TAMS Elektronik FD-R Basic 2 User manual [nl]

tams elektronik

Handleiding

FD-R Basic 2

Artikel-Nr. 42-01160 | 42-01161

Functie decoder

en RailCom-zender

MM DCCMM DCC

tams elektronik

n n n

tams elektronik

Nederlands FD-R Basic 2

Inhoudsopgave

1. Starten.......................................................................................4

2. Veiligheidsvoorschriften...............................................................5

3. Goed en degelijk solderen............................................................8

4. Werking......................................................................................9

4.1. Bedrijfmodi.........................................................................9

4.2. Functie-uitgangen.............................................................10

4.3. In werking stellen van de functies......................................11

4.4. Terugmelding met RailCom**............................................11

4.5. POM-Update.....................................................................12

5. Technische gegevens.................................................................13

6. Aansluiten.................................................................................14

6.1. Aansluitingen....................................................................15

6.2. Aansluiten op de voedingsspanning....................................16

6.3. Aansluiten van verbruikers op de functie-uitgangen.............16

6.4. LEDs op de functie uitgangen aansluiten.............................16

6.5. Aansluiten van inductieve verbruikers.................................19

6.6. Aansluiten van verbruikers via een relais.............................19

6.7. Aansluiten van een steunelco.............................................20

6.8. Bevestigen van de decoder................................................20

7. Programmeren..........................................................................21

7.1. Programmeren met verschillende typen centrales................21

7.2. Geheugen bereiken van de FD-R Basic 2.............................24

8. Configuratievariabelen en MM-registers......................................26

9. POM-Update uitvoeren...............................................................32

10. Checklist voor storingen.............................................................34

11. Garantieverklaring.....................................................................38

12. EU-conformiteitsverklaring.........................................................39

13. Verklaringen bij AEEA-richtlijn....................................................39

Pagina 2

tams elektronik

FD-R Basic 2 Nederlands

De sterren **

RailCom® is de geregistreerde naam van de firma:
Lenz Elektronik GmbH | Vogelsang 14 | DE-35398 Gießen
Om de leesbaarheid van de tekst te behouden hebben we ervan

afgezien telkens hiernaar te verwijzen.

In deze handleiding zijn de volgende fabrikanten en hun producten
genoemd:

Gebr. MÄRKLIN & Cie. GmbH
Stuttgarter Str. 55-57 | DE-73033 Göppingen

Uhlenbrock Elektronik GmbH
Mercatorstrasse 6 | DE- 46244 Bottrop

© 01/2015 Tams Elektronik GmbH

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze publicatie mag worden
vermenig-vuldigd opgeslagen of openbaar gemaakt, zonder
voorafgaande schriftelijke toestemming van Tams Elektronik GmbH.

Technische wijzigingen voorbehouden.

Pagina 3

tams elektronik

Nederlands FD-R Basic 2

1. Starten

Hoe deze handleiding u verder helpt

Deze handleiding helpt u stap voor stap bij het veilig en doelgericht
inbouwen en het in bedrijf nemen van de decoder. Voor u met het in
bedrijf stellen begint, raden wij u aan deze handleiding geheel te lezen,
in het bijzonder de veiligheidsvoorschriften en het hoofdstuk over
mogelijke fouten en hun oplossingen. U weet dan, waar u op moet
letten om fouten, die vaak alleen met veel inspanning weer te
verhelpen zijn, te vermijden.

Bewaar deze handleiding zorgvuldig, opdat u later bij eventuele
storingen de werking weer kunt herstellen. Indien u de decoder aan
een ander doorgeeft, geef dan ook de handleiding door.

Gebruiksvoorschriften

De functiedecoder FD-R Basic 2 is geschikt om volgens deze voor­schriften te worden gebruikt in de modelbouw, in´t bijzonder in een
digitale modelspoorweg. Ieder ander gebruik is niet toegestaan,
hierdoor verloopt de garantie overeenkomst.

De functiedecoder FD-R Basic 2 is niet geschikt om door kinderen onder
de 14 jaar te worden ingebouwd.

Bij de gebruiksvoorschriften behoort ook het lezen, begrijpen en volgen
van deze handleiding.

Inhoud controleren

Controleer na het uitpakken de inhoud op volledigheid:

 een of vijf decoders, al naar gelang de uitvoering

zonder aansluitdraden of
met aansluitdraden;

 een CD (met handleiding, software "POM-Updater.exe" en andere

informatie).

Pagina 4

tams elektronik

!

