tams elektronik
Anleitung | Manual | Mode d´emploi | Handleiding
FI-1
Art. 70-020000
Funktionsinverter
für Fahrzeugdecoder
Function inverter
for vehicle decoders
Inverseur de fonction
pour décodeurs de véhicules
Functie-inverter
voor voertuigdecoders
tams elektronik
n n n
tams elektronik
© 12/2013 Tams Elektronik GmbH
Alle Rechte, insbesondere das Recht der
Vervielfältigung und Verbreitung sowie
der Übersetzung vorbehalten. Vervielfältigungen und Reproduktionen in
jeglicher Form bedürfen der schriftlichen
Genehmigung durch die Tams Elektronik
GmbH.
Technische Änderungen vorbehalten.
All rights reserved. No part of this
publication may be reproduced or
transmitted in any form or by any means,
electronic or mechanical, including
photocopying, without prior permission in
writing from Tams Elektronik GmbH.
Subject to technical modification.
Tout droits réservés, en particulier les
droits de reproduction et de diffusion ainsi
que le traduction. Toute duplication ou
reproduction sous quelque forme que ce
soit nécessite l´accord écrit de la societé
Tams Elektronik GmbH.
Sous réserve de modifications techniques.
Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze
publicatie mag worden vermenigvuldigd
opgeslagen of openbaar gemaakt, zonder
voorafgaande schriftelijke toestemming
van Tams Elektronik GmbH.
Technische wijzigingen voorbehouden.
n
n
n
n
n
n
n
n
n
Deutsch 3
n
English 15
n
Français 26
n
Nederlands 37
n
n
tams elektronik
FI-1 Nederlands
Inhoudsopgave
1. Starten ....................................................................................37
2. Veiligheidsvoorschriften.............................................................38
3. Goed en degelijk solderen..........................................................41
4. Werking....................................................................................42
5. Technische gegevens.................................................................42
6. Aansluiten van de FI-1 ..............................................................43
7. Checklist voor storingen.............................................................45
8. Garantieverklaring.....................................................................46
9. EU-conformiteitsverklaring.........................................................47
10. Verklaringen bij AEEA-richtlijn....................................................47
1. Starten
Hoe deze handleiding u verder helpt
Deze handleiding helpt u stap voor stap bij het veilig en doelgericht
inbouwen en het in bedrijf nemen van de schakeling. Voor u met het in
bedrijf stellen begint, raden wij u aan deze handleiding geheel te lezen,
in het bijzonder de veiligheidsvoorschriften en het hoofdstuk over
mogelijke fouten en hun oplossingen. U weet dan, waar u op moet
letten om fouten, die vaak alleen met veel inspanning weer te
verhelpen zijn, te vermijden.
Bewaar deze handleiding zorgvuldig, opdat u later bij eventuele
storingen de werking weer kunt herstellen. Indien u de schakeling aan
een ander doorgeeft, geef dan ook de handleiding door.
Gebruiksvoorschriften
De functie-inverter FI-1 is geschikt om volgens deze voorschriften te
worden gebruikt in de modelbouw, in´t bijzonder in een
Pagina 37
tams elektronik
Nederlands FI-1
modelspoorweg. Ieder ander gebruik is niet toegestaan, hierdoor
verloopt de garantie overeenkomst.
De functie-inverter FI-1 is niet geschikt om door kinderen onder de 14
jaar te worden ingebouwd.
Bij de gebruiksvoorschriften behoort ook het lezen, begrijpen en volgen
van deze handleiding.
Inhoud controleren
Controleer na het uitpakken of alles compleet is:
een functie-inverter,
een handleiding.
Benodigde materialen
Voor het bouwen van de bouwset heeft u het volgende nodig:
een soldeerbout (hoogstens 30 Watt) met dunne stift en een
soldeerstandaard of een regeelaar soldeerstation,
een doekje, spons of siliconendoek,
een hittebestendige ondergrond,
een kleine zijkniptang en een isolatietang,
indien nodig, een pincet en een platte bektang,
elektronica-soldeertin (liefst 0,5 mm doorsnede),
lintkabel.
