ONLINE

Gamma Scout Online User guide [pl]

Download

Licznik Geigera Gamma-Scout z portem USB

Instrukcja obsługi

Nr produktu: 101709

www.conrad.pl

Strona 1 z 28

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o.,

www.conrad.pl

Strona 2 z 28

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o.,

www.conrad.pl

Streszczenie 5

Wprowadzenie do GAMMA-SCOUT®: Wykrywacz promieniowania, właściwości, oferowane

modele

Dane 7

Warunki działania, uwagi techniczne, praca z radioaktywnością, ograniczenia prawne,

informacje dotyczące CD oraz Instrukcja obsługi – www.gamma-scout.com

Promieniowanie Alfa, Beta oraz Gamma-SCOUT 8

Opcjonalne blokowanie promieniowania Alfa oraz Beta

Pomiar promieniowania 10

Tryb pracy: Wyświetlacz chwilowego promieniowania, średnia z ostatnich 24 godzin,

automatyczny próg alarmu (tylko w wersji w/ALERT), Na temat funkcji Micro Sievert)

Ograniczenia, akumulatory 11

Ograniczenia prawne, zakres działania GAMMA-SCOUT®, wyświetlacz, model zasilany za

pomocą akumulatorów ładowanych przez USB (automatycznie) lub zasilaczem, kontrola

ładowania

Obliczanie impulsu 13

GAMMA-SCOUT® używany jako Licznik Geigera, przechodzenie z Trybu Dawki (Dose Rate)

do Trybu Obliczania Pulsu (Pulse Counting) i na odwrót

Pomiar współczynnika impulsu 14

Nieustanne Obliczanie Impulsu, Wyświetlanie współczynnika impulsu (w czasie)

Czas i data 15

Wbudowany zegar kwarcowy, wyświetlanie czasu, regulacja ram czasowym rejestrowania

danych, dostosowywanie czasu i daty

Strona 3 z 28

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o.,

www.conrad.pl

Baterie i zasilanie 17

Rodzaj baterii, wyświetlanie napięcia, wymiana baterii, przycisk Reset, pobór mocy przy

częstym korzystaniu z funkcji Tickera – akustycznej sygnalizacji zmierzonych impulsów.

Funkcja w/ALERT – próg Alarmu 18

Przekroczenie progu współczynnika dawki (Dose Rate), indywidualne ustawianie progu

dawki

Obliczanie (łącznej) dawki 20

Wyświetlanie Resetowania i Licznika Dawki, programowanie przez użytkownika progu

alarmu dla (łącznej) dawki

Konfiguracja rejestrowania, Czyszczenie zawartości pamięci 21

Automatyczne rejestrowanie, pamięć wewnętrzna, uruchamianie rejestrowania

Odczytywanie danych i wyświetlacz (Oprogramowanie TOOLBOX) 24

Dane techniczne, Kalibracja 25

GAMMA-SCOUT® (Model ONLINE) 28

Strona 4 z 28

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o.,

www.conrad.pl

Streszczenie

Funkcje i właściwości (wszystkie modele)

 Łatwy odczyt: W trybie pomiarowym (przycisk ), wyświetlacz pokazuje aktualny

odczyt pomiaru promieniowania. Wyświetlacz pokazuje także tymczasowo średnią

wartość H (godziny) z ostatniego dnia (24h, od północy do północy).

 Duża skala: GAMMA-SCOUT® jest kalibrowany w szerokiej skali (0.01 aż do

1000.00 μSv/h)

 Testowana kalibracja: Każdy miernik promieniowania GAMMA-SCOUT® jest

poddawany ostatecznemu testowi. Test ten jest nadzorowany przez Instytut Ochrony

Radiologicznej, kontrolowanego przez rząd Uniwersytetu Technologii Stosowanej.

Testowane urządzenie musi mieścić się w przedziale ufności wynoszącym 5% w

porównaniu do urządzenia nadrzędnego. To urządzenie nadrzędne jest

dostosowywane w odniesieniu do izotopu Cs-137 będącego emiterem.

 Izotop odniesienia nierówny Cs-137: Konwersja z impulsów w czasie na

współczynnik dawki jest oparty na izotopie Cs-137. Jeśli obecne są inne izotopy,

mogą być wyświetlane bezpośrednio impulsy w czasie i mogą być konwertowane

przy użyciu osobistych wykresów.

 Współczynnik dawki i dawka: GAMMA-SCOUT© może być używany jako miernik

dawki (całkowita radiacja).

 Zmiana z funkcji Sievert na Rem: Współczynnik dawki może być wyświetlany w

jedn. Siwert (Sievert) lub jednostce Rem.

 Energooszczędna bezustanna praca: GAMMA-SCOUT© monitoruje

promieniowanie dniem i nocą i rejestruje dane do późniejszego pobrania. Dzięki

zaawansowanej elektronice bateria licznika wystarcza na lata. Model

„RECHARGEABLE” działa dzięki akumulatorkom.

