RD1503

RADEX RD1503+ User manual [pl]

Download

Page 1

Instrukcja użytkownika Licznik Geigera Radex RD1503 www.conrad.pl

Ver. 1.00.PL

Strona 1 z 45

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 2

Instrukcja użytkownika Licznik Geigera Radex RD1503 www.conrad.pl

Niniejsza instrukcje uruchomienia została przygotowane z wielką starannością oraz dbałością o wszystkie zawarte w niej dane techniczne oraz informacji. Niemniej jednak, producent oraz Conrad Electronic Sp. Z o.o. nie ponosi odpowiedzialności za szkody wynikające z ewentualnych błędów

zawartych w niniejszej instrukcji. Zmiany techniczne, które służą do udoskonalenia produktu mogą ulec zmianie bez konieczności powiadomienia którejkolwiek ze stron oraz osób korzystających z tego urządzenia. Informacje dotyczące symboli, które zostały wykorzystane do przygotowania ważnych części niniejszej instrukcji:

Uwaga: Uwagi wyjaśniają zalety pewnych korekt i ustawień oraz pomagają wykorzystać

niniejsze urządzenie w sposób najlepszy z możliwych.

Informacje ostrzegawcze: Przeczytaj je uważnie, następnie bezwzględnie się do nich zastosuj!

Ostrzeżenia są wskazane w celu ochrony użytkownika przed niebezpieczeństwem lub

pomagają zapobiegać przed uszkodzeniem urządzenia lub innego mienia znajdującego si w bezpośrednim lub dalszym sąsiedztwie. Przeczytaj ostrzeżenia oraz porady bardzo dokładnie i podejmij środki zapobiegawcze wskazane w danej poradzie! Brak przestrzegania ostrzeżeń może skutkować powstaniem poważnych obrażeń fizycznych, uszkodzeniem urządzenia, zniszczeniem mienia, ranami lub kontuzjami osób trzecich a także, w skrajnych przepadkach, śmiercią lub kalectwem!

Uwaga: Zagrożenie życia przez porażenie prądem!

Kiedy zobaczysz ten znak, zawsze upewnij się, że urządzenie nie znajduje się pod

napięciem i jest zabezpieczone w sposób wystarczający przed przypadkowym dotykiem lub innym zagrożeniem ze strony organizmów żywych. Przeczytaj ostrzeżenia oraz porady bardzo dokładnie i podejmij środki zapobiegawcze wskazane w danej poradzie! Brak przestrzegania ostrzeżeń może skutkować powstaniem poważnych obrażeń fizycznych, uszkodzeniem urządzenia, zniszczeniem mienia, ranami lub kontuzjami osób trzecich a także, w skrajnych przepadkach, śmiercią lub

kalectwem!

Informacje odnośnie bezpieczeństwa

Przed rozpoczęciem pracy z urządzeniem, należy bezwzględnie zapoznać się z niniejszą instrukcją obsługi oraz zaznajomić się z samym produktem. Należy zwrócić szczególną uwagę na informację dotyczące bezpieczeństwa oraz porady ogólne, aby uniknąć poważnych uszkodzeń zdrowia oraz uszkodzeń sprzętu poprzez nieprawidłowe jego użytkowanie. Należy zachować wszystkie dostarczone z produktem dokumenty, wraz z niniejsza instrukcją, tak aby w razie konieczności mieć możliwość sprawdzenia i porównania zawartych w niej informacji z zastaną sytuacją wynikłą w trakcie użytkowania produktu. Należy przekazać niniejszą instrukcję każdemu, kto będzie użytkował opisaną w niej kamerę termowizyjną.

Urządzenie może być używana właściwie, tylko i wyłącznie zgodnie z jego przeznaczeniem

oraz w zgodzie z parametrami podanymi w specyfikacji technicznej odpowiedniej dla

urządzenia. W posługiwaniu się oraz podczas pracy z urządzeniem nie należy używać siły! Nie wolno używać urządzania, jeżeli zauważymy na niej jakiekolwiek ślady uszkodzenia na

Strona 2 z 45

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 3

Instrukcja użytkownika Licznik Geigera Radex RD1503 www.conrad.pl

budowie, elementach zasilających. Można dokonywać przeglądów i napraw urządzenia tylko

i wyłącznie opisanych w niniejszej instrukcji. Należy postępować dokładnie według podanych kroków. Do napraw i przeglądów należy stosować tylko i wyłącznie oryginalne części. Opisane urządzenia są urządzeniami elektrycznymi do stosowania w przemysłowych instalacjach elektrycznych. Niedopuszczalne jest usunięcie osłon podczas pracy urządzenia, gdyż może to spowodować poważne szkody dla zdrowia, gdyż urządzenia te zawierają elementy z wysokimi napięciami. Prace regulacji mogą być wykonywane wyłącznie przez wykwalifikowany personel z zachowaniem przepisów BHP. Montaż i prace montażowe mogą być wykonywane tylko z urządzeniem bez podłączonego zasilania. Upewnij się, że wszystkie elementy napędowe są prawidłowo uziemione. Przed oddaniem urządzenia do eksploatacji należy uważnie zapoznać się z poniższymi instrukcjami rozruchowymi. Poza tym, użytkownik musi upewnić się, że urządzenia i związane z nimi elementy są zamontowane i podłączone zgodnie z aprobatami i przepisami lokalnymi, aktami prawnymi

oraz normami technicznymi. Przepisy VDE VDE 0100, VDE 0110 (EN 60664), VDE 0160 (EN

50178), VDE 0113 (EN 60204, EN 61310), VDE 0660 (EN 50274) oraz odpowiednie przepisy

TÜV (Stowarzyszenie Kontroli Technicznej) oraz stowarzyszenia zawodowe mają

zastosowanie w Niemczech. Użytkownik musi upewnić się, że urządzenie przeszło w stan bezpieczeństwa operacyjnego po awarii, w przypadku nieprawidłowego działania lub, jeśli jednostka sterująca została uszkodzone itp.

Monitor Promieniowania Radex RD1503 +, 10.KP.01.00.00.000-50 jest urządzeniem przeznaczony do wykrywania i oceny poziomu promieniowania jonizującego. Jest to nowa i udoskonalona wersja monitora promieniowania Radex RD1503 10 КР.01.00.00.000., który posiada szereg dodatkowych funkcji przeinaczonych dla użytkownika:

• Skokowa zmiana sygnału progowego;

• Ewaluacja dawki na otwartym powietrzu, wraz z podaniem rozkładu tła;

• Wyświetlanie wartość dawki tła;

• Wyświetlanie różnicy w dawce między średnią wskazań i tła;

• Sygnał wibracyjny jako dodatkowa funkcja alarmowania;

• Animacja gdy przycisk jest wciśnięty (ikona na ekranie zaczyna migać).

Monitor służy do oceny poziomu promieniowania na otwartych przestrzeniach,

w pomieszczeniach i do oceny poziomu zanieczyszczenia materiałów i urządzeń. Przyrząd jest zaprojektowany i wykonany zgodnie z "Procedurą przygotowaną dla stanu metrologii,

porządku rozwoju, dopuszczenia do produkcji i inspekcji przyrządów radiometrycznych oraz instrumentów i urządzenia radiometrycznych do przeznaczonych do zastosowań

publicznych" (Provision on the metrology status, order of development, allowance to production and inspection of radiometric instruments and radiometric devices for the public) i zgodnie z „Metodami rozwoju i dopuszczenia towarów do produkcji na ГОСТ (Standardy stanowe dla wszystkich konfederacji) 15001-88 "ГOCT15.009-91 (Method of development and allowance of the goods to production on ГОСТ(AII-Union state standard) 15.001-88) oraz dla celów wykonywania dokumentacji 10. KP.01.00.00.000 -50. Specjalistyczne warunki eksploatacji: Wymagana temperatura otoczenia od minus (-) 20 ° C aż do plus +50 ° C i przy wilgotności względnej nie przekraczającej 80% dla temperatury

Strona 3 z 45

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 4

Instrukcja użytkownika Licznik Geigera Radex RD1503 www.conrad.pl

otoczenia 25 ° C. urządzenie posiada Certyfikat Zgodności nr 0000883 wydaną w dniu

25.11.2003 i jest zarejestrowany na Liście systemów certyfikacji urządzeń pomiarowych pod Numerem 030080149. Certyfikat został wydany przez State Unitary Enterprise «VNIIFTRI» Państwowy Zakład Standaryzacji Federacji Rosyjskiej. Certyfikat jest ważny do

24.11.2008. Uzyskane wyniki z tego urządzenia nie mogą być wykorzystywane do oficjalnych

opracowań promieniowania w danym środowisku, jak również nie mogą być podstawą podawania oficjalnych ogłoszeń o stopniu zanieczyszczenia.

Zasady Bezpieczeństwa: Przed użyciem urządzenia należy uważnie przeczytać niniejszą instrukcje bezpieczeństwa. Postępuj zgodnie z odpowiednimi, znajdującymi się w niej instrukcjami bezpieczeństwa, które zostaną wymienione poniżej. Należy przestrzegać wszystkich zawartych ostrzeżeń!!!

• Nie należy pozostawiać urządzenia przez długi czas pod bezpośrednim wpływem światła słonecznego lub temperatury o dużej wysokości (przekraczającej średnią temperaturę otoczenia), na przykład na lub w pobliżu tablicy rozdzielczej lub w bagażniku samochodu. Wpływ promieni słonecznych lub wysokiej temperatury mogą doprowadzić do wycieku

elektrolitu z zasilacza, przegrzania urządzenia lub nawet jego wybuchu, a tym samym do podpalenia, niszczenia, uszkodzenia osób i mienia oraz innych urazów. Ponadto wysoka temperatura może powodować deformacje ramki urządzenia. Wszystkie uszkodzenia

wynikające z nieprzestrzegania tego punktu nie są objęte gwarancją!! Dodatkowo użytkownik jest sam odpowiedzialny za powstałe szkody i urazy na osobach i mieniu!!!!!

• Nie należy pozostawiać urządzenia w wilgotnych i zakurzonych pomieszczeniach. To może powodować podpalenia, porażenia prądem elektrycznym i innych uszkodzeń. Wszystkie uszkodzenia wynikające z nieprzestrzegania tego punktu nie są objęte gwarancją!! Dodatkowo użytkownik jest sam odpowiedzialny za powstałe szkody i urazy na osobach i

mieniu!!!!!

• Należy chronić urządzenie przed wstrząsami i dużymi obciążeniami mechanicznymi, które mogą powodować uszkodzenie urządzenia! Wszystkie uszkodzenia wynikające z nieprzestrzegania tego punktu nie są objęte gwarancją!! Dodatkowo użytkownik jest sam odpowiedzialny za powstałe szkody i urazy na osobach i mieniu!!!!!

• Urządzenie jest instrumentem precyzyjnym! Należy unikać jego upadek i uszkodzeń, lub zniszczeń wywołanych obciążeniami mechanicznymi. Wszystkie uszkodzenia wynikające z nieprzestrzegania tego punktu nie są objęte gwarancją!! Dodatkowo użytkownik jest sam odpowiedzialny za powstałe szkody i urazy na osobach i mieniu!

• Korpus urządzenia nie jest wodoodporny; Dlatego też nie może być narażona na działanie wody lub deszczu lub innych czynników płynnych. Jeśli urządzenie znajdzie się kontakcie z wodą, należy go wyłączyć i zastosować się do Quarta-RAD Ltd. W przypadku przedostania się niewielkiej ilość wody do urządzeniu lub słonego wilgotnego powietrza, należy urządzenie przetrzeć ją miękką szmatką, umieścić go w ciepłym i suchym pomieszczeniu i czekać aż do

Strona 4 z 45

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 5

Instrukcja użytkownika Licznik Geigera Radex RD1503 www.conrad.pl

całkowitego osuszania powietrza z wnętrza urządzenia. Wszystkie uszkodzenia wynikające z nieprzestrzegania tego punktu nie są objęte gwarancją!! Dodatkowo użytkownik jest sam odpowiedzialny za powstałe szkody i urazy na osobach i mieniu!!

• Trzymaj urządzenie z dala od urządzeń takich jak: silniki elektryczne lub magnetyczne, które generują silne pole magnetyczne. Nie używaj i nie umieszczaj instrumentu w pobliżu obszarów, gdzie występują mocne sygnały elektromagnetyczne, na przykład w pobliżu generatorów, czy wież przekaźnikowych. Bardzo wysokie częstotliwości mogą prowadzić do nieprawidłowego działania urządzenia, do pojawienia się błędnych odczytów a także do całkowitego rozkalibrowania urządzenia! Wszystkie uszkodzenia wynikające z nieprzestrzegania tego punktu nie są objęte gwarancją!! Dodatkowo użytkownik jest sam odpowiedzialny za powstałe szkody i urazy na osobach i mieniu!!!!!

