KERN & Sohn GmbH
Ziegelei 1
D-72336 Balingen
E-mail: info@kern-sohn.com
Tel.: +49-[0]7433- 9933-0
Faks: +49-[0]7433-9933-149
Internet: www.kern-sohn.com
Instrukcja obsługi
Zestaw do oznaczania gęstości
KERN ALS/PLS-A01
Wersja 1.5
04/2008
PL
ALS/PLS-A01-BA-pl-0815
PL
KERN ALS/PLS-A01
Wersja 1.5 04/2008
Instrukcja obsługi
Zestaw do oznaczania gęstości dla wag precyzyjnych i
analitycznych KERN ALT, KERN PLT, KERN ALS/ALJ, KERN
ALS..N/ALJ..N, KERN PLS/PLJ
Spis treści:
1 WPROWADZENIE.......................................................................................................................... 3
1.1 ZAKRES DOSTAWY .................................................................................................................... 3
2 INSTALACJA ZESTAWU DO OZNACZANIA GĘSTOŚCI ........................................................... 5
3 ZASADA OZNACZANIA GĘSTOŚCI ............................................................................................ 9
3.1 WIELKOŚCI WPŁYWAJĄCE I ŹRÓDŁA BŁĘDÓW ............................................................................ 10
4 OZNACZANIE GĘSTOŚCI CIAŁ STAŁYCH ............................................................................... 11
4.1 MODELE KERN ALS/ALJ/PLS/PLJ........................................................................................ 12
4.2 MODELE ALJ..N/ALS..N ........................................................................................................ 17
4.3 MODEL KERN ALT, PLT........................................................................................................ 20
5 OZNACZANIE GĘSTOŚCI CIECZY ............................................................................................ 26
5.1 MODEL KERN ALS/ALJ/PLS/PLJ.......................................................................................... 28
5.2 MODELE KERN ALJ..N/ALS..N.............................................................................................. 32
5.3 MODEL KERN ALT, PLT........................................................................................................ 35
6 TABELA GĘSTOŚCI WODY ....................................................................................................... 40
7 ZALECENIA ................................................................................................................................. 41
2 ALS/PLS-A01-BA-pl-0815
1 Wprowadzenie
Przy zakupie zestawu do oznaczania gęstości jako akcesoriów do wagi
elektronicznej do wyboru są 2 modele:
KERN ALS-A01 do wag analitycznych serii KERN ALT, KERN ALS/ALJ oraz
KERN ALS..N/ALJ..N (pasuje tylko do modeli z dokładnością
odczytu d = 0,1 mg).
KERN PLS-A01 do wag precyzyjnych serii KERN PLS/PLJ oraz KERN PLT
(pasuje tylko do modeli z dokładnością odczytu d = 1 mg)
W niniejszej instrukcji opisano tylko prace wykonywane z zestawem do określania
gęstości. Dalsze informacje dotyczące obsługi wagi znajdują się w instrukcji obsługi
dołączonej do każdej wagi.
1.1 Zakres dostawy
KERN ALS-A01:
Nr Oznaczenie
1 Podstawka na menzurkę
szklaną
2 Stojak 10 Drut
3 Wypornik szklany 11 Szalka z sitkiem
4 Menzurka szklana 12 Dodatkowe obciążniki (patrz rozdz. 5)
5 Uchwyt termometru 13 Dodatkowy stojak (odkładanie szalek na
6 Termometr Pinceta lub rys.
7 Drut Instrukcja obsługi
8 Hak wypornika
9 Szalka na próbki
próbki/wyporników)
ALS/PLS-A01-BA-pl-0815 3
KERN PLS-A01
Nr Oznaczenie
1 Stojak 7 Termometr
2 Szalka z sitkiem 8 Uchwyt termometru
3 Drut 9 Wypornik szklany
4 Szalka na próbki 10 Podstawka na menzurkę szklaną
5 Menzurka szklana 11 Dodatkowy stojak (odkładanie
szalek na próbki/wyporników)
6 Hak wypornika Pinceta lub rys.
Instrukcja obsługi
4 ALS/PLS-A01-BA-pl-0815
2 Instalacja zestawu do oznaczania gęstości
Ö Usunąć z wagi następujące części
Model KERN ALT:
Model KERN ALS/ALJ:
1
2
3
(1) Płytka wagi
(2) Pierścień osłonowy
(1) Płytka wagi
(2) Uchwyt płytki wagi
(3) Pierścień osłonowy
ALS/PLS-A01-BA-pl-0815 5
Modele KERN PLS/PLJ, PLT:
Ö Instalacja zestawu do oznaczania gęstości
Modele KERN ALS/ALJ, KERN ALT: centralne mocowanie 1-punktowe
(1) Pokrywa osłony przeciw-
wiatrowej
(2) Osłona przeciwwiatrowa
(3) Płytka wagi
6 ALS/PLS-A01-BA-pl-0815
Modele KERN ALS..N/ALJ..N: centralne mocowanie 1-punktowe
ALS/PLS-A01-BA-pl-0815 7
Modele KERN PLS/PLJ, PLT: mocowanie 4-punktowe
Uwaga:
• Podstawka menzurki szklanej nie może dotykać do stojaka!
• Przy zainstalowanym zestawie do oznaczania gęstości nie jest możliwe
justowanie. W celu justowania należy zdjąć zestaw do oznaczania gęstości i
założyć płytkę wagi.
