Gamma Scout Standard User guide

www.conrad.pl

INSTRUKCJA OBSŁUGI

Detektor promieniowania Gamma Scout

Nr produktu 101706

Strona 1 z 21

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Królowej Jadwigi 146, 30-212 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Panel sterowania

GAMMA-SCOUT© to urządzenie przyjazne użytkownikowi. Poniższa instrukcja przedstawia różne funkcje GAMMA-SCOUT® Apertura diafragmy Przełącznik wyboru

promieniowania

1 x przedział czasowy zapisu obl. Impulsów

2 x pomiar impulsu

Data/godzina 1 x napięcie baterii 2 x budzik WŁ/WYŁ Wskazanie pomiaru częst. Impulsów w cps 1 x transfer danych 2 x ONLINE wł/wył

Odczyt promieniowania A mSv/ godz

Wyświetlacz

Zwiększ wartość

Wartość wejściowa 1 x zmniejsz wartość 2 x zmień siwert/rem

1 x ustawienie dziennika 2x ustawienie poziomu alarmu

Przycisk Reset

Złącze USB

Strona 2 z 21

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Królowej Jadwigi 146, 30-212 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Spis treści

Podsumowanie 2 Wprowadzenie do GAMMA-SCOUT®: detektor promieniowania, funkcje, oferowane modele , Dane 3 Warunki eksploatacji, uwagi techniczne, praca z radioaktywnością, limity prawne, informacje o CD i instrukcji - www.gamma-scout.com Promieniowanie alfa, beta, gamma 4 Opcjonalne blokowanie promieniowania alfa i beta 5 Tryb pracy: natychmiastowe wyświetlenie aktualnego promieniowania, średnia z ostatnich 24 godz, automatyczny próg alarmu (tylko wersja w/ALERT), o limitach w mikrosiwertach, praca akumulatorka 6 Dane wejściowe i limity prawne, zakres GAMMA-SCOUT®, wyświetlacz, akumulatorek Obsługiwany model zasilany z USB (automatycznie) lub z zasilania sieciowego, liczenie impulsów 7 GAMMA-SCOUT® jako licznik Geigera, przejście z trybu częstotliwości dawki na tryb liczenia impulsu oraz pomiar częstotliwości impulsu zwrotnego 8 Ciągłe liczenie impulsów, wyświetlacz częstotliwości impulsów (na godz.), godziny i daty 9 Wbudowany zegar kwarcowy, wyświetlacz godziny, ustawienie czasu zapisu danych, ustawienie daty i godziny Bateria i zasilanie 10 Rodzaj baterii, wyświetlanie napięcie, wymiana baterii , przycisk Reset, zużycie mocy wskutek częstego użycia budzika w/ALERT – próg alarmu 11 Przekroczenie progu częstotliwości dawki, indywidualne ustawienie progu częstotliwości dawki Obliczanie dawki (kumulacyjnej) 12 Wyświetlenie i reset licznika dawki, programowanie progu alarmu przez użytkownika dla dawki (kumulacyjnej). Ustawienie dziennika, usuwanie zawartości pamięci 13 Zapis automatyczny, pamięć wewnętrzna, nastawy dziennika Odczyt i wyświetlenie danych (oprogramowanie TOOLBOX) 14-15 Dane techniczne, kalibracja 16-17 GAMMA-SCOUT® (Model ONLINE) 18 Słowa kluczowe 19

Strona 3 z 21

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Królowej Jadwigi 146, 30-212 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Podsumowanie Funkcje i cechy (wszystkie modele)

• Łatwy odczyt: w trybie pomiaru (przycisk ), wyświetlacz pokazuje aktualny odczyt pomiaru promieniowania. Wyświetlacz pokazuje takżeprzez chwilę średnie H z ostatniego dnia (24h, 12.00 do 24.00).

• Duża skala: GAMMA-SCOUT® jest skalibrowany dla dużej skali (0.01 do 1000.00 μSv/h).

• testowana kalibracja: każdy miernik promieniowania GAMMA-SCOUT® przechodzi test końcowy. Test jest nadzorowany przez Instytut Ochrony przed Promieniowaniem, rządowo nadzorowany organ technologii stosowanej. Testowane urządzenie musi pozostawać w przedziale pewności 5% w porównaniu do urządzenia głównego. Urządzenie główne ustawione jest na mierzony referencyjny emiter Cs-137.

• Izotop referencyjny nie jest równy Cs-137:Konwersja z impulsów/ czas na częstotliwość dawki wykonywana jest w oparciu Cs-137. W przypadku obecności innych izotopów,. Impulsy/czas mogą być wyświetlane bezpośrednio i skonwertowane za pomocą indywidualnych tablic.

