Etsmachine 1, 2 en 3
GEBRUIKSAANWIJZING
Omwille
van het
milieu
100%
recyclingpapier
Impressum
Alle rechten, ook vertalingen, voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden
verveelvoudigd, opgeslagen in een automatisch gegevensbestand, of openbaar
gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door
fotokopieën, of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke
toestemming van CONRAD ELECTRONIC NEDERLAND BV.
Nadruk, ook als uittreksel is niet toegestaan. Druk- en zetfouten voorbehouden.
Deze gebruiksaanwijzing voldoet aan de technische eisen bij het in druk gaan.
Wijzigingen in de techniek en uitvoering voorbehouden.
© Copyright 1995 by CONRAD ELECTRONIC NEDERLAND BV
Windmolenweg 42, 7548 BM Boekelo
Internet: www.conrad.nl E-mail: helpdesk@conrad.nl
Bestnr.: 53 03 28
53 03 36
Introductie
Geachte klant,
Hartelijk dank voor de aankoop van dit product.
Lees eerst deze gebruiksaanwijzing volledig en zorgvuldig door voordat u de
etsmachine in gebruik neemt.
U dient zich beslist te houden aan de aanwijzingen betreffende de veiligheid
en het gebruik.
Bij vragen kunt u zich wenden tot onze Technische Dienst,
Nederland: 053 - 428 54 80
Ma. - vr. 09.00 : 20.00 uur
of via E-mail: helpdesk@conrad.nl
Informatie bij deze handleiding
In deze gebruiksaanwijzing vindt u verschillende symbolen, die voor u
belangrijke informatie aanduiden.
Gevaar Let op Aanwijzing Voorbeeld Extra info
(c) pro Ma Technologie GmbH 1998
Alle rechten voorbehouden
Ondanks uiterste zorgvuldigheid kunnen drukfouten en vergissingen niet uitgesloten worden, voor voorstellen van verbeteringen en aanwijzingen op fouten zijn wij dankbaar.
Machines en controllers zijn CE-conform en overeenkomstig
gekenmerkt. Voor alle onderdelen en componenten van de machine,
waarvoor de CE-veiligheidsrichtlijnen gelden, mogen pas in gebruik
worden genomen, indien alle desbetreffende eisen voldaan zijn.
3
Belangrijk! Beslist lezen!
Deze gebruiksaanwijzing is een integraal onderdeel van dit product.
Er staan belangrijke aanwijzingen in betreffende de ingebruikname
en het gebruik.
Lees deze gebruiksaanwijzing zorgvuldig door! Bij schades, die
ontstaan door het niet opvolgen van de handleiding, vervalt het
recht op garantie. Voor volgschades, die hieruit ontstaan zijn wij
niet aansprakelijk.
Bewaar deze gebruiksaanwijzing zorgvuldig!
Inhoudsopgave Pagina
Introductie 3
1 Gebruik waarvoor dit product bedoeld is 4
2 Omvang levering 4
3 Veiligheidsaanwijzingen 5
4 Ingebruikneming 6
4.1 Opstellen 6
4.2 Montage 6
4.3 Handhaving printplaathouder 7
4.4 Etsbad 7
4.5 Instellen van de verwarming 8
5 Etsprocedure 9
6 Afvalwaterbehandeling 9
7 Onderhoud en reiniging 10
8 Technische gegevens 11
2
De pro Ma Technologie GmbH verleent geen garantie, zodra u de
apparaten verandert.
De conformiteitverklaring opgesomde grenswaarden gelden uitsluitend
voor de vanaf fabriek geleverde originele configuratie.
Fabrikant: pro Ma Technologie GmbH
Im Leibholzgraben 16
D-36132 Eiterfeld
1 Gebruik waarvoor het product bedoeld is
Met deze etsmachines kunt u verschillende maten van gedrukte printplaten
etsen. Een andere toepassing voor de machines of chemicaliën is niet
toegestaan. Vanwege de plexiglazen cuvette en het etsmedium is de procedure eenvoudig te vervolgen.