8 ALS/PLS-A01-BA-pl-0815
3 Zasada oznaczania gęstości
g
m
g
m
g
A
A
Trzy ważne wielkości fizyczne to: objętość i masa ciał, jak również gęstość
substancji. Masa i objętość są ze sobą sprzężone poprzez gęstość:
Gęstość [ ρ ] jest to stosunek masy [ m ] do objętości [ V ].
ρ =
Jednostką gęstości w układzie SI jest kilogram na metr sześcienny (kg/m3). 1 kg/m
jest równy gęstości jednorodnego ciała, który przy masie 1 kg zajmuje objętość 1 m3 .
Innymi często stosowanymi jednostkami są:
Dzięki zastosowaniu zestawu do oznaczania gęstości w połączeniu z wagami KERN
ALS/ALJ/PLS/PLJ, KERN PLT oraz KERN ALT można szybko i pewnie określić
gęstość ciał stałych oraz cieczy. W sposobie pracy zestawu do oznaczania gęstości
wykorzystywana jest „zasada Archimedesa”:
m
V
3
,
k
1
1
3
,
l
1
3
c
WYPÓR STANOWI SIŁĘ. DZIAŁA ONA NA CIAŁO ZANURZONE W CIECZY. WYPÓR CIAŁA JEST
WPROST PROPORCJONALNY DO SIŁY CIĘŻKOŚCI WYPARTEJ PRZEZ NIE
WYPORU DZIAŁA PROSTOPADLE DO GÓRY.
cieczy. SIŁA
Dzięki temu obliczenie gęstości odbywa się według następujących wzorów:
Przy oznaczaniu gęstości ciał stałych
Za pomocą naszych wag ciała stałe można ważyć zarówno w powietrzu [ A ], jak
również w wodzie [ B ]. Jeżeli gęstość wypieranego medium [ ρo ] jest znana, gęstość
ciała stałego [ ρ ] oblicza się w następujący sposób:
ρ =
-B
ρ
o
ρ = Gęstość próbki
A = Masa próbki w powietrzu
B = Masa próbki w cieczy pomiarowej
ρo = Gęstość cieczy pomiarowej
ALS/PLS-A01-BA-pl-0815 9
Przy oznaczaniu gęstości cieczy
G
A
Gęstość cieczy określana jest za pomocą wypornika, którego objętość ([ V ] patrz
wytłoczenie) jest znana. Wypornik ważony jest zarówno w powietrzu [ A ], jak
również w cieczy badanej [ B ].
Zgodnie z prawem Archimedesa na ciało zanurzone w cieczy działa siła wyporu [ G ].
Siła ta jest wprost proporcjonalna do siły ciężkości (ciężaru) cieczy wypartej przez
objętość ciała.
Objętość [ V ] ciała zanurzonego jest równa objętości wypartej cieczy.
ρ =
ρ =
V
-B
V
+
ρ
L
G = Wypór wypornika
Wypór wypornika =
Masa wypornika w powietrzu [ A ] - Masa wypornika w cieczy badanej [ B ]
A zatem:
ρ = Gęstość cieczy badanej
A = Masa wypornika w powietrzu
B = Masa wypornika w cieczy badanej
V = Objętość wypornika
ρL = Gęstość powietrza (0.0012 g/cm3)
3.1 Wielkości wpływające i źródła błędów
Ö Ciśnienie powietrza
Ö Temperatura
Ö Odchyłka objętości wypornika (± 0,005 cm3)
Ö Naprężenie powierzchniowe cieczy
Ö Pęcherzyki powietrza
Ö Głębokość zanurzenia szalki na próbki względnie wypornika
Ö Porowatość ciała stałego
10 ALS/PLS-A01-BA-pl-0815
4 Oznaczanie gęstości ciał stałych
Przygotować wagę w sposób opisany w rozdz. 2 „Instalacja zestawu do oznaczania
gęstości”.
Ö Uchwyt termometru umieścić na krawędzi szklanej menzurki.
Ö Zawiesić termometr
Ö Wlać do menzurki szklanej ciecz pomiarową, której gęstość ρo jest znana.
Wysokość napełnienia powinna wynosić ok. ¾ pojemności.
Ö Menzurkę szklaną umieścić na środku podstawki.
Ö Zawiesić szalkę na próbki na środku stojaka.
Ö Tak długo regulować temperaturę cieczy pomiarowej, aż będzie ona stała.
ALS/PLS-A01-BA-pl-0815 11
4.1 Modele KERN ALS/ALJ/PLS/PLJ
Przycisk Wyświetlacz Opis
albo
Włączyć wagę, wykonywana jest
samodiagnoza wagi.
Odczekać, aż zostanie
wyświetlony wskaźnik stabilizacji
i wskaźnik zera wagi.
Wybór menu: (w zależności od
modelu)
Nacisnąć przycisk TARE, na
wyświetlaczu zostaną
wyświetlone poziome linie, w
czasie wyświetlania nacisnąć
przycisk F. Zostanie
wyświetlona pierwsza funkcja
„Add” lub „Pieces”.
Tak długo naciskać przycisk F,
aż zostanie wyświetlona funkcja
12 ALS/PLS-A01-BA-pl-0815
oznaczania gęstości dla
substancji stałych „Co”.
Potwierdzić wybór.
Waga znajduje się teraz w trybie
oznaczania gęstości substancji
stałych.
