Sharp EL-5020 User Manual [pl]

Download

SPIS TREŚCI

WPROWADZENIE..................................................... 2

SPOSÓB POSTĘPOWANIA W PRZYPADKU WYSTĄPIENIA NIENORMALNYCH WARUNKÓW ... 3

WYŚWIETLACZ......................................................... 3

INFORMACJE WSTĘPNE......................................... 5

1. Notacja przycisków użyta w instrukcji.......... 5

2. Włączanie i wyłączanie zasilania................. 5

3. Wybór trybu pracy ....................................... 5

4. Sposoby kasowania liczb lub działań........... 6

5. Priorytety operacji........................................ 7

6. Przerwania................................................... 7

7. Wybór formatu............................................. 8

8. Określanie liczby miejsc po przecinku ......... 8

OBLICZENIA PODSTAWOWE.................................. 9

1. Działania arytmetyczne................................ 9

2. Działania wykorzystujące czynniki stałe....... 9

3. Funkcje...................................................... 10

4. Obliczenia procentowe .............................. 10

5. Liczby losowe ............................................ 10

6. Zmiana jednostek miary kątów .................. 10

7. Obliczenia z wykorzystaniem pamięci........ 11

8. Obliczenia na ułamkach............................. 12

9. Obliczenia czasowe - system dziesiętny

i system sześćdziesiątkowy....................... 13

10. Konwersja współrzędnych ......................... 13

11. Funkcja modyfikacji ................................... 14

12. Systemy liczbowe: dwójkowy, ósemkowy,

dziesiętny i szesnastkowy.......................... 15

13. Operacje logiczne...................................... 16

PROGRAMOWALNE WZORY (AER)...................... 17

1. Wprowadzanie wzoru ................................ 17

2. Funkcje warunkowe................................... 17

3. Wielkość wolnej pamięci............................ 18

4. Korekta zaprogramowanych wzorów......... 18

5. Kasowanie zaprogramowanego wzoru ...... 19

6. Funkcja przerywania obliczeń.................... 19

OBLICZENIA WARTOŚCI CAŁEK........................... 19

1. Obliczanie wartości całek .......................... 20

2. Wzory ........................................................ 21

Kalkulator naukowy EL-5020 str. 1

3. Wprowadzanie, korekta i kasowanie

funkcji podcałkowej.................................... 22

OBLICZENIA STATYSTYCZNE............................... 22

1. Obliczenia statystyczne z jedną zmienną:

tryb obliczeń statystycznych 1 ................... 22

2. Obliczenia statystyczne z dwoma

zmiennymi: tryb obliczeń statystycznych 2 .... 22

3. Korekta wprowadzonych danych ............... 23

4. Przykłady obliczeń..................................... 23

5. Wzory obliczeń statystycznych.................. 23

PRZYKŁADY ZASTOSOWAŃ ................................. 24

1. Rozwiązywanie trójkątów........................... 24

2. Wzór Herona ............................................. 25

3. Ruch paraboliczny..................................... 26

4. Impedancja obwodu szeregowego RCL .... 27

KRÓTKI OPIS FUNKCJI.......................................... 28

BŁĘDY I ZAKRES OBLICZEŃ ................................. 32

FUNKCJE NAUKOWE I FUNKCJE KALKULATORA .. 33

WYMIANA BATERII................................................. 35

DANE TECHNICZNE............................................... 37

Urządzenie to spełnia wymagania normy BS 6527 (EN 55022): 1988.

WPROWADZENIE

Miło nam, że wybraliście Państwo kalkulator naukowy SHARP EL-5020. Niniejsza instrukcja ma za zadanie wyjaśnić sposób posługiwania się tym urządzeniem. Należy ją zachować do dalszego wykorzystania.

Zasady użytkowania W celu zapewnienia bezawaryjnego działania urządzenia, należy stosować się do poniższych zasad:

1. Nie należy nosić kalkulatora w tylnej kieszeni spodni.

2. Nie należy narażać urządzenia na działanie ekstremalnych temperatur.

3. Należy chronić kalkulator przed upuszczeniem lub nadmiernym uciskiem.

str. 2 Kalkulator naukowy EL-5020

4. Obudowę urządzenia należy czyścić wyłącznie przy pomocy suchej, miękkiej ściereczki.

Jeżeli kalkulator wymaga naprawy, należy dokonać jej wyłącznie u przedstawiciela firmy SHARP, w serwisie SHARP lub w serwisie autoryzowanym przez SHARP.

SPOSÓB POSTĘPOWANIA W PRZYPADKU WYSTĄPIENIA NIENORMALNYCH WARUNKÓW

Jeżeli kalkulator podczas działania jest narażony na działanie silnego, zewnętrznego pola elektrycznego lub zostanie silnie uderzony, może to spowodować przerwanie działania wszystkich przycisków, łącznie z przyciskiem [ON/C]. W takim przypadku należy nacisnąć przycisk RESET znajdujący się z tyłu urządzenia. Należy pamiętać, że po przeprowadzeniu tej operacji zostanie całkowicie wykasowana zawartość pamięci.

! Przycisk RESET należy używać wyłącznie

w następujących sytuacjach:

• Po wymianie baterii;

• W celu wykasowania całej zawartości pamięci;

• W przypadku wystąpienia nienormalnych warunków

lub przerwania działania wszystkich przycisków.

WYŚWIETLACZ

Okno równań Mantysa Wykładnik (Podczas działania kalkulatora nie są wyświetlane

wszystkie komunikaty i symbole).

Kalkulator naukowy EL-5020 str. 3

Wyświetlane symbole

Jeżeli wyświetlana wartość zawiera się w przedziale ±0.000000001 - ± 9999999999, na wyświetlaczu widnieje tylko mantysa. W innych przypadkach następuje automatyczne przełączenie na system notacji naukowej. Wprowadzone równanie jest wyświetlane w oknie równań.

BUSY: M:

2ndF:

HYP:

DEG RAD GRAD:

FIX SCI ENG:

σ:

", #:

ALPHA :

INS:

Wskazuje, że wykonywane są obliczenia. Komunikat oznaczający, że w pamięci niezależnej jest przechowywana wartość liczbowa. Komunikat ten pojawia się na wyświetlaczu po naciśnięciu przycisku drugiej funkcji [2ndF]. Oznacza on, że uaktywniona jest druga funkcja przycisku przedstawiona na klawiaturze w kolorze żółtym. Komunikat funkcji hiperbolicznych, pojawia się na wyświetlaczu po naciśnięciu przycisku [hyp]. Po naciśnięciu przycisków [2ndF][hyp] na wyświetlaczu pojawi się komunikat 2ndF HYP oznaczający, że aktywne są funkcje odwrotne hiperboliczne.

Komunikaty jednostek miary kąta wykorzystywany w trakcie obliczeń wartości funkcji trygonometrycznych, trygonometrycznych odwrotnych oraz konwersji liczb pomiędzy układami współrzędnych.

Komunikaty systemów notacji. Wskazuje wybrany tryb pracy: tryb programowania (AER), tryb wyznaczania wartości całek lub tryb obliczeń statystycznych 1 i 2. Pojawia się jeżeli w trybie AER na wyświetlaczu nie mieści się całe równanie. Komunikat oznaczający, że może zostać przeprowadzona operacja wprowadzenia i wyświetlania zawartości pamięci lub operacja wyświetlania danych statystycznych. Komunikat wyświetlany w trybie AER wskazujący, że wybrany został tryb

wstawiania znaków.

str. 4

Kalkulator naukowy EL-5020

INFORMACJE WSTĘPNE

1. Notacja przycisków użyta w instrukcji

W niniejszej instrukcji użyta została następująca notacja przycisków.

Przycisk funkcji x-1

Przycisk funkcji x Przycisk funkcji XOR w trybie

obliczeń na liczbach z układów:

dwójkowego, ósemkowego i szesnastkowego.

2. Włączanie i wyłączanie zasilania

W celu włączenia zasilania należy nacisnąć przycisk [ON/C]. W celu wyłączenia zasilania należy nacisnąć przycisk [OFF].

3. Wybór trybu pracy

Kalkulator działa w jednym z pięciu trybów pracy. By wybrać jeden z trybów, należy nacisnąć przycisk [MODE], a następnie przycisk cyfry od [0] do [4].

[0] Standardowy tryb pracy.

Wykorzystywany do wykonywania obliczeń podstawowych, takich jak operacje arytmetyczne i obliczanie wartości funkcji. Gdy wybrany zostanie ten tryb pracy, nie pojawia się symbol "σ". Tryb programowania AER:

[1]

Wykorzystywany do wprowadzania i zapisywania w pamięci wzorów arytmetycznych. Gdy wybrany zostanie ten tryb pracy, symbol "σ" pojawia się pod napisem "1:AER".

[2] Tryb wyznaczania wartości całek:

Wykorzystywany do wyznaczania wartości całek oznaczonych. Gdy wybrany zostanie ten tryb pracy, symbol "σ" pojawia się pod napisem "2:

∫

dx ".

[3] Tryb obliczeń statystycznych 1:

Wykorzystywany do obliczeń statystycznych jednej zmiennej. Gdy wybrany zostanie ten tryb pracy, symbol "σ" pojawia się pod napisem "3:STAT 1".

Kalkulator naukowy EL-5020 str. 5

[4] Tryb obliczeń statystycznych 2:

Wykorzystywany do obliczeń statystycznych dwóch zmiennych. Gdy wybrany zostanie ten tryb pracy, symbol "σ" pojawia się pod napisem "4:STAT 2".

• Gdy kalkulator działa w standardowym trybie

pracy i wykonywane będą obliczenia na liczbach układu dwójkowego, ósemkowego lub szesnastkowego, to niemożliwe będzie wybranie innego trybu pracy. W takim przypadku należy nacisnąć przyciski [2ndF][→DEC], by powrócić do obliczeń na liczbach dziesiętnych i dopiero wtedy zmienić tryb pracy (patrz punkt "12. Systemy liczbowe: dwójkowy, ósemkowy, dziesiętny i szesnastkowy").

4. Sposoby kasowania liczb lub działań

Istnieją cztery następujące metody kasowania liczb lub działań: [ON/C]

[2ndF][CA] Naciśnięcie tych przycisków powoduje

[

]

[DEL] Naciśnięcie tego przycisku w trybie AER

Naciśnięcie tego przycisku powoduje wykasowanie wszystkich wartości liczbowych oraz poleceń obliczeń. (Nie dotyczy to wyrażeń algebraicznych, sum pośrednich, danych i wyników obliczeń statystycznych oraz zawartości pamięci niezależnej i tymczasowej).

w każdym z trybów pracy wykasowanie zawartości wszystkich pamięci (wzorów, statystycznych itd.). Naciśnięcie tego przycisku podczas wprowadzania liczby powoduje wykasowanie ostatniej wyświetlanej cyfry. (Nie funkcjonuje w trybie AER).

Przykład: Zmienić wprowadzoną

wartość 123456 na 123478.