• Nie należy próbować demontować samodzielnie lub naprawić urządzenie. Wszystkie uszkodzenia wynikające z nieprzestrzegania tego punktu nie są objęte gwarancją

• Nie należy umieszczać urządzenia w kuchence mikrofalowej i nie przeprowadzać kontroli urządzenia przy włączonym jonizatorze i Ozonatorze. Wszystkie uszkodzenia wynikające z nieprzestrzegania tego punktu nie są objęte gwarancją.

• Nie pozwól, aby obce cząstki stałe przenikały przez perforowany otwór w obudowie do wewnętrza urządzenia. Może to spowodować awarię lub uszkodzenie urządzenie, które nie jest objęte gwarancją.

• Nie należy, pod żadnym pozorem, dotykać elektrycznych łączy znajdujących się przy bloku

baterii. Może to spowodować korozję złączy a poprzez to, wpływa na prawidłowe funkcjonowanie instrumentu pomiarowego. Skropliny mogą występować (pojawiać się) na

wewnętrznej części urządzenia, w przypadku wystąpienia gwałtownej różnicy temperatur (gwałtowny skok od wyższego do niższego poziomu). By temu zapobiec, należy umieścić urządzenie w specjalnej torbie z tworzywa sztucznego. Urządzenie powinno się w nim znajdować, aż jego temperatura osiągnie taki sam poziom jak temperatura otoczenia. Wszystkie uszkodzenia wynikające z nieprzestrzegania tego punktu nie są objęte gwarancją.

• W celu uchronienia urządzenia od uszkodzenia nie należy go używać, jeśli pojawi się zjawisko kondensacji. W takim przypadku należy wyciągnąć baterie zasilające z urządzenia i poczekać do czasu, gdy ustąpi kondensat. Ponowne użycie urządzenia jest możliwe dopiero po całkowitym odparowaniu kondensatu. Wszystkie uszkodzenia wynikające z nieprzestrzegania tego punktu nie są objęte gwarancją.

• Należy wyjąć baterie zasilające, jeśli urządzenie nie jest używane przez dłuższy czas i przechowywać urządzenie w suchych i chłodnych warunkach.

• Nie jest zalecane, aby trzymać urządzenie w miejscach, w pobliżu na przykład środki

chemiczne laboratoryjne, gdzie substancje tan znajdujące się mogą potencjalnie powodować

Strona 5 z 45

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 6

Instrukcja użytkownika Licznik Geigera Radex RD1503 www.conrad.pl

korozję. Wszystkie uszkodzenia wynikające z nieprzestrzegania tego punktu nie są objęte gwarancją.

• Konieczne jest sprawdzenie zdolności do pracy urządzenia przed użyciem go, jeśli urządzenie było przechowywane bez uruchomienia przez dłuższy czas.

Środki ostrożności dla wyświetlacza LCD.

• Wyświetlacze LCD są wykonane w bardzo precyzyjnej technologii. Niemniej jednak mogą pojawić się na nich uszkodzone piksele, w postaci stałej czarnej kropki i nie jest to uważane za usterkę i nie wpływa na wyświetlany obraz oraz nie ma wpływu na pomiary.

• Nie uderzaj i nie naciśnij na ekran LCD, gdyż może to spowodować pęknięcia i uszkodzenia wyświetlacza.

• W przypadku zanieczyszczenia powierzchni LCD należy wyłączyć urządzenie i ostrożnie przetrzeć ekran LCD miękką szmatką, tak aby nie porysować wyświetlacza.

• Nie należy pozostawiać urządzenia przez długi czas pod wpływem bezpośredniego światła słonecznego i fluorescencyjnego. Może to spowodować uszkodzenie wyświetlacza!

• Nie pozwól aby szkodliwe substancje chemicznych, takie jak kwasy, ługi, rozpuszczalniki itp. dostały się w pobliże wyświetlacza! Nie należy też przechowywać go w miejscach, w których znajdują się wymienione powyżej substancje lub ich odpowiedniki.

• Czas reakcji wyświetlacza LCD wzrasta w niskich temperaturach i wyświetlacz można się lekko przyciemnić w wysokich temperaturach. Standardowy wygląd wyświetlacza będzie przywrócona w temperaturze pokojowej.

Środki ostrożności dotyczące zasilacza.

• Trzymaj zasilacz poza zasięgiem dzieci. Jego środki chemiczne stanowią niebezpieczeństwo w przypadku przypadkowego połknięcia. W przypadku połknięcia należy natychmiast zwrócić się do lekarza.

• Nie trzymaj zasilacz razem z narzędziami i częściami metalowymi: takich jak na przykład szczypce, czy kombinerki, gdyż przypadkowe zetknięcie może spowodować zwarcie.

• Nie należy podgrzewać lub rozbierać na części zasilacza, gdyż może to spowodować uszkodzenie i wpłynąć na działanie całego urządzenia.

Strona 6 z 45

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 7

Instrukcja użytkownika Licznik Geigera Radex RD1503 www.conrad.pl

Konfiguracja mechaniczna urządzenia pomiarowego. Urządzenie zostało zaprojektowane jako przenośne i ręczne urządzenie pomiarowe wyposażone w samodzielne zasilanie.

Przycisk „Menu” posiada następujące funkcje: „Menu” Odpowiada za tryb Monitorowania „Select” Odpowiada za wybór pozycji w menu „Change” Odpowiada za wybór pozycji w menu „Start” Odpowiada za wybór pozycji w menu

Przycisk „Cursor” posiada dwie następujące funkcje:

„ ” Przełącza podświetlenie ekrany LDC w trybach monitorowania i tła

„ ” Przesuwa kursor wyboru w Menu

Przycisk „OFF” posiada cztery następujące funkcje: Włączanie i wyłączanie urządzenia „RETURN” Wysyła poziom wstecz w sekcji MENU „EXIT” Przeniesienie z menu wyboru dla trybów monitorowania i tła „OFF” Wyłącza urządzenie w trybie monitorowania „END” Zatrzymuje pomiar tła dla trybu monitorowania tła

Strona 7 z 45

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 8

Instrukcja użytkownika Licznik Geigera Radex RD1503 www.conrad.pl

Ikony sugerują użytkownikowi funkcje przycisków, dzięki czemu jest urządzenie jest łatwiejsze w obsłudze. W Dalszej części instrukcji ikony przycisków będzie opisany w sposób tekstowy. Informacja, że należy wcisnąć przycisk z odpowiednią ikoną oznacza, że należy

wcisnąć odpowiedni przycisk na urządzeniu. Jeżeli przycisk wciśnięty posiada odpowiadająca tej akcji animacje, oznacza to, że kliknięcie

dowolnego aktywnego przycisku powoduje tymczasową zmianę kształtu z” ” na

„ ” a następnie powraca do ” ” . We wszystkich przedstawionych poniżej

informacjach, wyświetlana animacja jaka występuje po naciśnięciu przycisku, nie jest przedstawiana.

Pokrywa do komory baterii jest umieszczony na tylnej stronie urządzenia.

Format wyświetlania w trybie monitoringu i tła. Po włączeniu urządzenia RD1503 + wyświetlany jest ekran z pokazanymi ikonami przycisków oraz ustawieniami indywidualnymi lub producenta. Umiejscowienie każdego z 13 pól na wyświetlaczu oraz możliwa ilustracja ich za pomocą ikon w ich obrębie są przedstawione poniżej:

Strona 8 z 45

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 9

Instrukcja użytkownika Licznik Geigera Radex RD1503 www.conrad.pl

1. Ikona stanu baterii:

Pełne naładowanie baterii; Rozładowana bateria; Rozładowania poniżej dozwolonego poziom pojemności baterii, konieczna

jest wymiana baterii!!

2. Konwencjonalne symbole urządzenia.

3. Ikona rejestracji kwantowej.

4. Ikona w kształcie dwóch równoległych linii (krótki cykl równym 10 s obserwacji) lub bok kwadratu (pełen cykl równy 40 s obserwacji) wyświetla ilość realizowanych obserwacji.

równa pierwszemu krótkiemu cyklowi monitoringu (10 s obserwacji);

równa drugiemu krótkiemu cyklowi monitoringu (20 s obserwacji);

równy trzeciemu krótkiemu cyklowi monitoringu (30 s obserwacji);

równą jednemu pełnemu cyklowi monitoringu (40 s obserwacji);

równe dwóm pełnym cykom monitoringu (80 s obserwacji);

równa trzem pełnym cyklom monitoringu (120 s obserwacji);

równa czterem pełnym cykom monitoringu (160 s obserwacji).

Strona 9 z 45

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 10

Instrukcja użytkownika Licznik Geigera Radex RD1503 www.conrad.pl

5. Ikona ostrzeżenia, że wartość dawki jest mniejsza niż w tle. W związku z tym na

wyświetlaczu pojawia się wartość "0,00».

6. Ikona do przycisku „MENU” (patrz poprzednie strony niniejszej instrukcji). Na tym polu znajdują się cztery ikony odnoszące się do następujących funkcji:

„MENU” „SELECT" „CHANGE” lub „START”

7. Ikona do przycisku “CURSOR” (patrz poprzednie strony niniejszej instrukcji). Na tym polu znajdują się ikony odnoszące się do następujących funkcji:

„ ” Przełącza podświetlenie ekrany LDC w trybach monitorowania i tła

„ ” Przesuwa kursor wyboru w Menu.

8. Współczynnik wartości dawki tła - „NOISE XXX”, gzie XXX odpowiada wartości współczynnika dawki tła wyrażoną w μSv/h lub w μRem/h.

9. Ikona do przycisku “OFF” (patrz poprzednie strony niniejszej instrukcji). Na tym polu znajdują się ikony odnoszące się do następujących funkcji: Włączanie i wyłączanie urządzenia „RETURN” Wysyła poziom wstecz w sekcji MENU „EXIT” Przeniesienie z menu wyboru dla trybów monitorowania i tła „BACKGROUND” w menu wyboru „OFF” w trybie monitoringu

Strona 10 z 45

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 11

Instrukcja użytkownika Licznik Geigera Radex RD1503 www.conrad.pl

10. Ikona alarmu wibracyjnego. Wyświetla się, gdy alarm wibracyjny jest włączony. Gdy jest wyłączony, ikona nie jest wyświetlana.

10. Ikona alarmu akustycznego. Wyświetla się, gdy alarm akustyczny jest włączony. Gdy jest wyłączony, ikona nie jest wyświetlana.

12. Ikona progu sygnał: Próg sygnału można ustawić w zakresie od 0,10 do 0,90 uSv / h uSv / h zakresu skali (mikrosiwerta na godzinę), na przykład:

0,30 μSv/h

Próg sygnału można ustawić w zakresie od 10 μRem/h do 90 μRem/h

zakresu skali (microRoentgen na godzinę), na przykład:

30 μRem/h

13. Ikona reprezentująca jednostki pomiarowe: mikrosiwerta na godzinę. microRoentgen na godzinę.

TRYBY PRACY:

Urządzenie posiada trzy tryby pracy: «MONITORING», « BACKGROUND» i «MENU». «MONITORING» tryb jest ustawiony automatycznie na początku od włączenia urządzenia. Tryb ten umożliwia oszacowanie poziomu promieniowania (dawki promieniowania), a wyniki jest wysyłany (prezentowany) na wyświetlacz LCD. Przycisk «CURSOR» w trybie «MONITORING» (patrz poprzednie strony niniejszej instrukcji), pełni funkcję włączania / wyłączania podświetlenia wyświetlacza. Krótkotrwałe przyciśnięcie go włącza podświetlenie na czas 2 sekundy. Podświetlenie pozwala zobaczyć, co jest pokazywane na wyświetlaczu w półmroku lub ciemności. Znaczenie podświetlenie nie jest

istotne w czasie jasnego światła zewnętrznego (np. w słońcu, czy podczas oświetlenie sztucznego). Uwaga! Ważne jest, aby pamiętać, że częste przełączanie podświetlenia mocno skraca czas pracy urządzenia!!!! Tryb «BACKGROUND» (patrz kolejne strony niniejszej instrukcji) włącza się w «BACKGROUND» sekcji (patrz kolejne strony niniejszej instrukcji) w trybie "Menu". Podobnie jak w trybie "MONITORING», tryb ten wykonuje oszacowanie wielkości dawki, ale podaje jednocześnie dwie informacje:

Strona 11 z 45

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 12

Instrukcja użytkownika Licznik Geigera Radex RD1503 www.conrad.pl

Różnica między wskaźnikiem średniej dawki odczytu, w odniesieniu do tła, tj. przekroczenie dawki powyżej dawki tła oraz dodatkowo wartości dawki tła. Ten tryb przydaje się do

badania pomieszczeń, gdy ważne jest, aby znać różnicę między wskazaniami wewnątrz i na wolnym powietrzu (na zewnątrz) i jak prawidłowo określić wartość dawki promieniowania na zewnątrz. Tryb «MENU» włącza się, klikając na przycisk "MENU” (patrz poprzednie strony niniejszej instrukcji) w przypadku, gdy konieczna jest zmiana ustawień fabrycznych. W trybie "Menu" oszacowanie dawki nie jest prowadzone.