O
O
O
Wybór cieczy pomiarowej:
W przypadku wybrania jako ciecz pomiarową wody destylowanej albo etanolu w
następnym kroku menu należy wprowadzić temperaturę cieczy pomiarowej.
TE-L 0
Przycisk F umożliwia wybór
pomiędzy następującymi
ustawieniami:
H20 = woda destylowana
C2H5OH = etanol
nother = dowolna ciecz
Potwierdzić wybór.
Odczytać na zawieszonym
termometrze temperaturę cieczy
pomiarowej, a następnie
wprowadzić ją w następujący
sposób (aktualna cyfra miga).
pomiarowa o znanej
gęstości
Za pomocą przycisku F zmienić
TE-L 2
TE-L 2
wartość cyfry.
Za pomocą przycisku ON/OFF
wybrać zmienianą pozycję,
aktywna pozycja każdorazowo
miga.
Potwierdzić wprowadzoną
wartość.
ALS/PLS-A01-BA-pl-0815 13
O
O
O
0
W przypadku wybrania jako ciecz pomiarową „nothEr” w następnym kroku menu
należy wprowadzić jej gęstość.
z00000
z00000
z90000
Potwierdzić wybór.
Wprowadzić gęstość cieczy
pomiarowej (aktualna cyfra
miga).
Za pomocą przycisku ON/OFF
wybrać zmienianą pozycję,
aktywna pozycja każdorazowo
miga.
Za pomocą przycisku F zmienić
wartość cyfry.
z99780
Potwierdzić wprowadzoną
wartość.
14 ALS/PLS-A01-BA-pl-0815
Po wprowadzeniu parametrów cieczy pomiarowej interfejs użytkownika wagi zostaje
przełączony automatycznie.
LQADA
Położyć ciało stałe na górnej
szalce na próbki.
1.928
LQADL
g
Odczekać, aż wskazanie masy
przez wagę będzie stabilne.
Po naciśnięciu przycisku
PRINT zostaje zapamiętana
masa próbki w powietrzu.
Wyświetlenie wskazania
Load L oznacza żądanie
zdjęcia próbki z górnej szalki
na próbki i położenia jej na
dolnej szalce z sitkiem.
Do tego celu należy użyć
dostarczonej pincety i zwracać
uwagę, aby do ciała stałego nie
przylgnęły pęcherzyki
powietrza.
ALS/PLS-A01-BA-pl-0815 15
1.788
F 1.990
Zdjąć próbkę, wynik pomiaru jest wyświetlany w dalszym ciągu.
g
g
Odczekać, aż wskazanie masy
przez wagę będzie stabilne.
Po naciśnięciu przycisku
PRINT zostaje zapamiętana
masa próbki w cieczy
pomiarowej.
Gęstość próbki (ρ) jest
automatycznie obliczana i
wyświetlana na wyświetlaczu
3
[g/cm
Wyjście danych na interfejs
szeregowy RS 232.
Wynik wydawany jest w g/cm3.
Powrót do trybu ważenia za
pomocą przycisku TARE.
].
16 ALS/PLS-A01-BA-pl-0815
4.2 Modele ALJ..N/ALS..N
Realizacja:
− Nacisnąć przycisk . Tak często naciskać przycisk UNIT, aż zostanie
wyświetlona funkcja oznaczania gęstości substancji stałej „F6 d_Co”.
− Zatwierdzić, naciskając przycisk PRINT. Waga znajduje się teraz w trybie
oznaczania gęstości substancji stałych. Na wyświetlaczu zostaje
wyświetlony symbol „liguid”, a następnie „H20”.
− Za pomocą przycisku UNIT odbywa się wybór cieczy pomiarowej.
Ø
Oznaczanie gęstości można wykonywać w trzech cieczach:
• H2O (woda destylowana),
• C2H5OH (spirytus 100% +/- 0.1% w temperaturze 20°C),
• AnotHEr (dowolna ciecz pomiarowa o znanej gęstości).
− Zatwierdzić wybraną ciecz pomiarową, naciskając przycisk PRINT.
− W przypadku wybrania jako ciecz pomiarową „wody destylowanej” albo
„etanolu” w następnym kroku menu należy wprowadzić temperaturę
cieczy pomiarowej.
− Odczytać temperaturę cieczy pomiarowej na zawieszonym termometrze i
wprowadzić za pomocą przycisku UNIT lub .
− Zatwierdzić, naciskając przycisk PRINT.
ALS/PLS-A01-BA-pl-0815 17
W przypadku wybrania jako ciecz pomiarową „AnotHEr” w następnym kroku menu
wprowadzana jest jej gęstość.
− Za pomocą przycisku UNIT lub wprowadzić wartość liczbową (aktualna
cyfra miga).
− Za pomocą przycisku F wybrać zmienianą pozycję (aktualna pozycja
miga).
− Zatwierdzić, naciskając przycisk PRINT.
Po wprowadzeniu parametrów cieczy pomiarowej interfejs użytkownika wagi zostaje
przełączony automatycznie:
− Symbol LOAD A widoczny na wyświetlaczu – żądanie położenia ciała
stałego na górnej szalce na próbki.
− Nacisnąć przycisk TARE i poczekać na wyświetlenie wskaźnika zera wagi.
Położyć ciało stałe na
górnej szalce na próbki.
− Odczekać, aż wskazanie masy przez wagę będzie stabilne. Po naciśnięciu
przycisku PRINT zostaje zapamiętana masa próbki w powietrzu.