Deze gebruiksaanwijzing geldt voor alle drie etsmachines, niets uitmakend
wat de grootte en de uitvoering (glas- of kunststof-cuvette) zijn.
Voordat u met het maken van printplaten begint moet u eerst deze gebruiksaanwijzing zorgvuldig doorlezen.
2 Omvang levering
Bij de etsmachines behorende componenten zijn:
- etsmachine (gemonteerd)
- verwarmingstaaf
- opvangschaal
- printplaathouder
- thermometer
4 5
3Veiligheidsaanwijzingen
• De ruimte, in welke de printplaten gemaakt worden, moet voldoende
verlicht en ventileerbaar zijn.
• De ondergrond (tafel, werkbank) moet horizontaal, stevig, bestand zijn
tegen chemicaliën en gemakkelijk schoon te maken zijn.
• Niet benodigd gereedschap en apparaten moeten weggehouden
worden van de werkplek.
• Ook de vloer moet bestand zijn tegen chemicaliën en hij moet gemakkelijk
schoon te maken zijn.
•Eten, drinken en roken zijn strikt verboden!
• Draag passende veiligheidskleding tijdens het aanmaken van het bad
resp. tijdens het werken met de etsmachine (veiligheidshandschoenen
die bestand zijn tegen zuur en loog, veiligheidsbril, werkkiel of schort).
• Niet benodigde chemicaliën moeten in het originele reservoir droog
opgeborgen worden.
• Houdt apparaten en chemicaliën uit de buurt van kinderen en levens
middelen.
• Schakel het apparaat na gebruik uit en bedek de cuvette met de print
plaathouder.
• De etsmachine mag alleen onder toezicht gebruikt worden. De daarmee
werkende personen moeten op de gevaren gewezen worden
(gebruiksaanwijzing lezen).
• Let op de aanwijzingen voor het verwijderen van de afvalstoffen in
hoofdstuk 6.
4. Ingebruikneming
4.1 Opstellen
Etsmachine (kant en klaar gemonteerd)
4.2 Montage
1. Zet de etsmachine in de opvangbak. Plaats het apparaat op een
horizontale, stevige en zuurvaste ondergrond (b.v. betegelde tafel).
2. Schroef de membraanpomp met de kunststofschroeven aan de rechter
zijwand vast.
3. Steek de verbindingsslangen op de bovenste luchtuitlaatstukken
4. Hierna de verbindingsslangen een centimeter boven de armatuurhoek
doorsnijden en de veiligheidsventielen verticaal ertussen plaatsen.
Let op! De punt van het binnengedeelte moet hierbij naar beneden
wijzen, anders zal door de capillariteit van de slangen etsmiddel in de
membraanpomp terechtkomen.
Teruglopend etsmiddel vernielt de membraanpomp!
6
5. Vul de cuvette met water (zie Technische gegevens).
6. Sluit de membraanpomp aan op 230V-netspanning.
7. Plaats de verwarmingsstaaf door de opening aan de bovenkant
(armatuurhoek) in de gevulde cuvette en sluit de verwarming aan op het
230 V-stroomnet. (De waterspiegel moet een paar millimeter boven de
witte markering liggen).
De verwarming mag pas ingeschakeld worden als de cuvette gevuld is
en de membraanpomp loopt.
8. Controleer de luchtverdelerslang. Eventueel kan de lucht, door het
schuim, onregelmatig uit de slang komen, vooral als u het apparaat
langere tijd niet gebruikt heeft. Klop met een staaf op deze plekken om
dit probleem op te lossen.
4.3 Handhaving printplaathouder
De printplaathouder kunt u verstellen, maak hiervoor de schroeven onder de
greeplat los. Als u de schroeven niet vastdraait, dan kunt u de latten ook verschuiven, zonder de schroeven los te maken.