TRYB MONITOROWANIA

Tryb ten podaje wartość dawki a wskazanie jest prezentowane na wyświetlaczu LCD. Każda

zarejestrowana wartość kwantowa jest wyświetlana na ekranie LCD jako ikonka « ».

Częstotliwość migania ikonki « » jest proporcjonalna do wielkości dawki promieniowania. Krótki cykl obserwacji wprowadza się w celu zmniejszenia czasu oczekiwania na pierwszy odczyty. Wskazania w krótkim cyklu i jego ikona jest prezentowana za pomocą dwóch

równoległych linii « » (patrz poprzednie strony niniejszej instrukcji) i są wyświetlane w ciągu 10 s, ale jego odczyty wartość są mało dokładne i są aktualizowane w ciągu najbliższych trzech kolejnych krótkich cykli. Odczyty w krótkim cyklu są skuteczne dla początkowego oszacowania wielkości dawki promieniowania.

W przeciągu 40 sekund po włączeniu urządzenie daje pierwsze odczyty, które są

prezentowane na wystawie jako bok kwadratu « » i pokazuje ilość przeprowadzonych obserwacji.

Strona 12 z 45

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 13

Instrukcja użytkownika Licznik Geigera Radex RD1503 www.conrad.pl

Te ikony (patrz poprzednie strony niniejszej instrukcji) umożliwiają określenia wizualnie liczby uśrednianych cykli. Są one bardzo przydatne do wykrywania silnych zmian wielkości dawki promieniowania (na przykład w przypadku lokalnego / wewnętrznego zanieczyszczenia

radioaktywnego), co w tym przypadku ikona « » zostanie zmieniona na ikonę « », co daje się łatwo zauważyć. Jednocześnie estymacji dawki zaczyna się od nowa od pierwszego cyklu, w których średnie wskazanie z poprzednich cykli nie są brane pod uwagę.

TRYB MENU W trybie « MENU » można zmienić alternatywne jednostki pomiarowe, ustawić wielkość (moc) sygnału progowego, włączyć / wyłączyć alarm akustyczny i alarm wibracyjny (VIBRACALL), włączyć tryb «BACKGROUND» a także otrzymywać informacje odniesienia. Przełączenie do trybu "Menu" sprawia, że urządzenie przestaje monitorować dawki promieniowanie. Aby nastąpiło przełączenie z trybu «OBSERWACJI» do trybu «MENU» należy

nacisnąć i zwolnić przycisk "Menu" (patrz poprzednie strony niniejszej instrukcji). Po wciśnięciu przycisku na ekranie zostanie wyświetlone ekran menu.

Na początku widoczna jest ikona « » , która zawsze znajduje się na górnej linii menu, jak w przypadku sekcji «UNIT» (jednostka).

Uwaga!! Na powyższym rysunku wskaźnik ręki pokazuje który przycisk musi zostać naciśniety, aby zmienić aktualnie wyświetlany ekran w (pokazywane po lewej stronie wraz ze wskaźnikiem ręki), na następny (pokazany po lewej stronie powyższego rysunku).

Przycisk «CURSOR» który jest pokazany na ekranie jako ikona « » przesuwa wskaźnik w trybie "Menu". Kliknięcie przycisku « » przesuwa kursor tylko w dół. Po osiągnięciu najniższej możliwej pozycji, przenosi się do górnej linii. Dokonanie wyboru sekcji potrzebne jest wciśnięcie przycisku "SELECT». Aby powrócić do poprzedniej sekcji następuje po naciśnięciu przycisku «RETURN». Przełączenie z trybu "Menu" na tryb "Monitorowania» jest realizowane przez kliknięcie przycisku «EXIT». Takie przełączanie do trybu «MONITORING» powoduje rozpoczęcie szacowania wielkości dawki promieniowania, która rozpoczyna się od pierwszego cyklu pomiarowego. Wszystkie indywidualne ustawienia są zapisywane po pierwszym ustawieniu.

Strona 13 z 45

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 14

Instrukcja użytkownika Licznik Geigera Radex RD1503 www.conrad.pl

JEDNOSTKI

W tej sekcji zostaną pokazane jednostki pomiarowe. Urządzenie daje możliwość wyboru jednej z dwóch jednostek: być albo uSv / h lub μRem / h. Przełączenie z trybu «MONITORING» do trybu «MENU» (patrz kolejne strony niniejszej instrukcji) należy wykonać w celu zmiany jednostek pomiarowych. Trzeba nacisnąć przycisk « SELECT », w konsekwencji pojawi się ekran 2 (patrz poniższy schemat).

Wciśnięcie przycisku « » i kursora « » przesuwa wskaźnik o jedną linię w dół do jednostki miary μRem / h (ekran 3) .Naciśnięcie na przycisk «CHANGE» (Zmiana) oraz ikona « »

pojawi się koło wybranego elementu (ekran 4). Naciśnij «RETURN» (Powrót), aby powrócić do ekranu menu głównego. Spowoduje to pojawienie się ekranu numer 5 się na wyświetlaczu urządzenia. Naciśnięcie przycisku «EXIT», spowoduje przełączenie się na trym "Monitorowania ». Na ekranie «RD1503 +» pojawi się nowa (wybrana ówcześnie) jednostka,

czyli « » (Ekran 6). Od tego momentu zaczyna urządzenie zaczyna działać w trybie « MONITORINGU» i wszystkie odczyty są przedstawione w jednostce: μRem / h.

Strona 14 z 45

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 15

Instrukcja użytkownika Licznik Geigera Radex RD1503 www.conrad.pl

POZIOMY

Przekroczenie progu dawki, który może być ustawiona w sekcji "LEVELS» (Poziomy) powoduje wygenerowanie zaprogramowanego sygnału alarmowego. Akcja jest wykonana w sytuacjach, gdy alarm akustyczny lub alarm wibracyjny (VIBRA0-CALL) są ustawione i tylko w przypadku

gdy została przekroczona ustawiona dawka promieniowania. Sam użytkownik ustawia wartość sygnału progowego (zakres od 0,10 do 0,90 uSv / h odchyłka 0,1 uSv / h). Wybór typu sygnału alarmowego (sygnał akustyczny lub wibracyjny) jest przeprowadzany w SEKCJI «SETUP» (KONFIGURACJA) (patrz kolejne strony niniejszej instrukcji). Tak więc, jeśli dawka zarejestrowana podczas jednej obserwacji przekracza ustawiony (zadany) próg zostanie to

zasygnalizowane za pomocą ikony « » znajdującej się naprzeciwko sekcji «AUDIO» i / lub «VIBRA-CALL» (patrz kolejne strony niniejszej instrukcji ), gdzie jedna z dwóch metod (lub obie metody na raz) sygnalizacji alarmowej może być wybrana: a) sygnał akustyczny uaktywnia się, gdy po wykonaniu każdego próbkowania kwantowego; b) sygnał wibracyjny jest włączony przez cały czas aż do końca cyklu "monitorowania". Gdy sygnał progowy jest wyłączony sygnał dźwiękowy uruchamiany jest za każdym razem gdy zarejestrowana jest próbka kwantowa, a alarm wibracyjny «VIBRA-CALL» nie działa w ogóle. Możliwe wielkości progów w sekcji «LEVELS» (Poziomy) odpowiadają wybranym jednostkom pomiarowym, które zostały omówione w poprzedniej sekcji niniejszej instrukcji.

Strona 15 z 45

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 16

Instrukcja użytkownika Licznik Geigera Radex RD1503 www.conrad.pl

Przykład zmiany poziomu sygnału progowego od 0,30 uSv / h do 0,40 uSv / h jest pokazany na rysunkach poniżej. Aby zmienić poziom przełączania alarmu należy przełączyć ekran z sekcji «MONITORING» (monitorowanie) do trybu «Menu» tryb (patrz poprzednie strony niniejszej instrukcji).Menu główne jest wyświetlane na ekranie:

Naciśnij przycisk « », a kursor « » przeniesie się do sekcji «LEVELS» (poziomy) (Ekran 2). Naciśnij przycisk "SELECT", a pojawi się Ekran 3. Dwukrotnie naciśnij na przycisk « »

(pojawią się ekrany 4 i 5) przesuń kursor « » do wartości «0,30 uSv / h» .Naciśnij przycisk «CHANGE» (Zmiana), co zostanie potwierdzone pojawieniem się ikony « », która zostanie

umieszczona naprzeciwko wartości nastawionej «0,30 uSv / h», a cyfra 3 zostaje podkreślona (Ekran 6); Naciśnij krótko cztery razy przycisk « » aby ustawić wymaganą wartość «40

Strona 16 z 45

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 17

Instrukcja użytkownika Licznik Geigera Radex RD1503 www.conrad.pl

uSv/h» (Ekrany 7, 8, 9 i 10). Krótkie kliknięcie na przycisk «CURSOR» « » prowadzi do zmiany o jeden krok. Wybierane wartości migają, jeśli przycisk jest wciśnięty przez dłuższy

czas. Wciśnij przycisk «CHANGE » (ZMIEŃ), ikona « » sygnalizuje że zmiany zostaną

umieszczone naprzeciwko sygnalizacji "ON" i ikona « » pojawi się po przeciwnej stronie

«OFF» (Ekran 11) .Aby powrócić do ekranu głównego należy nacisnąć przycisk «RETURN» (powrót) (Ekran 12) .Wciskając przycisk «EXIT» (Wyjście) spowoduje powrót do trybu "Monitoringu". Na ekranie urządzenia «RD1503 +» pojawia się ikona i informacja o wybraniu

nowego progu « », co pojawi się w prawym górnym rogu. Urządzenie wraca do trybu «MONITORINGU».

Ustawiony próg sygnału nie jest aktywny, jeśli ikona « » stoi naprzeciwko sygnału «OFF» na wyświetlaczu i urządzenie działa zgodnie z ustawieniami, które są ustawione w «konfiguracji»

(patrz kolejne strony niniejszej instrukcji). Na przykład, sygnał dźwiękowy (akustyczny) jest odtwarzany za każdym razem, gdy zarejestrowana jest próbka kwantowa, jeśli ikona « »

znajduje się naprzeciwko «Audio». Jeśli ikona « » znajduje się naprzeciwko «VIBRA-Call» tylko sygnał wibracyjny nie będzie działał, ponieważ vibra-call odpowiada włącznie gdy zostanie osiągnięty poziomu progowy.

Background (Tło)

Tryb «BACKGROUND» można włączyć w tej sekcji. Średnia wartość dawki tła może być łatwo obliczona za pomocą algorytmu przeliczeniowego, który jest równoważny z metodologią

podaną przez Urząd Sanitarno-epidemiologiczny Inspektorów Ministerstwa Zdrowia Federacji Rosyjskiej. МУ 2.6.1.715-98 «przeprowadzenie badań radiologiczno-higienicznych dla

inspekcji zamieszkałych budynków publicznych» (Conducting a radiationally-hygienic inspectionof inhabited and public buildings). Aby aktywować tryb « BACKGROUND» należy przełączyć urządzenie z trybu Monitoringu do trybu «MENU» (patrz poprzednie strony niniejszej instrukcji). Na wyświetlaczu pojawi się ekran menu (Ekran 1).

Wciśnięcie przycisku « » dwa razy, spowoduje przesunięcie kursora « » obok miejsca «BACKGROUND» (Ekranu 2, 3). Wciśnięcie przycisku «SELECT» spowoduje pojawienie się ekranu 4.

Dwukrotnie kliknij na przycisk « » a kursor « » zostanie umieszczony naprzeciwko «BACKGROUND» (Ekrany 5,6). Wciśnięcie przycisku «CHANGE» spowoduje pojawienie się ekranu 7, gdzie będą widoczne cyfry «1», «2», «3», «4», «5» które określają liczbę punktów obserwacyjnych, które są niezbędne do przeprowadzenia oceny promieniowania tła. Wybierz pierwszy punkt obserwacyjny, jak zostało pokazane na kolejnych stronach niniejszej instrukcji. Naciśnij przycisk «START» a na wyświetlaczu pojawi się ekran 8 i rozpocznie się cykl oceny tła. Po upływie 160 sekund trwania cyklu szacowania pierwszego ustawionego punkt tła obserwacji,

szacunek dobiega końca, co jest sygnalizowane pokazaniem się na wyświetlaczu ikony « » (Ekran 9). Ekran 10 z oznaczeniami w pierwszej linii wyświetlacza, które są prezentacją dawki promieniowania tła w pierwszym punkcie obserwacyjnym.

Strona 17 z 45

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 18

Instrukcja użytkownika Licznik Geigera Radex RD1503 www.conrad.pl

Uwaga. Cykl oceny tle może być przerwany. W tym celu należy nacisnąć przycisk "RETURN", w ten sposób cykl oceny zostanie przerwane, co skutkuje pojawieniem się ekranu 4 ujawniła.