18 ALS/PLS-A01-BA-pl-0815
− Po wyświetleniu symbolu Load L próbkę należy zdjąć z górnej szalki na
próbki i położyć na dolnej szalce z sitkiem.
Do tego celu należy użyć dostarczonej pincety i zwracać uwagę, aby do
ciała stałego nie przylgnęły pęcherzyki powietrza.
− Odczekać, aż wskazanie masy przez wagę będzie stabilne.
Po naciśnięciu przycisku PRINT zostaje zapamiętana masa próbki w
cieczy pomiarowej.
− Gęstość próbki jest automatycznie obliczana i wyświetlana na
wyświetlaczu [ g/cm3 ].
Zdjąć próbkę, wynik pomiaru jest wyświetlany w dalszym ciągu.
Następnie można ją zmienić w następujący sposób:
Wydruk wyniku pomiaru
Uruchomienie następnego
oznaczania gęstości
Powrót do menu
ALS/PLS-A01-BA-pl-0815 19
4.3 Model KERN ALT, PLT
Przycisk Wyświetlacz Opis
P8
Zählen
01
Kontrollwägen
02
Dosieren
03
rozentwägen
04 P
Tierwägen
05
06
Dichte
07
Rezeptieren
08 Statistik
Wiegen
M0
Zählen
M1
Kontrollwägen
M2
Dosierung
M3
Prozentwägen
M4
Tierwäg en
M5
Dichte
M6
Dichte
M6
01 Pro edur
02
03 Temperatur
04 D
05 Statisti
06
Flüssigkeit
ichte
Start
Einstellungen29.12.04
aktiv
1
gesperrt
0
1
Aktiv
Aktiv
1
Gesperrt
0
Aktiv
1
0
Gesperrt
Gesperrt
0
W menu trybu pracy aktywować
opcję „Gęstość” (patrz instrukcja
obsługi).
Funktionen29.12.04
Za pomocą kursora (►) wybrać
punkt menu „M6 Gęstość”
Zostanie wyświetlone menu
z
k
Festkörper
asser
W
22
1.0546
NEIN
C
g/cm3
wyboru parametrów.
Są w nim zawarte parametry do
oznaczania gęstości.
Wskazać parametr za pomocą
kursora (►).
albo
Parametr 01 Procedura
Density setup
01 Pro edur
M6
albo
Dichte
M6
z
0
2e k. n
Snk volume
0 Statisti
3k
0
4Start
01 Pro edur
z
02
Flüssigkeit
03 Temperatur
04 D
ichte
05 Statisti
06
Start
Aktualny punkt menu miga.
Flüssigk.
0000
1.0
NEIN
g/cm3
Aktywować ustawienie dla „ciała
stałego”.
Potwierdzić wybór.
Festkörper
asser
W
22
1.0546
k
NEIN
C
g/cm3
Waga znajduje się teraz w trybie
oznaczania gęstości substancji
stałych.
20 ALS/PLS-A01-BA-pl-0815
Parametr 02 Ciecz
Aktualny punkt menu miga.
albo
Dichte
M6
01 Pro edur
02
03 Temperatur
04 D
05 Statisti
06
z
Flüssig keit
ichte
k
Start
Festkörper
asser
W
22
1.0546
NEIN
C
g/cm3
Wybór cieczy pomiarowej:
Woda =woda destylowana
Alkohol =etanol
Pozostałe =dowolna ciecz
pomiarowa o znanej
gęstości
Potwierdzić wybór.
W przypadku wybrania jako ciecz pomiarową wody destylowanej albo alkoholu w
następnym kroku menu należy wprowadzić temperaturę cieczy pomiarowej:
Parametr 03 Temperatura
Aktualny punkt menu miga.
albo
Dichte
M6
01 Pro edur
02
03 Temperatur
04 D
05 Statisti
06
z
Flüssig keit
ichte
k
Start
Festkörper
asser
W
19
0 9984
.
NEIN
C
g/cm3
Odczytać na zwieszonym
termometrze temperaturę cieczy
pomiarowej i wprowadzić ją za
pomocą przycisków strzałek
(wartość pomiędzy 15°C - 35°C).
Potwierdzić wybór.
ALS/PLS-A01-BA-pl-0815 21
W przypadku wybrania jako ciecz pomiarową pozostałe w następnym kroku menu
należy wprowadzić jej gęstość (zależnie od temperatury).
Parametr 04 Gęstość
Dichte
M6
01 Pro edur
z
02
Flüssig keit
03 Temperatur
04 D
ichte
05 Statisti
06
Start
albo
albo
Parametr 05 Statystyka
Festkörper
Sonsti ge
22
1.0546
k
NEIN
C
g/cm3
Wprowadzić gęstość cieczy
pomiarowej (aktualny punkt
menu miga).
Wartość cyfry zostanie
zmieniona.
Wybór zmienianej pozycji,
aktywna pozycja każdorazowo
miga.
Potwierdzić wybór.
Po aktywowaniu kombinacji gęstość/statystyka i naciśnięciu przycisku „UNIT”
wyświetlana wartość zostaje przejęta do celów statystycznych (patrz instrukcja
obsługi wagi).
22 ALS/PLS-A01-BA-pl-0815
Parametr 06 Start
Po wprowadzeniu parametrów interfejs użytkownika wagi zostaje przełączony
automatycznie na oznaczanie gęstości.
