Giant Motorized Bicycle User Manual

Owners Manual

June 2001

LAFREE TWIST

Model Year 2002

GEBRUIKSHANDLEIDING VOOR

DE LAFREE TWIST

1. Lees deze handleiding! 3

1.1 Handelsmerken 3

1.2 Goedkeuring en conformiteit

2. Hoe het wordt genoemd 4

2.1 Algemeen 4

2.2 Batterij en oplader 5

2.3 Stuur en stuurpen 5

2.4 Positie van de serienummers 6

3. Juiste formaat en veiligheid 7

3.1 Passend 7

3.2 Zadelstand 8

3.3 Hoogte en hoek van stuur 9

3.4 Veiligheidsuitrusting 9

3.4.1 Lichten 9

3.4.2 Reflectoren 10

3.4.3 Helm 10

3.5 Mechanische veiligheidscontroles 10

3.5.1 Moeren en bouten 10

3.5.2 Banden en wielen 10

3.5.3 Remmen 10

3.5.4 Snel ontkoppelde onderdelen 11

3.5.5 Uitlijning van stuur en zadel 11

4. Veilig en verantwoord fietsen 12

4.1 De grondbeginselen 12

4.2 Verkeersregels 12

4.3 In nat weer fietsen 12

4.4 's Nachts fietsen 12

5. Batterij en oplader bedienen 13

5.1 Batterij verwijderen, opladen en installeren 13

5.1.1 Algemeen 13

5.1.2 Verwijderen, opladen, installeren 13

5.1.3 Refresh/laden 15

5.1.4 Energie-indicator 17

5.1.5 Batterijvermogen, bereik en laadtijd 17

5.1.6 Bereik 18

5.2 Opslag en vervoer 19
Batterij bewaren 19
Vervoer van de Lafree Twist 19

5.3 Verzorging en onderhoud 19
Batterij 19
Oplader 19

5.4 Afvoer van oude batterijen 20

NEDERLANDS

1

2

6. Hoe dingen werken 21

6.1 Algemeen 21

6.2 Stroomschakelaar 21

6.3 Snelontkoppeling voor voorwiel 22

6.3.1 Algemeen 22

6.3.2 Het snelontkoppelingsmechanisme afstellen 23

6.3.3 Secundaire naspantoestellen voor het voorwiel 23

6.3.4 Een snel ontkoppelend voorwiel verwijderen 23

6.3.5 Een snel ontkoppelend voorwiel installeren 24

6.4 Remmen 24
Hoe remmen werken 24

6.5 Schakelen 25

6.5.1 Waarvoor de versnellingen dienen 25

6.5.2 Versnellingen schakelen 25

6.6 Buiten- en binnenbanden 25

6.6.1 Buitenbanden 25

6.6.2 Luchtventielen voor banden 25

6.7 Verlichtingssysteem 26

6.8 Slot 26

6.9 Standaard 26

6.10 Bagagedrager 27

7. Transport van de Lafree Twist 27

8. Reparatie en onderhoud 28

8.1 Algemeen 28

8.2 Reparatie- en onderhoudsschema. 28

8.3 Aanhaalkoppel 30

9. Voorzorgsmaatregelen en procedures 31

9.1 Nooduitrusting en kennis 31

9.2 Als u een platte band krijgt 31

9.3 Als u een spaak breekt 32

9.4 Als u botst 32

10. Accessoires voor gemak en capaciteit 33

11. Verkoopservice 33

11.1 Over uw leverancier 33

11.2 Garantiebepalingen van Lafree Europe 33

Lees alle informatie in deze handleiding
zorgvuldig door om uw elektrische Lafree
Twist fiets zo optimaal, veilig en prettig
mogelijk te kunnen gebruiken.

Gefeliciteerd! U bent zojuist de opwindende
wereld van elektrische ondersteuning voor
fietsen binnengefietst. Behalve dat de Lafree
Twist een volledig functionele fiets is, heeft
deze een geïntegreerde boordeenheid voor
elektrische ondersteuning. Het versterkte
pedaalsysteem is gebruiksvriendelijk en
inzichtelijk. Vanwege de geperfectioneerde
technologie is het echter uitermate belangrijk
dat u de richtlijnen voor de bediening
zorgvuldig en volledig in acht neemt, omdat u
anders de motor, de energievoorziening
(batterijpak/-lader) of de hele fiets zou kunnen
beschadigen.

Hoewel de Lafree Twist als een normale fiets
functioneert, dient u toch de hoofdstukken
over de bediening van de fiets te lezen,
vooral als u de afgelopen 10 jaar niet hebt
gefietst of geen fiets hebt gehad. Het
vermogen en de configuratie van onderdelen
is ingrijpend veranderd en hoewel deze
gebruiksvriendelijk en inzichtelijk zijn, zullen
deze er mogelijk anders uitzien dan wat u
kent!

Als u enige tijd neemt om de
bedieningsmethoden van de Lafree Twist te
leren begrijpen, zult u het uiterste uit elke rit
kunnen halen.

Lees paragraaf 5.1: “Batterij verwijderen,
laden en installeren” alvorens Lafree Twists
elektrisch aangedreven functies te gebruiken.
Lafree Twists batterij moet volledig zijn
geladen, voordat de motor (elektrisch
ondersteund trappen) kan worden gebruikt.

1.1 Handelsmerken

De volgende handelsmerken zijn
geregistreerde handelsmerken van Giant in
Europa en andere landen:

• Lafree

•Twist

1.2 Goedkeuring en
conformiteit

Deze Lafree Twist fiets voldoet aan de
voorschriften van de volgende EC
richtlijn:richtlijn voor Elektromagnetische
Compatibiliteit (89/336/EEG).

3

1

LEES DEZE HANDLEIDING!

2.1 Algemeen

1. Stuur

2. Stuurstang (2 versies: heren en dames)

3. Vermogensregelaar - linkerkant

4. Schakelaar voor drieversnellingsnaaf ­rechterkant

5. Frame

6. Zitbuis

7. Voorvork

8. Wiel

9. Band

10. Loopvlak

11. Zijwand

12. Klepsteel (deel van binnenband)

13. Binnenband

14. Velg

15. Spaak

16. Naaf

17. Snel ontkoppelende nokhefboom

18. Onderbeugel

19. Krukarm

20. Kettingring (in motorkast)

21. Ketting

22. Pedaal

23. Achterste drieversnellingsnaaf / getand
kettingwiel

24. Zitbalk (2 versies: heren en dames)

25. Zadel

26. Zitbalkbeugel

27. Voorste lineaire trekrem

28. Remblok

29. Achterste lineaire trekrem

30. Reflector

31. Motorkast

32. Standaard

33. Spatbord/-scherm (voor en achter)

34. Dynamo

35. Voorlicht

36. Achterlicht

37. Slot

38. Bagagedrager

4

2

HOE HET WORDT GENOEMD

25

4

3

1

1

24

26

3729

38

30

36

33

23

32 21 31 18 20 19 22

7

17

12

16

14

15

13

34

27

28

6 5

33

35

AFB. 1

9

8

10

11

2.2 Batterij en oplader

1 Batterij
2 Batterijslot
3 Handvat
4 Energie-indicator
5 Laadbus

2.3 Stuur en stuurpen

1. Stuur

2. Stuurpen (2 versies: heren en dames)

3. Greep

4. Vermogensregelaar

5. Bel

6. Schakelhendel

7. Tandwielindicator

8. Voorste remhandgreep

9. Achterste remhandgreep

10. Trommel voor remafstelling

11. Afstelbout voor stuurpen

12. Inclinatiebout voor stuurstang

13. Klembout voor stuur

6 Busdop
7 Oplader
8 Laadstekker
9 Krachtstop
10 Opfrisknop

5

3

2

3 1

4 7

10

8

3

4

5

1

2

6

7

9

9

65 8

1

4

AFB. 2 AFB. 3

AFB. 4

13

12

11

10

AFB. 5

AFB. 6

afstelbout

stuurpen
klembout

stuurpenhoogte
afstelbout

minimale
insteekmarkering

6

2.4 Positie van de
serienummers

Noteer de serienummers van Lafree fiets en
de batterij voor toekomstige verwijzingen. Het
serienummer van de fiets is gestempeld in de
linker rugzijde van het gedeelte van het frame
dat de as van het achterwiel vasthoudt.

Serienummer van batterij.

Batterij met serienummer)

AFB. 7

AFB. 8

7

3.1 Passend

Zorg ervoor dat de fiets past. Een fiets die te
groot of te klein is voor de fietser, is moeilijker
te besturen en kan ongemakkelijk of
gevaarlijk zijn.

Frameformaat.

Uw leverancier zal het beste frameformaat
voor u hebben aangeraden op basis van de
verschafte informatie. Als u uw eigen fiets in
een fietsenwinkel hebt uitgezocht, zal uw
leverancier de tijd hebben genomen om u te
voorzien van het juiste frameformaat op dat
moment. Als iemand anders de fiets voor u
heeft uitgekozen, als een cadeau
bijvoorbeeld, is het belangrijk voor u te
controleren of deze past alvorens erop te
gaan rijden.

Standhoogte (zie afb.10).

Het is de afstand van de grond tot de
bovenkant van de bovenbuis bij de plaats
waar uw kruis zou zijn als u met gespreide
benen over de fiets zou staan halverwege het
zadel en de stuurstang. Ga schrijlings over de
fiets staan om dit te controleren. Als uw kruis
het frame raakt, is de fiets te groot voor u.
Een fiets waarmee u alleen op wegen rijdt,
moet minimaal beschikken over een
tussenruimte van 2,5 tot 5 cm tussen de
bovenbuis en uw kruis. Een fiets waarmee u
over terreinpaden gaat rijden, moet een
tussenruimte van minimaal 7,5 cm hebben,
terwijl een mountainbike voor gebruik op ruw
terrein een tussenruimte van 10 cm of meer
moet bieden.

3

JUISTE FORMAAT EN VEILIGHEID

AFB. 9

3.2 Zadelstand

Om het meeste profijt en gemak van uw fiets
te hebben, moet het zadel correct worden
afgesteld.
aVerticale afstelling.

De juiste zadelhoogte wordt door uw
beenlengte bepaald. Om de juiste
zadelhoogte te controleren:

• ga op het zadel zitten

• zet één hiel op een pedaal

• draai de kruk tot het pedaal met uw hiel
in de laagste stand is en de kruk parallel
met de zitbuis is.

• uw been moet vrijwel recht zijn. Zo niet,
dan moet uw zadelhoogte worden
aangepast.

Om de zadelhoogte aan de passen, moet u de
bevestigingsbout van de zadelpen losdraaien
(zie afb. 10) en de zadelpen zo nodig naar
boven of naar beneden verplaatsen.
Controleer dan of het zadel parallel is met de
bovenbuis van de fiets en draai de
bevestigingsbout van de zadelpen weer
voldoende stevig vast, zodat u het zadel niet
scheef kunt draaien. Controleer de afstelling
op bovenstaande wijze. De zadelpen mag
NIET uitsteken achter de minimale
insteekmarkering van het frame (zie afb. 11).

OPMERKING:

Om de kwaliteit van het frame te kunnen
waarborgen, gebruikt Giant verschillende
soorten zadelpennen voor de Lafree Twist
heren- en damesfietsen. Het verschil tussen
de 2 soorten zadelpennen is de positie van de

minimale insteekmarkeringen. De minimale
insteeklengte van de zadelpen voor de
damesfiets is 15 cm. De minimale insteek­lengte van de zitbalk voor de herenfiets is 10
cm. Denk hieraan als u een nieuwe zadelpen
nodig hebt. Let op als u zadelpen van dames­en herenfietsen verandert.

b Horizontale afstelling.

Om de aangenaamste positie te vinden,
moet u de zadelklem losdraaien en het
zadel naar voren of naar achteren bijstellen
tot deze bij u past. Draai de zadelklem
weer vast. (Zie afb. 12).

c Afstelling van hellend zadel.

De meeste mensen prefereren een
horizontaal zadel, maar sommige fietsers
prefereren een zadel dat enigszins
omhoog of omlaag helt. Stel de schuine
stand van het zadel bij door de zadelklem
los te draaien, kantel het zadel naar de
gewenste stand en draai de zadelklem
weer vast. Zeer kleine veranderingen in de
zadelstand zullen veel verschil uitmaken.
Breng slechts één verandering tegelijk en
alleen in kleine stappen aan, tot u de
meest aangename positie voor uzelf hebt
gevonden.

WAARSCHUWING:

Als u een zadel hebt bijgesteld, zorg er dan
voor dat u het afstelmechanisme van het
zadel goed vastdraait alvorens te gaan
fietsen. Controleer periodiek of het
afstelmechanisme van het zadel goed is
vastgedraaid.

8

minimale
insteekmarkering

AFB. 10 AFB. 11 AFB. 12

3.3 Hoogte en hoek van stuur

Afstelbout voor stuurpenhoogte
Minimale insteekmarkering
Klembout voor stuurbocht
Afstelbout voor afstelling van juiste hoek
stuurpen

a Hoogte van stuurpen.

U kunt de stuurpen hoger of lager zetten.
Draai de afstelbout voor de stuurpen los
(zie afb. 13) door deze drie of vier slagen
tegen de klok in te draaien. Als de bout
omhooggaat, maar de stuurpen niet
beweegt, tik de bout dan voorzichtig naar
beneden met een plastic of houten hamer.
Zet de stuurpen op de juiste hoogte en
loodrecht op het voorwiel. Draai de bout
naar het juiste draaimoment vast, zodat u
de stang en de stuurstangen niet kunt
draaien (zie paragraaf 8.3 “Aanhaal­koppel”). De minimale insteekmarkering
mag NIET zichtbaar zijn.

OPMERKING:

Om de kwaliteit van het frame en de vork te
kunnen waarborgen, gebruikt Giant
verschillende soorten stuurpennen voor de
Lafree Twist heren- en damesfietsen. Het
verschil tussen de 2 soorten stuurpennen is
de positie van de minimale
insteekmarkeringen. De minimale
insteeklengte van de stuurpen voor de
damesfiets is 80 mm. De minimale
insteeklengte van de stuurpen voor de
herenfiets is 65 mm. Denk hieraan als u een
nieuwe stuurstang nodig hebt.

b Hoek van stuur.

Door het stuur te kantelen, kunt u de
handvatten meer omhoog of omlaag
richten. Dit is een kwestie van persoonlijke
smaak. Draai de bout aan de voorkant van
de stuurstang los (klembout van stuur).
Kantel het stuur naar de gewenste positie.
Draai de bout naar het juiste draaimoment
vast (zie paragraaf 8.3 “Aanhaalkoppel”).
Controleer de positie van de remhand­grepen en stel deze zo nodig bij.

c Hoek van stuurstang.

Met de verstelbare stuurstang kunt u de
hoek van het verlengstuk van de stuurstang
bijstellen. Draai de afstelbout los en zet het
verlengstuk in de gewenste schuine stand.
Draai de bout naar het juiste draaimoment
vast (zie paragraaf 8.3 “Aanhaalkoppel”).
Controleer de hoek van het stuur en de
positie van de remhandgrepen en stel
deze zo nodig bij.

Nadat de stand van het stuur of de stang is
gewijzigd, dient u te controleren of de
stuurstangen vrij in beide richtingen kunnen
worden gedraaid zonder dat de remkabels
ergens achter blijven haken of verstrikt raken.
Het is essentieel om grondig te controleren of
uw stuur en de stuurpen stevig vastzitten
en niet kunnen worden verplaatst, nadat u
aanpassingen hebt uitgevoerd.

3.4 Veiligheidsuitrusting

3.4.1 Lichten

Lichten zijn belangrijke veiligheids­voorzieningen die zijn ontworpen als een
integraal deel van de Lafree Twist. Als u na de
schemering fietst, moet u de lichten
aanzetten, waardoor u de weg kunt zien en
gevaren op de weg kunt voorkomen, en
waardoor anderen u kunnen zien.

9

stuurpenhoogte
afstelbout

minimale
insteekmarkering

afstelbout

stuurpen
klembout

AFB 13

10

3.4.2 Reflectors

Reflectors zijn belangrijke
veiligheidsvoorzieningen die zijn ontworpen
als een integraal deel van de Lafree Twist. De
reflectors zijn ontworpen om straatverlichting
en autolichten zodanig op te vangen en te
reflecteren dat u eerder als een rijdende
fietser wordt gezien en herkend.

VOORZICHTIG:

Controleer reflectors regelmatig om na te
gaan of deze schoon, recht, ongebroken en
stevig bevestigd zijn. Laat uw leverancier
beschadigde reflectors vervangen en
gebogen of losse reflectors rechtbuigen of
vastzetten.

3.4.3 Helm

Ons advies is om tijdens het fietsen altijd een
helm van een goede kwaliteit te dragen.

3.5 Mechanische
veiligheidscontroles

3.5.1 Moeren en bouten

Inspecteer de fiets van dichtbij, van de
voorkant tot de achterkant, om te zien of er
onderdelen versleten of beschadigd lijken.
Pak het stuur met beide handen vast en til
het voorwiel 5-10 cm van de grond, laat deze
dan stevig op de grond neerkomen, terwijl u
het stuur nog vasthoudt. Als er iets los klinkt,
voelt of lijkt, voer dan een snelle visuele en
tactiele inspectie van de hele fiets uit.
Probeer de bron van het geluid of duidelijk
losse onderdelen te vinden en zet deze vast.
Als u twijfelt, vraag dan iemand met ervaring
voor de inspectie of ga met uw Lafree Twist
naar uw bevoegde Lafree leverancier.

3.5.2 Banden en wielen

Controleer of de bandspanning goed is, door
uw hand direct op de bovenkant van elke
band afzonderlijk te plaatsen. Druk met een
rechte arm en directe neerwaartse druk de
band naar beneden en kijk naar de plek waar
de band de grond raakt. De band behoort
slechts zeer weinig te worden samengedrukt.
Als uw banden moeten worden opgepompt,
gebruik dan een normale staande fietspomp
(zie paragraaf 6.6.1: “Banden”). Als u een

compressor voor grote volumes moet
gebruiken, zoals men bij benzinestations
aantreft, voeg dan lucht in kleine
hoeveelheden toe, omdat deze compressors
zijn ontwikkeld om autobanden te vullen die
veel grotere volumes hebben dan
fietsbanden. Als er te veel druk ineens wordt
toegevoegd, kan de binnenband exploderen,
wat ernstige schade aan de buitenband en
ernstig letsel kan veroorzaken.

Draai elk wiel langzaam rond en kijk of er
sneden in het loopvlak en de zijwand van de
band zijn. Vervang beschadigde banden
alvorens op de fiets te rijden.

Draai elk wiel rond en controleer of de
remmen speling hebben en de velg niet heen
en weer wiebelt. Als een wiel heen en weer
wiebelt of de remblokken raakt, dient u de
fiets naar een bevoegde fietsenwinkel te
brengen om het wiel te laten uitlijnen.

VOORZICHTIG:

Wielen moeten worden “gericht” (uitgelijnd)
om de remmen effectief te laten werken.
Wielen narichten is een vaardigheid die
speciale gereedschappen en ervaring vereist.
Probeer geen wiel na te richten als u niet de
benodigde kennis en gereedschappen hebt
om het werk correct te kunnen uitvoeren.

3.5.3 Remmen

Inspecteer visueel of het kabeltraject van de
remmen goed is (zie afb. 14).

Knijp in de remgrepen. De remgrepen
behoren de remblokken ongeveer halverwege
hun boog te koppelen, of binnen circa 2,5 cm
van het handvat van het stuur. Om de uitslag
van de remgrepen te kunnen controleren,
dient u de handgreep te omsluiten met uw
duim en wijsvinger en vervolgens de
remhandgreep in te knijpen met de overige
drie vingers van elke hand. Als u de
hefbomen zo kunt inknijpen dat deze uw
wijsvinger raken, moet u uw remmen laten
bijstellen door een bevoegd
onderhoudscentrum.

11

Controleer of de remblokken van de remmen
volledig in contact komen met het remvlak
van de velg (zie afb. 15). Controleer ook of de
schoenen niet in contact komen met de
zijwand van de band, terwijl de rem wordt
gebruikt. Als u op de fiets rijdt terwijl de
remblokken de zijwand raken, zal de buiten­band worden beschadigd en de binnenband
worden lekgeprikt, waardoor u de controle
kunt kwijtraken en kunt vallen. Rij niet op de
fiets als de remmen niet goed zijn afgesteld.
Zie paragraaf 6.4: “Remmen” voor meer
informatie.

WAARSCHUWING:

Rijden met onjuist afgestelde remmen of
versleten remblokken is gevaarlijk en kan
ernstig letsel veroorzaken.

3.5.4 Snel ontkoppelende onderdelen

Controleer of de snel ontkoppelende
hefboom voor het voorwiel goed is afgesteld
en in de vergrendelde stand staat. Zie
paragraaf 6.3: “Snelontkoppeling van
voorwiel” voor meer informatie.

WAARSCHUWING:

Als de snelontkoppeling van het wiel onjuist is
afgesteld, kan het wiel gaan wiebelen of kan
het van de fiets losraken, wat de fiets kan
beschadigen en ernstig letsel kan
veroorzaken.

3.5.5 Uitlijning van stuur en zadel

Zijn het zadel en de stuurpen correct op één
lijn met de bovenbuis van de fiets en zitten
deze voldoende stevig om deze niet scheef te
kunnen draaien?

OPMERKING:

Op een fiets rijden impliceert bepaalde
risico’s, waaronder schade en letsel. Door uw
keuze om te fietsen, aanvaardt u persoonlijke
verantwoordelijkheid voor die risico’s. De
mensen die u de fiets hebben verkocht, de
fabrikant, de distributeur en de mensen die de
wegen en paden beheren of onderhouden
waarover u fietst, zijn niet verantwoordelijk
voor uw daden. Daarom is het uitermate
belangrijk dat u de regels voor veilig en
verantwoord fietsen begrijpt en in de praktijk
toepast, en dat u zo nodig uw gezonde
verstand gebruikt.

AFB. 14 AFB. 15

12

4.1 De grondbeginselen

Voer de mechanische veiligheidscontroles uit
(zie paragraaf 3.5) alvorens op de Lafree Twist
te gaan fietsen.

4.2 Verkeersregels

Leer de lokale fietswetten en –voorschiften
kennen. Veel landen hebben speciale
voorschriften over toestemming geven aan
fietsen, het rijden op stoepen, wetten voor
het gebruik van fietspaden, etc. Veel landen
hebben wetten voor helmen, wetten voor
kinderzitjes en speciale verkeersregels voor
fietsen. In de meeste landen moet een fietser
zich aan dezelfde verkeersregels houden als
de bestuurder van een auto of motorfiets. Het
is uw verantwoordelijkheid de wetten te
kennen en u hieraan te houden.

4.3 In nat weer fietsen

Onder natte omstandigheden is het
remvermogen van uw remmen (evenals van
de remmen van andere weggebruikers)
verminderd en is de band-op-oppervlak­hechting (“grip”) eveneens aangetast.
Hierdoor wordt het moeilijker de snelheid te
regelen en gemakkelijker de controle te

verliezen. Verminder onder natte
omstandigheden uw snelheid en gebruik uw
remmen eerder en geleidelijker dan u zou
doen onder normale, droge omstandigheden.

4.4 ’s Nachts fietsen

‘s Nachts fietsen is veel gevaarlijker dan
overdag fietsen.

WAARSCHUWING:

Het is gevaarlijk en kan ongelukken
veroorzaken om in de schemering, na het
donker of tijdens slechte zichtbaarheid te
fietsen zonder reflectoren en zonder een
verlichtingssysteem voor de fiets dat aan de
landelijke wetten voldoet.

Alvorens in de schemering of ‘s nachts te
fietsen, dient u het volgende te doen om uzelf
zichtbaarder te maken:

• Zorg ervoor dat uw fiets is uitgerust met
een correct geplaatst en betrouwbaar
gemonteerd verlichtingssysteem en met
reflectoren (zie paragraaf 3.4.1, 3.4.2 en

6.7).

• Zorg ervoor dat de lichten en de
reflectoren niet worden gehinderd door uw
kleding, door accessoires of door iets dat
u vervoert op de fiets.

4

VEILIG EN VERANTWOORD FIETSEN

13

5.1 Batterij verwijderen,
opladen en installeren

5.1.1 Algemeen

VOORZICHTIG:

Lees de volgende algemene
veiligheidsaanwijzingen voor het opladen of
het gerefreshed opladen van een Lafree Twist
batterij.

• Het laadgebied moet horizontaal, goed

geventileerd, vochtvrij en beschermd
tegen direct zonlicht zijn.

•Laad de batterij bij een

omgevingstemperatuur van 0°C - 40°C (als
de inwendige temperatuur van de batterij
lager dan 0°C of hoger dan 40°C is, blijft
de oplader in de stand-by-modus en kan
de batterij niet worden opgeladen).

•Probeer geen Twist batterij met een

kapotte of gebogen laadstekker op te
laden.

• Gebruik geen andere stroombron dan 220-

230 V~.

• Bedek de batterij niet tijdens het opladen

of het gerefreshed opladen.

• Als u een vreemde geur, damp of rook

opmerkt, stop dan onmiddellijk het

laadproces! Breng uw Lafree Twist fiets
naar uw bevoegde Lafree leverancier voor
onderhoud of vervanging.

• Als het bereik per oplading te kort wordt,
zelfs nadat de batterij is opgeladen (zie
paragraaf 5.1.3: “Refresh/opladen”), kan
het einde van de gebruiksduur van de
batterij zijn bereikt. Vervang de batterij door
een nieuwe. Als de NiMH-batterij in
overeenstemming met de richtlijnen in deze
handleiding is gebruikt, heeft deze een
gebruiksduur van meer dan 500 laadcycli.

• De batterij mag niet langer dan 24 uur
worden opgeladen of refreshed worden
opgeladen. Hierdoor zou de gebruiksduur
van de batterij aanzienlijk worden
verminderd.

5.1.2 Verwijderen, opladen, installeren

De batterij van de Twist kan zeer eenvoudig
worden verwijderd en opgeslagen. Voor het
opladen moet de batterij worden losgemaakt
van de fiets. Als dit niet op de juiste manier
wordt gedaan, kan de batterij worden
beschadigd.

Hoe de batterij moet worden verwijderd, op
de fiets moet worden geïnstalleerd en moet
worden opgeladen.

5

BATTERIJ EN OPLADER BEDIENEN

Stap 1. Pak de batterij vast en draai de sleutel van het

batterijslot tegen de klok in om deze te openen.

Stap 2. Verplaats de batterij 45º zijwaarts. Verwijder de greep

en pak de batterij uit de houder. Zie afb. 17.

14

Stap 3. Zet de batterij in een stabiele stand, zodanig dat de

energie-indicator zichtbaar is.

Stap 4. Verwijder de dop van de laadbus van de batterij, die

zich bevindt aan de onderkant van de batterij.

Stap 5. Steek de laadstekker in de laadbus van de batterij

met de pijl naar BOVEN.

Stap 6. Steek de netstekker in een elektrisch aansluitpunt

(220-230 V~) en controleer of alle polen volledig in de
stekkerbus zijn gestoken. Zie afb. 22. Houd de
omgeving waar de batterij wordt opgeladen, goed
geventileerd en vrij van afval of andere brandbare
voorwerpen om brand door vonken of oververhitting
te voorkomen.

Stap 7. DRUK NIET OP DE “REFRESH”-KNOP OP DE

OPLADER. Zie paragraaf 5.1.3 ”refreshed opladen”
(hieronder). Het lampje op de oplader zal ROOD
branden, wat aangeeft dat er elektriciteit in de batterij
stroomt. Eerst knippert het lampje enkele seconden
lang ROOD, dan geeft het continu ROOD licht tijdens
het opladen en knippert langzaam na ca. 4-5 uur (bij
volledige oplading), wat aangeeft dat de batterij de
volledige capaciteit heeft bereikt en het opladen is
voltooid.

pijl markering

Normaal opladen:

LICHT OP OPLADER HOE LANG DUURT HET? WAT GEBEURT ER?

1. ROOD licht knippert Slechts even

Opladen zal spoedig starten(“wacht”)

0,9 sec “aan”/0,1 sec “uit”

2. ROOD licht brandt Max. 4-5 uur Bezig met opladen

3. ROOD licht knippert Tot de netstekker is Opladen voltooid!

langzaam losgemaakt (“voltooiing”)
2 sec “aan” / 2 sec “uit”

15

Stap 8. Trek de netstekker uit het elektrische aansluitpunt.