FD-R Basic 2 Nederlands

Benodigde gereedschappen en materialen

Voor het inbouwen en aansluiten heeft u nodig:

 een soldeerbout (hoogstens 30 Watt) met dunne stift en een

soldeerstandaard,

 een doekje, spons of siliconendoek,
 een hittebestendige ondergrond,
 een kleine zijkniptang, een isolatietang en een pincet,
 soldeertin (liefst 0,5 mm doorsnede),

Voor het aansluiten van decoders zonder gesoldeerde aansluitdraden
heeft u ook aansluitdraden nodig. Aanbevolen doorsnede > 0,04 mm²
voor alle aansluitingen.

Voor het overbruggen van korte stroomonderbrekingen heeft u nodig:

 een steunelco met een capaciteit van 100 t/m 470 µF en een

doorlaatspanning van minstens 25 V.

2. Veiligheidsvoorschriften

Let op:

De decoder is voorzien van geïntegreerde schakelingen (ICs). Deze
zijn gevoelig voor statische elektriciteit. Raak daarom de onderdelen
niet aan voordat u zichzelf heeft ontladen. Het is meestal voldoende
om b.v. de radiator even aan te raken.

Mechanische gevaren

Afgeknipte draden en uiteinden kunnen scherpe punten hebben, die bij
onvoorzichtig vastpakken huidverwondingen kunnen opleveren. Pas
daarom op voor scherpe punten bij het vastpakken.

Zichtbare beschadigingen van onderdelen kunnen tot niet calculeerbare
gevaren leiden. Bouw beschadigde onderdelen niet in, maar verwijder
deze zoals voorgeschreven en vervang ze door nieuwe.

Pagina 5

tams elektronik

Nederlands FD-R Basic 2

Elektrische gevaren

 Aanraken van onder spanning staande delen,
 aanraken van geleidende delen, die in geval van fouten onder

spanning staan,

 kortsluitingen en aansluiten aan een niet geschikte spanning,
 ontoelaatbaar hoge luchtvochtigheid en vorming van condenswater

kan tot gevaarlijke lichaamsstromen leiden en daardoor verwondingen
aanrichten. Voorkom dit gevaar door de volgende maatregelen te nemen:

 Voer bedradingwerkzaamheden alleen uit in een spanningsloze toestand.
 Het bouwen en inbouwen kan alleen gedaan worden in gesloten, schone

en droge ruimtes. Vermijd in de werkomgeving vocht en nattigheid.

 Gebruik voor het apparaat alleen lage spanningen zoals aangegeven

in de technische gegevens. Gebruik daarvoor uitsluitend
goedgekeurde transformatoren.

 Steek de netstekker van transformatoren en soldeerbouten /

soldeerstations alleen in goed geïnstalleerde wandcontactdozen.

 Let bij het maken van elektrische verbindingen op de juiste

draaddoorsnede.

 Na de vorming van condenswater dient u voor het werk tot 2 uur

acclimatiseringtijd in acht te nemen.

 Gebruik bij reparatiewerkzaamheden uitsluiten originele reserve-

onderdelen.

Brandgevaar

Wanneer de hete soldeerpunt met brandbaar materiaal in contact komt
ontstaat een brandhaard. Deze kan een brand veroorzaken en daardoor
levensgevaarlijke verwondingen veroorzaken door verbranding en
rookvergiftiging. Steek de netstekker van de soldeerbout of het
soldeerstation alleen in het stopcontact gedurende de tijd die u voor
het solderen nodig heeft. Houdt de soldeerpunt nooit in de buurt van
brandbare materialen. Gebruik een goede soldeerbouthouder. Laat de
hete soldeerbout nooit zonder toezicht liggen.

Pagina 6

tams elektronik

!

FD-R Basic 2 Nederlands

Thermische gevaren

Wanneer per ongeluk de hete soldeerpunt met uw huid in aanraking
komt, of wanneer vloeibare soldeertin op de huid springt, bestaat het
gevaar van huidverbranding. Voorkom dit gevaar door:

 bij uw werkzaamheden een hittebestendige onderlegger te gebruiken,
 de soldeerbout altijd op een goede soldeerbouthouder weg te leggen,
 bij het solderen op een juiste behandeling van de soldeerstift te letten,
 vloeibare soldeertin met een dikke vochtige lap of spons van de

soldeerstift af te strijken.

Omgevingsgevaren

Een te klein, ongeschikt werkoppervlak en beperkte
ruimteverhoudingen kunnen per ongeluk huidverbrandingen of brand
teweegbrengen. Voorkom dit gevaar door een toereikend, schoon
werkoppervlak in te richten met voldoende bewegingsvrijheid.

