Greisinger GMH 3830 User guide [pl]

Download

Page 1

Instrukcja do Wilgotnościomierza inwazyjnego Greisinger GMH 3830 www.conrad.pl

Ver. 1.00.PL

Strona 1 z 31

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 2

Instrukcja do Wilgotnościomierza inwazyjnego Greisinger GMH 3830 www.conrad.pl

Informacje dotyczące bezpieczeństwa oraz ochrony środowiska oraz informacje odnośnie

niniejszego dokumentu:

Przed rozpoczęciem użytkowania Rejestratora temperatury , należy bezwzględnie zapoznać się z niniejszą instrukcją obsługi oraz zaznajomić się z samym produktem. Należy zwrócić szczególną uwagę na informację dotyczące bezpieczeństwa oraz porady ogólne, aby uniknąć poważnych uszkodzeń zdrowia oraz uszkodzeń sprzętu poprzez nieprawidłowe jego użytkowanie. Należy zachować wszystkie dostarczone z produktem dokumenty, wraz z niniejsza instrukcją, tak aby w razie konieczności mieć możliwość sprawdzenia i porównania zawartych w niej informacji z zastaną sytuacją wynikłą w trakcie użytkowania produktu. Należy przekazać niniejszą instrukcję każdemu, kto będzie użytkował opisany w niej produkt.

Ostrzeżenia!! Należy zawsze zwracać uwagę informację oznaczone podanymi specjalnymi znakami ostrzegawczymi oraz tekstem z treścią ostrzeżenia.

Zapewnienie bezpieczeństwa

Urządzenie może być używana właściwie, tylko i wyłącznie zgodnie z jego przeznaczeniem oraz w zgodzie z parametrami podanymi w specyfikacji technicznej odpowiedniej dla urządzenia. W posługiwaniu się oraz podczas pracy z urządzeniem nie należy używać siły!

Nie wolno używać urządzania, jeżeli zauważymy na niej jakiekolwiek ślady uszkodzenia na obudowie, elementach zasilających lub liniach danych.

Obiekty, które będą badane, jak również ich otoczenie (bezpośrednie, jak i dalsze) także mogą stanowić ryzyko: Należy mieć na uwadze przepisy bezpieczeństwa obowiązujące w danym miejscu, w którym dokonujemy pomiarów!!

Nie wolno przechowywać produktu wraz z rozpuszczalnikami! Nie wolno stosować żadnych pochłaniaczy wilgoci!!

Można dokonywać przeglądów i napraw urządzenia tylko i wyłącznie opisanych w niniejszej instrukcji. Należy postępować dokładnie według podanych kroków. Do napraw i przeglądów należy stosować tylko i wyłącznie oryginalne części firmy testo!!

Niewłaściwe stosowanie baterii i akumulatorków może spowodować zniszczenie urządzenia oraz doprowadzić do poważnych uszkodzeń ciała i zdrowia, z powodu przepięć prądowych, możliwości powstania ognia, lub wycieków groźnych substancji chemicznych!!

Poniższe instrukcje muszą być przestrzegane, aby uniknąć wielu różnych zagrożeń:

- należy stosować urządzanie zgodnie ze wszystkimi wskazówkami zwartymi w tej instrukcji

- Nie doprowadzać do zwarcia, nie demontować, nie modyfikować!!!!

- Nie narażać na mocne uderzenia, na kontakt z wodą, ogniem lub temperaturami powyżej 60 stopni Celsjusza!

- Nie przechowywać w pobliżu metalowych elementów!

Strona 2 z 31

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 3

Instrukcja do Wilgotnościomierza inwazyjnego Greisinger GMH 3830 www.conrad.pl

- Nie stosować uszkodzonych, lub „wylanych” baterii lub akumulatorków. W przypadku kontaktu z

kwasem zawartym w bateriach, należy oczyścić cały skażony obszar za pomocą dużych ilości wod, umyć miejsc na ciele operatora, które miały styczność z kwasem, w razie konieczności udać się do lekarza na konsultację!

- Urządzenie należy ładować tylko za pomocą specjalnie do tego celu rekomendowanej stacji

ładującej!

- Należy natychmiast przerwać proces ładowania, jeżeli po ustalonym upływie czasu proces nie został ukończony!

- W przypadku nieprawidłowego działania lub oznaki przegrzania, należy natychmiast wyjąć

akumulator z przyrządu pomiarowy / stacji ładującej. UWAGA: Bateria (Akumulatorek może być bardzo gorący!!)

• Praca na bateriach:

Bateria została zużyta i musi być wymieniona, jeśli w dolnej części wyświetlacza przedstawiono

następujący symbol . Urządzenie będzie jednak nadal działać prawidłowo przez pewien czas (do momentu całkowitego rozładowania ładunków zgromadzonych w baterii). Akumulatorek (baterie) został całkowicie rozładowany, jeżeli w górnej części ekranu jest pokazany napis: ¥bAt¥. Bateria

(akumulatorek) musi zostać usunięta z urządzenia, gdy urządzenie będzie odstawione do magazynowania w temperaturze powyżej 50 ° C (nie usunięcie baterii może spowodować nieodwracalne uszkodzenie urządzenia pomiarowego! Takie uszkodzenie nie jest objęte gwarancją).

Wskazówka: Zalecamy, aby wyjąć baterię, jeśli urządzenie nie jest używane przez dłuższy okres czasu! Istnieje wówczas podwyższone ryzyko wycieku elektrolitu zawartego w bateriach!

• Praca na zasilaniu sieciowym:

Uwaga: W przypadku korzystania z zasilacza należy pamiętać, że podane napięcie robocze musi być z przedziału 10,5 do 12 V DC. Pod żadnym pozorem nie wolno przekraczać podanego napięcia

zasilania !!! Proste zasilacze mocy 12V mają często zbyt wysokie napięcie jałowe (bez obciążenia) . W związku z tym, zaleca się używanie regulowanych zasilaczy napięcia. Bezproblemowa praca jest

gwarantowana przy użyciu naszego zasilacza serii GNG10 / 3000. Przed podłączeniem wtyczki zasilania z sieci elektrycznej upewnij się, że napięcie robocze jakie pobiera dany (wybrany) zasilacz jest identyczne z napięciem sieciowym!

• Traktuj urządzenie i sondy bardzo ostrożnie. Należy używać ich tylko i wyłącznie zgodnie z podanymi w niniejszej instrukcji specyfikacjami, (nie wolno rzucać, uderzać stosować siły itp). Chroń wtyczki i gniazda przed zabrudzeniem.

• Aby odłączyć wtyczkę czujnika nie należy ciągnąć za przewód, lecz jak najbliżej przy wtyczce.

• W przypadku podłączenia sondy wtyczka będzie przesuwać się płynnie, należy sprawdzić czy

wtyczka jest wpinana poprawnie (do właściwego miejsca podłączenia).

Strona 3 z 31

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 4

Instrukcja do Wilgotnościomierza inwazyjnego Greisinger GMH 3830 www.conrad.pl

• Wybór Trybu wyjścia: Wyjście może być wykorzystane jako interfejs szeregowy lub wyjście analogowe. Wybór ten musi zostać wykonany w menu konfiguracyjnym urządzenia.

Wskazówki dotyczące utylizacji urządzenia:

• Zużyte baterie należy wyrzucić do przeznaczonych do tego miejscach gromadzenia.

• Wyślij urządzenie bezpośrednio do producenta, jeśli jego okres eksploatacyjny się zakończyć i urządzenie musi zostać poddane utylizacji. Będziemy wrzucać urządzenie właściwe nie zanieczyszczając środowiska.

Ochrona Środowiska naturalnego

Dysponowanie wadliwymi akumulatorkami / zużytymi bateriami musi być w pełni zgodne z obowiązującymi wymogami prawa Państwa, w którym użytkowane jest urządzanie

Pod zakończeniu okresu użytkowania produktu, należy wysłać produkt do selektywnej zbiórki urządzeń elektrycznych i elektronicznych (z zachowaniem lokalnych przepisów prawa odnośnie utylizacji i recyklingu zużytych i uszkodzonych urządzeń elektrycznych i elektronicznych) lub zwrócić

produkt do firmy Greisinger do utylizacji!

Nie należy wyrzucać razem z odpadami z gospodarstwa domowego baterii ani urządzenia!!!!

Produkt ten jest oznaczony zgodnie z wymaganiami Dyrektywy WEEE (2002/96 / WE).

Załączona (pokazana) etykieta wskazuje, że ten elektryczny / elektroniczny produkt nie powinien być wyrzucony razem z odpadami gospodarstwa domowego. Kategoria produktu: Produkt ten jest sklasyfikowany jako urządzenie kategorii 9 ("przyrządy do nadzoru i kontroli") w odniesieniu od kategoryzacji urządzenia zawartego

w załączniku I do dyrektywy WEEE. Skonsultuj się z przedstawicielem handlowym lub odpowiedzialnym biurem sprzedaży jeśli chcesz Uzyskać więcej informacji odnośnie sposobów i możliwości utylizacji produktów. Dodatkowe informacje znajdują się na stronie internetowej producenta.

Podłączenie urządzenia i prawidłowa praca:

1. Wyjście: Praca jako interfejs: Podłącz adapter do optycznie izolowanego interfejsu (wyposażenie

dodatkowe: GRS 3100, GRS3105 lub USB3100); Praca jako

wyjście analogowe: Połączenie za pomocą odpowiedniego kabla. Uwaga: musi być skonfigurowany Tryb wyjścia (PRT 2,7) – praca w tym trybie wpływa na obniżenie żywotności baterii w urządzeniu!,

2. Podłączenie czujnika: BNC,

3. Podłączenie czujnika temperatury: Termopara typu K (NiCr-Ni) do kompensacji temperatury zewnętrznej z temperaturą podawaną z sondy,

4. Gniazdo zasilania znajduje się z lewej strony urządzenia.

Strona 4 z 31

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 5

Instrukcja do Wilgotnościomierza inwazyjnego Greisinger GMH 3830 www.conrad.pl

Opis informacji pokazywanych na wyświetlaczu urządzenia:

1 = Wyświetlacz główny: Pokazuje aktualny pomiar wilgotności danego materiału; [wilgotności wyrażona

w procentach] DWS: Zmierzona wartość jest "zamrożona” (Zatrzymana) - (Przycisk 6); 2 = Wyświetlacz pomocniczy: Pokazuje aktualnie wybrany

materiał (lub po naciśnięciu przycisku 3 aktualną temperaturę );

Specjalne elementy ekranu:

3 = Oszacowanie wilgotności : Ocena stanu materiału: za pomocą górnych strzałek: DRY - MEDIUM – WET (Suchy – Średnio-suchy – Mokry)

4 = Trójkąt Ostrzeżenie: Wskazuje niski poziom baterii

5 = "% u" lub "% w" Wskazuje jednostki pomiarowe: Wilgotność podstawowa u lub podstawowa

wilgoć (zawartości wilgoci) w; 6 = T zewnętrzne strzałki: Pojawiają się, jeżeli zewnętrzna sonda temperatura jest podłączona

i aktywowana jest automatyczna kompensacja temperatury.

