspringt.
Stel allereerst de potmeter m.b.v. een kleine schroevendraaier helemaal
links to aan de aanslag. Draai dan
1. langzaam naar rechts, tot de LED oplicht
2. verder naar rechts, tot de LED weer uit gaat of het relais
schakelt (duidelijk hoorbaar aan het klikkende geluid)
3. voorzichtig terug naar links, tot de LED weer oplicht ofwel het
relais niet meer schakelt.
Pagina 26
tams elektronik
KSM-3 Nederlands
Aansluiten van een draaischijf
U kunt de KSM-3 ook samen met een draaischijf gebruiken.
Afb. 6:
Aansluiten
van een draaischijf
X1 Rails van de brug. De toewijzing van de aansluitingen 1 en 2
is willekeurig.
X2 Rails uitgang van de boosters
1 aansluiting voor de rails "binnen" →
2 aansluiting voor de rails "buiten" →
Pagina 27
tams elektronik
!
Nederlands KSM-3
8. Checklist voor storingen
Onderdelen worden heet en / of beginnen te roken.
Verbreek direct de verbinding met het net!!
Mogelijke oorzaak: Een of meerdere onderdelen zijn verkeerd
gesoldeerd. Wanneer u de schakeling zelf heeft gebouwd voer
dan een optische controle uit ( hoofdstuk 6.) en verwijder
eventuele fouten. Anders stuurt u de schakeling ter reparatie op.
Bij het instellen van de trimpot schakelt het relais niet.
Mogelijke oorzaak: Een of meerdere onderdelen zijn verkeerd
ingesoldeerd. Voer een optische controle uit.
Mogelijke oorzaak: Het IC is verkeerd om in het IC voetje geplaatst.
Het IC is in dit geval defect en moet worden vervangen (De
geprogrammeerde IC is alleen via de fabrikant te verkrijgen).
Bij het testrijden schakelt de centrale uit.
Mogelijke oorzaak: Een of meerdere onderdelen zijn verkeerd
ingesoldeerd. Voer een optische controle uit.
Mogelijke oorzaak: De trimpot is verkeerd ingesteld. Stel de
trimpot opnieuw in, zoals beschreven in het hoofdstuk “Instellen van
het schakelpunt” en herhaal de test.
Bij de uitrit van de trein uit de keerlus wordt de wissel verkeert
gezet.
Mogelijke oorzaak: De aansluitingen X3-1 en X3-3 zijn verkeert
toegewezen. Wissel de beide aansluitingen met elkaar.
Pagina 28
tams elektronik
KSM-3 Nederlands
Hotline
Bij problemen met uw bouwsteen kan onze Hotline u helpen (mailadres op de laatste pagina).
Reparaties: Een defecte bouwsteen kunt u voor reparatie naar ons
toezenden (adres op de laatste pagina). Schade die onder de garantie
valt wordt gratis gerepareerd. Bij schade, die niet onder de garantie
vallen, berekenen wij maximaal het verschil tussen de kant en klare
print en de bouwset volgens onze geldende prijslijst. Wij hebben het
recht, de reparatie van een bouwsteen te weigeren, wanneer deze
technisch of economisch niet mogelijk is.
Stuur een reparatiezending niet ongefrankeerd op. In een garantiegeval
vergoeden wij de verzendkosten tot de hoogte, die wij volgens onze
geldende prijslijst bij de levering van het product zouden moeten
berekenen. Bij reparaties, die niet onder de garantie vallen, draagt u de
kosten voor porto.
Pagina 29
tams elektronik
Nederlands KSM-3
9. Garantieverklaring
Op dit product wordt twee jaar garantie gegeven vanaf de datum van
aankoop aan de eerste koper, met een maximum van drie jaar na de
productie van het product. De eerste koper is de gebruiker die als
eerste het product bij ons gekocht heeft, bij een winkelier of een ander,
juridisch gezien, persoon, die het product in het kader van zijn
zelfstandige beroep doorverkoopt of inbouwt. De garantie bestaat naast
de wettelijke garantiebepalingen, uit de afspraken die de gebruiker met
de verkoper is overeengekomen.
De garantie omvat een gratis reparatie van gebreken, die aantoonbaar
terug te voeren zijn op materiaal of fabricage onzerzijds. Bij bouwsets
aanvaarden wij de verantwoordelijkheid voor de volledigheid en staat
van de componenten, evenals de karakteristieke functies van de
onderdelen in ongebouwde toestand. Wij garanderen de naleving van
de technische gegevens wanneer de schakeling volgens de handleiding
is samengesteld en zoals is voorgeschreven in gebruik werd genomen.
Wij behouden het recht van reparatie, verbeteringen, reserve
leveringen of teruggave van de koopprijs. Verdergaande aanspraken
zijn uitgesloten. Vorderingen tot vergoeding van gevolgschade of
productaansprakelijkheid worden alleen naar wettelijke voorschriften
erkent.
Voor waarde voor de aansprakelijkheid op garantie is de naleving van
de handleiding. Aanspraken op garantie vervallen ook in de navolgende
gevallen:
bij eigenmachtige verandering van de schakeling,
bij reparatiepogingen aan de kant en klare schakeling,
bij schade door derden,
bij foutief bedienen of schade door een verkeerde behandeling of
misbruik.
Pagina 30
tams elektronik
KSM-3 Nederlands
10. EU-conformiteitsverklaring
Dit product voldoet aan de hierna genoemde EG- Richtlijnen en
heeft hiervoor het CE – certificaat.
2004/108/EG inzake elektromagnetische compatibiliteit. Als basis
dienende normen : EN 55014-1 and EN 61000-6-3.
Om de elektromagnetische verdraagzaamheid bij gebruik te garanderen
dient u de volgende voorzorgsmaatregelen in acht te nemen:
Sluit de transformator alleen aan op een door een erkende
installateur geïnstalleerde en beveiligde wandcontactdoos.
Breng geen wijzigingen aan in de originele onderdelen en volg de
aanwijzingen, de aansluitplannen en print lay-out van deze
handleiding nauwkeurig op.
Gebruik bij reparatie alleen originele reserve onderdelen.
2011/65/EG betreffende beperking van het gebruik van bepaalde
gevaarlijke stoffen in elektrische en elektronische apparatuur (RoHS).
Als basis dienende norm: EN 50581.
11. Verklaringen bij AEEA-richtlijn
Dit product voldoet aan de EG-richtlijn 2012/19/EG
betreffende afgedankte elektrische en elektronische
apparatuur (AEEA).
Verwijder dit product niet via het huisvuil, maar via een onderneming
voor hergebruik.
Pagina 31
tams elektronik
n
n
n
Actuele informatie en tips:
n
http://www.tams-online.de
n
n
n
n
Garantie en service:
n
Tams Elektronik GmbH
n
Fuhrberger Straße 4
DE-30625 Hannover
n
fon: +49 (0)511 / 55 60 60
fax: +49 (0)511 / 55 61 61
n
e-mail: modellbahn@tams-online.de
n
n
Loading...