123456 123456. [

][ ] 1234.

78 123478.

powoduje skasowanie wskazanej przez

kursor wartości liczbowej lub polecenie wykonania obliczenia. W innych trybach pracy kasuje wyświetlaną wartość liczbową.

str. 6

Kalkulator naukowy EL-5020

5. Priorytety operacji

Obliczenia są przeprowadzane w następującej kolejności:

1. odejmowanie

2. π, wywołanie zawartości pamięci

3. Funkcje poprzedzone argumentem

2 -1

, %, →DEG, x , n!, itp.)

x x

, √, nPr, nCr, →POL, →REC

4. y

5. Operacje mnożenia, w których pominięto symbol mnożenia "×" (2π, 2A itp.).

6. Funkcje po których następuje argument (sin, cos itp.)

7. ×, ÷

8. +, -

9. AND

10. OR, XOR, XNOR

11. =, M+, M-, STO A~ STO F, STO M, DATA, CD, x=M, x≠M, x>M, x<M, x≥M, x≤M, →BIN, →OCT, →HEX, →DEC,

D, R, G.

• W przypadku użycia nawiasów, wyrażenia zamknięte nawiasami mają pierwszeństwo przed innymi obliczeniami.

6. Przerwania

Operacje, które nie mogą zostać przeprowadzone natychmiast z powodu kolejności działań lub z powodu zastosowania nawiasów muszą być czasowo zawieszone (przerwania). Kalkulator umożliwia wprowadzenie i przechowanie do 8~16 działań* oraz do 5 wartości liczbowych.

Kalkulator ma 8 buforów (w pamięci tymczasowej) przeznaczonych do przechowywania poleceń. Gdy nawias otwierający [(] wprowadzany jest bezpośrednio przed poleceniem wykonania operacji, to są one przechowywane razem w jednym buforze. Z tego powodu kalkulator może obliczyć wartość wyrażenia zawierającego do 16 nawiasów pod warunkiem, że nawiasy wykorzystywane są razem z poleceniami wykonania operacji.

Kalkulator naukowy EL-5020

str. 7

7. Wybór formatu

Kalkulator umożliwia wybór jednego z czterech formatów wyświetlania wartości.

1. FIX - System ustalonej liczby miejsc po przecinku

dziesiętnym. Wyświetlana liczba posiada ustaloną przez użytkownika liczbę miejsc po przecinku dziesiętnym. SCI - System notacji wykładniczej

2 . Liczba jest wyświetlana w notacji wykładniczej

3. ENG - System notacji inżynierskiej

4. System zmiennoprzecinkowy

Liczba jest wyświetlana ze zmienną ilością miejsc

W celu zmiany systemu notacji należy w momencie, kiedy wyświetlany jest wynik obliczeń lub po wykasowaniu wyświetlanych wartości przy pomocy przycisku [ON/C], nacisnąć przycisk [FSE]. Każde naciśnięcie przycisku [FSE] powoduje wybór jednego z systemów notacji w sekwencji FIX → SCI → ENG → System zmiennoprzecinkowy → FIX itd.

8. Określanie liczby miejsc po przecinku

Gdy na wyświetlaczu widnieje jeden z komunikatów FIX, SCI lub ENG, możliwe jest ustawienie stałej liczby miejsc po przecinku dziesiętnym w zakresie od 0 do 9. W tym celu należy nacisnąć przyciski [2ndF][TAB],

(A × 10

Liczba jest wyświetlana w notacji inżynierskiej (A ×

). Wykładnik (B) jest wielokrotnością 3.

po przecinku dziesiętnym. Jeżeli wybrany jest ten sposób prezentacji danych, na wyświetlaczu nie widnieje żaden komunikat. Wartości poza zakresem 0.000000001 ≤ x ≤ 9999999999 i ≠0 wyświetlane są w notacji naukowej.

dziesiętnym

a następnie nacisnąć przycisk numeryczny odpowiadający wybranej ilości miejsc po przecinku.

Przykład: [ON/C][FSE] (Wybór FIX) [2ndF][TAB] 9 (określenie liczby miejsc po

przecinku na 9) 5 [÷] 9 [=] 0.555555556

str. 8 Kalkulator naukowy EL-5020 [2ndF][TAB] 8 (określenie liczby miejsc po przecinku na 8) 5 [÷] 9 [=] 0.55555556

[2ndF][TAB] 7 (określenie liczby miejsc po przecinku na 7) 5 [÷] 9 [=] 0.5555556

[2ndF][TAB] 0 (określenie liczby miejsc po przecinku na 0) 5 [÷] 9 [=] 1.

(Najmniej znacząca cyfra po przecinku

wyświetlana jest po zaokrągleniu. Jeśli jest ona większa bądź równa 5, to zaokrąglana jest w górę. Jeśli jest mniejsza

• Jeśli wynik obliczeń przekroczy po zaokrągleniu

lub równa 4 - w dół).

dopuszczalny zakres, to liczba wyświetlana jest w notacji zmiennoprzecinkowej.

OBLICZENIA PODSTAWOWE

• Jeżeli na wyświetlaczu widnieje jeden

z komunikatów FIX, SCI lub ENG, należy usunąć ten komunikat przez naciśnięcie przycisku [FSE] (patrz punkt „Wybór systemu notacji).

1. Obliczenia arytmetyczne (patrz tabela na str.

38)

• Możliwe jest pominięcie nawiasów [ ) ] jeśli

występują one tuż przed znakiem [ =] lub [M+].

2. Działania wykorzystujące czynniki stałe

(patrz tabela na str. 39)

Działania wykorzystujące czynniki stałe wykonywane mogą być w sposób opisany poniżej:

1. Wprowadzić wartość będącą stałą.

2. Określić operator (+, -, ×, ÷).

3. Określić pozycję czynnika stałego naciskając przycisk [ ]. (pozycja może być ponownie zmieniona przez naciśnięcie przycisku [

4. Podać wprowadzaną wartość i nacisnąć przycisk [=].

Kalkulator naukowy EL-5020 str. 9

• Symbole "x" i "?" wskazują odpowiednio czynnik stały i wprowadzaną wartość.

• Jako wartość wejściowa nie mogą być wykorzystywane funkcje wymagające podania dwóch argumentów (np. y

• By zakończyć obliczenia wykorzystujące czynniki stałe, należy nacisnąć przycisk [ON/C].

3. Funkcje (patrz tabela na str. 39 i 40)

Przed wykonaniem obliczeń z udziałem funkcji należy nacisnąć przycisk [ON/C].

• Przed rozpoczęciem obliczeń należy wybrać jednostkę miary kątów (patrz punkt „Wybór jednostek miary kątów”).

• Obliczenia łańcuchowe (wynik ostatnich obliczeń jest użyty do następnych obliczeń).

4. Obliczenia procentowe (patrz tabela na str. 40)

• W obliczeniach wartości dopłaty i bonifikaty niemożliwe jest wykorzystanie nawiasów.

5. Liczby losowe

Naciśnięcie przycisków [2ndF][RANDOM] w standardowym trybie pracy powoduje wygenerowanie trzycyfrowej liczby pseudo-losowej.

• Liczby losowe wykorzystują pamięć F. Każda liczba losowa jest generowana na bazie wartości przechowywanej w pamięci F (seria liczb pseudolosowych).

• W celu wygenerowania nowej serii liczb pseudolosowych należy (w celu wykasowania pamięci F) nacisnąć kolejno przyciski [ON/C][STO][F].

, nCr).

]).

6. Zmiana jednostek miary kątów (patrz tabela na str. 41)

[2ndF][DRG]:

Pozwalają wybrać typ jednostek miary kątów wykorzystywanych w obliczeniach wartości funkcji trygonometrycznych, trygonometrycznych odwrotnych i przy konwersji wartości pomiędzy układami współrzędnych.

str. 10 Kalkulator naukowy EL-5020

Każde naciśnięcie przycisku [DRG] powoduje wybór jednostek miary kąta w sekwencji DEG → RAD → GRAD → DEG itd.

DEG: stopnie (°) RAD: radiany (rad) GRAD: grady (g) * 180° = π (rad) = 200g

[2ndF][DRG ]

Zmienia typ jednostek miary kątów i w tym samym czasie przelicza wyświetlaną wartość na nowe jednostki.

7. Obliczenia z wykorzystaniem pamięci (patrz tabela na str. 41)

Kalkulator posiada jedną pamięć niezależną (M) oraz sześć pamięci tymczasowych (A - F). W pamięciach mogą być zapisywane wartości o 10-cyfrowej mantysie.

[STO][M]:

Wykasowanie zawartości pamięci niezależnej oraz wprowadzenie do niej wyświetlanej wartości. Zawartość pamięci niezależnej może być wyświetlana przez naciśnięcie przycisków [RCL][M] lub [ALPHA][M][=]

[M+]:

Dodanie wyświetlanej wartości do wartości przechowywanej w pamięci niezależnej.

[2ndF][M-]

Odjęcie wyświetlanej wartości od wartości przechowywanej w pamięci niezależnej.

[STO][A] - [F]:

Wprowadzenie wyświetlanej wartości do określonej pamięci tymczasowej (A - D, X, Y). Zawartość wybranej pamięci tymczasowej może być wyświetlana przez naciśnięcie przycisków [RCL][A] - [F] lub [ALPHA][A] - [F] [=]

• Zawartość pamięci niezależnej pozostaje niezmieniona, nawet po zmianie trybu pracy (jeśli nie został wybrany tryb wyznaczania wartości całki oznaczonej).

Kalkulator naukowy EL-5020 str. 11

• Pamięci A~F dostępne są w trybie standardowej pracy oraz w trybie programowania AER. Ich zawartość zostaje skasowana w momencie zmiany trybu pracy na inny niż standardowy i AER.

Uwaga:

Wyniki obliczeń z udziałem podanych poniżej funkcji zostają automatycznie wprowadzone do pamięci E lub pamięci F. Z tego powodu, podczas używania tych funkcji należy zwrócić uwagę na pamięć E i pamięć F.

• Liczby losowe Pamięć F

• →POL, →REC Pamięć E, pamięć F

8. Obliczenia na ułamkach (patrz tabela na str. 42)

/ ]:

Przycisk ten jest używany do wprowadzania

ułamków lub do przekształcania ułamka na liczbę dziesiętną.

[2ndF][d/c]: Używany do konwersji liczb mieszanych na

ułamki niewłaściwe i odwrotnie.

• Liczby z ułamkiem dziesiętnym lub zapisywane w postaci wykładniczej nie mogą być wprowadzone jako ułamek.

• W liczniku wprowadzonych może zostać 6 cyfr, a w mianowniku 3.

• W przypadku liczb mieszanych każdy z elementów (część całkowita, licznik i mianownik) może składać się maksymalnie z 3 cyfr.

• We wszystkich przypadkach w części całkowitej,

X X

liczniku i mianowniku wprowadzonych może zostać

łącznie do 10 cyfr (uwzględniając symbol ( )).