Strona 18 z 45

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 19

Instrukcja użytkownika Licznik Geigera Radex RD1503 www.conrad.pl

Przestawienie urządzenia do drugiego punktu obserwacji. Naciśnij przycisk «Start» i poczekaj do zakończenia cyklu estymacji w trybie «BACKGROUND» (Ekran 12). Numer w drugiej linii jest oszacowaną dawką w drugim punkcie obserwacyjnym (Ekran 13). W celu uzyskania dokładnego oszacowania tła konieczne jest przeprowadzenie podobnych obserwacji w pięciu punktach obserwacyjnych (Ekran 14) .

Uwaga! Ilość punktów obserwacyjnych można zmniejszyć przez kliknięcie na przycisk «END» (koniec), bez oczekiwania na zakończenie piątego cyklu oszacowania. Zmniejsza to jednak

dokładność odczytów!

Po zakończeniu pomiarów dla wszystkich 5 punktów obserwacyjnych naciśnij przycisk «END» (koniec), a pojawi się ekran 15. Ikona « » zostanie umieszczone naprzeciwko "ON", co

oznacza, że po wyjściu z "Menu" tryb będzie wyświetlany a urządzenie przełącza się w tryb «BACKGROUND» (patrz kolejne strony niniejszej instrukcji) i pojawią się dwa wskaźniki:

1) różnica wartości dawki między średnimi wskazaniami a poziomem tła;

2) wartość dawki tła. Aby powrócić do głównego ekranu menu w naciśnij przycisk «RETURN» (Powrót), pojawi się ekran 16. Wciśnij przycisk «EXIT». Na ekranie urządzenia «RD1503 +» pojawi się tryb «BACKGROUND» i wartość dawki promieniowania tła zostaną pokazane pod «RD1503 +»

(Ekran 17). Tryb «BACKGROUND» zaczyna działać (patrz kolejne strony niniejszej instrukcji).

Strona 19 z 45

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 20

Instrukcja użytkownika Licznik Geigera Radex RD1503 www.conrad.pl

Aby wyłączyć tryb « BACKGROUND » i przełączyć się na tryb «monitorowanie», zacznij od uruchomienia trybu « Menu» (ekran 2) i wybierz tryb «BACKGROUND» (ekrany 3, 4), wtedy

pojawi się ikonka « » przy « BACKGROUN » po przeciwnej stronie «OFF» (ekran 6). Aby powrócić do głównego ekranu menu naciśnij przycisk «RETURN», pojawi się ekran 7.

Wciśnij przycisk «EXIT». Główny ekran «RD1503 +" będzie widoczny. Tryb «MONITORING» rozpocznie działanie.

Strona 20 z 45

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 21

Instrukcja użytkownika Licznik Geigera Radex RD1503 www.conrad.pl

Strona 21 z 45

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 22

Instrukcja użytkownika Licznik Geigera Radex RD1503 www.conrad.pl

SETUP (USTAWIENIA)

W tej sekcji «SETUP» (USTAWIENIA) można ustawić dwa rodzaje alarmu. «AUDIO» (Akustyczny) i alarm wibracyjny (VIBRA-CALL), które można niezależnie włączać i wyłączać za

pomocą ikonki « », którą ustawiamy prze właściwym alarmie. Przykład, jak włączyć tylko alarm wibracyjny (VIBRA-CALL) został przedstawiony poniżej: Aby włączyć (aktywować) alarm wibracyjny, należy przełączyć się z trybu „MONITOROWANIA” do trybu „MENU” (patrz na poprzednich stronach niniejszej instrukcji).

Naciśnij przycisk « » trzy (3) razy, spowoduje przesunięcie kursora « » koło pozycji przy sekcji „SETUP” (Ustawienia) (Ekran 1). Wciśnij przycisk „SELECT” (Wybór), co spowoduje pojawienie się ekranu 2. Wciśnij przycisk „CHANGE” (Zmiana), co spowoduje zniknięcie

(odznaczenie) ikonki « » obok sekcji „AUDIO” (Ekran 3).

Naciśnij przycisk « », spowoduje przesunięcie kursora « » koło pozycji przy sekcji „VIBRACALL” (Alarm Wibracyjny) (Ekran 4). Wciśnij przycisk „CHANGE” (Zmiana), co spowoduje

pojawienie się (zaznaczenie) ikonki « » obok sekcji „„VIBRA-CALL” (Alarm Wibracyjny)

(Ekran 5).

Aby powrócić do poprzedniego menu , należy wcisnąć przycisk „RETURN” (Powrót), co spowoduje pojawienie się ekranu numer 6. Aby rozpocząć tryb Monitoringu, należy wcisnąć przycisk „EXIT” (Wyjście).

NA ekranie gółwnym „RD1503+” nie będą widoczne ikonki „ ” oraz ikonka „ ” .

Strona 22 z 45

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 23

Instrukcja użytkownika Licznik Geigera Radex RD1503 www.conrad.pl

Od tego momentu sygnał wibracyjny włącza się, gdy wartość dawki przekracza nastawiony przez użytkownika próg alarmu (oczywiście tylko wtedy, gdy wartość progu nie zostanie wyłączony, - patrz poprzednie strony niniejszej instrukcji). Sygnał wibracyjny działa (w trybie impulsowym) okresowo do końca cyklu obserwacji. Algorytm ten powtarza się w innych

(kolejnych) późniejszych cyklach. Sygnał Wibracyjny (Alarm) jest skuteczną metodą alarmowania użytkownika o wystąpieniu dawki promieniowania ponad nastawiony próg

dozwolonej dawki (nastawiany przez użytkownika. Konieczne jest, aby pamiętać, że

korzystanie z alarmu wibracyjnego gwałtownie skraca czas pracy urządzenia (czas pracy na tym samym zestawie baterii, bez konieczności ich wymiany lub naładowania, w zależności od typu zainstalowanych baterii).

Ustawienie sygnału akustycznego przebiega w bardzo zbliżony, do opisanego powuyżes sposobu włączenia alarmu wibracyjnego.

W Ustawieniach trybu "monitorowanie” po wybraniu odpowiedniej opcji alarmu, pojawią się odpowiadające danemu alarmowi ikonki na ekranie głównym «RD1503 +»:

„ ” ikonka informuje, że włączony jest sygnał alarmu wibrującego.

„ ”ikonka informuje, że włączony jest sygnał alarmu akustycznego. Gdy sygnały audio i / lub VIBRA są wyłączone odpowiadające im ikonki zostają zgaszone (nie są widoczne na ekranie głównym urządzenia).

Uwaga:

1. Sygnał dźwiękowy jest zwykle używany w głośnych pomieszczeniach lub na ulica (na zewnątrz) .

2. W spokojnych miejsc, takich jak, biura czy mieszkań polecamy używać alarmu wibracyjnego lub alarm dźwiękowy do informowania o przekroczeniu ustawionego progu

maksymalnej dawki promieniowania.

SERVICE (SERWIS)

W «SERWIS» sekcji dostępne następujące możliwości: Numer telefonu organizacji, w której można nabyć urządzenie do monitorowania promieniowanie Radex RD1503 + zostać nabyte, numer telefonu organizacji Quarta-RAD Ltd., Firm który prowadzą sprzedaż hurtową monitorów promieniowania Radex RD1503 +; adres internetowy www.quarta-rad.ru, gdzie można przeczytać wiadomości o sytuacji radioaktywności w Rosji. Można tu zapoznać się z normami bezpieczeństwa i innymi dokumentami o normatywnych promieniowaniach oraz poziomach radioaktywności;

Umieść wskaźnik « » naprzeciwko sekcji «Serwis» za pomocą przycisku «CURSOR». Wciśnij przycisk «SELECT».

Aby powrócić do menu głównego naciśnij przycisk "RETURN" (Powrót). Naciśnięcie przycisku «EXIT» przełączy urządzenie na trym "Monitorowania».

Strona 23 z 45

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 24

Instrukcja użytkownika Licznik Geigera Radex RD1503 www.conrad.pl

TRYB Background (Tło)

Ten tryb jest dla przeznaczony dla monitorowania wewnątrz budynków. W trybie

«Background» (Tło) oszacowanie dawki promieniowania jest podobne do jednego z oszacowań w trybie « MONITORINGU » (Patrz poprzednie strony niniejszej instrukcji), ale wyświetlacz pokazuje tylko jednego, ale dwa wskazania. Jeden pokazuje różnicę w dawce między średnią wskazań i wartością tła, drugie wskazanie pokazuje dawkę jaka jest w tle. Ten tryb monitorowania można stosować wewnątrz budynków, gdy jest niezbędne, aby wiedzieć, jak bardzo wskazania w pomieszczeniu różnią się od tych na zewnątrz. Uruchomienie trybu « Background » (Tło) oraz ustawienie mocy dawki dla tła są podane w sekcji « Background » (poprzednie strony niniejszej instrukcji). W trybie « Background » wartość dawka tła (w podanym przykładzie jest to 0,10μSv / h) jest wyświetlana na ekranie LCD, tuż pod tytułem «RD1503 +».

Różnica w dawce pomiędzy odczytem (w przytoczonym przykładzie jest to 0,05μSv / h), a tłem (w przytoczonym przykładzie jest to 0,10μSv / h), jest umieszczone po zakończeniu cyklu pomiarowego. Tak więc wartość uśrednionego wskazania jest 0,15 uSv / h.

Gdy wartość wskazanej dawki jest mniejsza niż wartość tła "0,00" i pojawi się ikona " ".

Przełączanie z trybu « BACKGROUND » do trybu «MONITORINGU» odbywa się w sekcji «BACKGROUND » w menu (patrz poprzednie strony niniejszej instrukcji), umieszczając ikonę

« » naprzeciw «OFF». Zasady i kolejność definiowania średnich wartość dawki promieniowania tła są ujęte w sekcji "sterowania Radiologicznej w kwartałach i budynkach użyteczności publicznej» (Opisane na kolejnych stronach niniejszej instrukcji).

Strona 24 z 45

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 25

Instrukcja użytkownika Licznik Geigera Radex RD1503 www.conrad.pl

Prawidłowe przygotowanie urządzenia do pracy

Przed uruchomieniem urządzenia uważnie przeczytać niniejszą instrukcję obsługi i zaznajomić się z funkcjami ustawień i pomiarów (opisanych na poprzednich stronach niniejszej

instrukcji).

Montaż elementów zasilających(Baterii lub akumulatorków)

1.Zdjąć pokrywę komory baterii;

2.Zainstalować do komory baterii, jeden lub dwa elementy zasilające rozmiaru «AAA», przestrzegając polaryzacji kontaktów.

3.Nastęnie należy zamknąć pokrywę komory baterii.

UWAGA!

Podczas przeprowadzania badania długoterminowego zalecamy zainstalować dwa elementy zasilające, dla krótszych badań wystarczy tylko jeden element zasilający, niemniej jednak żywotność pracy urządzenia będzie znacznie krótsza. Nigdy i pod żadnym pozorem nie mieszaj starych i nowych elementów zasilania.

Zalecamy zmianę ustawień fabrycznych na indywidualne przed przeprowadzeniem oceny

(patrz poprzednie strony niniejszej instrukcji).

Zalecenia dotyczące monitorowania obiektów. Pamiętaj, że promieniowanie jonizujące ma statyczny charakter losowy więc wskazania monitora w identycznych warunkach nie jest identyczne. Dla precyzyjnego określenia wielkości dawki, konieczne jest przeprowadzenie nie mniej niż 4 cykli monitoringu bez wyłączania urządzenia (aż do momentu pojawienia się

ikonki « » na górze wyświetlacza). Definiowanie radioaktywności żywności, artykułów gospodarstwa domowego itp. Należy przeprowadzić przez zbliżenie monitor do przedmiotu badania na odległość od 5 do 10 mm z lewej bocznej strony (tej ze szczelinami), a nastęnie należy go włączyć. Przy definiowaniu radioaktywności płynów, badanie wielkości dawki jest prowadzone ponad niezamkniętymi powierzchniami płynów badanych. Dla ochrony urządzenia zaleca się użycie opakowania z polietylenu, ale nie należy stosować więcej, niż jedną warstwę. Nie pozwól, aby wilgoci dostała się do wewnątrz urządzenia!!

Wyjście oszacowania może przekroczyć naturalne tło, co się czasami zdarza dla danej lokalizacji i jest dowodem radioaktywnych zanieczyszczeń w kontrolowanym obiekcie. Tryb « BACKGROUND » jest przeznaczony dla wygodnego monitorowania takich obiektów (patrz poprzednie strony niniejszej instrukcji). Wykrywanie położenia źródła promieniowania

jonizującego jest konieczne, aby przesunąć urządzenie pracuje nad powierzchnią badanego

obiektu, co jest sygnalizowane wzrostem częstotliwości sygnału dźwiękowego (w ustawieniach menu: „Levels” poziomy - off, „Audio” dźwięk - on).

Pamiętaj, że częstotliwość sygnału, podczas zbliżania się do źródła szybko wzrośnie, a przy oddalaniu się, częstotliwość zaczyna się zmniejszać.