2. Veiligheidsvoorschriften
Mechanische gevaren
Afgeknipte draden en uiteinden kunnen scherpe punten hebben, die bij
onvoorzichtig vastpakken huidverwondingen kunnen opleveren. Pas
daarom op voor scherpe punten bij het vastpakken.
Zichtbare beschadigingen van onderdelen kunnen tot niet calculeerbare
gevaren leiden. Bouw beschadigde onderdelen niet in, maar verwijder
deze zoals voorgeschreven en vervang ze door nieuwe.
Pagina 38
tams elektronik
FI-1 Nederlands
Elektrische gevaren
Aanraken van onder spanning staande delen,
aanraken van geleidende delen, die in geval van fouten onder
spanning staan,
kortsluitingen en aansluiten aan een niet geschikte spanning,
ontoelaatbaar hoge luchtvochtigheid en vorming van condenswater
kan tot gevaarlijke lichaamsstromen leiden en daardoor verwondingen
aanrichten. Voorkom dit gevaar door de volgende maatregelen te nemen:
Voer bedradingwerkzaamheden alleen uit in een spanningsloze toestand.
Het bouwen en inbouwen kan alleen gedaan worden in gesloten, schone
en droge ruimtes. Vermijd in de werkomgeving vocht en nattigheid.
Gebruik voor het apparaat alleen lage spanningen zoals aangegeven
in de technische gegevens. Gebruik daarvoor uitsluitend
goedgekeurde transformatoren.
Steek de netstekker van transformatoren en soldeerbouten /
soldeerstations alleen in goed geïnstalleerde wandcontactdozen.
Let bij het maken van elektrische verbindingen op de juiste
draaddoorsnede.
Na de vorming van condenswater dient u voor het werk tot 2 uur
acclimatiseringtijd in acht te nemen.
Gebruik bij reparatiewerkzaamheden uitsluiten originele reserve-
onderdelen.
Brandgevaar
Wanneer de hete soldeerpunt met brandbaar materiaal in contact komt
ontstaat een brandhaard. Deze kan een brand veroorzaken en daardoor
levensgevaarlijke verwondingen veroorzaken door verbranding en
rookvergiftiging. Steek de netstekker van de soldeerbout of het
soldeerstation alleen in het stopcontact gedurende de tijd die u voor
het solderen nodig heeft. Houdt de soldeerpunt nooit in de buurt van
brandbare materialen. Gebruik een goede soldeerbouthouder. Laat de
hete soldeerbout nooit zonder toezicht liggen.
Pagina 39
tams elektronik
!
Nederlands FI-1
Thermische gevaren
Wanneer per ongeluk de hete soldeerpunt met uw huid in aanraking
komt, of wanneer vloeibare soldeertin op de huid springt, bestaat het
gevaar van huidverbranding. Voorkom dit gevaar door:
bij uw werkzaamheden een hittebestendige onderlegger te gebruiken,
de soldeerbout altijd op een goede soldeerbouthouder weg te leggen,
bij het solderen op een juiste behandeling van de soldeerstift te letten,
vloeibare soldeertin met een dikke vochtige lap of spons van de
soldeerstift af te strijken.
Omgevingsgevaren
Een te klein, ongeschikt werkoppervlak en beperkte
ruimteverhoudingen kunnen per ongeluk huidverbrandingen of brand
teweegbrengen. Voorkom dit gevaar door een toereikend, schoon
werkoppervlak in te richten met voldoende bewegingsvrijheid.
Andere gevaren
Kinderen kunnen uit onachtzaamheid of door een gemis aan
verantwoordelijkheidsgevoel alle hiervoor beschreven gevaren
veroorzaken. Om gevaar voor lijf en leden te voorkomen mogen kinderen
onder de 14 jaar bouwsets niet bouwen en bouwstenen niet inbouwen.
Let op:
Kleine kinderen kunnen zeer kleine onderdelen met scherpe
draadeinden inslikken. LEVENSGEVAARLIJK! Zorg er daarom voor dat
onderdelen niet in handen van kleine kinderen komen.