• Częstotliwość dawki i dawka: GAMMA-SCOUT® może być używany jako miernik dawki (promieniowanie kumulacyjne).

• Zmiana siwertów na remy: częstotliwość dawki może być wyświetlana w siwertach lub remach.

• Ciągła praca przy oszczędności energii: GAMMA-SCOUT® monitoruje promieniowanie w ciągu dnia i w nocy i zapisuje dane, które można później wgrać. Ze względu na obecność zaawansowanej elektroniki, bateria urządzenia pracuje przez lata. Model “RECHARGEABLE” pracuje z akumulatorkiem.

• Przechowywanie danych: GAMMA-SCOUT® przechowuje wszystkie zarejestrowane impulsy w pamięci wewnętrznej i są one dostępne dla użytkownika. 32,000 odczytów: dla ciągłego monitorowania danych otoczenia, odstępy czasowe zapisu danych ustawia się na poziomie cotygodniowym. Równa się to 600 latom pojemności pamięci. Użytkownik może wybrać krótsze odstępy czasowe (strona 13) co spowoduje szybsze zapełnianie pamięci. Usuwanie zawartości pamięci –patrz poniżej.

• Certyfikacja : GAMMA-SCOUT® spełnia wszystkie europejskie normy CE oraz amerykańską normę FCC 15. GAMMA-SCOUT® może być transportowane samolotem.

GAMMA-SCOUT® w/ALERT (funkcje podstawowe plus alarm i budzik).

• Próg częstotliwości dawki: model posiada dźwiękowy alarm przekroczenia poziomu promieniowania zaprogramowanego przez użytkownika.

• Próg dla dawki (kumulacyjnej) : GAMMA-SCOUT® w/ALERT oferuje alarm dźwiękowy przy przekroczeniu progu dawki kumulacyjnej zaprogramowanego przez użytkownika.

• Budzik: Użytkownik może ustawić budzik dźwiękowy który aktywuje się przy każdym wykrytym impulsie gamma. W celu oszczędzania baterii sygnał milknie po 10 minutach i należy go restartować. W urządzeniach z akumulatorkami, budzik nie wyłącza się.

GAMMA-SCOUT® ONLINE / REAL TIME (z funkcjami modelu z alarmem)

• Używany w stacjach pomiarowych: GAMMA-SCOUT® wysyła zmierzone impulsy co 2 sekundy (synchronizacja z pomiarem) przez port USB do podłączonego komputera.

GAMMA-SCOUT® RECHARGEABLE (z funkcjami modelu z alarmem)

• Ładowane z USB źródło zasilania (zasilacz lub komputer).

Strona 4 z 21

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Królowej Jadwigi 146, 30-212 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Dane Warunki eksploatacji, uwagi techniczne, CD i instrukcja

Urządzenie spełnia postanowienia części 15 normy FCC. Eksploatacja podlega następującym warunkom:

• Urządzenie nie może generować szkodliwych.

• Urządzenie musi przyjmować wszelkie otrzymywane zakłócenia, w tym zakłócenia mogące powodować niepożądane działania.

• Czujnik nie jest osłonięty w celu możliwości pomiaru całego promieniowania gamma. Prosimy o zachowanie koniecznej ostrożności w związku z radioaktywnością i o przestrzeganie przepisów w zakresie ochrony przed promieniowaniem. Instrukcja została aktualizowana w grudniu 2010. Najnowsza wersja znajduje się na stronie internetowej www.gamma-scout.com w postaci pliku PDF do ściągnięcia. W celu uzyskania informacji o zmianach prosimy zarejestrować się na naszej stronie głównej na liście klientów. Do instrukcji dołączono CD-ROM zawierający oprogramowanie do konwertowania danych:

GAMMA-SCOUT© TOOLBOX 4.0

• Dla komputerów z systemem © Windows

• Dostępne w wersji niemieckiej i angielskiej

• Driver USB

• Poradnik instalacyjny

• Instrukcje w różnych językach Aktualizowane i interaktywne informacje; pomoc instalacyjna, obsługa i rozwiązywanie problemów z oprogramowaniem TOOLBOX znajdują się w menu “TOOLBOX” na www.gamma-scout.com.

Uwagi: Umowa w zakresie usuwania do odpadów zgodnie z przepisami odnośnie opakowań została zawarta z firmą Susa Solutions Gmbh Klauzula unieważnienia zgodnie z przepisami sprzedaży na odległość na www.gamma-scout.com wersja niemiecka, AGB (uwagi prawne).

Strona 5 z 21

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Królowej Jadwigi 146, 30-212 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Promieniowanie alfa, beta, gamma

GAMMA-SCOUT® wyposażono w rurkę licznika Geiger-Müller pozwalajacą na wykrycie nie tylko promieniowania gamma, ale także promieniowania alfa i beta (aktualnie Centronic ZP 1401, dane techniczne na www.centronic.uk ).