Strona 25 z 45

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 26

Instrukcja użytkownika Licznik Geigera Radex RD1503 www.conrad.pl

Prawidłowe używanie urządzenia monitorującego

Włączanie urządzenia: Aby włączyć urządzenie należy przysnąć przycisk „OFF” (patrz poprzednie strony niniejszej instrukcji). Po naciśnięciu przycisku, pojawi się ekran «RD1503+».

Sekwencja badań: Po włączeniu urządzenia, rozpoczyna się badanie radioaktywności środowiska. W czasie monitoringu rejestrowana jest każda dawka kwantowego promieniowania, czemu

towarzyszy wyświetlanie ikony « » (patrz poprzednie strony niniejszej instrukcji) oraz słyszalny jest krótki sygnał dźwiękowy, gdy dźwięk jest włączony, a nastawny maksymalny próg jest wyłączony. Częstość występowania ikony na wyświetlaczu jest proporcjonalna do zmierzonej dawki. 10 sekund po włączeniu urządzenia, wyświetlane są pierwsze pomiary, które są efektem krótkiego cyklu i prezentowane są za pomocą ikony:

równa pierwszemu krótkiemu cyklowi monitorowania.

Drugi i trzeci krótkie cykle średniej obserwacji są automatyczne. * Krótki cykl obserwacji wynosi 10 sekund i opera się na pozyskiwaniu z monitorowania wstępnych wyników. Pierwsze wiarygodne wyniki są wyświetlane po około 40 sekundach

obserwacji i są oznaczone przez ikonę « ».

Strona 26 z 45

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 27

Instrukcja użytkownika Licznik Geigera Radex RD1503 www.conrad.pl

Ikona « » w formie boku kwadratu oznacza liczbę wykonanych obserwacji:

Odpowiada czterem (4) cyklom obserwacji (160 s monitorowania)

Odpowiada dwom (2) cyklom obserwacji (80 s monitorowania)

Odpowiada trzem (2) cyklom obserwacji (120 s monitorowania)

Odpowiada czterem (4) cyklom obserwacji (160 s monitorowania)

Pierwszy wynik obserwacji jest wyświetlany jako wartość średnia z czterech pierwszych

krótkich cykli, drugi - jako wartość średnia z dwóch cykli obserwacji trzeci jako w wartość średnią z trzech cykli obserwacji a ponadto każdy następujący wynik - to wartość średnia z czterech wcześniejsze obserwacji.

Urządzenie analizuje wykorzystywaniu aktualnej wartości dotyczące wyniku poprzedniej obserwacji i średnich odczytów. Jeśli różnica przekracza określoną wartość, obecny wynik jest wyświetlany zamiast jedej z poprzednich wartości średnich. Przykładowo, jeżeli średnik wynikły z trzech obserwacji wynosi 0,20 uSv / h, a aktualna wartość zmajstrowana w czwartym cyklu wynosi 0,80 uSv / h, wówczas wynik czwartego cyklu obserwacji nie zostanie

uśredniony i na ekranie pojawi się wartość 0,80 uSv / h, oraz ikona « ». Funkcja ta umożliwia wykrywanie ostrych zmian dawki promieniowania. Jeśli chcesz znaleźć źródło promieniowania wyłączyć nastawny próg, włącz sygnał dźwiękowy i zaobserwuj zmianę sygnału akustycznego, a nie patrz na wynika pokazujące się na wyświetlaczu urządzenia.

Zmiana częstotliwość dźwięku i częstotliwości oraz pojawienie się ikony « » pomogą w lokalizacji miejsca. Częstotliwość jest proporcjonalna do promieniowania zawartego w dawce, zatem im wyższa częstotliwość tym bliżej źródła znajduje się urządzenie.

Wyłączanie urządzenia po przeprowadzonych badaniach: Aby wyłączyć urządzenie naciśnij przycisk «OFF» (patrz poprzednie strony niniejszej instrukcji) i przytrzymaj go do zniknięcia informacji znajdujących się na wyświetlaczu.

Pomiary w strefach zamieszkałych, budynkach mieszkalnych oraz w budynkach i miejscach

użyteczności publicznej

Cel zadania: a) pomiar energii maksymalnej promieniowania

b) pomiar aktywności źródła promieniotwórczego. Wiadomości wstępne Licznik Geigera-Müllera jest gazowym detektorem promieniowania jonizującego. Dzięki swej prostocie i niezawodności od dawna znajduje zastosowanie w radiometrii. Cylindryczna katoda i osiowo umocowana metalowa nić (lub cienki pręt metalowy) jako anoda są umieszczone w szczelnym naczyniu napełnionym gazem pod ciśnieniem około 100 - 200 mm Hg co odpowiada ok. 130-270 hPa. Gazem wypełniającym licznik może być np. argon z domieszka gazu wieloatomowego- np. par alkoholu. W liczniku

Strona 27 z 45

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 28

Instrukcja użytkownika Licznik Geigera Radex RD1503 www.conrad.pl

G-M, który użyty jest w doświadczeniu, promieniowanie β wchodzi do obszaru czynnego

licznika poprzez bardzo cienkie okienko wykonane z miki (rys.1). Schemat połączeń licznika GM z aparaturą pomiarową przedstawiono na rys.2 .

Rys.1. Licznika G-M.

W dużym uproszczeniu, działanie licznika można opisać następująco. Cząstka naładowana po przejściu przez okienko jonizuje gaz zawarty pomiędzy elektrodami. W wyniku jonizacji atomów powstają elektrony, które dążą do anody oraz jony dodatnie poruszające się w kierunku katody. Najsilniejsze pole elektryczne znajduje się w pobliżu anody. Przy odpowiednio wysokim napięciu przyłożonym do elektrod, natężenie pola jest tak duże, że elektrony uzyskują pomiędzy kolejnymi zderzeniami z 2 atomami gazu energię wystarczającą do jonizacji. Powstałe w wyniku tego elektrony mogą wywoływać dalszą jonizacje gazu. Proces jonizacji rozwija się więc lawinowo. Jest on podtrzymywany przez:

a) promieniowanie ultrafioletowe wzbudzonych cząstek gazu, które w zjawisku fotoelektrycznym uwalnia dalsze elektrony,

b) jony dodatnie, które zbliżając się do katody wyrywają z niej elektrony. Celem powstrzymania wyładowania ciągłego dodaje się do gazu roboczego niewielkie ilości gazu o cząsteczkach wieloatomowych (np. pary alkoholu), które pochłaniają promieniowanie ultrafioletowe i zapobiegają wybijaniu elektronów z katody. W ten sposób wyładowanie samoistnie gaśnie i licznik jest gotowy do rejestracji następnej cząstki. Tak więc, wpadnięciu cząstki naładowanej do licznika towarzyszy krótkotrwały przepływ prądu przez detektor. W związku z tym powstaje zmiana napięcia na oporze R włączonym w obwód licznika (rys.2). Impuls napięcia poprzez kondensator C jest przesyłany do przelicznika. Warto zwrócić uwagę, że: a) amplituda impulsów nie zależy od energii traconej przez cząstkę w liczniku. Tak więc licznik G-M może być wykorzystany jedynie do liczenia cząstek. b) amplituda impulsów zależy od napięcia przyłożonego do licznika. Im wyższe napięcie tym większa amplituda impulsów. Więcej informacji na temat licznika G-M znaleźć można w [1],[2],[3],[4]. Patrz także Encyklopedia Fizyki t.1.

Strona 28 z 45

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 29

Instrukcja użytkownika Licznik Geigera Radex RD1503 www.conrad.pl

Rys. 2. Schemat układu pomiarowego

I. Pomiar energii maksymalnej promieniowania β Celem tej części zadania jest

wyznaczenie energii maksymalnej promieniowania β wysyłanego w rozpadzie:

gdzie: e− - elektron

ν %- antyneutrino

Symbol 55 137Cs mówi nam, że jądro atomu cezu zbudowane jest z 137 nukleonów (tzn. że liczba masowa A =137) w tym z 55 protonów (tzn. że liczba atomowa Z=55) i. Maksymalna energia promieniowania β wyznaczana jest w zadaniu w oparciu o zmierzony zasięg cz. β w

absorbentach.

A. Rozpad β:

Rozróżniamy trzy rodzaje przemian β, a mianowicie: β β − + , oraz wychwyt elektronu. Niech jądro zawiera Z protonów i N neutronów. Liczba nukleonów wynosi więc A=N+Z . W przemianie β- jądro (Z,A) spontanicznie rozpada się do jądra (Z+1,A) emitując elektron oraz antyneutrino. Możemy to zapisać następująco: (Z,A)→ (Z+1,A) +e− +ν % W przemianie β+ jądro (Z,A) rozpada się do jądra (Z-1,A) emitując pozyton i neutrino. Możemy to zapisać następująco: (Z,A)→ (Z-1,A) +e+ +ν

Strona 29 z 45

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 30

Instrukcja użytkownika Licznik Geigera Radex RD1503 www.conrad.pl

W przemianie zwanej wychwytem elektronu jądro (Z,A) pochłania elektron z powłoki swego atomu. W rezultacie powstaje jądro (Z-1,A) i neutrino. Możemy to zapisać następująco: (Z,A)+e− → (Z-1,A) +ν Charakterystyczną cechą rozpadu β- i β+ jest fakt, że energia emitowanych elektronów ma ciągłe widmo energetyczne poczynając od zera aż do pewnej maksymalnej energii kinetycznej Tβ max . Wyjaśnienie tego zjawiska jest następujące. W przemianach β- i β+ w stanie końcowym mamy trzy cząstki (jądro końcowe, elektron, neutrino) pomiędzy którymi następuje podział dostępnej energii przemiany. Maksymalną energię w przemianie β możemy obliczyć znając masy jąder lub nuklidów (=atomów o określonym Z i A) biorących udział w rozpadzie. Niech masa atomu, którego jądro określone jest przez Z i A wynosi Mat(Z,A). Wtedy dla rozpadu β- mamy (patrz np.[2]): Tβ− max ={Mat(Z,A)-Mat(Z+1,A)}∗c 2

B. Absorbcja promieniowania β- w materii:

Cząstki naładowane, do których należą również cząstki β, przechodząc przez materię tracą swą energię kinetyczną przede wszystkim na jonizację atomów ośrodka w którym się poruszają oraz na promieniowanie. Istnieje pojęcie "zasięgu" cząstek w materii odpowiadające maksymalnej drodze jaką cząstka naładowana o danej energii kinetycznej jest zdolna przebyć w określonym jednorodnym ośrodku. Oczywiście cząstki o większej energii kinetycznej mają zasięg większy. Elektrony poruszając się w ośrodku ulegają wielokrotnie silnym rozproszeniom w polu jąder i otaczających je elektronów. Z tego powodu tor elektronu w ośrodku jest skomplikowaną linią łamaną i rzeczywista droga jaką elektron przebywa różni się znacznie (jest większa) od przebytej grubości warstwy absorbenta (rys.3). Ponieważ procesy rozproszenia są procesami przypadkowymi więc dla różnych elektronów o tej samej energii różne są grubości warstwy absorbenta, która powoduje ich zatrzymanie. Zwróćmy też uwagę, że widmo energetyczne cząstek β jest widmem ciągłym. W rezultacie zależność liczby elektronów, które przeszły przez absorbent od grubości absorbenta ma przebieg jak na rys. 5 na str.8. Zależność ta pozwala wyznaczyć zasięg maksymalny elektronów Rmax. Odpowiada on grubość absorbenta Rmax powyżej której rejestrujemy już tylko promieniowanie γ (jeśli towarzyszy ono przemianie β) lub tło nie związane z badanym preparatem

radioaktywnym.

C. Fluktuacje w rozpadzie radioaktywnym

Rozważmy liczbę rozpadów w przedziale czasowym T . Załóżmy, że aktywność źródła jest stała w czasie. Jeżeli wykonamy wiele pomiarów liczby rozpadów; wszystkie w interwałach czasowych T , to zaobserwujemy, że liczba ta nie jest stała. Podlega ona

fluktuacjom. Jest to spowodowane statystycznym charakterem procesu rozpadu. Nie

możemy więc przewidzieć dokładnej liczby rozpadów, lecz tylko prawdopodobieństwo jej wystąpienia. Można pokazać w oparciu o prawa 5 rozpadu radioaktywnych źródeł, że dla ustalonego czasu pomiaru T prawdopodobieństwo obserwacji N rozpadów jest dane przez rozkład Poissona:

Strona 30 z 45

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 31

Instrukcja użytkownika Licznik Geigera Radex RD1503 www.conrad.pl

gdzie m jest średnią liczbą zarejestrowanych rozpadów w czasie T . Średnie odchylenie standardowe w takim rozkładzie wynosi σ = m . Przykłady rachunkowe:

1. Pomiar aktywności źródła trwał T = 5s. W tym czasie detektor zarejestrował N =900 rozpadów. Jaka jest intensywność I=N/T promieniowania oraz z jaką dokładnością została ona wyznaczona? Dla uproszczenia założymy, że błąd pomiaru czasu T jest zaniedbywalnie mały. Wykonany pojedynczy pomiar nie pozwala nam dokładnie obliczyć wartości średniej m, mówi nam jednak, że m ≈ N = 900. Stąd mamy, że σ = ≈ m 900 30 = .. Intensywność I =N/T =( 900/5± 30/5) zliczeń/s = (180± 6) zliczeń/s.