 Przechowywanie danych: Licznik GAMMA-SCOUT© przechowuje wszystkie

zarejestrowane impulsy w pamięci wewnętrznej i utrzymuje je w gotowości do użycia,

jeśli będzie to wymagane. 32,000 Odczytów: Do nieustannego monitorowania danych

środowiskowych, przedział czasu przechowywania danych jest ustawiony na wartość

Strona 5 z 28

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o.,

www.conrad.pl

jednego na tydzień. Równa się to 600 latom pojemności pamięci. Użytkownik może

ustawić mniejsze przedziały czasowe, które szybciej wyczerpują pojemność pamięci.

Aby wyczyścić zawartość pamięci, zob. poniżej.

 Certyfikacja: GAMMA-SCOUT© spełnia wszystkie europejskie standardy CE, jak

również standard „FCC 15” obowiązujący w Stanach Zjednoczonych. GAMMA-

SCOUT© może być przewożony w samolocie.

w/ALERT GAMMA-SCOUT© (funkcje podstawowe plus alarm i ticker)

 Próg dla współczynnika dawki (Dose Rate): Ten model posiada alarm dźwiękowy

włączający się, kiedy poziom promieniowania przekracza zaprogramowany przez

użytkownika próg.

 Próg dla (całkowitej) dawki: GAMMA-SCOUT© w/Alert posiada alarm dźwiękowy

włączający się, kiedy zaprogramowany przez użytkownika próg dla dawki całkowitej

zostaje przekroczony.

 Ticker: Użytkownik może ticker – akustyczną sygnalizację zmierzonych impulsów,

która aktywuje się, kiedy zostanie wykryty każdy impuls gamma. Aby oszczędzać

zasoby baterii sygnał gaśnie po 10 minutach i musi zostać ponownie włączony. Na

urządzeniach zasilanych akumulatorami ticker nie gaśnie.

GAMMA-SCOUT© ONLINE / REAL TIME ( z funkcjami modelu z alarmem).

 Używany w stacja pomiarowych: GAMMA-SCOUT© wysyła zmierzone impulsy w 2

sekundowych odstępach czasu (zsynchronizowanych z pomiarem) za pomocą portu

USB do podłączonego komputera PC.

GAMMA-SCOUT© do ładowania (RECHARGEABLE) (z funkcjami modelu z alarmem)

 Akumulator ładowany za pomocą USB (zasilacz lub komputer PC).

Strona 6 z 28

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o.,

www.conrad.pl

Warunki działania, uwagi techniczne, CD, i instrukcja obsługi dla użytkownika

To urządzenia jest zgodne z częścią 15 przepisów FCC.

Praca urządzenia podlega następującym warunkom:

 To urządzenie nie może powodować szkodliwych zakłóceń.

 To urządzenie musi przyjmować wszelkie odbierane zakłócenia, włącznie z

zakłóceniami mogącymi powodować niepożądane działanie.

 W celu zmierzenia całkowitego promieniowania gamma, czujnik nie jest ekranowany.

Należy zachować niezbędną ostrożność w związku z promieniowaniem radioaktywnym i

przestrzegać przepisów dotyczących promieniowania.

Niniejsza instrukcja obsługi została uaktualniona w grudniu 2010. Ostatnia wersja może być

znaleziona na naszej stronie internetowej www.gamma-scout.com

jako plik pdf do pobrania. Aby być informowanym o ważnych zmianach, należy zarejestrować

się na naszej stronie internetowej, na naszej liście klientów.

Do zestawu dołączono CD-ROM zawierający oprogramowanie konwertujące dane:

GAMMA-SCOUT© TOOLBOX 4.0

 Dla komputerów PC z oprogramowaniem Windows

 Dostępny w niemieckiej i angielskiej wersji językowej

 Sterownik USB

 Porady instalacyjne

 Instrukcje obsługi w innych językach.

Aktualizowana i interaktywna informacja, pomoc w instalacji, obsłudze oraz rozwiązywaniu

problemów, dla oprogramowania TOOLBOX można znaleźć w menu „TOOLBOX” na stronie

www.gamma-scout.com.

Strona 7 z 28

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o.,

www.conrad.pl

Uwagi:

 Umowa dotycząca utylizacji zgodnie z przepisami dotyczącymi opakowań, została

zawarta z Susa Solutions Gmbh

 Klauzula unieważnienia zgodna z przepisami dotyczącymi sprzedaży na odległość –

www.gamma-scout.com, wersja w języku niemieckim, AGB (uwagi prawne)

Promieniowanie Alfa, Beta, Gamma

Licznik GAMMA-SCOUT© został wyposażony w licznik Geigera, umożliwiającą

użytkownikowi wykrywanie nie tylko promieniowanie gamma, ale także promieniowanie alfa i

beta (aktualnie Centronic ZP 1401, wykresy techniczne na stronie www.centronic.uk).

Za pomocą przełącznika wyboru promieniowania można można ograniczyć rodzaje

promieniowania, które użytkownik chce zmierzyć:

 Ustawić przełącznik wyboru na pozycję środkową (symbol Ύ), jeśli użytkownik chce

wykryć jedynie promieniowanie gamma. Z przełącznikiem wyboru w tej pozycji

aluminiowa płytka osłania otwór licznika przed promieniowaniem alfa i beta.