In scholen, opleidingsinstituten, hobby- en sociale werkplaatsen dient
de bouw, het inbouwen en het gebruik van bouwgroepen door
geschoold personeel te worden begeleid. In industriële instellingen zijn
de voor die bedrijfstak geldende voorschriften voor het gebruik van
elektrische componenten van toepassing (NEN 1010).
Pagina 40
tams elektronik
!
FI-1 Nederlands
3. Goed en degelijk solderen
Let op:
Bij ondeskundig solderen kan er brandgevaar optreden. Vermijd dit
gevaar: lees hoofdstuk Veiligheidsmaatregelen goed door en volg
de aanwijzingen op.
Gebruik een kleine soldeerbout van hoogstens 30 Watt. Houd de
soldeerstift schoon waardoor de warmte van de soldeerbout goed
naar de te solderen plaatst, kan worden geleid.
Gebruik alleen elektronica soldeertin met een vloeimiddel.
Gebruik bij het solderen van elektronische schakelingen nooit
soldeerwater of soldeervet. Deze bevatten zuren, die de onderdelen
en koperbanen kunnen beschadigen.
Soldeer snel: door te lang solderen worden onderdelen beschadigd. Ook
heeft dit het loslaten van de soldeerogen en koperbanen als gevolg.
Houd de soldeerstift zodanig op de soldeerplek, dat gelijktijdig het
soldeeroog en de draad verhit worden. Voer gelijktijdig (niet te veel)
soldeertin toe. Zodra de soldeertin begint te vloeien haalt u het weg. Dan
wacht u nog een moment, totdat het achtergebleven soldeertin goed is
doorgelopen alvorens de soldeerstift van de soldeerplek weg te halen.
Beweeg het de zojuist gemaakte soldering gedurende 5 seconden niet.
Voorwaarde voor een correcte soldeerplek en goed solderen is een
schone en niet geoxideerde soldeerstift. Strijk daarom voor elke
soldering het overtollige soldeertin en het vuil weg met een vochtige
spons, een dikke vochtige doek of een siliconendoek.
Controleer na het solderen (het beste met een loep), of niet per ongeluk
printbanen met tin zijn overbrugd. Dit kan niet alleen leiden tot een
verkeerde werking, maar ook tot beschadiging van deze onderdelen. U
kunt overvloedig soldeertin met een schone soldeerstift opnieuw
vloeibaar maken. De tin vloeit dan van de print naar de soldeerstift.
Pagina 41
tams elektronik
Nederlands FI-1
4. Werking
De functie inverter wordt tussen LED en de functie uitgang van een locof functiedecoder aangesloten. Gebruiksvoorbeelden:
Rood-gele of rood-witte Duo-LEDs kunnen worden gebruikt als fronten sluitverlichting in modelspoorlocs en -wagens. Zij hebben echter
vaak slechts een gemeenschappelijke kathode voor de beide kleuren.
Zij kunnen daardoor niet direct aan de functie-uitgangen van
voertuigdecoders worden aangesloten, daar de decoder terugdraden
postief zijn. Deze Duo LEDs kunnen via een functie-inverter op de
decoderuitgangen worden aangesloten.
LED-verlichtingen in standaard stuurstandrijtuigen zijn vaak dusdanig
geschakeld, dat de kathodes (-) samen op de massa zijn aangesloten.
Zij kunnen daardoor bij het naderhand inbouwen van een
voertuigdecoder niet direct op de decoder worden aangesloten. In
plaats van het ombouwen met diodes kan een functie-inverter worden
tussengeplaatst.