2. Dobrać przedział czasu pomiaru T , tak aby błąd względny liczby zliczeń był mniejszy niż 3% jeśli intensywność promieniowania wynosi I =10 zliczeń/s. Błąd względny δ == = ΔNN NN N / // 1 gdzie N jest poszukiwaną liczbą zliczeń spełniającą podane powyżej wymaganie. Mamy N = I ∗ T . Chcemy, aby δ =1 0 03 / . N ≤ =3% czyli 1 3 100 / I∗T ≤ / , a stąd T ≥ 111s .

Promieniowanie jonizujące - Zasady ochrony radiologicznej:

Ochrona radiologiczna to całokształt działań i przedsięwzięć zmierzających do zapobiegania narażeniu ludzi i środowiska na promieniowanie jonizujące, a w przypadku braku możliwości zapobieżenia takiemu narażeniu, działania zmierzające do ograniczenia szkodliwego wpływu tego promieniowania na zdrowie przyszłych pokoleń (skutki genetyczne). W tym celu Międzynarodowa Komisja Ochrony Radiologicznej (ICRP) sformułowała zalecenie, które

brzmi:

„Nie wolno dopuścić żadnej praktyki związanej z ekspozycją, dopóki praktyka ta nie przyniesie dostatecznej korzyści osobom eksponowanym lub społeczeństwu, przewyższając straty w postaci radiacyjnego uszczerbku na zdrowiu, związanego z tą praktyką”.

Ochrona przed promieniowaniem jonizującym obejmuje tylko te rodzaje źródeł i te sytuacje, które poddają się regulacji. Nie można ograniczać wpływu promieniowania od takich źródeł jak np. zawartość naturalnych radionuklidów w organizmie człowieka (np. 40K, 226Ra) czy

promieniowania kosmicznego.

Współczesna ochrona radiologiczna jest oparta na dwóch systemach: licencjonowania i nadzoru ograniczania dawek.

Zgodnie z wymogami systemu licencjonowania nabywanie, posiadanie, użytkowanie i usuwanie substancji promieniotwórczych (źródeł promieniowania jonizującego) dozwolone jest tylko w ściśle określonych celach, w miejscach odpowiednio do tego zabezpieczonych i wyłącznie przez osoby do tego upoważnione.

System ograniczania dawek praktycznie sprowadza się do: ograniczenia wykorzystania źródeł promieniowania jonizującego tylko do przypadków

uzasadnionych

Strona 31 z 45

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 32

Instrukcja użytkownika Licznik Geigera Radex RD1503 www.conrad.pl

Optymalizacji ochrony przed promieniowaniem

przestrzegania przepisów dotyczących tzw. dawek granicznych.

Uzasadnienie działalności polega na analizie strat i zysków, jakie są związane z zastosowaniem nowych źródeł promieniowania jonizującego. Wykazaniu, że przyniosą one korzyści większe niż wszystkie koszty i straty, łącznie ze zdrowotnymi.

Optymalizacja ochrony przed promieniowaniem polega na takim jej zorganizowaniu, aby

otrzymane dawki były tak małe, jak to jest osiągalne w rozsądny sposób (tzw. zasada ALARA – As Low As Reasonably Achievable). Wymóg optymalizacji ochrony radiologicznej wynika z faktu, iż w zakresie małych dawek należy oczekiwać prostej proporcjonalności między ryzykiem następstw stochastycznych a dawka zbiorową, natomiast nie jest możliwe całkowite ich uniknięcie (brak dawki progowej). Z drugiej strony, koszty i uciążliwości związane z kolejnym zmniejszeniem narażenia do coraz niższych wartości na ogół gwałtownie rosną i są nieproporcjonalne do obniżenia dawki efektywnej. Stają się w kontekście użyteczności społecznej coraz mniej uzasadnione. Nie można więc uznać za społecznie pożądane unikanie, ogromnym kosztem, każdego bardzo małego ryzyka.

Proces optymalizacji ochrony przed promieniowaniem odnosi się prawie zawsze do określonego źródła i znajduje zastosowanie w projektowaniu urządzeń stwarzających zagrożenie dla narażonych ludzi. Celowi temu służą m.in. normy przemysłowe służące do optymalizacji strukturalnej, zwłaszcza urządzeń i aparatów powszechnie stosowanych, oraz służące do planowania i konstrukcji budynków (pomieszczeń) oraz osłon przed promieniowaniem. Optymalizacja wymaga również codziennych działań operacyjnych w procesach technologicznych i powinna stanowić najistotniejszą część kultury bezpieczeństwa w ochronie radiologicznej. Ilościowe narzędzia metodyczne stosowane w optymalizacji ochrony posługują się jako podstawową wielkością efektywną dawką zbiorową (iloczyn średniej dawki przez liczbę narażonych osób).

W ustawie z dnia 29 listopada 2000 r. – PRAWO ATOMOWE (t.j. Dz. U. 2007 nr 42 poz. 276) zostały określone: obowiązki jednostek organizacyjnych prowadzących działalność związaną z wykorzystaniem energii atomowej dla potrzeb społeczno-gospodarczych kraju,

organy właściwe w tym zakresie i ich zadania oraz zasady odpowiedzialności cywilnej za szkody jądrowe i wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu jądrowemu i ochronie

radiologicznej.

Sformułowano także zadania PAŃSTWOWEJ AGENCJI ATOMISTYKI oraz dozoru jądrowego.

Strona 32 z 45

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 33

Instrukcja użytkownika Licznik Geigera Radex RD1503 www.conrad.pl

Został wprowadzony obowiązek uzyskiwania zezwolenia na wykonywanie działalności związanej z wykorzystaniem promieniowania jonizującego (wydawanego przez Prezesa Państwowej Agencji Atomistyki, a w odniesieniu do aparatów rentgenowskich medycznych o energii promieniowania do 300 keV przez państwowego wojewódzkiego inspektora

sanitarnego).

Została wprowadzona zasada, iż za stan ochrony radiologicznej odpowiada kierownik jednostki wykorzystującej źródła promieniowania jonizującego. Nadzór wewnętrzny w tym

zakresie sprawuje inspektor ochrony radiologicznej.

W ustawie zostały również podane podstawowe zasady ochrony radiologicznej.

Uzasadnienie (art. 8) Kierownik jednostki organizacyjnej (wykorzystującej promieniowanie jonizujące) przed

podjęciem działalności związanej z wprowadzeniem nowych rodzajów zastosowań promieniowania jonizującego, sporządza uzasadnienie, które powinno wykazać, że spodziewane w wyniku wykonywania tej działalności korzyści naukowe, ekonomiczne, społeczne i inne będą większe niż możliwe, powodowane przez tę działalność, szkody dla zdrowia człowieka i stanu środowiska.

Optymalizacja (art. 9)

Kierownik jednostki organizacyjnej zapewnia wykonywanie działalności zgodnie z zasadą optymalizacji, wymagającą, aby – przy rozsądnym uwzględnieniu czynników ekonomicznych i społecznych – liczba osób narażonych była jak najmniejsza, a otrzymywane przez te osoby dawki promieniowania były możliwie małe.

Dawki graniczne (art.14)

Suma dawek promieniowania jonizującego dla pracowników oraz ogółu ludności, pochodzących od wszystkich rodzajów wykonywanej działalności łącznie, nie może przekraczać dawek granicznych.

DAWKI GRANICZNE

Kierownik jednostki organizacyjnej zatrudniającej pracowników w warunkach narażenia na promieniowanie jonizujące obowiązany jest zapewnić:

a) opiekę medyczna, pracownikom oraz niezbędne środki ochrony indywidualnej i sprzęt dozymetryczny, stosownie do warunków narażenia

b) prowadzenie pomiarów dawek indywidualnych albo pomiarów dozymetrycznych w środowisku pracy oraz powinien zapewnić rejestrowanie danych w tym zakresie.

Strona 33 z 45

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 34

Instrukcja użytkownika Licznik Geigera Radex RD1503 www.conrad.pl

Wykonując delegację zawartą w art. 25 ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. Prawo atomowe, Rada Ministrów rozporządzeniem z dnia 18 stycznia 2005 r. (Dz. U. 2005 nr 20 poz. 168) określiła dawki graniczne promieniowania jonizującego, wskaźniki (pozwalające na wyznaczenie dawek) stosowane przy ocenie narażenia oraz sposób i częstotliwość dokonywania oceny narażenia [(Dz.U. 2005, nr 20, poz. 168)].

Rozporządzenie to wpisuje się w cały zespół innych aktów wykonawczych do ustawy Prawo atomowe. Związane jest zwłaszcza z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie wymagań dotyczących sprzętu dozymetrycznego [(Dz.U. nr 239, poz. 2032)] oraz rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 23 marca 2007 r. w sprawie wymagań dotyczących

rejestracji dawek indywidualnych [(Dz.U. 2007 nr 131, poz. 913)].

Ustalone w wymienionym rozporządzeniu dawki graniczne odnoszą się do osób zatrudnionych w warunkach narażenia na promieniowanie jonizujące, w tym kobiet w ciąży, kobiet karmiących piersią, praktykantów i studentów (uczniów), narażonych na promieniowanie jonizujące z tytułu zatrudnienia lub nauki, oraz osób z ogółu ludności.

Wartości dawek granicznych, stosuje się również w odniesieniu do narażenia długotrwałego, spowodowanego działaniami związanymi z likwidacją lub ograniczaniem skutków zaistniałego w przeszłości zdarzenia radiacyjnego lub dawnej działalności, a także narażenia na naturalne promieniowanie jonizujące zwiększone w wyniku działalności człowieka (np. w kopalniach, jaskiniach i innych miejscach pod powierzchnią ziemi oraz w lotnictwie – z wyłączeniem prac

wykonywanych przez personel naziemny).

Dawki graniczne nie obejmują narażenia na promieniowanie naturalne, jeżeli narażenie to nie zostało zwiększone w wyniku działalności człowieka. W szczególności nie obejmują narażenia pochodzącego od: radonu w budynkach mieszkalnych, naturalnych nuklidów promieniotwórczych wchodzących w skład ciała ludzkiego, promieniowania kosmicznego na poziomie ziemi oraz narażenia nad powierzchnią ziemi od nuklidów promieniotwórczych znajdujących się w nienaruszonej skorupie ziemskiej. Nie stosuje się ich również do osób poddanych działaniu promieniowania jonizującego w celach medycznych.

Celem ustanowienia dawek granicznych jest zdefiniowanie wielkości narażenia w warunkach normalnych, tzn. planowego stosowania źródeł promieniowania, którego systematyczne przekraczanie musi być uznane za niemożliwe do zaakceptowania.

Dawki dla osób zatrudnionych w warunkach narażenia na promieniowanie jonizujące wyznacza się:

na podstawie pomiaru dawek indywidualnych lub pomiarów dozymetrycznych w środowisku pracy, z uwzględnieniem rodzajów promieniowania i jego energii – w sytuacji narażenia zewnętrznego

Strona 34 z 45

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 35

Instrukcja użytkownika Licznik Geigera Radex RD1503 www.conrad.pl

na podstawie pomiarów skażeń promieniotwórczych w środowisku pracy lub na podstawie określenia zawartości substancji promieniotwórczych w ciele narażonej osoby – w sytuacji

narażenia wewnętrznego

przez wykorzystanie metody dozymetrii biologicznej – szczególnie w razie wystąpienia

możliwości niekontrolowanego narażenia całego ciała lub jego części.

Dawki dla osób z ogółu ludności są wyznaczane na podstawie:

wyników radiacyjnego monitoringu środowiska, w tym pomiaru mocy dawki oraz zawartości substancji promieniotwórczych w elementach środowiska,

pomiaru zawartości substancji promieniotwórczych w wodzie do picia i w żywności,

danych o aktywności i rodzaju substancji promieniotwórczych odprowadzonych do środowiska,

wyników otrzymanych z zastosowania metod dozymetrii biologicznej, w szczególności w razie możliwości narażenia tych osób w wyniku zdarzenia radiacyjnego.

Oceny narażenia osób zatrudnionych w warunkach narażenia na promieniowanie jonizujące dokonuje się raz na trzy miesiące, a jeżeli okres zatrudnienia w tych warunkach jest krótszy niż trzy miesiące, po jego zakończeniu. Raz w roku dokonuje się oceny narażenia osób z ogółu ludności.

Pomiary dawek indywidualnych są dokonywane przez podmioty mające akredytację.

Przyrządy dozymetryczne stosowane do kontroli i oceny narażenia, nie podlegające obowiązkowi kontroli metrologicznej określonej w przepisach o miarach, powinny mieć świadectwo wzorcowania. Świadectwo wzorcowania wydaje laboratorium pomiarowe

akredytowane w tym zakresie.