Opis przycisków urządzenia:

Przycisk 1: ON / OFF (Włączenie / Wyłączenie urządzenia); Przycisk 4: Ustaw / Menu

Naciśnij przycisk Menu (Menu) przez 2 sek .: Aktywowana zostanie konfiguracja urządzenia;

Przyciski 2, 5: Podczas pracy urządzenia: Służą do wyboru materiału P.R.T.: 4.2 Wstępny wybór ulubionych materiałów ("Sort") Lista materiałów do wyboru: Załącznik A; Załącznik B

Z ręczną kompensacją temperatury:

Podczas wyświetlania temperatury (wywoływane za pomocą przycisku 3 "Temp"): Wejście temperatury w górę / w dół służą do konfiguracji: aby wprowadzić wartości lub zmienić ustawienia Przycisk 6: Store (Przechowywanie) / ↵:

- Pomiary: z funkcją Auto-Hold wyłączoną: Zachowywane są aktualne wartości pomiaru (na wyświetlaczu "HLD") z funkcją Auto-Hold włączoną: Po rozpoczęciu nowych pomiarów, który jest gotowy, kiedy pojawi się na wyświetlaczu "HLD"

- Set / Menu (ustawienie / Menu) lub wejście temperatury: potwierdzenie wybranego wejścia, powrót do pomiarów Przycisk 3: Podczas pracy urządzenia: krótko wyświetla temperaturę lub przełącza do wejścia temperaturowego.

Strona 5 z 31

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 6

Instrukcja do Wilgotnościomierza inwazyjnego Greisinger GMH 3830 www.conrad.pl

Konfiguracja urzadzenia pomiarowego do pracy:

Do rozpoczęcia konfiguracji urządzenia Naciśnij przycisk "Menu" (przycisk 4) na 2 sekundy, pojawi się pierwsze menu. Wybierz między poszczególnymi wartościami, które można ustawić, naciskając ponownie klawisz "Menu" (przycisk 4). Poszczególne wartości są zmieniane przez naciśnięcie przycisków "5" (przycisk 2) lub "6" (przycisk 5). Użyj przycisku "Zapisz / ↵" (przycisk 6) aby opuścić konfigurację i zapisać ustawienia.

"Sort": Ograniczenie wyboru materiału:

off: Nieograniczony wybór materiału poprzez przycisk 2 i 5 1….8 Wybór materiału w między 1 do 8 materiałów do wyboru.

„Sor.X": materiały do wyboru (nie jest dostępny, jeśli Sort = OFF) W zależności od wartości, która została wpisana na „Sort”, dostępna będą ustawienia menu z Sor.1

do Sor.X.

Wybierz żądane materiały, które powinny być dostępne w czasie działania poprzez przycisk 2 i 5, p.r.t.: 4.2 Wstępny wybór ulubionych materiałów ("Sortuj").

'% Jednostka ": Wybór jednostki wilgoci % U /% W

Strzałka wskazuje na „% u”: wyświetlacz wilgotności = wilgotność [% u] Strzałka wskazuje na „% w”: wyświetlacz wilgotności = podstawa wilgotność [% u]

'T Jednostka ": Wybór jednostki temperatury ° C / ° F

° C: Wszystkie wartości temperatury podane są w stopniach Celsjusza ° F: Wszystkie wartości temperatury są w stopniach Farenheita

"ATC": automatyczna kompensacja temperatury

OFF: ATC wyłączone: Ręczne wprowadzanie temperatury do kompensacji temperatury za pomocą przycisków. ON: ATC włączone: Kompensacja temperatury przy pomiarze temperatury wewnętrznej lub za pomocą zewnętrznego czujnika temperatury.

"Auto-Hold": Automatycznie zatrzymanie wartość pomiarów

OFF: Auto Hold wyłączone: pomiar ciągły. ON: Auto-Hold włączone: po osiągnięciu stabilnego wyniku pomiaru, wartości

zostaną zatrzymane HLD. Po naciśnięciu przycisk Store zostaną wznowione nowe

pomiary.

Strona 6 z 31

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 7

Instrukcja do Wilgotnościomierza inwazyjnego Greisinger GMH 3830 www.conrad.pl

"Power.off": Wybór opóźnieniea funkcji automatycznego wyłączenia

1 ... 120: Opóźnienie wyłączenia zasilania w minutach. Urządzenie zostanie automatycznie wyłączone, gdy tylko minie ten czas, jeśli nie zostanie naciśnięty żaden przycisk lub brak komunikacji interfejsu

Off: funkcja Power-off nieaktywna (niezbędne do pracy ciągłej, np przy zasilaniu sieciowym)

'Out ": funkcja wyjścia

OFF: Brak funkcji wyjścia, najniższy pobór mocy SEr: Wyjściem jest interfejs szeregowy DAC: Wyjściem jest wyjście analogowe 0 ... 1V

"Adres": Wybór adresu bazowego, gdy funkcja wyjściowa = Interfejs szeregowy

01, 11, 21, ..., 91: adresy bazowe urządzenia do komunikacji z interfejsem.

„dAC.0Volt": Wyjście offset Kiedy Wyjście = wyjście analogowe

0.0 ... 100.0% Wprowadź żądaną wartość wilgoci, dla której potencjał wyjścia analogowego powinien być ustawiony na 0 V, np.: 0,0%

„dAC.1Volt": Wyjście offset Kiedy Wyjście = wyjście analogowe

0.0 ... 100.0% Wprowadź żądaną wartość wilgoci, dla której potencjał wyjścia analogowego powinien być ustawiony na 1 V, np.: 100,0%

Wskazówka: Ustawienia zostaną ustawione do pracy z ustawieniem ex-works, jeśli przycisk „Set” i „Store” zostaną naciśnięte jednocześnie przez ponad 2 sekundy.

Niektóre Podstawy Precyzyjnego Pomiaru Wilgotności Materiałów:

Zawartość wilgoci Wet-u i Podstawa Zawartość wilgoci w

Strona 7 z 31

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 8

Instrukcja do Wilgotnościomierza inwazyjnego Greisinger GMH 3830 www.conrad.pl

W zależności od zastosowania jednej z dwóch jednostek nie jest konieczne. Cieśle, stolarze oraz podobne zawody jak często używają jednostki wilgotności u (czasem określane jako MC). Przy ocenie drewna opałowego, zrębków itp, potrzebna jest podstawowa wartość współczynnika wilgoci „w”.

Urządzenie może zostać skonfigurowane tak, aby obsługiwało obie wartości. Proszę odnieść się do rozdziału konfiguracji urządzenia.

Wilgotność u lub MC (w stosunku do suchej masy) = zawartość wilgoci w masie suchej (patrz na strzałkę w lewym dolnym rogu!)

Wilgotność względna (f) – jest to stosunek aktualnego ciśnienia pary wodnej do maksymalnego w danej temperaturze.

• w różnych temperaturach powietrza taka sama wartość wilgotności względnej (np. 50%) będzie oznaczała zupełnie rożne ilości pary wodnej znajdującej się w powietrzu. Przykładowo wilgotność względna 50% w temperaturze 0°C wystąpi przy e = 3.05 hPa, w temperaturze +20°C przy e = 11.7 hPa (patrz tab.1.). Wartość E jest funkcją temperatury powietrza. Wraz ze wzrostem temperatury powietrza wartość E rośnie. zmiany temperatury powietrza, przy niezmienionej zawartości pary wodnej w powietrzu muszą pociągać za sobą zmiany wilgotności względnej (f). W przypadku niezmienionej zawartości pary wodnej (e) wzrost temperatury powoduje spadek (zmniejszenie się) wilgotności względnej. W przypadku spadku temperatury powietrza następuje wzrost wilgotności powietrza; ale do pewnych granic; Przykład:

• W powietrzu, które ma temperaturę 20°C wartość e = 12.3 hPa. Obniżamy temperaturę tego powietrza do 0°C. W takim razie e = 12.3, zaś wartość ciśnienia maksymalnego pary wodnej (E) jest taka, jaka wynika z temperatury tego powietrza (20°C; E = 23.4 (patrz tab. 1), co oznacza, że wilgotność względna wynosi ~52.6% (12.3 / 23.4).

• Przy obniżeniu temperatury do 15°C wilgotność względna tego powietrza wzrośnie do 72.3% (12.3 /

17.0), przy dalszym obniżeniu temperatury, do 10°C wartość ciśnienia maksymalnego pary wodnej E zrównała się z wartością prężności aktualnej e (e = E) i wilgotność względna osiągnęła wartość 100% (12.3 / 12.3), czyli powietrze jest już całkowicie nasycone parą wodną. Dalszy spadek temperatury powietrza powoduje, że cały nadmiar ilości pary wodnej ponad wartość E wynikający z nowej, obniżonej temperatury powietrza ulegnie kondensacji.

f =e/E *100%

4. Niedosyt wilgotności powietrza (Δ ) – różnica miedzy maksymalnym ciśnieniem pary wodnej i aktualnym w danej temperaturze, jednostka hPa

• od wartości niedosytu wilgotności zależy między innymi prędkość zachodzących procesów parowania; im jest on większy, tym parowanie jest (może być) szybsze. 5 Temperatura punktu rosy (td) – temperatura , w której zawarta w powietrzu para wodna staje się parą wodna nasyconą czyli e=E

• Wróćmy do przykładu. Od chwili, gdy powietrze osiągnęło temperaturę punktu rosy (10°C) i temp. powietrza dalej powoli spada, cały czas wilgotność względna ma wartość 100% i temperatura punktu rosy tego powietrza jest równa jego temperaturze. Cały nadmiar pary wodnej, ponad wartość ciśnienia maksymalnego pary wodnej (E) ulega kondensacji, czyli wykropleniu. Tak więc, po ochłodzeniu powietrza do 5°C, jego wilgotność względna wyniesie dalej 100%, jego temperatura punktu rosy (td) wyniesie 5°, e będzie = E (czyli 8.7 hPa,) wykropleniu w tej objętości powietrza ulegnie tyle wody, ile wynosi różnica między e= E w temperaturze, gdy po raz pierwszy powietrze to doszło do temperatury punktu rosy (czyli 10°) a e=E przy temperaturze 5°. [Policzymy: 12.3 - 8.7 = 3.6 hPa, tab. 1]. Dalsze ochłodzenie do temperatury 0°C doprowadzi do tego, że temperatura punktu rosy tego powietrza spadnie do 0°C, (gdzie e=E = 6.1 hPa) a wykropleniu będzie ulegać kolejna ilość wody, tak więc, z chwilą, gdy powietrze osiągnęło wilgotność względną równą100%, czyli

temperaturę punktu rosy, zachodzące procesy kondensacji powodujące zmianę stanu skupienia wody

Strona 8 z 31

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 9

Instrukcja do Wilgotnościomierza inwazyjnego Greisinger GMH 3830 www.conrad.pl

Zastosowana wartość

Wyświetlacz AUX.:

w powietrzu, przy dalszym spadku temperatury powietrza powodują utrzymywanie się wilgotności względnej na poziomie 100% i obniżanie się ilości pary wodnej w powietrzu. Spada przy tym, tak samo jak i temperatura powietrza, temperatura punktu rosy (f(e)), przy czy obie wartości są sobie równe (td = tp).

