Przy zakupie zestawu do oznaczania gęstości jako akcesoriów do wagi
elektronicznej do wyboru są 2 modele:
KERN ALS-A01 do wag analitycznych serii KERN ALT, KERN ALS/ALJ oraz
KERN ALS..N/ALJ..N (pasuje tylko do modeli z dokładnością odczytu d = 0,1 mg).
KERN PLS-A01 do wag precyzyjnych serii KERN PLS/PLJ oraz KERN PLT
(pasuje tylko do modeli z dokładnością odczytu d = 1 mg)
W niniejszej instrukcji opisano tylko prace wykonywane z zestawem do określania
gęstości. Dalsze informacje dotyczące obsługi wagi znajdują się w instrukcji obsługi
dołączonej do każdej wagi.
1.1 Zakres dostawy
KERN ALS-A01:
Nr Oznaczenie
1 Podstawka na menzurkę
szklaną
2 Stojak 10 Drut
3 Wypornik szklany 11 Szalka z sitkiem
4 Menzurka szklana 12 Dodatkowe obciążniki (patrz rozdz. 5)
5 Uchwyt termometru 13 Dodatkowy stojak (odkładanie szalek na
6 Termometr Pinceta lub rys.
7 Drut Instrukcja obsługi
8 Hak wypornika
9 Szalka na próbki
próbki/wyporników)
ALS/PLS-A01-BA-pl-0815 3
KERN PLS-A01
Nr Oznaczenie
1 Stojak 7 Termometr
2 Szalka z sitkiem 8 Uchwyt termometru
3 Drut 9 Wypornik szklany
4 Szalka na próbki 10 Podstawka na menzurkę szklaną
• Podstawka menzurki szklanej nie może dotykać do stojaka!
• Przy zainstalowanym zestawie do oznaczania gęstości nie jest możliwe
justowanie. W celu justowania należy zdjąć zestaw do oznaczania gęstości i
założyć płytkę wagi.
8 ALS/PLS-A01-BA-pl-0815
3 Zasada oznaczania gęstości
g
m
g
m
g
A
A
Trzy ważne wielkości fizyczne to: objętość i masa ciał, jak również gęstość
substancji. Masa i objętość są ze sobą sprzężone poprzez gęstość:
Gęstość [ ρ ] jest to stosunek masy [ m ] do objętości [ V ].
ρ =
Jednostką gęstości w układzie SI jest kilogram na metr sześcienny (kg/m3). 1 kg/m
jest równy gęstości jednorodnego ciała, który przy masie 1 kg zajmuje objętość 1 m3 .
Innymi często stosowanymi jednostkami są:
Dzięki zastosowaniu zestawu do oznaczania gęstości w połączeniu z wagami KERN
ALS/ALJ/PLS/PLJ, KERN PLT oraz KERN ALT można szybko i pewnie określić
gęstość ciał stałych oraz cieczy. W sposobie pracy zestawu do oznaczania gęstości
wykorzystywana jest „zasada Archimedesa”:
m
V
3
,
k
1
1
3
,
l
1
3
c
WYPÓR STANOWI SIŁĘ. DZIAŁA ONA NA CIAŁO ZANURZONE W CIECZY. WYPÓR CIAŁA JEST
WPROST PROPORCJONALNY DO SIŁY CIĘŻKOŚCI WYPARTEJ PRZEZ NIE
WYPORU DZIAŁA PROSTOPADLE DO GÓRY.
cieczy. SIŁA
Dzięki temu obliczenie gęstości odbywa się według następujących wzorów:
Przy oznaczaniu gęstości ciał stałych
Za pomocą naszych wag ciała stałe można ważyć zarówno w powietrzu [ A ], jak
również w wodzie [ B ]. Jeżeli gęstość wypieranego medium [ ρo ] jest znana, gęstość
ciała stałego [ ρ ] oblicza się w następujący sposób:
ρ =
-B
ρ
o
ρ = Gęstość próbki
A = Masa próbki w powietrzu
B = Masa próbki w cieczy pomiarowej
ρo = Gęstość cieczy pomiarowej
ALS/PLS-A01-BA-pl-0815 9
Przy oznaczaniu gęstości cieczy
G
A
Gęstość cieczy określana jest za pomocą wypornika, którego objętość ([ V ] patrz
wytłoczenie) jest znana. Wypornik ważony jest zarówno w powietrzu [ A ], jak
również w cieczy badanej [ B ].
Zgodnie z prawem Archimedesa na ciało zanurzone w cieczy działa siła wyporu [ G ].
Siła ta jest wprost proporcjonalna do siły ciężkości (ciężaru) cieczy wypartej przez
objętość ciała.
Objętość [ V ] ciała zanurzonego jest równa objętości wypartej cieczy.
ρ =
ρ =
V
-B
V
+
ρ
L
G = Wypór wypornika
Wypór wypornika =
Masa wypornika w powietrzu [ A ] - Masa wypornika w cieczy badanej [ B ]
A zatem:
ρ = Gęstość cieczy badanej
A = Masa wypornika w powietrzu
B = Masa wypornika w cieczy badanej
V = Objętość wypornika
ρL = Gęstość powietrza (0.0012 g/cm3)
3.1 Wielkości wpływające i źródła błędów
Ö Ciśnienie powietrza
Ö Temperatura
Ö Odchyłka objętości wypornika (± 0,005 cm3)
Ö Naprężenie powierzchniowe cieczy
Ö Pęcherzyki powietrza
Ö Głębokość zanurzenia szalki na próbki względnie wypornika
Ö Porowatość ciała stałego
10 ALS/PLS-A01-BA-pl-0815
4 Oznaczanie gęstości ciał stałych
Przygotować wagę w sposób opisany w rozdz. 2 „Instalacja zestawu do oznaczania
gęstości”.
Ö Uchwyt termometru umieścić na krawędzi szklanej menzurki.
Ö Zawiesić termometr
Ö Wlać do menzurki szklanej ciecz pomiarową, której gęstość ρo jest znana.
Wysokość napełnienia powinna wynosić ok. ¾ pojemności.
Ö Menzurkę szklaną umieścić na środku podstawki.
Ö Zawiesić szalkę na próbki na środku stojaka.
Ö Tak długo regulować temperaturę cieczy pomiarowej, aż będzie ona stała.
ALS/PLS-A01-BA-pl-0815 11
4.1 Modele KERN ALS/ALJ/PLS/PLJ
Przycisk Wyświetlacz Opis
albo
Włączyć wagę, wykonywana jest
samodiagnoza wagi.
Odczekać, aż zostanie
wyświetlony wskaźnik stabilizacji
i wskaźnik zera wagi.
Wybór menu: (w zależności od
modelu)
Nacisnąć przycisk TARE, na
wyświetlaczu zostaną
wyświetlone poziome linie, w
czasie wyświetlania nacisnąć
przycisk F. Zostanie
wyświetlona pierwsza funkcja
„Add” lub „Pieces”.
Tak długo naciskać przycisk F,
aż zostanie wyświetlona funkcja
12ALS/PLS-A01-BA-pl-0815
oznaczania gęstości dla
substancji stałych „Co”.
Potwierdzić wybór.
Waga znajduje się teraz w trybie
oznaczania gęstości substancji
stałych.
O
O
O
Wybór cieczy pomiarowej:
W przypadku wybrania jako ciecz pomiarową wody destylowanej albo etanolu w
następnym kroku menu należy wprowadzić temperaturę cieczy pomiarowej.
TE-L 0
Przycisk F umożliwia wybór
pomiędzy następującymi
ustawieniami:
H20 = woda destylowana
C2H5OH = etanol
nother = dowolna ciecz
Potwierdzić wybór.
Odczytać na zawieszonym
termometrze temperaturę cieczy
pomiarowej, a następnie
wprowadzić ją w następujący
sposób (aktualna cyfra miga).