KERN & Sohn GmbH
Ziegelei 1
D-72336 Balingen
E-mail: info@kern-sohn.com
Tel.: +49-[0]7433-9933-0
Internet: www.kern-sohn.com
Instrukcja obsługi
PLS-A / PLJ-A, PLS-F / PLJ-F, PLE-N
KERN ALT-A02 / PLT A01
Wersja 1.0
01/2013
Faks: +49-[0]7433-9933-149
Zestaw do oznaczania gęstości
dla wag analitycznych i precyzyj nych
KERN ALT-B, PLT-A, PLT-F, ALS-A / ALJ-A,
PL
ALT-A02/PLT-A01-BA-pl-1310
KERN ALT-A02 / PLT A01
PLJ-F, PLE-N
PL
Spis treści:
1 WPROWADZENIE ......................................................................................................................... 3
1.1 ZAKRES DOSTAWY .................................................................................................................... 4
2 ZASADA OZNACZANIA GĘSTOŚCI ............................................................................................ 5
2.1 WIELKOŚCI WPŁYWAJĄCE I ŹRÓDŁA BŁĘDÓW .............................................................................. 6
3 PRZYGOTOWANIE WAGI ............................................................................................................. 7
4 INSTALACJA ZESTAWU DO OZNACZANIA GĘSTOŚCI ........................................................... 8
5 OZNACZANIE GĘSTOŚCI CIAŁ STAŁYCH ............................................................................... 10
5.1 WAGI Z WYŚWIETLACZEM GRAFICZNYM (KERN ALT-B, PLT-A, PLT-F) .................................... 13
5.2 WAGI W WYŚWIETLACZEM LCD
(KERN
ALS-A / ALJ-A, PLS-A / PLJ-A, PLS-F / PLJ-F, PLE-N) ............................................ 17
Wersja 1.0 01/2013
Instrukcja obsługi
Zestaw do oznaczania gęstości
dla wag analitycznych i precyzyjnych
KERN ALT-B, PLT-A, PLT-F, ALS-A / ALJ-A, P LS-A / PLJ-A, PLS-F /
6 OZNACZANIE GĘSTOŚCI CIECZY ............................................................................................ 20
6.1 WAGI Z WYŚWIETLACZEM GRAFICZNYM (KERN ALT-B, PLT-A, PLT-F) .................................... 21
6.2 WAGI W WYŚWIETLACZEM LCD
(KERN
7 WARUNKI PRECYZYJNYCH POMIARÓW ................................................................................ 28
7.1 OBLICZANIE WYNIKÓW ............................................................................................................ 28
7.2 CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA BŁĄD POMIARU ............................................................................... 28
7.2.1 Pęcherzyki powietrza ....................................................................................................... 28
7.2.2 Temperatura .................................................................................................................... 28
7.2.3 Próbka ciała stałego ........................................................................................................ 29
7.2.4 Ciecze .............................................................................................................................. 29
7.2.5 Powierzchnia.................................................................................................................... 29
7.3 INFORMACJE OGÓLNE ............................................................................................................. 29
7.3.1 Gęstość/gęstość względna .............................................................................................. 29
7.3.2 Dryf wskazania wagi ........................................................................................................ 29
8 TABELA GĘSTOŚCI CIECZY ..................................................................................................... 30
9 WSKAZÓWKI UŻYTKOWE ......................................................................................................... 31
ALS-A / ALJ-A, PLS-A / PLJ-A, PLS-F / PLJ-F, PLE-N) ............................................ 25
2 ALT-A02/PLT-A01-BA-pl-1310
1 Wprowadzenie
Zestawy do oznaczania gęstości ALT-02 i PLT-01 różnią się mocowaniem płytki
wagi. Zestaw do oznaczania gęstości odpowiedni dla swojej wagi można wybrać,
korzystając z poniższego zestawienia.
KERN ALT-A02 KERN PLT-A01
Zestaw do oznaczania gęstości
dla wag analitycznych i precyzyjnych
d = 0,1 mg / 1 mg
KERN ALT-B / PLT-A / PLT -F,
ALS-A / ALJ-A, PLS-A / PLJ-A,
PLS-F / PLJ-F,
PLE-N
• Aby zapewnić niezawodną i bezproblemową eksploatację, należy
uważnie przeczytać instrukcję obsługi.
• W niniejszej instrukcji opisano tylko prace wykonywane z
zestawem do określania gęstości. Dalsze informacje dotyczące
obsługi wagi znajdują się w instrukcji obsługi dołączonej do każdej
wagi.