5. Wilgotność bezwzględna (a) – masa ([kg] lub [g]) pary wodnej znajdująca się aktualnie w jednostce objętości powietrza, określa się ją w kg(lub g)/m

Funkcje specjalne urządzenia

466 próbek drewna i 28 materiałów budowlanych są zapisywane bezpośrednio w pamięci urządzenia: Dokładniejsze pomiary można było w ten sposób osiągnąć w porównaniu do typowych urządzeń dostępnych na rynku. Nawet użycie skomplikowanych tabel konwersji materiałów budowlanych może nie być więcej konieczne! Przykład: Często urządzenia do pomiaru wilgoci w drewnie korzystają z jednej grupy pomiarowej dla świerka i dębu, gdzie w rzeczywistości odchylenie tych charakterystyk to więcej niż 3%! (Podstawą do tego stwierdzenia są kompleksowe badania statystyczne, i używane

zakresy pomiarowy 7-25%). Ten błąd losowy nie występuje dla całej serii GMH38xx, dzięki zastosowaniu indywidualnych charakterystyk który został osiągnięty przy najwyższej możliwej do osiągnięcia rozdzielczości. Ekstremalnie szeroki zakres pomiarowy: 0-100% (w zależności od krzywej charakterystyki) - procentowej zawartości wilgoci w drewnie. Szacowania wilgotności: Dodatkowo do

wartości pomiarowej, jednostki szacowania wilgotności będą równocześnie wyświetlane na urządzeniu.

Funkcja automatycznego zatrzymania (Auto-Hold):

Szczególnie podczas pomiaru suchego drewna, ilość ładunków elektrostatycznych i inne podobne zakłócenia mogą wpływać negatywnie na wartość pomiaru. Przy włączonej funkcji Auto-Hold urządzenie pozyska dokładną wartość pomiarową automatycznie. Podczas, gdy urządzenie może być umieszczone w dół, aby uniknąć zakłóceń wywołanych przez wyładowania ładunków statycznych zgromadzonych na odzieży itp. Po uzyskaniu wartość pomiaru, na wyświetlaczu zmieni się opis na "HOLD": Wartości zostaną zatrzymane, o ile nowy pomiarowy nie zostanie zainicjowany przez naciśnięcie przycisku 6 (Store).

Automatyczna kompensacja temperatury (Atc):

Dokładna kompensacja temperatury jest ważne dla solidnego pomiaru wilgotności drewna. Urządzenia te wyposażone są w wysokiej jakości wejście dla termopary-termoelementów typu K. W ten sposób można połączyć wspólne sondy temperatury i sondy powierzchniowe.

Czas potrzebny na dokonanie pomiaru tą metodą zostanie znacznie obniżona w porównaniu do pomiaru standardowego (bez kompensacji temperatur powierzchniowych). Kompensacja

temperatury odbywa się automatycznie, w zależności od ustawienia i podłączonej sondy. Odpowiednia temperatura pojawi się na krótko, po naciśnięciu przycisku "Temp".

W związku z tym stosuje się temperaturę wartość:

Strona 9 z 31

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 10

Instrukcja do Wilgotnościomierza inwazyjnego Greisinger GMH 3830 www.conrad.pl

temperatury

Atc włączone

Sonda temperatury jest podłączona

Pomiar temperatury zewnętrznej

za pomocą podłączonej sondy

Wyświetlacz strzałka

"T" Extern.

Sonda temperatury nie jest podłączona

Pomiar temperatury za pomocą

czujnika wewnętrznego urządzenia

Atc

wyłączone

Niezależny pomiar z sondy

temperatury

Ręczne wejście temperaturowe:

Aby zmienić wartość, naciśnij klawisz temperatury, a następnie za pomocą

przycisku 2 lub przycisku 5  aby

wprowadzić wybór temperatury potwierdź „Store” (przycisk 6)

Tabela 4.2: Zastosowanie współczynnika kompensacji temperatury

Uwaga: W przypadku podłączenia sondy która nie jest izolowana, trzeba poddać całość podłączenia obserwacji, aby sonda nie dotykała drewna lub elektrody znajdującej się pobliżu elektrody nieekranowanej. Proponujemy korzystanie z naszej izolowanej sondy GTF38 (sondy takie są na wyposażeniu standardowym dla serii urządzeń pomiarowych SET38HF i SET38BF).

Pomiar w drewnie: Pomiar z zastosowaniem dwóch szpikulców pomiarowych: Zazwyczaj drewno jest mierzona za pomocą szpikulców pomiarowych. Używane elektrody: elektrody inwazyjne GSE91 lub GSG91 lub elektrody tłoczkowe GHE91. Dla pomiarów drewna, należy uderzyć z całej siły szpicem w mierzone drewno, zapewniając dobry kontakt między szpikulcami i drewnem (wahania styku pomiędzy drewnem mierzonym a szpikulcem powinny być minimalne).

Wybierz prawidłowy rodzaj drewnopochodny (patrz załącznik

stabilna wartość pomiaru (niestabilna: % miga), lub skorzystaj z automatycznej funkcji przytrzymania

(Auto-Hold) - (patrz rozdział 3.3 Funkcja Auto-Hold). Większość dokładnych pomiarów mogże być wykonywane w zakresie od 6 do 30%. Poza tym zakresie uzyskanie wysokiej dokładność będzie dużó mniejsze, ale urządzenie dostarczy wartości referencyjnej, która jest wystarczająca do badania zgrubnego.

Pomiary wilgotności drewna: Drewno jest tworzywem anizotropowym i higroskopijnym. Stąd jego własności mechaniczne zależą od kształtowania się jego wilgotności. W każdym zastosowaniu drewna musi być przestrzegana zasada utrzymania stałej wymaganej wilgotności technicznej, równoważnej przy której nie zmienia one swoich kształtów. By jednak wykorzystać drewno w sposób optymalny pod względem technicznym, należy dbać o jego wilgotność a to można czynić wyłącznie przez dokładne sprawdzanie jego wilgotności.

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

A). Upewnij się, mierząc prawidłową temperaturę (patrz rozdział 3.4). Podpowiedź: specjalny czujnik temperatury GTF38 może być uchwycony w otworze wraz z przygotowaną wcześniej elektrodą (patrz rysunek po lewej) .Teraz należy odczytać wartość pomiaru lub, gdy po uaktywnieniu funkcji

Auto-Hold zainicjować nowy pomiar naciskając Store / ↵ (przycisk 6). Zmierzona rezystancja będzie bardzo wysoka przy pomiarze suchego drewna (<15%), w ten sposób pomiar będzie potrzebował więcej czasu do osiągnięcia wartości

końcowej. Między innymi ładunki elektrostatyczne mogą chwilowo zafałszować pomiar. Dlatego uważaj na wyładowania statyczne i odczekaj na tyle długo, aż pojawi się

Strona 10 z 31

www.conrad.pl

Page 11

Instrukcja do Wilgotnościomierza inwazyjnego Greisinger GMH 3830 www.conrad.pl

Badanie wilgotności drewna można dokonywać wieloma sposobami. Pierwszą z nich jest bardzo dokładna i stosowana w warunkach laboratorium zakładowego i suszarniach do drewna. Natomiast druga elektrometryczna jest stosunkowo praktyczna i stosowana wszędzie a szczególnie w zakładach przerobu drewna na składach drzewnych w dużych i małych zakładach rzemieślniczych.

Metoda suszarkowo-wagowa Metoda suszarkowo-wagowa polega na pobraniu próbki o wymiarach 2x2x2 cm ze środka badanej

deski czy elementu w odległości 15-25 cm od czoła. Następnie dokonuje się ich ważenia z dokładnością do 0,01g. Zważone próbki umieszcza się w suszarce elektrycznej- laboratoryjnej, wyposażonej w termoregulację. która utrzymuje temperaturę na żądanym poziomie z dokładnością do +/- 5 °C. Proces suszenia próbek odbywa się w granicach 100 °C i do chwili kiedy próbki osiągną stały ciężar, tj. jaki był między przedostatnim a ostatnim ważeniem i nie przekracza 0,3%. Znając ciężar próbki wilgotnej (Gw) i po wysuszeniu (Go), wilgotność drewna (Wo) oblicza się z dokładnością do 0,5% wzorem jak niżej :

Wo={Gw - Go}over{Go} . 100%

Oznaczenia do wzoru; Wo - wilgotność drewna w %, Gw - początkowy ciężar próbki w g , Go - ciężar próbki po wysuszeniu w g,

Metoda elektrometryczna

Metoda elektrometryczna polega na pomiarze oporu elektrycznego, który zmienia się wraz ze zmianami wilgotności drewna. Przewodnictwo elektryczne zwiększa się przy przejściu drewna ze stanu absolutnie suchego (0% wilgotności), do punktu nasycenia włókien (30%), natomiast dalszy wzrost wilgotności powoduje nieznaczne zmiany przewodnictwa i dlatego nie jest w pomiarach uwzględniany.

Wilgotnościomierze

Istnieje na rynku szereg typów wilgotnościomierzy. Do prostych w obsłudze należy wilgotnościomierz D-3 (fot.), który dokonuje pomiaru wilgotności drewna od 6% do 30% wilgotności bezwzględnej. W

celu dokonania pomiaru wybiera się przełącznikiem GATUNEK DREWNA, przewidzianą temperaturę badanego drewna (0-50 °C) i płynnym ruchem wbija się elektrody w drewno tak, by linia łącząca elektrody była zawsze prostopadła do przebiegu włókien. Po prawidłowym wbiciu elektrod zaświeci się jedna z diod lub dwie sąsiednie. Zaświecenie się dwóch sąsiednich diod oznacza, że wilgotność jest między nimi np. „18„ i „20„ i wynosi 19%. Zaświecenie się diody 6% oznacza, że jest równa 6% lub mniejsza, natomiast w przypadku zaświecenia się diody 30% jest równa lub większa od 30%.

Przy pomiarach drewna metodą elektromagnetyczną należy zawsze przestrzegać ustaleń podanych w normie PN-84/D-04150 oraz instrukcji obsługi, szczególnie dotyczących miejsca pomiaru, ich

krotności oraz sposobu odczytu. Praktyka i doświadczenie zawodowe przekonuje, że bez takich przyrządów nie można w sposób prawidłowy dokonywać jakiejkolwiek produkcji drzewnej i dlatego powinien on znajdować się na wyposażeniu każdego nawet najmniejszego zakładu drzewnego.

POWSZECHNIE WIADOMO, ŻE KWESTIA KONTROLOWANIA SPADKU WILGOTNOŚCI DREWNA W CZASIE TRWANIA PROCESU SUSZENIA MA DLA PRAWIDŁOWEGO PRZEBIEGU TEGO PROCESU PIERWSZORZĘDNE ZNACZENIE, PONIEWAŻ POZWALA NA WŁAŚCIWY DOBÓR PARAMETRÓW SUSZENIA, CO Z KOLEI WPŁYWA W DUŻYM STOPNIU NA JAKOŚĆ SUSZONEGO MATERIAŁU.