5. Technische gegevens
Bedrijfsspanning Digitaalspanning van de decoder
Stroomopname (zonder LEDs) ca. 0,1 mA
Max. totaalstroom 30 mA
Beschermwijze IP 00
Omgevingstemperatuur in bedrijf 0 ... +60 °C
Omgevingstemperatuur in opslag -10 ... +80 °C
Toegestane relatieve
luchtvochtigheid
max. 85 %
Afmetingen van de print (ca.) 7,5 x 6,5 x 2 mm
Gewicht van de schakeling (ca.) 0,1 g
Pagina 42
tams elektronik
FI-1 Nederlands
6. Aansluiten van de FI-1
Aansluiting van de LEDs
LEDs mogen nooit zonder voorschakelweerstand op de functie-uitgang
van een voertuigdecoder worden aangesloten. Zij zouden bij het in
bedrijf nemen beschadigd kunnen worden. De grootte van de
voorschakelweerstand is afhankelijk van de bedrijfsspanning.
Noodzakelijke voorschakelweerstand voor een Duo-LED met een
stroomopname van 15 mA:
Digitaalspanning op de rails [V] Voorschakelweerstand
12 820 W
14 – 16 V 1,0 kW
18 1,2 kW
20 – 22 V 1,5 kW
> 24 V 1,8 kW
Aanwijzing: wanneer een ongeregelde booster wordt gebruikt,
bedraagt de digitaalspanning op de rails ca. 1,4 maal de
uitgangsspanning van de trafo! Voorbeeld:
Uitgangsspanning van de trafo: 18 V
à Digitaalspanning op de rails: 1,4 x 18 V = 25,2 V
Aansluiten van een LED voor de frontverlichting
Voor het frontsein kan een extra gele LED in serie met de beide DuoLEDs (gele LED) op de functie-inverter worden aangesloten.
Pagina 43
tams elektronik
!
Nederlands FI-1
Voorbeld: Aansluiting van duo-LEDs
De LEDs zijn zo aangesloten, dat de gele delen bij vooruitrijden lichten.
Aansluitpunt F1
Aansluiten op
X1 (gelb) Functie-uitgangen van de voertuigdecoder
X2 (rot)
X3 Retourleiding voor alle functies van de
voertuigdecoder
X4 Anodes (+) van de gele LEDs van de duo-LEDs
X5 Anodes (+) van de roode LEDs van de duo-LEDs
X6 Kathodes (-) van de duo-LEDs
Fig. 2: Aansluitplan
Let op:
Wanneer een onderdeel heet wordt, schakel dan direct de
voedingsspanning af. Kortsluitgevaar!
Bevestiging van de bouwsteen
Bevestig de print op een geschikte plaats in het voertuig. Gebruik
daarvoor b.v. dubbelzijdig kleefband.
Pagina 44
tams elektronik
!
FI-1 Nederlands
7. Checklist voor storingen
Onderdelen worden heet en / of beginnen te roken.
Verbreek direct de verbinding met het net!!
Mogelijke oorzaak: De bedrijfsspanning is te hoog. à Verminder de
bedrijfsspanning overeenkomstig de opgave in het hoofdstuk
"Technische gegevens".
Mogelijke oorzaak: De bouwsteen is defect. à Stuur de bouwsteen
op voor reparatie.
Een LED licht niet op.
Mogelijke oorzaak: Geen van de decoderuitgangen is actief. à Ga na
of minstens een van de functie-uitgangen van de decoder is
ingeschakeld.
Mogelijke oorzaak: De aansluiting van de bedrijfsstroom is
onderbroken. à Test de aansluitingen.
Hotline
Bij problemen met uw bouwsteen kan onze Hotline u helpen (mailadres op de laatste pagina).
Reparaties: Een defecte bouwsteen kunt u voor reparatie naar ons
toezenden (adres op de laatste pagina). Schade die onder de garantie
valt wordt gratis gerepareerd. Bij schade, die niet onder de garantie
vallen, berekenen wij maximaal het verschil tussen de kant en klare
print en de bouwset volgens onze geldende prijslijst. Wij hebben het
recht, de reparatie van een bouwsteen te weigeren, wanneer deze
technisch of economisch niet mogelijk is.
Stuur een reparatiezending niet ongefrankeerd op. In een garantiegeval
vergoeden wij de verzendkosten tot de hoogte, die wij volgens onze
geldende prijslijst bij de levering van het product zouden moeten
berekenen. Bij reparaties, die niet onder de garantie vallen, draagt u de
kosten voor porto.