• Jeżeli wartość bezwzględna liczby znajduje się

poza zakresem 1/999 ~ 998999/999, lub gdy liczba cyfr, która ma zostać wyświetlona, jest większa od 10, liczba zostaje przekształcona i wyświetlona w postaci dziesiętnej.

str. 12 Kalkulator naukowy EL-5020

9. Obliczenia czasowe - system dziesiętny i system sześćdziesiętny (patrz tabela na str. 42)

• Kalkulator posiada możliwość dokonywania przekształceń liczby z systemu dziesiętnego na system sześćdziesiętny i odwrotnie.

• W systemie sześćdziesiętnym możliwe jest przeprowadzenie na wartościach czasu czterech podstawowych działań arytmetycznych oraz obliczeń z udziałem pamięci.

[D°M'S]:

Używany do wprowadzenia wartości sześćdziesiętnej oraz do przekształcenia liczby dziesiętnej w liczbę sześćdziesiętną.

[2ndF][→DEG]:

Używany do przekształcenia liczby sześćdziesiętnej w liczbę dziesiętną.

W zależności od rodzaju wykonywanych obliczeń czasowych wynik obliczeń jest liczbą dziesiętną lub sześćdziesiętną.

Dodawanie:

sześćdziesiętna + sześćdziesiętna = sześćdziesiętna sześćdziesiętna + dziesiętna = dziesiętna dziesiętna + sześćdziesiętna = dziesiętna

Odejmowanie:

sześćdziesiętna - sześćdziesiętna = sześćdziesiętna sześćdziesiętna - dziesiętna = dziesiętna dziesiętna - sześćdziesiętna = dziesiętna

Mnożenie:

sześćdziesiętna × sześćdziesiętna = dziesiętna sześćdziesiętna × dziesiętna = sześćdziesiętna dziesiętna × sześćdziesiętna = sześćdziesiętna Dzielenie: sześćdziesiętna ÷ sześćdziesiętna = dziesiętna sześćdziesiętna ÷ dziesiętna = sześćdziesiętna dziesiętna ÷ sześćdziesiętna = dziesiętna

10. Konwersja współrzędnych (patrz tabela na str.

43)

Przekształcenie współrzędnych może zostać przeprowadzone w standardowym trybie pracy oraz w trybie AER.

[→POL]:

Przekształcenie współrzędnych prostokątnych (x, y) na współrzędne biegunowe (r, θ).

Kalkulator naukowy EL-5020 str. 13

[2ndF][→REC]:

Przekształcenie współrzędnych biegunowych (r, θ) na współrzędne prostokątne (x, y).

• Wynik obliczeń jest automatycznie wprowadzany do pamięci E i pamięci F.

[RCL][ E ]:

Używane do wyświetlenia wartości r (współrzędne biegunowe) lub wartości x (współrzędne prostokątne).

[RCL][ F ]:

Używane do wyświetlenia wartości θ (współrzędne biegunowe) lub wartości y (współrzędne prostokątne).

współrzędne współrzędne prostokątne biegunowe

• Przed rozpoczęciem obliczeń należy wybrać

Y Y

P ( ×, y )

P ( r, θ )

0 0

jednostkę miary kątów (patrz punkt „Wybór jednostek miary kątów).

Funkcja modyfikacji

W kalkulatorze wszystkie wyniki obliczeń zapisywane są wewnętrznie w notacji naukowej (A×10

), a mantysa wyniku może posiadać do 12 cyfr. Jednakże, ponieważ wyniki obliczeń są wyświetlane w takiej notacji, jaka została wybrana przez użytkownika, i posiadają określoną przez użytkownika ilość miejsc po przecinku dziesiętnym, wyniki obliczeń wewnętrznych mogą się różnić od wyniku przedstawionego na wyświetlaczu. Przy użyciu funkcji modyfikacji wynik obliczeń wewnętrznych jest modyfikowany w ten sposób, aby był taki sam jak wyświetlana wartość. W ten sposób w dalszych obliczeniach pominięty jest błąd, jaki wystąpiłby w wyniku różnicy między wartością biorącą udział w tych obliczeniach, a wartością wyświetlaną.

str. 14 Kalkulator naukowy EL-5020 Funkcja ta może być na przykład przydatna podczas przeprowadzania obliczeń, w których każda cyfra liczby jest brana pod uwagę lub w ciągach obliczeń.

Przykład: Pomnożyć przez 9 wynik operacji 5 ÷ 9. (Liczbę miejsc po przecinku określono na 1)

[FSE] [2ndF][TAB] 1

• Zwykłe obliczenia

5 [÷] 9 [=] 0. 6

[×] 9 [=] 5. 0

• Przy użyciu funkcji modyfikacji

5 [÷] 9 [=] [2ndF] [MDF] 0. 6 [×] 9 [=] 5. 4

12. Systemy liczbowe: dwójkowy, ósemkowy,

dziesiętny i szesnastkowy

(patrz tabela na str. 43)

W standardowym trybie pracy kalkulator umożliwia przeprowadzenie przekształceń liczby w systemach liczbowych: dwójkowym, ósemkowym, dziesiętnym i szesnastkowym oraz przeprowadzenie w tych systemach czterech podstawowych działań arytmetycznych, obliczeń z użyciem nawiasów i obliczeń z użyciem pamięci.

[2ndF][→BIN]:

Przekształcenie wyświetlanej liczby na system dwójkowy i wybór układu dwójkowego.

[2ndF][→OCT]:

Przekształcenie wyświetlanej liczby na system ósemkowy i wybór układu ósemkowego.

[2ndF][→HEX]:

Przekształcenie wyświetlanej liczby na system szesnastkowy i wybór układu szesnastkowego.

[2ndF][→DEC]:

Przekształcenie wyświetlanej liczby na system dziesiętny i wybór standardowego trybu pracy oraz układu dziesiętnego. Komunikat innego systemu liczbowego znika z wyświetlacza.

Kalkulator naukowy EL-5020 str. 15

[A] ~ [F]:

Wykorzystywane w systemie szesnastkowym do wprowadzania liczb. Cyfry te są wyświetlane w następujący sposób.

A→A E→E B→b D→d F→F

[NEG]:

C→C

Używany do wprowadzania liczb ujemnych w układach dwójkowym, ósemkowym i szesnastkowym. Wartości ujemne wyznaczane są jako uzupełnienie w określonym układzie liczbowym (uzupełnienie do liczebnika głównego).

Przykład: Wyznaczyć uzupełnienie liczby 111

[MODE] 0 [2ndF] [→ BIN][NEG] NEG 0. 111 [=] 1111111001.

• W systemie dwójkowym, ósemkowym

(układ dwójkowy)

(-7)

i szesnastkowym niemożliwe jest wprowadzenie części ułamkowej. Jeżeli liczba w systemie dziesiętnym posiadająca część ułamkową jest przekształcana w liczbę w jednym z tych systemów, część ułamkowa zostanie pominięta.

13. Operacje logiczne (patrz tabela na str. 43 i 44) Na liczbach w systemach: dwójkowym, ósemkowym i szesnastkowym możliwe jest przeprowadzenie operacji logicznych AND (i - iloczyn logiczny), OR (lub - suma logiczna), NOT (negacja), XOR (nierównoważność) i XNOR (nierównoważność zanegowana).

Tabela operacji logicznych pokazana jest poniżej:

A B A AND B A OR B A XOR B A XNOR B A NOT

0 0 0 0 0 1 0 1 1 0 0 1 1 0 1 0 0 1 0 1 1 0 1 1 1 1 0 1

str. 16 Kalkulator naukowy EL-5020

PROGRAMOWALNE WZORY (AER)

(patrz tabela na str. 44) Kalkulator pozwala na zaprogramowanie wzoru obliczeń w trybie AER. Na podstawie tego wzoru wyznaczany jest wynik po podaniu wartości zmiennej w standardowym trybie obliczeń. By uruchomić tryb programowania AER, należy nacisnąć przyciski [MODE][1].

1. Wprowadzanie wzoru W trybie AER możliwe jest wprowadzenie dwóch odrębnych wzorów. Mogą one mieć razem do 40 kroków długości.

1. Po wybraniu trybu AER, należy wybrać wzór 1 naciskając przyciski [2ndF][ 1: ] lub wzór 2 naciskając przyciski [2ndF][ 2: ].

• By wprowadzić nowy wzór, należy skasować wzór stary naciskając przyciski [2ndF][CA] (patrz punkt "5. Kasowanie zaprogramowanego wzoru").

2. Wybrać pamięci, w których przechowywane będą zmienne wejściowe (A~F, M).

3. Wyznaczyć wynik wyrażenia naciskając przycisk [ENT] lub przyciski [MODE][0][2ndF][ 1: ] (lub [ 2: ]).

• Jeśli w skład jednego wzoru wchodzi więcej wyrażeń niż jedno, należy je oddzielić naciskając przyciski [2ndF][

[2ndF][ ] : powoduje wyświetlenie wyniku

poprzedniego wyrażenia.

[2ndF][ , ]: powoduje wyznaczenie wyniku

kolejnego wyrażenia bez wyświetlania wyniku pośredniego.

2. Funkcje warunkowe

Funkcje warunkowe pozwalają zmienić kolejność wykonywania wyrażeń. W warunkach wartość wyniku obliczeń (x) porównywana jest z zawartością pamięci M (M). Po naciśnięciu przycisku [2ndF] można wybrać typ warunku naciskając jeden z przycisków: [x=M], [x≠M], [x<M], [x>M], [x ≤ M], [x ≥ M]. Gdy warunek zostanie spełniony, ciągu obliczeń

i obliczenia są powtarzane.

Kalkulator naukowy EL-5020 str. 17

• Kolejne wyrażenia można rozdzielić także funkcją warunkową zamiast poleceniem [ ,] lub [

• W pamięci M zapisane mogą być liczby o długości mantysy do 10 cyfr. Jeśli mantysa wyniku przekracza 10 cyfr, należy dokonać porównania dopiero po zapisaniu rezultatu w jednej z pamięci A~F.

3. Wielkość wolnej pamięci

Ilość dostępnej pamięci zostanie wyświetlona po naciśnięciu przycisków [2ndF][M.CK]. Ilość wolnej pamięci zostanie wyświetlona w dowolnym momencie po naciśnięciu i przytrzymaniu przycisku [M.CK].

• Programowane wzory mogą zająć (razem) do 40 kroków. Z tego powodu należy pamiętać o oszczędzaniu pamięci przez pomijanie symboli mnożenia "×" oraz nawiasów a także zapisywanie wartości liczbowych w pamięciach.

4. Korekta zaprogramowanych wzorów

1. W trybie AER należy wybrać wzór 1 naciskając przyciski [2ndF][ 1: ] lub wzór 2 naciskając przyciski [2ndF][ 2: ].

2. Przy pomocy przycisków [ kursor do miejsca, w którym dokonywana będzie

] lub [2ndF][ , ].

kalkulator powraca do początku

] i [ ] przesunąć

zmiana i wprowadzić właściwy znak, literę lub cyfrę.

[DEL]: Pozwala skasować wyświetlane symbole, litery

lub cyfry.

Jeśli skasowane zostanie polecenie znajdujące się pomiędzy dwoma liczbami, to automatycznie zostanie wyświetlony symbol

" *. Od tego momentu niemożliwe jest dalsze kasowanie. By mogła być kontynuowana operacja kasowania wyrażenia znajdującego się po prawej stronie symbolu

", należy przesunąć kursor przy pomocy

przycisku [

], a następnie nacisnąć przycisk

[DEL].

str. 18 Kalkulator naukowy EL-5020 [2ndF][INS]:

• Po naciśnięciu przycisków [2ndF][INS] na

wyświetlaczu pojawia się symbol "INS". Włączany jest wówczas tryb wstawiania znaków. By zrezygnować ze wstawiania, należy ponownie nacisnąć przyciski [2ndF][INS].

• Po włączeniu trybu INS symbole, litery

i wartości liczbowe będą wstawiane w miejscu, w którym znajduje się kursor.

$. Po dokonaniu korekt należy nacisnąć przycisk

[ENT].

* Jeśli, w wyniku edycji programu, sąsiadować

ze sobą będą dwie wartości liczbowe, to automatycznie zostanie pomiędzy nie wstawiony

symbol "

". Gdy w takim przypadku dokonana zostanie próba wyznaczenia wartości wzoru, wyświetlony zostanie komunikat o błędzie "Er1".

5. Kasowanie zaprogramowanego wzoru

By skasować jeden ze wzorów, należy w trybie AER wybrać wzór 1 naciskając przyciski [2ndF][ 1: ] lub wzór 2 naciskając przyciski [2ndF][ 2: ], a następnie nacisnąć przyciski [2ndF][CA][ENT]. W tym momencie skasowane zostaną wszystkie wyrażenia wchodzące w skład wzoru.

6. Funkcja przerywania obliczeń

By przerwać obliczenia wartości zaprogramowanego wzoru, należy nacisnąć przycisk [ON/C]. W tym momencie obliczenia zostaną przerwane, a na wyświetlaczu pojawi się wartość 0. Polecenie to pozwala przerwać ciąg obliczeń, który w wyniku zastosowanie funkcji warunkowych stał się nieskończoną pętlą.

OBLICZENIA WARTOŚCI CAŁEK

(patrz tabela na str. 46) Kalkulator jest w stanie wyznaczyć wartość całki

oznaczonej.

Kalkulator naukowy EL-5020

fxdx

()

∫

str. 19

Podczas obliczania wartości całki zmienna x zmienia się w zakresie od a do b, tak jak pokazuje zacieniony obszar pod krzywą y = f(x) na poniższym rysunku. Funkcja f(x) nazywana jest funkcją podcałkową, a zmienna x - zmienną całkowania. Przedział pomiędzy wartością a i wartością b nazywany jest przedziałem całkowania.

Kalkulator dzieli przedział całkowania na n podprzedziałów i wyznacza wartość całki posługując się wzorem Simpsona. Wprowadzanie, korekta i kasowanie funkcji wykonywane jest w trybie AER ([MODE][1]). Wyznaczanie wartości całki oznaczonej wykonywane jest po naciśnięciu przycisków [MODE][2].

1. Obliczanie wartości całek

Tryb wyznaczania wartości całek oznaczonych wykorzystuje ten sam obszar pamięci co tryb AER. Z tego powodu wielkość wzoru funkcji podcałkowej ograniczona jest do 40 kroków. Przed rozpoczęciem nowych obliczeń należy nacisnąć przyciski [2ndF][CA], by skasować zawartość pamięci.

1. W trybie AER należy wprowadzić wzór funkcji podcałkowej. Zmienną musi być pamięć M.

2. Wybrać tryb wyznaczania wartości całek naciskając przyciski [MODE][2]. Wybrać wzór 1 naciskając przyciski [2ndF][ 1: ] lub wzór 2 naciskając przyciski [2ndF][ 2: ].

3. Podać dolną granicę zakresu całkowania (a) i nacisnąć przycisk [ENT].

4. Podać górną granicę zakresu całkowania (b) i nacisnąć przycisk [ENT].

5. Podać liczbę podprzedziałów całkowania (n) i nacisnąć przycisk [ENT].

6. Po naciśnięciu przycisku [ENT] wyświetlony zostanie wynik obliczeń. (Obliczenia zajmują kilka sekund).

str. 20 Kalkulator naukowy EL-5020 Jeśli przycisk [ENT] zostanie naciśnięty ponownie, kalkulator poprosi o podanie nowej górnej granicy całkowania (a). Po określeniu nowego zakresu całkowania i liczby podprzedziałów całkowania wyznaczona może zostać wartość całki oznaczonej. (Jeśli przycisk [ENT] naciśnięty zostanie bez podania nowych wartości, to powtórzone zostaną te same obliczenia).

• Jeśli funkcja podcałkowa jest funkcją okresową, należy wykonać obliczenia dla jednego okresu. Jeśli wartość całki zmienia się z wartości dodatnich na ujemne przy zmianie zakresu całkowania, należy oddzielnie wyznaczyć wartości dla obszaru dodatniego i ujemnego.

• Czas potrzebny na wyznaczenie wartości całki oznaczonej wzrasta wraz ze wzrostem liczby podprzedziałów całkowania (podczas obliczeń wyświetlany jest komunikat BUSY - zajęty). By przerwać obliczenia wartości całki, należy nacisnąć przycisk [ON/C].

• Generalnie dokładność obliczeń wzrasta wraz ze wzrostem liczby podprzedziałów całkowania n. (Zmniejsza się błąd obliczeń). Należy jednak pamiętać, że dokładność obliczeń jest zależna od typu funkcji podcałkowej oraz wybranego zakresu całkowania.

• Podczas wyznaczania wartości całki oznaczonej wykorzystywana jest pamięć niezależna oraz pamięci tymczasowe. Ponieważ w pamięciach tych zapisywane mogą być liczby o mantysach o długości do 10 znaków, podczas obliczeń wartości całek oznaczonych mogą występować błędy relatywnie duże w stosunku do błędów powstających podczas innych obliczeń.

• Dozwolone zakresy są następujące:

Zakres całkowania (a,b): |a - b| <10

100

Liczba podprzedziałów całkowania (n): 1 ≤ n ≤ 4999999999 (n - całkowite).

2. Wzory

S = / h {f(a) + 4 {f(a+h) + f(a+3h) + ... + f(a+(N-1)h)} +

2{f(a+2h + f(a+4h) + ... + f(a+(N-2)h)} + f(b)

h = (b-a)/n, N=2n

Kalkulator naukowy EL-5020 str. 21

• W powyższym wzorze, błąd pojawia się, gdy bezwzględna wartość wyniku pośredniego lub wyniku obliczeń wynosi 10

100

lub więcej.

• Niemożliwe jest wykorzystanie pamięci A~F jako zmiennej funkcji podcałkowej.

3. Wprowadzanie, korekta i kasowanie funkcji podcałkowej

Wprowadzanie, korekta i kasowanie funkcji podcałkowej wykonywane jest w ten sam sposób, jak w przypadku programowanego wzoru. Operacje te zostały opisane w poprzednim rozdziale.

OBLICZENIA STATYSTYCZNE

Obliczenia statystyczne są przeprowadzane w trybie obliczeń statystycznych z jedną zmienną ([MODE][3])

i w trybie statystycznych z dwoma zmiennymi ([MODE][4]).

1. Obliczenia statystyczne z jedną zmienną: tryb obliczeń statystycznych 1

1. Wartości wyznaczane w trybie obliczeń statystycznych 1

Średnia próbek (danych x)

sx Standardowe odchylenie próbki (danych x) σx Standardowe odchylenie populacji (danych x) n Liczebność populacji Σx Suma próbek (danych x)

Suma kwadratów próbek (danych x)

Σx

2. Wprowadzanie danych

Dana [DATA] Dana [×] liczba powtórzeń danej [DATA] (przy

wprowadzaniu kilku takich samych danych x)

2. Obliczenia statystyczne z dwoma zmiennymi: tryb obliczeń statystycznych 2

Wartości wyznaczane w trybie obliczeń

statystycznych 2. Dodatkowo w stosunku do podstawowych wartości wyznaczanych w trybie obliczeń statystycznych 1 obliczane są:

str. 22 Kalkulator naukowy EL-5020

Średnia próbek (danych y)

sy Standardowe odchylenie próbki (danych y)

σy Standardowe odchylenie populacji (danych y) Σy Suma próbek (danych y)

Suma kwadratów próbek (danych y)

Σy Σxy Suma iloczynów próbek (danych x, y)

r Współczynnik korelacji a Współczynnik równania regresji y = a + bx b Współczynnik równania regresji y = a + bx Dodatkowo wyznaczana jest wartość estymatora y dla znanej wartości x i wartość estymatora x dla znanej wartości y.

2. Wprowadzanie danych

Dana x [ (x,y) ], dana y [DATA] Dana x [ (x,y) ], dana y [×] liczba powtórzeń pary

(x, y) [DATA] (przy wprowadzaniu kilku takich samych par danych)

3. Korekta wprowadzonych danych

• Korekta przed naciśnięciem przycisku [DATA] Przy pomocy przycisku [ON/C] usunąć niepoprawną daną. Jeżeli po wprowadzeniu niepoprawnej danej nie został jeszcze naciśnięty przycisk [×] lub przycisk [(x,y)], to wartość może zostać skorygowana przy pomocy przycisku [DEL] lub przycisku [

• Korekta po naciśnięciu przycisku [DATA] Jeżeli jako ostatni naciśnięty został przycisk [DATA] (nie została potem wykonana żadna operacja), niepoprawną daną można usunąć przy pomocy przycisków [2ndF][CD]. Jeżeli po naciśnięciu przycisku [DATA] została już wykonana jakaś operacja, należy wprowadzić ponownie skorygowane dane a następnie nacisnąć przyciski [2ndF][CD].

• Naciskając przycisk [DATA] można ponownie wprowadzić te same dane.

4. Przykłady obliczeń (patrz tabela na str. 46)

5. Wzory obliczeń statystycznych

Wystąpienie jednej z poniżej opisanych okoliczności we wzorach obliczeń statystycznych powoduje wystąpienie błędu:

Kalkulator naukowy EL-5020

str. 23

• wartość bezwzględna wyniku cząstkowego lub wyniku końcowego jest równa lub większa od 1 x

100

;

• mianownik (dzielnik) wynosi 0;

• podjęta została próba obliczenia pierwiastka

kwadratowego liczby ujemnej.

∑x = x + x + ... + x ∑x

∑

xnx

σx

2 2

= x + x + ... + x

−−Σ

−Σ

xnx

1 2 n

122 2 n

σy =

∑

yny

Σyny

−−Σ

−

∑xy = x y + x y + ... + x y

1 1 2 2 n n

+ y + ... + y

∑y = y

1 2 n

212

= y + y + ... + y

∑y

• Ponieważ podczas obliczeń statystycznych

2 n

n: liczba danych

wykorzystywane są pamięci A~F, podczas obliczeń mogą wystąpić błędy.

PRZYKŁADY ZASTOSOWAŃ

1. Rozwiązywanie trójkątów

Długości boków trójkąta oraz kąty, przy spełnieniu pewnych warunków, mogą zostać wyznaczone przy pomocy teorii sinusów i cosinusów. Konieczna jest znajomość długości co najmniej dwóch boków trójkąta i kąta pomiędzy nimi lub wartości dwóch kątów i jednego boku.

c b

B C

str. 24

Kalkulator naukowy EL-5020

W poniższym przykładzie w następujący sposób wykorzystano pamięci kalkulatora:

A Wielkość kąta A (A) (jednostki: stopnie - DEG) B Wielkość kąta B (B) (jednostki: stopnie - DEG) C Wielkość kąta C (C) (jednostki: stopnie - DEG) D Długość boku a (a) E Długość boku b (b) F Długość boku c (c)

• Wyznaczyć długości boków trójkąta oraz wartości

jego kątów, gdy znane są dwa kąty i długość jednego boku:

Teoria sinusów: a/sinA = b/sinB = c/sinC

Tekst programu: 180-A-B⇒C

Wartość Długość Długość kąta C boku b boku c

Przykład: Odszukać wartości boków b i c, gdy A=30°,

, DsinB÷sinA⇒E, DsinC÷sinA⇒F

B=60°, a=1

Obliczenia:

Naciśnięte

przyciski

[MODE][0]

[2ndF][ 1: ]([ 2:])

30 [ENT] 60 [ENT]

[ENT]

1 [ENT]

2. Wzór Herona

[ENT]

Wyświetlacz

A? 0. B? 0. ANS 90. D? 0. Ans 1.732050808 Ans 2.

Uwagi

DEG

Wartość kąta C

Długość boku b Długość boku c

Wyznaczyć powierzchnię trójkąta posługując się wzorem Herona:

S = , gdzie s =

ss a s b s c()()(−−−

)

abc++

Gdy długości trzech boków trójkąta zapisane są w pamięci A, B, C wzór można zapisać jako:

S = , gdzie D =(A+B+C)÷2

DD A D B D C()()(−−−

)

Kalkulator naukowy EL-5020 str. 25

Tekst programu: (A+B+C)÷2⇒D

Przykład: Wyznaczyć powierzchnię trójkąta, gdy A=5,

Obliczenia:

Naciśnięte

przyciski

[2ndF][ 1: ]([ 2:])

√ (D(D-A)(D-B)(D-C)

B=7 i C=8.

[MODE][0]

5 [ENT] 7 [ENT]

8 [ENT]

Wyświetlacz Uwagi

A? 0. B? 0. C? 0.

ANS17.32050808.

(Wynik)

3. Ruch paraboliczny

Określić zmienne - pamięci w sposób podany poniżej i wyznaczyć czas, po którym masa opadnie (po jej rzuceniu) do wysokości początkowej lub tuż poniżej wysokości początkowej, wysokość początkową oraz odległość od punktu rzutu.

A (m/s) B (°) C (m)

Prędkość początkowa Kąt (jednostki: stopnie - DEG)

Wysokość rzutu F (s) Czas D (m) Położenie (odległość) po F sekundach

Wzory: x = Vo cos ao • t

cos ao • t -

y = V

gt2 + h

Tekst programu:

F + 0.1 ⇒ F

C⇒M

x>M F, D, FAcosB

Przykład: Ciało jest rzucane z wysokości 4m pod kątem

FAsinB - 0.5×9.8 F2 + C ⇒ D

45° z prędkością początkową 30m/s. Wyznaczyć czas, po którym ciało opadnie do wysokości początkowej lub tuż poniżej wysokości początkowej, wysokość początkową oraz odległość (w poziomie) od punktu początkowego (jako jednostek czasu należy użyć 0.1s).

str. 26 Kalkulator naukowy EL-5020

Naciśnięte

przyciski

[2ndF][ 1: ]([

4 [ENT]

[ENT]

30 [ENT]

45 [ENT]

[ENT] [ENT]

Wyświetlacz Uwagi

C? 0.

2:])

F? 0. A? 0. B? 0.

ANS 4.4 ANS 2.474095117 ANS 93.33809512

(Czas) (Wysokość) (Odległość)

4. Impedancja obwodu szeregowego RCL

Wyznaczyć impedancję obwodu szeregowego RCL na podstawie następującego wzoru:

Z =

RL C

1+−(/ωω

)

, gdzie ω=2πf

W poniższym przykładzie w następujący sposób wykorzystano pamięci kalkulatora:

Rezystancja stałoprądowa (jednostki: Ω)

B Indukcyjność (L) (jednostki: H) C Pojemność (C) (jednostki: F) F Częstotliwość (f) (jednostki: Hz)

ANS

Tekst programu: √ (A

Przykład: Wyznaczyć impedancję obwodu

Impedancja układu (Z) (jednostki: Ω)

2 -1 2

+ (2πFB - (2πFC) )

szeregowego pracującego przy częstotliwości 21MHz. Parametry układu są następujące: Rezystancja szeregowa: 2Ω, indukcyjność = 14µH, pojemność = 4pF.

Naciśnięte

przyciski

[2ndF][ 1: ]([ 2:])

2 [ENT]

21 [EXP] 6[ENT]

14 [EXP] [+/-] 6

[ENT]

4 [EXP] [+/-] 12

[ENT]

Wyświetlacz Uwagi

A? 0. F? 0. B? 0. C? 0. Ans 47.48735835

DEG

(Wynik)

Kalkulator naukowy EL-5020 str. 27

KRÓTKI OPIS FUNKCJI

1. Jednostki miary kątów/ sposób wyświetlania liczb

1. Jednostki miary kątów: stopnie DEG → radiany RAD → grady GRAD: [2ndF][DRG]

2. Sposób wyświetlania liczb: ustalona liczba miejsc po przecinku FIX → notacja naukowa SCI → notacja inżynierska ENG → zmienny przecinek [FSE]

3. Określenie liczby miejsc po przecinku:

[2ndF][TAB] 0 ~ 9

2. Standardowy tryb pracy (obliczenia naukowe, układy: dwójkowy, ósemkowy i szesnastkowy)

1. Wprowadzenie standardowego trybu pracy:[MODE][0]

2. Wprowadzenie układu dwójkowego/konwersja liczby na układ dwójkowy: [2ndF][# BIN]

3. Wprowadzenie układu ósemkowego/konwersja liczby na układ ósemkowy: [2ndF][#OCT]

4. Wprowadzenie układu szesnastkowego/konwersja liczby na układ szesnastkowy: [2ndF][#HEX]

5. Wprowadzenie układu dziesiętnego/konwersja liczby na układ dziesiętny: [2ndF][#DEC]

6. Obliczenia:

• Funkcje, w których argument podawany jest

po nazwie funkcji:

Przykład: sin30° [sin] 30 [=]

• Funkcje, w których argument podawany jest

przed nazwą funkcji:

Przykład: 12 12 [x ]

144.

• Funkcje o dwóch argumentach: Przykład: 2

65536.

7. Obliczenia wykorzystujące czynniki stałe: Przykład: Dzielenie ciągu liczb przez 10

str. 28 Kalkulator naukowy EL-5020 10 [÷][ ] [ ] ? ÷ x 0.

30 [=] ? ÷ x 3.

8. Obliczenia czasowe (wprowadzanie i konwersja):

2 [y ] 16 [=]

DEG

0.5

• Wprowadzanie liczby sześćdziesiątkowej: Przykład: 12 godz. 56 min. 34.99 sek.

12 [D°M'S] 56 [D°M'S] 34 [D°M'S] 99 12

Przykład: sin 33°12'54" (DEG) [sin]33[D°M'S]12[D°M'S]

54[D°M'S][=] 0.547782269

• Konwersja liczby sześćdziesiątkowej na

56'34.99

dziesiętną:

Przykład: Przekształcić 48 godz. 31 min. 21

sek. na liczbę dziesiętną (48,5225)

48 [D°M'S] 31 [D°M'S] 21

[2ndF][→DEG] 48.5225

• Konwersja liczby dziesiętnej na

sześćdziesiątkową:

Przykład: Przekształcić liczbę dziesiętną

1.5123 godz. na liczbę sześćdziesiątkową:

1 godz. 30 min. 44.28 sek.

1.5123 [D°M'S] 1°30'44.28

9. Wprowadzanie ułamków:

• Obliczenia 1

1 [a

/ ] 2 [a / ] 3 [+] 4

c c

/c ] 5 [=] 2  7 15.

• Konwersja ułamka na liczbę dziesiętną: [ab/c ] 2.466666667

• Konwersja liczby mieszanej na ułamek

niewłaściwy:

[2ndF] [d/c] 37  15.

234

/ + / :

Kalkulator naukowy EL-5020 str. 29

3. Wzory programowalne - tryb AER

1. Wprowadzenie równań:

Przykład: √A + B [MODE]1 [2ndF][ 1: ] [√][ALPHA][A] [+]

[ALPHA][B][x

2. Rozwiązywanie równań:

Przykład: A=9, B=5 [MODE]0 [2ndF][ 1: ] 9 [ENT] 5 [ENT] ANS 28.

3. Kasowanie równań: [MODE]1 [2ndF][CA][ENT]

]

4. Inne:

• Wybór wzoru 1 lub 2: [2ndF][ 1: ] ([2ndF][ 2: ]) Wyświetlenie lub skasowanie komunikatu "INS": [2ndF][INS]

• Symbole rozdzielające wyrażenia:

- bez wyświetlania wyniku poprzedniego wyrażenia: [2ndF][

]

- z wyświetleniem wyniku poprzedniego wyrażenia: [2ndF][,]

• Funkcje warunkowe:

(Porównują wartość wyniku obliczeń (x) z zawartością pamięci M (M). Gdy warunek zostanie spełniony, kalkulator powraca do początku ciągu obliczeń i obliczenia są powtarzane.) [2ndF] [x=M], [x≠M], [x<M], [x>M], [x ≤ M], [x ≥ M].

• Sprawdzanie ilości wolnej pamięci:

[2ndF][M.CK]

4. Obliczanie wartości całek oznaczonych (

1. Wprowadzenie całki: Przykład:

[MODE]1 [ALPHA][M][x ][+] .5 [ALPHA][M]

2. Wyznaczanie wartości całki:

(.)xxd

∫

Dolna granica przedziału całkowania

Przykład:

05+

)

∫

a=2, górna granica przedziału całkowania b=8, liczba podprzedziałów całkowania n=10.

[MODE]2 [ENT] 2 [ENT] 8 [ENT] 10 [ENT] ∫dx 183.

str. 30 Kalkulator naukowy EL-5020

5. Obliczenia statystyczne jednej zmiennej

1. Wejście do trybu obliczeń statystycznych z jedną zmienną: [MODE] 3

2. Wprowadzanie danych: dana [×] liczba powtórzeń

[DATA]

3. Wyznaczanie wartości statystycznych:

wyznaczenie średniej [RCL][

Przykład:

x ]

6. Obliczenia statystyczne dwóch zmiennych

1. Wejście do trybu obliczeń statystycznych z dwoma zmiennymi: [MODE] 4

2. Wprowadzanie danych:

Przykład: Przykładowe dane

1 [(x,y)] 4 [DATA] 5 [(x,y)] 8 [×] 3 [DATA]

3. Wyznaczanie wartości statystycznych:

[RCL][ ∑xy] ∑xy 124.

4. Analiza regresyjna:

Wyznaczenie ∑xy

Przykład:

Wyznaczyć współczynniki a i b

Przykład:

Nr 1 2 3 4

x 1 5 5 5 y 4 8 8 8

równania regresji y=a+bx oraz

[RCL][ a] a 3. [RCL][ b] b 1. [RCL][ r] r 1.

5. Obliczenia statystyczne: Przykład:

[ALPHA][sx][x ] 4.

6. Estymacja wartości x i y: Przykład:

12 [y'] y' 15.

współczynnik korelacji r

Wyznaczyć rozkład x (sx )

Wyznaczyć estymator y' dla x=12

Kalkulator naukowy EL-5020 str. 31

7. Kasowanie danych:

n 2.

8. Kasowanie wszystkich danych: [2ndF][CA]

Skasować parę danych nr 3

Przykład: 5 [(x,y)] 8 [×] 2 [2ndF] [CD]

BŁĘDY I ZAKRES OBLICZEŃ

1. Błędy

Błąd obliczeń wystąpi w sytuacji, gdy przekroczony zostanie zakres obliczeń (podany na końcu instrukcji), lub gdy zostanie podjęta próba niepoprawnych obliczeń matematycznych. W przypadku wystąpienia błędu obliczeń dalsze obliczenia nie będą możliwe, aż do momentu skasowania błędu przez naciśnięcie przycisku [ON/C].

• Liczba występująca po komunikacie „Er” jest

kodem błędu. Ponieważ kod ten określa typ błędu, należy sprawdzić jego znaczenie.

2. Kody i typy błędów

Błąd składni

Podjęta została próba wykonania niepoprawnych

•

obliczeń, Np. 3

Błąd obliczeń

• Wartość bezwzględna wyniku cząstkowego lub

wyniku końcowego jest równa lub większa od 1 x

100

• Dzielenie przez 0;

• Podczas przeprowadzania obliczeń z udziałem

funkcji, obliczeń statystycznych, przekształceń/obliczeń na liczbach w systemach: dwójkowym, ósemkowym lub szesnastkowym, przekroczony został zakres obliczeń (podany na str. 33).

×÷2 (tryb AER).

;

Błąd zapełnienia buforów

•

Przekroczona ilość dostępnych buforów (Kalkulator posiada 5 buforów, do których mogą być wprowadzone

wartości numeryczne oraz od 8 do 16 buforów, do których wprowadzone mog matematyczne).

ą zostać wzory

str. 32 Kalkulator naukowy EL-5020

Błąd pamięci

•

Błąd przepełnienia pamięci lub próba wyznaczenia

3. Zakres obliczeń (patrz tabela na str. 48)

wartości nieistniejącego wzoru programowalnego.

• W zakresie określonym poniżej dokładność kalkulatora wynosi ± 1 dla ostatniej cyfry mantysy. Podczas przeprowadzania obliczeń wykorzystujących pamięć, obliczeń wartości całek oznaczonych i obliczeń statystycznych* błędy kumulują się prowadząc do zmniejszenia dokładności. * W obliczeniach, w których wykorzystywana

jest pamięć, w pamięciach zapisywane są liczby o mantysie o długości do 10 znaków. Z tego powodu wystąpić mogą większe błędy. Ponieważ pamięci wykorzystywane są w trakcie obliczeń wartości całek oznaczonych i obliczeń statystycznych błędy tych operacji mogą akumulować się.

• Zakres obliczeń Wprowadzane liczby i argumenty ± 10 Wyniki pośrednie i końcowe ± 10

-99 99

~ ± 9.999999999 x 10 i 0.

-99 99

~ ± 9.999999999 x 10 i 0.

Jeżeli wartość bezwzględna wartości wprowadzanej lub pośredniego/końcowego wyniku obliczeń jest mniejsza niż 10

-99

, wartość zostaje zaokrąglona i wyświetlona jako 0 i taka wartość bierze udział w dalszych obliczeniach.

FUNKCJE NAUKOWE I FUNKCJE KALKULATORA

Funkcje naukowe

Funkcja

Stałe

Statys-

tyczne

yx, y

n, Σx, Σx2,

σy, sy, x’, y’, DATA, CD, r, a, b

x ,σx, sx, Σy, Σy

, Σxy,

Kalkulator naukowy EL-5020 str. 33

Funkcja

Prze-

kształcenia

→ D° M’ S, → DEG, → rθ, → xy,

↔RAD, RAD↔GRAD,

DEG

↔DEG, DEC↔BIN,

GRAD DEC

↔OCT, DEC↔HEX, BIN↔OCT,

y ,

Liczba funkcji

Obliczenia czasowe

BIN↔HEX, OCT↔HEX

Obliczenia arytmetyczne (+, -, ×, ÷), STO M, RCL M, M+, M-

Obliczenia wartości całek Priorytety

Trygonometryczne, odwrotnie trygonometryczne

Ułamki

Inne

∫dx, określenie liczby podprzedziałów,

określenie zakresu całkowania (a,b)

Całe wyrażenia (przechowywane wewnętrznie), maksymalnie 15 kolejnych i 5 poziomów zagłębienia.

sin, cos, tan, sin , cos , tan dla wszystkich jednostek miary kątów

Obliczenia arytmetyczne, wynik (ułamki zwykłe mieszane ułamki dziesiętne STO M, RCL M, M+, Msinh, cosh, tanh, sinh-1, cosh-1, tanh-1,

, 10x, ln, log, x2, √,

e RAD, GRAD, n!, nPr, nCr, %, +%, -%,

×%, ÷%, BIN, OCT, HEX, NEG, NOT,

AND, OR, XOR, XNOR, FIX, SCI, ENG, TAB (0 RANDOM.

-1 -1 -1

↔ ułamki dziesiętne, ułamki

↔ ułamki niewłaściwe),

→ ułamki zwykłe,

∼9), MDF, π, EXP,

√, 1/x, DEG,

str. 34 Kalkulator naukowy EL-5020

Funkcje kalkulatora

Funkcja

Pamięć

Działania arytmetyczne

Stałe Inne C, CA, +/-

Funkcje programowania

STO, RCL, M+, M-, A, B, C, D, E, F

×, ÷

+, -,

×, ÷, x+? ↔ ?+x

Funkcja

Wyświetlenie wyniku programu, rozdzielenie wzorów

Wyrażenia warunkowe Numery wzorów 1:, 2: Edycja wzoru

Wyznaczenie wartości wzoru

Inne

Funkcje

naukowe

Funkcje

kalkulatora

, (przecinek)

(spacja)

>, ≥, =, ≠, <, ≤

INS mode,

ENT

M.CK

Funkcje

programowania

, , DEL

164 22 16 202

Liczba funkcji

4 5 3

Liczba funkcji

6 2 4

1 1

Razem

WYMIANA BATERII

Typ baterii

Dwie manganowe baterie alkaliczne LR44 (lub równoważne).

Uwagi dotyczące wymiany baterii

Niewłaściwe użycie baterii może doprowadzić do wycieknięcia elektrolitu lub wybuchu ogniw. Z tego powodu należy przestrzegać poniższych zasad:

Kalkulator naukowy EL-5020 str. 35

• Przed przystąpieniem do wymiany baterii należy

wyłączyć zasilanie kalkulatora.

• Należy zawsze wymieniać obie baterie

jednocześnie;

• Nie należy wkładać baterii nowych razem z bateriami

zużytymi.

• Należy używać baterii tego samego typu.

• Baterie należy przechowywać poza zasięgiem

dzieci.

• Podczas zakładania baterii należy zachować

właściwą polaryzację - tak jak to zaznaczono na kalkulatorze.

• Baterie są wkładane do kalkulatora u producenta

przed jego wysłaniem. Z tego powodu mogą wyczerpać się wcześniej niż to podano w danych technicznych.

• Pozostawienie wyładowanych baterii w komorze

baterii może spowodować wylanie z nich elektrolitu i zniszczenie urządzenia.

• Nie należy wrzucać baterii do ognia. Grozi to

eksplozją.

Kiedy należy dokonać wymiany baterii

Wymiany baterii należy dokonać, gdy wyświetlane symbole są niewyraźne. Należy wówczas niezwłocznie wymienić baterie posługując się procedurą opisaną poniżej.

Sposób wymiany baterii

1. Wyłączyć zasilanie naciskając przycisk [OFF].

2. Odkręcić dwie śrubki znajdujące się z tyłu urządzenia i zdjąć tylną pokrywę.

3. Przy pomocy ostro zakończonego przedmiotu, np. długopisu, wyjąć wyładowane baterie.

4. Zainstalować dwie nowe baterie (alkalicznomanganowe LR44 lub tego typu), tak aby biegun dodatni (ze znakiem „+”) znajdował się na górze.

5. Założyć tylną pokrywę.

6. Nacisnąć przycisk RESET znajdujący się z tyłu urządzenia.

str. 36

• Należy upewnić się, czy po naciśnięciu przycisku RESET na wyświetlaczu pojawią się napisy "

Kalkulator naukowy EL-5020

DEG

0.". Jeśli na wyświetlaczu znajdują się inne

informacje, należy powtórzyć kroki 1-6.

Automatyczne wyłączanie zasilania

Jeżeli przez około 10 minut nie zostanie naciśnięty żaden przycisk, zasilanie zostanie automatycznie wyłączone. Ma to na celu przedłużenie czasu pracy baterii.

DANE TECHNICZNE

Nazwa urządzenia:

Obliczenia:

Metoda obliczeń:

Obliczenia wewnętrzne:

Zasilanie:

Zużycie mocy:

Kalkulator naukowy EL-5020 str. 37

Czas pracy baterii:

EL-5020

Obliczenia standardowe (operacje arytmetyczne, obliczenia wykorzystujące czynniki stałe, pamięć, wyznaczanie wartości funkcji), obliczenia programowalne AER, obliczanie wartości całek oznaczonych, obliczenia statystyczne itp.

Wyrażenia (z funkcją określenia priorytetów)

Liczba cyfr mantysy nie większa niż 12. * W pamięciach (A~F, M) zapisywane

są liczy o długości mantysy do 10 znaki te używane są podczas obliczeń statystycznych i obliczeń wartości całek oznaczonych)

Wbudowane ogniwo słoneczne 3 V DC Dodatkowe źródło zasilania - dwie manganowe baterie alkaliczne (LR44 lub równoważne)

0.0006W

Około 1 300 godzin (przy założeniu użycia baterii LR44 i ciągłego wyświetlania liczby '55555." w temperaturze 20°C. Zróżnicowany dla różnych typów baterii,

producenta i stopnia wykorzystywania kalkulatora. (Baterie są wkładane do kalkulatora u producenta przed jego wysłaniem. Z tego powodu mogą wyczerpać się wcześniej niż to podano w danych technicznych).

Temperatura działania:

Wymiary:

0°C - 40°C

76 mm × 143 mm × 8 mm (wraz ze skóropodobną oprawą)

Waga:

Akcesoria:

około 95 g (z bateriami i skóropodobną oprawą)

Dwie baterie LR44 (zainstalowane fabrycznie w urządzeniu) i instrukcja obsługi.

PRZYKŁADY OBLICZEŃ

• Kalkulator wyświetla równanie oraz wynik

jednocześnie, choć w poniższych przykładach przedstawiony jest tylko wynik.

Obliczenia arytmetyczne

Przykład

(1)

45+285 ÷ 3 =

18 6 15 8+−

42×(-5) + 120=

Naciśnięte

przyciski

(2)

45 [+] 285 [÷]

3 [=]

] 18 [+] 6

[ (

] 15

[ )] [÷] [ (

[ -] 8 [=]

42 [×] 5 [+/-]

[+] 120 [=]

Wyświetlacz

(3)

140.

3.428571429

-90.

Uwa

(4)

str. 38 Kalkulator naukowy EL-5020

(1) (2) (3) (4)

(5×103 ) ÷

-3

) =

(4×10

5 [

EXP] 3 [÷]

EXP] 3 [+/-]

4 [

÷ 4.

[=]

-03

1250000.

4×10

-3

Obliczenia wykorzystujące czynniki stałe

(2) (3)

(1)

68×25=

40=

68×

-23

48 =

14-23

% Określenie "68×"

68 [×] [

[

ON/C] 23 [-]

] [ ] 48 [=]

[

14 [=]

25 [=] 40 [=]

]

x × ? 1700. x ×? 2720.

? -

25.

? -

-9.

(4)

& Zmiana pozycji czynnika stałego

Funkcje

(2) (3) (4)

(1)

sin 60 =

rad =

cos [ ]

tan-11=[g]

25+5=30 sin 30

DEG

RAD

GRAD

[2ndF] [π] [÷] 4 [=]

[ON/C] [sin] 60

[=]

[ON/C] [cos] [( ]

[ON/C] [2ndF]

-1

tan ] 1 [=]

[

ON/C] 25 [+] 5

[

[=]

sin]

[

[=]

= sin

= tan-1 x

≤ 90 0 ≤ θ ≤ 180

-90 ≤

≤ θ ≤

−

≤

≤ 100 0 ≤

-100

0.866025403

RAD

0.707106781 RAD

GRAD

50.

DEG

sin

0.5

-1

DEG

30.

DEG

GRAD

DEG

=cos-1 x

≤

≤ π

≤ 200

Kalkulator naukowy EL-5020

str. 39

(1) (2) (3)

(cosh 1.5 + [ON/C] [hyp] [cos] 1.5

sin 1.5)2 = [+] [hyp] [sin] 1.5 [=][x2]

tanh-1

5 7

[

ON/C] [2ndF] [archyp.]

tan] [( ] 5 [÷] 7 [=]

[ In 20 = [ON/C] [In] 20 [=] log 50 = [ON/C] [log] 50 [=] e3 = [ON/C] [2ndF] [e×] 3 [=]

1.7

= [ON/C] [2ndF] [10x]1.7 [=]

161

4×52 =

8-2-3

(123)

49 − 814=

1 4

ON/C] 6 [2ndF] [x ]

[

2ndF] [x

[+] 7[

[ 3 [

[

ON/C] 8 [y

ON/C] 12 [y ] 3 [y ] 4

] 2 [+/-][-]

] 4 [×] 5 [x 2] [=]

× ×

2ndF] [x

[

ON/C] [√] 49 [-] 4

2ndF] [

[

-1

√ ]81 [=]

4! [ON/C] 4 [2ndF] [n!] (4×3×2×1 =)

[

P =

10 3

C =

5 2

nCr

Obliczenia procentowe

ON/C] 10 [2ndF] [n Pr]

()=−

[

rn r=−!!( ) !

(1)

ON/C] 5 [2ndF] [n Cr]

(2) (3) (4

n! = n ' (n-1) ' ( n-2)...2 ' 1

500×25% = 500 [×] 25 [2ndF] [%] [=] 120÷400

120 [÷] 400 [2ndF] [%]

=? % 500+ (500×

500 [+] 25 [%]

25 %) 400-(400×

400 [-] 30 [

30 %) =

-1

] [=]

3 [=]

2 [=]

2ndF] [%]

20.08553692

0.895879734

2.995732274

1.698970004

20.08553692

50.11872336

0.309523809

-2024.984375

6.447419591

125.

30.

[=]

625.

[=]

280.

24.

720.

10.

)

% Obliczenie podwyżki & Obliczenie zniżki

str. 40 Kalkulator naukowy EL-5020

Zmiana jednostki miary kątów

(1)

(3)

90 →?[rad]

→?g

sin-10.8 = ?

→?[rad] →?g

[

(2)

2ndF] [DRG ]

[2ndF] [sin ]

0.8 [=]

2ndF] [DRG ]

R 1.570796327 G 100. D 90.

-1

D 0.927295218 G 59.03344706

DEG

90.

RAD

GRAD

DEG

53.13010235

RAD

GRAD

Obliczenia z wykorzystaniem pamięci

(1)

24+(8×2) =A

×2)×5 =B

23+45+78 = +)52-31+43 =

-) 64+73-12 =

(A)

$1 = Υ104

Υ33,775 = $?

$2,750 =Υ?

(2) (3) (4)

8 [×] 2 [=]

[STO][M] 24 [÷]

RCL] [M] [=] [RCL]

[

M] [×] 5 [=]

[

[ON/C]

STO] [M]

[

23 [+] 45 [+] 78

M+]

52 [-] 31 [+] 43

[

M+]

64 [+] 73 [-] 12

2ndF] [M-]

[

RCL] [M]

[

STO] [A]

104 [

3775 [÷] [RCL] [A]

[=]

2750 [

×]

RCL] [A] [=]

[

⇒M 16.

1.5

80.

⇒M

M+ 146. M+ 64. M- 125.

M 85.

⇒A 104.

241.25M

385000.

(A)

Kalkulator naukowy EL-5020

str. 41

(1) (3) (4)

r = 3cm

πr

= ?

⇒ r)

*1. Skasowanie zawartości pamięci [ON/C][STO][M] *2. Symbol mnożenia "

π i A.

przed

(2)

3 [

STO] [A]

⇒A 3.

2ndF]

[

π][ALPHA]

[

A] [x ]

[

(×)*

28.27433388

[=]

9.M

×" może zostać pominięty

Obliczenia na ułamkach

(1) (2) (3)

 



3 [a /c] 1 [a /c] 2 [+]

124



5629

 

Obliczenia na wartościach dziesiętnych

a /c] 3 [=]

a /c]

[

2ndF] [d/c]

[

[ON/C] [2ndF] [ √] 2

a /c] 8 [a /c] 9 [=]

[

b b

5┌ 6

4┌

4.833333333 29 ┌

1.424219561.

i sześćdziesiętnych

(1)

(3) (4)

12°39'18"05

DEG

123.678

→ ? (60)*

3°45' -

°=

1.69 sin62°12'24"

* Liczba sześćdziesiętna

(2)

12 [D°M'S] 39

D°M'S]

[

D° M'S]

18 [

2ndF]

#DEG]

[

123.678 [D M'S]

3 [D°M'S] 45 [-]

D°M'S]

1.69 [=] [ [ON/C] [sin] 62

D°M'S]

[

D° M'S] 24 [=]

12 [

12.65501389

123o40'40.80

2o03'36.00

DEG

0.884635235

12.65501389

123°40'40"80

DEG

2°3'36"

str. 42 Kalkulator naukowy EL-5020

Konwersja współrzędnych

(2) (3) (4)

(1)

= 6 → r = ?

y = 4 → θ = ?

r = 14 → x = ?

→ y = ?

θ =

6 [#POL] 4

RCL] [F]

[

RCL] [E]

[

14 [2ndF]

#REC]

[

2ndF] [π]

[( ] [

÷] 5 [=]

[

RCL] [F]

[

[=]

7.211102551

F 3.69006753

E .211102551

11.32623792

8.228993532

DEG

RAD

x y

Obliczenia na liczbach z układów: dwójkowego, ósemkowego, dziesiętnego i szesnastkowego

(1)

(2) (3) (4)

DEC(25)

→BIN

HEX(1AC)

→ BIN

OCT DEC

BIN (1010-100)

×11 =

HEX(1FF)+ OCT(512)= HEX(?)

2FEC-2C9E =(A) 2000-1901 =(B) (A)+(B)=(C)

1011 AND 101 =

5A OR C3=

[ON/C] [2ndF][#DEC]

2ndF] [#BIN]

25 [

ON/C] [2ndF] [#HEX]

[

1 AC

2ndF] [#BIN]

[

2ndF] [#OCT]

[

2ndF] [#DEC]

[

ON/C] [2ndF] [#BIN]

[

[( ]1010 [-] 100 [)]

×] 11[=]

[

ON/C] [2ndF] [#HEX]

[

2ndF] [#OCT]

1FF [

[+] 512 [=]

2ndF] [#HEX]

[

ON/C] [STO] [M]

[

[2ndF] [#HEX] 2FEC

M+]

2C9E [

RCL] [M]

[

M+]

2000 [-] 1901[

[ON/C] [STO]

M][2ndF] [#BIN]

[

AND]101 [=]

1011 [

[ON/C] [2ndF] [#HEX]

OR] C3 [=]

[

→BIN 11001.

→BIN110101100.

→OCT 654. →DEC 428

→HEX 349.

[-]

M+ 34E. M+ 6FF. M A4d.

1AC.

110.

10010.

1511.

Db.

DEC

BIN

HEX BIN

OCT DEC

BIN

HEX

OCT

HEX HEX

(A) (B) (C)

BIN

HEX

Kalkulator naukowy EL-5020 str. 43

(1) (2) (3)

NOT 10110 = 24 XOR 4 =

[ON/C] [2ndF] [#BIN]

NOT] 10110[=]

[

[ON/C] [2ndF]

#OCT] 24 [XOR] 4

[

1111101001.