Dichte
M6
27.3.05
0%
01 Pro edur
z
02
Flüssig keit
03 Temperatur
04 D
ichte
05 Statisti
06
k
Start
Dichte
In Luft wiegen
Legen Sie ein Objekt [ Enter]
0.0001
Festkörper
asser
W
19
0.9984
NEIN
C
g/cm3
g
100%
Wybór parametru „06 Start”
powoduje przejście do trybu
oznaczania gęstości i wyświetlenie
wyświetlacza graficznego.
27.3.05
0%
Dichte
In Luft wiegen
Legen Sie ein Objekt [ Enter]
0
0.0000
g
100%
Odczekać, aż zostanie
wyświetlony wskaźnik stabilizacji i
wskaźnik zera wagi.
Położyć ciało stałe na górnej
szalce na próbki.
Odczekać, aż wskazanie masy
27.3.05
0%
Dichte
In L u ft w ieg e n
Legen Sie ein Objekt [ Enter]
4.9986
g
100%
przez wagę będzie stabilne.
Po naciśnięciu przycisku PRINT
zostaje zapamiętana masa próbki
w powietrzu.
ALS/PLS-A01-BA-pl-0815 23
27.3.05
0%
27.3.05
Dichte
In Flüss. wiegen
Legen Sie ein Objekt [ Enter]
49986.
Dichte
In Flüss. wiegen
Legen Sie ein Objekt [ Enter]
g
100%
Żądanie zdjęcia próbki z górnej
szalki na próbki i położenia jej na
dolnej szalce z sitkiem.
g
100%
Do tego celu należy użyć
0%
0.000
dostarczonej pincety i zwracać
uwagę, aby do ciała stałego nie
przylgnęły pęcherzyki powietrza.
27.3.05
0%
27.3.05
W1= .4 9986
0%
Dichte
In Flüss. wiegen
Legen Sie ein Objekt [ Enter]
4.4177
Dichte
W2=4.4177 D=0.9984
... [U n it s]um fortzusetzen
8 5912.
g
100%
g /
cm3
100%
przez wagę będzie stabilne.
Po naciśnięciu przycisku PRINT
zostaje zapamiętana masa próbki
w cieczy pomiarowej.
Gęstość próbki (ρ) jest
automatycznie obliczana i
wyświetlana na wyświetlaczu [
3
g/cm
].
Zdjąć próbkę, wynik pomiaru jest wyświetlany w dalszym ciągu.
Odczekać, aż wskazanie masy
Chcąc uruchomić nowy cykl
pomiarowy, należy nacisnąć
przycisk UNIT.
Wyjście danych na interfejs
szeregowy RS 232.
Wynik wydawany jest w g/cm3.
24 ALS/PLS-A01-BA-pl-0815
Powrót do trybu ważenia:
Wiegen
M0
Zählen
M1
Kontrollwägen
M2
Dosierung
M3
Prozen twägen
M4
Tierwäg en
M5
Dichte
M6
15.10.01 13:47:32
Funktionen29.12.04
Wiegen
0.0000
Przegląd wskaźnika:
6 345
27.3.05
W1= .49986
0%
1. Gęstość próbki (ρ)
2. Jednostka miary gęstości
3. Gęstość cieczy pomiarowej
4. Masa próbki w cieczy pomiarowej
5. Tryb pracy (pasek statusu)
6. Masa próbki w powietrzu
... [U n its ]um fortzu setzten
Dichte
W2=4.4177 D=0.9984
8 5912.
Ustawić kursor (►) w punkcie „M0
Ważenie”.
g /
cm3
100%
1
2
ALS/PLS-A01-BA-pl-0815 25
5 Oznaczanie gęstości cieczy
Przygotować wagę w sposób opisany w rozdz. 2 „Instalacja zestawu do oznaczania
gęstości”.
Przykład: PLS/PLJ
Przykład: ALS/ALJ
Ö Uchwyt termometru umieścić na krawędzi szklanej menzurki.
Ö Zawiesić termometr
Ö Wlać ciecz pomiarową do menzurki szklanej. Wysokość napełnienia powinna
wynosić ok. ¾ pojemności.
Ö Tak długo regulować temperaturę cieczy pomiarowej, aż będzie ona stała.
Ö Postawić gotową menzurkę szklaną.
26 ALS/PLS-A01-BA-pl-0815
Ö Po wyświetleniu na wyświetlaczu komunikatu błędu „
K
należy zamocować dodatkowe obciążniki w celu kompensacji masy zdjętej płytki
wagi.
noK
” z boku stojaka
Dodatkowe obciążniki
ALS/PLS-A01-BA-pl-0815 27
5.1 Model KERN ALS/ALJ/PLS/PLJ
Przycisk Wyświetlacz Opis
-
albo
-
L
VOL
Włączyć wagę, wykonywana jest
samodiagnoza wagi.
Odczekać, aż zostanie
wyświetlony wskaźnik stabilizacji
i wskaźnik zera wagi.
Wybór menu: (w zależności od
modelu)
Nacisnąć przycisk TARE, na
wyświetlaczu zostaną
wyświetlone poziome linie, w
czasie wyświetlania nacisnąć
przycisk F. Zostanie
wyświetlona pierwsza funkcja
„Add” lub „Pieces”.
Tak długo naciskać przycisk F,
aż zostanie wyświetlona funkcja
oznaczania gęstości dla cieczy
„Li”.