Andere gevaren

Kinderen kunnen uit onachtzaamheid of door een gemis aan
verantwoordelijkheidsgevoel alle hiervoor beschreven gevaren
veroorzaken. Om gevaar voor lijf en leden te voorkomen mogen kinderen
onder de 14 jaar bouwsets niet bouwen en bouwstenen niet inbouwen.

Let op:

Kleine kinderen kunnen zeer kleine onderdelen met scherpe
draadeinden inslikken. LEVENSGEVAARLIJK! Zorg er daarom voor dat
onderdelen niet in handen van kleine kinderen komen.

In scholen, opleidingsinstituten, hobby- en sociale werkplaatsen dient
de bouw, het inbouwen en het gebruik van bouwgroepen door
geschoold personeel te worden begeleid.

In industriële instellingen zijn de voor die bedrijfstak geldende
voorschriften voor het gebruik van elektrische componenten van
toepassing (NEN 1010).

Pagina 7

tams elektronik

!

Nederlands FD-R Basic 2

3. Goed en degelijk solderen

Let op:

Bij ondeskundig solderen kan er brandgevaar optreden. Vermijd dit
gevaar: lees hoofdstuk Veiligheidsmaatregelen goed door en volg
de aanwijzingen op.

 Gebruik een kleine soldeerbout van hoogstens 30 Watt. Houd de

soldeerstift schoon waardoor de warmte van de soldeerbout goed
naar de te solderen plaatst, kan worden geleid.

 Gebruik alleen elektronica soldeertin met een vloeimiddel.
 Gebruik bij het solderen van elektronische schakelingen nooit

soldeerwater of soldeervet. Deze bevatten zuren, die de onderdelen
en koperbanen kunnen beschadigen.

 Soldeer snel: door te lang solderen worden onderdelen beschadigd. Ook

heeft dit het loslaten van de soldeerogen en koperbanen als gevolg.

 Houd de soldeerstift zodanig op de soldeerplek, dat gelijktijdig het

soldeeroog en de draad verhit worden. Voer gelijktijdig (niet te veel)
soldeertin toe. Zodra de soldeertin begint te vloeien haalt u het weg. Dan
wacht u nog een moment, totdat het achtergebleven soldeertin goed is
doorgelopen alvorens de soldeerstift van de soldeerplek weg te halen.

 Beweeg het de zojuist gemaakte soldering gedurende 5 seconden niet.
 Voorwaarde voor een correcte soldeerplek en goed solderen is een

schone en niet geoxideerde soldeerstift. Strijk daarom voor elke
soldering het overtollige soldeertin en het vuil weg met een vochtige
spons, een dikke vochtige doek of een siliconendoek.

 Controleer na het solderen (het beste met een loep), of niet per

ongeluk printbanen met tin zijn overbrugd. Dit kan niet alleen leiden
tot een verkeerde werking, maar ook tot beschadiging van deze
onderdelen. U kunt overvloedig soldeertin met een schone
soldeerstift opnieuw vloeibaar maken. De tin vloeit dan van de print
naar de soldeerstift.

Pagina 8

tams elektronik

FD-R Basic 2 Nederlands

4. Werking

De FD-R Basic 2 kan worden gebruikt als

 functiedecoder, bv. voor het schakelen van de verlichting in een

stuurstandrijtuig en/of

 RailCom-zender als uitbreiding op een (niet RailCom geschikte) loc-

of functiedecoder.

4.1. Bedrijfmodi

Digitaal bedrijf

De FD-R Basic 2 is een multiprotocoldecoder, die zowel signalen in het
DCC-format als in het Motorola-format analyseert. Hij herkent
automatisch in welk format de centrale de signalen aan zijn adres stuurt.

Het aantal adresmogelijkheden is afhankelijk van het format waarmee
de decoder wordt aangestuurd:

 Motorola-format: 255 adressen.
 DCC-format: 127 basisadressen of 10.239 extra adressen.

In DCC-format kunnen de decoders in alle rijstappenmodi (14, 28 of
128 rijstappen) worden aangestuurd.

De programmering van de decoders wordt gedaan

 voor het Motorola-format (MM) via de registers,
 voor het DCC-format via de instellingen van de

configuratievariabelen (Direct Programming, DCC-conform) of via
POM (Programming on Main = hoofdspoorprogrammering).

Pagina 9

tams elektronik

Nederlands FD-R Basic 2

Analoge mode

De decoder kan ook op analoge gelijkstroom-modelspoorwegen (niet op
analoge wisselstroom modelspoorwegen!) worden gebruikt. Zodra het
voertuig op de rails wordt gezet herkent de decoder automatisch of hij
door een analoog of digitaal signaal wordt aangestuurd en stelt de
overeenkomstige bedrijfsmode in. De automatische herkenning van het
analoog bedrijf kan worden uitgeschakeld.

Het in- en uitschakelen van de functie-uitgangen is bij analoog bedrijf
niet mogelijk. Uitgangen die met F0 worden geschakeld, worden bij
gebruik op analoge gelijkstroom modelspoorwegen overeenkomstig de
rijrichting in- of uitgeschakeld, vooropgesteld, dat de retourleiding van
de lampen of de overige apparaten met de retourleiding voor alle
functies van de decoder is verbonden.

4.2. Functie-uitgangen

De decoder heeft drie functie-uitgangen waaraan naar behoefte
verbruikers kunnen worden aangesloten (bv. verlichting, rookgenerator,
elektrische koppeling):

 twee uitgangen met een maximale stroom van elk 300 mA en
 een uitgang met een maximale stroom van 100 mA.

Effecten voor alle functie-uitgangen

 Rijrichtingafhankelijk aan-/uitschakelen.
 Knipperen: frequentie, impulsduur (= verhouding tussen aan en uit)

en start tijdstip kunnen binnen een fase worden ingesteld.
Voorbeeld: Enkelvoudig knipperlicht, wisselend knipperlicht of een
strobe (flitsen).

 Dimmen. Voorbeeld: De voor het analoog bedrijf bedoelde lampjes

van oudere voertuigen kunnen worden gedimd en hoeven daarom
na het inbouwen van de decoder niet te worden verwisseld.

Pagina 10

tams elektronik

FD-R Basic 2 Nederlands

4.3. In werking stellen van de functies

De functie uitgangen worden in werking gesteld door indrukken van de
functietoetsen. De toewijzing van de uitgangen aan de functietoetsen is
vrij. Het is mogelijk, om aan een uitgang meerdere functietoetsen en
schakelingangen toe te wijzen.

Uitgang DCC format Motorola format

AUX1 t/m AUX3 F0 t/m F28 F0 t/m F4

4.4. Terugmelding met RailCom**

RailCom is een protocol voor bi-directionele datacommunicatie binnen
digitale modelspoorwegen, die in DCC-format worden aangestuurd.
Hiermee is het mogelijk de terugmelding van het adres en de CV­instellingen van de decoders naar de digitale centrale of naar speciale
ontvangerschakelingen (detectoren) te zenden. De decoders moeten
dan wel geschikt zijn om de zogenaamde RailCom-berichten uit te
sturen.

Bij juiste programmering zendt de FD-R Basic 2

 op kanaal 1: constant zijn (basis-, uitgebreide of consist-) adres (het

zogenaamde RailCom Broadcast Datagram) en

 op kanaal 2: na een overeenkomstige DCC-uitleesopdracht

bovendien een CV melding.

Het kan zo worden geprogrammeerd, dat bij het uitlezen van CV's gelijk
de waardes worden verzonden,

 voor de functies welke als functiedecoder zijn ingesteld of
 voor een overeenkomstige lok decoder (zonder RailCom).

Het verzenden van RailCom-berichten is alleen mogelijk op
modelspoorwegen waar een DCC-signaal op de rails aanwezig is. Het
gebruik van de RailCom-functie in een pure Motorola omgeving is niet
mogelijk.

Pagina 11

tams elektronik

Nederlands FD-R Basic 2

4.5. POM-Update

POM-Update is een methode die het mogelijk maakt om de firmware
van de decoder te actualiseren (= de speciale software van de decoder)
zonder dat de decoder moet worden gedemonteeerd en zonder een
extra apparaat. POM-Update is gebaseerd op het DCC POM formaat
waarvoor geen programmeer rails nodig is.

Voor het gebruik van deze methode is het volgende vereist:

 Een digitale DCC centrale met een PC interface en POM

ondersteuning. Tip: Omdat bijna iedere fabrikant van digitale
centralen een eigen methode gebruikt POM om te zetten, is POM­Update op het moment (stand: 01/2015) alleen mogelijk met:

MasterControl (Tams Elektronik)
Intellibox 1 (Uhlenbrock**)
CS2 (Maerklin**).

De geactualiseerde lijst met alle centralen welke het POM-Update
mogelijk maken vind u op onze homepage.

 PC. Het besturingssysteem moet Java ondersteunen.
 De software "POM-Updater.exe" is op de mee geleverde CD

voorhanden. Ook kan deze software kostenloos worden gedownload
van onze homepage.

De actueele firmware versie van de decoder kan kostenloos worden
gedownload van onze homepage. Indien u op de hoogte gehouden wilt
worden over nieuwe firmware versies dan kunt u zich abonneren op de
newsletter van onze homepage.

Pagina 12