Voor grotere printplaten verwijdert u de middelste lat(ten) (alleen voor
etsmachines 2 en 3).
Bij eenzijdige printplaten kunt u de printplaten met de achterkanten op elkaar
klemmen, hiermede wordt de opnamecapaciteit verdubbeld.
4.4 Etsbad
Voor het etsen bevelen wij aan om uitsluitend onze natriumpersulfaat te
gebruiken. Dit etsmiddel is geurloos, helder, kristalliseert niet en vervuilt het
apparaat alleen minimaal.
Hiermede kunnen, bij 40-45°C, etstijden van 6-8 minuten bereikt worden.
De etssnelheid ligt tussen 4 en 7 mm/min bij een koperopname van ca. 30
g/l. De aanmaakhoeveelheid bedraagt 200 tot 250 g/l water.
Veiligheidskleding dragen!
Het etsmiddel mag niet met de huid of kleding in aanraking komen.
Bij gebruik van andere etsmiddelen kunnen wij niet garanderen dat de etsmachine naar behoren functioneert, opdat deze middelen eventueel de lijm
7
Verwarmings-
staaf
thermometer
Printplaat-
houder
membraanpomp
opvangbak
van de glascuvette kan oplossen.
Bij kunststofcuvettes kunnen ook andere chemicaliën gebruikt worden (ijzerIII-chloride), echter mag hiervoor de temperatuur niet hoger zijn dan 45 °C.
1. Verwijder eerst alle netstekkers uit de stopcontacten voordat u het
etssulfaat gaat ingieten.
2. Vul de cuvettes op met water.
3. Schudt het pulver in het water (ca. 200-250 g/l).
4. Steek de printplaathouder voor afdekking in de cuvette.
5. Verbindt de membraanpomp en de verwarming weer met het stroomnet.
De luchtbellen bevorderen het oplossen van het etssulfaat.
4.5 Instellen van de verwarmingsregelaar
•Voordat de verwarming gebruikt wordt, eerst de cuvette vullen en de
pomp inschakelen!
• De waterspiegel moet een paar millimeter boven de witte markering
liggen, zodat de regeling van de verwarming juist kan werken.
•Verwarm het bad niet boven de 50°C, omdat hierdoor de kunststof-
cuvette vervormd en de thermometer beschadigd kunnen worden.
Sluit de verwarmingsregelaar aan op het 230 V-stroomnet. Door draaien in
de plusrichting wordt de temperatuur verhoogd en in de minusrichting
verlaagd.
Als de vloeistof, bij ingeschakelde pomp, een temperatuur van 45 °C bereikt
heeft draait u de regelaar langzaam terug tot de controlelamp uitgaat.
8
5 Etsprocedure
Veiligheidshandschoenen dragen!
1. De membraanpomp moet ingeschakeld zijn.
2. Een ideale temperatuur voor het etsbad bedraagt 45 °C.
3. Plaats de printplaathouder met de printplaat in de cuvette.
4. Na ca. 5 tot 10 minuten is het koper weggeëtst.
5. Spoel de printplaat grondig schoon onder een lopende waterkraan,
hierna drogen.
• Een diepblauwe verkleuring van de vloeistof en etstijden van meer dan
50 minuten betekenen dat het bad op is en vernieuwd moet worden.
• De etsvloeistof kan minimaal een maand in de cuvette blijven zonder
haar werking te verliezen. De door verdamping kwijtgeraakte vloeistof
kunt u gewoon met water opvullen.
•Na de etsprocedure moet de slang van de pomp afgehaald en met de
kunststof stop afgesloten worden.
6 Afvalwaterbehandeling verbruikte natriumpersulfaat
Etsoplossingen
Veiligheidskleding dragen!
• Aftappen van verbruikte etsoplossing
Vul een ca. 80 cm lange slang met water en houd het ene einde dicht en
plaats het andere einde in de cuvette. Aansluitend de slang in een kom
onder de machine houden.