 Przekręcić przełącznik w lewą stronę, do symboli jeśli użytkownik chce

zmierzyć promieniowanie gamma i beta, ale bez promieniowania alfa. Teraz płytka

aluminiowa osłania otwór licznika, blokując dostęp promieni alfa.

 Przełączyć przełącznik w prawo, do pozycji z symbolami , jeśli

użytkownik chce zmierzyć wszystkie trzy rodzaje promieniowania. Na tej pozycji

otwór licznika jest otwarty i dostępny dla wszystkich trzech rodzajów promieniowania.

Do normalnego pomiaru należy umieścić przełącznik wyboru promieniowania w pozycji

centralnej. Promieniowanie alfa i beta są ograniczane w zakresie do kilku metrów lub

centymetrów, dlatego mogą być wykryte jedynie w bardzo bliskiej odległości od źródła

promieniowania.

To także wyjaśnia dlaczego nie ma sensu pozostawienie przełącznika wyboru

promieniowanie stale otwartego, zwłaszcza, że licznik może zostać w tej pozycji uszkodzony,

kiedy np. użytkownik stuknie w licznik długopisem.

Strona 8 z 28

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o.,

www.conrad.pl

Strona 9 z 28

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o.,

www.conrad.pl

Wskazywanie aktualnego promieniowania

 Naciśnięcie przycisku przełącza licznik do trybu standardowego, a jego

wyświetlacz pokazuje promieniowanie w mikrosiwertach na godzinę, nie tylko jako

wartość, ale także w formie wykresu słupkowego. Należy zauważyć, że dla małej

wartości promieniowania, ten wykres słupkowy pojawia się tylko jako pojedyncza

linia. Aby przedstawić wielkość wykrytego promieniowania, na dolnej linii wyświetlania

znajduje się wykres (słupkowy) stosujące symbole jako > 1a (pozostawanie przez

dłużej niż 1 rok), <1m (mniej niż 1 miesiąc na akumulację), itp.

 Aby przełączać mSv na mRem i odwrotnie, należy rozpocząć od trybu „pomiar

promieniowania” („measure radiation”). Nacisnąć przycisk i potwierdzić jednostkę

przyciskiem . Wszystkie dane będą wyświetlane w wybranej jednostce.

Wskazywanie średniego promieniowania z ostatniego dnia (od północy do północy)

 Naciśnięcie przycisku po raz drugi wyświetla przez kilka sekund średnie

promieniowanie z ostatniego dnia (od północy do północy – na podstawie zegara

licznika), ponownie w mikrosiwertach na godzinę. Na wyświetlaczu będzie migał

symbol

Należy pamiętać, że ta funkcja nie jest dostępna dla 48 godzin po pierwszym uruchomieniu

urządzenia, ani po zresetowaniu go.

Poziom alarmu automatycznego (wersja w/ALERT)

 Po przekroczeniu zaprogramowanego przez użytkownika poziomu alarmu, licznik

generuje alarm dźwiękowy i wyświetla migającą ikonę

Ta ikona miga, dopóki użytkownik nie wyłączy jej, naciskając dwukrotnie przycisk

Co oznacza „mikrosiwert”?

W fizyce znane są trzy rodzaje promieniowania radioaktywnego: alfa, beta oraz

promieniowanie gamma. Różnią się one nie tylko właściwościami fizycznymi, ale także

oddziaływaniem na człowieka. Aby porównać oddziaływania tych trzech rodzajów

promieniowania na ludzi, utworzono wartość określającą biologiczne efekty promieniowania:

Strona 10 z 28

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o.,

www.conrad.pl

jest określana jako biologiczny równoważnik dawki, której jednostką jest siwert (zwany

biologicznym równoważnikiem dawki).

Starsza jednostka była nazywana REM. 1 REM = 0.01 Siwerta (Sv). W oparciu o obliczone

impulsy promieniowania, różne komponenty zmieszanego promieniowania są

konwertowane do wspólnego działania dla efektu biologicznego. Aby to odzwierciedlić,

używany jest izotop Cs-137. Konwersja w biologiczny równoważnik dawki odnosi się do

kwantu gamma izotopu Cs-137, radionuklidu o energii kwantowej 662 keV. Konwersja

odbywa się z powodów fizycznych z różnymi czynnikami, zależnymi od ilości impulsów w

czasie; w polu środowiskowym, współczynnik 142 impulsów na minutę = 1.0 mikrosiwertów

na godzinę.

Ograniczenia, akumulatory

Zwyczajne wartości ekspozycji na promieniowanie, wartości graniczne

Dla osób w UE, które w związku z wykonywanym zawodem są narażone na działanie źródeł

promieniotwórczych, istnieją dwa prawne górne ograniczenia:

 Ograniczenie biologicznego równoważnika dawki wynosi 6 mSv p.a. = 3 μSv/h

(przyjmując 2,000 godzin pracy na rok), Kategoria B

 Ograniczenie biologicznego równoważnika dawki wynosi 20 mSv p.a. = 10 μSv/h

(przyjmując 2,000 godzin pracy na rok), Kategoria A

(Strefa wykluczenia zaczyna się od 3 mSv/h)

Naturalne środowisko w Heidelberg, w Niemczech posiada poziom promieniowania 0.1 – 0.2

Mikrosiwerty/godzinę.

Poniżej cyfr pokazujących wartość pomiaru, wykryta dawka jest przedstawiana na wykresie

słupkowym. Symbole pokazują: można być narażonym na to promieniowanie dłużej niż 1 rok

(>1a), dopóki nie zostanie osiągnięta prawomocna maksymalna wartość w wysokości 20

mSv p.a. Wyższe promieniowanie skraca ten czas ekspozycji.

Strona 11 z 28

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o.,

www.conrad.pl

Zakres działania GAMMA-SCOUT®

Licznik GAMMA-SCOUT® jest używany do kontroli (stałego monitorowania z rejestracją)

wpływu promieniowania gamma w domu i w pracy. Bardzo silne ładunki promieniowania

gamma, powyżej 1000 μSv/h (5,000 razy zwyczajne promieniowanie w Heidelberg) nie mogą

być zmierzone za pomocą tej techniki. W takim przypadku na wyświetlaczu pojawi się

komunikat „Overflow” i symbol alarmu pojawi się na wyświetlaczu.

Zresetować ikonę dwukrotnie naciskając przycisk

Dane ze statusu 'Overflow' zostaną oznaczone (*) w tabelce pobierania.

Urządzenie z ładowanymi akumulatorami („RECHARGEABLE”)

Dla użytkowników używających licznika powyżej 10 μSv/h w laboratoriach (lub preferujących

zasilanie za pomocą akumulatorów), stworzyliśmy model RECHARGEABLE. Model ten

wymaga innego zasilania, dlatego został wyposażony w akumulatorek. Ładowanie

rozpoczyna się automatycznie, gdy licznik zostanie podłączony do komputera przez port

USB lub do zasilacza dołączonym do zestawu.

Czas ładowania dla zasilacza wynosi 8 godzin. Przeładowania można uniknąć za pomocą

wewnętrznego obwodu ładowania. Wyświetlacz stanu ładowania można zobaczyć używając

przycisku

Całkowite naładowanie = 4.0

Kiedy i dlaczego?

Licznik GAMMA-SCOUT® może być także używany jako zwykły licznik Geigera. W takim

wypadku instrument po prostu liczy liczbę pulsów otrzymanych, bez konwertowania ich na

jednostkę siwerta.

Ponieważ konwersja jest zależna od izotopu i źródła promieniowania, i ponieważ oparliśmy

nasze przekształcanie na izotopie Cs-137, ta opcja jest ważna dla użytkowników, którzy

pracują z innymi izotopami i chcą przekształcać używając osobistych wykresów.

GAMMA-SCOUT® przechowuje otrzymane impulsy w swojej pamięci wewnętrznej.

Strona 12 z 28

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o.,

www.conrad.pl

Obliczanie impulsu za pomocą licznika GAMMA-SCOUT®

 Nacisnąć przycisk , aby

przełączyć licznik do trybu

obliczania impulsów. Wyświetlacz

pokaże symbol impulsu.

Obliczanie nie zostało jeszcze

rozpoczęte. Ponowne naciśnięcie

przycisku rozpocznie obliczanie

bez uprzedniego nastawiania

czasu pomiaru.

 Nacisnąć przycisk jeśli użytkownik

chce ustawić czas pomiaru:

www.conrad.pl

- Aby czas pomiaru był liczony w sekundach,

nacisnąć ten przycisk raz.

- Aby czas pomiaru był liczony w minutach,

nacisnąć przycisk dwa razy.

- Aby czas pomiaru był liczony w godzinach,

należy nacisnąć przycisk trzy razy.

 Następnie należy ustawić dokładną

wartość żądanego czasu pomiaru

używając przycisków oraz

 Rozpocząć pomiar naciskając po raz drugi przycisk Symbol impulsu będzie migał

na wyświetlaczu podczas czasu pomiarowego.

 Jeśli został ustawiony czas pomiaru, symbol impulsu będzie migać do końca czasu

pomiarowego, po czym będzie znowu jednostajny. Wyświetlacz będzie teraz pokazywał

liczbę obliczonych impulsów dla zaprogramowanego przedziału czasowego.

 Pomiar może być zatrzymany na dwa sposoby:

- Przez ponowne naciśnięcie przycisku - wynik pomiaru pozostanie widoczny na

wyświetlaczu.

Strona 13 z 28

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o.,

www.conrad.pl

- Przez wybranie innego trybu pracy – wynik pomiaru zniknie.

Pomiar współczynnika impulsu

W trybie pomiaru impulsu impulsy rejestrowane przez otwór pomiarowy są bezustannie

mierzone i konwertowane na współczynnik impulsu. Jednostką tego współczynnika impulsu

jest cps (liczba znaków na sekundę).

Informacja: Współczynnik jonizacji na sekundę, rejestrowany w otworze pomiarowym,

zostanie obliczony. Nie jest to identyczne z aktywnością izotopu określonego w Bekerelach

(Bq). Zapis zostanie zmieniony na cps.

Wskazanie współczynnika impulsu

 Nacisnąć przycisk aby przejść do trybu

pomiaru współczynnika impulsu. Symbol #

będzie migać w czasie pomiaru. Po

pomiarze symbol # ponownie będzie

ustabilizowany.

Pomiar współczynnika impulsu daje średnią

liczbę impulsów na sekundę. Ponieważ

natężenie promieniowania może wahać się

w krótkich okresach czasu, to wskazanie

średniego współczynnika będzie oczywiście

bardziej dokładne im dłużej pomiar będzie

przeprowadzany.

Licznik podaje pierwszy wynik w ciągu kilku

sekund. Następnie automatycznie wydłuża

czas pomiaru do 4096 sekund, aby

wytworzyć możliwie najdokładniejszą

średnią wartość.

Przykład: 1024 impulsy po 4096 sekundach =

0.25 impulsów /sekundę.

Po wciśnięciu przycisku pomiarowe

przedziały czasu rozpoczną się ponownie po 2

sekundach.

Uwaga: Naciśnięcie przycisku wyświetla liczbę zmierzonych impulsów (zjonizowane

Strona 14 z 28

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o.,

www.conrad.pl

cząsteczki) na sekundę. Nie wyświetla to oczywiście aktywności źródła (Bq). Ten

przycisk zostanie poprawiony (zmieniony na cps – liczbę znaków na sekundę) tak

prędko, jak będzie to możliwe.

Licznik GAMMA-SCOUT® posiada wbudowany zegar kwarcowy, którego wyświetlacz może

być aktywowany przyciskiem. Czas i data są używane do rejestracji mierzonego

promieniowania. Za pomocą funkcji w programie odczytującym dane oprogramowania

TOOLBOX, data i czas miernika GAMMA-SCOUT® mogą być zsynchronizowane z

komputerem. Należy wybrać menu „Set any time” („Ustaw jakikolwiek czas”), aby ustawić

datę i czas własnego wyboru (np. różne strefy czasowe) miernika GAMMA-SCOUT®.

Wskazywanie czasu i daty

 Nacisnąć przycisk aby wyświetlić

godzinę. Wyświetlacz pokaże ustawiony

czas i symbol

 Po raz drugi nacisnąć przycisk , aby

wyświetlić datę. Wyświetlacz pokaże

ustawioną datę, jak również symbol

Konfiguracja czasu

 Najpierw należy wyświetlić czas naciskając

przycisk Następnie nacisnąć przycisk ,

aby ustawić godzinę. Obie cyfry

godziny będą migać na wyświetlaczu. Za

pomocą przycisków oraz ustawić

godzinę wedle uznania. Potwierdzić

ustawioną wartość za pomocą przycisku

 Po raz drugi nacisnąć przycisk ,

aby ustawić minuty. Obie cyfry minut będą

migać na wyświetlaczu. Za pomocą

przycisków oraz ustawić minuty

wedle uznania. Potwierdzić ustawioną

wartość za pomocą przycisku

Strona 15 z 28

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o.,

www.conrad.pl

 Jeśli użytkownik chcę ustawić także sekundy, musi po raz trzeci nacisnąć

przycisk . Wyświetlacz pokaże dwie cyfry minut razem z migającymi cyframi dla

sekund. Za pomocą przycisków oraz należy ustawić sekundy wedle uznania.

Potwierdzić ustawioną wartość przyciskiem

Konfiguracja daty

 Dwukrotnie nacisnąć przycisk , aby wyświetlić wyświetlacz daty. Zob. opis

'konfiguracja czasu'.

Można zatrzymać konfigurację zegara w każdej chwili naciskając przycisk . Aby

zatrzymać konfigurację roku należy po raz czwarty nacisnąć przycisk

Strona 16 z 28

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o.,

www.conrad.pl

Bateria i zasilanie

Licznik GAMMA-SCOUT® jest zasilany baterią litowo- chlorkowo-tionylową o napięciu 2.7 –

3.7. Urządzenie będzie działało, dopóki napięcie baterii nie spadnie do 2.8. Kiedy napięcie

spadnie poniżej tej wartości, na wyświetlaczu pojawi się symbol baterii. Dane zostaną

zachowane nawet przy całkowitym odcięciu zasilania. Model RECHARGEABLE posiada

ładowany akumulator (za pośrednictwem USB lub zasilacza zawartego w zestawie).

Wskazywanie napięcia baterii

 Nacisnąć przycisk , aby wskazać istniejące napięcie baterii. Wyświetlacz pokaże

napięcie baterii osiągalne, kiedy system elektroniczny jest pod maksymalnym

obciążeniem.

Wymiana baterii

Bateria jest przylutowana do obwodu drukowanego w celu uniknięcia utraty danych. Ze

względu na niezwykle niskie natężenia (ok. 10 mikroamperów), wkładane baterie mogłyby

prowadzić do zakłóceń w przepływie prądu, ponieważ powierzchnia współpracująca

utleniałaby się. W przypadku, gdyby użytkownik chciał wbudować nową baterię, podstawowe

parametry mogą być przywrócone przez naciśnięcie przycisku resetującego po każdej

zmianie baterii.