Potwierdzić wybór.
Waga znajduje się teraz w trybie
oznaczania gęstości cieczy.
Wskazanie vol oznacza żądanie
wprowadzenia objętości
wypornika (patrz wytłoczenie na
górnym haku).
Wprowadzić tyle miejsc po
przecinku, ile wyświetlanych jest
na wadze.
28 ALS/PLS-A01-BA-pl-0815
00000.000
00009.998
Wprowadzanie objętości wypornika
(patrz wytłoczenie na górnym haku, dane w cm
g
g
W trakcie pierwszego
uruchomienia na wyświetlaczu
3
wyświetlane są tylko zera.
Jeżeli oznaczenie gęstości było
już przeprowadzane,
wyświetlana jest objętość
ostatnio używanego wypornika.
np. 9,9984 cm3):
00000.000
00009.000
00009.998
g
g
g
Za pomocą przycisku ON/OFF
wybrać zmienianą pozycję,
aktywna pozycja każdorazowo
miga.
Za pomocą przycisku F zmienić
wartość cyfry.
Potwierdzić wprowadzoną
wartość.
Wprowadzona wartość
zostanie zapamiętana.
LQADA
ALS/PLS-A01-BA-pl-0815 29
Odczekać, aż zostanie
wyświetlony wskaźnik
stabilizacji i wskaźnik zera
wagi.
Określenie masy wypornika w powietrzu
Zawiesić wypornik w środku,
pomiar odbywa się bez
menzurki szklanej.
Odczekać, aż wskazanie
10.256
g
masy przez wagę będzie
stabilne.
Po naciśnięciu przycisku
PRINT zostaje zapamiętana
masa wypornika w
powietrzu.
Określenie masy wypornika w cieczy badanej.
LQADL
Zdjąć wypornik.
Menzurkę szklaną z cieczą
pomiarową umieścić na
środku podstawki.
Zanurzyć wypornik w cieczy
pomiarowej i zawiesić na
stojaku.
Wypornik powinien być
zakryty cieczą pomiarową ok.
10 - 15 mm.
30 ALS/PLS-A01-BA-pl-0815
9.563
F 0.925
Zdjąć próbkę, wynik pomiaru jest wyświetlany w dalszym ciągu.
g
g
Odczekać, aż wskazanie masy
przez wagę będzie stabilne.
Po naciśnięciu przycisku
PRINT zostaje zapamiętana
masa wypornika w cieczy
badanej.
Gęstość cieczy (ρ) jest
automatycznie obliczana i
wyświetlana na wyświetlaczu [
g/cm3 ].
Wyjście danych na interfejs
szeregowy RS 232.
Wynik wydawany jest w g/cm3.
Powrót do trybu ważenia za
pomocą przycisku TARE.
ALS/PLS-A01-BA-pl-0815 31
5.2 Modele KERN ALJ..N/ALS..N
Realizacja:
− Nacisnąć przycisk . Tak często naciskać przycisk UNIT, aż zostanie
wyświetlona funkcja oznaczania gęstości cieczy „F7 d_Li”.
Ø
− Zatwierdzić, naciskając przycisk PRINT. Waga znajduje się teraz w trybie
oznaczania gęstości cieczy. Wskazanie „vol” oznacza żądanie
wprowadzenia objętości korpusu (wypornika) szklanego (patrz wytłoczenie
na haku górnym). Wprowadzić tyle miejsc po przecinku, ile wymaganych
jest przez wagę.
Wyświetlana jest objętość ostatnio używanego korpusu (wypornika)
szklanego.
− Za pomocą przycisku UNIT lub
wprowadzić wartość liczbową (aktualna
cyfra miga).
− Za pomocą przycisku F lub ON/OFFwybrać zmienianą pozycję (aktualna
pozycja miga).
− Nacisnąć przycisk PRINT, objętość korpusu (wypornika) szklanego
zostanie zapamiętana. Na wyświetlaczu zostaje wyświetlony symbol LoAd
A. Odczekać, aż zostanie wyświetlony wskaźnik stabilizacji i wskaźnik zera
wagi, w razie konieczności wytarować wagę.
32 ALS/PLS-A01-BA-pl-0815
W celu określenia masy korpusu (wypornika) szklanego w powietrzu należy zawiesić
go na środku. Pomiar odbywa się bez menzurki szklanej.
− Odczekać, aż wskazanie masy przez wagę będzie stabilne. Po naciśnięciu
przycisku PRINT zostaje zapamiętana masa wypornika w powietrzu.
− Wyświetlenie symbolu LoAd L na wyświetlaczu - żądanie określenia masy
korpusu (wypornika) szklanego w cieczy badanej.
− Wyjąć korpus (wypornik) szklany.
− Menzurkę szklaną z cieczą próbną umieścić na środku podstawki.
Zanurzyć korpus (wypornik) szklany w cieczy badanej i zawiesić na
stojaku. Korpus (wypornik) szklany powinien być zakryty cieczą badaną ok.
10 - 15 mm.
ALS/PLS-A01-BA-pl-0815 33
− Odczekać, aż wskazanie masy przez wagę będzie stabilne. Po naciśnięciu
przycisku PRINT zostaje zapamiętana masa wypornika w cieczy
badanej.
− Gęstość cieczy jest automatycznie obliczana i wyświetlana na
wyświetlaczu [ g/cm3 ]. Aby uniknąć błędów jednostki miary, przed
wynikiem znajduje się litera F.
Wskazówka:
Sprawdzić, czy pęcherzyki powietrza przylegają do korpusu (wypornika) szklanego.
W trakcie pomiaru mogą one powodować błędy.
Zdjąć próbkę, wynik pomiaru jest wyświetlany w dalszym ciągu.
Następnie można ją zmienić w następujący sposób:
Wydruk wyniku pomiaru
Uruchomienie następnego
oznaczania gęstości
Powrót do menu
34 ALS/PLS-A01-BA-pl-0815
5.3 Model KERN ALT, PLT
Przycisk Wyświetlacz Opis
P8
Zählen
01
Kontrollwägen
02
Dosieren
03
rozentwägen
04 P
Tierwägen
05
06
Dichte
07
Rezeptieren
08 Statistik
Wiegen
M0
Zählen
M1
Kontrollwägen
M2
Dosierung
M3
Prozentwägen
M4
Tierwäg en
M5
Dichte
M6
Dichte
M6
01 Pro edur
02
03 Temperatur
04 D
05 Statisti
06
Flüssigkeit
ichte
Start
Einstellungen29.12.04
Funktionen29.12.04
aktiv
1
gesperrt
0
1
Aktiv
Aktiv
1
Gesperrt
0
Aktiv
1
0
Gesperrt
Gesperrt
0
W menu trybu pracy aktywować
opcję „Gęstość” (patrz instrukcja
obsługi, rozdz. 8.1).
Za pomocą kursora (►) wybrać
punkt menu „M6 Gęstość”
Zostanie wyświetlone menu
z
k
Festkörper
asser
W
22
1.0546
NEIN
C
g/cm3
wyboru parametrów.
Są w nim zawarte parametry do
oznaczania gęstości.
Wskazać parametr za pomocą
kursora (►).
albo
Parametr 01 Procedura
Dichte
M6
01 Pro edur
02
03 Temperatur
04 D
albo
05 Statisti
06
Dichte
01 Pro edur
M6
0
2e körper .
0 Statisti
3k
0
4Start
z
Flüssigkeit
ichte
k
Start
z
Snk vol
Aktualny punkt menu miga.
Flüssig.
asser
W
22
1.0546
NEIN
C
g/cm3
Aktywować ustawienie dla
„cieczy”.
Potwierdzić wybór.
Flüssig.
1.0
NEIN
0000
g/cm3
Waga znajduje się teraz w trybie
oznaczania gęstości cieczy.
ALS/PLS-A01-BA-pl-0815 35
Parametr 02 Objętość wypornika
Wprowadzanie objętości wypornika
(patrz wytłoczenie na górnym haku, dane w cm3 np. 10,085 cm3):
Dichte
01 Pro edur
M6
z
0
2e körper .
Snk vol
0 Statisti
3k
0
4Start
Flüssig.
0000
1.0
NEIN
g/cm3
Aktualny punkt menu miga.
Wartość cyfry zostanie
zmieniona.
albo
Wybór zmienianej pozycji,
aktywna pozycja każdorazowo
albo
Dichte
01 Pro edur
M6
0
2e körper .
Snk vol
0 Statisti
3k
0
4Start
z
Flüssig.
0 850
1.0
NEIN
cm3
miga.
Zatwierdzić swoje ustawienie.
Parametr 03 Statystyka
Po aktywowaniu kombinacji gęstość/statystyka i naciśnięciu przycisku „UNIT”
wyświetlana wartość zostaje przejęta do celów statystycznych (patrz instrukcja
obsługi wagi).
Parametr 04 Start
Po wprowadzeniu parametrów interfejs użytkownika wagi zostaje przełączony
automatycznie.
Dichte
01 Pro edur
M6
0
2e körper .
Snk vol
0 Statisti
3k
0
4Start
27.3.05
0%
z
Dichte
In Luft wiegen
Sen [ Enter]kkörper anhängen
Flüssig.
0 850
1.0
NEIN
0.0001
cm3
g
100%
Wybór parametru „04 Start”
powoduje przejście do trybu
oznaczania gęstości i
wyświetlenie wyświetlacza
graficznego.
36 ALS/PLS-A01-BA-pl-0815
Określenie masy wypornika w powietrzu
27.3.05
0%
Dichte
In Luft wiegen
Senkkörper anhängen [ Enter]
0
0.0000
g
100%
KERN PLT:
Odczekać, aż zostanie
wyświetlony wskaźnik stabilizacji i
wskaźnik zera wagi.
Zawiesić wypornik w środku,
pomiar odbywa się bez menzurki
szklanej.
27.3.05
0%
Dichte
In Luft wiegen
Senkkörper anhängen [ Enter]
24 9617.
g
100%
Odczekać, aż wskazanie masy
przez wagę będzie stabilne.
Po naciśnięciu przycisku PRINT
27.3.05
0%
Dichte
In Flüss. wiegen
Senkkörper anhängen [ Enter]
24 9617.
g
100%
zostaje zapamiętana masa
wypornika w powietrzu.
ALS/PLS-A01-BA-pl-0815 37
Określenie masy wypornika w cieczy badanej
27.3.05
0%
Dichte
In Flüss. wiegen
Senkkörper anhängen [ Enter]
0.0000
KERN ALT:
g
100%
Zdjąć wypornik.
Menzurkę szklaną z cieczą
badaną umieścić na środku
podstawki.