Zestaw do oznaczania gęstości
dla wag precyzyjnych
d = 10 mg
KERN PLT-A, PLT-F
PLS-A / PLJ-A,
PLS-F / PLJ-F
ALT-A02/PLT-A01-BA-pl-1310 3
1.1 Zakres dostawy
Wypornik
z puszką do przechowywania
3,356 g/cm3
Niezwłocznie po rozpakowaniu należy sprawdzić, czy opakowanie i zestaw do
oznaczania gęstości nie posiadają ewentualnych widocznych uszkodzeń
zewnętrznych.
Upewnić się, czy wszystkie dostępne części są kompletne.
Uchwyt koszyczka
zanurzeniowego
Uniwersalny koszyczek
zanurzeniowy dla pływających i
opadających ciał stałych
∅ 70 mm, wysokość 95 mm
Uchwyt wypornika Menzurka szklana do
oznaczania gęstości ciał stałych
Podstawka pojemnika
szklanego
∅ 55 mm, wysokość 150 mm
Menzurka szklana do
oznaczania gęstości cieczy
Termometr
4 ALT-A02/PLT-A01-BA-pl-1310
Klucz imbusowy
ρ =
A
A-B
o
ρ
ρ =
m
V
2 Zasada oznaczania gęstości
1
g
cm
3
1
kg
m
3
1
g
l
Trzy ważne wielkości fizyczne to: objętość i masa ciał, jak również gęstość
substancji. Masa i objętość są ze sobą sprzężone poprzez gęstość:
Gęstość [ρ] jest to stosunek masy [m] do objętości [V].
Jednostką gęstości w układzie SI jest kilogram na metr sześcienny (kg/m
jest równy gęstości jednorodnego ciała, które przy masie 1 kg zajmuje objętość 1 m3.
Innymi często stosowanymi jednostkami są:
3
). 1 kg/m3
,
,
Stosując nasz zestaw do oznaczania gęstości w połączeniu z naszymi wagami
KERN ABS/ABJ można szybko i pewnie oznaczyć gęstość ciał stałych oraz cieczy.
W sposobie pracy zestawu do oznaczania gęstości wykorzystywana jest „zasada
Archimedesa”:
WYPÓR STANOWI SIŁĘ. DZIAŁA ONA NA CIAŁO ZANURZONE W CIECZY. WYPÓR CIAŁA JEST
WPROST PROPORCJONALNY DO SIŁY CIĘŻKOŚCI WYPARTEJ PRZEZ NIE
WYPORU DZIAŁA PROSTOPADLE DO GÓRY.
cieczy. SIŁA
Tym samym obliczanie gęstości odbywa się według następujących wzorów:
Przy oznaczaniu gęstości ciał stałych
Za pomocą naszych wag ciało stałe można ważyć zarówno w powietrzu [A], jak
również w wodzie [B]. Jeżeli gęstość wypieranego medium [ρo] jest znana, gęstość
ciała stałego [ρ] oblicza się w następujący sposób:
ρ = Gęstość próbki
A = Masa próbki w powietrzu
B = Masa próbki w cieczy pomocniczej
ρ
= Gęstość cieczy pomocniczej
o
ALT-A02/PLT-A01-BA-pl-1310 5
ρ =
V
A-B
Przy oznaczaniu gęstości cieczy
Gęstość cieczy określana jest za pomocą wypornika, którego objętość [V] jest znana.
Wypornik ważony jest zarówno w powietrzu [A], jak również w cieczy badanej [B].
Zgodnie z prawem Archimedesa na ciało zanurzone w cieczy działa siła wyporu [G].
Siła ta jest wprost proporcjonalna do siły ciężkości (ciężaru) cieczy wypartej przez
objętość ciała.
Objętość [V] ciała zanurzonego jest równa objętości wypartej cieczy.
G = Wypór wypornika
Wypór wypornika =
Masa wypornika w powietrzu [A] – Masa wypornika w cieczy badanej [B]
A zatem:
ρ = Gęstość cieczy próbnej
A = Masa wypornika w powietrzu
B = Masa wypornika w cieczy badanej
V = Objętość wypornika*
* Jeżeli objętość wypornika nie jest znana, można ją oznaczyć poprzez pomiar
gęstości ciała stałego np. w wodzie i obliczyć w następujący sposób.