Kierownik jednostki organizacyjnej obowiązany jest prowadzić rejestr dawek indywidualnych otrzymywanych przez pracowników zaliczonych do kategorii A.

Strona 35 z 45

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 36

Instrukcja użytkownika Licznik Geigera Radex RD1503 www.conrad.pl

Centralny rejestr dawek prowadzi Prezes Państwowej Agencji Atomistyki, na podstawie

wyników pomiarów i ocen otrzymywanych od kierowników jednostek organizacyjnych, którzy są zobowiązani przekazać dane za miniony rok w terminie do dnia 15 kwietnia roku następnego. Dane te powinny być również przekazane uprawnionemu lekarzowi prowadzącemu dokumentację medyczną pracowników kategorii A. Przed zatrudnieniem pracownika w warunkach narażenia kierownik jednostki organizacyjnej zobowiązany jest uzyskać z centralnego rejestru dawek informację o dawkach dotychczas otrzymanych przez

tego pracownika.

METODYKA OKREŚLANIA DAWEK

Narażenie na promieniowanie jonizujące osób zatrudnionych oraz osób z ogółu ludności ocenia się na podstawie otrzymanych przez te osoby dawek skutecznych (efektywnych) i dawek równoważnych, oznaczonych z uwzględnieniem wskaźników umożliwiających wyznaczenie dawek stosowanych przy ocenie narażenia. Dawki skuteczne zmniejsza się o dawki wynikające z naturalnego tła promieniowania jonizującego występującego na danym terenie, uwzględniając rzeczywisty czas narażenia. Jeżeli tło naturalne nie jest znane, za jego wartość przyjmuje się 2,4 mSv w ciągu roku

kalendarzowego.

Dawka skuteczna (efektywna) E (wyrażona w siwertach, Sv [J kg-1]), jako suma dawek równoważnych od napromieniowania zewnętrznego i wewnętrznego HT w tkankach (narządach), z uwzględnieniem odpowiednich czynników wagowych, określona jest wzorem:

gdzie: DT,R – dawka pochłonięta (wyrażona w grejach Gy [J kg-1]) w tkance (narządzie) T od promieniowania R, wT – czynnik wagowy tkanki (narządu) T, wR – czynnik wagowy promieniowania R.

Dawka pochłonięta – energia promieniowania jonizującego pochłonięta przez jednostkową masę materii, uśrednioną w tkance lub narządzie.

Dawka równoważna – dawka pochłonięta w tkance lub narządzie, wyznaczona z uwzględnieniem rodzaju i energii promieniowania jonizującego, wyrażona jest wzorem:

Strona 36 z 45

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 37

Instrukcja użytkownika Licznik Geigera Radex RD1503 www.conrad.pl

Jednostką dawki równoważnej jest siwert Sv [J kg-1].

Wartości liczbowe czynników narządowych wT uwzględniają nie tylko zapadalność i umieralność z powodu nowotworów złośliwych oraz ryzyko zmian dziedzicznych, lecz także przeciętne skrócenie długości życia z powodu nowotworów poszczególnych narządów.

Dawka skuteczna (efektywna) służy do oceny ryzyka nierównomiernego napromienienia organizmu, a jej wartości obliczone z wyżej podanego wzoru odpowiadają liczbowo – z punktu widzenia ryzyka następstw stochastycznych – wartościom dawki równoważnej w przypadku równomiernego napromienienia ciała.

Dawkę skuteczną (efektywną) E – otrzymaną w ciągu określonego czasu, wyznacza się przez zsumowanie dawki skutecznej (efektywnej) Ez od narażenia zewnętrznego w ciągu tego czasu oraz dawek obciążających, spowodowanych wniknięciem nuklidów promieniotwórczych do organizmu w tym samym czasie, określonych dla czasu 50 lat od momentu wniknięcia (lub – w przypadku dzieci – dla czasu od momentu wniknięcia do osiągnięcia przez nie wieku 70 lat). W celu wyznaczenia dawek granicznych określony czas oznacza, w zależności od przyjętego

kryterium, 1 rok lub 5 lat. Dawka skuteczna (efektywna) E (w siwertach) dla osoby w grupie wiekowej g określona jest wzorem:

gdzie:

e(g)j,p i e(g)j,o – jednostkowe obciążające dawki skuteczne dla osób w grupie wiekowej g, to

znaczy takie dawki, jakie osoby te otrzymują w wyniku wniknięcia do ich organizmu drogą pokarmową (indeks p) lub droga oddechową (indeks o) jednostkowej aktywności (czyli jednego bekerela 1 Bq) nuklidu j. Dawki te, zależne od sposobu przechodzenia nuklidu do przewodu pokarmowego i z przewodu pokarmowego do płynów ustrojowych, określonego wartością czynnika f1 oraz od szybkości absorpcji w płucach (która może być szybka F, umiarkowana M lub powolna S) zostały określone, odrębnie dla osób z ogółu ludności i dla pracowników, w tabelach stanowiących załącznik do wyżej wymienionego rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 stycznia 2005 r. w sprawie dawek granicznych promieniowania jonizującego. W tabelach tych został również określony typ absorpcji płucnej i wartość

czynnika f1.

Jj,p i Jj,o – aktywność (w bekerelach) nuklidu j, który wniknął do organizmu drogą pokarmową (indeks p) lub oddechową (indeks o).

Strona 37 z 45

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 38

Instrukcja użytkownika Licznik Geigera Radex RD1503 www.conrad.pl

Tkanka (narząd) T

Czynnik wagowy

tkanki (narządu) wT

Gonady

0,20

Czerwony szpik kostny

0,12

Jelito grube

0,12

Płuca

0,12

Żołądek

0,12

Pęcherz moczowy

0,05

Gruczoły piersiowe

0,05

Wątroba

0,05

Przełyk

0,05

Tarczyca

0,05

Skóra

0,01

Powierzchnia kości

0,01

Pozostałe

(2) (3)

0,05

Jeżeli znana jest dawka równoważna pochodząca od narażenia wewnętrznego w tkance lub narządzie, otrzymana w jednostce czasu, czyli pochodna HT tej dawki względem czasu, to obciążającą dawkę równoważną otrzymaną w czasie τ określa wzór:

gdzie: t0 – oznacza moment wniknięcia nuklidu; jeżeli wartość τ jest nieokreślona, jako czas całkowania należy przyjąć okres 50 lub 70 lat.

Dawki graniczne obejmują sumę dawek pochodzących od narażenia zewnętrznego i wewnętrznego.

Wartości współczynnika wagowego tkanki i promieniowania przedstawiono w tablicach 1, 2, a dawki graniczne promieniowania jonizującego w tablicy 3. Tablica 1. Wartości czynnika wagowego tkanki (narządu) wT (1)

Wartości wyznaczone dla reprezentatywnej grupy osób, o jednakowej liczbie przedstawicieli obu płci i o szerokim zakresie przedziału wieku; przy definiowaniu dawki skutecznej mogą być stosowane, niezależnie od płci, dla narażonych pracowników oraz osób z ogółu ludności.

Do celów obliczeniowych pozycja „pozostałe” obejmuje następujące tkanki (narządy): nadnercza, mózg, górną część jelita grubego, jelito cienkie, nerki, mięśnie, trzustkę, śledzionę, grasicę, macicę lub inne, które mogą zostać napromienione selektywnie.

Strona 38 z 45

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 39

Instrukcja użytkownika Licznik Geigera Radex RD1503 www.conrad.pl

Rodzaj promieniowania i zakres energii R

Czynnik wagowy

promieniowania wR

Fotony, wszystkie energie

Elektrony i miuony, wszystkie energie

Neutrony, energia < 10 keV

10 keV do 100 keV

> 100 keV do 2 MeV

> 2 MeV do 20 MeV

>20 MeV

Protony z wyłączeniem protonów odrzutu, energia > 2 MeV

Cząstki alfa, fragmenty rozszczepienia, ciężkie jądra

osoby

Dawka skuteczna

(efektywna)

(1)

[mSv]

Przy zachowaniu ograniczenia

dla dawki skutecznej

dodatkowe ograniczenie dla dawki

równoważnej

(2)

(w ciągu roku kalendarzowego),

[mSv]

w ciągu roku

kalendarzowego

w ciągu roku

kalendarzowego

dla

soczewek oczu

dla skóry, jako średnia dla

dowolnej powierzchni 1

cm2 napromienionej części

skóry oraz dla dłoni,

przedramion, stóp i podudzi

Pracownicy oraz

150

500

W wyjątkowych przypadkach, kiedy pojedyncza tkanka (narząd) należąca do pozycji „pozostałe” otrzymuje dawkę równoważną przekraczającą największą dawkę w dowolnym z wymienionych w tabeli dwunastu narządów, dla których wyznaczono określone wartości wT, należy do tej tkanki (narządu) zastosować czynnik wagowy równy 0,025 oraz czynnik 0,025 do średniej dawki w reszcie tkanek (narządów) z pozycji „pozostałe”.

Tablica 2. Wartości czynnika wagowego promieniowania wR

WARTOŚCI DAWEK GRANICZNYCH PROMIENIOWANIA JONIZUJĄCEGO

Tablica 3. Dawki graniczne promieniowania jonizującego:

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

Strona 39 z 45

www.conrad.pl

Page 40

Instrukcja użytkownika Licznik Geigera Radex RD1503 www.conrad.pl

osoby przyuczane

do zawodu w

wieku powyżej 18

lat

z ograniczeniem do

100 w ciągu

kolejnych 5 lat

Osoby przyuczane

do zawodu w

wieku 16 – 18 lat

150

Osoby z „ogółu

ludności” oraz

osoby przyuczane

do zawodu w

wieku poniżej 16

lat

może nastąpić

przekroczenie

1 mSv pod

warunkiem, że

średnia z kolejnych 5

lat nie przekroczy 5

mSv

wartość średnia określona

dla 1 cm2 powierzchni skóry,

brak limitu dla kończyn

Kobieta w ciąży

Płód

Kobieta ciężarna nie może być zatrudniona w warunkach prowadzących do

otrzymania przez płód dawki skutecznej przekraczającej 1 mSv.

Karmiąca piersią nie może być narażona na skażenia

wewnętrzne i zewnętrzne

(1) Dawka skuteczna (efektywna) – suma dawek równoważnych pochłoniętych od zewnętrznego i wewnętrznego narażenia, wyznaczona z uwzględnieniem odpowiednich współczynników wagowych narządów lub tkanek, obrazująca narażenie całego ciała. (2) Dawka równoważna – dawka pochłonięta w tkance lub narządzie, wyznaczona z uwzględnieniem rodzaju i energii promieniowania jonizującego.

Pracownicy

Dla osób zatrudnionych w warunkach narażenia na promieniowanie jonizujące dawka graniczna, wyrażona jako dawka skuteczna (efektywna), wynosi 20 mSv w ciągu roku kalendarzowego. Dawka ta może być w danym roku kalendarzowym przekroczona do wartości 50 mSv pod warunkiem jednak, że w ciągu kolejnych pięciu lat kalendarzowych jej sumaryczna wartość nie przekroczy 100 mSv. Wartości dawki granicznej – wyrażonej jako dawka równoważna – w ciągu roku kalendarzowego, jeśli jest spełniony ww. warunek dla dawki skutecznej, zostały określone na poziomie:

– 150 mSv dla soczewek oczu, – 500 mSv dla skóry, jako wartość średnia dla dowolnej powierzchni 1 cm2 napromienionej części skóry, – 500 mSv dla dłoni, przedramion, stóp i podudzi.

Kobiety w ciąży, kobiety karmiące piersią

Kobieta, od chwili zawiadomienia przez nią kierownika jednostki organizacyjnej o ciąży, nie może być zatrudniona w warunkach, w których płód mógłby otrzymać dawkę skuteczną (efektywną) przekraczającą wartość 1 mSv. Kobieta karmiąca piersią nie może być zatrudniona w warunkach narażenia na skażenie wewnętrzne i zewnętrzne.

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

Strona 40 z 45

www.conrad.pl

Page 41

Instrukcja użytkownika Licznik Geigera Radex RD1503 www.conrad.pl

Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 10 września 1996 r. w sprawie wykazu prac wzbronionych kobietom [5], nie wolno zatrudniać kobiet w ciąży lub karmiących piersią w warunkach narażenia na promieniowanie jonizujące określonych w przepisach prawa

atomowego.

Młodociani, praktykanci i studenci (uczniowie)

W odniesieniu do praktykantów i studentów (uczniów) w wieku 18 lat i powyżej mają zastosowanie ww. wartości dawek granicznych, jak dla osób zatrudnionych w warunkach narażenia na promieniowanie jonizujące.

Osoby w wieku poniżej 18 lat mogą być zatrudnione w warunkach narażenia jedynie w celu

nauki lub przyuczenia do zawodu.