Zanurzyć wypornik w cieczy
pomiarowej i zawiesić od góry na
uchu do zawieszania.
KERN PLT:
Wypornik powinien być zakryty
cieczą badaną ok. 10 - 15 mm.
27.3.05
0%
Dichte
In Flüss. wiegen
Senkkörper anhängen [ Enter]
14 8795.
g
100%
27.3.05
W1=2 .4 9617
0%
Dichte
W2= .14 8795 D= .10 0850
... [U n it s]um fortzusetzen
0 9987.
g /
cm3
100%
Odczekać, aż wskazanie masy
przez wagę będzie stabilne.
Po naciśnięciu przycisku PRINT
zostaje zapamiętana masa
wypornika w cieczy badanej.
Gęstość cieczy badanej (ρ) jest
automatycznie obliczana i
wyświetlana na wyświetlaczu
[ g/cm3 ].
38 ALS/PLS-A01-BA-pl-0815
Zdjąć próbkę względnie wypornik, wynik pomiaru jest wyświetlany w dalszym ciągu.
Powrót do trybu ważenia:
Wiegen
M0
Zählen
M1
Kontrollwägen
M2
Dosierung
M3
Prozen twägen
M4
Tierwäg en
M5
Dichte
M6
15.10.01 13:47:32
Przegląd wskaźnika:
Funktionen29.12.04
Wiegen
0.0000
6 345
Chcąc uruchomić nowy cykl
pomiarowy, należy nacisnąć
przycisk UNIT.
Wyjście danych na interfejs
szeregowy RS 232.
Wynik wydawany jest w g/cm3.
Ustawić kursor (►) w punkcie
„M0 Ważenie”.
27.3.05
W1=2 .4 9617 W2= .14 8795 D= .10 0850
0%
... [U n it s]u m fo rtz u se tze n
1. Gęstość cieczy badanej (ρ)
2. Jednostka miary gęstości
3. Objętość wypornika
4. Masa wypornika w cieczy badanej
5. Tryb pracy (pasek statusu)
6. Masa wypornika w powietrzu
Dichte
0 9987.
g /
cm3
2
100%
1
ALS/PLS-A01-BA-pl-0815 39
6 Tabela gęstości wody
* Gwiazdka oznacza, że cyfra po lewej stronie przecinka została pomniejszona o 1.
Tabela z książki: M. Kochsiek, M. Gläser „Massebestimmung” (Oznaczanie masy).
40 ALS/PLS-A01-BA-pl-0815
7 Zalecenia
• Do utworzenia powtarzalnej wartości średniej koniecznych jest kilka pomiarów
gęstości.
• Próbkę/korpus (wypornik) szklany/menzurkę szklaną odporne na rozpuszczalniki
należy odtłuścić.
• Szalki na próbki/korpus (wypornik) szklany/menzurkę szklaną należy regularnie
czyścić, nie dotykać rękami zanurzanej części.
• Próbkę/korpus (wypornik) szklany/pincetę po każdym pomiarze należy osuszyć.
• Wielkość próbki należy dopasować do szalki na próbki (idealna wielkość próbki
> 5 g).
• Stosować tylko wodę destylowaną.
• Przy pierwszym zanurzeniu lekko potrząsnąć szalką na próbki i wypornikiem,
w celu uwolnienia ewentualnych pęcherzyków powietrza.
• Koniecznie zwracać uwagę na to, aby przy ponownym zanurzeniu w cieczy nie
powstawały dodatkowe pęcherzyki powietrza; najlepiej wkładać próbkę za
pomocą pincety.
• Silnie przylegające pęcherzyki powietrza ściągnąć za pomocą pincety lub innego
środka pomocniczego.
• Aby uniknąć przylegania pęcherzyków powietrza, próbkę o chropowatej
powierzchni należy wcześniej wygładzić.
• Zwracać uwagę na to, aby w trakcie ważenia „próbki w cieczy pomiarowej” na
górną szalkę na próbki nie kapała woda z pincety.
• Aby zredukować naprężenie powierzchniowe wody i tarcie wody o drut, do cieczy
pomiarowej dodać trzy krople dostępnego w handlu środka powierzchniowoczynnego (środek do mycia naczyń) (zmianę gęstości wody destylowanej w
wyniku dodania środka powierzchniowo-czynnego można pominąć).
• Próbki owalne można łatwo chwycić pincetą za zarysy karbów.
• Gęstość porowatych substancji stałych można oznaczyć jedynie w przybliżeniu.
W trakcie zanurzania w cieczy pomiarowej nie całe powietrze zostaje wyparte z
porów, co prowadzi do błędów wyporu.
• Aby uniknąć silnych wstrząsów wagi, próbkę należy wkładać ostrożnie.
• Unikać wyładowań statycznych, np. korpus (wypornik) szklany czyścić tylko za
pomocą bawełnianej ściereczki.
• Jeżeli gęstość ciała stałego różni się jedynie niewiele od wody destylowanej, jako
ciecz pomiarową można zastosować etanol. Ale wcześniej należy sprawdzić, czy
próbka jest odporna na rozpuszczalniki. Ponadto w trakcie prac z etanolem
należy koniecznie zachować obowiązujące przepisy bezpieczeństwa.
• Ostrożnie obchodzić się z korpusami (wypornikami) szklanymi
(utrata roszczeń gwarancyjnych w przypadku uszkodzenia).
ALS/PLS-A01-BA-pl-0815 41
Loading...