Stap 9. Trek de laadstekker uit de batterij.

Stap 10. Bevestig de batterij op de fiets (stap 2 en 1 in

omgekeerde volgorde). Zorg ervoor dat de batterij is
geborgd in de “LOCK”-positie, zodat deze niet
zijwaarts kan bewegen.

5.1.3 Refreshed opladen

Lafree Twists oplader beschikt over het
vermogen om een batterij te laten refreshen.
Refreshen bestaat uit het proces de batterij
eerst volledig te ontladen alvorens deze weer
volledig op te laden. Dit proces is een
wezenlijke stap voor de verlenging van de
gebruiksduur van Twists batterijen.

Refreshed opladen duurt langer dan normaal
opladen. Afhankelijk van de hoeveelheid

energie die nog in de batterij aanwezig is, kan
het proces ongeveer 15 uur duren.

Refreshed opladen dient frequent te worden
gedaan.
Dit proces moet worden uitgevoerd na elke

15 keer normaal opladen, maar minstens
eens per 3 maanden.

Dit gebeurt als volgt:

Stap 1. Pak de batterij vast en draai de sleutel van het

batterijslot tegen de klok in om deze te openen.

Stap 2. Verplaats de batterij 45º zijwaarts. Verwijder de greep

en pak de batterij uit de houder.

Stap 3. Zet de batterij in een stabiele stand, zodanig dat de

energie-indicator zichtbaar is.

Stap 4. Verwijder de dop van de laadbus van de batterij, die

zich bevindt aan de onderkant van de batterij.

16

Stap 5. Steek de laadstekker in de laadbus van de batterij

met de pijl naar BOVEN.

Stap 6. Steek de netstekker in een elektrisch aansluitpunt

(220-230 V~) en controleer of alle polen volledig in de
stekkerbus zijn gestoken. Zie afb. 22. Houd de
omgeving waar de batterij wordt opgeladen, goed
geventileerd en vrij van afval of andere brandbare
voorwerpen om brand door vonken of oververhitting
te voorkomen.

Stap 7. Het lampje op de oplader zal ROOD branden, wat

aangeeft dat er elektriciteit in de batterij stroomt.
Eerst knippert het lampje enkele seconden lang
ROOD.

DRUK OP DE “REFRESH”-KNOP OP DE
OPLADER.

Zie afb. 23 en 28. De lichtdiode van de oplader zal
continu GROEN branden, wat aangeeft dat de
batterijen worden ontladen / geregenereerd

Stap 8. Het licht gaat over van GROEN in ROOD, wat

aangeeft dat het regenereren is voltooid en de batterij
weer zal worden opgeladen.

Stap 9. Als het RODE licht overgaat van continu branden in

langzaam knipperen, heeft de batterij z’n volledige
vermogen bereikt.

Refreshed opladen:

pijl markering

LICHT OP OPLADER HOE LANG DUURT HET? WAT GEBEURT ER?

1. ROOD licht knippert Slechts even

Opladen zal spoedig starten(“wacht”)

0,9 sec “aan”/0,1 sec “uit”

2

Druk op “REFRESH”-knop op de oplader

3. GROEN licht brandt Max. 10 uur Ontladen / refreshen

4. ROOD licht brandt Max. 4-5 uur Bezig met opladen
5 ROOD licht knippert Tot de netstekker is Opladen voltooid!

2 sec “aan” / 2 sec “uit” losgemaakt (“voltooiing”)

** Opmerking 2: Ook de laadtijd is slechts een
indicatie. De werkelijke laadtijd hangt af van de
leeftijd van de batterij en het aantal keren dat deze
is opgeladen / ontladen. Bij oudere batterijen kan er
een langere laadtijd nodig zijn.

17

5.1.4 Energie-indicator

De beschikbare hoeveelheid energie wordt
aangegeven via een reeks lichtdiodes (LED’s)
op de batterij. (zie afb. 16 en 17). De indicator
gaat branden als u de “PUSH”-knop indrukt.
Na een volledige oplading zullen alle vijf
LED’s branden. Als er energie wordt gebruikt,
zullen er minder LED’s branden. Het licht van
de LED’s zal na enkele seconden uitgaan.

5.1.5 Batterijvermogen, bereik en laadtijd

* Opmerking 1: Het overgebleven bereik is slechts
een indicatie. De aangegeven getallen zijn
gebaseerd op fietsen in de “normale” modus. Het
werkelijke overgebleven bereik hangt af van de
geselecteerde modus (“ECO” of “normaal”),
weersomstandigheden, rijstijl, gekozen versnelling,
etc. Zie paragraaf 5.1.6: “Bereik”.

Stap 10.Trek de netstekker uit het elektrische aansluitpunt. Zie

afb. 22.

Stap 11 Trek de laadstekker uit de batterij. Zie afb. 25.

Stap 12

Bevestig de batterij op de fiets (stap 2 en 1 in
omgekeerde volgorde). Zorg ervoor dat de batterij is
geborgd in de “LOCK”-positie, zodat deze niet
zijwaarts kan bewegen. Zie afb. 26 en 27.

AFB. 16 AFB. 17

Knipperende LED’s

Beschikbare energie

Overgebleven bereik* Laadtijd**

1 (knipperend) Minder dan 1% < 1 km. 4 – 5 uur
11 – 20% < 5 km. 3 – 4 uur
2 21 – 40% 5 – 15 km. 2 – 3 uur
3 41 – 60% 10 – 20 km. 1.5 – 2 uur
4 61 – 80% 15 – 25 km. 1 – 1.5 uur
5 81 ~ 100% 20 ~ 35 km. 0.5 – 1 uur

5.1.6 Bereik

Het bereik is de afstand die u kunt fietsen
met behulp van elektrische ondersteuning op
één lading. Dit is afhankelijk van veel
verschillende factoren die kunnen worden
verdeeld in 2 groepen:

•Vermogen en conditie van de batterij

• De fietsomstandigheden en de toestand
van de fiets.

Een overzicht van dingen die rechtstreeks
invloed hebben op de afstand die u kunt
afleggen:

1. Leeftijd van de batterij: als de batterij
ouder wordt, neemt het vermogen af. Dus
met een gloednieuwe, goed geladen
batterij kunt u een langere afstand afleg­gen dan met een batterij die 1 jaar oud is.

2. Aantal batterijladingen: het rijbereik neemt
af na een aantal nieuwe batterijopladingen.
Dit kan gedeeltelijk worden
gecompenseerd door “Refreshed opladen”
(zie paragraaf 5.1.3).

3. De temperatuur: het prestatievermogen
van de batterij hangt af van de
temperatuur. Als het kouder is, is het
vermogen van de batterij minder, waardoor
u niet de maximale afstand kunt bereiken
met uw Lafree.

4. De wind: het is logisch dat, als u met
sterke tegenwind rijdt, de Lafree meer
energie gebruikt dan zonder wind,
waardoor het bereik dus korter wordt.

5. Het terrein (vlak, steile heuvels, hellingen,
bestrating): hetzelfde als vorig punt (4), als
u bergop of op een ruw wegdek rijdt,
gebruikt de motor meer energie dan op
vlakke of gladde wegen.

6. Het gewicht en de bagage van de fietser:
voor een lichte fietser zonder extra bagage
is minder energie nodig dan voor een
zware fietser of een fietser met bagage.

7. Aantal keren stoppen en starten: rijden in
druk verkeer of in de stad met veel
verkeerslichten betekent dat u veel vaker
moet stoppen en starten in vergelijking
met rijden op het platteland. Vanwege de
verbruikte energie tijdens de acceleratie
wordt het rijbereik korter als het aantal
keren stoppen en starten toeneemt.

8. Slim gebruik van versnellingen: er zal

energie (van de fietser, maar ook van de
batterij) worden bespaard als de
versnellingen op de fiets op de juiste
manier worden gebruikt. Vooral optrekken
en bergop rijden moeten in een lage
versnelling worden gedaan, evenals bij
autorijden. Begin in 1e versnelling te rijden
en schakel naar de 2e en 3e versnelling als
de snelheid toeneemt. Dit helpt energie te
besparen en het bereik te vergroten.

9. Kwaliteit en toestand van onderdelen van
de fiets, zoals- banden met te lage druk of
goed opgepompte banden- een vuile,
geroeste, droge ketting of een schone en
goed gesmeerde ketting. Slecht onderhoud
verhoogt de weerstand en door de extra
benodigde energie raakt uw batterij sneller
leeg.

Het moge duidelijk zijn dat zeer moeilijk valt
te zeggen hoe ver u met uw elektrisch
ondersteunde Twist kunt rijden met een volle
batterij, gewoon omdat er te veel invloedrijke
factoren zijn.

Onder de best mogelijke omstandigheden
kunt u de volgende afstanden afleggen:

•max. 25 – 35 km in de “normale” modus

• max. 30 – 40 km in de “ECO”-modus.

In de “Eco”-modus is het hulpvermogen
ongeveer de helft van de normale modus. Het
kan het energieverbruik verminderen en het
bereik vergroten. De “ECO”-modus
vermindert het energieverbruik en vergroot
het bereik met ca. 50%.De hier genoemde
ritafstanden zijn slechts een zeer ruwe
indicatie. In sommige gevallen stopt de
elektrische ondersteuning reeds voordat de
20 km-markering is bereikt, terwijl iemand
anders onder andere omstandigheden
mogelijk meer dan 40 km kan rijden.

Kort overzicht van aanbevelingen voor
een groot bereik:

• Laad de batterij op kamertemperatuur (15
– 25°C)

•Probeer de batterij zo leeg mogelijk te
rijden alvorens deze opnieuw op te laden

• Refreshed opladen na elke 15 keer
normaal opladen, maar minstens eens per
3 maanden

18

• Gebruik de versnellingen tijdens het
accelereren of bergop rijden

• Rij niet met te lage bandspanning en houd
de ketting schoon en goed gesmeerd.

5.2 Opslag en vervoer

Batterij bewaren

Als de batterij langere tijd moet worden
opgeslagen, wordt aanbevolen de batterij
eens per 3 maanden opslag op te laden. Als
de batterij wordt bewaard zonder eens per 3
maanden te worden opgeladen, kan het
vermogen van de batterij afnemen om
energie vast te houden.

VOORZICHTIG:

Bewaar de batterij in een koele, droge,
horizontale en veilige ruimte met een goede
ventilatie en uit de buurt van warmtebronnen.
Als de Lafree Twist fiets wordt opgeslagen
terwijl de batterij is aangebracht, zet de
stroomschakelaar op het stuur dan op de
“OFF”-stand. Als de schakelaar tijdens de
opslag of het parkeren in de “ON”-stand blijft
staan, zal dat tot een sneller energieverlies
leiden.

Vervoer van de Lafree Twist

Als u uw Twist vervoert, kunt u het beste de
batterij verwijderen. De fiets wordt lichter,
waardoor deze gemakkelijker kan worden
opgetild en gehanteerd.

5.3 Verzorging en onderhoud

Batterij

Er zijn geen onderdelen in de batterij die u
kunt repareren. Als u een probleem vermoedt,
breng uw Twist met de batterij dan naar uw
bevoegde Lafree leverancier.

VOORZICHTIG:

Lees de volgende algemene
veiligheidsaanwijzingen voor verzorging en
onderhoud van Lafree Twist batterij.

• Zet de batterij niet in een vuur of bij een
warmtebron, omdat deze kan exploderen
en ernstig letsel kan veroorzaken.

• Gebruik voor het reinigen van de
batterijmantel alleen een met water
bevochtigde doek. Gebruik geen
oplosmiddelen of reinigingsoplossingen.

•Probeer de mantel van de batterij niet te
openen. Er zijn geen onderdelen in de
batterij die u kunt repareren. Als u een
probleem vermoedt, breng uw Twist met
de batterij dan naar uw bevoegde Lafree
leverancier.

• Controleer regelmatig of de batterij geen
scheurtjes, ongewone reststoffen of
andere abnormale verschijnselen heeft.
Gebruik geen batterij met scheurtjes of
barstjes in de mantel.

•Probeer de Twist batterij niet te gebruiken
als een voedingsbron voor iets anders dan
een Lafree Twist.

•Trek altijd voorzichtig aan de laadkabel.
Trek altijd aan de stekker en niet aan de
kabel om een kabel uit een stekkerdoos te
halen.

• Gebruik de originele Lafree Twist oplader
om de batterij op te laden.

Oplader

GEVAAR:

Let erop dat onzorgvuldig handelen de kans
vergroot op dodelijke ongelukken, ernstig
letsel of beschadigingen aan het product en
goederen.

•Veroorzaak geen kortsluiting bij de
stekkers en de bussen van de oplader
door metalen voorwerpen te gebruiken.

•Probeer de oplader niet te demonteren of
te veranderen. Er zijn geen onderdelen in
de oplader die u kunt repareren. Als u een
probleem vermoedt, breng uw oplader dan
naar uw bevoegde Lafree leverancier.

• Gebruik de oplader niet om andere
batterijen dan de echte Lafree Twist
batterijen op te laden (NiMH 24 V/130 Ah).
Dat zou kunnen leiden tot oververhitting,
brand of een elektrische schok.

19

20

• Stel de oplader niet bloot aan schokken,
bijv. door deze te laten vallen. Stel de
oplader niet bloot aan vloeistoffen.

•Gebruik geen beschadigde oplader of
onderdelen (bijv. behuizing van oplader,
kabel, stekker). Dat zou kunnen leiden tot
een elektrische schok, kortsluiting of
brand.

• Raak de stekker niet aan met natte handen
(dat zou kunnen leiden tot een elektrische
schok).

• Oefen niet te veel druk uit op de kabels of
de stekkers (bijv. door de kabel tussen een
muur en een raamkozijn te persen, of door
zware objecten op de kabel of de stekker
te zetten: dat zou kunnen leiden tot een
elektrische schok of brand).

•Houd de oplader uit de buurt van kinderen
en huisdieren (anders zou dat kunnen
leiden tot een elektrische schok of letsel).

• Zorg ervoor dat de stekker volledig in een
elektrisch aansluitpunt wordt gestoken
(anders zou dat kunnen leiden tot een
elektrische schok en oververhitting,
waardoor brand kan ontstaan).

• Gebruik de laadstekker en/of de
netstekker niet als deze stoffig zijn. Door
het stof geabsorbeerd vocht kan
elektriciteit geleiden, waardoor er brand
kan ontstaan. Maak de netstekker los en
reinig deze met een droge doek.

•Gebruik geen ander voltage dan de
nominale waarde voor de oplader. Gebruik
geen stekkerdozen, aansluitstukken en
andere bedradingsvoorzieningen met een
andere voedingsbron dan de normale 220­230 V~. Anders kan er oververhitting,
brand of een elektrische schok ontstaan.

• Raak de oplader tijdens het opladen niet
lang met hetzelfde deel van uw huid aan.
Dat kan brandwonden veroorzaken, omdat
de uitwendige temperatuur van de oplader
tijdens het opladen 40 - 60°C kan worden.

•Zet de oplader niet wankel neer. Een
omgekeerde oplader of een strak
gespannen kabel kan een storing, brand of
een elektrische schok veroorzaken. Zet de
oplader stevig op een plat oppervlak.

•Bedek de oplader niet of zet er geen
dingen op, omdat er anders oververhitting
of brand kan ontstaan.

5.4 Afvoer van oude batterijen

Na verloop van tijd, afhankelijk van het aantal
keren dat de batterij is opgeladen en de
manier waarop deze is behandeld, bereikt uw
batterij het einde van zijn gebruiksduur. Op
dat moment gaat het batterijvermogen zeer
snel achteruit en kan dit niet worden hersteld
door regeneratief opladen. Reguleringen voor
de afvoer van batterijen kunnen per land
verschillen.
De batterij moet op een milieuvriendelijke
manier worden afgevoerd. Gooi deze daarom
niet in een vuilniszak, maar breng deze terug
naar uw bevoegde Lafree leverancier. Hij zal
voor de afvoer zorgen en hij kan direct een
nieuwe batterij voor u bestellen.

21

6.1 Algemeen

Voor het prestatievermogen, het genoegen en
de veiligheid van uw Lafree Twist en uzelf is
het uitermate belangrijk te begrijpen hoe
verschillende functies van de Lafree Twist
werken. U mag er niet van uitgaan dat de
manier waarop dingen op uw eerdere fietsen
hebben gewerkt, op de Lafree Twist op
dezelfde manier functioneren, zelfs als u een
ervaren fietser bent. Zorg ervoor dat u deze
paragraaf van de gebruikshandleiding leest
en begrijpt. Als u ook maar enigszins twijfelt
over hoe een van de mechanische functies
van de Lafree Twist werkt, neem dan contact
op met uw bevoegde Lafree leverancier.

6.2 Stroomschakelaar

De stroomschakelaar zit aan de linkerkant van
het stuur (zie afb. 18 en 4). Draai de schakelaar
op de “ON”- of “ECO”-stand en de motor zal u
ondersteunen als u op de fiets fietst.

“ON” wijst op de hulpkracht in de normale
modus en “ECO” wijst op de economische
modus. In de “ECO”-modus is de hulpkracht
ongeveer de helft van de normale modus. Het
kan het energieverbruik verminderen en het
bereik vergroten. De “ECO”-modus
vermindert het energieverbruik en vergroot
het bereik met ca. 50%.

De stroomschakelaar heeft een LED die
ROOD brandt in de volgende gevallen:

•Als u van “OFF” op “ON” of “ECO” over­schakelt, zal de LED ca. 2 seconden bran­den, wat aangeeft dat het systeem o.k. is.

• Als de LED tijdens het rijden gaat branden,
betekent het dat er iets mis is! Het licht zal
ca. 3 minuten blijven branden (continu, niet
knipperend) en vervolgens uitgaan.Zet de
schakelaar op “OFF” en weer terug op
“ON” of “ECO”.

- Als de LED ca. 2 seconden brandt, is het

systeem o.k. en kunt u uw rit vervolgen.

- Als de LED gaat branden maar na ca. 2

seconden niet uitgaat, dan is er nog een
probleem met het elektrische systeem.
Eindig uw rit zonder elektrische hulp
(schakelaar op “OFF”) en breng uw fiets
naar uw Lafree leverancier om deze zo
snel mogelijk te laten controleren.

- Hetzelfde als het vorige punt. De motor

en de batterij worden beschermd tegen
een zeer hoge krachtafgifte (meer dan 15
een gedurende 4 sec.) om een lange
gebruiksduur te kunnen waarborgen.De
motor wordt uitgeschakeld en de LED
gaat branden. Deze blijft ca. 3 minuten
branden (continu, niet knipperend).Wat te
doen: Zet de schakelaar op “OFF” en
weer terug op “ON” of “ECO”. Als de
LED ca. 2 seconden brandt, is het
systeem o.k. en kunt u uw rit vervolgen.

Voorbeelden van wanneer of hoe dit kan
gebeuren:

- Met veel kracht bergop rijden

- Met tegenwind en veel kracht rijden

- Stilstaan (bijv. bij verkeerslichten), op de

pedalen trappen terwijl de remmen
worden ingedrukt. De motor levert
kracht, maar de fiets kan niet bewegen.

6

HOE DINGEN WERKEN

AFB. 18

22

• Als de batterij leeg raakt, zal de LED
beginnen te knipperen:

- als de LED knippert met 1 Hz (= 1x

aan/uit per seconde), is er nog 10 – 20%
energie over

- ls de LED knippert met 4 Hz (= 4x aan/uit
per seconde), is er minder dan 10%
energie over. Na ca. 4 minuten zal de
LED ophouden te knipperen.

6.3 Snelontkoppeling voor
voorwiel

6.3.1 Algemeen

WAARSCHUWING:

Als u met een verkeerd afgestelde
snelontkoppeling voor het wiel rijdt, kan het
wiel gaan wiebelen of van de fiets losraken,
wat de fiets kan beschadigen en ernstig letsel
bij de fietser kan veroorzaken. Daarom is het
van belang dat u:

a. uw leverancier om advies vraagt hoe u uw

wielen veilig kunt bevestigen en
verwijderen

b. de juiste techniek begrijpt en toepast voor

het vastklemmen van uw wiel op een

plaats met een snelontkoppeling

c. voor elke rit altijd controleert of het wiel

goed in de vork is vastgeklemd.

Vanwege de verstelbaarheid is het essentieel
te begrijpen hoe een nokhefboom voor
snelontkoppeling werkt en hoe u deze dient
te gebruiken. Hoewel het op het eerste
gezicht een constructie met een moer en
bout kan lijken (een lange bout met een
hendel aan de ene kant en een moer aan de
andere), maakt de snelontkoppeling voor het
wiel gebruik van de nokwerking om het wiel
van de fiets op z’n plaats vast te klemmen
(zie afb. 19).

VOORZICHTIG:

Als u de moer met de ene hand vasthoudt en
de hendel met de andere hand als een
vleugelmoer draait tot deze vastzit, zal het
wiel niet veilig in de uitsparingen worden
vastgeklemd, want men heeft de volledige
kracht van de nokwerking nodig om het wiel
stevig vast te klemmen.

draai voor klemkracht

dicht dicht

open positie

gesloten positie

AFB. 19

LICHT OP HOE LANG DUURT HET? WAT GEBEURT ER?
STROOMSCHAKELAAR:
CONTINU OF KNIPPEREND

continu licht 2 seconden Na schakelen van

“OFF” op “ON” of “ECO”.
Systeem is o.k.

continu licht Max. 3 minuten, Er is een probleem.

tot u uitschakelt. Zet op “OFF” en weer

terug op “ON”.
Motor moet te veel kracht

leveren en slaat af.
Knipperend Slechts 10 - 20% energie over
(langzaam, 1x per sec.)
Knipperend Minder dan 10% energie over
(snel, 4x per sec.)

23

6.3.2 Het snelontkoppelingsmechanisme
afstellen

De naaf van het wiel wordt op z’n plaats
vastgeklemd door de kracht van de
snelontkoppelingsnok die tegen één
uitsparing duwt, en de stelmoer voor de
spanning die door middel van de pen tegen
de andere uitsparing wordt getrokken. De
hoeveelheid klemkracht wordt geregeld door
de stelmoer voor de spanning. Door de
stelmoer voor de spanning met de klok mee
te draaien terwijl het draaien van de
nokhefboom wordt voorkomen, neemt de
klemkracht toe; door deze tegen de klok in te
draaien terwijl het draaien van de
nokhefboom wordt voorkomen, neemt de
klemkracht af. Minder dan een halve slag van
de stelmoer voor de spanning kan het
verschil uitmaken tussen veilige klemkracht
en onveilige klemkracht.

OPMERKING:

Als de snelontkoppeling door de fabrikant of
de leverancier in de naafas is geïnstalleerd,
hoeft deze nooit te worden verwijderd,
behalve als de naaf zelf moet worden
gerepareerd. Raadpleeg in dat geval uw
leverancier.

6.3.3 Secundaire naspantoestellen voor
het voorwiel

De Lafree Twist is uitgerust met een
secundair naspantoestel voor het wiel (zie
afb. 20) om loskoppeling van het wiel te
voorkomen als de snelontkoppeling incorrect
is afgesteld of als de nok per ongeluk
opengaat. Secundaire naspantoestellen zijn
geen substituut voor een correcte afstelling
van de snelontkoppeling. Het secundaire
naspantoestel maakt deel uit van de
uitsparingen in de vork en is verzonken voor
de snelontkoppelingshendel die voorkomt dat
het wiel uit de uitsparingen in de vork valt als
de snelontkoppelingshendel per ongeluk
opengaat. Deze uitsteeksels zijn echter niet
bedoeld om het wiel op z’n plaats te houden
als de snelontkoppelingshendel per ongeluk
opengaat. Als u hoort of voelt dat het
voorwiel loszit, stop dan onmiddellijk en
controleer de spanning van de snelont­koppeling. Vraag uw leverancier om meer

informatie over Lafree’s secundaire
naspantoestel.

WAARSCHUWING:

Het is uitermate gevaarlijk om het secundaire
naspantoestel te verwijderen of te blokkeren,
omdat dit ernstig letsel of een dodelijk
ongeval kan veroorzaken. Het kan ook de
garantie ongeldig maken.

6.3.4 Een snel ontkoppelend voorwiel
verwijderen

aMaak de gebogen kabelgeleider van de

voorrem los en spreid de remblokken,
waardoor de voorband er tussen kan
komen (zie afb. 21).

AFB. 21

AFB. 22 AFB. 23

AFB. 20

Secondair
naspantoestel

b Draai de snelontkoppelingshendel van het

wiel van de vergrendelde of “CLOSE”­stand (op de hendel kunt u “CLOSE” lezen)
naar de “OPEN”-stand (op de hendel kunt
u “OPEN” lezen) (zie afb. 22 en 23).

c Draai de stelmoer voor de spanning

ongeveer zes volle slagen los.

d Til het voorwiel enkele centimeters van de

grond en sla met uw handpalm zachtjes
op de bovenkant van het wiel om het wiel
uit de voorvork te tikken.

6.3.5 Een snel ontkoppelend voorwiel
installeren

a Draai de snelontkoppelingshendel zo dat

deze van het wiel wegdraait (zie afb. 19 en

23). Dit is de “OPEN”-stand (op de hendel
kunt u “OPEN” lezen).

b Steek het wiel, met de vork omhoog, zo

tussen de vorkbladen dat de as stevig aan
de bovenkant van de sleuven zit die zich
bevinden bij de uiteinden van de
vorkbladen, bij de uitsparingen in de vork.
De snelontkoppelingshendel moet zich
bevinden aan de linkerkant van de fiets (zie
afb. 19 en 23).

c Houd met uw rechterhand de

snelontkoppelingshendel in de “OPEN”­stand, draai met uw linkerhand de
stelmoer voor de spanning met de klok
mee, tot deze losvast tegen de uitsparing
in de vork zit (zie afb. 19).

dTerwijl u het wiel stevig naar de bovenkant

van de sleuven in de uitsparingen in de
vork drukt en tegelijk de velg van de wiel in
het midden van de vork zet, moet u de
snelontkoppelingshendel omhoog draaien
en deze in de “CLOSE”-stand duwen (zie
afb. 19 en 22). Gebruik hiervoor uw
handpalm, terwijl u uw vingers om het
rechter vorkblad houdt en de hendel
dichtknijpt met uw vingers en uw hand. U
hebt de juiste spanning als de hendel een
indruk in uw handpalm achterlaat. De
hendel moet parallel staan met het
vorkblad, omhoog wijzen en naar het wiel
zijn gebogen.

VOORZICHTIG:

Als u de snelontkoppeling volledig kunt
sluiten zonder uw vingers om het vorkblad te
houden om die als hefboom te gebruiken en
de hendel geen duidelijke indruk in uw
handpalm achterlaat, is de spanning
onvoldoende. Open de hendel, draai de
stelmoer voor de spanning een kwartslag met
de klok mee en probeer het dan opnieuw.

e Als de hendel niet volledig naar een stand

die parallel is met het vorkblad, kan
worden geduwd, draai de hendel dan
terug naar de "open"-stand. Draai
vervolgens de stelmoer voor de spanning
een kwartslag tegen de klok in en sluit de
hendel opnieuw.

f Bevestig de gebogen kabelgeleider

opnieuw om de remblokken te sluiten; laat
vervolgens het wiel ronddraaien om te
controleren of deze in het midden van de
vork zit en de remblokken passeert.

WAARSCHUWING:

Secundaire naspantoestellen zijn geen
substituut voor een correcte afstelling van de
snelontkoppeling. Als het
snelontkoppelingsmechanisme niet goed
wordt afgesteld, kan het wiel gaan wiebelen
of losraken, waardoor u de controle kunt
verliezen en kunt vallen, wat ernstig letsel kan
veroorzaken.

6.4 Remmen

OPMERKING:

U remt het effectiefst door altijd beide
remmen gelijktijdig te gebruiken.

WAARSCHUWING:

Door plotseling of te krachtig remmen met de
voorrem kan de fietser over het stuur vallen,
wat ernstig letsel kan veroorzaken.