Dla praktykantów i studentów (uczniów) w wieku od 16 do 18 lat dawka graniczna, wyrażona jako dawka skuteczna (efektywna), wynosi 6 mSv w ciągu roku kalendarzowego, przy czym dawka graniczna, wyrażona jako dawka równoważna, wynosi w ciągu roku kalendarzowego:

– 50 mSv dla soczewek oczu, – 150 mSv dla skóry, jako wartość średnia dla dowolnej powierzchni 1 cm2 napromienionej części skóry, – 150 mSv dla dłoni, przedramion, stóp i podudzi.

W odniesieniu do praktykantów i studentów (uczniów) w wieku poniżej 16 lat mają zastosowanie wartości dawek granicznych jak dla osób z ogółu ludności.

Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 24 sierpnia 2004 r. w sprawie wykazu prac wzbronionych młodocianym i warunków ich zatrudniania przy niektórych z tych prac [3], wzbronione jest zatrudnianie młodocianych w warunkach narażenia na promieniowanie jonizujące na poziomie przekraczającym dopuszczalne wartości dawek granicznych określone

w przepisach prawa atomowego.

Osoby z ogółu ludności: Dla osób z ogółu ludności dawka graniczna, wyrażona jako dawka skuteczna (efektywna), wynosi 1 mSv w ciągu roku kalendarzowego, przy czym dawka graniczna, wyrażona jako dawka równoważna, wynosi w ciągu roku kalendarzowego: – 15 mSv dla soczewek oczu, – 50 mSv dla skóry, jako wartość średnia dla dowolnej powierzchni 1 cm2 napromienionej części skóry.

Dawka skuteczna 1 mSv może być w danym roku kalendarzowym przekroczona pod warunkiem, że w ciągu kolejnych pięciu lat kalendarzowych jej sumaryczna wartość nie będzie wynosić więcej niż 5 mSv.

Strona 41 z 45

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 42

Instrukcja użytkownika Licznik Geigera Radex RD1503 www.conrad.pl

Wartości dawek granicznych zostały przedstawione zbiorczo w Tabeli 3.

Sytuacje wyjątkowe: W szczególnych przypadkach, z wyłączeniem zdarzeń radiacyjnych, pracownicy kategorii A, za ich zgodą i za zgodą prezesa PAA, mogą otrzymać dawki przekraczające wartości dawek granicznych, jeżeli jest to konieczne do wykonania określonego zadania. Dla praktykantów, studentów, kobiet w ciąży oraz kobiet karmiących piersią narażenie takie jest niedopuszczalne, jeżeli w jego wyniku jest prawdopodobne powstanie skażeń promieniotwórczych ciała. Kierownik jednostki organizacyjnej obowiązany jest uzasadnić konieczność takiego ponadnormatywnego narażenia i z wyprzedzeniem szczegółowo omówić związane z tym kwestie z zainteresowanymi pracownikami (ochotnikami) lub ich

przedstawicielami oraz z uprawnionym lekarzem i inspektorem ochrony radiologicznej.

Postępowanie to wymaga udokumentowania w formie pisemnej. Dawki otrzymane przez pracownika w takich sytuacjach powinny być oddzielnie rejestrowane. Ich otrzymanie nie może powodować odsunięcia pracownika od normalnych zajęć lub przesunięcia go na inne

stanowisko bez jego zgody.

Oznaczenia i plombowania: Na ramie urządzenia oznaczone są: znak towarowy producenta; znak towarowy - RADEX. Konwencjonalne zastosowanie urządzenia monitoringu RD1503 + pojawiają się na wyświetlaczu w momencie jego włączenia. Numer seryjny urządzenia jest widoczny w menu głównym na ekranie. Urządzenie to nie jest uszczelnione przez producenta!!!

Opakowanie: Opakowanie zapewnia bezpieczeństwo urządzenia, podczas transportu. Rozpakowania urządzenia należy przeprowadzać w zamkniętych pomieszczeń, bez obecności gazów agresywnych w temperaturze od +15 do + 40 ° C i wilgotności do 80%, bez kondensacji i bez obecności środowisk agresywnych!!

Transport i magazynowanie:

Urządzenie w opakowaniu producenta może być transportowane przez każdy rodzaj transportu na dowolną odległość. Dla transport urządzenia konieczne jest zapewnienie ochrona przed wpływem osadów i warunków atmosferycznych. Warunki transportu urządzenia w opakowaniu muszą odpowiadać:

Rozpiętość temperatury, .............................. od -20 do + 40 ° C

wilgotności względnej przy 25 ° C, nie większy niż................. 80%

Przed uruchomieniem urządzenia do eksploatacji, urządzenie powinny być przechowywane w magazynie w opakowaniu producenta w temperaturze wynoszącej od +5 do + 40 ° C i wilgotności względnej do 80%, przy temperaturze otoczenia 25 ° C. Nie wolno przechowywać urządzenie bez opakowania!!

Strona 42 z 45

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 43

Instrukcja użytkownika Licznik Geigera Radex RD1503 www.conrad.pl

Możliwa awaria urządzenia

Możliwa przyczyna awarii urządzenia

Sposób na szybkie rozwiązanie problem

Brak informacji na wyświetlaczu po włączeniu urządzenia.

Nie ma założonych elementów zasilających (baterii albo akumulatorków), założone elementy są założone niezgodnie z polaryzacją pokazaną w komorze baterii, lub te które są założone nie mają wystarczająco dużo mocy, aby sprawnie zasilić urządzenie i umożliwić jego prawidłowe funkcjonowanie i dokonywanie właściwych pomiarów

Należy natychmiast sprawdzić elementy zasilające (baterie albo akumulatorki), czy są zainstalowane w urządzeniu, a jeżeli są, czy są podłączone zgodnie z podaną polaryzacją, lub czy mają wystarczająco dużo mocy. Wymienić je

na nowe. Komunikat " ” pojawił się na

wyświetlaczu urządzenia

Elementy zasilające (baterie albo akumulatorki) są rozładowane poniżej dozwolonego poziomu i urządzenie może nie działać prawidłowo.

Należy wymienić elementy zasilające

(baterie albo akumulatorki) na nowe!

Urządzenie przechowywane, lub przewożone w temperaturze poniżej 0 ° C, po otwarciu i przed rozpoczęciem eksploatacji powinny być przechowywane przez godzinę w temperaturze pokojowej!!

Serwis techniczny Utrzymanie jednostki przez użytkownika obejmuje następujący zakres:

1) Odkurzanie urządzenia wyłącznie na powierzchni zewnętrznej;

2) Elementy zasilające (baterie, lub akumulatorki) należy wymieniać, gdy komunikat " ” pojawi się na wyświetlaczu urządzenia;

3) Elementy zasilające (baterie, lub akumulatorki) powinny być usunięte z komory baterii w przypadku długiego okresu przerwy w pracy urządzenia (więcej niż miesiąc);

4) Przecieranie wyświetlacza urządzenia tylko za pomocą szmatki wykonanej z miękkiej tkanki. Podczas czyszczenia urządzenie powinno być wyłączone!!!! Nie pozwól aby mniejsze drobiny dostały się poprzez perforację do środka urządzenia.

Konserwacja i aktualizacja

Wszystkie naprawy urządzenia muszą zostać są wykonane w zakładzie producenta QuartaRAD Ltd. Spółki. Adres: Rosja, 115409, Moskwa, Kashirskoe shosse, dom 31, budynek 44-tel /

fax (495) 324 5462. telefonu (495) 323-9114 lokalne 9114 E-mail: http: // www.quarta-rad.ru

Rozwiązywanie Problemów:

Działanie w ekstremalnych warunkach:

UWAGA!!!!!!!!!!!

JEŻELI WYŚWIETLANA jest dawka większa niż 1,20 uSv / H JEST KONIECZNE opuścić ten dany teren i PILNIE zgłoszenie się do stacji epidemiologiczno-sanitarnej w celu przeprowadzeniu szczegółowych badań radiacyjnych!!!!

Strona 43 z 45

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 44

Instrukcja użytkownika Licznik Geigera Radex RD1503 www.conrad.pl

Dane o wydajności (paramtery) Monitor radioaktywności Radex RD1503 +, 10.КР.01.00.00.000-50, ocenia środowiska promieniowania w zależności od wielkości dawki równoważnej otoczenia promieniowania gamma (zwana dalej - dawką) z uwzględnieniem zanieczyszczenia obiektów według źródeł

cząstek beta lub wielkości dawki ekspozycyjnej promieniowania gamma (zwanej dalej - mocą dawki ekspozycji) z uwzględnieniem zanieczyszczenia obiektów ze źródeł z cząstek beta. Urządzenie ocenia środowiska promieniowania w zależności od wielkości równoważnej dawki

otoczenia promieniowania gamma (zwanej dalej - mocą dawki) z uwzględnieniem emisji promieni X *

Ustawienia indywidualne :

- Dostępne są dwie jednostki wielkości fizycznej: uSv / h (podstawowy) i μRem / h (zamiennie).

- Możliwe jest włączanie / wyłączanie sygnału dźwiękowego;

- Możliwe jest włączanie / wyłączanie sygnału wibracyjnego;

- Możliwe jest włączanie ustawienie poziomu progu sygnału, co po jego przekroczeniu jest prezentowane za pomocą sygnału dźwiękowego lub sygnał wibracyjnego;

- Możliwe jest obliczanie wartość dawki tła;

- Możliwe jest wyświetlanie wartość dawki promieniowania tła;

- Możliwe jest wyświetlanie różnicy w dawce między wskazaniami średnimi a wskazaniami tła;

- Możliwe jest włączanie animacji wciśniętego przycisk (ikona przycisku może migać).

* Dodatkowe cechy zostały uzyskane w wyniku badań posiadanych przez centrum metrologii promieniowania jonizującego Centrum Metrologii Państwowo-naukowy i «VNIIFTRI» podczas badań pomiędzy 1-8 grudnia 2005 roku i są potwierdzone przez opracowania z dnia

14.12.2005 na podstawie protokołów.

Zakres promieniowania energii X, MeV .......... od 0,03 do 3,0.

Zakres energii promieniowania beta, MeV ...... od 0,25 do 3,5.

Charakterystyka techniczna Urządzenia:

Zakres wskazań dawki, uSv / h .......................................... od 0,05 do 9,99

Zakres wskazań dawki ekspozycji, μRem / h ...................... od 5 do 999

Zakres energii promieniowania gamma, MeV ................... od 0,1 do 1,25

Powtarzalność wskazań (Z prawdopodobieństwem 0,95)% ......................... 15 + 6 / P

gdzie P jest poziomem dawki wyrażonym w uSv/h. Wartości progowe (alarmowe) możliwe do ustawienia na urzadzeniu:

Dla jednostki uSv / h .................................... 0,10; 0,20; 0,30; 0,40; 0,50; 0,60; 0,70; 0,80; 0,90

Dla jednostki μRem / h ................................. 10,20,30,40,50,60,70, 80,90

Czas obliczeń, s ............................................. 40 ± 0,5 *

Czas wskazań wyświetlacza…......................... Ciągły

Baterie (elementy zasilające), rozmiar "AAA" .................................... jeden lub dwa

Czas pracy ciągłej urządzenia nie mniej niż ....................................... 550 (Godzin) **

Gabaryty Urządzenia:

Strona 44 z 45

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 45

Instrukcja użytkownika Licznik Geigera Radex RD1503 www.conrad.pl

wysokość x szerokość x głębokość, [mm]:

nie więcej niż ............................................... 105 × 60 × 26

Waga (bez elementów zasilających), [kg]:

nie więcej niż ............................................... 0,09

* Wzrost liczby wykonanych cykli poprawia wiarygodność wskazań. ** Przy zastosowaniu dwóch baterie o pojemności 1350 mAh dla poziomu naturalnym tła i nie większym odczycie niż 0,3 uSv/h, na ustawieniach fabrycznych. Elementy te mają skrót 24 AU

Ustawienia Fabryczne:

Jednostki -. ................................... μSv / H

Próg - ........................................... 0,30 uSv / h

Poziom tła - ................................. OFF (Wyłączony)

Ustawienia: sygnału audio - ........ ON (Włączony)

sygnał wibracyjny - ..................... OFF (Wyłączony)

Ochrona Środowiska naturalnego:

Nie należy wyrzucać razem z odpadami z gospodarstwa domowego!

Produkt ten jest oznaczony zgodnie z wymaganiami Dyrektywy WEEE (2002/96 / WE).

Załączona (pokazana) etykieta wskazuje, że ten elektryczny / elektroniczny produkt nie powinien być wyrzucony razem z odpadami gospodarstwa domowego. Kategoria produktu: Produkt ten jest sklasyfikowany jako urządzenie kategorii 9 ("przyrządy do nadzoru i kontroli") w odniesieniu od kategoryzacji urządzenia zawartego w załączniku I do dyrektywy WEEE.

Skonsultuj się z przedstawicielem handlowym lub odpowiedzialnym biurem sprzedaży jeśli chcesz

Uzyskać więcej informacji odnośnie sposobów i możliwości utylizacji produktów. Dodatkowe informacje znajdują się na stronie internetowej producenta.

Strona 45 z 45

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl