Sharp EL-5020 User Manual [pl]

SPIS TREŚCI

WPROWADZENIE..................................................... 2

SPOSÓB POSTĘPOWANIA W PRZYPADKU WYSTĄPIENIA NIENORMALNYCH WARUNKÓW ... 3

WYŚWIETLACZ......................................................... 3

INFORMACJE WSTĘPNE......................................... 5

1. Notacja przycisków użyta w instrukcji.......... 5

2. Włączanie i wyłączanie zasilania................. 5

3. Wybór trybu pracy ....................................... 5

4. Sposoby kasowania liczb lub działań........... 6

5. Priorytety operacji........................................ 7

6. Przerwania................................................... 7

7. Wybór formatu............................................. 8

8. Określanie liczby miejsc po przecinku ......... 8

OBLICZENIA PODSTAWOWE.................................. 9

1. Działania arytmetyczne................................ 9

2. Działania wykorzystujące czynniki stałe....... 9

3. Funkcje...................................................... 10

4. Obliczenia procentowe .............................. 10

5. Liczby losowe ............................................ 10

6. Zmiana jednostek miary kątów .................. 10

7. Obliczenia z wykorzystaniem pamięci........ 11

8. Obliczenia na ułamkach............................. 12

9. Obliczenia czasowe - system dziesiętny

i system sześćdziesiątkowy....................... 13

10. Konwersja współrzędnych ......................... 13

11. Funkcja modyfikacji ................................... 14

12. Systemy liczbowe: dwójkowy, ósemkowy,

dziesiętny i szesnastkowy.......................... 15

13. Operacje logiczne...................................... 16

PROGRAMOWALNE WZORY (AER)...................... 17

1. Wprowadzanie wzoru ................................ 17

2. Funkcje warunkowe................................... 17

3. Wielkość wolnej pamięci............................ 18

4. Korekta zaprogramowanych wzorów......... 18

5. Kasowanie zaprogramowanego wzoru ...... 19

6. Funkcja przerywania obliczeń.................... 19

OBLICZENIA WARTOŚCI CAŁEK........................... 19

1. Obliczanie wartości całek .......................... 20

2. Wzory ........................................................ 21

Kalkulator naukowy EL-5020 str. 1

3. Wprowadzanie, korekta i kasowanie

funkcji podcałkowej.................................... 22

OBLICZENIA STATYSTYCZNE............................... 22

1. Obliczenia statystyczne z jedną zmienną:

tryb obliczeń statystycznych 1 ................... 22

2. Obliczenia statystyczne z dwoma

zmiennymi: tryb obliczeń statystycznych 2 .... 22

3. Korekta wprowadzonych danych ............... 23

4. Przykłady obliczeń..................................... 23

5. Wzory obliczeń statystycznych.................. 23

PRZYKŁADY ZASTOSOWAŃ ................................. 24

1. Rozwiązywanie trójkątów........................... 24

2. Wzór Herona ............................................. 25

3. Ruch paraboliczny..................................... 26

4. Impedancja obwodu szeregowego RCL .... 27

KRÓTKI OPIS FUNKCJI.......................................... 28

BŁĘDY I ZAKRES OBLICZEŃ ................................. 32

FUNKCJE NAUKOWE I FUNKCJE KALKULATORA .. 33

WYMIANA BATERII................................................. 35

DANE TECHNICZNE............................................... 37

Urządzenie to spełnia wymagania normy BS 6527 (EN 55022): 1988.

WPROWADZENIE

Miło nam, że wybraliście Państwo kalkulator naukowy SHARP EL-5020. Niniejsza instrukcja ma za zadanie wyjaśnić sposób posługiwania się tym urządzeniem. Należy ją zachować do dalszego wykorzystania.

Zasady użytkowania W celu zapewnienia bezawaryjnego działania urządzenia, należy stosować się do poniższych zasad:

1. Nie należy nosić kalkulatora w tylnej kieszeni spodni.

2. Nie należy narażać urządzenia na działanie ekstremalnych temperatur.

3. Należy chronić kalkulator przed upuszczeniem lub nadmiernym uciskiem.

str. 2 Kalkulator naukowy EL-5020

4. Obudowę urządzenia należy czyścić wyłącznie przy pomocy suchej, miękkiej ściereczki.

Jeżeli kalkulator wymaga naprawy, należy dokonać jej wyłącznie u przedstawiciela firmy SHARP, w serwisie SHARP lub w serwisie autoryzowanym przez SHARP.

SPOSÓB POSTĘPOWANIA W PRZYPADKU WYSTĄPIENIA NIENORMALNYCH WARUNKÓW

Jeżeli kalkulator podczas działania jest narażony na działanie silnego, zewnętrznego pola elektrycznego lub zostanie silnie uderzony, może to spowodować przerwanie działania wszystkich przycisków, łącznie z przyciskiem [ON/C]. W takim przypadku należy nacisnąć przycisk RESET znajdujący się z tyłu urządzenia. Należy pamiętać, że po przeprowadzeniu tej operacji zostanie całkowicie wykasowana zawartość pamięci.

! Przycisk RESET należy używać wyłącznie

w następujących sytuacjach:

• Po wymianie baterii;

• W celu wykasowania całej zawartości pamięci;

• W przypadku wystąpienia nienormalnych warunków

lub przerwania działania wszystkich przycisków.

WYŚWIETLACZ

Okno równań Mantysa Wykładnik (Podczas działania kalkulatora nie są wyświetlane

wszystkie komunikaty i symbole).

Kalkulator naukowy EL-5020 str. 3

Wyświetlane symbole

Jeżeli wyświetlana wartość zawiera się w przedziale ±0.000000001 - ± 9999999999, na wyświetlaczu widnieje tylko mantysa. W innych przypadkach następuje automatyczne przełączenie na system notacji naukowej. Wprowadzone równanie jest wyświetlane w oknie równań.

BUSY: M:

2ndF:

HYP:

DEG RAD GRAD:

FIX SCI ENG:

σ:

", #:

ALPHA :

INS:

Wskazuje, że wykonywane są obliczenia. Komunikat oznaczający, że w pamięci niezależnej jest przechowywana wartość liczbowa. Komunikat ten pojawia się na wyświetlaczu po naciśnięciu przycisku drugiej funkcji [2ndF]. Oznacza on, że uaktywniona jest druga funkcja przycisku przedstawiona na klawiaturze w kolorze żółtym. Komunikat funkcji hiperbolicznych, pojawia się na wyświetlaczu po naciśnięciu przycisku [hyp]. Po naciśnięciu przycisków [2ndF][hyp] na wyświetlaczu pojawi się komunikat 2ndF HYP oznaczający, że aktywne są funkcje odwrotne hiperboliczne.

Komunikaty jednostek miary kąta wykorzystywany w trakcie obliczeń wartości funkcji trygonometrycznych, trygonometrycznych odwrotnych oraz konwersji liczb pomiędzy układami współrzędnych.

Komunikaty systemów notacji. Wskazuje wybrany tryb pracy: tryb programowania (AER), tryb wyznaczania wartości całek lub tryb obliczeń statystycznych 1 i 2. Pojawia się jeżeli w trybie AER na wyświetlaczu nie mieści się całe równanie. Komunikat oznaczający, że może zostać przeprowadzona operacja wprowadzenia i wyświetlania zawartości pamięci lub operacja wyświetlania danych statystycznych. Komunikat wyświetlany w trybie AER wskazujący, że wybrany został tryb

wstawiania znaków.

str. 4

Kalkulator naukowy EL-5020

INFORMACJE WSTĘPNE

1. Notacja przycisków użyta w instrukcji

W niniejszej instrukcji użyta została następująca notacja przycisków.

Przycisk funkcji x-1

Przycisk funkcji x Przycisk funkcji XOR w trybie

obliczeń na liczbach z układów:

dwójkowego, ósemkowego i szesnastkowego.

2. Włączanie i wyłączanie zasilania

W celu włączenia zasilania należy nacisnąć przycisk [ON/C]. W celu wyłączenia zasilania należy nacisnąć przycisk [OFF].

3. Wybór trybu pracy

Kalkulator działa w jednym z pięciu trybów pracy. By wybrać jeden z trybów, należy nacisnąć przycisk [MODE], a następnie przycisk cyfry od [0] do [4].

[0] Standardowy tryb pracy.

Wykorzystywany do wykonywania obliczeń podstawowych, takich jak operacje arytmetyczne i obliczanie wartości funkcji. Gdy wybrany zostanie ten tryb pracy, nie pojawia się symbol "σ". Tryb programowania AER:

[1]

Wykorzystywany do wprowadzania i zapisywania w pamięci wzorów arytmetycznych. Gdy wybrany zostanie ten tryb pracy, symbol "σ" pojawia się pod napisem "1:AER".

[2] Tryb wyznaczania wartości całek:

Wykorzystywany do wyznaczania wartości całek oznaczonych. Gdy wybrany zostanie ten tryb pracy, symbol "σ" pojawia się pod napisem "2:

∫

dx ".

[3] Tryb obliczeń statystycznych 1:

Wykorzystywany do obliczeń statystycznych jednej zmiennej. Gdy wybrany zostanie ten tryb pracy, symbol "σ" pojawia się pod napisem "3:STAT 1".

Kalkulator naukowy EL-5020 str. 5

[4] Tryb obliczeń statystycznych 2:

Wykorzystywany do obliczeń statystycznych dwóch zmiennych. Gdy wybrany zostanie ten tryb pracy, symbol "σ" pojawia się pod napisem "4:STAT 2".

• Gdy kalkulator działa w standardowym trybie

pracy i wykonywane będą obliczenia na liczbach układu dwójkowego, ósemkowego lub szesnastkowego, to niemożliwe będzie wybranie innego trybu pracy. W takim przypadku należy nacisnąć przyciski [2ndF][→DEC], by powrócić do obliczeń na liczbach dziesiętnych i dopiero wtedy zmienić tryb pracy (patrz punkt "12. Systemy liczbowe: dwójkowy, ósemkowy, dziesiętny i szesnastkowy").

4. Sposoby kasowania liczb lub działań

Istnieją cztery następujące metody kasowania liczb lub działań: [ON/C]

[2ndF][CA] Naciśnięcie tych przycisków powoduje

[

]

[DEL] Naciśnięcie tego przycisku w trybie AER

Naciśnięcie tego przycisku powoduje wykasowanie wszystkich wartości liczbowych oraz poleceń obliczeń. (Nie dotyczy to wyrażeń algebraicznych, sum pośrednich, danych i wyników obliczeń statystycznych oraz zawartości pamięci niezależnej i tymczasowej).

w każdym z trybów pracy wykasowanie zawartości wszystkich pamięci (wzorów, statystycznych itd.). Naciśnięcie tego przycisku podczas wprowadzania liczby powoduje wykasowanie ostatniej wyświetlanej cyfry. (Nie funkcjonuje w trybie AER).

Przykład: Zmienić wprowadzoną

wartość 123456 na 123478.

123456 123456. [

][ ] 1234.

78 123478.

powoduje skasowanie wskazanej przez

kursor wartości liczbowej lub polecenie wykonania obliczenia. W innych trybach pracy kasuje wyświetlaną wartość liczbową.

str. 6

Kalkulator naukowy EL-5020

5. Priorytety operacji

Obliczenia są przeprowadzane w następującej kolejności:

1. odejmowanie

2. π, wywołanie zawartości pamięci

3. Funkcje poprzedzone argumentem

2 -1

, %, →DEG, x , n!, itp.)

x x

, √, nPr, nCr, →POL, →REC

4. y

5. Operacje mnożenia, w których pominięto symbol mnożenia "×" (2π, 2A itp.).

6. Funkcje po których następuje argument (sin, cos itp.)

7. ×, ÷

8. +, -

9. AND

10. OR, XOR, XNOR

11. =, M+, M-, STO A~ STO F, STO M, DATA, CD, x=M, x≠M, x>M, x<M, x≥M, x≤M, →BIN, →OCT, →HEX, →DEC,

D, R, G.

• W przypadku użycia nawiasów, wyrażenia zamknięte nawiasami mają pierwszeństwo przed innymi obliczeniami.

6. Przerwania

Operacje, które nie mogą zostać przeprowadzone natychmiast z powodu kolejności działań lub z powodu zastosowania nawiasów muszą być czasowo zawieszone (przerwania). Kalkulator umożliwia wprowadzenie i przechowanie do 8~16 działań* oraz do 5 wartości liczbowych.

Kalkulator ma 8 buforów (w pamięci tymczasowej) przeznaczonych do przechowywania poleceń. Gdy nawias otwierający [(] wprowadzany jest bezpośrednio przed poleceniem wykonania operacji, to są one przechowywane razem w jednym buforze. Z tego powodu kalkulator może obliczyć wartość wyrażenia zawierającego do 16 nawiasów pod warunkiem, że nawiasy wykorzystywane są razem z poleceniami wykonania operacji.

Kalkulator naukowy EL-5020

str. 7

7. Wybór formatu

Kalkulator umożliwia wybór jednego z czterech formatów wyświetlania wartości.

1. FIX - System ustalonej liczby miejsc po przecinku

dziesiętnym. Wyświetlana liczba posiada ustaloną przez użytkownika liczbę miejsc po przecinku dziesiętnym. SCI - System notacji wykładniczej

2 . Liczba jest wyświetlana w notacji wykładniczej

3. ENG - System notacji inżynierskiej

4. System zmiennoprzecinkowy

Liczba jest wyświetlana ze zmienną ilością miejsc

W celu zmiany systemu notacji należy w momencie, kiedy wyświetlany jest wynik obliczeń lub po wykasowaniu wyświetlanych wartości przy pomocy przycisku [ON/C], nacisnąć przycisk [FSE]. Każde naciśnięcie przycisku [FSE] powoduje wybór jednego z systemów notacji w sekwencji FIX → SCI → ENG → System zmiennoprzecinkowy → FIX itd.

8. Określanie liczby miejsc po przecinku

Gdy na wyświetlaczu widnieje jeden z komunikatów FIX, SCI lub ENG, możliwe jest ustawienie stałej liczby miejsc po przecinku dziesiętnym w zakresie od 0 do 9. W tym celu należy nacisnąć przyciski [2ndF][TAB],

(A × 10

Liczba jest wyświetlana w notacji inżynierskiej (A ×

). Wykładnik (B) jest wielokrotnością 3.

po przecinku dziesiętnym. Jeżeli wybrany jest ten sposób prezentacji danych, na wyświetlaczu nie widnieje żaden komunikat. Wartości poza zakresem 0.000000001 ≤ x ≤ 9999999999 i ≠0 wyświetlane są w notacji naukowej.

dziesiętnym

a następnie nacisnąć przycisk numeryczny odpowiadający wybranej ilości miejsc po przecinku.

Przykład: [ON/C][FSE] (Wybór FIX) [2ndF][TAB] 9 (określenie liczby miejsc po

przecinku na 9) 5 [÷] 9 [=] 0.555555556

str. 8 Kalkulator naukowy EL-5020 [2ndF][TAB] 8 (określenie liczby miejsc po przecinku na 8) 5 [÷] 9 [=] 0.55555556

[2ndF][TAB] 7 (określenie liczby miejsc po przecinku na 7) 5 [÷] 9 [=] 0.5555556

[2ndF][TAB] 0 (określenie liczby miejsc po przecinku na 0) 5 [÷] 9 [=] 1.

(Najmniej znacząca cyfra po przecinku

wyświetlana jest po zaokrągleniu. Jeśli jest ona większa bądź równa 5, to zaokrąglana jest w górę. Jeśli jest mniejsza

• Jeśli wynik obliczeń przekroczy po zaokrągleniu

lub równa 4 - w dół).

dopuszczalny zakres, to liczba wyświetlana jest w notacji zmiennoprzecinkowej.

OBLICZENIA PODSTAWOWE

• Jeżeli na wyświetlaczu widnieje jeden

z komunikatów FIX, SCI lub ENG, należy usunąć ten komunikat przez naciśnięcie przycisku [FSE] (patrz punkt „Wybór systemu notacji).

1. Obliczenia arytmetyczne (patrz tabela na str.

38)

• Możliwe jest pominięcie nawiasów [ ) ] jeśli

występują one tuż przed znakiem [ =] lub [M+].

2. Działania wykorzystujące czynniki stałe

(patrz tabela na str. 39)

Działania wykorzystujące czynniki stałe wykonywane mogą być w sposób opisany poniżej:

1. Wprowadzić wartość będącą stałą.

2. Określić operator (+, -, ×, ÷).

3. Określić pozycję czynnika stałego naciskając przycisk [ ]. (pozycja może być ponownie zmieniona przez naciśnięcie przycisku [

4. Podać wprowadzaną wartość i nacisnąć przycisk [=].

Kalkulator naukowy EL-5020 str. 9

• Symbole "x" i "?" wskazują odpowiednio czynnik stały i wprowadzaną wartość.

• Jako wartość wejściowa nie mogą być wykorzystywane funkcje wymagające podania dwóch argumentów (np. y

• By zakończyć obliczenia wykorzystujące czynniki stałe, należy nacisnąć przycisk [ON/C].

3. Funkcje (patrz tabela na str. 39 i 40)

Przed wykonaniem obliczeń z udziałem funkcji należy nacisnąć przycisk [ON/C].

• Przed rozpoczęciem obliczeń należy wybrać jednostkę miary kątów (patrz punkt „Wybór jednostek miary kątów”).

• Obliczenia łańcuchowe (wynik ostatnich obliczeń jest użyty do następnych obliczeń).

4. Obliczenia procentowe (patrz tabela na str. 40)

• W obliczeniach wartości dopłaty i bonifikaty niemożliwe jest wykorzystanie nawiasów.

5. Liczby losowe

Naciśnięcie przycisków [2ndF][RANDOM] w standardowym trybie pracy powoduje wygenerowanie trzycyfrowej liczby pseudo-losowej.

• Liczby losowe wykorzystują pamięć F. Każda liczba losowa jest generowana na bazie wartości przechowywanej w pamięci F (seria liczb pseudolosowych).

• W celu wygenerowania nowej serii liczb pseudolosowych należy (w celu wykasowania pamięci F) nacisnąć kolejno przyciski [ON/C][STO][F].

, nCr).

]).

6. Zmiana jednostek miary kątów (patrz tabela na str. 41)

[2ndF][DRG]:

Pozwalają wybrać typ jednostek miary kątów wykorzystywanych w obliczeniach wartości funkcji trygonometrycznych, trygonometrycznych odwrotnych i przy konwersji wartości pomiędzy układami współrzędnych.

str. 10 Kalkulator naukowy EL-5020

Każde naciśnięcie przycisku [DRG] powoduje wybór jednostek miary kąta w sekwencji DEG → RAD → GRAD → DEG itd.

DEG: stopnie (°) RAD: radiany (rad) GRAD: grady (g) * 180° = π (rad) = 200g

[2ndF][DRG ]

Zmienia typ jednostek miary kątów i w tym samym czasie przelicza wyświetlaną wartość na nowe jednostki.

7. Obliczenia z wykorzystaniem pamięci (patrz tabela na str. 41)

Kalkulator posiada jedną pamięć niezależną (M) oraz sześć pamięci tymczasowych (A - F). W pamięciach mogą być zapisywane wartości o 10-cyfrowej mantysie.

[STO][M]:

Wykasowanie zawartości pamięci niezależnej oraz wprowadzenie do niej wyświetlanej wartości. Zawartość pamięci niezależnej może być wyświetlana przez naciśnięcie przycisków [RCL][M] lub [ALPHA][M][=]

[M+]:

Dodanie wyświetlanej wartości do wartości przechowywanej w pamięci niezależnej.

[2ndF][M-]

Odjęcie wyświetlanej wartości od wartości przechowywanej w pamięci niezależnej.

[STO][A] - [F]:

Wprowadzenie wyświetlanej wartości do określonej pamięci tymczasowej (A - D, X, Y). Zawartość wybranej pamięci tymczasowej może być wyświetlana przez naciśnięcie przycisków [RCL][A] - [F] lub [ALPHA][A] - [F] [=]

• Zawartość pamięci niezależnej pozostaje niezmieniona, nawet po zmianie trybu pracy (jeśli nie został wybrany tryb wyznaczania wartości całki oznaczonej).

Kalkulator naukowy EL-5020 str. 11

• Pamięci A~F dostępne są w trybie standardowej pracy oraz w trybie programowania AER. Ich zawartość zostaje skasowana w momencie zmiany trybu pracy na inny niż standardowy i AER.

Uwaga:

Wyniki obliczeń z udziałem podanych poniżej funkcji zostają automatycznie wprowadzone do pamięci E lub pamięci F. Z tego powodu, podczas używania tych funkcji należy zwrócić uwagę na pamięć E i pamięć F.

• Liczby losowe Pamięć F

• →POL, →REC Pamięć E, pamięć F

8. Obliczenia na ułamkach (patrz tabela na str. 42)

/ ]:

Przycisk ten jest używany do wprowadzania

ułamków lub do przekształcania ułamka na liczbę dziesiętną.

[2ndF][d/c]: Używany do konwersji liczb mieszanych na

ułamki niewłaściwe i odwrotnie.

• Liczby z ułamkiem dziesiętnym lub zapisywane w postaci wykładniczej nie mogą być wprowadzone jako ułamek.

• W liczniku wprowadzonych może zostać 6 cyfr, a w mianowniku 3.

• W przypadku liczb mieszanych każdy z elementów (część całkowita, licznik i mianownik) może składać się maksymalnie z 3 cyfr.

• We wszystkich przypadkach w części całkowitej,

X X

liczniku i mianowniku wprowadzonych może zostać

łącznie do 10 cyfr (uwzględniając symbol ( )).

• Jeżeli wartość bezwzględna liczby znajduje się

poza zakresem 1/999 ~ 998999/999, lub gdy liczba cyfr, która ma zostać wyświetlona, jest większa od 10, liczba zostaje przekształcona i wyświetlona w postaci dziesiętnej.

str. 12 Kalkulator naukowy EL-5020

9. Obliczenia czasowe - system dziesiętny i system sześćdziesiętny (patrz tabela na str. 42)

• Kalkulator posiada możliwość dokonywania przekształceń liczby z systemu dziesiętnego na system sześćdziesiętny i odwrotnie.

• W systemie sześćdziesiętnym możliwe jest przeprowadzenie na wartościach czasu czterech podstawowych działań arytmetycznych oraz obliczeń z udziałem pamięci.

[D°M'S]:

Używany do wprowadzenia wartości sześćdziesiętnej oraz do przekształcenia liczby dziesiętnej w liczbę sześćdziesiętną.

[2ndF][→DEG]:

Używany do przekształcenia liczby sześćdziesiętnej w liczbę dziesiętną.

W zależności od rodzaju wykonywanych obliczeń czasowych wynik obliczeń jest liczbą dziesiętną lub sześćdziesiętną.

Dodawanie:

sześćdziesiętna + sześćdziesiętna = sześćdziesiętna sześćdziesiętna + dziesiętna = dziesiętna dziesiętna + sześćdziesiętna = dziesiętna

Odejmowanie:

sześćdziesiętna - sześćdziesiętna = sześćdziesiętna sześćdziesiętna - dziesiętna = dziesiętna dziesiętna - sześćdziesiętna = dziesiętna

Mnożenie:

sześćdziesiętna × sześćdziesiętna = dziesiętna sześćdziesiętna × dziesiętna = sześćdziesiętna dziesiętna × sześćdziesiętna = sześćdziesiętna Dzielenie: sześćdziesiętna ÷ sześćdziesiętna = dziesiętna sześćdziesiętna ÷ dziesiętna = sześćdziesiętna dziesiętna ÷ sześćdziesiętna = dziesiętna

10. Konwersja współrzędnych (patrz tabela na str.

43)

Przekształcenie współrzędnych może zostać przeprowadzone w standardowym trybie pracy oraz w trybie AER.

[→POL]:

Przekształcenie współrzędnych prostokątnych (x, y) na współrzędne biegunowe (r, θ).

Kalkulator naukowy EL-5020 str. 13

[2ndF][→REC]:

Przekształcenie współrzędnych biegunowych (r, θ) na współrzędne prostokątne (x, y).

• Wynik obliczeń jest automatycznie wprowadzany do pamięci E i pamięci F.

[RCL][ E ]:

Używane do wyświetlenia wartości r (współrzędne biegunowe) lub wartości x (współrzędne prostokątne).

[RCL][ F ]:

Używane do wyświetlenia wartości θ (współrzędne biegunowe) lub wartości y (współrzędne prostokątne).

współrzędne współrzędne prostokątne biegunowe

• Przed rozpoczęciem obliczeń należy wybrać

Y Y

P ( ×, y )

P ( r, θ )

0 0

jednostkę miary kątów (patrz punkt „Wybór jednostek miary kątów).

Funkcja modyfikacji

W kalkulatorze wszystkie wyniki obliczeń zapisywane są wewnętrznie w notacji naukowej (A×10

), a mantysa wyniku może posiadać do 12 cyfr. Jednakże, ponieważ wyniki obliczeń są wyświetlane w takiej notacji, jaka została wybrana przez użytkownika, i posiadają określoną przez użytkownika ilość miejsc po przecinku dziesiętnym, wyniki obliczeń wewnętrznych mogą się różnić od wyniku przedstawionego na wyświetlaczu. Przy użyciu funkcji modyfikacji wynik obliczeń wewnętrznych jest modyfikowany w ten sposób, aby był taki sam jak wyświetlana wartość. W ten sposób w dalszych obliczeniach pominięty jest błąd, jaki wystąpiłby w wyniku różnicy między wartością biorącą udział w tych obliczeniach, a wartością wyświetlaną.

str. 14 Kalkulator naukowy EL-5020 Funkcja ta może być na przykład przydatna podczas przeprowadzania obliczeń, w których każda cyfra liczby jest brana pod uwagę lub w ciągach obliczeń.

Przykład: Pomnożyć przez 9 wynik operacji 5 ÷ 9. (Liczbę miejsc po przecinku określono na 1)

[FSE] [2ndF][TAB] 1

• Zwykłe obliczenia

5 [÷] 9 [=] 0. 6

[×] 9 [=] 5. 0

• Przy użyciu funkcji modyfikacji

5 [÷] 9 [=] [2ndF] [MDF] 0. 6 [×] 9 [=] 5. 4

12. Systemy liczbowe: dwójkowy, ósemkowy,

dziesiętny i szesnastkowy

(patrz tabela na str. 43)

W standardowym trybie pracy kalkulator umożliwia przeprowadzenie przekształceń liczby w systemach liczbowych: dwójkowym, ósemkowym, dziesiętnym i szesnastkowym oraz przeprowadzenie w tych systemach czterech podstawowych działań arytmetycznych, obliczeń z użyciem nawiasów i obliczeń z użyciem pamięci.

[2ndF][→BIN]:

Przekształcenie wyświetlanej liczby na system dwójkowy i wybór układu dwójkowego.

[2ndF][→OCT]:

Przekształcenie wyświetlanej liczby na system ósemkowy i wybór układu ósemkowego.

[2ndF][→HEX]:

Przekształcenie wyświetlanej liczby na system szesnastkowy i wybór układu szesnastkowego.

[2ndF][→DEC]:

Przekształcenie wyświetlanej liczby na system dziesiętny i wybór standardowego trybu pracy oraz układu dziesiętnego. Komunikat innego systemu liczbowego znika z wyświetlacza.

Kalkulator naukowy EL-5020 str. 15

[A] ~ [F]:

Wykorzystywane w systemie szesnastkowym do wprowadzania liczb. Cyfry te są wyświetlane w następujący sposób.

A→A E→E B→b D→d F→F

[NEG]:

C→C

Używany do wprowadzania liczb ujemnych w układach dwójkowym, ósemkowym i szesnastkowym. Wartości ujemne wyznaczane są jako uzupełnienie w określonym układzie liczbowym (uzupełnienie do liczebnika głównego).

Przykład: Wyznaczyć uzupełnienie liczby 111

[MODE] 0 [2ndF] [→ BIN][NEG] NEG 0. 111 [=] 1111111001.

• W systemie dwójkowym, ósemkowym

(układ dwójkowy)

(-7)

i szesnastkowym niemożliwe jest wprowadzenie części ułamkowej. Jeżeli liczba w systemie dziesiętnym posiadająca część ułamkową jest przekształcana w liczbę w jednym z tych systemów, część ułamkowa zostanie pominięta.

13. Operacje logiczne (patrz tabela na str. 43 i 44) Na liczbach w systemach: dwójkowym, ósemkowym i szesnastkowym możliwe jest przeprowadzenie operacji logicznych AND (i - iloczyn logiczny), OR (lub - suma logiczna), NOT (negacja), XOR (nierównoważność) i XNOR (nierównoważność zanegowana).

Tabela operacji logicznych pokazana jest poniżej:

A B A AND B A OR B A XOR B A XNOR B A NOT

0 0 0 0 0 1 0 1 1 0 0 1 1 0 1 0 0 1 0 1 1 0 1 1 1 1 0 1

str. 16 Kalkulator naukowy EL-5020

PROGRAMOWALNE WZORY (AER)

(patrz tabela na str. 44) Kalkulator pozwala na zaprogramowanie wzoru obliczeń w trybie AER. Na podstawie tego wzoru wyznaczany jest wynik po podaniu wartości zmiennej w standardowym trybie obliczeń. By uruchomić tryb programowania AER, należy nacisnąć przyciski [MODE][1].

1. Wprowadzanie wzoru W trybie AER możliwe jest wprowadzenie dwóch odrębnych wzorów. Mogą one mieć razem do 40 kroków długości.

1. Po wybraniu trybu AER, należy wybrać wzór 1 naciskając przyciski [2ndF][ 1: ] lub wzór 2 naciskając przyciski [2ndF][ 2: ].

• By wprowadzić nowy wzór, należy skasować wzór stary naciskając przyciski [2ndF][CA] (patrz punkt "5. Kasowanie zaprogramowanego wzoru").

2. Wybrać pamięci, w których przechowywane będą zmienne wejściowe (A~F, M).

3. Wyznaczyć wynik wyrażenia naciskając przycisk [ENT] lub przyciski [MODE][0][2ndF][ 1: ] (lub [ 2: ]).

• Jeśli w skład jednego wzoru wchodzi więcej wyrażeń niż jedno, należy je oddzielić naciskając przyciski [2ndF][

[2ndF][ ] : powoduje wyświetlenie wyniku

poprzedniego wyrażenia.

[2ndF][ , ]: powoduje wyznaczenie wyniku

kolejnego wyrażenia bez wyświetlania wyniku pośredniego.

2. Funkcje warunkowe

Funkcje warunkowe pozwalają zmienić kolejność wykonywania wyrażeń. W warunkach wartość wyniku obliczeń (x) porównywana jest z zawartością pamięci M (M). Po naciśnięciu przycisku [2ndF] można wybrać typ warunku naciskając jeden z przycisków: [x=M], [x≠M], [x<M], [x>M], [x ≤ M], [x ≥ M]. Gdy warunek zostanie spełniony, ciągu obliczeń

i obliczenia są powtarzane.

Kalkulator naukowy EL-5020 str. 17

• Kolejne wyrażenia można rozdzielić także funkcją warunkową zamiast poleceniem [ ,] lub [

• W pamięci M zapisane mogą być liczby o długości mantysy do 10 cyfr. Jeśli mantysa wyniku przekracza 10 cyfr, należy dokonać porównania dopiero po zapisaniu rezultatu w jednej z pamięci A~F.

3. Wielkość wolnej pamięci

Ilość dostępnej pamięci zostanie wyświetlona po naciśnięciu przycisków [2ndF][M.CK]. Ilość wolnej pamięci zostanie wyświetlona w dowolnym momencie po naciśnięciu i przytrzymaniu przycisku [M.CK].

• Programowane wzory mogą zająć (razem) do 40 kroków. Z tego powodu należy pamiętać o oszczędzaniu pamięci przez pomijanie symboli mnożenia "×" oraz nawiasów a także zapisywanie wartości liczbowych w pamięciach.

4. Korekta zaprogramowanych wzorów

1. W trybie AER należy wybrać wzór 1 naciskając przyciski [2ndF][ 1: ] lub wzór 2 naciskając przyciski [2ndF][ 2: ].

2. Przy pomocy przycisków [ kursor do miejsca, w którym dokonywana będzie

] lub [2ndF][ , ].

kalkulator powraca do początku

] i [ ] przesunąć

zmiana i wprowadzić właściwy znak, literę lub cyfrę.

[DEL]: Pozwala skasować wyświetlane symbole, litery

lub cyfry.

Jeśli skasowane zostanie polecenie znajdujące się pomiędzy dwoma liczbami, to automatycznie zostanie wyświetlony symbol

" *. Od tego momentu niemożliwe jest dalsze kasowanie. By mogła być kontynuowana operacja kasowania wyrażenia znajdującego się po prawej stronie symbolu

", należy przesunąć kursor przy pomocy

przycisku [

], a następnie nacisnąć przycisk

[DEL].

str. 18 Kalkulator naukowy EL-5020 [2ndF][INS]:

• Po naciśnięciu przycisków [2ndF][INS] na

wyświetlaczu pojawia się symbol "INS". Włączany jest wówczas tryb wstawiania znaków. By zrezygnować ze wstawiania, należy ponownie nacisnąć przyciski [2ndF][INS].

• Po włączeniu trybu INS symbole, litery

i wartości liczbowe będą wstawiane w miejscu, w którym znajduje się kursor.

$. Po dokonaniu korekt należy nacisnąć przycisk

[ENT].

* Jeśli, w wyniku edycji programu, sąsiadować

ze sobą będą dwie wartości liczbowe, to automatycznie zostanie pomiędzy nie wstawiony

symbol "

". Gdy w takim przypadku dokonana zostanie próba wyznaczenia wartości wzoru, wyświetlony zostanie komunikat o błędzie "Er1".

5. Kasowanie zaprogramowanego wzoru

By skasować jeden ze wzorów, należy w trybie AER wybrać wzór 1 naciskając przyciski [2ndF][ 1: ] lub wzór 2 naciskając przyciski [2ndF][ 2: ], a następnie nacisnąć przyciski [2ndF][CA][ENT]. W tym momencie skasowane zostaną wszystkie wyrażenia wchodzące w skład wzoru.

6. Funkcja przerywania obliczeń

By przerwać obliczenia wartości zaprogramowanego wzoru, należy nacisnąć przycisk [ON/C]. W tym momencie obliczenia zostaną przerwane, a na wyświetlaczu pojawi się wartość 0. Polecenie to pozwala przerwać ciąg obliczeń, który w wyniku zastosowanie funkcji warunkowych stał się nieskończoną pętlą.

OBLICZENIA WARTOŚCI CAŁEK

(patrz tabela na str. 46) Kalkulator jest w stanie wyznaczyć wartość całki

oznaczonej.

Kalkulator naukowy EL-5020

fxdx

()

∫

str. 19

Podczas obliczania wartości całki zmienna x zmienia się w zakresie od a do b, tak jak pokazuje zacieniony obszar pod krzywą y = f(x) na poniższym rysunku. Funkcja f(x) nazywana jest funkcją podcałkową, a zmienna x - zmienną całkowania. Przedział pomiędzy wartością a i wartością b nazywany jest przedziałem całkowania.

Kalkulator dzieli przedział całkowania na n podprzedziałów i wyznacza wartość całki posługując się wzorem Simpsona. Wprowadzanie, korekta i kasowanie funkcji wykonywane jest w trybie AER ([MODE][1]). Wyznaczanie wartości całki oznaczonej wykonywane jest po naciśnięciu przycisków [MODE][2].

+ 9 hidden pages

Sharp EL-5020 User Manual [pl]

Specifications and Main Features

Frequently Asked Questions

User Manual

WPROWADZENIE

3. Wybór trybu pracy

5. Priorytety operacji

7. Wybór formatu

OBLICZENIA PODSTAWOWE

Funkcja modyfikacji

PROGRAMOWALNE WZORY (AER)

4. Korekta zaprogramowanych wzorów

5. Kasowanie zaprogramowanego wzoru