Hoe remmen werken

Het is belangrijk voor uw veiligheid om
instinctief te weten welke remhandgreep
welke rem op uw fiets bestuurt. De
remwerking van een fiets is een functie van
de frictie tussen de remvlakken: de
remblokken en de wielvelg. Om ervoor te

24

25

zorgen dat u beschikt over een maximale
frictie, dient u uw wielvelgen en remblokken
schoon en vrij van smeermiddelen, wassen of
politoeren te houden. Remmen zijn bedoeld
om uw snelheid te kunnen regelen, niet alleen
om de fiets te laten stoppen. Probeer tijdens
uw eerste rit zo veel mogelijk gewend te
raken aan de (sterke) remkracht. De rem- en
trekkrachten veranderen ingrijpend als men
op losse oppervlakken of in nat weer rijdt. De
adhesie van de band is afgenomen, waardoor
de wielen minder hoek- en remtractie hebben
en met minder remkracht kunnen vastlopen.
Vocht of vuil op de remblokken kan hun
vermogen verminderen om het wiel effectief
te vertragen en af te stoppen. Door onder
natte of zware omstandigheden langzamer te
rijden, zult u de fiets beter kunnen besturen.

6.5 Schakelen

De Lafree Twist is uitgerust met een
inwendige achtertandwielnaaf. Het
schakelmechanisme op uw fiets bestaat uit
een handvatschakelaar op het stuur en een
inwendige tandwielnaaf.

6.5.1 Waarvoor de versnellingen dienen

Het schakelen bij de Lafree Twist is een
eenvoudige, maar effectieve manier om u te
helpen uw pedaalslagen, ook wel bekend als
cadans, nauwkeurig af te stemmen. De Twist
versnelling is ontwikkeld voor golvend, matig
steil terrein. Kies een versnelling waarbij u
gemakkelijk kunt fietsen; trap nooit hard op
de pedalen als er een gemakkelijkere
versnelling beschikbaar is. U zult merken dat
sneller trappen prettiger is, hoewel de meeste
fietsers dit zullen moeten oefenen. Hard
trappen zal u niet fitter maken. De optimale
pedaalsnelheid ligt tussen 60 en 90
pedaalslagen per minuut. Het elektrisch
vermogen van de Lafree Twist ondersteunt
uw cadans door u een zetje te geven als u
fietst. U dient echter toch de versnellingen te
gebruiken om het meeste rendement uit uw
benen en de motorische hulp te halen. Door
in een zwaardere versnelling te fietsen, zal de
torsiesensor meer energie gebruiken
waardoor de beschikbare energievoorraden
sneller uitgeput kunnen raken.

6.5.2 Versnellingen schakelen

Blijf gemakkelijk trappen zonder druk op de
pedalen uit te oefenen. Met tandwielnaven is
het echter mogelijk te schakelen, terwijl u
uitrijdt of stilstaat.De getallen op de
schakelaar geven de mate van de
pedaalweerstand aan: lagere getallen
betekenen minder weerstand bij een hogere
pedaalsnelheid (lichter trappen); hogere
getallen betekenen meer weerstand bij een
lagere pedaalsnelheid (zwaarder trappen).Om
soepele schakelingen te vergemakkelijken,
moet u altijd schakelen voordat u op een
heuvel bent. Schakel altijd vroeg als u
schakelt, voordat de pedaaldruk zwaarder
wordt. Als deze techniek niet wordt gebruikt,
kan de aandrijfketting en het
tandwielmechanisme worden beschadigd.

6.6 Buiten- en binnenbanden

6.6.1 Buitenbanden

Lafree Twist buitenbanden zijn voor algemene
doeleinden ontwikkeld en gemaakt voor
verbeterde (geplaveide) wegdekken. Deze zijn
niet ontwikkeld voor onverbeterde wegen of
paden waar vuil, losse stenen of ander los
puin aanwezig is. Uw leverancier kan u
helpen nieuwe buitenbanden te kiezen, als
deze moeten worden vervangen. Het formaat
en de drukkwalificatie staan aangegeven op
de zijwand van de buitenband (zie afb. 24).
De bandspanning is het deel van de
informatie die het belangrijkst voor u is. De
beste manier om een fietsband tot de juiste
spanning op te pompen, is met een
fietspomp. Uw leverancier kan u helpen een
geschikte pomp te kiezen.

6.6.2 Luchtventielen voor banden

Lafree Twist banden zijn uitgerust met
“Franse ventielen”. Om een band met een
Frans ventiel te kunnen oppompen, moet de
ventieldop worden verwijderd en het
middenmoertje enkele slagen worden
losgedraaid. Door de middenmoer omlaag te
drukken, kunt u de band laten leeglopen.
Zorg ervoor dat de pomp bij het soort ventiel
past. Neem zo nodig contact op met uw
leverancier.

6.7 Verlichtingssysteem

De elektriciteit voor de verlichtingsapparatuur
(voor- en achterlicht) wordt geleverd door de
dynamo die is bevestigd op de linkerkant van
de voorvork. Als de verlichting niet hoeft de
werken, kan de dynamo in de “uit”-stand
staan, wat betekent dat de aandrijfrol op de
bovenkant van de dynamo niet in contact
komt met de buitenband van het voorwiel.Als
de lichten moeten werken, moet de aandrijfrol
van de dynamo worden aangedreven door de
buitenband van het voorwiel.

Om de dynamo (en de lichten) “aan” te
zetten, moet de dynamo omlaag worden
gedrukt. Een veer zal de aandrijfrol van de
dynamo tegen de zijwand van de band
drukken. Als het voorwiel ronddraait, zal de
dynamo elektriciteit opwekken en zullen de
lichten branden.

Als de dynamo zijwaarts wordt getrokken
(van de buitenband weg), zal deze door een
veer omhoog worden geduwd en in de
“uit”-stand blijven.

6.8 Slot

De Lafree Twist is uitgerust met een fietsslot.
Hoe u de fiets op slot zet.
Draai de sleutel eerst zo ver mogelijk (slechts
een beetje) met de klok mee. Terwijl u de
sleutel in deze positie houdt, drukt u
vervolgens de grote knop aan de andere kant
helemaal omlaag. Als de knop niet ver
genoeg omlaag wordt gedrukt, zal deze
automatisch in zijn beginstand terugkeren. Nu
staat de fiets op slot en kan de sleutel uit het
slot worden getrokken.

OPMERKING:

Controleer of de sluitharp van het slot tussen
2 spaken kan komen. Als een spaak in de weg
zit, draai het achterwiel dan een beetje.

Hoe u de fiets van het slot haalt.
Houd de knop van het slot met één hand vast
en steek met uw andere hand de sleutel in
het sleutelgat van het slot. Draai de sleutel nu
een beetje met de klok mee. Een sterke veer
zal het slot ontgrendelen en de knop zal terug
omhoog willen springen. Geleid de knop
voorzichtig terug naar de bovenste stand.

Merk op dat het achterwiel niet kan draaien
door het fietsslot, waardoor het minder
interessant voor dieven wordt om de Lafree
Twist te stelen. De fiets kan echter nog
worden weggedragen. Aanbevolen wordt het
fietsslot te combineren met een speciale
kabel of ketting waarmee de fiets aan een
boom, lantaarnpaal of fietsenrek kan worden
vastgemaakt.

Vergeet niet de sleutel van het batterijslot
tegen de klok in te draaien naar de
“vergrendelde” stand en de sleutel eruit de
trekken.

6.9 Standaard

De Lafree Twist is uitgerust met een
intrekbare (met veer bespannen) standaard
voor parkeren en opslag als de fiets niet
wordt gebruikt. Gebruik altijd de standaard
als u uw Lafree Twist parkeert of opslaat,
zodat deze niet tegen iets hoeft te leunen
(een muur, paal, hek, etc.) of op z’n kant hoeft
te worden gelegd.

Om de Lafree Twist te parkeren, moet u de
standaard omlaagdrukken tot de steun wordt
vergrendeld (zie afb. 25). Om weer op de
Lafree Twist te gaan fietsen, moet u uw voet
voor de standaard zetten en deze naar
achteren duwen.

26

AFB. 24

6.10 Bagagedrager

Als u bagage op de bagagedrager vervoert,
controleer dan of alles stevig is vastgemaakt
en er niets tegen het achterwiel, de ketting,
etc. komt. Zorg ervoor dat het totale gewicht
van de bagage niet uitkomt boven het
maximumgewicht van 25 kg. De bagage­drager is niet met snelbinders uitgerust; vraag
uw leverancier om snelbinders die kunnen
worden bevestigd op de bagagedrager van
de Lafree Twist, zodat u bagage veilig kunt
vervoeren.Vervoer nooit een passagier,
behalve als het een kind in een geschikt
kinderzitje is.

Als u uw Lafree Twist transporteert, kunt u het
beste de batterij verwijderen. De fiets wordt
lichter, waardoor u deze gemakkelijker kunt
optillen en hanteren.

Verschillende bedrijven hebben speciale
fietsdragers ontwikkeld, waarmee vrijwel alle
soorten fietsen op een veilige manier op uw
auto kunnen worden getransporteerd.
Sommige fietsdragers zijn zelfs uitgerust met
sloten. De meeste fietsdragers kunnen met
speciale verbindingsstukken worden
bevestigd op het koppelstuk voor de
aanhangwagen of op het dak van uw auto.
Omdat er veel verschillende soorten
fietsdragers zijn, met elk een ander ontwerp
en systeem om de fiets vast te zetten, kan
Giant onmogelijk zeggen welke een Lafree
Twist kan vervoeren en welke niet.

Uw Lafree leverancier kan u adviseren welke
bagagedrager het meest geschikt is voor u,
uw Lafree en uw auto.

Transport van uw fiets op een auto gebeurt
altijd op eigen risico. Als de fiets op het dak
of het koppelstuk voor de aanhangwagen van
een auto wordt getransporteerd, staan de
bagagedrager en de fiets aan veel krachten
bloot. Daarom moet u elke keer voordat u in
een auto met een fiets erop gaat rijden,
controleren of de fietsendrager goed op de
auto is bevestigd. Controleer ook of de fiets
geen losse onderdelen heeft, zoals
jasbeschermers, pompen, waterflessen,
zakken, etc. Behalve dit moet u elke keer
voordat u de fiets na een transport op een
auto gaat gebruiken, de hele fiets controleren
om na te gaan of deze geen onderdelen heeft
die los of beschadigd zijn geraakt.

27

7

TRANSPORT VAN DE LAFREE TWIST

AFB. 25

28

8.1 Algemeen

OPMERKING:

Door technologische ontwikkelingen zijn
fietsen en fietsonderdelen meer geperfectio­neerd dan ooit tevoren, terwijl de innovatie­snelheid toeneemt. Door deze voortgaande
ontwikkeling kan deze handleiding onmogelijk
alle benodigde informatie verschaffen om uw
fiets naar behoren te kunnen repareren en/of
onderhouden. Om de kans op een ongeluk en
mogelijk letsel te helpen minimaliseren, is het
belangrijk dat u reparatie- of onderhoudswerk
dat niet specifiek in deze handleiding wordt
beschreven, laat uitvoeren door uw
leverancier.

Even belangrijk is dat uw persoonlijke
onderhoudsbehoeften zullen worden
vastgesteld op basis van alles: van uw rijstijl
tot de geografische locatie. Raadpleeg uw
leverancier om uw onderhoudsbehoeften te
helpen vaststellen.

De hoeveelheid en het soort onderhoud dat u
zelf kunt doen, zijn afhankelijk van uw
vaardigheidsniveau en ervaring, en of u
beschikt over de benodigde speciale
gereedschappen.

WAARSCHUWING:

Veel onderhouds- en reparatiewerk aan de
fiets vereisen speciale kennis en
gereedschappen. Ga uw fiets niet afstellen of
repareren als u ook maar enigszins twijfelt
over uw vermogen om deze naar behoren te
kunnen voltooien. Een onjuiste afstelling of
reparatie kan de fiets beschadigen of tot een
ongeluk leiden dat ernstig letsel kan
veroorzaken.

Als u dingen wilt leren over onderhouds- en
reparatiewerk aan uw fiets, hebt u drie opties:
1Vraag uw leverancier of er kopieën van

installatie- en onderhoudsinstructies van

de fabrikant voor onderdelen op uw fiets
beschikbaar zijn.

2Vraag uw leverancier om een boek over

het repareren van fietsen aan te bevelen.

3Vraag uw leverancier over de

beschikbaarheid van
fietsreparatiecursussen in uw omgeving of

via de fietsenwinkel.
Ongeacht welke optie u kiest, raden wij aan
om aan uw leverancier te vragen de kwaliteit
van uw werk te controleren als u voor het
eerst aan iets hebt gewerkt en voordat u op
de fiets stapt, alleen om er zeker van te zijn
dat u alles correct hebt uitgevoerd.
Aangezien dit enige tijd van een monteur zal
vergen, zal deze dienst mogelijk een
bescheiden vergoeding kosten.

8.2 Reparatie- en

onderhoudsschema

Sommige reparatie- en onderhouds­werkzaamheden kunnen en moeten door de
eigenaar worden uitgevoerd en vereisen geen
speciale gereedschappen of kennis buiten
wat in deze handleiding wordt aangeboden.

Hieronder staan voorbeelden van soorten
reparaties die u zelf kunt uitvoeren. Al het
andere onderhouds- en reparatiewerk moet in
een goed uitgeruste faciliteit worden uitge­voerd door een bevoegde fietsmonteur die de
juiste gereedschappen en methoden gebruikt
die worden aangegeven door de fabrikant.

A) Inrijdperiode: uw fiets zal langer meegaan en

beter werken als u deze inrijdt alvorens er

hard op te rijden. De bedieningskabels en

de spaken van de wielen kunnen uitrekken

of gaan “zitten” als een nieuwe fiets voor het

eerst wordt gebruikt en moeten mogelijk

worden bijgesteld door uw leverancier. Uw

mechanische veiligheidscontroles (zie

paragraaf 3.5) zullen u helpen sommige

dingen te herkennen die moeten worden

8

REPARATIE EN ONDERHOUD

bijgesteld. Maar zelfs als alles prima lijkt,
kunt u het beste uw fiets naar de leverancier
terugbrengen voor een algemeen
onderzoek. Leveranciers raden doorgaans
aan om de fiets na 30 dagen terug te
brengen voor een algemeen onderzoek. Een
andere manier om te schatten wanneer het
tijd is voor het eerste algemene onderzoek,
is de fiets terug te brengen nadat deze
ongeveer 10 tot 15 uur is gebruikt. Als u
echter meent dat er iets mis is met de fiets,
breng deze dan naar uw leverancier
alvorens er weer op te rijden.

B) Voor elke rit: mechanische

veiligheidscontroles (zie paragraaf 3.5)

C) Na elke lange of zware rit; als de fiets werd

blootgesteld aan water of gruis; of
minstens eens per 150 km:

• Reinig de fiets, incl. de kettingring en het
getande kettingwiel van het achterwiel.

• Reinig de ketting en olie deze licht.

• Veeg overtollige olie weg. Doorsmering is
afhankelijk van het klimaat. Praat met uw
leverancier over de beste smeermiddelen
en de aanbevolen smeerfrequentie voor
uw gebied.

D) Na elke lange of zware rit of na 10 tot 20

uur rijden:

• Knijp de voorrem in, houd deze vast en
schud de fiets voor- en achteruit. Als u
gerammel of slapte merkt bij elke voor­of achterwaartse beweging van de fiets,
hebt u mogelijk een los balhoofd. Laat
dit controleren door uw leverancier.

• Til het voorwiel van de grond en draai het
stuur enkele keren naar links en naar
rechts. Als u klemming of stroefheid
merkt in het stuurmechanisme, hebt u
mogelijk een vastzittend balhoofd of
moet er mogelijk vet aan de kogellagers
van het balhoofd worden toegevoegd.
Vraag uw leverancier om dit te
controleren.

• Houd één pedaal vast en schommel
deze heen en terug over de middellijn
van de fiets; doe vervolgens hetzelfde bij
de andere pedaal. Als iets los voelt,
vraag uw leverancier om dit te
controleren.

• Kijk naar de remblokken. Als deze
versleten beginnen te lijken of de

wielvelg niet recht raken, laat deze dan
bijstellen of vervangen door uw
leverancier.

• Controleer of de besturingskabels en
kabelhuisjes roest, kinken of rafels
hebben. Als u een van deze problemen
merkt of als uw remmen en/of schakelaar
niet soepel functioneren, vraag uw
leverancier dan om de kabels te
controleren en zo nodig te vervangen.

• Knijp spaken in aangrenzende paren aan
beide kanten van elk wiel tussen uw
duim en wijsvinger samen. Deze moeten
alle ongeveer dezelfde “spanning”
hebben. Als een spaak los voelt, laat uw
leverancier dan de spanning van de
spaken en de uitlijning van het wiel
controleren.

• Controleer of het frame (vooral in de
buurt van alle gelaste naden), het stuur,
stuurpen en de zadelpen diepe krassen,
breuken of verkleuringen hebben. Dit zijn
tekens van met spanning verband
houdende vermoeidheid die aangeven
dat een onderdeel het einde van zijn
nuttige gebruiksduur heeft bereikt en
moet worden vervangen.

• Controleer of alle onderdelen en
accessoires nog vast zitten en zet deze
zo nodig vast.

E) Zo nodig: Als een remgreep

onbevredigend werkt bij de mechanische
veiligheidscontroles (zie paragraaf 3.5),
herstel dan het traject van de remgreep
door de afstelbout voor de remkabel tegen
de klok in te draaien en zet vervolgens de
afstelling vast door de borgmoer zo ver
mogelijk met de klok mee. Als de hendel
nog steeds niet voldoet bij de
mechanische veiligheidscontroles, laat uw
leverancier dan de remmen controleren.

F) Als de fiets niet soepel en rustig van

versnelling naar versnelling schakelt: het
tandwielmechanisme is mogelijk niet goed
meer afgesteld. De oorzaak is mogelijk
slechts een aangespannen besturings­kabel, wat u dan kan compenseren door
de afsteltrommel van de schakelkabel te
draaien. Draai de versnellingsschakelaar
op het stuur naar de 2e versnelling.

29

Het geel gekleurde deel moet tussen de 2
gele lijnen op het kijkglas liggen (achterste
wielas, RH-kant). Zie afb. 26.
Als dit niet zo is, stel dan de afsteltrommel
voor de schakelkabel bij het achterwiel af
tot de positie van de geel geschilderde
arm correct is. Zet de afstelling vast door
de borgmoer van de trommel vast te
draaien. Probeer opnieuw te schakelen. Als
het probleem niet wordt verholpen door de
afsteltrommel voor de kabel te draaien,
neem dan contact op met uw leverancier.

G) Elke 50 uur rijden: Breng uw fiets naar uw

leverancier voor een algemeen onderzoek.

30

afsteltrommel voor
schakelkabel

borgmoer

gele lijn
gele lijn
geel gekleurd deel

zet op

AFB. 26

7

8

4

3 2

1 6

5

AFB. 27

Nr. Beschrijving Aanhaalkoppel [Nm.]
1

Afstelbout voor stuurpen

20 - 22 Nm

2 Klembout voor stuur 13 - 15 Nm
3 Afstelbout voor stuurpenhoek 15 - 18 Nm
4 Bouten voor trapas 35 - 45 Nm
5 Bouten voor wielas (achter) 30 - 45 Nm
6

Bouten voor remhandgreep

)5 -9 Nm

7 Borgbout voor zadel 8 - 12 Nm
8 Klembout voor zitting 15 - 16 Nm

8.3 Aanhaalkoppel

9.1 Nooduitrusting en kennis

U moet nooit een fietstocht maken zonder de
volgende nooduitrusting en kennis:

• Inbussleutels voor 4 mm, 5 mm en 6 mm,
om verschillende klembouten vast te
zetten die los kunnen zijn geraakt

• Reparatiedoos en een reservebinnenband

• Bandenlichters

• Fietspomp met geschikte kop voor uw
ventielen van uw binnenbanden

• Identiteitsbewijs (adres, telefoonnummer,
verzekeringsmaatschappij,
contactpersoon voor noodsituaties,
bloedtype, medische allergieën en
omstandigheden).

9.2 Als u een lekke band krijgt

a Laat alle lucht uit de binnenband lopen (zie

paragraaf 6.6.2). Verwijder één kant van de
buitenkant van de velg door een
bandenlichter te steken tussen de velg en
de onderkant van de zijwand van de
buitenband (“velgrand”). Wrik de velgrand
los van de velg door de bandenlichter
omlaag te drukken. Neem een andere
bandenlichter en wrik de velgrand van de
velg los op ongeveer 10-15 cm afstand
van waar u begon. Er kan een derde lichter
nodig zijn, maar op dit moment moet u de
velgrand zodanig kunnen beginnen los te
wrikken van de velg dat de hele omtrek
van één kant van de velgrand van de
buitenband loskomt van de velg.

bVerwijder de binnenband. Verwijder eerst

de moer die het luchtventiel bevestigt op
de velg. Verwijder hierna het ventiel uit het
ventielgat in de velg en verwijder dan de
binnenband. Inspecteer zorgvuldig de
buiten- en binnenkant van de buitenband
om de oorzaak van het lek te vinden

(doorn, glassplinter, spijker, etc.) en
verwijder het object als het nog aanwezig
is. Als er een snee in de buitenband zit, vul
de binnenkant van de buitenband in de
omgeving van de snee dan met iets dat zal
voorkomen dat de binnenband door de
snee naar buiten wordt geperst als deze
wordt opgepompt: een reservepleister, een
stuk binnenband, een bankbiljet, een
wikkel van een energiestaaf, een stuk
plastic van een melkpak, etc.

c Repareer de binnenband (volg de

instructies in uw reparatiedoos) of gebruik
een nieuwe binnenband. Het is altijd
verstandig om zowel een reparatiedoos als
een nieuwe binnenband mee te nemen
voor het geval de oude binnenband niet
kan worden geplakt. Als er een nieuwe
binnenband moet worden aangebracht,
moet het wiel worden gedemonteerd.

d Alvorens de nieuwe/gerepareerde

binnenband terug te zetten, moet u er net
voldoende lucht in pompen om deze wat
vorm te geven. Begin bij het luchtventiel
om de binnenband in de buitenband te
installeren. Begin dan bij het ventiel om de
velgrand van de blootgestelde buitenband
in de velg te schuiven door deze omlaag te
drukken. Zorg ervoor dat de velgrand
wordt gezet onder de dikke rubberen
onderlaag van het ventiel. Druk vervolgens
de velgrand van de buitenband omlaag in
de velg, met uw duimen langs beide zijden
van de omtrek van de velg, niet slechts
aan één kant. Zorg ervoor dat de
binnenband niet bekneld raakt door de
velgrand. Als u de laatste paar centimeters
van de velgrand moeilijk met uw duimen
over de rand van de velg kunt drukken,
gebruik dan een bandenlichter, maar zorg
ervoor dat de binnenband niet bekneld
raakt.

31

9

VOORZORGSMAATREGELEN EN PROCEDURES

VOORZICHTIG:

Gebruik geen schroevendraaier of een ander
gereedschap dan een bandenlichter, omdat u
anders wellicht de binnenband zult
dichtknijpen en lek prikken.

e Controleer of de buitenband gelijkmatig is

geplaatst rondom de beide kanten van de
velg en of de binnenband zich bevindt
binnen de velgranden van de buitenband.
Druk op het ventiel van de binnenband om
te controleren of de onderkant ervan
binnen de velgranden van de buitenband
zit. Pomp de binnenband langzaam vol tot
de aanbevolen druk (zie paragraaf 6.6.1),
terwijl u voortdurend controleert of de
velgranden van de buitenband in de velg
blijven zitten. Monteer de moer die het
ventiel bevestigt, weer op de velg. Zet het
ventieldopje weer op z’n plaats. Zet het
wiel in de fiets terug (zie paragraaf 6.3).

WAARSCHUWING:

Als u met een platte of slappe buitenband op
uw Lafree Twist rijdt, kunnen de velg, de
buiten- en binnenband en de fiets ernstig
worden beschadigd en kunt u de controle
verliezen en vallen.

9.3 Als u een spaak breekt

a Een wiel met een losse of gebroken spaak

is veel zwakker dan een volledig
gespannen wiel. Als u tijdens het fietsen
een spaak breekt, zult u veel langzamer en
voorzichtiger moeten rijden, omdat een
verzwakt wiel meer gebroken spaken kan
krijgen en nutteloos kan worden.

WAARSCHUWING:

Een gebroken spaak verzwakt het wiel ernstig,
waardoor het kan gaan wiebelen en de
remmen of het frame kan raken. Als u met
een of meer gebroken spaken rijdt, kunt u de
controle verliezen en vallen.

b Buig de gebroken spaak om de spaak

ernaast om te voorkomen dat deze
rondklapt en tussen het wiel en het frame
vastraakt. Draai het wiel rond om te zien of
de velg de remblokken en het frame

passeert. Als het wiel niet draait omdat het
tegen een of meer remblokjes schuurt,
probeer dan de afsteltrommel(s) van de
remkabel met de klok mee te draaien om
de kabel te vieren en de remmen te
openen (zie paragraaf 3.5.3). Als het wiel
nog niet wil draaien, maak dan de
gebogen kabelgeleider van de rem los (zie
paragraaf 6.3.4: “Een snel ontkoppelend
voorwiel verwijderen”) en zet elke losse
kabel zo goed mogelijk vast. Loop met de
fiets of, als het niet anders kan, rijd
buitengewoon voorzichtig. Nadrukkelijk
wordt echter aanbevolen niet te fietsen als
slechts één rem functioneert, en nooit als
beide remmen niet functioneren.

9.4 Als u botst

Controleer eerst of u bent gewond. Zoek zo
nodig medische hulp. Als u bij een ander
voertuig bent betrokken, probeer dan zoveel
mogelijk informatie van de betrokken partij en
getuigen te krijgen.

Controleer vervolgens of uw fiets is
beschadigd en herstel wat u kunt.

Als u thuiskomt, voer dan zorgvuldig de in
paragraaf 8.2 (reparatie- en onderhouds­schema) beschreven controles uit en
controleer of er andere beschadigde
onderdelen zijn. Alle verbogen, ingekerfde of
verkleurde onderdelen zijn verdacht en
moeten worden vervangen.

WAARSCHUWING:

Een botsing kan buitengewone spanning op
fietsonderdelen uitoefenen, waardoor deze
voortijdig vermoeid raken. Onderdelen die
lijden aan vermoeidheid door spanning,
kunnen het plotseling en rampzalig laten
afweten, wat verlies van controle en ernstig
letsel kan veroorzaken.

VOORZICHTIG:

Als u twijfelt over de toestand van de fiets of
onderdelen ervan, breng deze dan naar uw
leverancier voor een grondige controle.

32

Als u het frame regelmatig controleert en
verdachte tekens onder de aandacht brengt
van uw Lafree leverancier of een andere

bevoegde persoon, zal hierdoor een veilig
gebruik van uw frame en onderdelen worden
bevorderd.

Er bestaat een ruim assortiment aan voor uw
fiets beschikbare accessoires. Ga er echter
niet van uit dat u de accessoires goed kunt
installeren en bedienen zonder eerst de bij
het product gevoegde instructies te hebben
gelezen. Lees en begrijp de instructies die

11.1 Over uw leverancier

Het is de taak van uw leverancier om u te
helpen uw Lafree elektrische fiets goed te
repareren en te onderhouden, alsmede om u
te helpen producten en accessoires te
selecteren en te begrijpen die u wilt
onderzoeken en aanschaffen. Het personeel
van uw fietsenwinkel beschikt over de kennis,
gereedschappen en ervaring om u
betrouwbaar advies en deskundige service te
kunnen geven. Uw leverancier verkoopt de
producten van verschillende fabrikanten,
waardoor u beschikt over de
keuzemogelijkheden die het beste passen bij
uw behoeften en uw budget.

11.2 Garantiebepalingen van

Lafree Europe

1. De garantiebepalingen van Lafree Europe

(Lafree) gelden uitsluitend voor de eerste
eigenaar (eigenaar) van de Lafree fiets. In
geval van een garantieclaim conform de
garantiebepalingen, is de eigenaar
verplicht het verkoopbewijs en/of de

Lafree garantiekaart te tonen.

2. De hierna genoemde garantieperiodes
zijn altijd geldig vanaf de aankoopdatum
van de Lafree fiets (aankoopdatum).

3. Lafree garandeert de eigenaar van de
Lafree fiets dat het frame en de
ongeveerde voorvork van de Lafree fiets
geen materiële en/of constructieve
defecten hebben gedurende een periode
van 10 jaar.

4. Lafree garandeert de eigenaar van de
Lafree fiets dat de lak op het frame en de
ongeveerde voorvork bestand is tegen
corrosie en niet zal afschilferen
gedurende een periode van 2 jaar.

5. Lafree garandeert de eigenaar van de
Lafree fiets dat de in de fiets gebruikte
onderdelen geen materiële en/of
constructieve defecten hebben
gedurende een periode van 1 jaar.