[=]

B3 XNOR 2D =

Programowalne wzory (tryb AER)

1. Zapisać równanie 40 + A (lnB + ln0.5) jako wzór 1 i wyznaczyć jego wartość.

[ON/C] [2ndF] [#DEC] [MODE] 1

40 [x [( ] [In] [

• Rozwiązać dla A=3 i B=4

2. Wyznaczyć wartości równania 3A + 7A +9 dla A=0, 1, 2, ...:

[MODE] 1 [2ndF] [2:]

ALPHA] [A] [+] 1 [STO] [A]

[

2ndF] [ , ] 3 [ALPHA] [A]

[

] [+] 7 [ALPHA] [A] [+]

[ON/C] [2ndF]

#HEX] B3 [XNOR]

[

2D [=]

FFFFFFFF61.

(2) (3)

] [+] [ALPHA] [A]

ALPHA] [B] [+]

[In] 0.5 [ )]

1: _

←A _

)

←

ENT]

[

(2) (3)

ENT]

3 [

B? 0.

ENT]

4 [

ANS

(2) (3)

2: _

←⇒ A _ ←+ 9.

ENT]

[

ANS 1.

ENT]

0 [

ANS 19.

ENT]

[

A? 1.

ENT]

[

ANS 2.

ENT]

[

ANS 35.

ENT]

[

3.*

1602.079442

str. 44 Kalkulator naukowy EL-5020

• Gdy na wyświetlaczu znajduje się napis ANS,

pokazywany jest wynik.

% Wartość A+1 (0+1) & Wartość dla A=1 $ Wartość A ) Wartość A+1 (1+1) * Wartość dla A=2

* Podczas wyznaczania wartości

zaprogramowanego wyrażenia, kalkulator traktuje wprowadzoną wartość jako wartość zmiennej, aż do momentu podania nowej wartości. Wprowadzona wartość jest wyświetlana podczas przeprowadzania obliczeń.

3. Jaki musi być wykładnik potęgi, by wynik potęgowania liczby przekroczył 1000?.

Zakładając, że B=2 i M=1000 znaleźć całkowitą

wartość A dla której B

≥ M.

Początkową wartością A jest 0, jest ono

zwiększane w kolejnych krokach o jeden. Obliczenia są powtarzane, aż do momentu spełnienia warunku. Wynika zapisywany jest w pamięci C.

1: M

A +1 ⇒ A B y A ⇒ Cx < M x A

(2) (3)

[MODE] 1 [2ndF] [CA] [ENT]

ALPHA] [M] [2ndF] [ ]

[

[ALPHA] [A] [+] 1 [STO] [A]

[1ndF] [

] [ALPHA] [B] [y ]

[ALPHA] [A] [STO] [C] [2ndF] [x<M]

2ndF] [ ] [ALPHA] [A] [ENT]

[

100 [ENT]

← _ ←⇒ A _

←y _ ← X<M _

M? 0. A?

ENT]

0 [

B? 0.

ENT]

2 [

BUSY* ANS 10.

* Naciśnięcie przycisku [ON/C] powoduje wyjście

z nieskończonej pętli

Kalkulator naukowy EL-5020 str. 45

20.

(4)

BIN

OCT

HE X

(4)

% & $ ) *

Obliczenia wartości całek oznaczonych

• Znaleźć wartość całki dla n=10.

% Wprowadzenie wzoru funkcji podcałkowej:

1: My (zmienna x zapisywana jest w pamięci M)

3 - 0.5 Mx2 + 6

(. )xx

05 6−+

∫

(2) (3)

[MODE] 1 [2ndF] [1:] [2ndF] [CA]

ALPHA] [M] [y ] 3 [-]

[

ALPHA] [M] [x

0.5 [

& Wyznaczenie wartości całki oznaczonej:

CL?

ENT]

[

1: _

] [+] 6

←+ 6.

ENT]

[

M? 0.

(2) (3) (4)

[MODE] 2 [2ndF] [1:]

ENT]

[

ENT]

2 [

ENT]

8 [

ENT]

10 [

Obliczenia statystyczne

1:? a? b? 0. n? 0.

BUSY ∫dx

972.

a b

• Obliczenia statystyczne dla jednej zmiennej

Wyznaczyć wyniki na podstawie następujących danych:

Wyniki 30 40 50 60 70 80 90 100 Liczba osób 2 5 4 6 11 13 7 2

(2) (3)

[MODE] 3

× ] 2 [DATA]

30 [

× ] 5 [DATA]

40 [

× ] 4 [DATA]

50 [

× ] 6 [DATA]

60 [

× ] 11 [DATA]

70 [

× ] 13 [DATA]

80 [

× ] 7 [DATA]

90 [

× ] 2 [DATA]

100 [

n 2. n 7. n 11. n 17. n 28. n 41. n 48. n 50.

(4)

str. 46 Kalkulator naukowy EL-5020

(2)

[RCL] [ ]

[

RCL] [σx] RCL] [

[

RCL] [sx]

[

]

• Obliczenia statystyczne dla par zmiennych

(3) (4)

x 69.2

σx 17.7583783

x 3460.

sx 17.93867103

321.7959184

σx

sx sx

Dla podanych par wartości (x,y) wyznaczyć odchylenie standardowe, współczynnik regresji liniowej oraz współczynnik korelacji pomiędzy x i y.

x 12 18 8 20 19 y 24 36 10 46 35 25

(1) (2) (3) (4)

x y

12 24 18 36 8 10 20 46 19 35 15 25

(x,y)] 36 [DATA]

18 [

(x,y)] 10 [DATA]

8 [

(x,y)] 46 [DATA]

20 [

(x,y)] 35 [DATA]

19 [

(x,y)] 25 [DATA]

15 [

MODE] 4

[

12 [

DATA]

24 [

RCL] [a]

[

RCL] [b]

[

RCL] [r]

[

RCL] [Sx]

[

RCL] [Sy]

[

(x,y)]

, 0.

n 1. n 2. n 3. n 4. n 5.

n 6.

a- 10.28571428 b 2.583850932

r 0.961369932

sx 4.633213428 sy 12.45257671

a b r sx sy

% Wyznaczyć estymator y' dla x=3.

& Wyznaczyć estymator x' dla y=46.

(1) (2) (3)

% &

Kalkulator naukowy EL-5020 str. 47

3 [y']

y' -2.534161489

46 [x']

x' 21.78365385

Zakres obliczeń

DEG: |x |

RAD: |x |

sin x cos x tan x

21()n− )

GRAD: |x |

sin-1

-1

cos

-1

tan x, ln x, log x

≤ 1

|x |

100

|x | < 10

-99 100

≤ x < 10

• y > 0: -10 < x log y < 100

e× -10 < x ≤ 230.2585092 10 ×-10 < x < 100

• y = 0: 0 < x < 10

• y < 0: x = n,

< |x | < 1:

100

-10

< x log |y| < 100

• y > 0: -10

• y = 0: 0 < x < 10

• y < 0: x= 2n-1,

( 0

< |x | < 1: / = n, x ≠ 0)*

100

-10

< 1/x log |y| < 100

100

sinh x cosh x tanh x

-1 2

sinh x, x

-1

cosh x

-1

tanh x

str. 48 Kalkulator naukowy EL-5020

1 x

nPr

nCr

→ DEG

M'S

→POL

≤ 230.2585092

|x |

< 10

0 |x | < 1

0 ≤ x 10

|x | < 10 (x ≠ 0)

0 0

0 |x| < 10

≤ x < 10

100

≤ n ≤ 69* ≤ r ≤ n ≤ 9999999999*

nnr!

< 10

()−

≤ n ≤ 9999999999* ≤ r ≤ 69, r ≤ n

nnr!

< 10

()−

o o

00'00.01 ≤ |x | < 10000

, |y | < 10 ,

2 100

+ y < 10

100

< 10

100

≤ r < 10

DEG: |θ| < 1010

→REC

RAD: |

GRAD: |

→RAD,

DEG

→DEG: |x| < 10

DRG

GRAD

→GRAD: |x| < 10

RAD

DEC : |x|

→DEC →BIN →OCT →HEX

AND OR XOR XNOR

BIN : 1000000000 0 ≤ x ≤ 111111111 OCT : 4000000000 0 HEX : FDABF41C01 0

Kalkulator naukowy EL-5020 str. 49

< 10

180

≠ 90 (2n-1)) *

10×

(tan x : |x |

(tan x : |x | ≠

× 10

100

≠ 100 (2n-1)) *

(tan x : |x |

100

/ = 2n-1, x ≠ 0)*

100

< / log y < 100, (x≠0)

100

θ| < 10

180

θ| < × 10

100

≤ 9999999999

≤ x ≤ 1111111111

≤ x ≤ 7777777777

≤ x ≤ 3777777777

≤ x ≤ FFFFFFFFFF

≤ x ≤ 2540BE3FF

NOT

NEG

* (n, r: liczby całkowite)

BIN : 1000000000 ≤ x ≤ 1111111111 0

≤ x ≤ 1111111111

OCT : 4000000000 0

≤ x ≤ 7777777777

≤ x ≤ 3777777777

HEX : FDABF41C01 0

≤ x ≤ FFFFFFFFFF ≤ x ≤ 2540BE3FE

BIN : 1000000001 ≤ x ≤ 1111111111 0

≤ x ≤ 111111111

OCT : 4000000001 0

≤ x ≤ 7777777777

≤ x ≤ 3777777777

HEX : FDABF41C01 0

≤ x ≤ FFFFFFFFFF ≤ x ≤ 2540BE3FF

Kalkulator naukowy EL-5020

str. 50

KALKULATOR

EL-5020

INSTRUKCJA OBSŁUGI

SHARP ELECTRONICS GmbH

Oddział w Polsce

02-844 Warszawa,

ul. Puławska 469

Sharp EL-5020 User Manual [pl]

Specifications and Main Features

Frequently Asked Questions

User Manual

WPROWADZENIE

3. Wybór trybu pracy

5. Priorytety operacji

7. Wybór formatu

OBLICZENIA PODSTAWOWE

Funkcja modyfikacji

PROGRAMOWALNE WZORY (AER)

4. Korekta zaprogramowanych wzorów

5. Kasowanie zaprogramowanego wzoru

2. Wzory

OBLICZENIA STATYSTYCZNE

3. Korekta wprowadzonych danych

2. Wzór Herona

3. Ruch paraboliczny

4. Impedancja obwodu szeregowego RCL

KRÓTKI OPIS FUNKCJI

3. Wzory programowalne - tryb AER

5. Obliczenia statystyczne jednej zmiennej

6. Obliczenia statystyczne dwóch zmiennych

FUNKCJE NAUKOWE I FUNKCJE KALKULATORA

Funkcje naukowe

WYMIANA BATERII

DANE TECHNICZNE

Obliczenia arytmetyczne

Funkcje

Obliczenia procentowe

Programowalne wzory (tryb AER)

Obliczenia statystyczne

EL-5020