Strona 11 z 31

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 12

Instrukcja do Wilgotnościomierza inwazyjnego Greisinger GMH 3830 www.conrad.pl

Znanych jest kilka metod pomiaru wilgotności drewna, wśród których wyróżniamy:

- metody nieelektryczne: metoda suszarkowo-wagowa, metoda destylacyjna

- metody elektryczne: metoda oparta na zależności oporności elektrycznej drewna od jego

wilgotności, metoda oparta na zależności stałej dielektrycznej drewna od zawartej w nim wilgoci.

• METODA SUSZARKOWO- -WAGOWA stosowana jest najczęściej przy określaniu wilgotności drewna w pracach badawczych i laboratoryjnych, a poza tym używana jest także w przemyśle (deski

kontrolne).

Zaletami jej są dokładność oznaczenia wilgotności oraz prostota wykonywania pomiarów. Ponadto pozwala ona na określenie wilgotności drewna przy użyciu niezbyt kosztownych urządzeń.

Wadą metody jest konieczność pozyskania próbek z materiału przeznaczonego do dalszej obróbki, stosunkowo długi okres suszenia próbek oraz ulatnianie się związków lotnych w czasie ich suszenia, co powoduje otrzymywanie wyników obarczonych błędem dodatnim.

Do badania zmian wilgotności drewna używa się tzw. desek kontrolnych. Deski kontrolne o długościach 1-1,5 m wykonuje się, przed wprowadzeniem materiału do suszarni, ze sztuk tarcicy wykazujących najwyższą wilgotność. Z tych samych sztuk tarcicy wyrabia się próbki do określenia wilgotności początkowej oraz próbki dla określenia istniejących naprężeń. Z tarcicy cienkiej pobiera się próbki w odległości ponad 25 cm od czoła, z materiałów o większej grubości - w odległości ponad 40 cm od czoła. Pobrane w ten sposób próbki służą do określenia wilgotności zarówno desek kontrolnych, jak i przygotowanej do suszarni partii tarcicy. Do oznaczania wilgotności drewna stosuje się w tym celu metodę suszarkowo- wagową. Jednocześnie waży się deski kontrolne określając ich ciężar początkowy GW. Znając wilgotność deski kontrolnej W0 i jej ciężar początkowy GW, możemy ze wzoru na wilgotności obliczyć ciężar deski kontrolnej w stanie całkowicie suchym G0. Znając ciężar właściwy deski kontrolnej w stanie całkowicie suchym G0 możemy w każdej chwili określić według wzoru jej bieżącą wilgotność, opierając się tylko na określeniu jej ciężaru GW. Chcąc wyrazić obliczoną wilgotność w procentach należy otrzymany wynik pomnożyć przez 100.

• METODA DESTYLACYJNA stosowana jest szczególnie w przypadku określania wilgotności drewna zawierającego ciała lotne, jak na przykład olejki eteryczne, terpeny, tłuszcze, żywice, środki

impregnacyjne itp.

Zaletą metody jest duża dokładność oznaczenia wilgotności drewna.

Wadą jest zapalność i toksyczność rozpuszczalnika, konieczność rozdrobnienia drewna oraz stosunkowo długi czas określania wilgotności drewna. Stosowana jest najczęściej w pracach

badawczych i laboratoryjnych oraz przy chemicznym przerobie drewna.

• Do szybkiego określania wilgotności tarcicy w przemyśle stosuje się WILGOTNOŚCIOMIERZE ELEKTRYCZNE. Wyróżnia się dwa typy wilgotnościomierzy: OPOROWE, oparte na pomiarze oporu elektrycznego drewna i POJEMNOŚCIOWE, oparte na pomiarze pojemności elektrycznej kondensatora z próbkami drewna. Najczęściej spotykanymi w przemyśle wilgotnościomierzami (blisko 90%) są wilgotnościomierze oporowe. Wykorzystują one fakt, że drewno wraz ze zmianą wilgotności zmienia swój opór elektryczny.

Strona 12 z 31

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 13

Instrukcja do Wilgotnościomierza inwazyjnego Greisinger GMH 3830 www.conrad.pl

Drewno suche jest dielektrykiem; jego opór właściwy zamyka się w granicach 1*1013 – 3*1014 cm. W przedziale higroskopijnym ( 0 – 30% wilgotności ) opór właściwy zmniejsza się w stosunku

odwrotnie proporcjonalnym do wzrostu wilgotności i przy wilgotności granicznej błon (ok. 30%) osiąga wartość 105 – 106 cm, czyli przybliżoną wartość oporu właściwego wody.

Powyżej wilgotności granicznej błon zanika proporcjonalność między wzrostem wilgotności a zmniejszaniem się oporu elektrycznego. Wzrost wilgotności drewna w przedziale 30 – 80% powoduje mniejsze zmiany oporu właściwego niż wzrost wilgotności w przedziale higroskopijnym. Przy przejściu od stanu suchego do wilgotności granicznej błon opór właściwy zmniejsza się 106 - 103 razy, przy przejściu od wilgotności 30% do wilgotności 100% zmniejsza się 10 razy.

Drewno drzew liściastych ma mniejszy opór właściwy niż drewno drzew iglastych. Różnice gatunkowe są duże. Zasadnicze znaczenie ma wpływ wilgotności na opór właściwy drewna, przy czym wpływ wody wolnej jest znacznie mniejszy od wpływu wody związanej.

Drewno w stanie wilgotnym uważa się za półprzewodnik o przewodnictwie jonowym. Występujące w drewnie sole mineralne są elektrolitami, a rozpuszczając się w nawilżanym drewnie, zwiększają jego przewodnictwo właściwe. Wpływ wilgotności na przewodnictwo elektryczne ma zasadnicze znaczenie, wobec którego inne czynniki, jak gatunek, gęstość i temperatura drewna schodzą na drugi

plan.

Duże znaczenie ma natomiast kierunek anatomiczny – przewodnictwo elektryczne wzdłuż włókien jest około 2 razy większe niż w poprzek włókien.

Krzywa obrazująca zależność między przewodnictwem elektrycznym a wilgotnością drewna przebiega w przedziale higroskopijnym prostoliniowo, powyżej wilgotności granicznej błon krzywoliniowo, a w drewnie nasyconym wodą zbliża się asymptotycznie do przewodnictwa właściwego wody.

Mając na uwadze powyższe, zakres pomiaru wilgotnościomierzy oporowych jest w zasadzie opracowany do przedziału higroskopijnego. Określenie wilgotności drewna powyżej punktu nasycenia włókien metodą pomiaru oporności jest obarczone tak dużym błędem, że pomiary te mogą służyć jedynie dla celów orientacyjnych, gdyż wilgotnościomierze oporowe wykazują dokładność rzędu 1 – 2% do punktu nasycenia włókien, natomiast powyżej tego punktu możliwe są błędy 5 – 10%. Według innych starszych danych rozrzut ten jest większy.

Długość elektrod stosowanych do pomiarów wilgotności drewna powinna być dostosowana do grubości suszonego materiału. Ta część elektrod, która znajduje się w drewnie (z wyjątkiem zakończenia) powinna być pokryta warstwą materiału izolacyjnego np. igielitu lub pokryta emalią. Wskazane jest, aby głowice elektrod były również pokryte warstewką izolacyjną. Krótkie elektrody mogą być wykonane bez izolacji. Z uwagi, iż elektrody w czasie pomiarów znajdują się przez stosunkowo długi okres czasu w bardzo niekorzystnych warunkach, powinny być one wykonane ze stali nierdzewnej lub powinny być powlekane warstewką niklu, chromu lub cyny.

Dla właściwego wykonania samych pomiarów wilgotności obydwie elektrody należy osadzić w drewnie obok siebie w kierunku prostopadłym do przebiegu włókien, w takiej odległości, jakiej wymaga dany typ aparatu ( przeważnie w granicach 20 – 30 mm ). Według niektórych producentów należy dokonać dwóch pomiarów, jeden poprzecznie do włókien, a drugi wzdłuż włókien i wyliczyć średnią.

Strona 13 z 31

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 14

Instrukcja do Wilgotnościomierza inwazyjnego Greisinger GMH 3830 www.conrad.pl

Na dokładność pomiaru ma także wpływ nierównomierny rozkład wilgotności w drewnie. Elektrody czujnika należy wbijać tylko w biel lub w twardziel, w przeciwnym razie wyniki pomiaru będą zakłócone przez duże zróżnicowanie wilgotności i odmienny charakter badanego drewna. Nierównomierny rozkład wilgotności występuje także na przekroju poprzecznym tarcicy. W warstwie środkowej jest ona wyższa, w zewnętrznych niższa. Dlatego zalecane jest wbijanie elektrod czujnika pośrodku szerokości badanej sztuki, w odległości co najmniej 0,5 m od czoła na 1/2 i 1/3 głębokości. Przewodność w dużym stopniu zależy od jakości elektrycznego kontaktu między elektrodami czujnika wilgotności z drewnem. Najczęściej taki kontakt zapewnia zastosowanie igłowych elektrod, wbitych w drewno. W innym sposobie elektrody umieszcza się w otworach wykonanych w drewnie, przy czym otwory z elektrodami są zalewne żywicą epoksydową.

Na przewodnictwo elektryczne drewna oprócz wilgotności wywiera również wpływ i jego temperatura. Z tego też względu należy w zależności od stosowanej temperatury suszenia wprowadzić poprawki do odczytów wilgotności uzyskiwanych na wilgotnościomierzu.

Wilgotnościomierze pojemnościowe mierzą zmiany, jakie zachodzą w obwodzie wysokiej częstotliwości pod wpływem włożenia w kondensator próbki drewna. Stała dielektryczna drewna wynosi od 2,5 do 4, a wody 81. W tych warunkach wraz ze wzrostem wilgotności drewna następuje zwiększenie stałej dielektrycznej, a w konsekwencji zwiększenie pojemności. Za pomocą wilgotnościomierza dokonujemy pomiaru pojemności z podaniem procentowej wilgotności drewna na skali miernika. Zakres pomiaru wilgotnościomierzy pojemnościowych jest nieograniczony. Wilgotnościomierze te mają wbudowany przełącznik, umożliwiający pomiar procentowej wilgotności różnych gatunków drewna, materiałów drzewnych, a nawet i materiałów budowlanych. Pomiar odbywa się bez zniszczenia materiału przez przyłożenie okładek kondensatora do badanego materiału. Ujemną cechą wilgotnościomierzy pojemnościowych jest to, że wskazania są w dużym stopniu zależne od gęstości drewna, a jak wiadomo gęstość drewna znacznie zmienia się, nawet w granicach jednego gatunku. Według starszych badań uważano, iż tego typu wilgotnościomierze wymagają stosowania dokładnie obrobionych próbek, o określonych wymiarach, co powoduje, że nie nadają się one do doraźnego określania wilgotności w tarcicy, w takich wymiarach i warunkach, w jakich drewno spotyka się w praktyce.