6. De oorspronkelijke onderdelen van
andere fabrikanten die worden gebruikt
bij de Lafree fiets, zullen door Lafree
worden gegarandeerd overeenkomstig
de voorwaarden en condities van de
fabrikant van de genoemde onderdelen.

vergezeld gaan met de accessoires die u
aanschaft voor uw fiets. Als u ook maar
enigszins twijfelt over uw vermogen om deze
goed te kunnen installeren, vraag uw
leverancier dan om hulp.

33

10

ACCESSOIRES VOOR GEMAK EN CAPACITEIT

11

VERKOOPSERVICE

Lafree zal de eigenaar desgevraagd op
de hoogte houden met betrekking tot de
toepasselijkheid, de voorwaarden en de
condities.

7. De enige fietsen die voor garantie in
aanmerking zullen komen, zijn degene
die zijn gekocht bij en zijn goedgekeurd
door een Lafree leverancier, en die zijn
gemonteerd en gebruiksklaar voor fietsen
zijn gemaakt door deze leverancier.

8. Alle garantieclaims moeten uitsluitend
worden ingediend door een erkende
Lafree leverancier.

9. Als de Lafree fiets binnen 60 dagen na de
aankoopdatum materiële en/of
constructieve defecten vertoont die
worden genoemd in de garantie, heeft de
eigenaar het recht op een gratis reparatie
en/of vervanging van het specifieke
onderdeel. Nadat het genoemde
tijdsbestek is verstreken, heeft de
eigenaar het recht op een reparatie en/of
een vervanging, waarbij de kosten
(transportkosten, loonkosten, etc.) voor
de reparatie voor rekening komen van de
eigenaar.

10. Lafree zal onderdelen die moeten worden
gerepareerd of vervangen, altijd
repareren en/of door een gelijkwaardig
onderdeel vervangen. De keuze en het
model van het specifieke onderdeel
worden uitsluitend door Lafree
beoordeeld.

11. Uitgesloten van de garantie zijn defecten
ten gevolge van slijtage door normaal
gebruik, alsmede defecten ten gevolge
van ongelukken, excentrisch gebruik,
respectievelijk een gebruik waarvoor de
fiets niet was bedoeld.

12. De garantie is niet geldig als de fiets niet
correct is gemonteerd, als de fiets is
gerepareerd door een ander dan een
erkende Lafree leverancier, en/of als de
fiets niet is geleverd met de
oorspronkelijke onderdelen.

13. Of de garantie al dan niet van toepassing
is, wordt uitsluitend beslist door Lafree.

34

NOTITIES

LAFREE TWIST OWNER’S MANUAL

1. Read this manual 39

1.1 Trademarks 39

1.2 Approval and conformity 39

2. Glossary of terms 40

2.1 General 40

2.2 Battery and charger 41

2.3 Handlebar and stem 41

2.4 Position of the serial numbers 42

3. Fit and safety 43

3.1 Fit 43

3.2 Saddle position 44

3.3 Handlebar height and angle 45

3.4 Safety equipment 45

3.4.1 Lights 45

3.4.2 Reflectors 45

3.4.3 Helmet 46

3.5 Mechanical safety checks 46

3.5.1 Nuts & bolts 46

3.5.2 Tyres & wheels 46

3.5.3 Brakes 46

3.5.4 Quick-releases 47

3.5.5 Handlebar and saddle alignment 47

4. Riding safely and responsibly 47

4.1 The basics 47

4.2 Rules of the road 47

4.3 Wet weather riding 48

4.4 Night riding 48

5. Battery and charger operation 48

5.1 Battery detachment, charging & installation 48

5.1.1 General 48

5.1.2 Detachment, charging, installation 48

5.1.3 Refresh charging 50

5.1.4 Energy indicator 52

5.1.5 Battery capacity, range and charging time 52

5.1.6 Range 53

5.2 Storage & transportation 54
To store the battery 54
Transportation of Lafree Twist 54

5.3 Care & maintenance 54
Battery 54
Charger 54

5.4 Battery disposal: what to do with the battery when it is no longer usable 55

ENGLISH

37

38

6. How things work 55

6.1 General 55

6.2 Power control switch 55

6.3 Front wheel quick release 57

6.3.1 General 57

6.3.2 Adjusting the quick-release mechanism 57

6.3.3 Front wheel secondary retention devices 57

6.3.4 Removing a quick-release front wheel 58

6.3.5 Installing a quick-release front wheel 58

6.4 Brakes 59
How brakes work 59

6.5 Gear changing 59

6.5.1 What the gears are for 59

6.5.2 Shifting gears 59

6.6 Tyres and inner tubes 60

6.6.1 Tyres 60

6.6.2 Tyre air valves 60

6.7 Lighting system 60

6.8 Lock 60

6.9 Kick stand 61

6.10 Luggage carrier 61

7. Transportation of Lafree Twist 61

8. Service & maintenance 62

8.1 General 62

8.2 Service & maintenance schedule. 62

8.3 Tightening torque 64

9. Precautions and procedures 65

9.1 Emergency equipment and knowledge 65

9.2 If you get a flat tyre 65

9.3 If you break a spoke 65

9.4 If you crash 66

10. Comfort & performance accessories 67

11. Dealer service 67

11.1 About your dealer 67

11.2 Guarantee regulations of Lafree Europe 67

Please read all information in this manual
carefully to gain maximum performance,
safety and enjoyment from your Lafree Twist
electric bicycle.
Congratulations! You have just pedalled into
the exciting world of electric powerd bicycles.
In addition to being a full-featured bicycle,
the Lafree Twist has an integrated on-board
electric power assist unit. The assisted pedal
system is easy to use and understand.
However, due to its sophisticated technology,
it is extremely important that you follow the
directions for their operation carefully and
completely. Failure to do so could cause
damage to the motor, energy set (battery
pack/charger unit) or the entire bicycle.
Even though Lafree Twist functions as a
standard bicycle, you should still review the
chapters on bicycle operation, especially if
you haven’t ridden/owned a bicycle within the
last 10 years. Component performance and
configuration has changed dramatically, and
while they are easy to use and understand,
they may not look quite the same as what

you are familiar with. Taking a few moments
now to understand Lafree Twist’s operating
procedures will help you get the most out of
every ride.
Please read section 5.1: “Battery
detachment, charging and installation” before
operating Lafree Twist’s electric powered
functions. Lafree Twist’s battery must be
charged completely before the motor (power
assisted pedalling) can be operated.

1.1 Trademarks

The following trademarks are registered
trademarks of Giant in Europe and other
countries:

• Lafree

•Twist

1.2 Approval and conformity

This Lafree Twist bicycle fulfils the
requirements of the following EC directive:
Electro Magnetic Compatibility directive
(89/336/EEG).

39

1

READ THIS MANUAL

1. Handlebar

2. Handlebar stem
(2 versions: gents and ladies)

3. Power control switch - left side

4. 3-speed hub gear shifter - right side

5. Frame

6. Seat tube

7. Front fork

8. Wheel

9. Tyre

10. Tread

11. Side wall

12. Valve stem (part of inner tube)

13. Inner tube (inside tyre)

14. Rim

15. Spoke

16. Hub

17. Quick-release cam lever

18. Bottom bracket

19. Crank arm

20. Chain ring (inside motor housing)

21. Chain

22. Pedal

23. 3-speed rear hub / sprocket

24. Seat post (2 versions: gents and ladies)

25. Saddle

26. Seat post binder

27. Linear pull front brake

28. Brake shoe

29. Linear pull rear brake

30. Reflector

31. Motor housing

32. Kick stand

33. Splash guard/fender (front and rear)

34. Dynamo

35. Front light

36. Rear light

37. Lock

38. Luggage carrier

40

2

GLOSSARY OF TERMS

25

4

3

1

1

24

26

3729

38

30

36

33

23

32 21 31 18 20 19 22

7

17

12

16

14

15

13

34

27

28

6 5

33

35

FIG. 1

9

8

10

11

2.2 Battery and charger

1 Battery
2 Battery lock
3Grip
4 Energy indicator
5 Charging socket

2.3 Handlebar and stem

1. Handlebar

2. Handlebar stem (2 versions: gents and
ladies)

3. Grip

4. Power control switch

5. Bell

6. Gear shifter

7. Gear indicator

8. Left hand brake lever

9. Right hand brake lever

10. Brake adjusting barrel

11. Stem height adjuster bolt

12. Handlebar stem inclination bolt

13. Handlebar clamp bolt

6 Socket cap
7 Charger
8 Charger plug
9 Power source plug
10 Refresh button

41

3

2

3 1

4 7

10

8

3

4

5

1

2

6

7

9

9

65 8

1

4

FIG. 2 FIG. 3

FIG. 4

13

12

11

10

FIG. 5

FIG. 6

42

2.4 Position of the serial
numbers

Please record Lafree’s bike serial number and
battery serial number for future reference. The
serial number of the bike is stamped into the
left rear “dropout” of the frame. The dropout
is the piece of frame that holds the axle of the
rear wheel.

Battery’s serial number.

Battery’s serial number

FIG. 7

FIG. 8

43

3.1 Fit

Make sure the bike fits. A bike that’s too big
or too small for the rider is harder to control
and can be uncomfortable or dangerous.

Frame size.

Your dealer will have recommended the best
frame size for you, based on the information
provided. If you picked your own bike at the
dealer shop, your dealer would have taken
the time to fit you to the correct frame size at
the time. If someone else selected the bike
for you, as a gift, for example, it’s important
for you to make sure that it fits before you
ride it.

Standover height (see fig.9).

It is the distance from the ground to the top
of the top tube at the point where your crotch
would be if you were straddling the bike by
standing half way between the saddle and
the handlebar stem. To check, straddle the
bike. If your crotch touches the frame, the
bike is too big for you. A bike you ride only
on-road should offer a minimum clearance
between top tube and your crotch of 2.5 to
5 cm. (one to two inches).
A bike that you’ll ride off-road tracks should
have 7.5 cm. (three inches) minimum
clearance, whilst a mountain bike for use on
tough terrain should offer 10 or more cm.
(four or more inches) clearance.

3

FIT AND SAFETY

FIG. 9

3.2 Saddle position

Correct saddle adjustment is important in
getting the best performance and comfort
from your bicycle.
a Up and down adjustment.

Your leg length determines the correct
saddle height. To check for correct saddle
height:

• sit on the saddle

• place one heel on a pedal

• rotate the crank until the pedal with your
heel on it is in the lowest position and the
crank is parallel to the seat tube.

• your leg should be almost straight. If not,
your saddle height needs adjusting.

To adjust the saddle height, loosen the seat
post fixing bolt (see fig. 10) and move the seat
post up or down as required. Then, make sure
that the saddle is parallel to the top tube of
the bike, and retighten the seat post fixing
bolt tight enough so that you cannot twist the
saddle out of alignment. Check the
adjustment as described above. The seat post
must NOT project from the frame beyond its
Minimum Insertion mark (see fig. 11).

NOTE:

In order to guarantee the quality of the frame,
Giant uses different types of seat posts for
gents and ladies bikes Lafree Twist. The
difference between the 2 types of seat posts
are the positions of the Minimum Insertion
marks.

The minimum insertion length of the seat post
for the ladies bike is 15 cm.
The minimum insertion length of the seat post
for the gents bike is 10 cm.
Keep this in mind when you need a new seat
post. Be careful when you switch seat posts
of ladies and gents bikes.

bFront and back adjustment.

To find the most comfortable position,
loosen the saddle clamp and adjust the
saddle forward or back to suit you.
Retighten the saddle clamp. (See fig. 12).

c Saddle tilt adjustment.

Most people prefer a horizontal saddle,
but some riders prefer to have the saddle
tilted up or down a little. Adjust the saddle
tilt by loosening the saddle clamp, tilting
the saddle to the desired position, and re­tightening the saddle clamp.
Very small changes in saddle position will
make a big difference. Make only one
change at a time, and only in small steps
until you have found your most
comfortable position.

WARNING:

After any saddle adjustment, be sure to
tighten the saddle adjusting mechanism
properly before riding. Periodically check to
make sure that the saddle adjusting
mechanism is properly tightened.

44

FIG. 10 FIG. 11 FIG. 12

3.3 Handlebar height and angle

a Handlebar stem height.

You can raise or lower the handlebars.
Loosen the stem height adjuster bolt (see
fig. 13) by turning it anti-clockwise three or
four turns. If the bolt rises but the stem
doesn’t move, tap the bolt carefully down,
using a plastic or wooden hammer. Set the
handlebar stem at the correct height and
perpendicular to the front wheel. Fasten
the bolt to the correct torque, so that you
cannot twist the stem and handlebars (see
section 8.3 “Tightening torque”). The
Minimum Insertion mark must NOT be
visible.

NOTE:

In order to guarantee the quality of frame and
fork, Giant uses different types of handlebar
stems for gents and ladies bikes Lafree Twist.
The difference between the 2 types of stems
are the positions of the Minimum Insertion
marks. The minimum insertion length of the
stem for the ladies bike is 80 mm.
The minimum insertion length of the stem for
the gents bike is 65 mm. Keep this in mind
when you need a new handlebar stem.

bHandlebar angle.

By tilting the handlebar you can direct the
grips more upward or downward. This is a
matter of personal taste. Loosen the bolt
at the front side of the handlebar stem
(handlebar clamp bolt). Tilt the handlebar
to the required position. Fasten the bolt to
the correct torque (see section 8.3
“Tightening torque”).
Check and if required adjust the position
of the brake levers.

c Handlebar stem angle.

The adjustable handlebar stem allows you
to adjust the angle of the handlebar stem
extension. Loosen the inclination bolt and
set the extension to the required
inclination.
Fasten the bolt to the correct torque
(see section 8.3 “Tightening torque”).
Check and if needed adjust the angle of
the handlebar and the position of the
brake levers.

After changing the position of the handlebar
or the stem, check to make sure that the
handlebars can rotate freely in both directions
without the brake cables catching or binding
on anything.
It is essential to thoroughly check that your
bars and stem are tight and cannot be moved
after you have made any adjustments.

3.4 Safety equipment

3.4.1 Lights

Lights are important safety devices which are
designed as an integral part of Lafree Twist. If
you ride your bike after dusk, you must turn
on the lights so that you can see the road and
avoid road hazards; and so that others can
see you.

3.4.2 Reflectors

Reflectors are important safety devices which
are designed as an integral part of Lafree.
The reflectors are designed to pick up and
reflect street lights and car lights in a way
that helps you to be seen and recognised as
a moving bicyclist.

CAUTION:

Check reflectors regularly to make sure that
they are clean, straight, unbroken and
securely mounted. Have your dealer replace
damaged reflectors and straighten or tighten
any that are bent or loose.

45

FIG. 13

46

3.4.3 Helmet

Our advice is to wear a good quality helmet
at all times whilst riding your bike.

3.5 Mechanical safety checks

3.5.1 Nuts & bolts

Inspect the bike closely from front to rear for
any obvious signs of worn or broken
components. Grasp the handlebar with both
hands and lift the front wheel off the ground
5-10 cm. (two or three inches), then let it drop
firmly on the ground while still holding the
handlebar. If anything sounds, feels or looks
loose, do a quick visual and tactile inspection
of the whole bike. Try to find the source of
noise or any obvious loose components, and
secure them. If you’re not sure, ask someone
with experience to check, or take your Lafree
Twist to your authorised Lafree dealer.

3.5.2 Tyres & wheels

Check proper tyre inflation by placing your
hand directly on top of each tyre individually.
With a straight arm and direct downward
pressure, push on the tyre with downward
body weight and watch the spot where the
tyre is contacting the ground. There should
be very little tyre compression. If your tyres
need inflating, use a standard bicycle floor
pump (see section 6.6.1: “Tyres”). If you must
use a high-volume compressor like those
found at automotive service stations, add air
in small amounts as these compressors are
designed to fill auto tyres which have much
larger volumes than bicycle tyres. Adding too
much pressure all at once could cause the
inner tube to explode, which can cause
severe damage to the tyre and serious injury.

Spin each wheel slowly and look for cuts in
the tyre’s tread and side wall. Replace
damaged tyres before riding the bike.
Spin each wheel and check for brake

clearance and side-to-side wobble of the rim.
If a wheel wobbles side to side or contacts
the brake shoes, take the bike to a qualified
bike shop to have the wheel aligned.

CAUTION:

Wheels must be “true” (aligned) for the brakes
to work effectively. Wheel truing is a skill
which requires special tools and experience.
Do not attempt to true a wheel unless you
have the knowledge and tools needed to do
the job correctly.

3.5.3 Brakes

Squeeze the brake levers. Brake levers
should engage brake shoes at approximately
half way through their arc, or within about

2.5 cm. (an inch) of handlebar grip. To check
proper brake lever travel, encircle the hand
grip with your thumb and forefinger, then
squeeze the brake lever with the remaining
three fingers of each hand. If you can
squeeze the levers so that they touch your
forefinger, you should have a qualified service
centre adjust your brakes.

Make sure that the brake’s brake shoes are
contacting the rim’s braking surface fully
(see fig. 15). Also check that the shoes are
not coming into contact with the tyre’s side
wall whilst applying the brake. Riding the bike
with brake shoes contacting the side wall can
cause the tyre to be damaged and the inner
tube to puncture, which may cause you to
lose control and fall. Do not ride the bike until
the brakes are properly adjusted. See section

6.4: “Brakes” for details.

WARNING:

Riding with improperly adjusted brakes or
worn brake shoes is dangerous and can result
in serious injury.

47

3.5.4 Quick-releases

Check to see that the front wheel quick­release lever is properly adjusted and in the
locked position.
See section 6.3: “Front wheel quick release”
for details.

WARNING:

Riding with an improperly adjusted wheel
quick-release can cause the wheel to wobble
or disengage from the bicycle, which can cause
damage to the bicycle and serious injury.

3.5.5 Handlebar and saddle alignment

Are the saddle and handlebar stem correctly
in line with the bike’s top tube and tight

4.1 The basics

Carry out the mechanical safety checks
(see section 3.5) before you attempt to ride
Lafree Twist.

4.2 Rules of the road

Learn the local bicycle laws and regulations.

Many countries have special regulations
about licensing of bicycles, riding on
sidewalks, laws regulating bike path and trail
use, and so on. Many countries have helmet
laws, child carrier laws and special bicycle
traffic laws. In most countries, a bicyclist is
required to obey the same traffic laws as the
driver of a car or motorcycle. It is your
responsibility to know and obey the laws.

enough so that you can’t twist them out of
alignment?

NOTE:

Riding a bicycle involves certain risks,
including damage and injury. By choosing to
ride a bicycle, you assume personal
responsibility for those risks. The people who
sold you the bike, the manufacturer, the
distributor, and people who manage or
maintain the roads and trails you ride on are
not responsible for your actions. Therefore, it
is extremely important that you understand ­and practice - the rules of safe and
responsible riding, and to use common sense
whenever possible and applicable.

4

RIDING SAFELY AND RESPONSIBLY

FIG. 14 FIG. 15

48

4.3 Wet weather riding

Under wet conditions, the stopping power of
your brakes (as well as the brakes of other
vehicles sharing the road) is reduced, and
tyre-to-surface adhesion (“traction”) is also
compromised. This makes it harder to control
speed and easier to lose control. Whenever
wet conditions are present, reduce speed and
apply your brakes earlier and more gradually
than you would under normal, dry conditions.

4.4 Night riding

Riding a bicycle at night is much more
dangerous than riding during the day.

5.1 Battery detachment,
charging & installation

5.1.1 General

CAUTION:

Please read the following general safety tips
for charging or refresh charging Lafree Twist’s
battery.

• The charging area must be level, well

ventilated, free from moisture and
protected against direct sunlight.

• Charge the battery in a room with a

temperature between 0°C - 40°C (when
the inside temperature of the battery is
below 0°C or over 40°C, the charger
remains in stand-by mode and the battery
cannot be charged)

• Do not attempt to charge a Twist battery

with a broken or bent charging plug.

• Do not use any power source other than

AC 220~230 volts.

• Do not cover the battery during charging or

refresh charging.

• If you notice a strange smell, vapour or

smoke, stop the charging procedure
immediately!
Take your Lafree Twist bicycle to your
authorised Lafree dealer for service or
replacement.

• If the range per charge becomes too short,
even after refreshing the battery (see
section 5.1.3: “Refresh charging”), the
battery’s life may have come to an end.
Replace the battery with a new one.
The NiMH battery has, if used in accordance
with the guidelines in this manual, a life span
of more than 500 charging cycles.

• Do not charge or refresh charge the battery
for over 24 hours. This would seriously
reduce the life of the battery.

5.1.2 Detachment, charging, installation

The battery of the Twist is very simple to
remove and store. For charging, the battery
has to be detached from the bicycle. If this is
not done in the proper way there is a
possibility of damaging the battery.

How to detach the battery from, install it on
the bicycle and how to charge.

WARNING:

Riding at dusk, after dark or at times of poor
visibility without a bicycle lighting system
which meets national laws and without
reflectors is dangerous and can result in
accidents.

Before riding at dusk or at night, take the
following steps to make yourself more visible:

• Make sure that your bicycle is equipped
with correctly positioned and securely
mounted lighting system and reflectors
(see sections 3.4.1, 3.4.2 and 6.7).

•

Make sure that lights and reflectors are not
obstructed by your clothing, accessories, or
anything you may be carrying on the bicycle.

5

BATTERY AND CHARGER OPERATION

49

Step 1 . Hold the battery and turn the key of the battery lock

anti-clockwise to open.

Step 2. Move the battery 45º sideways. Eject the grip and lift

the battery out of the holder.

Step 3. Place the battery in a stable position, in such a way

that the energy indicator is visible.

Step 4. Remove the cap from the battery’s charging socket,

which is located at the bottom of the battery.

Step 5. Put the charger plug into the battery’s charging socket

with the arrow mark UP.

Step 6. Connect the power source plug into an electric point

(AC 220~230 volts) and make sure that all poles are
fully inserted into the socket.
Keep the area where the battery is charged well
ventilated and free from litter or anything else
combustible to avoid fire from sparks or overheating.

Step 7. DO NOT PUSH THE “REFRESH” BUTTON ON THE

CHARGER.

For “REFRESH-charging” see section 5.1.3 (below).
The lamp located on the charger will illuminate RED,
indicating that electricity is flowing into the battery.

• First, the lamp blinks RED for a few seconds, then it
gives steady RED light when charging and

• blinks slowly after appr

ox. 4~5 hours (in case of full

charge), indicating that the battery has reached full
capacity and charging has completed.

arrow mark

Step 1. Hold the battery and turn the key of the battery lock

anti-clockwise to open.

Step 2. Move the battery 45º sideways. Eject the grip and lift

the battery out of the holder.

50

Step 8. Disconnect the power source plug from the electric

point.

Step 9. Disconnect the charger plug from the battery.

Step 10.Mount the battery onto the bicycle (step 2 and 1 in

reverse order). Make sure that the battery is secured
in “LOCK” position, so that it cannot move sideways.

Normal charging:

5.1.3 Refresh charging

Lafree Twist’s charger has the capability to do a
battery refresh. Refreshing simply involves the
process of fully discharging the battery before it
is fully recharged. This process is an essential
step to extend the life of Twist’s batteries.

Refresh charging takes more time than
normal charging. Depending on the amount

of energy that is still in the battery, the
process may take approx. 15 hours.

Refresh charging has to be done frequently.
This process has to be executed after every

15 times normal charging, but at least once
every 3 months.

This is how to do it:

LIGHT ON CHARGER HOW LONG DOES IT TAKE? WHAT’S HAPPENING?

1. RED light blinks Just a few moments Charging will start soon (“waiting”)

0.9 sec “on” / 0.1 sec “off”

2. RED light burns 4~5 hours max. Charging

3. RED light blinks slowly Until the power source plug Charging complete

2 sec “on” / 2 sec “off” is disconnected (“completion”)

LIGHT ON CHARGER HOW LONG DOES IT TAKE? WHAT’S HAPPENING?

1. RED light blinks Just a few moments Charging will start soon

0.9 sec “on” / 0.1 sec “off” (“waiting”)

2. Push “REFRESH” button on the charger

3. GREEN light burns 10 hours max. Discharging / refreshing

4. RED light burns 4~5 hours max. Charging

5. RED light blinks slowly Until the power source plug Charging complete

2 sec “on” / 2 sec “off” is disconnected (“completion”)

51

Step 3. Place the battery in a stable position, in such a way

that the energy indicator is visible.

Step 4.Remove the cap from the battery’s charging socket,

which is located at the bottom of the battery.

Step 5. Put the charger plug into the battery’s charging

socket with the arrow mark UP.

Step 6. Connect the power source plug into an electric point

(AC 220~230 volts) and make sure that all poles are
fully inserted into the socket.
Keep the area where the battery is charged well
ventilated and free from litter or anything else
combustible to avoid fire from sparks or overheating.

Step 7. The lamp located on the charger will illuminate RED,

indicating that electricity is flowing into the battery.
First, the lamp blinks RED for a few seconds.

PUSH THE “REFRESH” BUTTON ON THE
CHARGER.

The LED of the charger will start illuminating steady
GREEN light, indicating that the batteries are being
discharged / refreshed.

Step 8. The light turns from GREEN into RED, indicating that

refreshing has completed and the battery will be
recharged.

Step 9.

When the RED light turns from steady burning into
blinking slowly, the battery has reached its full capacity.

Refresh-charging:

arrow mark

52

Step 10.Disconnect the power source plug from the electric

point.

Step 11.Disconnect the charger plug from the battery.

Step 12.Mount the battery onto the bicycle (step 2 and 1 in

reverse order). Make sure that the battery is secured
in “LOCK” position, so that it cannot move sideways.

5.1.4 Energy indicator

The amount of energy available is indicated
via a Light Emitting Diode (LED) string,
located on the battery. (see fig. 16 and 17).
The indicator will illuminate when you push
the “PUSH” button. When fully charged, all
five LEDs will be illuminated. As energy is
used, less LEDs are illuminated. The light of
the LEDs will go out after a few seconds.

5.1.5 Battery capacity, range and
charching time

LEDs illuminated Energy available Remaining range* [km.] Charging time**
1 (blinking) Less than 1% < 1 km. 4 ~ 5 hours
1 1 ~ 20% < 5 km. 3 ~ 4 hours
2 21 ~ 40% 5 ~ 15 km. 2 ~ 3 hours
3 41 ~ 60% 10 ~ 20 km. 1.5 ~ 2 hours
4 61 ~ 80% 15 ~ 25 km. 1 ~ 1.5 hours
5 81 ~ 100% 20 ~ 35 km. 0.5 ~ 1 hours

* Note 1: remaining range is just a reference.

Figures shown are based on riding in “normal”
mode.
Actual remaining range depends on selected
mode (“ECO” or “normal”), weather conditions,
riding style, selected gears, etc. See section

5.1.6: “Range”.

** Note 2: also charging time is just a reference.

Actual charging time depends on the age of the
battery and the number of times it has been
charged / discharged. Longer charging time may
be necessary for older batteries.

FIG. 16 FIG. 17

5.1.6 Range

The range is the distance you can cycle using
power assistance on one charge. This
depends on many different factors that can
be divided into 2 groups:

• Capacity and condition of the battery

• The cycling circumstances and the state of
the bicycle.

A summary of matters that have direct
influence on the distance that you can ride:

1. Age of the battery: when the battery gets
older, its capacity becomes less. So, with
a brand new, well charged battery you can
ride a larger distance than with a battery
that is 1 year old.

2. Number of battery charges: the riding range
decreases after a number of battery
recharges. Partly this can be compensated
by “refresh charging” (see section 5.1.3).

3. The temperature: the performance of the
battery depends on the temperature.
When it’s colder, the battery’s capacity is
reduced, so you cannot reach the
maximum distance with your Lafree.

4. The wind: easy to understand that, when
you ride with strong head wind, the Lafree
uses more energy than without wind, so
the reach becomes shorter.

5. The terrain (flat, steep hills, slopes,
pavement): same as previous point (4), if
you ride uphill or on rough pavement, the
engine uses more energy than on flat or
smooth roads.

6. Rider’s weight and luggage: for a light rider
without additional luggage is less energy
required than for a heavy rider or a rider
that carries luggage.

7. The number of stops and starts: riding in
heavy traffic or in the city with lots of traffic
lights means that you have to make much
more stops and starts compared with
riding in the countryside. Because of the
energy consumed during acceleration, the
riding range becomes shorter when the
number of stops and starts increases.