V = Objętość wypornika
A = Masa wypornika w powietrzu
B = Masa wypornika w wodzie
ρ
= Gęstość wody
W
2.1 Wielkości wpływające i źródła błędów
Ciśnienie powietrza
Temperatura
Zmiana objętości wypornika
Naprężenie powierzchniowe cieczy
Pęcherzyki powietrza
Głębokość zanurzenia szalki na próbki lub wypornika
Porowatość ciała stałego
6 ALT-A02/PLT-A01-BA-pl-1310
3 Przygotowanie wagi
Przy zainstalowanym zestawie do oznaczania gęstości nie jest możliwe prawidłowe
justowanie.
Wymagane justowanie należy przeprowadzić ze standardową płytką wagi przed
zainstalowaniem zestawu do oznaczania gęstości.
W przypadku wag z wewnętrzną masą kalibracyjną (ALT / PLT, ALJ-A, PLJ-A,
PLJ-F) przeprowadzić justowanie wewnętrzne. Po zakończonym powodzeniem
justowaniu aktywować w menu tryb justowania „Justowanie zewnętrzne”. Pozwoli to
na uniknięcie konieczności przeprowadzania justowania wewnętrznego przy
zainstalowanym zestawie do oznaczania gęstości.
W przypadku wag z zewnętrzną masą kalibracyjną (ALS-A, PLS-A, PLS-F, PLE-N)
przeprowadzić justowanie zewnętrzne.
Sposób wykonania, patrz instrukcja obsługi dołączona do odpowiedniej wagi.
ALT-A02/PLT-A01-BA-pl-1310 7
4 Instalacja zestawu do oznaczania gęstości
standardową płytkę wagi.
• Przy zainstalowanym zestawie do oznaczania gęstości nie jest możliwe
Odłączyć zasilanie elektryczne wagi.
Zdjąć standardową płytkę wagi w sposób pokazany na rysunku.
prawidłowe justowanie.
• W celu justowania należy zdjąć zestaw do oznaczania gęstości i założyć
Modele ALT, ALS/ALJ Modele PLE, PLS/PLJ, PLT; d = 0,1 mg – 1 mg
Modele PLS/PLJ, PLT; d = 10 mg
8 ALT-A02/PLT-A01-BA-pl-1310
Zainstalować zestaw do oznaczania gęstości.
Zainstalowany zestaw do oznaczania gęstości ciał stałych — „wagi precyzyjne”
d = 10 mg
d = 0,1 mg – 1 mg
(dla ciał stałych, patrz rozdz. 5, dla cieczy, patrz rozdz. 6)
Zainstalowany zestaw do oznaczania gęstości ciał stałych — „wagi analityczne”
ALT-A02/PLT-A01-BA-pl-1310 9
5 Oznaczanie gęstości ciał stałych
Przy oznaczaniu gęstości ciał stałych ciało stałe należy najpierw zważyć w powietrzu,
a następnie w cieczy pomocniczej o znanej gęstości. Z różnicy mas wynika wypór,
który oprogramowanie przelicza na gęstość.
Jako ciecz pomocnicza najczęściej stosowana jest woda destylowana lub etanol;
tabele gęstości, patrz rozdz. 8.
Przygotować wagę w sposób opisany w rozdz. 3 „Instalacja zestawu do oznaczani a
gęstości”.
Ustawić uchwyt koszyczka zanurzeniowego na stożku płytki wagi.
Umieścić podstawkę pojemnika szklanego w taki sposób, aby nie dotykała ona
uchwytu koszyczka zanurzeniowego.
Umieścić menzurkę szklaną na środku podstawki. Nie może ona dotykać
uchwytu ani koszyczka zanurzeniowego.
Zawiesić koszyczek zanurzeniowy w uchwycie. Musi być on zawieszony
centrycznie w wycięciu.
Wlać ciecz pomocniczą do menzurki szklanej. Wlać tyle cieczy, aby ciało stałe
po zanurzeniu znajdowało się co najmniej 1 cm pod lustrem cieczy. Zanurzyć
termometr.
Tak długo regulować temperaturę cieczy pomocniczej/instrumentów/próbki, aż
będzie ona stała. Uwzględnić czas nagrzewania wagi.
Podłączyć wagę do napięcia zasilającego, wykonywana jest samodiagnoza
wagi. Włączyć wagę za pomocą przycisku ON/OFF i poczekać na
wyświetlenie wskazania w gramach.
10 ALT-A02/PLT-A01-BA-pl-1310
Loading...