Voor het verwijderen van het resterende kopergehalte moeten de wettelijke
voorschriften in acht worden genomen.
Het verwijderen van de verbruikte etsoplossing mag uitsluitend in goed geventilerde ruimtes gebeuren. Gebruik alleen reservoirs of toestellen uit kunststof of glas.
Bij aanraking met de huid met lauwwarm water en zeep afspoelen.
Houd de toestellen en chemicaliën uit de buurt van kinderen en
levensmiddelen!
9
markering
Een doeltreffende werkwijze voor het uitfilteren van koper is:
1) Het verbruikte etsmiddel in een reservoir vullen, welke ca. 4,5x groter is
dan de verbruikte oplossing.
2) Hierna een natronloog aanmaken (40 g natriumhydroxide per 1 liter
water). Per liter verbruikte etsoplossing worden 3 liter natronloog
benodigd.
3) De natronloog langzaam met de verbruikte etsoplossing mengen, tot
een pH-waarde van 11 bereikt is. Teststaafjes tonen de pH-waarde.
Deze pH-waarde 30 minuten aanhouden, eventueel natronloog bijmengen.
4) Na 2 uur standtijd is het ontstane zwarte slib neergeslagen en kan met
een geschikte filter gefiltreerd worden (b.v. koffiefilter 1x10, eventueel
voor een betere doorloop in de filtergrond (niet in het papier) een paar
extra gaten boren).
5) Het achtergebleven slib (koperhydroxide) dient volgens de wettelijke
voorschriften verwijderd te worden.
Bij een zorgvuldige werkwijze kunnen de achtergebleven schadelijke stoffen
op een minimum beperkt worden.
7 Onderhoud en reiniging
• De etsmachine moet regelmatig - al naar gelang hoe vaak de etsmachine
gebruikt wordt - schoongemaakt worden, om een feilloos werken te
garanderen. In het bijzonder de onderdelen zoals de pomp, aansluitleidingen,
printplaathouder.
• Indien nodig, moeten restanten van chemicaliën na elk gebruik
verwijderd worden.
• Na het leegmaken van de cuvettes moeten ook de binnenwanden
schoongemaakt worden, zodat de lichtdoorlaatheid behouden blijft.
• Controleer de vloeistofspiegel van het etsbad voordat u de etsmachine
gaat gebruiken.
• Eventueel kan de luchtuitlaat van de luchtverdelerslang onregelmatig
zijn resp. helemaal dicht zijn. Dit komt meestal voor, als het apparaat
langere tijd niet gebruikt werd of als de etsoplossing verzadigd is. Klop
met een stok aan de betreffende plekken op de slang om dit probleem
op te lossen.
10
Het veiligheidsventiel mag niet met vloeistof gevuld zijn, omdat anders
teruglopend vloeistof de membraanpomp vernielt.
Als u het apparaat niet gebruikt is het, ondanks het terugslagventiel,
verstandig om de aansluitslang van de pomp er af te halen en het einde
van de slang af te sluiten met de meegeleverde kunststof stop.
Hiermede is een beschadiging van de pomp absoluut uitgesloten.
8 Technische gegevens
11
Etsmachine 1 Etsmachine 2 Etsmachine 3
Afmetingen lxbxh (mm) 285 x 105 x 320 445 x 105 x 320 555 x 105 x 320
Vulhoeveelheid (l) 1,75 2,25 3
Benodigd etsmiddel (kg) 0,4 0,6 0,8
Max. grootte printplaat (mm) 250x175 250x365 250x465
Eurokaarten 1/ 2-zijdig 4/2 8/4 10/5
Membraanpompen 1 1 1
Verwarming (W) 100 150 150
Luchtverdelerframe enkel dubbel dubbel
Pompvermogen (l/h) 150 300 300
Opwarmtijd ca.30 min. ca. 30 min. ca. 30 min.
Loading...