Za pomocą przełącznika typu promieniowania można ograniczyć typy promieniowania, które chcemy zmierzyć:

• Ustaw przełącznik w pozycji środkowej (symbol y) jeśli chcesz wykryć wyłącznie promieniowanie gamma. Przy tak ustawionym przełączniku, aluminiowa płytka zasłoni okno rurki przed promieniowaniem alfa i beta.

• Obróć przełącznik w lewo, na symbole ß + y, jeśli chcesz zmierzyć promieniowanie gamma i beta, ale nie chcesz mierzyć promieniowania alfa.

• Obróć przełącznik w prawo na symbole a + ß + y jeśli chcesz zmierzyć wszystkie trzy rodzaje promieniowania. Przy tej pozycji przełącznika okno rurki zostaje otwarte dla wszystkich trzech rodzajów promieniowania. Dla normalnego pomiaru ustaw przełącznik wyboru promieniowania w pozycji środkowej. Promieniowanie alfa i beta posiada zakres ograniczony do kilku centymetrów lub metrów a zatem może być wykryte w bardzo bliskiej odległości od źródła promieniowania. Tłumaczy to także bezzasadność ustawienia przełącznika wyboru promieniowania przez cały czas w pozycji otwartej – dodatkowym powodem jest fakt, że okno rurki w tej pozycji może ulec uszkodzeniu, na przykład poprzez przypadkowe dotknięcie długopisem.

Strona 6 z 21

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Królowej Jadwigi 146, 30-212 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Pomiar promieniowania Wskazanie bieżącego promieniowania

• Przyciśnięcie przycisku ustawia GAMMA-SCOUT® w tryb standardowy. Wyświetlacz pokazuje obecne promieniowanie w mikrosiwertach na godzinę – nie tylko jako wartość ale także w postaci wykresu paskowego. Należy zauważyć, że dla małych wartości promieniowania, wykres paskowy wyświetli się tylko jako jedna linia. Wielkość wykrytego promieniowania wyświetla wykres paskowy w dolnej linii wyświetlacza za pomocą symboli >1a (obecne przez ponad rok) <1m (mniej niż 1 miesiąc dla akumulacji) itp.

• Aby przejść z mSv domRem i z powrotem, ustaw tryb „pomiar promieniowania”. Przyciśnij przycisk i zatwierdź jednostkę przyciskiem . Wszystkie dane wyświetlą się w wybranej jednostce.

Wskazanie średniej z ostatniego dnia (24:00 do 24.00)

• Przyciśnięcie przycisku po raz drugi powoduje wyświetlenie średniego promieniowania z

ostatniego dnia ( od północy do północy) – zarejestrowanego przez GAMMA-SCOUT® w mSv na godzinę. Symbol H na wyświetlaczu zacznie migać. Funkcja ta nie jest dostępna przez 48 godzin po pierwszym uruchomieniu urządzenia oraz po jego zresetowaniu.

Poziom automatycznego alarmu (wersja w/ALERT)

• Po przekroczeniu zaprogramowanego przez użytkownika poziomu alarmu, GAMMA-SCOUT®

generuje alarm dźwiękowy a na wyświetlaczu pojawia się migająca ikona . Ikona miga aż do momentu jej wyłączenia przez użytkownika dwukrotnym przyciśnięciem przycisku .

Co oznacza mikrosiwert?

W fizyce znane są trzy rodzaje promieniowania: promieniowanie alfa, beta i gamma. Różnią się one nie tylko charakterystyką fizyczną ale także wpływam na człowieka. W celu możliwości porównania wpływu każdego z tych rodzajów promieniowania na człowieka utworzono wartość która definiuje biologiczne skutki promieniowania: odnosi się ona do równoważnej dawki, której jednostką jest siwert (zwany dawką równoważną).Starsza jednostka nosiła nazwę rem. 1 REM = 0.01 siwerta (Sv). W oparciu o obliczone impulsy promieniowania różne komponenty mieszanki promieniowania konwertowane są do jednej miary skutków biologicznych. W tym celu korzysta się z Cs-137. Konwersja do dawki równoważnej odnosi się kwantu gamma Cs-137, radionuklidu z energią kwantową równą 662 keV. Konwersja odbywa się z powodów fizycznych dla różnych współczynników zależnych od ilości impulsów w czasie, w obszarze otoczenia, współczynnik 142 impulsy na minutę = 1.0 mikrosiwert na godzinę.

Strona 7 z 21

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Królowej Jadwigi 146, 30-212 Kraków, Polska

www.conrad.pl

Gamma Scout Standard User guide [pl]

Specifications and Main Features

Frequently Asked Questions

User Manual