Pagina 45
tams elektronik
Nederlands FI-1
8. Garantieverklaring
Op dit product wordt twee jaar garantie gegeven vanaf de datum van
aankoop aan de eerste koper, met een maximum van drie jaar na de
productie van het product. De eerste koper is de gebruiker die als
eerste het product bij ons gekocht heeft, bij een winkelier of een ander,
juridisch gezien, persoon, die het product in het kader van zijn
zelfstandige beroep doorverkoopt of inbouwt. De garantie bestaat naast
de wettelijke garantiebepalingen, uit de afspraken die de gebruiker met
de verkoper is overeengekomen.
De garantie omvat een gratis reparatie van gebreken, die aantoonbaar
terug te voeren zijn op materiaal of fabricage onzerzijds. Bij bouwsets
aanvaarden wij de verantwoordelijkheid voor de volledigheid en staat
van de componenten, evenals de karakteristieke functies van de
onderdelen in ongebouwde toestand. Wij garanderen de naleving van
de technische gegevens wanneer de schakeling volgens de handleiding
is samengesteld en zoals is voorgeschreven in gebruik werd genomen.
Wij behouden het recht van reparatie, verbeteringen, reserve
leveringen of teruggave van de koopprijs. Verdergaande aanspraken
zijn uitgesloten. Vorderingen tot vergoeding van gevolgschade of
productaansprakelijkheid worden alleen naar wettelijke voorschriften
erkent.
Voor waarde voor de aansprakelijkheid op garantie is de naleving van
de handleiding. Aanspraken op garantie vervallen ook in de navolgende
gevallen:
bij eigenmachtige verandering van de schakeling,
bij reparatiepogingen aan de kant en klare schakeling,
bij schade door derden,
bij foutief bedienen of schade door een verkeerde behandeling of
misbruik.
Pagina 46
tams elektronik
FI-1 Nederlands
9. EU-conformiteitsverklaring
Dit product voldoet aan de hierna genoemde EG- Richtlijnen en
heeft hiervoor het CE – certificaat.
2004/108/EG inzake elektromagnetische compatibiliteit. Als basis
dienende normen : EN 55014-1 and EN 61000-6-3.
Om de elektromagnetische verdraagzaamheid bij gebruik te garanderen
dient u de volgende voorzorgsmaatregelen in acht te nemen:
Sluit de transformator alleen aan op een door een erkende
installateur geïnstalleerde en beveiligde wandcontactdoos.
Breng geen wijzigingen aan in de originele onderdelen en volg de
aanwijzingen, de aansluitplannen en print lay-out van deze
handleiding nauwkeurig op.
Gebruik bij reparatie alleen originele reserve onderdelen.
2011/65/EG betreffende beperking van het gebruik van bepaalde
gevaarlijke stoffen in elektrische en elektronische apparatuur (RoHS).
Als basis dienende norm: EN 50581.
10. Verklaringen bij AEEA-richtlijn
Dit product voldoet aan de EG-richtlijn 2012/19/EG betreffende
afgedankte elektrische en elektronische apparatuur (AEEA).
De firma Tams Elektronik GmbH is overeenkomstig §6 lid 2
van de Duitse wet voor Electro bij de hiervoor erkende
Stichting Elektrische Apparaten (Stiftung Elektro-AltgeräteRegister – EAR) onder nummer WEEE-Nummer DE
37847206 geregistreerd.
Verwijder dit product niet via het huisvuil, maar via een onderneming
voor hergebruik.
Pagina 47
DE 37847206
tams elektronik
n
n
Aktuelle Informationen und Tipps:
Information and tips:
Informations et conseils:
Actuele informatie en tips:
n
n
http://www.tams-online.de
n
n
n
Garantie und Service:
Warranty and service:
Garantie et service:
Garantie en service:
n
n
Tams Elektronik GmbH
n
Fuhrberger Straße 4
DE-30625 Hannover
fon: +49 (0)511 / 55 60 60
fax: +49 (0)511 / 55 61 61
e-mail: modellbahn@tams-online.de
n
n
n
n
DE 37847206
Loading...