8. Clever use of gears: energy (form the rider,
but also from the battery) will be saved if
the gears on the bike are used in the
correct way. Especially accelerating and
riding uphill should be done in low gears,

in the same way as driving a car. Start
riding in 1st gear and, when speed
increases, shift to 2nd and 3rd gear. This
helps you to save energy and to increase
the range.

9. Quality and state of bicycle components,
such as

- tyres with too low pressure or well

inflated tyres.

- a dirty, corroded, dry chain or a clean

and well lubricated chain.
Poor maintenance increases the resistance
and the extra energy required empties your
battery quicker.

It may be clear that it’s very difficult to say
how far you can ride with your power
assisted Twist with a full battery, simply
because there are too many factors that have
influence.

Under the best possible circumstances, you
can cycle

• max. 25 ~ 35 km. in “normal” mode

• max. 30 ~ 40 km. in “ECO” mode.
In “Eco” mode, the assistance power is about
half of the normal mode. It could save the
energy consumption and extend the range.
The “ECO” mode saves energy consumption
and extends the range with approx. 50%.
Trip distances mentioned here are just a very
rough indication. In some cases the power
assistance stops already before the 20 km.
mark is reached, while someone else under
other conditions may be able to ride more
than 40 km.

Short summary of recommendations for a
high range:

• Charge the battery under room
temperature (15 ~ 25 degrees C.)

•Try to ride the battery as empty as
possible before re-charging

• Refresh-charge after every 15 times
normal charging, but at least once every
3 months

• Use the gears while accelerating or riding
uphill

• Don’t ride with too low tyre pressure and
keep the chain clean and well lubricated.

53

5.2 Storage & transportation

To store the battery

If the battery is going to be stored for an
extended period of time, it is recommended
to charge the battery once for every 3 months
of storage. If the battery remains in storage
without being charged every 3 months, it’s
possible that the battery’s capability to retain
energy is affected.

CAUTION:

Store the battery in a cool, dry, level and safe
area with good ventilation and away from any
heat source. If the Lafree Twist bike is stored
with the battery in place, turn the power control
switch on the handlebar to the “OFF” position.
Leaving the switch in the “ON” position while
stored or parked will result in faster energy loss.

Transportation of Lafree Twist

When transporting your Twist, it is best to
remove the battery. The bike becomes lighter,
so it is easier to lift and manoeuvre.

5.3 Care & maintenance

Battery

There are no parts inside the battery that you
can service. If you suspect a problem, take
your Twist and the battery to your authorised
Lafree dealer.

CAUTION:

Please read the following general safety tips for
care and maintenance of Lafree Twist’s battery.

• Do not place the battery into a fire or near
any heat source, as it can explode and
cause serious injury.

• For cleaning the battery casing, use a
cloth moistened with water only. Do not
use solvents or cleaning solutions of any
kind.

• Do not attempt to open the casing of the
battery. There are no parts inside the
battery that you can service. If you
suspect a problem, take your Twist with
the battery to your authorised Lafree
dealer.

• Inspect the battery periodically for cracks,

unusual residue, or other abnormal
appearance. Do not use a battery with
cracks or breaks in the casing.

• Do not attempt to use the Twist’s battery
as a power supply for anything other than
a Lafree Twist.

• Always pull the charging cable gently. To
remove a cable from a socket, pull the
plug, don’t pull the cable.

• Use the genuine Lafree Twist charger to
charge the battery.

Charger

DANGER:

Please note that improper handling poses a
high risk of fatal accidents, serious injury or
damage to the product and property.

• Do not short-circuit the charger’s plugs
and sockets by using metallic objects.

• Do not attempt to disassemble or modify
the charger. There are no parts inside the
charger that you can service. If you
suspect a problem, take the charger to
your authorised Lafree dealer.

• Do not use the charger to charge batteries
other than genuine Lafree Twist batteries
(Ni-MH 24V/130Ah). Overheating, fire or
electric shock may be the result.

• Do not subject the charger to shocks, e.g.
by dropping. Do not expose the charger to
liquids.

• Do not use a damaged charger or compo­nents (e.g. charger casing, cable, plug).
(Electric shock, short-circuit or fire may be
the result).

• Do not touch a plug with wet hands
(electric shock may be the result).

• Do not apply too much pressure to the
cables or the plugs.
(e.g. squeezing the cable between a wall
and a window frame, or placing heavy
objects on the cable or the plug: that may
result in an electric shock or fire).

•Keep the charger out of reach of children
or pets (electric shock or injury may be the
result).

• Be sure that the plug is completely
inserted into an electric point (if not, an
electric shock and overheating may be the

54

result, possibly causing fire).

• Do not use the charging plug and/or the
plug for a power source when they are
dusty.
Moisture absorbed by the dust may
conduct electricity, causing fire.
Pull out the power source plug and clean it
with a dry cloth.

• Do not apply voltage other than the rated
value to the charger. Do not use sockets,
connectors and other wiring devices with a
power source other than standard AC
220~230 volts. Overheating, fire or electric
shock may be the result.

• Do not touch the charger with the same
part of your skin for a long time during
charging.
Skin may burn, as the external
temperature of the charger during charging
may become 40°C - 60°C.

• Do not place the charger in an unstable
position.
Using the charger upside-down or

stretching the cable tight may result in
malfunction, fire or electric shock.
Place the charger firmly on a flat surface.

• Do not cover the charger or put things on it.
Overheating or fire may be the result.

5.4 Battery disposal: what to

do with the battery when it
is no longer usable

After some time, depending on the number the
battery is charged and the way it is treated,
your battery reaches its end of life. At that
moment, the battery loses its capacity very
fast and cannot be recovered by refresh­charging. Regulations for battery disposal may
differ from country to country.
The battery shall be disposed in a way friendly
to our environment. Therefore, please do not
throw it away, but return it to your authorised
Lafree dealer. He will take care of the disposal
and can directly order a new battery for you.

55

6.1 General

It is extremely important to the performance,
enjoyment and safety of your Lafree Twist and
yourself to understand how many of the
features of Lafree Twist operate. You should
not assume that the way things have worked
on previously owned bicycles operate similarly
on Lafree Twist, even if you’re an experienced
bicyclist. Be sure to read – and to understand
– this section of the owner’s manual. If you
have even the slightest doubt about how any
of the mechanical features of Lafree Twist
operate, talk to your authorised Lafree dealer.

6.2 Power control switch

The power control switch is located on the left­hand side of handlebar (see fig. 18 and 4).

Turn the switch to “ON” or “ECO” position
and the motor will provide you assist power
when you pedal the bicycle. “ON” indicates
the assistance power in normal mode and
“ECO” indicates economic mode. In “ECO”
mode, the assistance power is about half of
the normal mode. It could save the energy
consumption and extend the range. The
“ECO” mode saves energy consumption and
extends the range with approx. 50%.

6

HOW THINGS WORK

FIG. 18

56

The power control switch has a LED that
emits RED light in the following cases:

• When you switch from “OFF” to “ON” or
“ECO”, the LED will light up for approx.
2 seconds, indicating that the system is
okay.

• When the LED lights up when riding, it
means that something is wrong! The light
will keep burning (steady, not blinking) for
approx. 3 minutes, then it will shut off.
Turn the switch to “OFF” and back to “ON”
or “ECO” again.

- When the LED lights up for approx.

2 seconds, the system is okay and you
can continue your ride.

- When the LED lights up but it doesn’t

shut off after approx. 2 seconds, there’s
still a problem with the electrical system.
Finish your ride without power assistance
(switch to “OFF”) and bring your bike to
your Lafree dealer to have it checked as
soon as possible.

• Same as previous point.
The motor and the battery are protected
against very high power output (more than
15A for 4 sec.), to ensure long life.

The motor shuts off and the LED will light
up. It keeps burning (steady, not blinking)
for approx. 3 minutes.
What to do:
Turn the switch to “OFF” and back to “ON”
or “ECO” again.
When the LED lights up for approx.
2 seconds, the system is okay and you
can continue your ride.
Examples when or how this will appear:

- Riding uphill with high power

- Riding with headwind with high power

- Standing still (e.g. at traffic lights),
pushing on the pedals while pulling the
brakes. The motor supplies power, but the
bike cannot move.

• When the battery becomes empty, the LED
will start blinking:

- when the LED blinks with 1 Hz (= 1x

on/off per second), there’s just 10~-20%
energy left

- when the LED blinks with 4 Hz (= 4x

on/off per second), there’s less than 10%
energy left.
After approx. 4 minutes, the LED will stop
blinking.

LIGHT ON POWER CONTROL HOW LONG DOES IT TAKE? WHAT’S HAPPENING?
SWITCH:
STEADY OR BLINKING

Steady light 2 seconds After switching from

“OFF” to “ON” or “ECO”.
System is okay.

Steady light Max. 3 minutes, There’s a problem.

until you switch off. Switch “OFF” and back

“ON” again.
Motor has to supply too

much power and shuts off.
Blinking (slow, 1x per sec.) Just 10~20% energy left
Blinking (fast, 4x per sec.) 4 minutes. Less than 10% energy left

57

6.3 Front wheel quick release

6.3.1 General

WARNING:

Riding with an improperly adjusted wheel
quick-release can allow the wheel to wobble or
disengage from the bicycle, which may cause
damage to the bicycle and serious injury to the
rider. Therefore, it is essential that you:

a. ask your dealer for assistance in installing

and removing your wheels safely

b. understand and apply the correct

technique for clamping your wheel in place
with a quick-release

c. check that the wheel is securely clamped

in the fork before each and every ride.

Because of its adjustable nature, it is critical
that you understand how a quick-release
lever cam works and how to use it properly.
While it may appear at first glance to be a nut
and bolt configuration (a long bolt with a lever
on one end and a nut on the other), in fact the
wheel quick-release uses a cam action to
clamp the bike’s wheel in place (see fig. 19).

CAUTION:

Holding the nut with one hand and turning the
lever like a wing nut with the other hand until
tight will not clamp the wheel safely in the
dropouts. The full force of the cam action is
needed to clamp the wheel securely.

6.3.2 Adjusting the quick-release
mechanism

The wheel’s hub is clamped in place by the
force of the quick-release cam pushing
against one dropout and pulling the tension
adjusting nut, by way of the skewer, against

the other dropout. The amount of clamping
force is controlled by the tension adjusting
nut. Turning the tension adjusting nut
clockwise while keeping the cam lever from
rotating increases clamping force; turning it
anti-clockwise while keeping the cam lever
from rotating reduces clamping force. Less
than half a turn of the tension adjusting nut
can make the difference between safe
clamping force and unsafe clamping force.

NOTE:

Once the quick-release is installed in the hub
axle by the manufacturer or the dealer, it
never needs to be removed unless the hub
itself requires servicing. If the hub requires
servicing, consult your dealer.

6.3.3 Front wheel secondary
retention devices

Lafree Twist is equipped with a secondary
wheel retention device (see fig. 20) to keep
the wheel from disengaging if the quick­release is incorrectly adjusted or the cam
opens accidentally. Secondary retention
devices are not a substitute for correct quick­release adjustment.
The secondary retention device is integral with
the fork dropouts and is recessed for the
quick-release lever that keeps the wheel from
dropping out of the fork’s dropouts should the
quick-release lever open accidentally.
However, these tabs are not designed to keep
the wheel in place should the quick-release
lever open accidentally. If you hear or feel
looseness coming from the front wheel, stop
riding immediately and check the quick-release
tension. Ask your dealer to explain Lafree’s
secondary retention device in more detail.

FIG. 19

FIG. 20

Secondary
retention
device

58

WARNING:

Removing or disabling the secondary
retention device is extremely dangerous and
may lead to serious injury or death. It also
may void the warranty.

6.3.4 Removing a quick-release
front wheel

a Release the front brake’s elbow cable

guide and spread the brake shoes to allow
the front tyre to move in between them
(see fig. 21).

b Rotate the wheel’s quick-release lever

from the locked or “CLOSE” position (you
can read “CLOSE” on the lever) to the
“OPEN” position (you can read “OPEN” on
the lever) (see figs. 22 and 23).

c Loosen the tension adjusting nut about six

full turns.

d Raise the front wheel a few centimetres /

inches off the ground and tap the top of
the wheel with the palm of your hand to
knock the wheel out of the front fork.

6.3.5 Installing a quick-release
front wheel

a Rotate the quick-release lever so that it

curves away from the wheel (see fig. 19
and 23). This is the “OPEN” position (you
can read “OPEN” on the lever).

bWith the fork facing forward, insert the

wheel between the fork blades so that the
axle seats firmly to the top of the slots
which are at the tips of the fork blades ­the fork dropouts. The quick-release lever
should be on the left side of the bicycle
(see fig. 19 and 23).

c Holding the quick-release lever in the

“OPEN” position with your right hand, tigh­ten the tension adjusting nut with your left
hand in a clockwise direction until it is finger
tight against the fork dropout (see fig. 19).

d While pushing the wheel firmly to the top of

the slots in the fork dropouts, and at the
same time centring the wheel rim in the
fork, rotate the quick-release lever upwards
and push it into the “CLOSE” position
(see fig. 19 and 22). To do this use the palm
of your hand while wrapping your fingers
around the right fork blade and squeezing
the lever closed using your fingers and
hand together. You have the proper tension
if the lever leaves an impression in the
palm of your hand. The lever should be
parallel to the fork blade/pointing upward
and curved toward the wheel.

CAUTION:

If you can fully close the quick-release
without wrapping your fingers around the fork
blade for leverage, and the lever does not
leave a clear imprint in the palm of your hand,
the tension is insufficient. Open the lever; turn
the tension adjusting nut clockwise a quarter
turn; then try again.

e If the lever cannot be pushed all the way to

a position parallel to the fork blade, return
the lever to the OPEN position. Then turn
the tension adjusting nut anti-clockwise
one-quarter turn and close the lever again.

f Reattach the elbow cable guide to close

the brake shoes; then spin the wheel to
make sure that it is centred in the fork and
clears the brake shoes.

FIG. 21

FIG. 22 FIG. 23

59

WARNING:

Secondary retention devices are not a
substitute for correct quick-release
adjustment. Failure to properly adjust the
quick-release mechanism can cause the
wheel to wobble or disengage, which could
cause you to lose control and fall, which may
result in serious injury.

6.4 Brakes

NOTE:

For most effective braking, always apply both
brakes simultaneously.

WARNING:

Sudden or excessive application of the front
brake may pitch the rider over the handlebar,
which may cause serious injury.

How brakes work
It’s important to your safety that you
instinctively know which brake lever controls
which brake on your bike. The braking action
of a bicycle is a function of the friction
between the brake surfaces - the brake
shoes and the wheel rim. To make sure that
you have maximum friction available, keep
your wheel rims and brake shoes clean and
free of lubricants, waxes or polishes.
Brakes are designed to control your speed,
not just to stop the bike. Try, as much as
possible, to get used to the (strong) braking
performance during your first ride.
Braking and traction forces change
dramatically when riding on loose surfaces or
in wet weather. Tyre adhesion is reduced, so
the wheels have less cornering and braking
traction and can lock up with less brake
force. Moisture or dirt on the brake shoes can
reduce their ability to slow and stop the
wheel effectively. Riding more slowly will help
you control the bicycle in wet or rough
conditions.

6.5 Gear changing

Lafree Twist is equipped with internal rear
gear hub. The gear changing mechanism on
your bicycle consists of a grip shifter on the
handle bar and an internal gear hub.

6.5.1 What the gears are for

Lafree Twist’s gearing is a simple yet effective
way to help you fine tune your pedal
revolutions, also known as cadence. Twist’s
gearing is designed for rolling, moderately
steep terrain.
Select a gear that is easy to pedal; never
push hard on the pedals if there is an easier
gear available.
You will find that pedalling with a faster action
is more comfortable though most riders will
need to practise this. Pushing hard will not
make you fitter. The optimum pedalling speed
is between 60 and 90 pedal revolutions per
minute.
Lafree Twist’s electric power assists your
cadence by giving you a boost when you are
pedalling. However, you should still use the
gears to get the most performance from your
legs and motor assist. Pedalling in a harder
gear will cause the torque sensor to use more
energy which can drain the available energy
stores more quickly.

6.5.2 Shifting gears

Pedal along easily without putting pressure
on the pedals. However, with gear hubs it is
possible to shift while freewheeling or
standing still.
The numbers on the shifter indicate the
degree of pedal resistance: lower numbers
mean less resistance at higher pedalling rate
(easier pedalling); higher numbers mean more
resistance at lower pedalling rate(harder
pedalling).
To facilitate smooth gear shifts, always shift
gears before you are on a hill. Whenever
shifting gears, shift early, before pedal
pressure becomes harder. Failure to utilise
this technique could cause damage to the
drive chain and gear mechanism.

6.6 Tyres and inner tubes

6.6.1 Tyres

Lafree Twist’s tyres are general-purpose in
design, made for improved (paved) road
surfaces. They are not designed for
unimproved roads or trails where dirt, loose
rocks, or other loose debris is present. Your
dealer can help you select new tyres once
they warrant replacement.
The size and pressure rating are marked on
the side wall of the tyre (see fig. 24). The part
of this information which is most important to
you is tyre pressure.
The best way to inflate a bicycle tyre to the
correct pressure is with a bicycle pump. Your
dealer can help you select an appropriate
pump.

6.6.2 Tyre air valves

Lafree Twist tyres are equipped with “French
valves”. To inflate a French valve tube,
remove the valve cap, loosen the little centre
nut a few turns. By pushing the centre nut
downwards you can remove air from the
tube. Make sure the pump matches the valve
type. Contact your dealer if necessary.

6.7 Lighting system

The electricity for the lighting equipment (front
and rear light) is provided by the dynamo,
attached to the left side of the front fork.
If there is no need for the lighting to work, the
dynamo can be in the “OFF” position, which
means that the pulley on the top of the
dynamo doesn’t contact the tyre of the front
wheel. If the lights have to work, the pulley of
the dynamo has to be driven by the tyre of
the front wheel.

To switch the dynamo (and the lights) “ON”,
push the dynamo downward. A spring will
push the pulley of the dynamo against the
side wall of the tyre. When the front wheel
rotates, the dynamo will generate electricity
and the lights will burn.

If the dynamo is pulled sideways (away from
the tyre), it will be pushed upward by a spring
and remain in the “OFF” position.

6.8 Lock

Lafree Twist is equipped with a bicycle lock.

How to lock the bike.
First, turn the key clockwise as far as
possible (just a little bit).
Then, while keeping the key in this position,
push the big knob on the opposite side all the
way downward. If the knob is not pushed far
enough, it will come back into its starting
position automatically. Now, the bike is locked
and the key can be pulled out of the lock.
Note: make sure that the shackle of the lock
can pass between 2 spokes. If a spoke is in
the way, just rotate the rear wheel a bit.

How to unlock the bike.
Hold the knob of the lock with one hand and
with your other hand insert the key into the
keyhole of the lock. Now, turn the key a little
bit clockwise. A strong spring will release the
lock and the knob wants to jump back
upward. Guide the knob back into the upper
position carefully.

Note that the bicycle lock prevents the rear
wheel from turning, making it less interesting
for thieves to steal the Lafree Twist. However,
the bike can still be carried away. It is
recommended to combine the bicycle lock
with a special cable or chain that fixes the
bike to a tree, lamppost or bicycle rack.

Don’t forget to turn the key of the battery lock
anti-clockwise to the “LOCK” position and to
pull out the key.

60

FIG. 24

61

6.9 Kick stand

Lafree Twist is equipped with a retractable
(spring loaded) kick stand for parking and
storage while not in use. Always use the kick
stand when parking or storing your Lafree
Twist, so it’s not necessary to lean it against
something (wall, post, fence, etc.) or lay it on
its side.
To park Lafree Twist, step down on the
support’s stand toe until the support locks
(see fig. 25). To ride Lafree Twist again, put
your foot in front of the kick stand and move
it backward.

6.10 Luggage carrier

If you carry luggage on the carrier, make sure
everything is securely fixed and free from the
rear wheel, chain, etc. Make sure the total
weight of the luggage does not exceed the

maximum weight of 25 kg.
The carrier is not equipped with rack straps;
ask your dealer for straps that can be fixed
on Lafree Twist’s carrier, so luggage can be
carried safely.
Never carry a passenger, unless it is a child in
a proper child seat.

When transporting your Lafree Twist, it is best
to remove the battery. The bike becomes
lighter, so it is easier to lift and manoeuvre.

Several companies have developed special
carriers to transport almost every type of
bicycle on your car in a safe manner. Some
carriers are even equipped with locks. Most
carriers can be attached to the trailer
coupling or to the roof of your car with
special adapters.
Since there are many different kinds of
bicycle carriers, all with different designs and
systems to fixate the bicycle, it’s impossible
for Giant to say which one can carry a Lafree
Twist and which one cannot.

Your Lafree dealer can advise you which
carrier is most suitable for you, your Lafree
and your car.

Transportation of your bicycle on a car is
always on your own risk. When transporting
the bike on the roof or trailer coupling of a
car, big forces are applied to the carrier and
the bicycle. That’s why, before each time you
drive a car with a bike on it, you have to
check if the carrier has been attached to the
car properly. Also check the bike if there are
no loose parts, such as dress guards, pump,
water bottle, bags, etc.
Besides this, each time before you are going
to use the bike after having it transported on
a car, you have to check the complete bike if
parts have come loose or have been
damaged.

7

TRANSPORTATION OF LAFREE TWIST

FIG. 25

8.1 General

NOTE:

Technological advances have made bicycles
and bicycle components more sophisticated
than ever before, and the pace of innovation is
increasing. This on-going evolution makes it
impossible for this manual to provide all the
information required to properly repair and/or
maintain your bicycle. In order to help minimise
the chances of an accident and possible injury,
it is critical that you have any repair or
maintenance which is not specifically described
in this manual performed by your dealer.

Equally important is that your individual
maintenance requirements will be determined
by everything from your riding style to geogra­phic location. Consult your dealer for help in
determining your maintenance requirements.

The amount and kinds of maintenance you
can do yourself depends on your level of skill
and experience, and on whether you have the
special tools required.

WARNING:

Many bicycle service and repair tasks require
special knowledge and tools. Do not begin
any adjustments or service on your bicycle if
you have the slightest doubt about your ability
to properly complete them. Improper
adjustment or service may result in damage
to the bicycle or in an accident which may
cause serious injury.

If you want to learn about service and repair
work on your bike, you have three options:
1 Ask your dealer whether copies of the

manufacturer’s installation and service
instructions for the components on your
bike are available.

2 Ask your dealer to recommend a book on

bicycle repair.

3 Ask your dealer about the availability of

bicycle repair courses in your area, or

through the bike shop.
Regardless of which option you select, we
recommend that you ask your dealer to
check the quality of your work the first time
you work on something and before you ride
the bike, just to make sure that you did
everything correctly. Since that will require
the time of a mechanic, there may be a
modest charge for this service.

8.2 Service & maintenance

schedule.

Some service and maintenance can and
should be performed by the owner, and
require no special tools or knowledge beyond
what is presented in this manual.
The following are examples of the type of
service you can perform yourself. All other
service, maintenance and repair should be
performed in a properly equipped facility by a
qualified bicycle mechanic using the correct
tools and procedures specified by the
manufacturer.

A) Break-in period: your bike will last longer

and work better if you break it in before

riding it hard. Control cables and wheel

spokes may stretch or “seat” when a new

bike is first used and may require readjust-

ment by your dealer. Your mechanical safety

checks (see section 3.5) will help you

identify some things that need readjustment.

But even if everything seems fine to you, it’s

best to take your bike back to the dealer for

a check-up. Dealers typically suggest you

bring the bike in for a 30 day check-up.

Another way to judge when it’s time for the

first check-up is to bring the bike in after

about 10 to 15 hours of use. But if you think

something is wrong with the bike, take it to

your dealer before riding it again.

62

8

SERVICE & MAINTENANCE

B) Before every ride: mechanical safety checks

(see section 3.5)

C) After every long or hard ride; if the bike has

been exposed to water or grit; or at least
every 150 km or 100 miles:

• Clean the bike, incl. chain ring and rear
wheel sprocket.

• Clean and lightly oil the chain.

• Wipe off excess oil.

Lubrication is a function of climate. Talk to
your dealer about the best lubricants and
the recommended lubrication frequency for
your area.

D) After every long or hard ride or after 10 to 20

hours of riding:

• Squeeze and hold the front brake and rock
the bike forward and back. If you feel a
clanking or looseness with each forward
or backward movement of the bike, you
may have a loose headset. Have your
dealer check it.

• Lift the front wheel off the ground and turn
the handlebar to the left and to the right a
few times. If you feel any binding or
roughness in the steering, you may have a
tight headset or the headset may need to
have grease added to the ball bearings.
Please ask your dealer to check it.

• Hold one pedal and rock it back and forth
across the centreline of the bike; then do
the same with the other pedal. If anything
feels loose, please ask your dealer to
check it.

• Take a look at the brake shoes. If they’re
starting to look worn or are not hitting the
wheel rim squarely, have the dealer adjust
or replace them.

• Check the control cables and cable
housings for any rust, kinks, or fraying. If
you notice any of these problems or if your
brakes and/or shifter are not functioning
smoothly, ask your dealer to check and
replace the cables if necessary.

• Squeeze spokes in adjoining pairs on
either side of each wheel between your
thumb and index finger. They should all
have about the same “tension”. If any feel
loose, have your dealer check the wheel
for spoke tension and trueness.

• Check the frame (particularly in the area
around all weld joints), the handlebar, the

stem and the seat post for any deep
scratches, cracks or discoloration. These
are signs of stress-related fatigue and
indicate that a part is at the end of its
useful life and needs to be replaced.

• Check to make sure that all parts and
accessories are still secure, and tighten
any which are not.

E) As required: If either brake lever fails the

mechanical safety checks (see section 3.5),
restore brake lever travel by turning the
brake cable adjusting barrel anti-clockwise,
then lock the adjustment in by turning the
barrel’s lock nut clockwise as far as it will
go. If the lever still fails the mechanical
safety checks, have your dealer check the
brakes.

F) If the bike won’t shift smoothly and quietly

from gear to gear: the gear mechanism may
be out of adjustment. The cause may be as
simple as a stretched control cable, in which
case you can compensate by rotating the
shift cable adjusting barrel.
Turn the gear shifter on the handlebar to
select the 2nd gear.
The yellow coloured part must be between
the 2 yellow lines on the window (rear wheel
axle, RH side). See fig. 26.
If this is not the case, adjust the shift cable
adjusting barrel near the rear wheel until the
position of the yellow painted arm is correct.
Lock the adjustment by turning the barrel’s
lock nut. Try shifting again. If turning the
cable adjusting barrel does not cure the
problem, see your dealer.

G) Every 50 hours of riding: Take your bike to

your dealer for a check-up.

63

FIG. 26

64

No. Description Tightening torque [Nm.]
1 Stem height adjuster bolt 20~22 Nm
2 Handlebar clamp bolt 13~15 Nm
3 Stem inclination bolt 15~18 Nm
4 Crank arm bolts 35~45 Nm
5 Wheel axle bolts (rear) 30~45 Nm
6 Brake lever bolts 5~ 9 Nm
7 Saddle retention bolt 8~12 Nm
8 Seat clamp bolt 15~16 Nm

8.3 Tightening torque

7

8

4

3 2

1 6

5

FIG. 27

9.1 Emergency equipment and
knowledge

You should never go for a bike ride without
the following emergency equipment and
knowledge:

•Allen wrenches 4 mm., 5 mm. and 6 mm.,

used to tighten various clamping bolts that
may loosen

• Patch kit and a spare inner tube

•Tyre levers

•Tyre pump or cartridge inflator with correct

head to fit your tyre valves

• Identification (address, phone number,

insurance company, emergency contact,
blood type, medical allergies and
conditions)

9.2 If you get a flat tyre

a Let all the air out of the inner tube (see

section 6.6.2).
Remove one side of the tyre from the rim
by inserting a tyre lever in between the rim
and base of the tyre’s side wall (“bead”).
Pry the bead away from the rim by pushing
down on the tyre lever.
Take another tyre lever and pry the bead
off the rim approximately 10-15 cm. (four
to six inches) away from where you
started. A third lever may be needed, but
at this point you should be able to begin
levering the bead off the rim so that the
entire circumference of one side of the tyre
bead comes off the rim.

b Remove the inner tube. First remove the

nut that fixes the air valve to the rim. After
that, remove the valve from the rim’s valve
hole, then remove the inner tube.
Carefully check the outside and inside of
the tyre for the cause of the puncture
(thorn, glass shard, nail, etc.) and remove
the object if it is still there.
If the tyre is cut, line the inside of the tyre in

the area of the cut with something that will
resist the inner tube forcing its way out of
the cut once inflated: a spare patch, a piece
of inner tube, a bank note, an energy bar
wrapper, a piece of plastic milk carton, etc.

c Either patch the tube (follow the instructions

in your patch kit), or use a new inner tube.
(It is always a good idea to have a patch kit
as well as a new inner tube in case the old
inner tube cannot be patched).
In case a new inner tube needs to be
applied, the wheel needs to be
disassembled.

d Before replacing the new/repaired inner

tube, put just enough air in to give it some
shape.
Starting with the air valve, install the inner
tube into the tyre.
Then, starting at the valve, slip the exposed
tyre bead into the rim using downward
pressure. Make sure the bead seats down
below the valve’s thick rubber base.
Next, push the tyre’s bead down into the
rim with your thumbs along either side of
the circumference of the rim, not just one
side. Make sure the inner tube is not being
pinched by the bead. If you have trouble
getting the last few cm./inches of bead
over the edge of the rim with thumb
pressure, use a tyre lever and be careful
not to pinch the tube.

CAUTION:

Do not use a screwdriver or any tool other
than a tyre lever, as you are likely to pinch and
puncture the inner tube.

eCheck to make sure the tyre is evenly

seated around both sides of the rim and
that the inner tube is inside the tyre beads.
Push the valve stem into the tyre to make
sure that its base is seated within the tyre’s
beads.
Inflate the tube slowly to the recommended

65

9

PRECAUTIONS AND PROCEDURES

pressure (see section 6.6.1), all the while
checking to make sure that the tyre beads
stay seated in the rim. Reinstall the nut that
fixes the valve to the rim.
Put the valve cap back in place.
Place the wheel back into the bike
(see section 6.3).

WARNING:

Riding your Lafree Twist with a flat or under­inflated tyre can seriously damage the rim,
tyre, tube and bicycle, and can cause you to
lose control and fall.

9.3 If you break a spoke

aA wheel with a loose or broken spoke is

much weaker than a fully tensioned wheel.
If you break a spoke while on a ride, you
will have to ride much more slowly and
carefully as the weakened wheel could
experience additional broken spokes and
become useless.

WARNING:

A broken spoke seriously weakens the wheel
and may cause it to wobble, striking the brakes
or the frame. Riding with a broken spoke(s) can
cause you to lose control and fall.

bTwist the broken spoke around the spoke

next to it to keep it from flopping around
and getting caught between the wheel and
the frame. Spin the wheel to see if the rim
clears the brake shoes/frame. If the wheel
will not turn because it is rubbing against
the brake shoe(s), try turning the brake
cable adjusting barrel(s) clockwise to
slacken the cable and open up the brakes
(see section 3.5.3). If the wheel still won’t
turn, release the brake’s elbow cable guide
(see section 6.3.4: “Removing a quick­release front wheel”) and secure any loose
cable as best you can. Walk the bike, or if
you must, ride it with extreme caution.
However, it is strongly recommended that
you not ride with only one functioning
brake, and never with two non-operational
brakes.

9.4 If you crash

First, check yourself for injuries. Seek medical
help if necessary. If you are involved with
another vehicle, get as much information as
possible from the involved party and any
witnesses.

Next, check your bike for damage, and fix
what you can.

When you get home, carefully perform the
checks described in section 8.2 (D) and
check for any other damaged parts. All bent,
scored or discoloured parts are suspect and
should be replaced.

WARNING:

A crash can put extraordinary stress on
bicycle components, causing them to fatigue
prematurely. Components suffering from
stress fatigue can fail suddenly and
catastrophically, causing loss of control,
serious injury.

CAUTION:

If you have any doubt about the condition of
the bicycle or any of its parts, take it to your
dealer for a thorough check.

Checking the frame regularly and bringing
any questionable marks to the attention of
your Lafree dealer or other qualified person
will prolong the safe use of your frame and
components.

66

There is a wide range of accessories available
for your bicycle. However, you shouldn’t
assume you can properly install and operate
the accessories without first reading any
instructions that are enclosed with the

11.1 About your dealer

Your dealer is here to help you properly
service and maintain your Lafree electric
bicycle, as well as help you select and
understand any products and accessories
you wish to examine and purchase. Your bike
shop’s staff has the knowledge, tools and
experience to give you reliable advice and
competent service. Your dealer carries the
products of a variety of manufacturers so that
you can have the choices which best meet
your needs and your budget.

11.2 Guarantee regulations of

Lafree Europe

1. The guarantee regulations of Lafree

Europe (Lafree) are exclusively valid for
the first owner (owner) of the Lafree
bicycle. In case of a guarantee claim
according to the guarantee regulations,
the owner is obligated to bring forth the
proof of purchase and/or the Lafree
guarantee card.

2. The guarantee periods mentioned

hereafter are always valid as of the
purchase date of the Lafree bicycle
(purchase date).

3. Lafree guarantees the owner of the

Lafree bicycle that the frame and the
non-spring front fork of the Lafree bicycle
are free of material and/or construction
defects for a period of 10 years.

4. Lafree guarantees the owner of the
Lafree bicycle that the lacquer on the
frame and the non-suspension front fork
is resistant to corrosion and will not peel­off for a period of 2 years.

5.

Lafree guarantees the owner of the Lafree
bicycle that the parts used in the bicycle
are free of material- and/or construction
defects for a period of 1 year.

6.

The original parts of other manufacturers
applied to the Lafree bicycle will be
guaranteed by Lafree according to the
terms and conditions of the manufacturer
of the mentioned parts. Lafree will keep
the owner informed in regards to
applicability, the terms, and the
conditions upon request.

7. The only bicycles that will be taken into
consideration for guarantee are those,
that were bought at and approved by a
Lafree dealer and that were assembled
and made ready for riding by this dealer.

8. All guarantee claims need to be
exclusively filed by an approved Lafree
dealer.

product. Be sure to read, and understand, the
instructions that accompany the accessories
you purchase for your bicycle. If you have the
slightest doubt as to your ability to install
them correctly, ask your dealer for assistance.

67

10

COMFORT & PERFORMANCE ACCESSORIES

11

DEALER SERVICE

9. If the Lafree bicycle displays any
material- and/or construction defects
that are mentioned in the guarantee
within 60 days after the purchase date,
the owner has a right to a repair free of
charge and/or a replacement of the
specific part. After the mentioned time­period expires, the owner has a right to a
repair and/or a replacement of which the
costs (transportation costs, labour costs,
etc..) for repair are for the owner’s
account.

10. Lafree will continuously repair and/or
replace the parts needing repair or
replacement with at least an equivalent
part. Lafree exclusively reviews the
choice and model of the specific part.

11. Excluded from the guarantee are defects
resulting from wearing away through
normal usage, as well as defects
resulting from accidents, eccentric use,
respectively a usage for which the
bicycle was not intended for.

12. The guarantee does not apply if the
bicycle is not correctly assembled,
repaired by someone other than an
approved Lafree dealer, and/or if the
bicycle has not been supplied with the
original parts.

13. Lafree exclusively makes the decision
whether or not the guarantee applies.

68

NOTES

BEDIENUNGS - HANDBUCH FÜR

IHR LAFREE TWIST

1. Dieses Handbuch bitte lesen! 73

1.1. Markenzeichen 73

1.2. Zulassung und Konformität mit EG Normen 73

2. Was ist was? 74

2.1. Überblick 74

2.2. Batterie und Ladegerät 75

2.3. Lenker und Lenkervorbau 75

2.4. Wo die Seriennummern zu finden sind 76

3. Größenanpassung und Sicherheit 77

3.1. Größenanpassung 77

3.2. Sattelposition 78

3.3. Einstellung des Lenkervorbaus 79

3.4. Sicherheitszubehör 79

3.4.1. Beleuchtung 79

3.4.2. Reflektoren 80

3.4.3. Fahrradhelm 80

3.5. Mechanik Sicherheits - Check 80

3.5.1. Schrauben und Muttern 80

3.5.2. Reifen und Räder 80

3.5.3. Bremsen 80

3.5.4. Schnellspannverschluß 81

3.5.5. Lenker- und Sattelausrichtung 81

4. Sicheres und umsichtiges Fahren 82

4.1. Grundsätzliches 82

4.2. Verkehrsregeln 82

4.3. Fahren bei Nässe 82

4.4. Fahren bei Dunkelheit 82

5. Batterie und Ladegerät 83

5.1. Entfernen, Aufladen & Einbau der Batterie 83

5.1.1. Allgemeines 83

5.1.2. Entfernen, Aufladen & Einbau der Batterie 83

5.1.3. Das "Refresh" - Laden 85

5.1.4. Die Stromanzeige 87

5.1.5. Batteriekapazität, Reichweite und Ladezeit 87

5.1.6. Reichweite 88

5.2. Aufbewahrung & Transport 89

5.2.1 Lagerung der Batterie 89

5.2.2 Transport des Lafree Twist 89

5.3. Pflege & Wartung 89

5.3.1. Batterie 89

5.3.2. Ladegerät 89

5.4. Batterie-Entsorgung 90

DEUTSCH

71

72

6. So funktioniert‘s 90

6.1. Allgemeines 90

6.2. Der Ein/ Aus - Schalter 90

6.3. Der Vorderrad - Schnellspannverschluß 92

6.3.1. Allgemeines 92

6.3.2. Justieren des Schnellspann - Mechanismus 92

6.3.3. Sekundäre Vorderrad - Halterung 92

6.3.4. Ausbau eines Vorderrades mit Schnellspannverschluß 93

6.3.5. Einbau eines Vorderrades mit Schnellspannverschluß 93

6.4. Bremsen 94

Wie die Bremsen funktionieren 94

6.5. Gangschaltung 94

6.5.1. Was die Gänge bewirken 94

6.5.2. Gangwechsel 95

6.6. Reifen und Schläuche 95

6.6.1. Reifen 95

6.6.2. Luftventile 95

6.7. Beleuchtungssystem 95

6.8. Fahrradschloß 95

6.9. Ständer 96

6.10. Gepäckträger 96

7. Transport des Lafree Twist 97

8. Wartung und Instandhaltung 97

8.1. Allgemeines 97

8.2. Wartungs - & Instandhaltungsintervalle 98

8.3. Drehmoment - Übersicht 100

9. Vorsichtsmaßnahmen und Verhalten bei Pannen 101

9.1. Notfallausrüstung und ihre Verwendung 101

9.2. Was tun bei einer Reifenpanne 101

9.3. Was tun bei einem Speichenbruch 102

9.4. Was tun im Fall eines Unfalls 102

10. Komfort & Performance - Zubehör 103

11. Händlerservice 103

11.1. Über Ihren Fachhändler 103

11.2. Garantiebedingungen von Lafree Europe 103

Bitte lesen Sie sämtliche Informationen in
diesem Handbuch sorgfältig durch, um das
Maximum an Leistung, Sicherheit und Spaß
mit Ihrem Lafree Twist Elektro-Fahrrad zu
erreichen.

Herzlichen Glückwunsch! Willkommen in der
spannenden Welt der Elektro - unterstützten
Fahrräder. Das Lafree Twist ist einerseits ein
richtiges, "normales" Fahrrad, verfügt aber
zusätzlich über einen integrierten, mobilen
Elektroantrieb. Die Elektrounterstützung ist
leicht zu bedienen und zu verstehen. Auf
Grund der Verwendung hoch entwickelter
Technologie ist es jedoch äußerst wichtig,
sich genau an die Bedienungsanleitung zu
halten. Anderenfalls können Motor, Energie ­Versorgungseinheit (Batterie und Ladegerät),
oder sogar das gesamte Fahrrad beschädigt
werden.

Obwohl das Lafree Twist wie ein ganz
normales Fahrrad funktioniert, ist es ratsam,
die Kapitel über die Bedienungshinweise zu
lesen. Besonders dann, wenn Sie während
der letzten 10 Jahre weder Radbesitzer noch

-fahrer waren. Die Leistungsfähigkeit und
Konfiguration einzelner Komponenten hat
sich drastisch gewandelt, und obwohl

anwenderfreundlich und leicht verständlich,
sehen sie doch nicht mehr sehr vertraut aus!
Es lohnt sich also, sich ein wenig mit der
Bedienung des Lafree Twist bekannt zu
machen, um jede Fahrt genießen zu können.

Vor dem Einschalten der elektro ­unterstützten Funktionen des Lafree Twist
lesen Sie bitte das Kapitel 5.1" Entfernen,
Aufladen & Einbau der Batterie". Die Batterie
des Lafree Twist muß vollständig aufgeladen
sein, bevor der Motor (für elektro ­unterstütztes Pedalieren) funktionstüchtig ist.

1.1. Markenzeichen

Folgende Markennamen sind eingetragene
Marken von Giant in Europa und anderen
Ländern:

• Lafree

•Twist

1.2. Zulassung und Konformität
mit EG Normen

Dieses Lafree Twist Fahrrad erfüllt die
Anforderungen der folgenden EG-Richtlinie:
Elektro Magnetic Compatibility directive
(89/336/EEG).

73

1

DIESES HANDBUCH BITTE LESEN!

2.1. Überblick

1. Lenker

2. Lenkervorbau
(Damen- und Herrenversion)

3. Ein / Aus Schalter

(Power Control) - linke Seite

4. 3-Gang Nabenschalthebel - rechte Seite

5. Rahmen

6. Sattelrohr

7. Gabel

8. Laufrad

9. Reifen

10. Lauffläche (Reifen)

11. Seitenwand (Reifen)

12. Ventilhals (Teil des Schlauchs)

13. Schlauch (im Reifen)

14. Felge

15. Speiche

16. Nabe

17. Schnellspanner

18. Innenlager

19. Kurbelarm

20. Kettenblatt (im Motorgehäuse)

21. Kette

22. Pedale

23. 3 - Gang Hinterradnabe / Ritzel

24. Sattelstütze (Damen- und Herrenversion)

25. Sattel

26. Sattelklemmschelle

27. Vordere V-Brake

28. Bremsbacken

29. Hintere V-Brake

30. Reflektor

31. Motorgehäuse

32. Seitenständer

33. Schutzbleche (vorne und hinten)

34. Dynamo

35. Frontleuchte

36. Rückleuchte

37. Schloß

38. Gepäckträger

74

2

WAS IST WAS?

25

4

3

1

1

24

26

3729

38

30

36

33

23

32 21 31 18 20 19 22

7

17

12

16

14

15

13

34

27

28

6 5

33

35

ABB. 1

9

8

10

11

2.2 Batterie und Ladegerät

1Batterie

2. Batterieschloß

3. Griff

4. Stromanzeige

5. Ladesteckdose

2.3 Lenker und Lenkervorbau

1. Lenker

2. Lenkervorbau (Damen- und
Herrenversion)

3. Griffe

4. Ein / Aus Schalter (Power Control)

5. Klingel

6. Gangschaltung

7. Ganganzeige

8. Linker Bremshebel

9. Rechter Bremshebel

10. Zugspannschraube

11. Einstellschraube zur Höheneinstellung
des Vorbaus

12. Winkeleinstellschraube

13. Lenkerklemmschraube

6. Steckdosenkappe

7. Ladegerät

8. Ladegerät-Stecker

9. Stecker für die Stromquelle

10. Knopf für Refresh -Laden

75

3

2

3 1

4 7

10

8

3

4

5

1

2

6

7

9

9

65 8

1

4

ABB. 2 ABB. 3

ABB. 4

13

12

11

10

ABB. 5

ABB. 6

Schraube zur
Winkelverstellung

Vorbauklemmschraube

Markierung der
maximalen Auszughöhe

Lenkerklemmschraube

76

2.4 Wo die Seriennummern zu
finden sind

Bitte notieren Sie die Seriennummer Ihres
Lafree Twist und die Batterie -Seriennummer
für spätere Verwendung. Die Seriennummer
des Fahrrads ist in das linke hintere
Rahmenausfallende eingestanzt. Das
Ausfallende ist der Teil des Rahmens, der die
Achse des Hinterrades trägt .

Batterie-Seriennummer

ABB. 7

ABB. 8

77

3.1 Größenanpassung

Sie sollten sicherstellen, daß Sie eine für Ihre
Körpergröße geeignete Rahmenhöhe finden.
Ein zu kleines oder zu großes Rad ist für den
Fahrer schwerer zu kontrollieren und darauf
zu fahren, kann unbequem oder sogar
gefährlich sein.

Rahmenhöhe

Ihr Fachhändler wird nach Ihren Angaben die
passende Rahmenhöhe für Sie festgestellt
haben. Haben Sie Ihr Rad im Fachgeschäft
selbst ausgewählt, dann hat sich Ihr Händler
sicherlich bemüht, die für Sie passende
Rahmenhöhe zu ermitteln. Wenn jemand
anderes das Rad für Sie ausgesucht hat, z. B.

als Geschenk, sollten Sie sich erst
vergewissern, daß die Rahmenhöhe die
richtige für Sie ist, bevor Sie das Rad fahren.

Standhöhe am Oberrohr
(siehe Abbildung 9).

Hiermit bezeichnet man den Abstand vom
Boden bis zum Rahmen, bzw. dem Oberrohr.
Man orientiert sich hierbei an dem mittleren
Punkt zwischen Sattel und Lenkstange. Zum
Prüfen der richtigen Höhe stellen Sie sich
rittlings über diese Stelle und messen den
Abstand, der Ihnen zwischen Rahmenrohr
und Schritt noch bleibt. Bei einem reinen
Straßenrad sollte dieser zwischen 2,5 und 5
cm betragen, bei einem Geländerad (ATB)
mindestens 7,5 cm und bei einem reinen
Mountain Bike 10 cm oder mehr.

3

GRÖßENANPASSUNG UND SICHERHEIT

ABB. 9

3.2. Sattelposition

Eine korrekte Satteleinstellung ist wichtig, um
beste Leistung und höchsten Komfort zu
erhalten.
a. Höhenanpassung.

Ihre Beinlänge bestimmt die Sattelhöhe.
Um die korrekte Sattelhöhe festzustellen,
sollten Sie:

•

sich auf den Sattel setzen,

•

eine Ferse auf ein Pedal stellen,

•

die Kurbel bewegen, bis das Pedal mit
dem Fuß ganz unten ist und die Kurbel
parallel zum Sattelrohr steht.

•

Ihr Bein sollte fast gestreckt sein. Ist dies
nicht der Fall, muß die Sattelhöhe
korrigiert werden.

Um die Sattelhöhe zu verstellen, lösen Sie die
Sattelklemme (siehe Abb. 10) und bewegen
Sie die Sattelstütze je nach Bedarf auf oder
ab. Dann überprüfen Sie, ob der Sattel
parallel zum Oberrohr des Rades steht, bevor
Sie die Sattelklemme so fest anziehen, dass
sich der Sattel nicht mehr verdrehen läßt.
Überprüfung der Satteleinstellung wie oben
beschrieben. Die Sattelstütze darf auf keinen
Fall weiter als ihre Markierung über den
Rahmen hinausragen (siehe Abb. 11).

HINWEIS:

Um die Rahmenqualität garantieren zu
können, verwendet Giant zwei
unterschiedliche Sattelstützen - eine Damen­und eine Herrenversion - des Lafree Twist.

Der Unterschied zwischen den beiden liegt in
der Position der Auszugsmarkierung der
Sattelstütze.
Die Auszugsmarkierung der Sattelstütze bei
dem Damenrad liegt bei 15 cm.
Die Auszugsmarkierung der Sattelstütze bei
dem Herrenrad liegt bei 10 cm.
Denken Sie bitte daran, wenn Sie einmal eine
neue Sattelstütze kaufen oder die
Sattelstützen von Damen- und Herrenrädern
vertauschen!

b. Vor- oder Zurückschieben des Sattels

Um die richtige Sattelposition für größten
Fahrkomfort zu finden, lösen Sie die
Klemmschraube am Sattel und drücken
den Sattel nach vorne oder hinten. Dann
die Klemmschraube wieder fest anziehen.
(Siehe Abb. 12).

c. Winkeleinstellung
Die Mehrheit der Radfahrer bevorzugt einen
horizontal gestellten Sattel, aber einige ziehen
es vor, den Sattel leicht nach oben oder
unten zu neigen. Einstellung der
Sattelneigung erfolgt durch Lösen der
Klemmschraube am Sattel, Neigen des
Sattels in die gewünschte Position und
Festziehen der Klemmschraube.
Minimale Änderungen der Sattelposition
können einen großen Unterschied machen.
Nehmen Sie jeweils nur eine kleine Änderung
vor und tasten Sie sich so in kleinen Schritten
an die für Sie optimale Position heran.

78

zu

auf

markierung der
maximalen Auszughöhe

ABB. 10 ABB. 11 ABB. 12

WARNUNG:

Nach jeder Korrektur der Sattelposition bitte
sicherstellen, dass vor Fahrtbeginn der
gesamte Verstellmechanismus des Sattels
wieder ordentlich gesichert ist. Überprüfen Sie
dies bitte auch zwischendurch von Zeit zu Zeit!

3.3 Lenkerhöhe und Winkel

Einstellschraube zur Höheneinstellung des
Vorbaus
Auszugsmarkierung der Sattelstütze
Lenkerklemmschraube
Winkeleinstellschraube

a. Lenkerhöhe
Der Lenker ist höhenverstellbar. Lösen Sie die
Einstellschraube zur Höheneinstellung des
Vorbaus (siehe Abb. 13) um 3 - 4
Umdrehungen gegen den Uhrzeigersinn.
Sollte sich die Schraube nach oben bewegen,
ohne daß sich die Stütze bewegt, vorsichtig
mit einem Gummi- oder Holzhammer auf die
Schraube klopfen. Die Lenkstange in der
korrekten Höhe und Ausrichtung zum
Vorderrad positionieren. Die Schraube mit
dem richtigen Drehmoment so fest anziehen,
daß die Lenkerstütze nicht wieder verdreht
werden kann (siehe Abschnitt 8.3
"Drehmoment - Übersicht"). Die maximale
Auszugshöhe des Vorbaus darf nicht zu
sehen sein.

HINWEIS:

Um die Rahmen- und Gabelqualität zu
garantieren, verwendet Giant unterschiedliche
Lenkervorbauten für die Herren - und
Damenmodelle des Lafree Twist. Der
Unterschied zwischen den beiden Versionen
ist die maximale Auszugshöhe des Vorbaus.

Sie beträgt beim Damenrad 80 mm.
Sie beträgt beim Herrenrad 65 mm.
Bitte beachten Sie dies beim Kauf eines
neuen Lenkervorbaus.

b. Neigungswinkel des Lenkervorbaus

Durch Neigen des Lenkervorbaus können
die Griffe stärker nach oben oder unten
ausgerichtet werden, wobei dies reine
Geschmackssache ist. Die Schraube an
der Vorderseite des Lenkervorbaus lockern
(Lenkerklemmschraube). Den Lenker in die
gewünschte Lage drehen und die
Schraube mit dem richtigen Drehmoment
anziehen (siehe Abschnitt 8.3
"Drehmoment").
Die Stellung der Bremshebel überprüfen
und bei Bedarf anpassen.

c. Neigungswinkel des Lenkervorbaus

Der verstellbare Lenkervorbau ermöglicht
es, den Winkel des Vorbaus zu variieren.
Die Neigungsschraube lockern und den
Vorbau in den benötigten Winkel bringen.
Die Schraube mit dem richtigen
Drehmoment (siehe Abschnitt 8.3.
"Drehmoment") anziehen.
Den Winkel des Lenkers und die Position
der Bremshebel überprüfen und bei Bedarf
anpassen.

Nach Veränderung der Lenker-, bzw. der
Lenkervorbaustellung stellen Sie bitte sicher,
daß der Lenker ungehindert bewegt werden
kann, ohne daß sich die Bremskabel
verheddern.
Es ist dringend notwendig, sorgfältig zu
überprüfen, ob Lenker und Lenkervorbau gut
fixiert sind und sich nicht mehr bewegen
lassen, nachdem die Einstellung geändert
worden ist.

3.4. Sicherheitszubehör

3.4.1. Beleuchtung

Die Fahrradbeleuchtung ist ein wichtiges
Sicherheitselement und beim Lafree Twist
integrierter Bestandteil. Beim Radfahren nach
Einbruch der Dunkelheit muß die
Fahrradbeleuchtung eingeschaltet werden, so
daß man die Straße und eventuelle

79

Vorbauklemmschraube

Markierung der
maximalen Auszughöhe

Schraube zur
Winkelverstellung

Lenkerklemmschraube

ABB. 13

80

Gefahrenquellen erkennen kann und auch
selbst gesehen wird.

3.4.2 Reflektoren

Reflektoren sind ein bedeutender
Sicherheitsfaktor und ebenfalls integrierter
Bestandteil des Lafree Twist. Reflektoren sind
so konstruiert, daß sie die
Straßenbeleuchtung und Scheinwerfer so
reflektieren, daß Sie als Fahrradfahrer klar
und deutlich erkannt werden.
Achtung: Die Reflektoren regelmäßig
überprüfen und sicherstellen, daß sie sauber,
intakt, nicht verbogen und fest montiert sind.
Defekte Reflektoren sollten von Ihrem
Händler gegen neue getauscht, bzw. gerade
gebogen oder wieder richtig befestigt
werden.

3.4.3. Fahrradhelm

Wir empfehlen, beim Radfahren stets einen
qualitativ hochwertigen Fahrradhelm zu
tragen.

3.5 Mechanik Sicherheits ­Check

3.5.1. Schrauben & Muttern

Das ganze Fahrrad sollte regelmäßig genau
auf offensichtlichen Verschleiß und
Beschädigungen aller Komponenten
kontrolliert werden. Unter anderem sollte man
mal das Rad mit beiden Händen an der
Lenkstange fassen, das Vorderrad 5 bis 10
cm anheben und dann mit Schwung auf den
Boden prallen lassen, ohne loszulassen.
Wenn etwas klappert, wackelt oder locker
aussieht, dann schauen und fühlen Sie bitte
einmal genau nach. Wenn Sie die Ursache
der Geräusche, oder lose Teile finden, ziehen
Sie alles wieder fest und prüfen erneut. Im
Zweifel wenden Sie sich bitte an Ihren Lafree
Händler.

3.5.2. Reifen & Räder

Prüfen Sie den Reifendruck, in dem Sie eine
Hand oben auf den Reifen legen. Mit
ausgestrecktem Arm drücken Sie mit vollem
Körpergewicht gerade nach unten und
beobachten die Stelle, wo der Reifen den
Boden berührt.

Es sollte möglichst geringe
Reifenkompression ergeben. Sollte es nötig
sein, die Reifen aufzupumpen, genügt eine
Standard Reifenpumpe wie in Kapitel 6.6.1
"Reifen" beschrieben.
Bei Verwendung von Hochdruck ­Kompressoren, wie solchen an Tankstellen,
nur Schritt für Schritt Luft einfüllen, da diese
Kompressoren für Autoreifen gedacht sind,
die viel mehr Volumen fassen als
Fahrradreifen. Zu viel Luft auf einmal könnte
den Schlauch zum Platzen bringen, was den
Reifen stark beschädigen und Verletzungen
verursachen könnte.

Jedes Rad langsam drehen und auf Schnitte
in Lauffläche und Seitenwand überprüfen.
Beschädigte Reifen vor Fahrtbeginn
auswechseln.

Jedes Rad drehen und darauf achten, daß die
Bremsbacken nicht an der Felge schleifen,
sowie auf eventuelles "Eiern" achten. Eiert ein
Rad hin und her oder berührt es die
Bremsbacken, sollte es vom Fachhändler
wieder korrekt ausgerichtet werden.

WARNHINWEIS:

Die Räder müssen korrekt ausgerichtet sein,
um effektives Bremsen zu gewährleisten. Zum
Ausrichten von Rädern werden
Spezialwerkzeug und Erfahrung benötigt.
Ohne diese sollte ein Laie nicht versuchen,
ein Rad auszurichten.

3.5.3 Bremsen

Überprüfen Sie, ob die Kabelführung für die
Bremsen in Ordnung ist (siehe Abb. 14).
Die Bremshebel betätigen. Die Bremsbacken
sollten greifen, wenn die Bremshebel bis zur
Hälfte ihres Funktionsradius gedrückt worden
sind, bzw. einen Abstand von
ca. 2,5 cm zum Griff an der Lenkstange
haben. Um zu prüfen, ob die Bremshebel
korrekt funktionieren, umfassen Sie den Griff
mit Daumen und Zeigefinger. Dann den
Bremshebel mit den übrigen drei Fingern
anziehen. Kann der Bremshebel bis zum
Zeigefinger herangezogen werden, sollte eine
qualifizierte Reparaturwerkstatt die Bremsen
neu einstellen.

81

Die Bremsbacken sollten die Bremsfläche der
Felgen komplett berühren (siehe Abb. 15).
Bitte stellen Sie sicher, dass die
Bremsbacken während des Bremsens den
Reifen nicht berühren. Wenn der Reifen beim
Fahren berührt wird, kann er beschädigt, und
der Schlauch funktionsuntüchtig werden. Der
Fahrer könnte die Kontrolle verlieren und
stürzen. Bitte fahren Sie erst mit dem Rad,

3.5.4 Schnellspann - Verschluß

Bitte stellen Sie sicher, dass der
Schnellspanner - Hebel des Vorderrades
richtig festgezogen und gesichert ist.
Hierzu bitte Kapitel 6.3 lesen "Vorderrad ­Schnellspannverschluß", um weitere
Einzelheiten zu erfahren.

WARNHINWEIS:

Das Fahren mit inkorrekt gesichertem
Schnellspann - Verschluß kann dazu führen,
dass das Rad ungleichmäßig läuft oder sich
vom Fahrrad löst. Dieses kann eine
Beschädigung des Rades und ernsthafte
Verletzungen verursachen.

3.5.4 Lenkervorbau- und Sattelausrichtung

Prüfen Sie bitte, daß Sattel und Lenker genau
in einer Linie mit dem
Rahmen - Oberrohr des Fahrrads
ausgerichtet und stark genug fixiert sind,
dass sie sich nicht aus dieser Position
verdrehen lassen.

wenn die Bremsen richtig eingestellt sind.
Siehe Kapitel 6.4 "Bremsen" zu den
Einzelheiten.

WARNHINWEIS:

Fahren mit inkorrekt eingestellten Bremsen
oder abgenutzten Bremsbacken ist gefährlich
und kann zu schweren Unfällen führen.

ABB. 14 ABB. 15

HINWEIS:

Radfahren ist immer mit Risiken verbunden,
wie z. B. Materialschäden oder Unfällen.
Wenn Sie sich für das Radfahren
entscheiden, übernehmen Sie persönlich die
Verantwortung für diese Risiken. Die
Personen, die Ihnen dieses Rad verkauft
haben, der Hersteller, die Distributoren, die
Vielen, die für Planung und Erhalt der Straßen
und Wege zuständig sind, auf denen Sie
fahren, sind nicht verantwortlich für Ihr
Handeln. Deswegen ist es äußerst wichtig,
dass Ihnen die Regeln für sicheres und
rücksichtsvolles Radfahren bekannt sind und
angewendet werden, und dass die Vernunft
möglichst immer mitfährt.

4.1. Grundsätzliches

Vor jeder Fahrt sollte ein Mechanik ­Sicherheitscheck (siehe Kapitel 3.5) an dem
Lafree Twist durchgeführt werden.

4.2. Verkehrsregeln

Machen Sie sich mit den örtlichen
Verkehrsregeln für Radfahrer vertraut. In
vielen Ländern gelten spezielle
Bestimmungen für Fahrradlizensierung, das
Fahren auf Bürgersteigen, sowie Gesetze
bezüglich der Nutzung von Fahrrad- und
Geländewegen. Desweiteren existieren
Gesetze, die die Helmpflicht, Verwendung
von Kindersitzen und den Radverkehr regeln.
In den meisten Ländern gelten für Radfahrer
dieselben Verkehrsregeln wie für Auto- und
Motorradfahrer. Es ist Ihre Aufgabe, diese
Gesetze zu kennen und sich
dementsprechend zu verhalten.

4.3. Fahren bei Nässe

Bei Nässe ist die Bremskraft der Bremsen
Ihres Fahrrads (und die der anderen
Verkehrsteilnehmer auf der Straße) geringer
und die Bodenhaftung der Reifen ist ebenfalls
reduziert. Dadurch ist die Geschwindigkeit
schwerer zu kontrollieren und der Fahrer kann
leichter die Kontrolle über sein Rad verlieren.
Bei Nässe daher stets das Tempo reduzieren
und die Bremsen zeitiger und vorsichtiger
einsetzen, als Sie es bei trockener Witterung
gewohnt sind.

2.4. Fahren bei Dunkelheit

Radfahren bei Dunkelheit ist sehr viel
gefährlicher als Radfahren bei Tageslicht.

WARNHINWEIS:

Das Radfahren bei Dunkelheit und bei
schlechter Sicht ohne entsprechende
Fahrradbeleuchtung und Reflektoren, die den
hier zu Lande geltenden Gesetzen
entsprechen, ist gefährlich und kann Unfälle
verursachen.

Vor dem Fahren bei Dunkelheit und
schlechter Sicht sollten Sie Ihre Sichtbarkeit
durch folgende Maßnahmen erhöhen:

• Bitte sorgen Sie dafür, dass Ihr Fahrrad mit
rechtmäßig und sicher montierter
Beleuchtung und Reflektoren ausgestattet
ist.

• Bitte vergewissern Sie sich, dass
Beleuchtung und Reflektoren nicht von
Teilen der Bekleidung, Zubehör oder
sonstigen per Fahrrad mit geführten
Gegenständen verdeckt wird.

82

4

SICHERES UND UMSICHTIGES FAHREN

5.1. Entfernen, Aufladen &
Einbau der Batterie

5.1.1. Allgemeines

VORSICHT:

Bitte die nachfolgenden allgemeinen
Sicherheitsempfehlungen für das Aufladen,
bzw. das Refresh - Laden der Lafree Twist
Batterie beachten.

• Die Ladeumgebung (Raum, Fläche) sollte

waagerecht, gut belüftet und trocken sein,
sowie vor direkter Sonneneinwirkung
geschützt werden.

• Aufladen der Batterie soll bei Temperaturen

zwischen 0°C bis 40°C erfolgen (bei
Innentemperaturen der Batterie unter 0°C
oder über 40°C bleibt das Ladegerät im
"Standby" - Modus und die Batterie kann
nicht aufgeladen werden).

• Die Twist - Batterie nicht mit einem

defekten Ladestecker aufladen.

• Nur Stromquellen mit einer Spannung von

AC 220-230 Volt verwenden.

•Die Batterie während des Ladevorgangs,

bzw. während des Refresh - Ladens nicht
abdecken.

• Bei Auftreten seltsamer Gerüche, Dämpfe

oder Rauches sofort den Ladevorgang
abbrechen!

Geben Sie in diesem Fall Ihr Lafree Twist
beim nächsten autorisierten Lafree­Fachhändler in den Service, er wird Ihr
Rad genau prüfen und reparieren,
gegebenenfalls sogar austauschen.

•Wird die Reichweite, die das Rad mit
aufgeladener Batterie (sogar nach dem
Refresh - Laden der Batterie) fährt, zu
kurz, ist die Batterie nicht mehr
funktionstüchtig. In diesem Fall bitte die
Batterie ersetzen.
Die NiMH - Batterie verfügt bei korrekter
Nutzung gemäß den Empfehlungen dieses
Handbuchs über eine Lebensdauer von
mehr als 500 Ladevorgängen.

•Überladen (länger als 24 Stunden) der
Batterie vermeiden. Dies verkürzt die
Lebensdauer der Batterie.

5.1.2. Entfernen, Aufladen & Einbau der

Batterie

Entfernen und Lagern der Twist - Batterie ist
sehr einfach. Für einen Aufladevorgang muss
die Batterie von dem Fahrrad getrennt
werden. Wird dies nicht richtig durchgeführt,
kann die Batterie beschädigt werden.
Anleitung für das Entfernen der Batterie,
Installieren am Rad und Aufladen:

83

5

BATTERIE UND LADEGERÄT

1. Schritt: Die Batterie festhalten und das Batterieschloß mit

dem Schlüssel im Gegenuhrzeigersinn öffnen.
(Siehe Abb. 15 und 16).

2. Schritt: Die Batterie um 45° seitwärts drehen. Den Griff

ausklappen und die Batterie aus ihrer Halterung
nehmen. (Siehe Abb. 17).

84

3. Schritt: Die Batterie auf fester, gerader Fläche so abstellen,

dass die Stromanzeige sichtbar ist. (Siehe Abb.18).

4. Schritt: Entfernen Sie die Abdeckung von der

Ladesteckdose. Sie finden sie auf der Unterseite
der Batterie. (Siehe Abb. 19).

5. Schritt: Den Stecker des Ladegerätes in die Ladesteckdose

stecken mit der Pfeilmarkierung nach "oben".
(Siehe Abb. 20 und 21).

6. Schritt: Den Netzstecker in eine Steckdose stecken (AC

220 - 230 Volt) und darauf achten, dass alle Pole
komplett eingesteckt sind. (Siehe Abb. 22). Die
Ladeumgebung der Batterie sollte stets gut
belüftet, sauber und frei von brennbarem Material
sein, um bei Funkenbildung oder Überhitzung einen
Brand auszuschließen.

7. Schritt: NICHT DEN "REFRESH" - KNOPF AUF DEM
LADEGERÄT DRÜCKEN.

Angaben zum "Refresh" - Laden finden Sie in
Kapitel 5.1.3 (unten).
Das Lämpchen auf dem Ladegerät wird ROT
aufleuchten, was bedeutet, dass Strom in die
Batterie fließt. Ein paar Sekunden lang blinkt das
rote Lämpchen, dann leuchtet es während des
Ladevorgangs konstant ROT und blinkt nach
ungefähr 4 - 5 Stunden Ladeaktivität langsam
(wenn komplett aufgeladen wird). Dadurch wird
angezeigt, dass die Batterie ihre maximale
Kapazität erreicht hat und der Ladevorgang
beendet ist. (Siehe Abb. 23 und 24).

SIGNALANZEIGE AUF DEM SIGNALDAUER SIGNALBEDEUTUNG
LADEGERÄT

1. Rotes Lämpchen blinkt Einige Sekunden Ladevorgang beginnt gleich

(0,9 Sekunden an, ("Wartestatus")
0,1 Sekunden aus)

2. Rotes Lämpchen Maximal 4 - 5 Stunden Ladevorgang aktiv

leuchtet konstant

3. Rotes Lämpchen blinkt Bis zum Herausziehen Ladevorgang abgeschlossen!

langsam(2 Sekunden "an", des Stromsteckers ("Abschluß")
2 Sekunden aus)

arrow mark

85

8. Schritt: Den Netzstecker aus der Steckdose ziehen.

(Siehe Abb. 22).

9. Schritt: Den Ladestecker von der Batterie trennen.

(Siehe Abb. 25).

10.Schritt: Die Batterie wieder in das Fahrrad einsetzen (1. und

2. Schritt in umgekehrter Reihenfolge). Vergewissern
Sie sich, dass die Batterie in ihrer Position
eingerastet ist, so dass sie nicht mehr verschoben
werden kann. (Siehe Abb. 26 und Abb. 27).

5.1.3. Das "Refresh" - Laden

Mit dem Ladegerät des Lafree Twist besteht
die Möglichkeit des "Refresh" - Ladens der
Batterie. Bei diesem Vorgang wird die
Batterie vor dem Aufladen erst komplett
entladen.
Dies ist eine wichtige Maßnahme, um die
Lebensdauer von Lafree Twist - Batterien zu
verlängern.
Das "Refresh" - Laden beansprucht mehr Zeit

als ein gewöhnlicher Ladevorgang. In
Abhängigkeit von der Restenergie beträgt er
ungefähr 15 Stunden.

Das "Refresh" - Laden sollte regelmäßig
erfolgen, und zwar nach ungefähr 15
herkömmlichen Ladedurchläufen, aber
mindestens alle 3 Monate.

Und so geht’s:

1. Schritt: Die Batterie festhalten und das Batterieschloß mit

dem Schlüssel im Gegenuhrzeigersinn öffnen.
(Siehe Abb. 15 und Abb. 16).

2. Schritt: Die Batterie um 45° seitwärts drehen. Den Griff

ausklappen und die Batterie aus ihrer Halterung
nehmen. (Siehe Abb. 17).

3. Schritt: Die Batterie auf fester, waagerechter Fläche so

abstellen, dass die Stromanzeige sichtbar ist.
(Siehe Abb. 18).

4. Schritt: Entfernen Sie die Abdeckung von der

Ladesteckdose. Sie finden sie auf der Unterseite
der Batterie. (Siehe Abb. 19).

86

SIGNALANZEIGE AUF SIGNALDAUER SIGNALBEDEUTUNG
DEM LADEGERÄT

1. Das rote Lämpchen blinkt Einige Sekunden Ladevorgang

0,9 Sekunden "an", beginnt gleich ("Wartestatus")
0,1 Sekunden "aus"

2. DRÜCKEN SIE DEN "REFRESH"- KNOPF AUF DEM LADEGERÄT

3. Günes Lämpchen leuchtet Maximal 10 Stunden Entladen/Refreshen

4. Rotes Lämpchen leuchtet maximal 4 -5 Stunden Ladevorgang aktiv

5. Rotes Lämpchen blinkt Bis zum Herausziehen des Ladevorgang abge-schlossen

langsam (2 Sekunden "an", Stromsteckers ("Abschluß")
2 Sekunden "aus")

5. Schritt: Den Stecker des Ladegerätes in die Ladesteck-

dose der Batterie mit der Pfeilmarkierung nach
"oben" stecken. (Siehe Abb. 20 und Abb. 21).

6. Schritt: Den Netzstecker in eine Steckdose stecken (AC

220 - 230 Volt) und darauf achten, dass alle Pole
komplett eingesteckt sind. (Siehe Abb. 22).
Die Ladeumgebung der Batterie sollte stets gut
belüftet, sauber und frei von brennbarem Material
sein, um bei Funkenbildung oder Überhitzung
einen Brand auszuschließen.

7. Schritt: Das Lämpchen auf dem Ladegerät wird ROT

aufleuchten, was bedeutet, dass Strom in die
Batterie fließt. Zuerst blinkt ein rotes Lämpchen für
ein paar Sekunden.
NUN DEN "REFRESH"-KNOPF AUF DEM
LADEGERÄT DRÜCKEN.
(Siehe Abb. 23 und Abb.28).
Die Leuchtanzeige des Ladegerätes wird dann ein
stetes GRÜNES Lichtsignal senden, was bedeutet,
dass die Batterie gerade entladen / "refreshed"
wird (siehe Abb. 24).

8. Schritt: Nach Beenden des "Refresh" - Vorgangs wechselt

das Leuchtsignal von GRÜN zu ROT um anzuzei­gen, dass die Batterie nun neu aufgeladen wird.

9. Schritt: Wechselt das ROTE Licht vom stetigen Leuchten

zum langsamen Blinken, hat die Batterie ihre
maximale Kapazität erreicht.

Das "Refresh" - Laden:

arrow mark

5.1.4. Die Stromanzeige

Wie viel Strom vorhanden ist, wird von einer
LED - Leuchtanzeige auf der Batterie
angegeben (siehe Abb. 18 und Abb. 29). Die
Anzeige leuchtet bei Drücken des "PUSH" ­Knopfes auf. Ist die Batterie voll aufgeladen,
leuchten alle 5 LED - Leuchtanzeigen auf. Je
mehr Energie verbraucht worden ist, desto
weniger Lämpchen leuchten auf. Nach ein
paar Sekunden erlischt das Licht der LED ­Lämpchen.

5.1.5. Batteriekapazität, Reichweite und
Ladezeit

* Anmerkung: Die verbleibende Reichweite ist hier
nur eine Bezugsgröße. Die verwendeten Zahlen
beziehen sich auf das Fahren im "Normalmodus".
Die tatsächlich verbleibende Reichweite ist
abhängig von dem gewählten Betriebsmodus, d. h.
"ECO" oder "NORMAL", von den
Wetterverhältnissen, Fahrstil, Gangwahl, etc. Dazu

lesen Sie bitte Kapitel 5.1.6 "Reichweite".
** Anmerkung: Die Ladezeit ist hier ebenfalls nur
eine Orientierungshilfe. Die tatsächliche Ladezeit ist
abhängig davon, wie alt die Batterie ist und wie
häufig sie ent- und aufgeladen wurde. Ältere
Batterien benötigen möglicherweise längere
Ladezeiten.

87

Zahl aktiver LEDs Verfügbare Energie Verbleibende Reichweite Aufladezeit **

* (km)
1 (blinkend) weniger als 1% < 1 km4 ~ 5 Std
1 1 ~ 20 % < 5 km 3 ~ 4 Std
2 21 ~ 40 % 5 ~ 15 km 2 ~ 3 Std
3 41 ~ 60 % 10 ~ 20 km 1,5 ~ 2 Std
4 61 ~ 80 % 15 ~ 25 km 1 ~ 1,5 Std
5 81 ~ 100 % 20 ~ 35 km 0,5 ~ 1 Std

10. Schritt: Den Netzstecker aus der Steckdose ziehen.

(Siehe Abb. 22).

11. Schritt: Den Ladestecker von der Batterie trennen.

(Siehe Abb. 25).

12. Schritt: Die Batterie wieder einsetzen (2. und 1. Schritt in

umgekehrter Reihenfolge).
Vergewissern Sie sich, dass die Batterie in ihrer
Position eingerastet ist und nicht mehr verschoben
werden kann. (Siehe Abb. 26 und Abb. 27).

ABB. 16 ABB. 17

5.1.6. Reichweite

Reichweite ist die Entfernung, die das
Fahrrad mit Elektro – Unterstützung pro
Ladezyklus zurücklegen kann. Sie ist
abhängig von verschiedenen Faktoren, die
sich in zwei Gruppen aufteilen:

• Kapazität und Zustand der Batterie,

• Fahrbedingungen und Fahrradzustand.

Hier eine Aufzählung der Faktoren, die Einfluß
auf die mögliche Reichweite haben:

1. Das Alter der Batterie: Je älter die Batterie
ist, desto geringer ihre Kapazität.
Daher fährt man mit einer brandneuen, gut
aufgeladenen Batterie viel weiter als mit
einer Batterie, die schon ein Jahr in
Gebrauch ist.

2. Die Anzahl der Batterieladevorgänge: Die
Reichweite nimmt ab, wenn die Batterie
bereits mehrfach wieder aufgeladen
worden ist. Hier ist teilweise ein Ausgleich
durch das "Refresh - Laden" möglich
(siehe Kapitel 5.1.3).

3. Die Temperatur: Das Funktionieren ist
abhängig von der Temperatur. Bei kalter
Witterung ist die Kapazität eingeschränkt,
so dass das Lafree nicht die maximale
Distanz erreicht.

4. Wind: Fahrten mit Gegenwind verkürzen
die Reichweite.

5. Die Bodengegebenheiten, z. B. flache,
steile Hügel, Abhänge, der Zustand der
Straßenoberfläche (siehe Punkt 4). Bei
Anstiegen oder Fahrten auf unebenem
Straßenpflaster verbraucht der Motor mehr
Energie als auf ebenen und glatten Straßen.

6. Das Eigengewicht des Fahrers und
Gepäcks: Ein leichter Fahrer ohne Gepäck
verbraucht weniger Energie als ein
schwerer Fahrer mit Gepäck.

7. Anhalten und Anfahren: Das Fahren im
Stadtverkehr veranlaßt den Fahrer zu
häufigem Bremsen und Anfahren. Bei
Überlandfahrten ist dies vergleichsweise
selten der Fall. Auf Grund des
Energieverbrauchs beim Beschleunigen
verkürzt sich die maximale Reichweite,
wenn häufig gebremst und wieder
beschleunigt wird.

8. Sinnvoller Einsatz der Gangschaltung:
Energie (von Fahrer und Batterie) kann

eingespart werden, wenn die
Gangschaltung sinnvoll eingesetzt wird.
Insbesondere beim Beschleunigen und an
Steigungen sollten die niedrigen Gänge
verwendet werden, ähnlich wie beim
Autofahren.

9. Die Qualität und der Zustand der einzelnen
Fahrradkomponenten, vermeiden Sie z. B.

- Reifen mit zu geringem Luftdruck,

- eine verschmutzte, verrostete, nicht

gefettete Kette. Mangelnde Pflege erhöht
den Widerstand und die zusätzlich
benötigte Energie führt dazu, dass die
Batterie schneller leer ist.

Verständlicherweise läßt sich schwer
voraussagen, wie weit man mit der
Elektro - Unterstützung bei voller Batterie
fahren kann, da einfach zu viele Faktoren
darauf Einfluß nehmen.

Bei optimalen Bedingen ist folgende
Reichweite möglich:

•Maximal 25 ~ 35 km im "Normal" – Modus

•Maximal 30 ~ 40 im "Eco" - Modus

Im "Eco" - Modus ist die Elektro ­Unterstützung halb so intensiv wie im
"Normal" - Modus. Dies hilft, Strom zu sparen
und die Reichweite zu verlängern.
Die hier angeführten Entfernungen sind nur
eine Orientierungshilfe. In einigen Fällen setzt
die Elektro - Unterstützung bereits nach 20
km aus, während ein anderer Fahrer unter
anderen Bedingungen vielleicht 40 km weit
fahren kann.

Was man tun kann, um die Reichweite zu
vergrößern:

•Die Batterie bei Raumtemperatur aufladen
(15 ~ 25° C).

• Fahren Sie die Batterie vor dem nächsten
Ladevorgang möglichst leer.

• "Refresh" - Laden nach 15 normalen
Ladevorgängen, mindestens jedoch alle 3
Monate.

• Beim Beschleunigen oder bei Steigungen
die Gangschaltung möglichst sinnvoll
einsetzen.

• Nicht mit zu geringem Reifendruck fahren,
die Kette stets sauber und gut gefettet
halten.

88

5.2. Aufbewahrung & Transport

5.2.1. Lagerung der Batterie

Wenn die Batterie für einen längeren Zeitraum
vom Rad getrennt gelagert werden soll, wird
ein regelmäßiges Aufladen alle 3 Monate
empfohlen. Wird die Batterie nicht nach
jeweils 3 Monaten aufgeladen, kann die
Ladekapazität beeinträchtigt werden.

HINWEIS:

Die Batterie sollte kühl, trocken und stehend
gelagert werden, an einem sicheren Ort mit
guter Belüftung und fern von möglichen
Wärmequellen.

Wird das Lafree Twist mit eingebauter
Batterie gelagert, schalten Sie den

Ein / Aus Schalter auf "Aus". Bleibt der
Schalter auf der Position "Ein", bedeutet das
einen raschen Energieverlust.

5.2.2. Transport des Lafree Twist

Es wird empfohlen, für den Transport des
Rades die Batterie abzunehmen. Dadurch ist
das Rad leichter zu tragen und zu
handhaben.

5.3. Pflege & Wartung

5.3.1. Batterie

Es ist nicht möglich, die Batterie selbst zu
warten. Falls Sie ein Problem mit der Batterie
haben, wenden Sie sich mit Ihrem Lafree
Twist samt Batterie bitte an Ihren
Fachhändler.

SICHERHEITSHINWEISE:

Bitte lesen Sie die folgenden
Sicherheitshinweise für die Pflege und
Wartung der Lafree Twist Batterie sorgfältig
durch!

• Die Batterie nicht ins Feuer oder in die
Nähe einer Wärmequelle bringen, da sie
explodieren und ernsthafte Verletzungen
verursachen könnte.

• Zum Reinigen des Batteriegehäuses bitte
nur ein feuchtes Tuch ohne chemische
Reinigungssubstanzen verwenden.

•Versuchen Sie nicht, die Batterie zu öffnen.
Wenn Sie ein Problem mit der Batterie

haben, wenden Sie sich bitte mitsamt dem
Lafree Twist an Ihren Fachhändler.

• Überprüfen Sie das Batteriegehäuse
regelmäßig auf Risse, Brüche oder
ungewöhnliche Ablagerungen und
Ähnliches. Eine Batterie mit beschädigtem
Gehäuse nicht mehr verwenden.

•Die Batterie des Lafree Twist darf nicht für
andere Zwecke als den Antrieb des Lafree
benutzt werden!

• Das Ladekabel bitte immer vorsichtig von
der Batterie und der Stromquelle trennen
und dazu am Stecker anfassen, nicht am
Kabel ziehen.

• Benutzen Sie nur das original Ladegerät,
um die Batterie Ihres Lafree Twist
aufzuladen!

5.3.2 Ladegerät

WARNUNG !

Unsachgemäße Handhabung kann zu
schweren Unfällen oder Verletzungen führen,
sowie Schäden an Ihrem Eigentum und
diesem Produkt verursachen.

•Verursachen Sie nie einen Kurzschluß
zwischen den Steckern und Steckdosen
des Ladegerätes mit metallischen
Gegenständen!

•Versuchen Sie nicht, das Ladegerät
auseinander zu bauen oder zu verändern.
Sie können das Ladegerät nicht selbst
warten. Wenn Sie bei Ihrem Ladegerät ein
Problem vermuten, wenden Sie sich bitte
an Ihren Lafree - Händler.

•Verwenden Sie das Ladegerät nur zum
Laden Ihrer Original Lafree Twist Batterie
(Ni-MH 24V/130 A). Überhitzung, Feuer
oder Elektroschocks könnten die Folge
sein.

• Setzen Sie das Ladegerät keinen
Erschütterungen oder Feuchtigkeit aus.

• Ein beschädigtes Ladegerät oder Zubehör
(z. B. Gehäuse, Kabel, Stecker) nicht mehr
verwenden! Gefahr durch Elektroschocks,
Kurzschluß oder Feuer!

• Stecker nicht mit nassen Händen
berühren! Gefahr durch Elektroschocks!

• Kabel und Stecker nicht einklemmen oder
stark zusammendrücken! (z. B. das Kabel

89

nicht zwischen Fenster und Rahmen
einklemmen oder schwere Objekte darauf
abstellen; da dies Elektroschocks oder
Feuer verursachen kann).

•Von Kindern und Tieren fernhalten - Gefahr
durch Elektroschocks und Verletzungen!

•Bitte überprüfen Sie, daß alle Stecker
richtig in den Dosen eingesteckt sind.
Gefahr durch Überhitzung, Feuer oder
Elektroschock!

• Stecker sollen grundsätzlich staubfrei,
sauber und trocken sein.

•Das Ladegerät darf nur an die
ausgewiesene Standard - Stromquelle
angeschlossen werden (AC 220~230 Volt).
Ansonsten Gefahr durch Überhitzung,
Feuer oder Elektroschock.

•Vermeiden Sie längeren Hautkontakt mit
dem Ladegerät während des
Ladevorgangs. Das Gerät erwärmt sich in
dieser Zeit auf ca. 40°C - 60°C. Gefahr
durch Verbrennungen!

6.1. Allgemeines

In Ihrem eigenen Interesse ist es wichtig, daß
Sie mit den vielen Funktionen Ihres Lafree
Twist vertraut sind, um bei größter Sicherheit
den größten Fahrspaß zu erleben. Das Lafree
unterscheidet sich in seiner Funktionsweise
wesentlich von herkömmlichen Fahrrädern,
daher ist es auch für geübte Radler wichtig,
die folgenden Anweisungen für die
Bedienung der einzelnen Komponenten am
Lafree zu lesen und zu verstehen. Sollten
irgendwelche Fragen offen bleiben, wenden
Sie sich bitte an Ihren Lafree - Händler.

6.2. Der Ein / Aus Schalter

(Power Control)

Der Ein / Aus Schalter für den Elektroantrieb
befindet sich auf der linken Seite des Lenkers

(siehe Abb. 30 und 06). In der Stellung "Ein"
oder "Eco" wird der Motor Sie beim Treten
unterstützen.
"Ein" bedeutet normal (starke) Unterstützung
beim Treten, "Eco" bedeutet Energiespargang.
Hier ist die Unterstützung beim Treten nur
etwa halb so groß wie die normale Unter­stützung. "Eco" verringert den
Energieverbrauch und vergrößert dadurch die
Reichweite.
Der Ein / Aus Schalter hat eine rote LED

• Das Ladegerät nur in einer sicheren,
stabilen Position auf geeigneter
Oberfläche anschließen. Verwendung
"Über-Kopf" oder Überdehnung des
Kabels kann zu Fehlfunktionen, Feuer oder
Elektroschocks führen.

• Ladegerät nicht abdecken oder
Gegenstände darauf abstellen. Gefahr
durch Überhitzung und Feuer.

5.4. Batterieentsorgung: Wohin

mit alten Batterien

Auch eine gut gepflegte Batterie erreicht mal
nach etlichen Ladevorgängen den Punkt, an
dem sie nicht mehr durch "Refresh" - Laden
wiederbelebt werden kann.
Bitte geben Sie die Altbatterie Ihrem Lafree ­Händler zurück, der sie fachgerecht entsorgt.
Er wird Ihnen auch gerne eine neue Batterie
für Ihr Lafree Twist bestellen.

90

6

SO FUNKTIONIERT’S

ABB. 18

Anzeige, die in den folgenden Fällen leuchtet
oder blinkt:

• Beim Anschalten von Position "Off" auf
"On" oder "Eco" leuchtet die Anzeige für
ca. 2 Sekunden, um Betriebsbereitschaft
des Systems anzuzeigen.

•Wenn die LED Anzeige beim Fahren
angeht, heißt das, daß etwas nicht in
Ordnung ist!

- Das Licht geht an und leuchtet (ohne

Blinken) für ca. 3 Minuten und geht dann
aus: Schalten Sie das System auf "Off"
und dann wieder auf "On" oder "Eco".

- Wenn das Licht für 2 Sek. aufleuchtet

und dann ausgeht, ist das System in
Ordnung und Sie können die Fahrt
fortsetzen.

- Wenn die LED Lampe nicht nach 2 Sek.

ausgeht, liegt ein Fehler im elektrischen
System vor. Schalten Sie das System ab
("Off"), beenden Sie die Fahrt ohne
Pedalunterstützung und bringen Sie das
Rad zu Ihrem Lafree Händler.

•Wenn die LED Anzeige beim Fahren
angeht und sich der Motor abstellt:
Der Motor und die Batterie verfügen über
einen Überlastungschutz bei hoher
Energieabgabe (mehr als 15 A für 4 Sek.);

um die Lebensdauer zu verlängern. Der
Motor schaltet sich ab und die LED
Anzeige leuchtet kontinuierlich für ca. 3
Minuten :
Schalten Sie das System ab ("Off") und
wieder an , auf "On" oder "Eco". Wenn die
LED Anzeige nach 2 Sek. wieder ausgeht,
ist das System in Ordnung und Sie können
die Fahrt fortsetzen.
Beispiele, wann dies auftreten kann:

- Beim Bergauffahren mit maximaler
Unterstützung.

- Beim Gegenwindfahren mit maximaler
Unterstützung.

- Beim Stehenbleiben mit Tritt auf die
Pedale bei angezogener Bremse
(z. B. an der Ampel). Der Motor läuft auf
Hochtouren, aber das Rad kann nicht
vorwärts.

•Wenn die Batterie sich leert, beginnt die
LED Anzeige zu blinken:

- zunächst Blinken mit 1 Hz (= 1x an / aus

pro Sekunde) : Energiereserve beträgt
noch 10 - 20%,

- dann Blinken mit 4 Hz (= 4x an/aus pro

Sekunde) : Energiereserve beträgt
weniger als 10%, Nach ca. 4 Minuten
hört die LED Anzeige auf zu blinken.

91

LED ANZEIGE AM EIN /AUS WIE LANGE LEUCHTET WAS IST DER GRUND?
SCHALTER: DAUERLICHT DIE ANZEIGE?
ODER BLINKEN

Dauerlicht 2 Sekunden Nach Einschalten auf "On"

oder "Eco". System ist in
Ordnung.

Dauerlicht max. 3 Minuten, bis Sie Problem im elektrischen

Ausschalten System. Schalten Sie

aus und wieder an.
Motor ist überlastet
und schaltet ab.

Blinken (langsam, 1x pro Sek.) Energiereserve noch

10 – 20%

Blinken (schnell, 4x pro Sek.) 4 Minuten Energiereserve weniger

als 10%

6.3 Der Vorderrad ­Schnellspannverschluß

6.3.1. Allgemeines

WARNUNG:

Das Fahren mit einem schlecht justierten
Schnellspannverschluß kann zu
unkontrollierbaren Bewegungen des
Fahrrades oder sogar zum Verlust des Rades
führen! Es besteht das Risiko eines Sturzes
und Beschädigung des Rades! Daher bitte:

• Lassen Sie sich von Ihrem Händler die

Räder ausbauen oder bitten Sie ihn um
eine Demonstration.

•Vergewissern Sie sich, daß Sie die Technik

zum Einbau richtig angewendet haben.

•Überprüfen Sie vor jeder Fahrt, ob die

Schnellspannverschlüsse an den Rädern
richtig sitzen.

Um diese Vorrichtung korrekt verwenden zu
können, ist es wichtig, daß Sie die
Funktionsweise der Schnellspannverschlüsse
verstehen.
Zwar sieht es auf den ersten Blick aus wie
eine Bolzen - Mutter Kombination (ein langer
Bolzen mit einem Hebel und einer Mutter am
anderen Ende), aber tatsächlich bedient sich
der Schnellverschluß der Funktion einer
Nockenwelle, um das Rad einzuspannen
(siehe Abb. 31).

VORSICHT!

Es reicht nicht aus, die Mutter mit einer Hand
zu halten und mit der anderen den Bolzen
anzuziehen wie eine Flügelschraube, bis er
fest sitzt. Es bedarf der zusätzlichen Kraft
durch korrektes Umlegen des Spannhebels,
um das Rad sicher zu fixieren.

6.3.2. Justieren des Schnellspann ­Mechanismus

Die Radnabe wird eingespannt durch die
Kraft des Schnellverschluß - Spannhebels,
die gegen das eine Ausfallende drückt. Die
Kraft des Spannhebels wird kontrolliert durch
die Spannungsstellmutter. Wenn Sie die
Spannungsstellmutter im Uhrzeigersinn
drehen, ohne daß sich der Spannhebel
mitdreht, steigert sich die Spannwirkung.
Wenn Sie entgegen dem Uhrzeigersinn
drehen, ohne daß sich der Spannhebel
mitdreht, reduziert sich die Spannwirkung.
Weniger als eine halbe Drehung der Mutter
kann den Unterschied zwischen einem sicher
eingespannten und einem zu lose
eingespannten Rad bedeuten!

HINWEIS:

Ist der Schnellspannverschluß an der
Achsnabe einmal durch den Hersteller oder
den Händler installiert, muß er nur geöffnet
werden, wenn die Nabe gewartet werden
muß. Sollte dies der Fall sein, wenden Sie
sich bitte an Ihren Händler.

6.3.3. Sekundäre Vorderrad - Halterung

Ihr Lafree Twist ist zu Ihrer Sicherheit mit
einer sekundären Haltevorrichtung für das
Vorderrad ausgerüstet, um zu verhindern, daß
sich das Rad löst, wenn der Schnellverschluß
inkorrekt justiert wurde oder sich der
Spannhebel versehentlich öffnet. Die
Sekundärhalterung ist kein Ersatz für einen
korrekt sitzenden Schnellspannverschluß.
Die Sekundärhalterung ist in die Gabel ­Ausfallenden integriert und zurückgesetzt für
den Schnellspannhebel, der das Rad am
Herausfallen hindert, wenn der Hebel sich

92

Einstellungsmutter
der Klemmstärke

zuauf zu auf

offene Position

geschlossene Position

ABB. 19

ABB. 20

Ausfallschutznasen

versehentlich öffnet.
Sobald Sie eine Lockerung des Vorderrades
spüren, überprüfen Sie bitte sofort den
Schnellspannverschluß! Bitten Sie Ihren
Händler um eine Demonstration!

WARNUNG:

Entfernen oder außer Kraft setzen der
Sekundärhalterung ist sehr gefährlich und
kann zu schweren Unfällen und dem Verlust
der Garantie auf das Fahrrad führen!

6.3.4. Ausbau eines Vorderrades mit
Schnellspannverschluß

(a) Lösen Sie die Kabelführung für die

Vorderradbremse und öffnen Sie die
Bremsbacken, so daß das Rad frei läuft
(siehe Abb.33).

(b) Drehen Sie den Schnellspannhebel von

der geschlossenen (CLOSE) Position auf
die geöffnete (OPEN) Position (siehe Abb.
34 und 35). Der Hebel ist entsprechend
beschriftet.

(c) Lösen Sie die Spannungsstellschraube um

ca. 6 volle Drehungen.

(d) Heben Sie das Vorderrad ein paar

Zentimeter vom Boden und klopfen Sie mit
der Handfläche auf das Rad, um es aus
der Frontgabel zu lösen.

6.3.5. Einbau eines Vorderrades mit
Schnellspannverschluß

(a) Drehen Sie den Schnellspannhebel auf die

geöffnete (OPEN) Position (siehe Abb. 31
und 35). Der Hebel ist entsprechend
beschriftet.

(b) Die Frontgabel soll nach vorne zeigen. Nun

setzen Sie das Rad zwischen die
Gabelenden, mit der Achse fest zwischen
den Ausfallenden der Gabel. Der
Schnellspannhebel soll sich auf der linken
Seite des Fahrrades befinden (siehe Abb.
31 und 35).

(c) Halten Sie den Schnellspannhebel in der

OPEN Position mit der rechten Hand
und ziehen Sie mit der linken Hand die
Spannungsstellmutter gegen das
Ausfallende im Uhrzeigersinn an, bis Sie
mit den Fingern nicht mehr fester
ziehen können (siehe Abb.31).

(d) Während Sie nun das Rad fest in die

oberen Enden der Schlitze im Ausfallende
pressen, drehen Sie den
Schnellspannhebel hoch und in die CLOSE
Position (siehe Abb.31 und 34). Nehmen
Sie dazu ihre Handfläche und halten mit
den Fingern am rechten Gabelende fest.
Drücken Sie nun die Hand zusammen und
schließen Sie dadurch den Spannhebel.
Der Druck ist richtig, wenn Sie einen
Abdruck des Hebels in Ihrer Hand sehen!
Der Hebel sollte parallel zur Gabelseite
sein, also nach oben zeigen, und in
Richtung des Rades gebogen sein.

VORSICHT:

Wenn Sie den Schnellspannhebel schließen
können, ohne mit den Fingern gegenzuhalten
und ohne einen Abdruck des Hebels in Ihrer
Hand zu finden, ist die Spannung
unzureichend. Öffnen Sie den Hebel wieder,
ziehen Sie die Spannungsstellmutter eine
Vierteldrehung fester und probieren Sie es
erneut!

(e) Wenn Sie den Hebel nicht in eine parallele

Lage mit der Gabelseite bringen können,
lösen Sie ihn wieder und drehen die
Spannungsstellmutter eine Vierteldrehung
gegen den Uhrzeigersinn und probieren
Sie es dann.

93

ABB. 21

ABB. 22 ABB. 23

geschlossene
Schnellspannerposition

auf

offene
Schnellspannerposition

zu

(f) Bringen Sie die Bremskabelführung wieder

an und lassen Sie das Rad rotieren, um zu
prüfen, ob es gut zentriert ist und die
Bremsbacken klar passiert.

WARNUNG:

Die Sekundärhalterung am Vorderrad ist kein
Ersatz für einen korrekt installierten
Schnellspannverschluß. Ein falsch justierter
Schnellspannverschluß kann zu
unkontrollierbarem Fahrverhalten und damit
Stürzen und Unfällen führen, die schwere
Verletzungen nach sich ziehen können!

6.4. Bremsen

HINWEIS:

Um die optimale Bremswirkung zu erzielen,
bremsen Sie mit beiden Bremsen gleichzeitig
und gleichmäßig!

WARNUNG:

Zu plötzliches oder zu scharfes Bremsen mit
der Vorderradbremse kann den Fahrer über
den Lenker schleudern und ernste
Verletzungen verursachen!

Wie die Bremsen funktionieren

Zu Ihrer eigenen Sicherheit ist es wichtig, daß
sie instinktiv wissen, welcher Bremshebel
welche Bremse am Rad kontrolliert. Die
Bremswirkung wird erzielt durch die Reibung
zwischen den Bremsbacken und den Felgen.
Um die größtmögliche Reibung – und damit
größtmögliche Bremswirkung – zu
gewährleisten, halten Sie die Felgen und die
Bremsbacken sauber und frei von Fett,
Wachs oder Politur.

Bremsen sind dazu gedacht, Ihre
Geschwindigkeit unter Kontrolle zu halten,
nicht nur das Fahrrad zu stoppen. Versuchen
Sie, sich möglichst während der ersten
Fahrten an die starke Bremswirkung zu
gewöhnen.
Bremskraft und Bodenhaftung verändern sich
dramatisch beim Fahren auf lockerem
Untergrund oder nassem Boden. Die Reifen
haften nicht mehr so gut am Boden, so daß
man weniger Kurvenstabilität hat; die
Bremsen sprechen wesentlich schlechter an

und die Räder blockieren leichter.
Durch feuchten Schmutz reduziert sich die
zum Bremsen erforderliche Reibung zwischen
Felgen und Bremsbacken erheblich! Sicheres
Fahren ist nur mit einem an die Wetter- und
Bodenverhältnisse angepaßten Fahrstil
möglich.

6.5. Gangschaltung

Das Lafree Twist ist mit einer 3 - Gang
Nabenschaltung ausgerüstet. Der
Gangschaltungs - Mechanismus am Rad
besteht aus dem Drehgriff am Lenker und der
Nabenschaltung am Hinterrad.

6.5.1 Was die Gänge bewirken

Die Gangschaltung am Lafree Twist ist ein
einfacher, aber effektiver Weg, Ihnen eine
Feinabstimmung der Pedalarbeit zu
ermöglichen, genauer gesagt, die Kadenz zu
bestimmen. Die Gangschaltung wurde für
leicht hügeliges, nicht zu steiles Gelände
ausgelegt.
Wählen Sie einen Gang, in dem die Pedale
leicht zu treten sind. Treten Sie nie zu fest in
die Pedale, wenn Sie noch einen leichteren
Gang zur Verfügung haben. Sie werden
feststellen, das schnelleres Treten in einem
leichteren Gang angenehmer und effektiver
ist, als langsames, festes Treten in einem
schwereren Gang. Auf keinen Fall steigern
Sie dadurch Ihre Fitness! Die optimale
Tretgeschwindigkeit beträgt zwischen 60 und
90 Pedalumdrehungen pro Minute.

Der Elektro - Antrieb des Lafree Twist
unterstützt Sie entsprechend Ihrer Kadenz
beim Treten, jedes Mal, wenn Sie Druck auf
die Pedale ausüben. Sie sollten die
Gangschaltung dazu verwenden, das
Optimum an Leistung aus Muskelkraft und
Motorkraft zu gewinnen.
In einem schwereren Gang zu fahren wird den
Drehmoment - Sensor veranlassen, vom
Motor mehr Energie produzieren zu lassen,
was zum schnelleren Verlust an Reserven in
der Batterie führt.

94

6.5.2 Gangwechsel

Fahren Sie locker voran, ohne großen Druck
auf die Pedale auszuüben. Es ist jedoch bei
Nabenschaltung ebenso möglich, im Leerlauf
oder im Stand umzuschalten. Die Zahlen auf
dem Drehgriff symbolisieren den
Pedalwiderstand beim Treten: Niedrige
Zahlen bedeuten wenig Widerstand =
leichteres Treten, höhere Zahlen bedeuten
mehr Widerstand = schwereres Treten.
Um weiche Übergänge von einem Gang zum
anderen zu ermöglichen, schalten Sie
rechtzeitig vor Steigungen. Bitte versuchen
Sie, bei jedem Schaltvorgang so wenig Druck
wie möglich auf die Pedale auszuüben.
Ansonsten könnten die Antriebskette und der
Schaltmechanismus beschädigt werden.

6.6. Reifen und Schläuche

6.6.1. Reifen

Die Reifen des Lafree Twist sind vom Design
her Allzweckreifen, besonders geeignet für
ebene (gepflasterte) Straßenoberflächen. Sie
sind nicht für Geländefahrten gemacht, wo
auf Wald- und Schotterwegen lose Erde, Kies
oder Anderes bewältigt werden muß. Ihr
Händler wird Ihnen gerne bei der Wahl neuer
Reifen behilflich sein, wenn diese
ausgewechselt werden müssen.
Größe und zugelassener Luftdruck sind auf
der Seitenwand der Reifen angegeben (siehe
Abb. 36). Bitte beachten Sie die Angaben für
den richtigen Reifendruck! Am besten benutzt
man zum Aufpumpen bis zum korrekten
Reifendruck eine Fahrradpumpe. Ihr Händler
ist Ihnen gerne bei der Auswahl behilflich.

6.6.2. Luftventile

Die Lafree Twist Reifen sind mit sogenannten
"Französischen Ventilen" ausgerüstet. Um
Schläuche mit diesem Ventil aufzupumpen,
entfernen Sie die Ventilkappe und lockern die
kleine zentrale Mutter um ein paar
Umdrehungen. Durch Herunterdrücken der
zentralen Mutter können Sie die Luft
entweichen lassen. Stellen Sie sicher, daß
Ihre Pumpe zu diesem Ventiltyp paßt.
Wenden Sie sich gegebenenfalls an Ihren
Händler.

6.7. Beleuchtungssystem

Der Strom für die Beleuchtung (Scheinwerfer
vorn und Rücklicht) wird von dem Dynamo
erzeugt, der sich auf der linken Seite der
Frontgabel befindet. Wenn die Beleuchtung
gerade nicht benötigt wird, kann der Dynamo
in der "OFF" Position bleiben, was bedeutet,
daß das Antriebsrädchen keinen Kontakt mit
dem Vorderrad hat. Um den Dynamo zu
betreiben, braucht das Antriebsrädchen
Kontakt zum Reifen des Vorderrades.
Um den Dynamo (und die Lampen)
anzuschalten, drücken Sie ihn herunter. Eine
Feder drückt dann das Antriebsrädchen
gegen die Seitenwand des Reifens. Wenn das
Vorderrad sich dreht, erzeugt der Dynamo
elektrischen Strom und läßt die Lampen
leuchten.

Wenn der Dynamo seitwärts gezogen wird
(weg vom Reifen), wird er von einer Feder
nach oben gedrückt und verharrt in der
"OFF" Position.

6.8. Fahrradschloß

Das Lafree Twist ist mit einem eingebauten
Fahrradschloß ausgerüstet.

Abschließen
Zuerst drehen Sie den Schlüssel im Schloß
ein kleines Stück im Uhrzeigersinn – bis zum
Anschlag. Dann halten Sie den Schlüssel in
dieser Position und drücken den kleinen
Hebel auf der anderen Seite ganz nach unten.
Wenn Sie ihn nicht weit genug
heruntergedrückt haben, springt er in die
Ausgangsposition zurück!
Jetzt ist das Rad abgeschlossen und der

95

ABB. 24

Schlüssel kann herausgezogen werden.
Bitte Beachten:
Der Bügel muß zwischen 2 Speichen
hindurchgreifen. Wenn eine Speiche im Weg
ist, drehen Sie das hintere Rad ein wenig
weiter.

Aufschließen
Halten Sie den Hebel mit einer Hand unten
fest und stecken Sie mit der anderen den
Schlüssel ins Schloß. Drehen Sie ihn ein
kleines Stück im Uhrzeigersinn. Eine starke
Feder gibt das Schloß frei und der Hebel
schnellt hoch. Führen Sie ihn mit der Hand in
die obere Ausgangsposition.

Beachten Sie bitte, daß dieses Schloß zwar
das Hinterrad blockiert und man mit dem Rad
nicht wegfahren kann. Das macht es für
Diebe uninteressanter. Aber das Rad kann
immer noch weggetragen werden! Es wird
daher empfohlen, dieses Schloß mit einem
weiteren Schloß (Kabel-, Bügel-,
Kettenschloß) zu kombinieren, mit dem das
Rad an einem festen Gegenstand
angeschlossen werden kann (z. B. Baum,
Straßenlaterne, Fahrradständer etc.).

Vergessen Sie nicht, den Schlüssel im
Batterieschloß gegen den Uhrzeigersinn auf
die "LOCK" Position zu drehen und den
Schlüssel abzuziehen!

6.9. Ständer

Das Lafree Twist ist mit einem gefederten
Klappständer versehen, zum Parken und
Aufbewahren, wenn das Rad nicht benutzt
wird. Der Ständer macht das Anlehnen des

Rades an Wände, Zäune u. a. sowie das
Hinlegen überflüssig und schont dadurch das
Rad.
Um das Lafree zu parken, treten Sie auf den
Stützfuß des Ständers und schieben ihn nach
vorne / unten, bis er einrastet (siehe Abb. 37).
Um den Ständer wieder hoch zu klappen,
schieben Sie ihn mit dem Fuß in seine
Ausgangsposition zurück.

6.10. Gepäckträger

Wenn Sie Gepäck auf dem Gepäckträger
transportieren, vergewissern Sie sich, daß
alles sicher befestigt ist und nicht ins
Hinterrad oder in die Kette geraten kann. Das
Gepäck soll das Gesamtgewicht von 25 kg
nicht überschreiten. Die Befestigungsriemen
gehören nicht zur Ausstattung des Lafree.
Bitte fragen Sie einen Händler nach
passenden Riemen, damit Sie Ihr Gepäck
sicher befördern können.
Befördern Sie keine anderen Personen auf
Ihrem Gepäckträger, außer einem Kind in
einem richtigen Kindersitz!

96

ABB. 25

Zum Transport Ihres Lafree Twist entfernen
Sie am besten die Batterie, dann ist es
leichter zu heben und zu manövrieren.

Mehrere Firmen haben spezielle
Fahrradträger entwickelt, mit denen man so
ziemlich jedes Fahrrad sicher auf dem Auto
transportieren kann. Manche sind
abschließbar, die meisten werden auf der
Anhängerkupplung oder auf dem Autodach
montiert. Aufgrund der Unterschiede
zwischen den Modellen, ist es für Giant an
dieser Stelle nicht möglich zu beurteilen, mit
welchem Träger der Transport eines Lafree
auf Ihrem Auto möglich ist oder nicht.

8.1 Allgemeines

HINWEIS:

Technologischer Fortschritt hat auch auf dem
Fahrradsektor dafür gesorgt, daß Räder und
Radkomponenten so hochwertig sind wie nie
zuvor, und die Geschwindigkeit der
Weiterentwicklung ist atemberaubend. Diese
voranschreitende Evolution macht es uns bei
GIANT schwer, in dieses Handbuch alle
benötigten Informationen zur Reparatur oder
Wartung Ihres Rades einzubinden. Um das
Risiko eines Unfalls und möglicher
Verletzungen zu minimieren, ist es wichtig,
daß Sie alle Reparatur- und
Wartungsarbeiten, die nicht detailliert in
diesem Handbuch beschrieben werden, von
Ihrem Fachhändler ausführen lassen.

Genauso wichtig ist es, daß die bei Ihrem
Rad erforderlichen Wartungsarbeiten von den
verschiedensten Faktoren, wie z. B. Ihrem
Fahrstil oder den örtlichen geographischen
Bedingungen, abhängen. Ihr Händler wird
Ihnen gern einen für Sie passenden Service
anbieten.

Von Ihren Fähigkeiten und Ihrer Erfahrung,
sowie der Verfügbarkeit von Spezialwerkzeug
hängt wiederum ab, in welchem Umfang Sie
notwendige Wartungsarbeiten allein
durchführen können.

Ihr Lafree Händler wird Ihnen gerne behilflich
sein, den für Sie, Ihr Auto und Ihr Lafree am
besten geeigneten Fahrradträger zu finden.

Ein Transport auf dem Auto birgt immer
gewisse Risiken. Während der Fahrt wirken
große Kräfte auf das Rad und den
Fahrradträger. Deshalb sollten Sie vor jedem
Transport überprüfen, ob der Träger sicher auf
dem Auto und das Rad sicher an dem Träger
befestigt ist. Auch sollten Sie prüfen, ob alle
beweglichen Teile wie Schutzbleche, Pumpe,
Wasserflasche, Taschen etc., fest am Fahrrad
sind. Nach jedem Autotransport sollten Sie
das Rad wiederum einer gründlichen Kontrolle
unterziehen, bevor Sie damit fahren.

97

7

TRANSPORT DES LAFREE TWIST

8

WARTUNG UND INSTANDHALTUNG

WARNUNG:

Viele dieser Arbeiten erfordern Spezialwissen
und Spezialwerkzeug. Wenn Sie auch nur den
geringsten Zweifel haben, eine Arbeit richtig
durchführen zu können, sollten Sie im
Interesse Ihrer eigenen Sicherheit davon
Abstand nehmen. Unsachgemäße,
abgebrochene Wartungs- und
Reparaturarbeiten können unter Umständen
große Personen- und Sachschäden
herbeiführen!

Wenn Sie sich näher mit Wartungs- und
Reparaturarbeiten an Ihrem Rad befassen
wollen, stehen Ihnen im Prinzip drei Wege
offen:

1. Fragen Sie Ihren Händler nach einer Kopie
der Installations- und
Wartungsinstruktionen.

2. Bitten Sie Ihren Händler, Ihnen
Fachliteratur zu empfehlen.

3. Fragen Sie Ihren Händler nach der
Möglichkeit, sich das notwendige Wissen
in Kursen anzueignen. Danach empfehlen
wir Ihnen dennoch, die ersten selbst
vorgenommenen Arbeiten durch Ihren
Händler gegen ein geringes Entgelt
überprüfen zu lassen.

8.2. Wartungs- und

Instandhaltungsintervalle

Einige der notwendigen Wartungs- und
Instandsetzungsarbeiten können und sollten
vom Eigentümer durchgeführt werden, und
benötigen kein Spezialwissen oder-werkzeug
außer dem in diesem Handbuch genannten.
Es folgen einige Beispiele von Arbeiten, die
Sie ohne weiteres selbst vornehmen können.
Alle weiteren Arbeiten sollten in einer
entsprechend ausgerüsteten Werkstatt mit
entsprechend geschulten Fahrradmecha­nikern vorgenommen werden, mit den vom
Hersteller vorgegebenen Werkzeugen und
Vorgehensweise.
A) Einfahr - Zeitraum: Ihr Rad wird Ihnen

länger Freude machen und besser
funktionieren, wenn Sie es vorsichtig
einfahren, bevor es richtig zur Sache geht.
Kabel und Radspeichen können sich
dehnen oder "setzen" und müssen

eventuell nach kurzer Zeit nachgestellt
werden. Die beschriebenen
Sicherheits -Checks in Kap. 3.5 helfen
Ihnen, herauszufinden, "wo der Schuh
drückt". Aber auch wenn alles in Ordnung
scheint, sollten Sie Ihren Händler das Rad
durchsehen lassen. Normalerweise wird
Ihnen Ihr Händler vorschlagen, das Rad
nach den ersten 30 Tagen zur Durchsicht
vorbei zu bringen. Aber auch nach den
ersten 10 bis 15 Stunden Gebrauch kann
sich ein Check lohnen. Wenn aber Ihrer
Meinung nach mit dem Rad etwas nicht
hundertprozentig in Ordnung ist, bringen
Sie es vor dem nächsten Gebrauch zum
Händler.

B) Vor jeder Fahrt: Mechanik – Sicherheits -

Check (siehe Kapitel 3.5).

C) Nach jeder längeren oder anspruchsvollen

Fahrt mit Wasser- oder Schmutz- Kontakt,
mindestens aber alle 150 Fahrtkilometer
empfehlen wir:

• Das Rad zu säubern, inkl. Kettenring und
hinterem Ritzel.

• Die Kette zu reinigen und etwas zu
schmieren.

• Überschüssiges Schmieröl abzuwischen.
Der Schmierbedarf richtet sich nach dem
Klima. Sprechen Sie mit Ihrem Händler
über geeignete Schmiermittel und die für
Ihre Klimazone empfohlene Häufigkeit,
mit der die Kette geschmiert werden
sollte.

D) Nach jeder längeren oder anspruchsvollen

Fahrt oder nach 10 bis 20 gefahrenen
Stunden sollten Sie:

• Die vorderen Bremsen anziehen und
dabei das Rad vorwärts und rückwärts
bewegen. Sollte sich die Vorwärts- /
Rückwärtsbewegung des Rades
unnatürlich wackelig anfühlen, könnte
der Steuersatz locker sein. Bitte einem
Fachhändler zeigen!

• Das Vorderrad anheben und den Lenker
ein paar Mal nach links und rechts
drehen. Sollte das Lenken ruckelig und
unsauber erscheinen, könnte der
Steuersatz zu fest eingestellt sein oder er
braucht etwas Schmiere am Kugellager.
Bitte damit an einen Fachhändler
wenden.

98