UWAGA: Jeśli licznik GAMMA-SCOUT® zostanie otwarty, gwarancja nie będzie dłużej

ważna.

Przycisk Reset

Urządzenie może zostać uruchomione ponownie przez naciśnięcie przycisku restartującego.

Przycisk ten znajduje się w dolnym otworze obudowy, obok interfejsu USB, na obwodzie

drukowanym. Każdorazowe zresetowanie sprawia, że zegar powraca do ustawień

fabrycznych.

UWAGA: Resetowanie może prowadzić do usunięcia zarejestrowanych danych.

Strona 17 z 28

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o.,

www.conrad.pl

Ticker (niedostępny w modelu podstawowym)

 Podwójne kliknięcie przycisku wyświetli słowo „on” - oznaczające, że ticker może

być teraz włączony. Naciśnięcie przycisku włączy ticker, i zostanie wyświetlony

symbol „speaker”. W przypadku, gdy ticker jest już włączony, naciśnięcie przycisku

wyłączy go. Podwójne kliknięcie wyświetli słowo „off”, a symbol „speaker”

zniknie.

Kiedy ticker jest włączony, licznik GAMMA-SCOUT® wydaje sygnał dźwiękowy przy każdym

wykrytym impulsie. Dlatego rosnące promieniowanie doprowadzi od pojedynczych sygnałów

do narastającej kaskady dźwięków. Sygnały dźwiękowe zużywają 500 razy więcej mocy, niż

działanie monitorujące oddziaływanie środowiskowe. Dlatego ticker wyłącza się wewnętrznie

po 10 minutach użytkowania. Jeśli ticker jest używany raz dziennie, zużycie mocy nadal

mieści się w granicach długotrwałej baterii. Jeśli ticker jest używany częściej, bateria starczy

na krótszy czas. W takim wypadku opłata będzie naliczana za wymianę baterii. Numer i czas

trwania działania tickera są wewnętrznie zablokowne.

Przekroczenie poziomy progu alarmowego współczynnik dawki (wersja w/ALERT).

Licznik GAMMA-SCOUT® zapewnia także informacje na temat tego jaka dawka,

zakumulowana na osi czasu, zebrała się w urządzeniu. Jak opisano poniżej, użytkownik

może zatrzymać sumowanie, rozpocząć ponownie od starego poziomu lub skasować i

rozpocząć ponownie od zera. Z tego, jak również z innych powodów, kumulacja dawki nie

może być używana jako oficjalnie poświadczony „osobisty miernik dawki”.

GAMMA-SCOUT® w/ALERT posiada funkcję sygnału dźwiękowego, który uruchamia się,

kiedy poziom promieniowania przekracza określony, zaprogramowany przez użytkownika

poziom (co 8 sekund w odstępach czasu 3 dźwięków). Fabryczny poziom alarmu to 5 μSv/h.

Jeśli ta wartość zostanie przekroczona przez pomiar radioaktywności, zostanie to pokazane

z dodatkowym symbolem na wyświetlaczu. Dwukrotne naciśnięcie przycisku

wyczyści symbol z wyświetlacza.

Strona 18 z 28

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o.,

www.conrad.pl

Indywidualne programowanie poziomu alarmu współczynnika dawki

Naciśnięcie 1 raz przycisku kontroluje protokół. Drugie naciśnięcie zmienia na status

„programowanie poziomu alarmu” („alert level programming”).Zostanie wyświetlony

ustawiony poziom. Przycisk powiększa próg, a przycisk zmniejsza próg. Nowa

wartość zostanie wyświetlona i będzie migać.

Najniższa wartość (próg możliwy do wprowadzenia) wynosi 0.1 μSv/h. Zmiana skokowa

wynosi 0.1 μSv/h na niższym poziomie i i staje się szersza na wyższym poziomie

(wypróbować). Maksymalny możliwy poziom alarmu to 950 μSv/h. Nacisnąć przycisk ,

aby zapisać nowy wybrany poziom.

Strona 19 z 28

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o.,

www.conrad.pl

Obliczanie (łącznej) dawki

Wyświetlanie i resetowanie dawki (łącznej dawki)

Kiedy miernik (łącznej) dawki pracuje, w oknie wyświetlany jest symbol Σ. Dawka jest

wyświetlana X.XX mSv. Wartości mniejsze niż 0.01 mSv wyświetlane są 0.00 mSv. Aby

rozpocząć, zatrzymać, ponownie rozpocząć i skasować wyświetlanie dawki, należy

postępować zgodnie z poniższym wykresem. Należy zapoznać się z wykresem, aby ustawić

próg dla dawki. Na końcu gałęzi – automatyczny powrót do standardowego trybu pracy.

Strona 20 z 28

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o.,

www.conrad.pl

Konfiguracja rejestrowania, czyszczenie zawartości pamięci

Licznik GAMMA-SCOUT® automatycznie rejestruje liczbę zmierzonych impulsów i

przechowuje te dane w swojej pamięci wewnętrznej. Za pomocą oprogramowania

TOOLBOX te dane mogą być odczytywane i obrabiane szybko i wygodnie na komputerze

PC (dokładna instrukcja: www.gamma-scout.com/toolbox.pdf).

Proces rejestrowania jest ustawiony fabrycznie tak, że GAMMA-SCOUT® będzie

akumulować impulsy każdego tygodnia, przechowując je jako wartości tygodniowe. Na tej

podstawie pojemność pamięci jest wystarczająca, aby rejestrować tygodniowe wartości

przez okres ponad 600 lat.

Jak pokazuje poniższa tabelka, użytkownik może także ustawić krótsze odstępy czasu

rejestrowania, z odpowiednimi redukcjami w pojemności przechowywania. Kiedy pojemność

zostanie zapełniona, rejestrowanie zakończy się. Jak dotąd nie było przypadku, w którym

było wymagane nadpisywanie danych.

Odstęp czasu Wyświetlanie Pojemność

1 tydzień 7d ok. 615 lat

3 dni 3d ok. 263 lat

1 dzień 1d ok. 88 lat

12 godzin 12h ok. 44 lata

2 godziny 2h ok. 7.3 lat

1 godz. 1h ok. 3.7 lat

30 min. 30min ok. 1.8 lat

10 min 10min ok. 7.3 miesięcy

5 minut 5min ok. 3.7 miesięcy

2 minuty 2min ok. 1.5 miesięcy

1 minuta 1min ok. 20 dni

30 sekund 30s ok.10 dni

10 sekund 10s ok. 3 dni

Wyczyść rejestr. PdEL Wyczyść dane

Strona 21 z 28

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o.,

www.conrad.pl

Konfiguracja rejestrowania danych

 Nacisnąć przycisk , aby przejść do trybu rejestrowania. Wyświetlacz pokaże

symbol rejestrowania

Wykres słupkowy również się pojawi, wskazując ile pamięci rejestrowania jest aktualnie

zajętej. Każdy słupek jest równy 1,000 wartości. Dlatego na podstawie 32,000, byłoby yo 3%

pamięci.

 Naciskając przycisk użytkownik wybiera częstsze rejestrowanie i, co za tym idzie,

krótsze odstępy w rejestrowaniu.

 Naciskając przycisk użytkownik wybiera rzadsze rejestrowanie i, co za tym idzie,

dłuższe odstępy w rejestrowaniu.

 Naciskając przycisk użytkownik wprowadza ostatnią wybraną wartość odstępu

rejestrowania.

 Można w każdej chwili przesłać zarejestrowane dane do komputera, a następnie

wyczyścić pamięć licznika do następnego użytku.

Licznik GAMMA-SCOUT® automatycznie przedłuża odstępy rejestracji do tygodnia, jak tylko

są jedynie 256 bajty (z 65,280 bajtów) pojemności pamięci do użycia. Można ustawić krótsze

odstępy rejestrowania, po oczyszczeniu pamięci.

Czyszczenie pamięci

 Czyszczenie pamięci jest możliwe za pomocą następującej sekwencji przycisków:

Przycisk , następnie lub , przewijać, dopóki nie pojawi się komunikat „P

del”,

następnie nacisnąć przycisk

Odczytywanie danych

Za pomocą oprogramowania GAMMA-SCOUT® TOOLBOX, użytkownik może odczytywać i

przesyłać do komputera dane, które licznik GAMMA-SCOUT® zarejestrował w swojej

pamięci, i przekształcać je w listę do dalszej obróbki. Należy podłączyć GAMMA-SCOUT®

z portem USB komputera. Dane zostaną automatycznie odczytane i wyświetlone. Nie

Strona 22 z 28

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o.,

www.conrad.pl

chcemy przeładować tej instrukcji, zatem jest to jedynie krótki opis tej procedury. Cały proces

został opisany w linku „TOOLBOX” na naszej stronie: www.gamma-scout.com.

Wymagania systemowe

Oprogramowanie GAMMA-SCOUT® TOOLBOX wymaga komputera PC z

Kabel do pobierania danych

Kabel łączący interfejs USB komputera z portem USB licznika GAMMA-SCOUT® jest

zawarty w zestawie.

Instalacja oprogramowania

1. Na płycie CD można znaleźć

 Program instalacyjny

 Wielojęzykowe instrukcje obsługi z zaktualizowanymi informacjami.

2. Instalacja sterownika USB

 Włożyć CD-ROM do napędu CD

 Połączyć licznik GAMMA-SCOUT® z komputerem za pomocą dołączonego do

zestawu kabla. Postępować zgodnie ze wskazówkami w menu.

3. Instalacja oprogramowania TOOLBOX

 Włożyć CD-ROM do napędu CD

 Instalacja rozpocznie się automatycznie (kiedy funkcja 'autostart' jest aktywna). W

przeciwnym razie należy uruchomić „Toolboxinstaller.exe”, który jest umieszczony na CD-ROM.

Strona 23 z 28

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o.,

www.conrad.pl

Odczytywanie danych

Najpierw, oprogramowanie musi zostać zainstalowane z płyty CD na dysk twardy (zob. Instalacja).

1. Połączenie licznika GAMMA-SCOUT® z komputerem

 Połączyć licznik GAMMA-SCOUT® z komputerem za pomocą dołączonego do

zestawu kabla.

2. Pobieranie danych

 Uruchomić program odczytujący dane za pomocą „toolbox.exe”

Postępować zgodnie ze wskazówkami menu: Przesyłanie danych rozpocznie się automatycznie.

Aby uzyskać szczegółowe informacje i informacje na temat rozwiązywania problemów, zob.

www.gamma-scout.com/toolbox.pdf

Kasowanie danych

 Pod koniec odczytywania danych, użytkownik kasuje dane za pomocą menu „delete”

- „usuń”.

 Jeśli użytkownik nie wszedł do programu odczytującego dane, musi użyć przycisku

Strona 24 z 28

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o.,

www.conrad.pl

Dane techniczne, kalibracja

Wyświetlacz Wyświetlacz ciekłokrystaliczny (LCD), 4-

pozycyjny, numeryczny ze wskaźnikami,

pseudo analogowy logarytmiczny wykres słupkowy

Wskaźniki trybu pracy

Wykrywacz promieniowania Licznik (okienkowy) Geigera-Müllera

Obudowa ze stali nierdzewnej

Długość pomiarowa 38,1 mm, średnica pomiarowa 9,1 mm

Okienko mikowe 1,5 do 2 mg/cm²

Współczynnik zerowy < 10 impulsów na minutę z ekranowaniem przez Al 3 mm oraz Pb 50 mm

Temperatura działania od -20 do +60°C, napięcie działania 450 V

Skalibrowana skala 0.01μSv/h do 1000.00 μSv/h

Rodzaje promieniowania a od 4 MeV

ß od 0.2 MeV

y od 30 keV

Wybór promieniowania a + ß + y bez osłony

ß + y folia aluminiowa, ok. 0,1 mm

stanowi kompletną osłonę dla prom. A

y folia aluminiowa, ok. 3 mm

stanowi kompletną osłonę dla prom. alfa oraz dla beta do 2 MeV,

osłabia prom. gamma poniżej 7% na podstawie Cs-137

Strona 25 z 28

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o.,

www.conrad.pl

Recykling Zwrócone urządzenia poddajemy

recyklingowi bezpłatnie

Pobór mocy Mniej niż 10 mikroamperów poniżej

promieniowania środowiskowego

Pamięć 2 Kilobajty

Obudowa Odporny na uderzenia plastik

Wymiary Dł. 163 mm /szer. 72 mm /wys. 30 mm

Zabezpieczenia przeciw zakłóceniom Europejski standard CE, Standard FCC-15

(USA)

Resetowanie danych nie jest usterką

Serwis GAMMA-SCOUT GmbH & Co. KG

Abtsweg 15, D-69198 Schriesheim, NIEMCY

Fax: +49 (0) 62 20 / 66 40

email: drmirow@gamma-scout.com

Ostatnio sprawdzano Wrzesień, 2011 (Prawo do wprowadzania

zmian zastrzeżone)

Strona 26 z 28

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o.,

www.conrad.pl

Aby poznać związek pomiędzy Bq i siwertem zob. „Gamma FAQ” (www.gamma-scout.com)

Strona 27 z 28

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o.,

www.conrad.pl

Kalibracja

Pod promieniowaniem środowiskowym zmęczenie materiału miernika nie jest spodziewane, dlatego ponowna kalibracja nie jest wymagana. Jednak ze względu na certyfikację ISO okresowa kalibracja jest zalecana. W tym celu nasz serwis oferuje dwie opcje:

 Drobna kalibracja

Urządzenie, które ma być sprawdzone jest przekazywane do asemblera, który testuje je przez 72 godziny, porównując je do urządzenia nadrzędnego. Urządzenie nadrzędne jest dostosowane do ocenionego źródła odniesienia (Cs-137). Dane są zapisywane.

Obecnie kosztuje to 50 euro, przed podatkiem od sprzedaży. Zazwyczaj kontrolerzy ISO akceptują tę formę kalibracji.

 Poważna kalibracja

Kontaktujemy się z Dyrektorem Instytutu ds. Ochrony przed Promieniowaniem Uniwersytetu w Manheim. Bezpośrednio organizujemy kwestie dotyczące punktów pomiarowych, zapisów, opłat i terminów spotkań.

Model ONLINE/ REAL TIME

Model ONLINE został zaprojektowany do cyklicznej transmisji danych (zsynchronizowanej z

(online).

Cykle, w których dane będą transmitowane na ekran komputera mogą być wybrane przez

użytkownika (w granicach). Najkrótszy cykl to transmisja co 2 sekundy.

Więcej informacji na temat tego modelu jest dostępnych w menu „ONLINE” na płycie CD-

ROM dołączonej do zestawu. Informacje mogą być także pobrane z www.gamma-scout.com.

Strona 28 z 28

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o.,

www.conrad.pl

Gamma Scout Online User guide [pl]

Specifications and Main Features

Frequently Asked Questions

User Manual