Badania wilgotności w innych materiałach:

Badanie materiałów twardych (beton lub podobne): Szczotka pomiarowe z sondami typu (GBSL91 lub GBSK91):

Strona 14 z 31

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 15

Instrukcja do Wilgotnościomierza inwazyjnego Greisinger GMH 3830 www.conrad.pl

Wiercenia dwóch otworów Ø6mm (GBSK91) lub Ø8mm

(GBSL91), w odstępach od 8 do 10 cm w materiałach, które mają być mierzone. Nie należy używać wierteł bez krawędzi: wynikające wzrosty ciepła odparowują wilgoć

co spowoduje wadliwe pomiary. Poczekaj co najmniej 10 minut, zdmuchnąć pył z otworów, oczyścić je z kurzu. Zastosuj przewody pomiarowe podłączone sondy typu szczotka i włóż je w otwory. Wybierz odpowiedni

materiał (patrz Dodatek B: Dodatkowe materiały),

odczytaj wartość pomiarową. Zauważmy, że jeżeli otwory wyschły za bardzo przez pomiarem, urządzenie będzie mierzyć wartość zbyt niską! Efekt ten może być

kompensowane za pomocą wiązek przewodności: włóż wiązki przewodzące pomiędzy otwory o sondy typu

szczotka, i niech prowadnica elektrody zostanie umieszczona w otworze na około 30 minut przed pomiarem (przy wyłączonym urządzeniu). Temperatura kompensacji nie odgrywa żadnej roli przy korzystaniu z pomiaru materiałów budowlanych.

Pomiar w Materiałach miękkich (polistyren lub podobny): Pomiar za pomocą szpilek lub końcówek

pomiarowych:

Użytkowe elektrody: Elektrod inwazyjne GSE91 lub GSG91, elektrody tłokowe GHE91. Postępowanie w sposób opisany w rozdziale pomiaru w drewnie.

Pomiar ładunków masowych, bale i inne materiały specjalne:

Sondy użytkowe np wtrysku GSF38 sonda lub szpilki pomiarowe GMS 300/91 zamontowane na GSE91 lub GSG91. Pomiary szyn, zrębków drewna, materiałów izolacyjnych i podobne: Podczas

korzystania z sondy pomiarowej inwazyjnej, należy unikać ruchów oscylacyjnych szpilki podczas wpychania jej w materiał. W przeciwnym razie zagłębienia między sondami i materiałem mogą

zafałszować pomiar. Materiał powinien być w wystarczającym stopniu ściśnięty wokół sondy pomiarowej. W przypadku wątpliwości należy powtórzyć pomiar kilka razy: najwyższa wartość pomiaru jest najbardziej dokładna. Zwłaszcza przy użyciu sondy inwazyjnej, należy zwrócić uwagę na plastikowy izolator „Foulness Free” (położony bezpośrednio pod szpilką pomiarową). Pomiar Beli słomy i siana: Należy zawsze wprowadzać elektrody od gładkiej stronie beli, nigdy ze strony okrągłej! Sonda może być włożona przy użyciu znacznie mniejszej siły.

Pomiar z materiałów, które nie mają przechowywanej żadne charakterystyki

Wybierz grupę reprezentatywną dla materiałów uniwersalnych .h.A., .h.b., .h.c. and .h.d. (na przykład odpowiadające parametrom A, B, C i D GHH91) jeżeli tabela konwersji istnieje. Uwaga: Ocena wilgoci Wilgotny / Suchy dla istotnych grup jest ważna tylko dla drewna! Proszę pamiętać, co następuje przy użyciu kompensacji temperatury: Automatyczna kompensacja temperatury powinna być zawsze aktywna podczas pomiaru drewna (Act on), dla wszystkich innych materiały automatyczna kompensacja temperatury powinna zostać wyłączona (Act off) i należy wprowadzić ręcznie temperaturę na poziomie 20 ° C. Dodatkowo dla GMH3850: Urządzenie GMH3850 możne zapisać do 4 dodatkowych charakterystyk użytkownika. W tym celu odpowiadające pomiary z punktem odniesienia dla danego materiału muszą być przeprowadzone, dla których dokładna zawartość wilgoci może być określona z użyciem sondy DARR lub metody CM. Wyniki mogą być przechowywane w urządzeniu z pomocą GMHKonfigSoftware, i mogą być dostępne przez bezpośrednio na urządzeniu.

Strona 15 z 31

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 16

Instrukcja do Wilgotnościomierza inwazyjnego Greisinger GMH 3830 www.conrad.pl

Porady dotyczące funkcji specjalnych

Ocena wilgotności (’WET’ - ’MEDIUM’ - ’DRY) (Wilgotny, Średnio wilgotny, Suchy):

Niezależnie do wartości pomiarowej, jednostki szacowania wilgotności będą równocześnie wyświetlane. Jest to tylko szacunkowa wartość wilgoci która jest tylko wartością wytyczną, ocena końcowa jest zależna od zastosowanego materiału np.: Nawierzchnia betonowa w podłodze ZE, ZF bez dodatków: Gotowość bez ogrzewania podłogowego w 2,3% z ogrzewaniem podłogowym 1,5% posadzki anhydrytowej chodnik AE, AFE: Gotowość bez ogrzewania podłogowego do 0,5% z ogrzewaniem podłogowym 0,3% * Drewno może już być również użyteczne, gdy urządzenie pomiarowe nadal wyświetla „mokre”. Odpowiednie standardy i instrukcje muszą być przestrzegane! Urządzenie może tylko uzupełniać umiejętności osoby dokonującej pomiary i ocenę, ale nie może jej zastąpić!

Wstępny wybór ulubionych materiałów ("Sort"):

Wstępnie wybór różnych materiałów (do 8) można wybrać z menu aby poprawić skuteczność pracy z urządzeniem. Na przykład można ustawić menu Sortowanie do 4 i zapisać żądane materiały w Sor.1, Sor.2, Sor.3 i Sor.4 jeśli chcemy tylko mierzyć 4 różne grupy materiału. Znajdujące się w rozdziale 2.2 "Sor.X": materiały do wyboru (funkcja nie jest nie dostępna, jeśli Sort = off). Można wtedy wybrać 4 żądane materiały za pomocą przycisków w górę iw dół, po wyjściu z menu. Tak więc zmianę materiału podczas pomiaru można zrobić wygodnie. Podczas ustawiania Sort = On (włączony) wszystkie materiały będą dostępne. Sor.1 do Sor.4 nadal będą dostępna w tle do wyboru przy ustalaniu menu Sort. = 4 wybór będzie ograniczony do 4 wprowadzonych materiałów. Jeżeli chcesz tylko używać do jednego materiału do pomiaru: Należy ustawić menu Sortowanie (Sort) na 1, co uniemożliwi zmianę na inny materiał, co wyeliminuje błędne działanie.

Wyjścia:

Wyjście może być wykorzystane jako interfejs szeregowy (dla kart GRS3100 lub adapter interfejsu GRS3105) lub jako wyjście analogowe (0-1V). Jeśli nie jest potrzebny żaden z obu, zalecamy przełączenie wyjścia na wyłączone, ponieważ spowoduje to przedłużenie żywotność baterii.

Interfejs - adres bazowy ("ADR."):

Dzięki zastosowaniu konwertera z izolowanym elektrycznie interfejsem GRS3100, GRS3105 lub USB3100 (wyposażenie dodatkowe) urządzenie może być podłączone do komputera. Z GRS3105 możliwe jest podłączenie do 5 urządzeń pomiarowych z rodziny GMH3000 do jednego interfejsu (patrz też podręcznik do urządzenia GRS3105). Jako warunek wstępny adresy bazowe wszystkich urządzeń nie muszą być identyczne. W przypadku kilku urządzeń będących połączone poprzez jeden interfejs upewnij się, aby skonfigurować odpowiednio adresy bazowe. W celu uniknięcia błędów transmisji, istnieje wdrożonych kilka elementów kontroli bezpieczeństwa (np CRC). Urządzenie posada dwa kanały:

- Kanał 1: Wilgotność materiału w % i adres bazowy

- Kanał 2: Temperatura

Uwaga: Wartości pomiarowe i zasięg odczytu za pośrednictwem interfejsu są zawsze podawane w wybranej jednostce na wyświetlaczu (° C / ° F)!

Strona 16 z 31

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 17

Instrukcja do Wilgotnościomierza inwazyjnego Greisinger GMH 3830 www.conrad.pl

1 2 Kod

Nazwa/funkcja

1 2 Kod

Nazwa/funkcja

X X 0

Normalny odczyt wartości

X X 202

Odczyt jednostki wyświetlacza

X X 3

Odczyt wartości systemowych

X X 204

Odczyt punktu dziesiętnego wyświetlacza

X 12

Odczyt parametru ID

X 205

Odczyt rozszerzonego typu pomiaru na wyświetlaczu

X X 176

Odczyt minimalnego zakresu pomiaru

X 208

Odczyt licznika kanału

X X 177

Odczyt maksymalnego zakresu pomiaru

X X 214

Odczyt skali korekty X X 178

Odczyt jednostki pomiarowej

X X 215

Ustawienie skali korekty

X X 179

Odczyt jednostki pomiarowej, punkt dziesiętny

X X 216

Odczyt przemieszczenia punktu zero 0

X X 180

Odczyt typu pomiaru

X X 217

Ustawienie przemieszczenia punktu zero 0

X 194

Ustawienie jednostki wyświetlanej

X 222

Odczyt opóźnienie wyłączenia

X X 199

Odczyt typu pomiaru na wyświetlaczu

X 223

Ustawienie opóźnienia wyłączenia

X X 200

Odczyt minimalnego zakresu wyświetlacza

X 240

Reset

X X 201

Odczyt maksymalnego zakresu wyświetlacza

X 254

Odczyt identyfikatorów

programu

Obsługiwane funkcje Interfejsu:

Poniższe standardowe pakiety oprogramowania przeznaczone są do przesyłania danych:

! EBS9M: 9-kanałowe oprogramowanie do nagrywania i wyświetlania wartości pomiarowych ! Easycontrol: Uniwersalne oprogramowanie wielokanałowe (EASYBUS-, RS485, i / lub możliwe d zastosowania GMH3000) do nagrywania w czasie rzeczywistym i prezentacji danych pomiarowych w formacie bazy danych Access®. W przypadku, gdy chcesz rozwijać własne oprogramowanie, oferujemy pakiety rozwojowe GMH3000, w tym 32-bitowe uniwersalne funkcje biblioteki dla systemu Windows ("GMH3000.DLL") wraz z dokumentacją, które mogą być używane przez wszystkie "poważne" języki programowania.

- Przykładowe oprogramowanie pod Visual Basic 6.0, Delphi 1.0 , TP, LabVIEW

Wyjście analogowe - Skalowanie z DAC.0 i DAC.1

Za pomocą DAC.0 i DAC.1 wartości wyjściowe mogą być szybko skalowane do Twoich potrzeb. Należy pamiętać, aby nie podłączać nisko rezystywnych obciążeń do wyjścia, w przeciwnym razie wartości wyjściowe będą błędne. Ładunki powyżej około 10kOhm są krytyczne. Jeżeli wyświetlacz przekracza wartość ustawioną przez DAC.1, wówczas będą na wyjściu napięcia rzędu 1V. Jeśli wartość na wyświetlaczu spadnie poniżej wartości ustawionej przez urządzenie na DAC.0, na wyjściu pojawi się napięcie rzędu 0 V, dla wyjścia w przypadku błędu (Err.1, Err.2, bez czujnika, itd.), urządzenie będzie stosować napięcie na wyjściu nieco powyżej 1V. Okablowanie złącza: Uziemienie GND

+Uout

Uwaga: Trzeci styk musi pozostać niepodłączony! Należy stosować jedynie złączki Stereo!

Strona 17 z 31

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 18

Instrukcja do Wilgotnościomierza inwazyjnego Greisinger GMH 3830 www.conrad.pl

Informacja wyświetlana:

Znaczenie:

Jak można temu zaradzić:

Niskie napięcie akumulatora, urządzenie będzie nadal pracować przez krótki czas Jeśli zasilanie sieciowe: podpięte jest złe napięcie

Wymienić akumulatorek lub baterię

Wymienić zasilacz, jeśli usterka nadal występuje: Urządzenie jest

uszkodzone

Niski poziom zasilania

Jeśli zasilanie sieciowe: podpięte jest złe napięcie

Wymienić akumulatorek lub baterię

Sprawdź / wymień zasilacz, jeśli usterka nadal występuje: Urządzenie

jest uszkodzone

Brak wskazania lub Dziwne informacje na

wyświetlaczu Urządzenie nie reaguje na naciśnięcie klawiszy

Niski poziom zasilania

Jeśli zasilanie sieciowe: podpięte jest złe napięcie

Błąd systemu

Uszkodzone urządzenia

Wymienić akumulatorek lub baterię, Sprawdź / wymień zasilacz, jeśli usterka nadal występuje: Urządzenie

jest uszkodzone,

Odłącz zasilanie, wyjmij baterię i odczekaj w takim stanie kilka minut, aż nastąpi reset ustawień systemowych. Następnie włącz zainstaluj (podłącz)

zasilanie,

Zwróć urządzenie do producenta celem naprawy urządzenie

----

Błąd czujnika: żaden materiał nie został podłączony (Pomiar Wartość poniżej dopuszczalnego zakresu), brak prawidłowego sygnału; ładowanie na sondzie, urządzenie rozładowuje

(odp. dla suchego drewna)

Czujnik lub urządzenie są uszkodzone

Podepnij właściwy materiał do pomiarów; Poczekaj na pełne rozładowanie

sondy;

Zwróć urządzenie do producenta celem naprawy urządzenie

Err. 1

Wartość pomiarowa przekracza zakres

pomiarowy;

Podpięta została zła sonda; Sonda lub urządzenie są uszkodzone; Brak właściwej sondy w pobliżu

nieekranowanej elektrody

Sprawdź jaki został ustawiony zakres i czy został wybrany właściwy materiał. Możliwe, że temperatura jest za

wysoka

Sprawdź sondę; Zwróć urządzenie do producenta celem naprawy urządzenie; Użyj ekranowanej sondy lub właściwej

elektrody

Err. 2

Wartość pomiarowa przekracza zakres

pomiarowy;

Podpięta została zła sonda; Sonda, kabel, lub urządzenie są uszkodzone;

Sprawdź jaki został ustawiony zakres i czy został wybrany właściwy materiał. Możliwe, że temperatura jest za niska Sprawdź sondę; Zwróć urządzenie do producenta celem naprawy urządzenie;

Err. 7

Błąd systemowy

Zwróć urządzenie do producenta celem naprawy urządzenie

Błędy i komunikaty systemowe:

Aplikacje pomiaru sklejki drewnianej (płyty wiórowej) w konstrukcjach, zgodnie z normą

DIN 1052-1 (certyfikat MPA).

Instrument pomiarowy z wykorzystaniem krzywej h.460 (FIR) został potwierdzony przez MPA Stuttgart (Otto Graf Institute) do zastosowań w konstrukcjach z drewniana klejonego zgodnie z normą DIN 1052-1 dla następujących urządzeń:

- Przewód pomiarowy GMK38

- Elektroda tłokowa GHE91 (zalecane) lub elektrody inwazyjna GSE91

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

Strona 18 z 31

www.conrad.pl

Page 19

Instrukcja do Wilgotnościomierza inwazyjnego Greisinger GMH 3830 www.conrad.pl

Kontrola dokładności / Regulacja systemu.

Dokładność może być kontrolowany za pomocą adaptera do badania GPAD 38 (dodatkowe wyposażenie). Aby sprawdzić precyzyjny wybór charakterystyki materiału Ref. należy wybrać jako wyświetlacz wilgoci % u i podłączyć adapter testowy do końcówek pomiarowych. Urządzenie musi wyświetlać wydrukowaną wartość dla GMH38xx. Jeśli precyzja nie jest odpowiednia z nadrukiem na GPAD 38, zalecamy wysłać urządzenie do producenta do ponownej regulacji.

Specyfikacja techniczna urządzenia pomiarowego:

Pomiar: Kanał 1 Kanał 2 Podstawowy: Materiał rezystywny pomiar Pomiar temperatury za pomocą Wilgotności zgodnie z normą termopary typu K, lub wewnętrzny DIN EN 13183-2: 2002 pomiar temperatury na urządzeniu Krzywe charakterystyk: 466 rodzaju drewna Zgodnie z normą DIN 28 pozostałych materiałów EN 60584-1: 1996, ITS90

Podłączenie sond: Złącze BNC Łącznik fluktuujący dla pinów nożowych Zakres pomiarowy: 0 do 100% zawartości wilgoci Termopara -40.0... +200.0°C / -40.0... + (zależne od krzywej charakter.) 392.0°F, wewnętrzny zakres pomiarowy Co równa się około 3kOhm do .30.0...75.0°C / .22.0...167.0°F 2 TerraOhm Rozdzielczość: 0,1% dla pomiaru wilgotności 0.1°C / 0.1°F Estymacja: Estymacja dla różnych rodzajów materiałów, w 9 krokach skali od Dry(suchy) do WE (mokry)

Dokładność sprawnego urządzenia ± 1 stopień (przy nominalnej wartości temperatury) Drewno: ± 0,2% wagi wilgotności Typ K: ± 0,5% v.M. ± 0,3°C (odchylenie w stosunku do wew. pomiar temperatury: opisu, zakres 6..30%) ± 0,3°C (także w Budowla: ± 0,2% wagi wilgotności porównywalnym typie K) odchylenie w stosunku do opisu, zakres zależny od charakterystyki) Odchylenie temperatury: < 0,005% wagi wilgotności na 1K 0,01% v.M. na 1K Nominalna wartość temperatury 25°C Środowisko pracy Temperatura od -25°C do +50°C (-13°F do122°F) Wilgotność względna od 0 do 95% r.F. (Tau=rosa) Temperatura magazynowania od -25°C do +70°C (-13°F do158°F) Obudowa Wymiary: 142 x 71 x 26 mm (dł x szer x wys)

Wykonana z ABS odpornego na uderzenia, ofoliowana klawiatura, przejrzysty wyświetlacz, przednia zintegrowana podstawka/ wieszak Waga około 155 g

Wejście 3,5 mm nasada klamki, 3 Pin Do wyboru port szeregowy: przy użyciu oddzielnego konwertera portu szeregowego GRS3100 lub GRS3105 (zobacz osprzęt) podłączanego bezpośrednio do portu RS232 w komputerze. Dla USB: dodatkowo zastosowanie adaptera USB (szczególny osprzęt) lub wejście analogowe: 0...1V, nieskalowalny (rozdzielczość 13bit, dokładność 0,05% przy nominalnej temperaturze, kap. Last < 1nF) Zaopatrzenie w prąd Baterie 9V, Typ IEC6F22 (w obwodzie dostarczającym) tak jak dodatkowe gniazdko sieciowe (1,9mm miernik sztyftowy) dla zewnętrznego napięcia 10,5-12V (pasujące urządzenie sieciowe: GNG10/3000). Przyjęcie prądu przy wyłączonym wejściu: około 2,5mA Przy aktywnym porcie szeregowym: około 2,7mA Przy aktywnym wejściu analogowym: około 3,0mA Wyświetlacz Dwa czteroelementowe wyświetlacze LCD (wysoki na 12,4mm lub 7mm) do

wyświetlania wilgotności materiałów, Temperatury lub charakterystyki, funkcji Hold itp, według dalszych wskazówek.

Strona 19 z 31

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 20

Instrukcja do Wilgotnościomierza inwazyjnego Greisinger GMH 3830 www.conrad.pl

Nazwa

Objaśnienie

Przedział

Grupa A

h.A

Grupa drewna A ( odp GHH91 rubryka ‘A’)

0 ... 82%

Grupa B

h.B

Grupa drewna B ( odp GHH91 rubryka ‘B’)

1 ... 95%

Grupa C

h.C

Grupa drewna C ( odp GHH91 rubryka ‘C’)

2 ...107%

Grupa D

h.D

Grupa drewna D ( odp GHH91 rubryka ‘D’)

3 ... 121%

AS/NZS 1080.1

h.AS

Australijska charakterystyka porównawcza

4 … 91%

Jodła, Sklejka z drewna wiórowego

h.460

aplikacje w konstrukcjach z klejonego drewna, z certyfikatem MPA

6 … 101%

Kawałki drewniane

GSF38

h.461

Kawałki miękkiego drewna z sondą GSF38 lub z sondą GSF38TF

5 … 145%

Grupa sosnaswierkjodła

h.402

Grupa drewna miękkiego

6…99%

GMH38

.rEF

Grupa wewnetrzna dla emitentów

pozostałych charakterystyk/ tabeli

przelicznikowych (bezkompensacji

temperatury)

Elementy obsługi 6 ofoliowanych przycisków do włączania/wyłączania, ustawiania menu, wybierania

charakterystyki, funkcji Hold itp. Po naciśnięciu przycisku powinien się pojawić aktualny wynik pomiaru. Funkcja automatycznego wyłączenia Urządzenie automatycznie się wyłącza kiedy podczas

aktywowanej funkcji opóźnienia wyłączenia nie zostanie wciśnięty żaden przycisk lub gdy nie

zaistnieje komunikacja poprzez port szeregowy. Opóźnienie wyłączenia jest możliwe do ustawienia na okres 1-120 minut lub całkowitego wyłączenia.

EMC: GMH3830 odpowiada istotnym wymaganiom ochronnym, które ustanowione są w ramach przystosowania Dyrektywy Rady do przepisów prawa członków państwa dotyczącej zgodności w zakresie elektromagnetycznych urządzeń (2004/108/EG). EN61326 +A1 +A2 (załącznik B, klasa B), dodatkowy błąd: Załącznik A: Gatunki drewna Aby wybrać mierzony rodzaj drewna podstaw w urządzeniu poprawny

numer, np.: Birke=h.60

BEZPIECZEŃSTWO ELEKTRYCZNE

Praca urządzenia oraz jego magazynowanie powinny odbywać się w warunkach zgodnych ze specyfikacją urządzenia (patrz poprzednie strony niniejszej instrukcji). W przypadku wystąpienia zwarcia duży prąd może spowodować poważne oparzenia. Przed podłączeniem urządzenia należy sprawdzić stan techniczny złącz, użytych przewodów oraz stan samego urządzenia. Urządzenie musi być włączone do sieci za pomocą przewodów trzyżyłowych, z prawidłowym zachowaniem zgodności połączeń wyprowadzeń. Nieprawidłowe podłączenie grozi porażeniem. Urządzenie odprowadza prąd upływowy od odbiorników poprzez przewód ochronny – całkowity prąd upływowy nie powinien jednak przekraczać 3,5 mA. Wszelkie czynności naprawcze dokonywane przez użytkownika są zabronione i grożą utratą zdrowia lub życia. Wszystkie naprawy oraz wymiana baterii modułu bateryjnego powinny być dokonywane wyłącznie przez wykwalifikowany personel serwisu.

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

Strona 20 z 31

www.conrad.pl

Page 21

Instrukcja do Wilgotnościomierza inwazyjnego Greisinger GMH 3830 www.conrad.pl

Ostrzeżenie !!

Aby uniknąć porażenia prądem, obrażeń ciała lub śmierci, należy zapoznać się z poniższymi uwagami i zasadami bezpieczeństwa pracy:

• Należy używać miernika w sposób określony w niniejszej instrukcji, gdyż w przeciwnym wypadku ochrona zapewniana przez miernik może być osłabiona.

• Nie używać miernika w warunkach dużej wilgotności.

• Sprawdzić, czy miernik nie jest uszkodzony przed użyciem. Nie używaj miernika, jeżeli wydaje się, że uszkodzony.

• Sprawdzić przewody pomiarowe przed użyciem. Nie należy ich używać, jeśli izolacja jest uszkodzona lub części metalowe (przewodzące) są odsłonięte. Sprawdź przewody pomiarowe pod kątem zachowania ciągłości. Należy bezwzględnie wymienić uszkodzone przewody pomiarowe przed zastosowaniem ich do wykonania pomiarów.

• Należy sprawdzić działanie miernika poprzez pomiar znanego napięcia przed i po użyciu go. Nie należy używać miernika, jeśli działa on nieprawidłowo. Ochrona może być osłabiona. W razie wątpliwości należy oddać miernik do serwisu.

• Zawsze, gdy jest prawdopodobne, że zabezpieczenia, lub ochrony zostały naruszone, należy odłączyć miernik i zabezpieczyć go przed przypadkowym włączeniem.

• Konserwacja miernika powinna być wykonywane przez wykwalifikowany personel.

• Nie należy podłączać napięcia wyższego niż napięcie znamionowe podane na mierniku, pomiędzy zaciskami lub pomiędzy dowolną końcówką pomiarową a uziemieniem.

• Podczas dokonywania pomiaru w środowisku Kategoria pomiaru IEC II, nie wolno podłączać napięcia powyżej 600 V AC do wejścia miernika. Patrz "Opis Kategorii Pomiarowych IEC 61010 " w dalszej części tego podręcznika.

• Należy używać przewodu zasilającego i złącza odpowiedniego dla napięcia i dla rodzaju gniazdka stosowanego w danym kraju lub miejscu, w którym urządzenie będzie pracowało.

• Należy zawsze korzystać z przewodu zasilającego z uziemieniem i zapewnić żeby uziemienie było prawidłowo podłączone do systemu dystrybucji energii elektrycznej.

• Usunąć przewody pomiarowe z miernika przed otwarciem obudowy.

• Nie wolno zdejmować pokrywy lub otwierania obudowy miernika bez ówczesnego odłączenia go od źródła zasilania.

• Podczas pracy z napięciami powyżej 30 V RMS AC, 42 (w szczycie) V AC lub 42 V DC należy zachować ostrożność. Napięcia te stwarzają niebezpieczeństwo porażenia prądem.

• Używaj tylko bezpiecznika(ów) podanych w instrukcji.

• Używaj odpowiednich gniazd, funkcji oraz zakresów do dokonania pomiarów.

• Nie używać miernika w obecności gazów wybuchowych, oparów lub pyłów.

• Podczas korzystania z sondy, należy trzymać palce za osłoną.

• Podczas wykonywania połączeń elektrycznych, należy podłączyć przewód pomiarowy wspólny przed podłączeniem przewodu do napięcia; podczas odłączania, odłączyć przewód pomiarowy żywo przed odłączeniem wspólnego przewodu pomiarowego.

• Należy odłączyć zasilanie układu i rozładować wszystkie kondensatory wysokonapięciowe przed testowaniem rezystancji, ciągłości, diod lub pojemności.

• Przed przystąpieniem do pomiaru prądu, sprawdź bezpieczniki miernika oraz wyłącz zasilanie obwodu który będzie badany przed podłączeniem miernika do obwodu.

Strona 21 z 31

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 22

Instrukcja do Wilgotnościomierza inwazyjnego Greisinger GMH 3830 www.conrad.pl

• Podczas serwisowania, należy używać tylko określonych części zamiennych.

• Aby uniknąć uszkodzenia miernika, nie należy zmieniać położenia przełącznika przód / tył, podczas gdy sygnały są podłączone do zacisków wejściowych przednich lub tylnych.

ZASADY BEZPIECZEŃSTWA PRZY OBSŁUDZE URZĄDZEŃ POD NAPIĘCIEM

UWAGI OGÓLNE:

1. Urządzenia elektryczne (elektroniczne) powszechnie stosowane to najczęściej: elektryczne lub elektroniczne przyrządy pomiarowe, transformatory, maszyny elektryczne, napędy elektryczne, urządzenia grzejne i instalacje

elektryczne.

2. Urządzenia elektryczne powinny spełniać wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy określone w Polskich Normach i właściwych przepisach przez cały okres użytkowania.

3. Obsługę urządzeń elektrycznych może prowadzić osoba posiadająca odpowiednie kwalifikacje zawodowe, potwierdzone aktualnym zaświadczeniem kwalifikacyjnym „E", po sprawdzeniu umiejętności związanych z obsługą oraz znajomością przepisów bhp.

4. Osoby zatrudnione przy urządzeniach elektrycznych powinny być wyposażone w odpowiednią odzież roboczą i rękawice ochronne.

5. Osoby zatrudnione przy urządzeniach elektrycznych powinny ściśle przestrzegać wszelkich przepisów bhp, obowiązujących przy urządzeniach elektrycznych. PODSTAWOWE CZYNNOŚCI PRZED ROZPOCZĘCIEM PRACY:

1. Przed przystąpieniem do pracy należy zapoznać się z dokumentacją urządzenia elektrycznego oraz przygotować potrzebne narzędzia, przyrządy, tablice ostrzegawcze i niezbędny sprzęt izolacyjny.

2. Sprawdzić stan techniczny urządzeń i instalacji elektrycznych (stan izolacji przewodów i kabli, wtyczek, wyłączników, gniazd), zerowanie, uziemienie, stan zabezpieczeń przeciwporażeniowych, przeciwpożarowych.

3. Sprawdzić stan techniczny zabezpieczeń prądowych (przeciwzwarciowych, przeciążeniowych, przepięciowych), które powinny być opisane.

4. Sprawdzić stan oznakowania przeciwpożarowego urządzeń i instalacji elektrycznych.

CZYNNOŚCI PODCZAS PRACY l PO JEJ ZAKOŃCZENIU:

1. Eksploatować urządzenia elektryczne/elektroniczne zgodnie z przeznaczeniem.

2. W trakcie prowadzenia eksploatacji urządzenia elektrycznego należy prowadzić zapisy w dzienniku eksploatacji urządzenia elektrycznego w sposób określony odrębnymi przepisami.

3. Podczas wykonywania prac przy urządzeniach elektrycznych należy odłączyć napięcie i zabezpieczyć się przed przypadkowym załączeniem urządzenia przez osoby niepowołane lub nie poinformowane o celowym odłączeniu napięcia przez wywieszenie na odpowiednim wyłączniku napisów „Nie włączać".

4. Sprawdzić czy w odłączonym urządzeniu elektrycznym nie występuje napięcie.

5. Prace konserwatorskie wykonywać zgodnie z instrukcjami eksploatacji oraz konserwacji poszczególnych urządzeń.

6. W razie konieczności pracy pod napięciem stosować narzędzia i sprzęt izolacyjny jak rękawice i kalosze

dielektryczne.

7. W razie samoczynnego wyłączenia urządzenia lub przepalenia się bezpieczników, włączyć je powtórnie po usunięciu przyczyny zwarcia i założeniu nowych bezpieczników.

8. Do przyłączenia maszyn i urządzeń należy stosować gniazda ze stykiem (bolcem) uziemiającym.

9. Po zakończeniu pracy usunąć tablice ostrzegawcze, zabezpieczyć urządzenie elektryczne, uporządkować swoje miejsce pracy, narzędzia i sprzęt oraz zgłosić wykonanie pracy przełożonemu.

CZYNNOŚCI ZABRONIONE:

Strona 22 z 31

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 23

Instrukcja do Wilgotnościomierza inwazyjnego Greisinger GMH 3830 www.conrad.pl

1. Zabrania się dopuszczania do eksploatacji urządzeń elektrycznych bez potwierdzenia skuteczności ochrony przed możliwością porażenia prądem elektrycznym.

2. Nie wolno dokonywać żadnych zmian w obsługiwanym urządzeniu przez obsługujących.

3. Zabrania się usuwania ochron, zabezpieczeń, zwierania przekaźników, blokowania wyłączników.

4. Zabrania się stosowania prowizorycznych napraw bezpieczników lub stosowania niewłaściwych wkładek bezpiecznikowych.

5. Zakładanie bezpieczników przy włączonej maszynie jest zabronione.

6. Zabrania się ciągnięcia za przewód elektryczny przy wyciąganiu wtyczki z gniazda.

7. Zabrania się eksploatowania gniazd wtykowych oraz wtyczek z uszkodzoną obudową lub wkładką izolacyjną.

8. Zabrania się zastawiania przejść do rozdzielni, tablic rozdzielczych, układów sterowania, wyłączników itp.

9. Zabrania się przeciążania urządzeń elektrycznych ponad dopuszczalną wartość.

10. Nie należy nigdy dotykać części będących pod napięciem.

11. Nie należy dotykać zacisków kondensatorów nawet wówczas gdy są odłączone.

12. Zabrania się pozostawiania bez dozoru włączonych urządzeń elektrycznych.

13. Zabrania się dostępu do urządzeń lub instalacji elektrycznych osobom niepowołanym.

UWAGI KOŃCOWE:

1. Remonty, naprawy, konserwacje urządzeń elektrycznych/elektronicznych, mogą być wykonywane tylko przez przeszkolonych i uprawnionych specjalistów z aktualnymi zaświadczeniami kwalifikacyjnymi.

2. Wszystkie zmiany prowadzone w układach elektrycznych/elektronicznych podczas napraw maszyn i urządzeń powinny być obowiązkowo zaznaczone w dokumentacji technicznej (schematach, układach połączeń, opisie

itp.).

3. W sprawach nie uregulowanych niniejszą instrukcją, mają zastosowanie przepisy szczegółowe zawarte w DTR maszyn i urządzeń elektrycznych/elektronicznych oraz przepisy zabezpieczeń przeciw porażeniowych, przeciwpożarowych i od zagrożeń wybuchowych.

Metody Pomiaru Wilgotności

Istnieje wiele metod pomiaru wilgotności i opartych na nich rozwiązań mierników wilgotności. Wykorzystuje się: - Rozszerzanie lub kurczenie się włosa lub elementu bimetalicznego (higrometry włosowe i bimetaliczne). - Techniki termometryczne (wilgotnościomierze z termometrami suchym i mokrym, psychrometr Assmanna). - Zmiany parametrów elektrycznych (wilgotnościomierz rezystancyjny i pojemnościowy). - Pomiar temperatury punktu rosy (mierniki optyczne, z

promieniowaniem, czujnik z warstwą Al2O3). - Absorpcję promieniowania elektromagnetycznego (podczerwieni, mikrofal). - Neutronową metodę pomiaru Higrometr włosowy Najprostszym i

najczęściej spotykanym typem wilgotnościomierzy to higrometr włosowy. Jako element detekcyjny wykorzystuje włos, wydłużający się lub skracający zależnie od wilgotności. Szeroko używany do celów rejestracyjnych, stanowi też podstawę budowy podwójnych regulatorów (wilgotności i temperatury) stosowanych do utrzymywania warunków środowiskowych w np. galeriach sztuki i wybranych pomieszczeniach przemysłowych. Podwójny regulator z higrometrem włosowym jest prosty i tani, można go użyć do rejestracji (od 1 tygodnia do miesiąca), odczyt wilgotności jest bezpośredni. Wada to duże zmiany dokładności, ale przy stosowaniu skalowania porównawczego z higrometrem odniesienia można skorygować odchyłki rzędu 5 % i więcej. Użytkując wilgotnościomierze (higrometry) włosowe trzeba brać pod uwagę następujące czynniki: - Zanieczyszczenia włosa powodują pogorszenie dokładności pomiaru. - Wpływ otoczenia. Jeśli miernik zostaje pozostawiony na dłuższy czas w przestrzeni o małej wilgotności względnej (poniżej 10 %), zmieniają się jego

Strona 23 z 31

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 24

Instrukcja do Wilgotnościomierza inwazyjnego Greisinger GMH 3830 www.conrad.pl

charakterystyki wydłużenia i kurczenia. Poprawę uzyskuje się po pozostawieniu przyrządu na kilka godzin w warunkach dużej wilgotności względnej (możliwie bliskiej 100 %) lub po zwilżeniu włosa w wilgotnej tkaninie i pozostawieniu do swobodnego wyschnięcia, po czym należy ponownie przeskalować przyrząd. - Wpływ temperatury. Włos wydłuża się i kurczy również w funkcji temperatury, ale zmiany te są w porównaniu ze zmianami w funkcji wilgotności tak małe, Ze można je pominąć. Jeśli jednak przyrząd zostanie pozostawiony na długi czas w temperaturze ponad 60°C, charakterystyki wydłużenia i kurczenia włosa ulegają zmianie i przyrząd staje się bezużyteczny. Ciśnienie wiatru. Kiedy przyrząd zostaje poddany oddziaływaniu wiatru powyżej 10 m/s, jego dokładność maleje. Nie można używać higrometru włosowego w miejscach wietrznych. Rozpuszczalniki organiczne. Amoniak, rozpuszczalniki organiczne i zawierające siarkę, fenole itd. wpływają na charakterystyki wydłużenia i kurczenia włosa oraz uszkadzają sam włos. W obecności tych substancji w atmosferze nie należy używać wilgotnościomierzy włosowych. Wilgotnościomierz termometryczny Wykorzystuje zjawisko zależności odparowywania wody od ilości pary wodnej zawartej w powietrzu, mierząc spadek temperatury spowodowany przez pobór ciepła parowania. Wilgotność względną oblicza się na podstawie różnicy wskazań termometru zwilżonego i suchego. Użytkując wilgotnościomierze termometryczne trzeba brać pod uwagę następujące czynniki: Zamarzanie termometru wilgotnego. W teorii, pomiar poniżej punktu zamarzania jest możliwy, ale zamrażanie oznacza niedobór wody na mokrym termometrze. W najlepszym przypadku maleje dokładność, w gorszym, pomiar może się okazać niemożliwy. - Wpływ prędkości wiatru. Stopień odparowywania zależy od intensywności i szybkości wiatru, wpływających na pomiar temperatury przez mokry termometr. Powyżej pewnej prędkości wiatru temperatura wskazywana przez mokry termometr nie zmienia się. Dokładny pomiar wilgotności wymaga przewiewu przynajmniej m/s. Wpływ promieniowania cieplnego. Bezpośrednio padające promienie słoneczne lub podczerwone (z elementów grzejnych) mogą wpływać na wynik pomiaru. Uwaga również na wpływ pary wodnej zawartej w oddechu operatora. - Użyty roztwór lub woda mogą wpływać na wynik pomiaru. Zanieczyszczenia roztworu, np. smarem, mogą utrudnić odparowywanie wody. Sól zawarta w wodzie zmniejsza ciśnienie pary nasyconej i obniża temperaturę mierzoną przez termometr, czyli wynikowa wilgotność względna będzie większa niż rzeczywista. Psychometr Assmanna Psychometr Assmanna zapewnia stosunkowo dokładny pomiar wilgotności, wykorzystuje termometry mokry i suchy zamknięte w podwójnym pojemniku szklanym i przewietrzane z szybkością przepływu powietrza 2,5 m/s. Eliminuje to problemy ze swobodnie odparowywanymi termometrami mokrymi. - Trudność dokładnego zmierzenia wilgotności poniżej punktu zamarzania. - Dokładny pomiar wilgotności wymaga wiatru o szybkości m/s. - Stabilizacja dokładnego pomiaru wymaga czasu, 10 do 15 minut. Podobnie jak poprzedni, czuły na promieniowanie zewnętrzne. - Roztwór i woda używana przy pomiarze wymagają uwagi. Wilgotnościomierz elektryczny Istnieją dwa rodzaje wilgotnościomierzy elektrycznych, różniące się rodzajem czujnika wilgotności, choć cechą wspólną jest użycie materiału absorbującego i wydzielającego wilgoć: - Z czujnikiem rezystancyjnym (zmiana rezystancji); - Z czujnikiem pojemnościowym (zmiana pojemności). Czujnik rezystancyjny jest to czujnik o prostej budowie i małych rozmiarach, umożliwiający odsunięcie miejsca pomiaru od urządzenia elektronicznego, które obrabia i wskazuje jego wynik. Dodatkowa zaleta to możliwość stosowania przy dość wysokich temperaturach. Na ceramicznym podłożu jest nałożony czuły na wilgoć polimerowy element, w którym umieszczone są dwie złote elektrody o strukturze grzebieniowej. Absorpcja lub emisja wilgoci z elementu polimerowego powoduje zmianę jego rezystancji. Czujnik pojemnościowy charakteryzuje się znaczną szybkością działania, możliwością używania w

Strona 24 z 31

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 25

Instrukcja do Wilgotnościomierza inwazyjnego Greisinger GMH 3830 www.conrad.pl

stosunkowo wysokich temperaturach, doskonałymi własnościami przy niskich wilgotnościach. W pewnych okolicznościach czujnik można zmywać wodą destylowaną. Warstwa czuła na zawilgocenie jest umieszczona między dwoma elektrodami, umieszczonymi na szklanym podłożu. Absorpcja lub emisja wilgoci z warstwy powoduje zmianę pojemności kondensatora, utworzonego przez obie elektrody. Miernik punktu rosy Miernik punktu rosy określa punkt rosy atmosfery i przetwarza go na wilgotność względną, która jest ostatecznym wynikiem pomiaru. Jest to miernik dokładny, ale kosztowny. Najczęściej spotyka się rozwiązanie optyczne z chłodzonym zwierciadłem. W porównaniu z wilgotnościomierzami stosującymi metody pośrednie (np. określanie wilgotności na podstawie rezystancji czujnika), pomiar punktu rosy jest pomiarem bezpośrednim, czyli, przynajmniej teoretycznie, zapewnia lepszą dokładność pomiaru. Zasada działania zostanie opisana na przykładzie urządzenia pomiarowego, w którym punkt rosy określa się wizualnie. Budowę miernika przedstawiono na rysunku poniżej. Mierzona atmosfera jest wprowadzana do przestrzeni, schładzanej przez zbiornik z mieszaniną wody z lodem lub alkoholu z suchym lodem. Mieszanina

podlega mieszaniu przy jednoczesnym kontrolowaniu temperatury wskazywanej przez szklany

termometr. Kiedy lustrzana powierzchnia naczynia zewnętrznego mętnieje (tzn. występuje kondensacja), odczytuje się wskazanie termometru. Następny pomiar temperatury odbywa się w chwili zaniknięcia kondensacji. Temperatura punktu rosy jest średnią obu odczytów temperatury.

Strona 25 z 31

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 26

Instrukcja do Wilgotnościomierza inwazyjnego Greisinger GMH 3830 www.conrad.pl

Załącznik A – Rodzaje drewna:

Strona 26 z 31

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 27

Instrukcja do Wilgotnościomierza inwazyjnego Greisinger GMH 3830 www.conrad.pl

Strona 27 z 31

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 28

Instrukcja do Wilgotnościomierza inwazyjnego Greisinger GMH 3830 www.conrad.pl

Strona 28 z 31

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 29

Instrukcja do Wilgotnościomierza inwazyjnego Greisinger GMH 3830 www.conrad.pl

Strona 29 z 31

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 30

Instrukcja do Wilgotnościomierza inwazyjnego Greisinger GMH 3830 www.conrad.pl

Strona 30 z 31

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Page 31

Instrukcja do Wilgotnościomierza inwazyjnego Greisinger GMH 3830 www.conrad.pl

Załącznik B: Pozostałe materiały

Dokładność pomiaru materiałów budowlanych zależy od producenta i użycia. Zastosowane dodatki mogą różnić się od w zależności do producenta, w związku z tym mogą wystąpić wyniki odbiegające od normy. Podany zakres pomiaru jest tylko teoretyczny i może się różnić.

Oszacowanie dodatkowych materiałów

Następujące materiały mogą być również oszacowane za pomocą urządzenia, ale wysiką dokładność można osiągnąć tylko dla materiałów wymienionych w załączniku A i B.

Strona 31 z 31

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl